6 đánh giá ảnh hưởng ngắn hạn của canxi hydroxit lên độ vi cứng của ngà chân răng

Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> 6 ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG NGẮN HẠN CỦA CANXI HYDROXIT  <br /> LÊN ĐỘ VI CỨNG CỦA NGÀ CHÂN RĂNG  <br /> Trần Nguyễn Anh Đào*, Đinh Thị Khánh Vân**, Bùi Huỳnh Anh** <br /> TÓM TẮT <br /> Mục  tiêu:  Đánh giá ảnh hưởng của canxi hydroxit lên độ vi cứng của ngà chân răng sau thời gian đặt <br /> canxi hydroxit trong ống tủy 7 ngày và 30 ngày. <br /> Phương pháp: Nghiên cứu in vitro được thực hiện trên 20 răng cối nhỏ vĩnh viễn một chân đã đóng chóp. <br /> Tất cả các răng được cắt ngay dưới đường tiếp nối men‐ xê măng và ống tủy được sửa soạn bằng trâm dũa K, <br /> bơm rửa trong quá trình sửa soạn bằng nước cất. Các răng được chia ngẫu nhiên thành 2 nhóm (n=10) ‐ nhóm 1 <br /> được đặt canxi hydroxit trong ống tủy trong 7 ngày ‐ nhóm 2 được đặt canxi hydroxit trong ống tủy trong 30 <br /> ngày. Các răng của mỗi nhóm được đo độ cứng theo thang đo độ cứng Vickers trước và sau thử nghiệm tại vị trí <br /> cách gờ ống tủy 100μm với tải lực 100g trong 10 giây. Sử dụng phần mềm SPSS 16.0 với phép kiểm T độc lập <br /> và T bắt cặp để ghi nhận và xử lý kết quả. <br /> Kết quả: Độ vi cứng ngà chân răng trong mỗi nhóm sau thử nghiệm giảm so với trước thử nghiệm, sự thay <br /> đổi này có ý nghĩa thống kê (p  0,05). <br /> Kết luận: Việc đặt canxi hydroxit ngắn hạn trong ống tủy làm giảm độ vi cứng của ngà chân răng. <br /> Từ khóa: canxi hydroxit, độ vi cứng, ngà chân răng. <br /> <br /> ABSTRACT <br /> SHORT TERM EFFECT OF CALCIUM HYDROXIDE <br /> ON THE MICROHARDNESS OF RADICULAR DENTIN <br /> Tran Nguyen Anh Dao, Dinh Thi Khanh Van, Bui Huynh Anh  <br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 ‐ Supplement of No 1 ‐ 2014: 298 ‐ 301 <br /> Objectives: The aim of this study was to evaluate the effect of calcium hydroxide on the microhardness of <br /> radicular dentin after various intervals of time ( 7 days, 30 days). <br /> Methods: In this in vitro study, 20 single rooted premolars were used. The crowns of the teeth were removed <br /> and  the  canals  were  prepared.  The  sample  were  then  divided  into  2  groups  of  10  roots  each;  group  1‐  having <br /> calcium application for 7 days; group 2‐ having calcium hydroxide application for 30 days. Dentin microhardness <br /> was measured with a Vicker’s indenter with a load of 100 g for 10 seconds before and after treatment. Data were <br /> statistically analyzed using independent t‐test and paired t‐test.  <br /> Result: After 7 days, there was statistical reduction in dentin microhardness following the use of calcium <br /> hydroxide. After 30 days, there was also statistical reduction in dentin microhardness. There was no statistical <br /> difference in dentin microhardness between two groups. <br /> Conclusion: According to the result of this study, the use of calcium hydroxide as an intracanal dressing <br /> softens dentine. <br /> Key words: Calcium hydroxide, microhardness, root dentin <br /> <br /> *<br /> <br />  Bộ môn Chữa Răng‐Nội nha, Khoa Răng Hàm Mặt, Đại học Y Dược Tp.Hồ Chí Minh <br /> Tác giả liên lạc: BS. Trần Nguyễn Anh Đào ĐT: 01689251168 <br /> Email: Trandao0802@gmail.com <br /> <br /> 298<br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng – Răng Hàm Mặt <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> Canxi  hydroxit  là  vật  liệu  được  dùng  để <br /> băng  trong  ống  tủy  trong  thời  gian  ngắn  hạn <br /> hay  dài  hạn  và  là  thành  phần  của  vài  xê  măng <br /> trám  bít  ống  tủy  (Holland  và  de  Souza,  1985). <br /> Việc  sử  dụng  các  sản  phẩm  có  canxi  hydroxit <br /> trong  ngành  nha  đạt  được  thành  công  đáng  kể <br /> trong việc điều trị nhiều tình trạng bệnh lý của <br /> răng như: hỗ trợ việc tạo ra ngà sửa chữa trong <br /> điều  trị  răng  bị  lộ  tủy,  kích  thích  đóng  chóp  ở <br /> những răng đã lấy tủy chưa phát triển hoàn tất <br /> (Fava  1994),  hỗ  trợ  sự  lành  thương  của  sang <br /> thương  quanh  chóp  (Crabb,  1965;  Kennedy  và <br /> Simpson  1969),  ngăn  ngừa  hay  làm  ngừng  lại <br /> quá  trình  tiêu  chân  răng  (Andreasen,  1971)  và <br /> sửa chữa chỗ thủng do nội tiêu chân răng (Frank <br /> và  Weine,  1973).  Ngày  nay,  canxi  hydroxit  là <br /> chất được lựa chọn để băng thuốc trong ống tủy <br /> khi  một  răng  không  thể  điều  trị  hoàn  tất  trong <br /> một lần hẹn (Bystrom và cs, 1985). <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> thành ở người sau thời gian đặt thuốc 7 ngày và <br /> 30 ngày. <br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG – PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> Đối tượng nghiên cứu <br /> 20 răng cối nhỏ vĩnh viễn một chân,  nhổ  vì <br /> lý  do  chỉnh  hình,  có  chân  răng  nguyên  vẹn, <br /> không  quá  cong,  không  bị  nội  tiêu  hay  ngoại <br /> tiêu,  được  rửa  sạch  và  bảo  quản  trong  nước <br /> muối sinh lý sau khi nhổ. <br /> <br /> Chuẩn bị mẫu  <br /> Các răng được cạo vôi làm sạch; cắt bỏ thân <br /> răng bằng đĩa cắt kim cương và tay khoan tốc độ <br /> chậm  dưới  vòi  nước.  Sửa  soạn  ống  tủy  theo <br /> phương  pháp  bước  lùi,  bơm  rửa  trong  khi  sửa <br /> soạn  bằng  nước  cất.  Mẫu  chân  răng  được  vùi <br /> trong nhựa tự cứng với mặt cắt quay lên trên. Bề <br /> mặt  ngà  chân  răng  trong  mỗi  khối  nhựa  được <br /> làm nhẵn bằng giấy nhám với độ mịn tăng dần. <br /> <br /> Nhiều  nghiên  cứu  cho  thấy  việc  tiếp  xúc <br /> trong thời gian dài với canxi hydroxit làm giảm <br /> có ý nghĩa thống kê độ bền cơ học của ngà chân <br /> răng (độ bền uốn, độ bền kéo, môđun đàn hồi, <br /> độ  vi  cứng..)(2,5).  Tuy  nhiên  nhiều  tranh  cãi  vẫn <br /> tồn  tại  liên  quan  đến  thời  gian  ngà  chân  răng <br /> tiếp  xúc  với  canxi  hydroxit  bao  lâu  là  cần  thiết <br /> để  không  làm  ảnh  hưởng  các  tính  chất  cơ  học <br /> của ngà chân răng. Chúng tôi thực hiện nghiên <br /> cứu  này  nhằm  xác  định  ảnh  hưởng  ngắn  hạn <br /> của canxi hydroxit lên độ vi cứng của ngà chân <br /> răng vĩnh viễn ở người với các mục tiêu cụ thể <br /> sau: <br /> 1.  