10 ĐIỂM HẠN CHẾ CỦA PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH <br />
CHỈ SỐ BÁO CÁO TÀI CHÍNH<br />
Phân tích chỉ số (Ratio analysis) được sử dụng để phân tích, so sánh các thông tin trong báo <br />
cáo tài chính nhằm hiểu rõ tình hình kinh doanh, tình hình tài chính, tình hình dòng tiền của <br />
doanh nghiệp. Đây là công cụ phân tích cực kì hữu ích với những nhà đầu tư, chủ nợ, những <br />
người cần một bức tranh tổng thể tình hình kinh doanh, vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp <br />
từ báo cáo tài chính. Nhưng phương pháp phân tích chỉ số cũng chứa đựng những điểm hạn <br />
chế. Hiểu rõ những điểm hạn chế này sẽ giúp nhà phân tích điều chỉnh nhận định cho phù <br />
hợp.<br />
1. Chỉ dựa trên số liệu quá khứ:<br />
Mọi thông tin bạn sử dụng để phân tích chỉ số đều là những số liệu trong quá khứ. Điều này <br />
có nghĩa chúng có thể không lặp lại trong tương lai để bạn có thể sử dụng. Tuy nhiên, bạn có <br />
thể sử dụng các chỉ số để dự phóng báo cáo tài chính theo phương pháp pro forma và so sánh <br />
với dữ liệu quá khứ để bảo tính nhất quán và hợp lý<br />
2. Sự khác biệt giữa ghi nhận giá gốc và giá hiện tại tại thời điểm phát sinh:<br />
Thông tin trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh được ghi nhận theo thời điểm phát sinh <br />
nghiệp vụ đó (Hoặc gần thời điểm phát sinh) trong khi một số khoản mục trong bảng cân <br />
đối kế toán được ghi nhận theo nguyên tắc giá gốc. Sự khác biết này có thể dẫn đến kết quả <br />
phân tích chỉ số bị sai lệch đối với những chỉ số lấy giá trị từ 2 bảng báo cáo tài chính này.<br />
3. Lạm phát:<br />
Nếu lạm phát liên tục thay đổi mạnh trong kì phân tích thì chúng ta không thể so sánh những <br />
con số qua các thời kì. Ví dụ: nếu lạm phát là 100%, tức doanh số sẽ tăng gấp đôi, tuy nhiên <br />
trong khi thực tế tình hình kinh doanh không thay đổi gì cả.<br />
4. Các thông tin trên báo cáo tài chính là tập hợp của nhiều nghiệp vụ trong quá khứ:<br />
Thông tin được sử dụng cho việc phân tích chỉ số có thể được tổng hợp theo các nguyên tắc <br />
khác nhau quá khứ nên việc so sánh các chỉ số qua các năm có thể không còn hợp lý nữa.<br />
5. Thay đổi trong hoạt động kich doanh:<br />
Công ty có thể thay đổi cơ cấu hoạt động nhiều đến mức khi so sánh chỉ số tính toán nhiều <br />
năm trước với chỉ số này ở thời điểm hiện tại sẽ mang lại những kết luận sai lầm.<br />
6. Sự khác nhau của việc áp dụng các chuẩn mực kế toán:<br />
Mỗi công ty sẽ áp dụng các chuẩn mực kế toán khác nhau trong bối cảnh kinh doanh khác <br />
nhau dẫn đến sự sai lệch trong phân tích so sánh chỉ số giữa hai công ty. Ví dụ: Sẽ có sự khác <br />
nhau trong phân tích chỉ số nếu một công ty sử dụng phương pháp khấu hao nhanh dần đều <br />
so với công ty sử dụng phương pháp khấu hao đường thẳng.<br />
7. Điều kiện kinh doanh khác nhau:<br />
Bạn cần đặt việc phân tích chỉ số vào bối cảnh môi trường kinh doanh. Ví dụ: Vòng quay <br />
bán hàng là 60 ngày có thể là chậm trong thời kì tăng trưởng nhanh tuy nhiên đó có thể là mức <br />
chấp nhận đươck trong tình hình kinh doanh chung không thuận lợi khi khách hàng gặp vấn <br />
đề khó khăn về tài chính và chậm trả tiền hàng.<br />
8. Khó khăn trong kết luận chỉ số:<br />
Sẽ rất khó khăn trong viện giải thích, kết luận khi xem xét chỉ số. Ví dụ: Nếu bạn tính tỷ số <br />
thanh khoản ngắn hạn (Curent ratio) là 2:1 thì bạn sớm kết luận công ty này tốt. Tuy nhiên <br />
bạn cần xem xét kỹ hơn để nhận ra công ty vừa mới bán một số lượng lớn cổ phiếu đầu tư <br />
để tài trợ tiền mặt, dẫn đến tài sản ngắn hạn cao đột biết. Ở trường hợp này, chỉ số thanh <br />
khoản ngắn hạn ở mức cao bất thường và có thể giảm trong tương lai.<br />
9. Chiến lược của công ty:<br />
Sẽ rất nguy hiểm nếu so sách chỉ số tài chính của hai công ty theo đuổi hai chiến lược khác <br />
nhau. Ví dụ: một công ty theo chiến lược tập trung vào giá và chấp nhận để biên lợi nhuận <br />
thấp để có được nhiều thị phần. Ngược lại, một công ty cùng ngành lại có chiến lược tập <br />
trung vào phân khúc khách hàng cao cấp có mức giá bán sản phẩn cao hơn và biên lợi nhuận <br />
cũng cao hơn, tuy nhiên xét về doanh thu thì không thể bằng công ty theo chiến lược giá thấp.<br />
10. Tính thời điểm:<br />
Một số chỉ số lấy dữ liệu từ bảng cân đối kế toán tuy nhiên những thông tin trên bảng cân <br />
đối kế toán là số thời điểm vào ngày cuối cùng của kỳ báo cáo. Nếu có một sự kiện làm <br />
giảm số dư tài khoản vào ngày tổng hợp của kỳ báo cáo có thể ảnh hưởng đến kết quả của <br />
phân tích chỉ số.<br />
Kết luận: Mặc dù phân tích chỉ số có nhiều điểm hạn chế tuy nhiên nếu bạn nắm rõ điểm <br />
hạn chể và sử dùng nhiều biện pháp thay thể, bổ sung thì phương pháp phân tích chỉ số vẫn <br />
rất hữu ích.<br />