intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Ẩm thực Hà Nội

Chia sẻ: Pham Minh Tân | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:51

Thêm vào BST
Báo xấu
267
lượt xem 108
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu trình bày với ngươi đọc các món ngon của Hà nội thông qua các bài viết về: bánh khoái, bánh Xuân Cầu, ngô rang, khoai lùi, gỏi, thịt cầy, chả cá, tiết canh, cháo lòng, hẩu lốn, rươi,...Mời bạn đọc cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ẩm thực Hà Nội

  1. V Ban D án Hà N i Tôi Yêu Vũ B ng ® HDINVESTMENT.JSC Mi ng ngon Hà N i Ch u trách nhi m: Đinh Ti n Hoàng | Biên t p: Nguy n Th Khuyên | Hi u ñính: Nông Th Minh Ng c Đ i L 1000 năm Thăng Long 2010 www.100hanoi.com 1 Haø Noäi Toâi Yeâu
  2. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i Hà N i luôn là m t ñ a danh văn hóa, kinh t , chính tr c a c nư c. Tìm hi u các thông tin v kinh t , văn hóa, gi i trí….c a Hà N i luôn là m t nhu c u thi t y u c a nhi u t ng l p nhân dân. Bên c nh ñó, năm 2010 là năm quan tr ng, v i r t nhi u nh ng d p l k ni m l n, ñ c bi t là ñ i l 1000 năm Thăng Long. Đây là m t c t m c văn hóa, l ch s ñư c quan tâm c a c trong và ngoài nư c. Đó chính là lí do chúng tôi l a ch n ch ñ v Hà N i ñ ñ nh hư ng n i dung cho d án chu i website Hà N i. D án chu i website v Hà N i mang tên Hà N i Tôi Yêu ñư c công ty CP ĐT Hoàng Đ t tri n khai th c hi n t tháng 2 năm 2010. V i nh ng n l c, tâm huy t và tình yêu dành cho Hà N i, các thành viên ban d án ñã cho ra nh ng s n ph m văn hóa gây ñư c n tư ng v i ñ c gi yêu Hà N i. Đ i L 1000 năm Thăng Long ñang ñ n r t g n, d án cũng ñang ñi vào giai ño n g p rút hoàn thành ñ hòa chung không khí c a ngày Đ i L . D án là m t b c tranh t ng th , ñi t nh ng s ki n g n v i Đ i L , cũng như nh ng góc sâu trong tâm h n Hà N i, nh ng n p s ng, nh ng c m xúc c a ngư i Hà N i. Bên c nh vi c xây d ng và hoàn thi n chu i website v Hà N i, Ban d án còn cho ra m t nh ng n ph m v Hà N i. Chúng tôi ñã dành nhi u tâm huy t ñ xây d ng T sách Hà N i v i nh ng n ph m ñi n t ñư c t ng mi n phí cho quý b n ñ c. Chúng tôi hi v ng nh ng tâm huy t này s mang l i cho quý b n ñ c yêu Hà N i nh ng ñi u thú v . Tư li u chúng tôi s d ng ñ th c hi n nh ng n ph m này hoàn toàn ñư c sưu t m và biên t p t các ngu n trên Internet nên không tránh ñư c nh ng thi u sót. M t s tư li u do l y các ngu n th c p, nên chúng tôi không th trích d n ngu n ñ y ñ . Chúng tôi mong nh n ñư c s thông c m t các tác gi . Xin chân thành c m ơn và mong nh n ñư c nh ng góp ý t phía b n ñ c! Ban d án www.100hanoi.com 2 Haø Noäi Toâi Yeâu
  3. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i M cL c Thư ng ...............................................................................................................................2 BÁNH KHOÁI.......................................................................................................................8 BÁNH XUÂN C U ...............................................................................................................9 NGÔ RANG, KHOAI LÙI ...................................................................................................12 