13 kiến thức, thái độ, hành vi của các bà mẹ về phòng chống bệnh tay chân miệng

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 13 KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ, HÀNH VI CỦA CÁC BÀ MẸ<br /> VỀ PHÒNG CHỐNG BỆNH TAY CHÂN MIỆNG<br /> Võ Thị Tiến*, Tạ Văn Trầm*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đánh giá kiến thức, thái độ, hành vi của các bà mẹ có con bị bệnh tay chân miệng và xác<br /> định mối liên quan giữa các yếu tố: Đặc điểm dân số- xã hội với kiến thức, thái độ, hành vi phòng chống<br /> bệnh tay chân miệng.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Cắt ngang mô tả.<br /> Kết quả: Đa số bà mẹ biết về nguyên nhân gây bệnh tay chân miệng, hiểu biết về vi rút gây bệnh, biết khi trẻ<br /> bị sốt, loét miệng, nổi bóng nước lòng bàn tay, lòng bàn chân nhưng các dấu hiệu trở nặng của bệnh tay chân<br /> miệng vẫn còn biết ít. Trong chăm sóc sức khoẻ tại nhà khi trẻ sốt, đa số đã biết thực hành đúng. 92% bà mẹ biết<br /> rằng tay chân miệng là 1 bệnh nguy hiểm, còn 8% không biết rõ về bệnh tay chân miệng. Có sự liên quan giữa<br /> kiến thức, thái độ với hành vi phòng chống bệnh tay chân miệng; giữa tuổi, trình độ văn hoá và nghề nghiệp với<br /> sự hiểu biết về phòng chống bệnh tay chân miệng.<br /> Kết luận: Cần tăng cường giáo dục sức khỏe cộng đồng, nhất là các bà mẹ về tay chân miệng.<br /> Từ khóa: Bệnh tay chân miệng.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> KNOWLEDGE, ATTITUDE AND PRACTICE OF MOTHERS IN HAND, FOOT AND MOUTH<br /> DISEASE PREVENTION<br /> Vo Thi Tien, Ta Van Tram * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 4 - 2012: 83 - 86<br /> Object: Assess knowledge, attitudes, and practice of mothers of children with hand foot and mouth disease<br /> and determine the relationship between these factors: the socio-demographic characteristics with knowledge,<br /> attitude, behavior prevention hand foot and mouth disease.<br /> Methods: Cross –sectional description study.<br /> Result: Most mothers know about the cause of hand foot and mouth disease, understanding of the virus,<br /> when a child has a fever, mouth ulcers, floating bubbles palms, soles of the feet but the signs of getting worse of<br /> hand foot and mouth disease still knowless. In health care at home when they are fever, majority know right<br /> practice. 92% of mothers know that hand foot and mouth disease is one of serious diseases, while 8% did not know<br /> about hand foot and mouth disease. There is a link between knowledge, attitudes and acts of hand foot and mouth<br /> disease prevention; between age, educational level and occupation with the understanding of prevention of hand<br /> foot and mouth disease.<br /> Conclusion: Need to strengthen public health education, especially mothers of hand foot and mouth disease.<br /> Key word: Hand foot and mouth disease.