Đánh  giá  ảnh  hưởng  của  canxi  hydroxit <br /> lên  độ  vi  cứng  của  ngà  chân  răng  vĩnh  viễn <br /> trưởng thành ở người sau thời gian đặt thuốc 7 <br /> ngày. <br /> 2. Đánh giá ảnh hưởng của canxi hydroxit <br /> lên  độ  vi  cứng  của  ngà  chân  răng  vĩnh  viễn <br /> trưởng  thành  ở  người  sau  thời  gian  đặt  thuốc <br /> 30 ngày. <br /> 3. So sánh ảnh hưởng của canxi hydroxit lên <br /> độ vi cứng của ngà chân răng vĩnh viễn trưởng <br /> <br /> Răng Hàm Mặt <br /> <br /> Hình 1: Các mẫu chân răng vùi trong nhựa tự cứng. <br /> Các  mẫu  chân  răng  được  chia  ngẫu  nhiên <br /> thành 2 nhóm, mỗi nhóm gồm 10 mẫu. <br /> Nhóm  1:  đặt  canxi  hydroxit  trong  ống  tủy <br /> trong 7 ngày. <br /> Nhóm  2:  đặt  canxi  hydroxit  trong  ống  tủy <br /> trong 30 ngày. <br /> <br /> 299<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Qui  trình  đặt  canxi  hydroxit  vào  trong <br /> ống tủy <br /> Trộn canxi hydroxit với nước cất thành dạng <br /> bột nhão và đưa vào ống tủy bằng lentulo. Sau <br /> đó, bịt kín lỗ vào ống tủy bằng composite (theo <br /> phương pháp của Minu Koshi và cs, 2011). <br /> <br /> Phép  kiểm  T  bắt  cặp  để  đánh  giá  sự  khác <br /> biệt  độ  cứng  trước  và  sau  thử  nghiệm  của  các <br /> mẫu chân răng trong cùng một nhóm. <br /> <br /> KẾT QUẢ <br /> Bảng 1: Độ vi cứng ngà chân răng hai nhóm trước <br /> và sau thử nghiệm <br /> Thời điểm<br /> <br /> Nhóm 1<br /> TB ± ĐLC<br /> (VHN)<br /> Trước khi đặt 30,84 ± 1,92<br /> canxi hydroxit<br /> Sau khi đặt 29,93 ± 2,11<br /> canxi hydroxit<br /> P<br /> 0,024<br /> <br /> Hình 2: Mẫu chân răng sau khi đã che kín lỗ vào ống <br /> tủy bằng composite. <br /> <br /> Đo độ vi cứng – phân tích số liệu <br /> Độ  vi  cứng  của  ngà  chân  răng  được  đo  tại <br /> trung tâm Kĩ Thuật Tiêu Chuẩn Đo Lường Chất <br /> Lượng 3 (QUATEST3) tại 3 điểm tách biệt nhau <br /> song  song  với  gờ  của  ống  tủy  chân,  ở  độ  sâu <br /> 100μm từ tiếp nối ngà tủy, sử dụng tải lực 100g <br /> trong 10s (Hình 3). Độ vi cứng Vickers ghi nhận <br /> là giá trị trung bình của 3 giá trị đo được. <br /> <br /> 100 μm<br /> <br /> Hình 3: Hình minh họa 3 điểm đo độ cứng trước thử <br /> nghiệm (màu trắng) và sau thử nghiệm (màu đen). <br /> Áp  dụng  phép  kiểm  T  độc  lập  để  đánh  giá <br /> sự khác biệt giữa hai nhóm. <br /> <br /> 300<br /> <br /> Nhóm 2<br /> TB ± ĐLC<br /> (VHN)<br /> 32,94 ± 4,31<br /> <br /> P<br /> <br /> 0,184 > 0,05<br /> <br /> 32,24 ± 4,13<br /> <br /> 0,133 > 0,05<br /> <br /> 0,002<br /> <br /> Độ  vi  cứng  trung  bình  của  ngà  chân  răng <br /> nhóm  1  trước  và  sau  thử  nghiệm  lần  lượt  là <br /> 30,84 ± 1,92 VHN và 29,93 ± 2,11 VHN, trong khi <br /> đó độ vi cứng trung  bình  nhóm  2  trước  và  sau <br /> thử nghiệm lần lượt là 32,94 ± 4,31 VHN và 32,24 <br /> ± 4,13 VHN. Sử dụng phép kiểm T bắt cặp cho <br /> thấy có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về độ vi <br /> cứng  trung  bình  trước  và  sau  thử  nghiệm  của <br /> nhóm  1  (p=0,024)  và  nhóm  2  (p=0,002).  