G I.....................................................................................................................................17 CH CÁ .............................................................................................................................21 TH T C Y...........................................................................................................................24 TI T CANH, CHÁO LÒNG ................................................................................................33 H U L N ...........................................................................................................................40 RƯƠI .................................................................................................................................43 www.100hanoi.com 3 Haø Noäi Toâi Yeâu
  4. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i Mi ng ngon nh lâu, Cơ c u nh dai. (Phương ngôn) Sau m t cu c bi n thiên, ñ t nư c ñ i thay nhi u l m. Ai h i cư năm 1948-1949 có còn nh r ng su t t B ch Mai v ñ n ch Hôm, có hàng dãy ph b phá không? Hàng Da, Hàng Thi c, Hàng Đ ng, ch còn trơ l i m y cái nhà l ng l o, m t c tr n, c c a. Có ph c m c ra c ñư ng ñi. Nhi u cái ngõ h m b ngh n, không qua l i ñư c, vì g ch ngói ch t cao lên như núi. Bây gi thành ph Hà N i l i có m t v m t m i r i. Nhi u ph ngày xưa h p và khu t khúc, v i nh ng cái nhà l p x p, m t t ng, trông vào t i tăm như m t ngày mùa ñông, nay ñã có nh ng căn nhà r ng, ki u m i, c a s b t hoa s t, ñ ng lên thay th . Có khi ñ ng ñ u ph mà nhìn v cu i ph , ngư i ta th y nhà c a th ng tăm t p như v trong b nñ . y là vì nhu c u c a văn minh ñó. Xe nhi u, ngư i l m, có s a sang như th m i d b giao thông. Ngư i ñi b ñ ch t, mà ông v n lái ôtô cũng thích. Nhưng ñ i v i nh ng ngư i nhàn t n, thích nhìn vào nh ng cái nh m n, cũ k ñ tìm l i d u xưa v t cũ c a Hà thành, có l cái t nh thành m i này không g i cho trí óc nhi u c m tư ng nên thơ l m, như trư c h i chi n tranh Ngư i ta bâng khuâng nh m t cái gì ñã m t, và chính ngư i ta không bi t rõ là cái gì. Tuy núi Nùng hãy còn, tháp Rùa (v i m t ng n ñèn máy trên Đ nh tháp!) v n còn s s ra ñ y, nhưng không khí Hà N i cũ thì hình như ñã ñ i thay. Nóng không ph i là cái nóng Hà N i cũ, mà rét cũng không ph i cái rét c a Hà N i cũ. Ngư i t n cư ñi tha th n h t c “Hà N i 36 ph phư ng”, vào m t bu i ñ u thu kia, nghi m th y r ng: tâm tánh ngư i Hà N i ñ i thay, ph xá, nhà c a thay ñ i, mà cái m c c a ngư i Hà N i cũng khác xưa, duy ch có m t th không thay ñ i: là cái ăn c a ngư i Hà N i. Tôi không mu n nói ñây v cái lư ng ăn, nhưng mu n nói v cái ph m, không mu n nói v tánh cách ăn c a t ng ngư i, nhưng v cái ch t ăn c a ñ i ña s ngư i Hà N i. Xa Hà N i m t d o, ngư i tr l i ñ ñô có th ăn các th cao lương m v c a Tàu, Tây; nhưng rút l i thì ngư i Hà N i r i cũng quay v v i nh ng món ăn c truy n ñ c bi t Hà N i nó làm cho chúng ta thèm nh . Ăn vây, ăn bóng, ăn h i sâm, bào ngư, gì r i cũng chán. M t bu i sáng kia, th y n n v s tiêu hóa, ta ch t nh r ng cơm tr ng v n là lành và h p v i t ng ph ta. M t bát ph khói b c lên nghi ngút, m t m t bún ch thơm ngào thơm ng t, hay m t ñĩa bánh cu n www.100hanoi.com 4 Haø Noäi Toâi Yeâu