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm,<br /> lây từ người sang người dể gây thành dịch lớn<br /> * Bệnh viện Đa khoa Tiền Giang<br /> Tác giả liên lạc: CN Võ Thị Tiến,<br /> <br /> ĐT: 0913 771 779,<br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Nhi Khoa<br /> <br /> do vi rút đường ruột gây ra. Tác nhân gây bệnh<br /> thường gặp là Coxsackie vi rút A 16 và<br /> Enterovirus 71(1). Bệnh xảy ra quanh năm hầu<br /> hết các tỉnh thành. Bệnh tăng cao vào tháng 3- 5<br /> <br /> Email: tavantram@gmail.com<br /> <br /> 83<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> <br /> và tháng 9-10 hàng năm. Bệnh thường gặp ở trẻ<br /> em dưới 5 tuổi, tập trung nhiều nhất trẻ dưới 3<br /> tuổi. Bệnh tay chân miệng hiện nay chưa có<br /> thuốc chủng ngừa cũng như chưa có thuốc điều<br /> trị đặc hiệu(2). Do đó, việc giáo dục sức khỏe cho<br /> người dân hiểu được cách phòng ngừa cho bản<br /> thân, gia đình và cộng đồng. Cũng như giảm tỉ<br /> lệ mắc bệnh và tử vong, việc nâng cao kiến thức<br /> cho cộng đồng về hoạt động phòng chống bệnh<br /> tay chân miệng là một hoạt đông cần thiết(Error!<br /> Reference source not found.). Vả lại các bà mẹ ở nước ta giữ<br /> vai trò chính trong việc chăm sóc trẻ em và trẻ<br /> bệnh. Họ là những người phải được am hiểu về<br /> triệu chứng, dấu hiệu trở nặng để đưa trẻ đến<br /> bệnh viện điều trị kịp thời là rất quan trọng.<br /> <br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> Đánh giá kiến thức, thái độ, hành vi của các<br /> bà mẹ có con bị bệnh tay chân miệng và xác<br /> định mối liên quan giữa các yếu tố: Đặc điểm<br /> dân số- xã hội, kiến thức, thái độ, hành vi phòng<br /> chống bệnh tay chân miệng.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Thiết kế cắt ngang mô tả có phân tích với cỡ<br /> mẫu là 400.<br /> Số liệu được thu thập dựa theo một bảng<br /> câu hỏi đã được thiết kế sẵn. Các biến số về hiểu<br /> biết, thái độ, hành vi sẽ được thống kê để tính<br /> tần suất bằng phương pháp thống kê y học.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Bảng 1. Đặc điểm dân số - xã hội của các bà mẹ<br /> Đặc điểm<br /> Tuổi<br /> <br /> Nghề nghiệp<br /> <br /> Trình độ<br /> <br /> 84<br /> <br /> < 20t<br /> 21t - 29t<br /> > 30t<br /> CNV<br /> Nội trợ<br /> Làm ruộng<br /> Buôn bán<br /> Khác<br /> Mù chữ<br /> Cấp I<br /> Cấp II<br /> Cấp III, CĐ,ĐH,TH<br /> <br /> n<br /> 40<br /> 208<br /> 152<br /> 188<br /> 48<br /> 86<br /> 44<br /> 34<br /> 05<br /> 105<br /> 224<br /> 66<br /> <br /> %<br /> 10<br /> 52<br /> 38<br /> 44<br /> 12<br /> 21,5<br /> 11<br /> 8,5<br /> 1,25<br /> 26,25<br /> 56<br /> 16,5<br /> <br /> Đặc điểm<br /> Địa chỉ<br /> <br /> Tp. Mỹ Tho<br /> Huyện<br /> Nơi Khác<br /> <br /> n<br /> 112<br /> 240<br /> 48<br /> <br /> %<br /> 28<br /> 60<br /> 12<br /> <br /> * Nhận xét: Đa số các bà mẹ < 30 tuổi, 44%<br /> nghề nghiệp là công nhân viên, 82% trình độ ><br /> cấp II và 60% bệnh nhân ở tuyến huyện.