Tuy <br /> nhiên,  sử  dụng  phép  kiểm  T  độc  lập  cho  thấy <br /> không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về độ <br /> vi cứng của hai nhóm sau thử nghiệm. <br /> <br /> BÀN LUẬN <br /> Nhiều  tranh  cãi  vẫn  còn  tồn  tại  liên  quan <br /> đến  việc  canxi  hydroxit  có  làm  giảm  độ  bền  cơ <br /> học của ngà chân răng dẫn tới nguy cơ răng nứt <br /> gãy hay không, hay là ngà chân răng có thể tiếp <br /> xúc với canxi hydroxit trong thời gian bao lâu để <br /> không làm thay đổi các đặc tính cơ học của ngà <br /> răng.  Trong  nghiên  cứu  của  chúng  tôi,  kết  quả <br /> cho  thấy  sau  7  ngày  và  sau  30  ngày  đặt  canxi <br /> hydroxit trong ống tủy, độ vi cứng của ngà chân <br /> răng đều giảm có ý nghĩa thống kê, độ vi cứng <br /> giảm 2,95% trong  nhóm  1  và  giảm  2,13%  trong <br /> nhóm  2.  Kết  quả  này  phù  hợp  với  nghiên  cứu <br /> của một số tác giả như Yoldas, Hasheminia MS, <br /> (2004, 2009)(1,6). Chưa có nghiên cứu in vitro nào <br /> đưa  ra  cơ  chế  chính  xác  để  canxi  hydroxit  làm <br /> thay đổi tính chất cơ học của ngà chân răng. Tuy <br /> nhiên Andreasen và cs (2002), White và cs (2002) <br /> đưa ra giả thuyết ảnh hưởng của canxi hydroxit <br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng – Răng Hàm Mặt <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 <br /> trên  ngà  răng  có  thể  do  độ  pH  kiềm  của  canxi <br /> hydroxit.  Độ  bền  của  ngà  răng  được  xác  định <br /> bởi  liên  kết  giữa  tinh  thể  hydroxyapatite  và <br /> collagen dạng sợi, liên kết này có thể bị phá hủy <br /> do độ  kiềm  mạnh  của  canxi  hydroxit,  điều  này <br /> gây  ra  sự  biến  tính  nhóm  carboxylate  và  nhóm <br /> phosphate dẫn tới sự phá hủy cấu trúc ngà răng. <br /> Sự biến đổi cấu trúc ngà răng có thể do sự trung <br /> hòa, sự tan rã hay biến tính của phân tử protein <br /> có tính axit và phân tử proteoglycans, hai phân <br /> tử đóng vai trò tác nhân kết nối giữa mạng lưới <br /> sợi  collagen  và  tinh  thể  hydroxyapatite  trong <br /> ngà  răng(4).  Kawamoto  và  cs  (2008)  đưa  ra  giả <br /> thuyết rằng tính kiềm của canxi hydroxit có thể <br /> gây  ra  sự  phá  hủy  các  cấu  trúc  vô  cơ  của  ngà <br /> chân  răng  hoặc  làm  biến  tính  các  sợi  collagen <br /> của  ngà  răng,  làm  cho  ngà  răng  dễ  bị  nứt  gãy <br /> hơn.  Sợi  collagen  chiếm  gần  90%  thành  phần <br /> khung hữu cơ của ngà răng, chiếm 30% thể tích <br /> ngà  răng.  