  5. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i Thanh Trì, ñ bên c nh m t ñĩa ñ u rán ph ng nóng r y lên, t nhiên làm cho ta nh r ng nh ng cái ñó ñã t o nên m t ph n nào linh h n c a Hà N i; s dĩ ta th y không th quên ñư c Hà N i cũng vì nh ng th c ăn ñ c bi t Hà N i ñó. Có nh ng ngư i ñã qua cái tu i hai mươi, b nh ng bóng dáng yêu ki u c a ñô th văn minh xô ñ y, ñã b cái mái nhà yên m c a mình ñi theo ti ng g i c a m t tình yêu m i, êm ái hơn, th m tươi hơn. Hương b n mùa có th làm cho h say sưa, nhưng m t bu i chi u ñông kia, ngư i ñàn ông l c phách tr v th y gia ñình m cúng, chân th t, b ng th y lòng ân h n, vì ñ n lúc b y gi m i c m th y ch có ngư i v t m n m m i là ngư i chung th y v i mình. M t cái quàng tay, m t cái nhìn âu y m, c m t th i ái ân xưa kia tư ng ñã tan bi n, bây gi l i tr v , có ph n thơm ngát hơn xưa. M t hơi th , m t mi ng cư i g i l i c m t m i tình êm d u mà kín ñáo, cũng như m t ngư i xa quê lâu ngày, ng i th y mùi lúa chín cánh ñ ng, l i th y n ra trong trí bao nhiêu k ni m tươi ñ p nơi ñ ng áng. Mi ng ngon Hà N i, vì th , nhi u khi làm cho ta yêu Hà N i th m thía, nh Hà N i ê ch , và làm cho ta c m giác ta là ngư i Hà N i hơn... Có ai ñã xa Hà N i lâu ngày, m t chi u hiu h t v ng v Hà N i nh t ng cái ngõ, t ng cái nhà, nh t ng vư n Bách Th o, h Hoàn Ki m nh ñi, nh t nh ng hoa s u r ng trên ñư ng ñ u thu nh xu ng, mà t nhiên ñâu có ngư i tìm ñ n mang “m t chút quà Hà N i” ñ n cho mình, ngư i y m i có th bi t “quà Hà N i” giá tr như th nào! K v ñ ng ti n thì cũng ch ng l y gì làm ñ t ñâu. M t l cà cu ng không to hơn m t ngón tay; vài cái bánh c m, bên m t l ng chè m n sen, hay m t l v ng ho c m t chai nư c m m; m y th ñó tính theo th i giá, không quá năm ch c b c. Th nhưng mà nh ng cái quà ñó ñã ñem ñ n cho lòng ta bao nhiêu s ñ m say, bao nhiêu thú v , bao nhiêu c m giác mông lung, nhã l ch! Ta c m l y mà th y như ôm m t chút hương hoa c a ñ t nư c vào lòng. Ai ñã b o ăn u ng là m t ngh thu t? Hơn th , ăn u ng là c m t n n văn hóa ñ y. Nhi u ngư i vi t v nh hư ng huy n di u c a văn chương ñã nh n r ng ñ c m t quy n sách hay còn như s ng h n m t ki p khác vì ñư c làm b n v i thánh hi n. Ngư i sành ăn, ngư i bi t ăn ngon cũng th , ăn m t mi ng ngon c a ñ t nư c th y b ng lên trong lòng m t m i h nh phúc, vì ñã ñư c ăn vào trong mình m t chút gì c a ñ t nư c, m t tinh túy truy n t năm, tháng n sang tháng, năm kia. Có phen ta ñã ăn quà Nh t, ta dùng cơm Tây, ta l i ăn ti c Tàu. M i mi ng ngon c a m t nư c bi u l m t ph n nào cá tính c a nư c ñó, cũng như u ng nư c trà năm gi là ñ c bi t Ănglê, cary dê, cary gà là ñ c bi t n Đ hay ăn cơm rang v i th t bò tr n www.100hanoi.com 5 Haø Noäi Toâi Yeâu