<br /> Bảng 2. Tỉ lệ bà mẹ biết bệnh tay chân miệng<br /> Đặc điểm<br /> Có<br /> Không<br /> <br /> n<br /> 328<br /> 72<br /> <br /> %<br /> 82<br /> 18<br /> <br /> Bảng 3. Nguồn thông tin về bệnh TCM mà các bà mẹ<br /> nhận được<br /> Nguồn thông tin<br /> Sách báo<br /> TV<br /> Radio<br /> NVYT<br /> Khác<br /> <br /> n<br /> 132<br /> 320<br /> 56<br /> 64<br /> 58<br /> <br /> %<br /> 42<br /> 80<br /> 44<br /> 16<br /> 14,5<br /> <br /> Bảng 4. Hiểu biết của các bà mẹ về nguyên nhân<br /> Bệnh TCM<br /> Nguyên nhân<br /> Vi rút<br /> Vi khuẩn<br /> Vi trùng<br /> Nấm<br /> <br /> n<br /> 216<br /> 120<br /> 56<br /> 08<br /> <br /> %<br /> 54<br /> 30<br /> 14<br /> 2<br /> <br /> Bảng 5. Hiểu biết của các bà mẹ về đường lây bệnh<br /> TCM<br /> Đường lây<br /> Ăn uống<br /> Dịch tiết<br /> Truyền máu<br /> <br /> n<br /> 248<br /> 136<br /> 16<br /> <br /> %<br /> 62<br /> 34<br /> 4<br /> <br /> Bảng 6. Hiểu biết của bà mẹ về mức độ nguy hiểm<br /> bệnh TCM<br /> Mức độ nguy hiểm<br /> Có<br /> Không<br /> Không biết<br /> <br /> n<br /> 368<br /> 24<br /> 08<br /> <br /> %<br /> 92<br /> 6<br /> 2<br /> <br /> Bảng 7. Kiến thức của các bà mẹ về lứa tuổi dễ mắc bệnh<br /> TCM<br /> Lứa tuổi<br /> < 2t<br /> 2 - 5t<br /> > 5t<br /> <br /> n<br /> 144<br /> 240<br /> 16<br /> <br /> %<br /> 36<br /> 60<br /> 4<br /> <br /> Bảng 8. Kiến thức của các bà mẹ về triệu chứng bệnh TCM<br /> Triệu chứng<br /> Bóng nước lòng bàn tay<br /> <br /> n<br /> 272<br /> <br /> %<br /> 68<br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Nhi Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> Triệu chứng<br /> Bóng nước lòng bàn chân<br /> Bóng nước mông<br /> Lở miệng<br /> <br /> n<br /> 232<br /> 96<br /> 208<br /> <br /> %<br /> 58<br /> 24<br /> 52<br /> <br /> Bảng 9. Hiểu biết của bà mẹ về dấu hiệu bệnh TCM cần<br /> đưa vào bệnh viện<br /> Dấu hiệu cần nhập viện<br /> Sốt<br /> Chới với<br /> Giật mình<br /> Đi lảo đảo<br /> Ngồi không vững<br /> Run tay,yếu chi<br /> Nôn ói<br /> Tiêu chảy<br /> <br /> n<br /> 360<br /> 112<br /> 88<br /> 40<br /> 82<br /> 74<br /> 38<br /> 22<br /> <br /> %<br /> 90<br /> 28<br /> 22<br /> 10<br /> 20,5<br /> 18,5<br /> 9,5<br /> 5.5<br /> <br /> Bảng 10. Hiểu biết của bà mẹ về khả năng tái phát bệnh<br /> TCM<br /> Khả năng tái phát<br /> Có<br /> Không<br /> Không biết<br /> <br /> n<br /> 264<br /> 72<br /> 64<br /> <br /> %<br /> 66<br /> 18<br /> 16<br /> <br /> Bảng 11. Kiến thức của các bà mẹ về biện pháp phòng bệnh<br /> TCM<br /> Biện pháp<br /> Vệ sinh cá nhân<br /> Vệ sinh môi trường<br /> Vệ sinh vật dụng<br /> <br /> n<br /> 256<br /> 114<br /> 200<br /> <br /> %<br /> 64<br /> 28,5<br /> 50<br /> <br /> Bảng 12. Hiểu biết của các bà mẹ về các dung dịch rửa tay<br /> Dung dịch<br /> Nước sạch<br /> Nước muối<br /> Nước đun sôi<br /> Nước xà phòng<br /> <br /> n<br /> 64<br /> 08<br /> 08<br /> 320<br /> <br /> %<br /> 16<br /> 2<br /> 2<br /> 80<br /> <br /> Bảng 13. Hiểu biết của các bà mẹ về các dung dịch sát<br /> khuẩn<br /> Dung dịch<br /> Alcol<br /> Xà phòng<br /> Xanh methylen<br /> Chloramin B 2%<br /> <br /> n<br /> 104<br /> 192<br /> 32<br /> 128<br /> <br /> %<br /> 26<br /> 48,5<br /> 8<br /> 32<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Đặc điểm của mẫu nghiên cứu<br /> Đa số đối tượng trong diện tuổi 21-29 tuổi<br /> chiếm 52%; nghề nghiệp chủ yếu là công nhân<br /> viên (44%), làm ruộng (21%); trình độ văn hóa<br /> đa số là cấp II trở lên (> 80%). Do đó, trong công<br /> tác tuyên truyền giáo dục sức khỏe cần chú ý<br /> ngôn ngữ phải hết sức đơn giản, dễ hiểu, tránh<br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Nhi Khoa<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> dùng nhiều từ chuyên môn; các tờ bướm tuyên<br /> truyền cần dùng hình ảnh, ít câu chữ, phù hợp<br /> với ngôn ngữ thường dùng ở địa phương và<br /> chú ý thời điểm và hình thức tuyên truyền thích<br /> hợp cho đối tượng là nội trợ và nông thôn.<br /> <br /> Kiến thức của các bà mẹ<br /> 54% bà mẹ biết nguyên nhân gây bệnh TCM<br /> là vi rút, vẫn có khoảng 29% cho rằng bệnh tay<br /> chân miệng là do vi khuẩn gây ra, 15% vi khuẩn<br /> và 2% nghỉ là do nấm.<br /> Hiểu biết về virus gây bệnh: 96% bà mẹ biết<br /> là do ăn uống và dịch tiết. Đây là kiến thức hiểu<br /> biết tốt của các bà mẹ. Tuy nhiên vẫn còn tỉ lệ<br /> khoảng 4% người dân hiểu chưa đúng về tác<br /> nhân gây bệnh là do truyền máu, cần phải được<br /> tăng cường giáo dục sức khỏe.<br /> Hiểu biết về những dấu hiệu của bệnh TCM:<br /> 90% bà mẹ đã biết với bệnh TCM khi trẻ sốt cao,<br /> 50% biết TCM có chới với và giật mình. Tuy<br /> nhiên, các dấu hiệu bệnh nặng như: nôn ói và<br /> giật mình (22%); thở rút ngực, mạch nhanh, ngồi<br /> không vững, đi loạng choạng chỉ chiếm khoảng<br /> 54%. Do đó, trong truyền thông giáo dục sức<br /> khoẻ cần nhấn mạnh các dấu hiệu báo động<br /> bệnh TCM nặng để người dân có thể đem con<br /> mình đến cơ sở y tế kịp thời.<br /> 92% bà mẹ biết rằng TCM là 1 bệnh nguy<br /> hiểm, còn 8% không biết rõ về bệnh TCM.<br /> Các biện pháp phòng bệnh: 64% bà mẹ biết<br /> rằng cần phải vệ sinh cá nhân, 50% vệ sinh vật<br /> dụng, 28,5% vệ sinh môi trường để phòng bệnh.<br /> Về nguồn thu nhận kiến thức bệnh TCM:<br /> Qua khảo sát, chúng tôi ghi nhận sự hiểu biết<br /> của các bà mẹ chủ yếu từ các phương tiện thông<br /> tin đại chúng như báo chí, truyền thanh, truyền<br /> hình chiếm tổng cộng trên 80%. Chức năng<br /> truyền thông giáo dục sức khoẻ của cán bộ y tế<br /> chiếm tỉ lệ khiêm tốn 14% trong việc cung cấp<br /> kiến thức cho người dân về bệnh TCM. Điều<br /> này cho chúng ta thấy rằng dùng cộng đồng để<br /> giáo dục cộng đồng đã cho một kết quả tương<br /> đối tốt. Các phương tiện thông tin đã góp phần<br /> đáng kể vào giáo dục sức khỏe người dân, cần<br /> được phát huy và hoàn thiện. Bên cạnh đó, các<br /> <br /> 85<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> <br /> tuyến y tế cần quan tâm hơn trong công tác<br /> tuyên truyền giáo dục sức khoẻ cộng đồng.