4K và nghề báo

Chia sẻ: Bi Bo | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

121
lượt xem 16
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

1. Xu thế tích hợp truyền thông và sự biến đổi cách thức tiếp nhận của công chúng Sự phát triển của công nghệ truyền thông đã tạo ra sự bùng nổ của Internet. Quá trình này đã tác động mạnh mẽ đến sự phát triển của báo chí thế giới, hình thành xu thế vận động mới trong hoạt động báo chí – truyền thông: Tích hợp các phương tiện truyền thông. Đó là quá trình các phương tiện truyền thông, các thiết bị truyền thông và các kênh thông tin đại chúng, các loại hình báo chí, được...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: 4K và nghề báo

4K và nghề báo 1. Xu thế tích hợp truyền thông và sự biến đổi cách thức tiếp nhận của công chúng Sự phát triển của công nghệ truyền thông đã tạo ra sự bùng nổ của Internet. Quá trình này đã tác động mạnh mẽ đến sự phát triển của báo chí thế giới, hình thành xu thế vận động mới trong hoạt động báo chí – truyền thông: Tích hợp các phương tiện truyền thông. Đó là quá trình các phương tiện truyền thông, các thiết bị truyền thông và các kênh thông tin đại chúng, các loại hình báo chí, được tích hợp lại trên nền internet. Internet vừa là phương tiện truyền thông thứ tư (sau báo in, truyền hình, phát thanh), vừa là sự tích hợp của cả ba phương tiện trên. Sự tích hợp các loại hình truyền thông trên nền Internet đã tạo ra nhu cầu mới trong tiếp nhận thông tin của công chúng, cho phép công chúng thu nhận thông tin bằng cả hình ảnh, âm thanh, văn bản. Phương thức tiếp nhận thông tin của người dân đã và đang thay đổi nhanh chóng, do khả năng kết nối dễ dàng vào mạng Internet toàn cầu, với lượng thông tin khổng lồ được chuyển tải trên hàng trăm kênh truyền hình quốc tế, hàng ngàn kênh phát thanh và hàng triệu websites … Đã có sự dịch chuyển, thay đổi lớn ở nơi người dân, trong cách thức, mục đích và nội dung tiếp nhận thông tin từ các phương tiện truyền thông. Xu hướng thay đổi này trong cách tiếp nhận thông tin và xu thế tích hợp truyền thông, rõ ràng đang đặt ra thách thức với các cơ sở đào tạo báo chí – truyền thông. Từ mục tiêu, nội dung đến phương thức đào tạo các nhà báo – nhà truyền thông tương lai, rõ ràng cần có những thay đổi phù hợp.
Bài viết này tiếp cận vấn đề từ góc độ đào tạo kĩ năng nghề báo trong xu thế tích hợp truyền thông và xu hướng thay đổi phương thức tiếp nhận thông tin của công chúng. 2. Vấn đề kĩ năng nghề báo và 4K Nghề báo đòi hỏi tri thức tổng hợp cao và khả năng phân tích sâu các vấn đề xã hội. Ngay cả khi đề cập một vấn đề chuyên môn, nó phải được đặt dưới góc nhìn xã hội, mang tính xã hội, mới được công chúng đón nhận. Nghề báo cần những gì để đáp ứng được nhu cầu ngày càng đa dạng của công chúng hiện nay? Thực ra, đã có nhiều kiến giải của nhiều nhà báo, nhà giáo giàu kinh nghiệm về câu hỏi này, dưới nhiều góc độ khác nhau. Tác giả Nguyễn Đức An, trong một bài viết đăng trên Vietnamnet.vn đã gợi mở nhiều vấn đề đáng suy nghĩ: “Mỗi nghề nghiệp đều cần phải dựa trên một hệ thống kiến thức chuyên