  6. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i ñư ng là ñ c bi t Phù Tang. Bây gi có l cũng ñã xa r i, nhưng vào cái th i 1946-1947, biên khu ch y lo n, tôi qu ñã nh ñ n nh ng mi ng ngon Hà N i, có khi ñau nhói tim. Ăn m t bát ph ch Đ i, tôi l i nh t i anh ph S t trong cái ngõ c t Tràng Ti n; ăn nem ch thì nh nem ch ñình Hàng V i Thâm; bún thì bún ch B ng; mi n lươn trên ch Đ ng Xuân; bánh ñ u, nh bánh ñ u H i Dương; k o mè Thi u Châu, r i thì bánh c m Nguyên Ninh, ch Hàng Hài, và c m Vòng, và nhãn Cót, và bánh lam Lim, và ch nư ng Gh nh, và bánh gi y Quán Gánh! B i vì phàm th c quà gì ngon nh t, th y th y ñ u ph i “có m t” Hà N i c . Nh ñ n nh ng quà y, không ph i là nh ñ n Hà N i mà thôi, nhưng là nh t t c m t d i ñ ng b ng phì nhiêu B c Vi t, có sáo s u nh y trên lưng bò, v i nh ng ngư i nhà quê v m v cày ru ng, v i nh ng cô gái v a hát v a quay tơ, v i nh ng ñ a tr chăn trâu, m t mày lem lu c nhưng trông duyên dáng bi t bao! Chao ôi, nh ng s nh nhung ñó, sao mà ñ m th m, sâu xa th ! Lòng ngư i ta bu n nhè nh , có ph i m t ph n cũng vì th y nh nư c, yêu nư c và thương nư c hơn không? Ai b o r ng sau bao nhiêu cu c b dâu, nư c Vi t Nam v n còn t n t i là vì m t n n văn hóa c truy n ñã ăn sâu như nh ng cái r vào trong dân t c? Tôi th y r ng ví bây gi mà tôi có b m mìn b t ñem ñi ñ t l m t nghìn năm, tôi c v n là ngư i Vi t Nam vì không bao gi quên ñư c nh ng mi ng ngon Hà N i và tôi thư ng thích nghĩ r ng nh ng mi ng ăn ñó th t qu là gi ng như nh ng tác ph m văn chương b th . Th gi i m i ngày m t ti n hơn thì tư tư ng cũng th , không ñ ng nguyên m t ch . Vì th có nh ng tác ph m h p v i th i này mà không h p v i th i kia, hay v i ngư i th i này mà không hay v i ngư i th i khác; nhưng bên c nh nh ng cái ñó, há ta ch ng thư ng th y nh ng áng văn g i là “c ñi n” m i luôn luôn, m i mãi mãi, ñ i n truy n ñ i kia mà không lúc nào l c h u ñó sao? Đó là nh ng tác ph m c a Voltaire, c a Dickens, c a Ôn Như H u, c a Shakespeare, c a Đoàn Th Đi m hơn th n a, truy n Ki u c a Nguy n Du có 4.000 câu thơ, mà có nhà h c gi dám ñoan quy t không th thay ñ i ñi m t ch ! Nhi u “mi ng ngon Hà N i” có th cũng ví như tác ph m c a Nguy n Du. Không th khéo hơn ñư c, không th ngon hơn ñư c, vì th , không th thay ñ i ñư c. N u ta mu n nh i Nguy n Văn Vĩnh, sao ta l i không th nói ñư c r ng: “Nư c Vi t Nam còn thì mi ng ngon Hà N i v n còn?” cũng như ông ñã vi t: www.100hanoi.com 6 Haø Noäi Toâi Yeâu
  7. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i “Truy n Ki u còn thì nư c Nam còn!” T trư c ñ n nay, nhi u ngư i ñã phân tách và gi i thích truy n Ki u cũng như các tác ph m văn chương khác c a Vi t Nam. Ph n tôi, b t ñ u t ñây, tôi mu n ñem phân tách và gi i thích “mi ng ngon Hà N i” - nh ng mi ng ngon mà ngư i Vi t Nam ăn vào th y ngát mùi ñ t nư c Vi t Nam, th y mình Vi t Nam hơn, và th y thích thú, kiêu hãnh ñư c tr i cho làm ngư i Vi t Nam. www.100hanoi.com 7 Haø Noäi Toâi Yeâu
  8. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i BÁNH KHOÁI Cũng m màng, nhưng không có hành chưng, còn m t th bánh n a th nh tho ng ăn cũng thú l m, là bánh khoái. Bánh khoái cũng qu y như bánh ñúc, nhưng không có nư c vôi, và nát hơn bánh ñúc nhi u. Ngay trư c khi x y ra chi n tranh, bánh khoái ch Mơ có ti ng là ngon: ngư i ăn ng i ngay trên m t cái gh dài c nh gánh hàng; bánh múc ra bát là ăn ngay, trong lúc khói b c lên nghi ngút. Đây cũng là m t th quà bu i trưa c a Hà N i: ngư i bán ñi rong ph phư ng l y v i bông và bu m, ñ y n i bánh c n th n ñ gi bánh nóng lâu, ăn m t hai bát, t nh ngư i ra trông th y. Nhưng bánh này ngon và ñư c chu ng, m t