Những  sợi  collagen  này  được  bao <br /> quanh bởi các tinh thể hydroxyapatite vô cơ. Do <br /> đó,  một  khoảng  thời  gian  là  cần  thiết  để  canxi <br /> hydroxit  có  thể  đi  xuyên  qua  các  tinh  thể  này <br /> đến tiếp xúc trực tiếp và gây ra sự biến tính các <br /> sợi collagen, hậu quả là ngà răng giòn và dễ nứt <br /> gãy hơn. Sự giải thích này có thể được củng cố <br /> qua một số nghiên cứu in vitro cho thấy cần một <br /> khoảng  thời  gian  tiếp  xúc  tương  đối  dài  trước <br /> khi canxi hydroxit có thể gây ra sự giảm đáng kể <br /> các tính chất cơ học của ngà răng(4). <br /> Trong  nghiên  cứu  của  chúng  tôi,  kết  quả <br /> nghiên cứu cho thấy không có sự khác biệt có ý <br /> nghĩa  thống  kê  giữa  độ  vi  cứng  ngà  chân  răng <br /> sau khi đặt canxi hydroxit trong ống tủy 7 ngày <br /> và  30  ngày.  Kết  quả  này  cũng  phù  hợp  với <br /> nghiên cứu của Eun‐Jung Shin và cs(3), đánh giá <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> sự  thay  đổi  độ  bền  kháng  vi  gãy  (MTFS)  của <br /> mẫu  chân  răng  sau  khi  băng  canxi  hydroxit <br /> trong  1  tuần  và  4  tuần  bằng  cách  sử  dụng  lực <br /> nén lên khối chân răng, kết quả cho thấy độ bền <br /> kháng gãy giảm 8,2% sau 4 tuần; kết quả nghiên <br /> cứu  cho  thấy  không  có  sự  khác  biệt  có  ý  nghĩa <br /> thống kê giữa các nhóm thử nghiệm sau 1 tuần <br /> và sau 4 tuần và giữa MTFS của mẫu chân răng <br /> có đặt canxi hydroxide trong ống tủy với nhóm <br /> chứng (ống tủy để trống). <br /> <br /> KẾT LUẬN <br /> Việc sử dụng ngắn hạn canxi hydroxit trong <br /> ống  tủy  làm  giảm  có  ý  nghĩa  thống  kê  độ  vi <br /> cứng ngà chân răng. <br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO <br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> Hasheminia MS, Norozynasab S, Feizianfard M (2009), “The <br /> effect of three different Calcium Hydroxide Combinations on <br /> root Dentin Microhardness”, Res. J. Biol. Sci, 4 (1), 121‐125. <br /> Koshy  M,  Prabu  M,  Prabhakar  V  (2011),  “Long  Term  Effect <br /> Of  Calcium  Hydroxide  On  The  Microhardness  Of  Human <br /> Radicular  Dentin  –  A  Pilot  Study”,  The  Internet  Journal  of <br /> Dental Science, 9(2), DOI: 10.5580/1b82. <br /> Shin  EJ,  Park  YJ,  Lee  BN  (2011),  “The  effects  of  short‐term <br /> application  of  calcium  hydroxide  on  dentin  fracture <br /> strength”, J Kor Acad Dent, 36(5), 435‐430. <br /> White JD, Lacefield WR, Chavers LS, Eleazer PD (2002), “The <br /> effect  of  three  commonly  used  endodontic  materials  on  the <br /> strength and hardness of root dentin”, J Endod, (28), 828–830. <br /> Yassen GH, Platt JA(2013), “The effect of nonsetting calcium <br /> hydroxide  on  root  fracture  and  mechanical  properties  of <br /> radicular  dentine:  a  systematic  review”,  International <br /> Endodontic Journal, (46), 112–118. <br /> Yoldaş  O,  Doğan  C,  Seydaoğlu  G  (2004),  “The  effect  of  two <br /> different  calcium  hydroxide  combinations  on  root  den‐tine <br /> microhardness”.  International  Endodontic  Journal,  (37),  828  –<br /> 831. <br />  <br /> <br /> Ngày nhận bài báo: 22/11/2013 <br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo: 26/11/2013 <br /> Ngày bài báo được đăng: 05/01/2014 <br /> <br />  <br /> <br /> Răng Hàm Mặt <br /> <br /> 301<br /> <br />