biệt mà ai muốn vào nghề phải nắm vững qua quy trình giáo dục bài bản, thường là đại học chuyên ngành. Hệ thống tri thức đó vừa trừu tượng, vừa cụ thể, bao gồm kỹ thuật nghiệp vụ lẫn tư duy và sự am hiểu nghề (kể cả luật pháp về nghề). Vì nếu hành nghề không đúng sẽ gây nhiều hệ lụy cho xã hội. Nhưng ở ta, để vào được nghề báo, hình như người ta chỉ cần một thứ năng lực cơ bản: viết lách (hay chụp ảnh) tốt. Cho nên, nghề báo vô tình bị hạ thấp vì được xem là năng khiếu bẩm sinh hơn là kết quả từ một quá trình giáo dục. Ta vẫn đang trong một nền báo chí không hoàn toàn tách rời khỏi địa hạt văn chương. Với chất văn chi phối, không ít nhà báo cầm bút viết và đi “quá đà” vì không ghìm cảm
xúc, tự do áp đặt chủ quan trên dữ kiện. Hiện thực, vô tình hay cố ý, đã bị bóp méo”. Từ góc độ lý luận báo chí và từ thực tiễn hoạt động báo chí, chúng tôi khái quát theo công thức 4K sau đây: Nhà báo chuyên nghiệp = Kiến thức + Kĩ năng + Kinh nghiệm + Kiến giải 2.1. Kiến thức (Knowlegd): Kiến thức giúp nhà báo phát hiện vấn đề. Người ta chỉ có thể có được những phát hiện trong so sánh tương quan. Và đương nhiên, càng phong phú kiến thức về cùng một lĩnh vực, về nhiều lĩnh vực có liên quan, càng dễ bật ra những so sánh mới, những nhận xét mới mang tính phát hiện. Kiến thức không chỉ học trong trường, mà đối với nhà báo, điều quan trọng là tích luỹ thông tin, nhất là thông tin chuyên ngành mà mình theo dõi. Khi tác nghi ệp, rõ ràng ai có nền học vấn văn hoá rộng, lại tích luỹ kiến thức sâu về lĩnh vực theo dõi, người đó sẽ xử lý thông tin nhanh và có hiệu quả hơn. Báo chí có vai trò lớn là phản biện xã hội. Không có nền kiến thức xã hội rộng và am hiểu kiến thức chuyên ngành, nhà báo thật khó thực hiện vai trò người phản biện xã hội. Bài báo “Kẽ hở pháp luật – ô tô chui lọt” (Báo Pháp luật) phát hiện vấn đề: Nhà nước đề ra chính sách cấm nhập khẩu ô tô nguyên chiếc, ngay lập tức một số doanh nghiệp nhập ô tô mới dưới dạng tháo rời ra, nhập khung riêng, nhập các thiết bị riêng,… là một ví dụ về vai trò phản biện xã hội tức thời của báo chí. Lao động báo chí ngày nay đã khác xa với một thập kỉ trước đây. Nó là tổng hợp các yếu tố nghề nghiệp, các phương tiện kĩ thuật, các phương pháp làm việc khác nhau, các loại kiến thức khác nhau… Tổng hợp và phân tích, phân tích và tổng hợp, không loại trừ nhau. Thậm chí có những nhà báo ngồi tại chỗ, tổng hợp tin
tức trên thế giới để phân tích một vấn đề trong nước và ngược lại (hay đồng thời), tổng hợp thông tin trong nước thông qua một cách nhìn, một sự phân tích tin tức thế giới. Quy trình làm báo, tính chất đối thoại – tương tác của báo chí ngày nay cũng đòi hỏi nhà báo một vốn liếng kiến thức đủ để “tác chiến” ngay lập tức. Tính online và tính tương tác trực tuyến của báo chí hiện đại đặt các nhà báo trong tư thế luôn luôn sẵn sàng ứng phó, dù tờ báo của anh có lên mạng internet hay không. Công chúng có thể có ý kiến đồng tình hay phản đối ngay lập tức trên mạng khi báo vừa phát hành hay lên mạng. Người viết, do vậy, cũng phải phản hồi ngay, nếu không muốn xa rời công chúng của mình.