ph n l n cũng vì có bánh gi y c t nh - th bánh gi y mơ, ăn m m mà có r c ñ u trên m t, ch không ph i là th bánh gi y to, nh n, bóng nh ng m , r t ph thông hi n gi , mà ngư i ta v n g i là bánh d y Quán Gánh. Th bánh gi y Mơ này bây gi ít th y, ngày trư c bán m t xu hai chi c, và có hai th nhân: ñ u hay ñư ng. Trong bánh khoái nóng h i, ngư i ta c t m y mi ng bánh gi y Mơ: tr n ñ u lên cho bánh khoái và bánh gi y h p hoan v i nhau r i ăn, ta v a th y vui m t (vì ñ u vàng n i lên như v sen trong m t cái ao tr ng mu t) mà l i êm gi ng, ng y ng y như mùi da th t m t ñ a tr b b m, và bùi m t cách thanh thanh. Ăn bánh khoái rư i nư c m m hay tr n v i ru c, t c là làm phí c bánh ñi, mà ngư i ăn l i còn b coi là t c. Cái thú ăn bánh khoái là nó nát mà chính l i ráo r : nh n nha xúc lên ñ u ñũa ăn t ng mi ng nh , có v như ăn m t bát y n chay - mà cái v m n c a mu i không có công d ng gì khác hơn là nâng cao ch t bùi c a ñ u bánh gi y cho nó n i lên, như m t ngh sĩ tài tình ñi m m t hai nét vàng vào m t b c v sương s m cho n i c nh s c u huy n, thơ m ng www.100hanoi.com 8 Haø Noäi Toâi Yeâu
  9. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i BÁNH XUÂN C U Ng y ơi là ng y! Chân giò ninh v i măng khô này: bánh chưng nhân m ph u này; th t kho t u và giò th này... bao nhiêu th ñó nghĩ cũng ñã ngán ñ n t n mang tai r i, mình c tư ng không tài nào nu t ñư c. Nhưng... nhưng th t m là ñ c ñi m c a ngày T t cùng v i dưa hành, câu ñ i, bánh chưng, có l nào l i không ăn? Ăn ch ! Ăn “k ” ch ! Thì l thay, m ng m t T t ăn vào ngon ñáo ñ , sang ngày m ng hai, v n ăn như th l i th y ngon hơn hôm m ng m t, và ñ n ngày m ng ba, ăn l i ngon hơn c ngày m ng m t và m ng hai! Th là t i làm sao? T t B c Vi t th c qu là kỳ l ! Đi trên nh ng con ñư ng n ng cháy mi n Nam, nghĩ ñ n mưa xanh rét ng t mi n B c d o này ngư i xa nhà t h i: “ nh , sao cùng là th t m ngày T t, mà th t m B c ăn mãi không th y ngán, còn ñây ăn hai mi ng r i, b t ăn mi ng th ba thì c ñ ra không nu t ñư c? Có l t i cái m Nam nó khác B c chăng? Hay t i tr i B c rét, thân th c n nhi u ”nhiên li u" ñ ñ t, nên m là m t y u t c n thi t, vì th ta ăn vào không th y ngán?". Có l gi i thích như th thì khoa h c l m. Nhưng d u sao... tôi v n không ch u, vì tôi tin r ng B c Vi t, ngày T t ngư i ta ăn bao nhiêu ñ m cũng không th y ngán, y ch là vì ngày T t ñó có bánh xuân c u ñ cho ta nh m thôi. Bây gi ñây, ng i thư ng th c chi c bánh ph ng to như cái sàng, qu t b ng n p v i ñư ng, vào m t bu i ñ u năm, ai là ngư i còn nh ñ n cái “tác phong ăn T t” B c không th nào không nh t i nh ng chi c bánh xuân c u bé bé, xinh xinh, có ñ các s c tươi màu c a m t b c h a Gôganh. H i cô con gái ñ tay b p núc cho m trong ba ngày T t! Cái ch o m ñun mà chưa th t nóng b ng lên thì cô ch có th bánh xuân c u vào v i mà h ng ñ y. Bánh này làm ra sao? Có b t n p và còn gì n a? Có gia m t ch t v gì kỳ l không? Tôi nh lúc còn bé ng i xem m rán bánh xuân c u, tôi v n th y m tôi k chuy n ch có m t làng H i Dương là làng Xuân C u làm ñư c bánh này thôi. Ngày T t, kh p B c Vi t ñ u mua bánh ñó và t sáng m ng m t, nhà nào cũng rán vài ñĩa ñ trư c cúng sau ăn. *** Bánh vuông b ng hai ngón tay và m ng như t gi y b n. B nhè nh vào trong ch o m nóng, cái bánh n ph ng ra như m t n th y tiên hàm ti u. Mà có khi l i ñ p hơn nhi u, là vì hoa th y tiên ñ p cao nhã và ñ ng ñ n, ch cái bánh xuân c u n ra thì ñ p m t cách r o r c, tr trung. Nh ng màu xanh, ñ , tr ng, tím, vàng, c a t ng chi c bánh, www.100hanoi.com 9 Haø Noäi Toâi Yeâu