<br /> <br /> khoẻ tại nhà khi trẻ sốt, đa số đã biết thực hành<br /> đúng.<br /> <br /> Thái độ của bà mẹ đối với các biện pháp<br /> phòng ngừa bệnh TCM<br /> <br /> 92% bà mẹ biết rằng TCM là 1 bệnh nguy<br /> hiểm, còn 8% không biết rõ về bệnh TCM.<br /> <br /> 80% bà mẹ thừa nhận rửa tay bằng xà<br /> phòng. 20% các bà mẹ đồng ý rửa tay bằng nước<br /> sạch, nước muối, nước đun sôi để nguội.<br /> <br /> Có sự liên quan giữa kiến thức, thái độ với<br /> hành vi phòng chống bệnh TCM; giữa tuổi,<br /> trình độ văn hoá và nghề nghiệp với sự hiểu biết<br /> về phòng chống bệnh TCM.<br /> <br /> Các yếu tố liên quan đến sự hiểu biết của<br /> các bà mẹ<br /> Có sự liên quan có ý nghĩa thống kê giữa<br /> nhóm tuổi, nghề nghiệp với kiến thức của các bà<br /> mẹ. Trên 52% bà mẹ ở nhóm tuổi 21 – 29 có hiểu<br /> biết tốt về bệnh TCM.<br /> Có sự liên quan giữa kiến thức và thái độ,<br /> hành vi phòng chống bệnh TCM. Điều này cho<br /> chúng ta khẳng định phòng chống bệnh TCM<br /> dựa vào cộng đồng luôn luôn bắt đầu với công<br /> tác truyền thông giáo dục sức khoẻ nhằm thay<br /> đổi nhận thức và thái độ của cộng đồng về<br /> nguyên nhân, triệu chứng, cách xử trí và phòng<br /> ngừa bệnh TCM.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Đa số bà mẹ biết về nguyên nhân gây bệnh<br /> TCM, hiểu biết về vi rút gây bệnh, biết khi trẻ bị<br /> sốt, loét miệng, nổi bóng nước lòng bàn tay,<br /> lòng bàn chân nhưng các dấu hiệu trở nặng của<br /> bệnh TCM vẫn còn biết ít. Trong chăm sóc sức<br /> <br /> 86<br /> <br /> Qua nghiên cứu này, chúng tôi muốn nói<br /> lên rằng: hiểu biết của cộng đồng, nhất là của<br /> các bà mẹ về bệnh TCM là vấn đề quyết định<br /> đến bệnh tật và sự sống còn của con mình. Có<br /> nhiều yếu tố tác động đến sự hiểu biết của các<br /> bà mẹ. Để làm giảm tỉ lệ bệnh và tử vong, cộng<br /> đồng cần phải biết triệu chứng của bệnh TCM.<br /> Để phòng chống bệnh có hiệu quả, cộng đồng<br /> cần phải biết các biện pháp làm giảm nguồn lây<br /> nhiễm cách ly hợp lý và cách thực hiện các biện<br /> pháp đó như thế nào. Hãy làm trước những việc<br /> nằm trong tầm tay chúng ta và đem lại nhiều<br /> hiệu quả nhất.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> Chen KT (2007). Epidemiologic Features of hand foot mouth<br /> diseaase and Herpangina caused by Enterovirus 71 in Taiwan<br /> 1999-2005, PEDIATRIC Vol.120 No 2, pp e224 – e252.<br /> Lu HK, Lin TY, Hsia SH (2004). Prognostic implications of<br /> myoclonic jerk in children with enterovirus infection. J Microbil<br /> Immunol Infect, 37: 82-87.<br /> Phan Văn Tú (2007). Epidemiologic and Virologic investigation<br /> of hang foot mouth disease, Southern Vietnam, vol 13, 11: 17331741.<br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Nhi Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 14 TỈ LỆ THỪA CÂN – BÉO PHÌ Ở NHÓM TRẺ 4 – 6 TUỔI<br /> TẠI THÀNH PHỐ MỸ THO TIỀN GIANG NĂM 2012<br /> Trần Phương Bình*, Tạ Văn Trầm*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Xác định tỉ lệ thừa cân, béo phì ở trẻ 4-6 tuổi trong các trường mẫu giáo tại thành phố Mỹ Tho,<br /> tỉnh Tiền Giang.<br /> Phương phápnghiên cứu: Cắt ngang mô tả.<br /> Kết quả: Đa số các gia đình có 1 con hoặc 2 con. 90,13% trẻ sống chung với cả cha và mẹ. Phần lớn trẻ sinh<br /> đủ tháng (82,53%) và cân nặng lúc sinh là bình thường (94,40%). Tỉ lệ bú sữa mẹ là khá cao 99,07%, tỉ lệ bú<br /> sữa mẹ hoàn toàn chỉ chiếm 19,87%. Tỉ lệ bú mẹ trên 12 tháng là 68%. Thời điểm cho ăn dặm chiếm tỉ lệ nhiều<br /> nhất là trên 6 tháng, chiếm 53,47%, tỉ lệ cho ăn dặm sớm trước 4 tháng là 4%. Tỉ lệ thừa cân béo phì ở trẻ 4-6<br /> tuổi đang học mẫu giáo tại thành phố Mỹ Tho tỉnh Tiền Giang năm 2012 là 21,24%. Trong đó tỉ lệ trẻ thừa cân<br /> là 9,07%, tỉ lệ trẻ béo phì là 12,17%.<br /> Kết luận: Tỉ lệ thừa cân béo phì ở trẻ 4-6 tuổi đang học mẫu giáo tại thành phố Mỹ Tho tỉnh Tiền Giang<br /> năm 2012 là 21,24%.<br /> Từ khóa: Thừa cân, béo phì.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> Prevalence of OVERWEIGHT, OBESITY AMONG CHILDREN 4-6 YEARS OLD IN MY THO CITY, TIEN<br /> GIANG PROVINCE IN 2012<br /> Tran Phuong Binh, Ta Van Tram * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 4 - 2012: 87 92<br /> Objective: To identify the rate of overweight and obesity in children 4-6 years old in My Tho city, Tien<br /> Giang province.<br /> Methods: Cross-sectional description.<br /> Results: Most families have one or two children. 90.13% of children living with both parents. The majority<br /> of full-term infants (82.53%), and birth weight was normal (94.40%). Breastfeeding rate is quite high 99.07%,<br /> the rate of exclusive breastfeeding accounts for 19.87%. Breastfeeding rate over 12 months was 68%. Weaning<br /> time for the most percentage is more than six months, accounting for 53.47%, the rate for solid foods before 4<br /> months of 4%. The rate of overweight and obesity in 4-6 year-old kindergarten children in the city of My Tho,<br /> Tien Giang province in 2012 is 21.24%. In which the rate of overweight children is 9.07%, the rate children<br /> obesity is 12.17%.<br /> Conclusion: The rate of overweight and obesity in 4-6 year-old kindergarten children in the city of My Tho,<br /> Tien Giang province in 2012 is 21.24%.<br /> Key words: Overweight, obesity.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Tình trạng thừa cân và béo phì đang trở<br /> thành mối đe dọa đến sức khỏe con người, đang<br /> <br /> ngày càng trở nên phổ biến trên toàn thế giới,<br /> không chỉ ở các nước phát triển mà còn xuất<br /> hiện cả ở các nước đang phát triển với một tỉ lệ<br /> khá cao. Bên cạnh đó, xu hướng béo phì ngày<br /> <br /> * Trường Cao Đẳng Y Tế Tiền Giang<br /> Tác giả liên lạc: ĐD Trần Phương Bình, ĐT: 0913 771 779, Email: tavantram@gmail.com<br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Nhi Khoa<br /> <br /> 87<br /> <br />