  10. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i lúc chưa rán, có hơi l n l t, nhưng rán r i thì tươi l là tươi. G p t ng chi c ra, v vào thành ch o cho ráo m r i ñ vào ñĩa, h i ngư i em yêu ! Nhè nh tay thôi, k o bánh nó ñau, mà r n n t như cái bình ñ ng mã tiên th o trong bài thơ c a thi sĩ Pơruyñom ñ y! Đĩa thì tr ng, màu s c c a bánh thì tươi, ta c m giác như ñ ng trư c m t núi hoa ñ các s c màu vui m t, và kh u cái c a ta tiên c m là n u nhón l y ăn luôn m t chi c thì ngon ñáo ñ . Không, cái ngon ñó có th m vào ñâu! Ph i ch cho bánh hơi ngu i ñi m t chút, rư i m t lên trên, cái ñ p và cái ngon c a bánh m i ñ n ch tuy t Đ nh và ngư i ta m i c m th y h t c cái sư ng ñ i ñư c ăn m t th bánh bùi, béo, ng t, c l ñi, mà trôi ñ n cu ng h ng thì l i thơm phưng ph c! Ngày T t, ngư i Tàu có bánh bìa, ngư i Nh t có bánh ñ u ñen và ngày Chúa Giáng sinh, Tây có bao nhiêu là th bánh b ng bơ, phó mát, h nh nhân, săng ti-y. Nhưng l l m, thưa bà, cái bánh xuân c u c a ta nó ngon ñáo ñ là ngon - n u tôi ñư c phép dùng m t danh t hơi phàm phu m t chút, tôi ph i b o là ngon “da rít”! Đó là cái ngon c a da th t cô gái quê ñ p mê m t, ñ p lành m nh, lâm li trong khi bao cái ngon khác là, cái ngon c a cô gái t nh thành xanh xao và b nh ho n ch ñư c cái môi tô son ñ p và b áo may v a khít v i m t giá ñ t ti n! C m l y m t mi ng bánh mà thư ng th c! L y lư i ñ y m t mi ng lên kh u cái, b n s th y bánh reo lên nhè nh , tan ra nhè nh ; dư v c a m t quy n l y ñ u lư i ta; cái béo, cái ng y cùng v i cái ng t, cái bùi vu t be h u ñ u ta và ñem l i cho ta c m giác ñương nghe th y trong lòng d o lên m t b n nh c có ti ng ñ ng chen ti ng s t. Th c v y, có ngư i cho m t có ý “ng t s c” nên th ng ñư ng tr ng rư i lên trên bánh và cho là ăn th thanh hơn. Không ñư c, không th ñư c. Ăn như th , cái bánh s t ngay, mà trông vào ñĩa bánh, ngư i ta c m th y trơ tr n, không có cái duyên dáng ñ m ñà, quy n rũ. Ăn chi c bánh rư i m t, cái ngon ng t có ý tri n miên, y như th ñ c h t bài Trư ng H n Ca c a B ch L c Thiên mà ta v n còn ph ng ph t th y ñâu ñây cái bu n l lư t c a ñ c vua Đư ng thương nh ngư i ñ p h Dương. Ăn mà không có dư v , chán l m! Mà thư ng th c cái bánh xuân c u này cũng không th ăn nhanh. Vi c ñó cũng ch ng có gì l , b i vì phàm th c gì ngon và ñ p ñ i, cũng ph i thư ng th c t t , ch m ch m, v i vã thì phí quá. *** Ăn m t b a cơm th nh so n, r i b c cái gh ng i dư i bông ñào ngày T t, nh n nha ăn m y mi ng bánh xuân c u, b n s th y bao nhiêu cái béo ng y tan ñi như m t kỳ tích nên thơ. Gió ngoài vư n th i vào trong nhà làm cho m y t m màn m ng reo lên ph n ph t. www.100hanoi.com 10 Haø Noäi Toâi Yeâu
  11. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i Hoa ñào, hoa cúc quy n hương nhau; cành mai già c m trong l in bóng lên trên tư ng y như th m t b c tranh Nh t B n. T nhiên ta c m th y lòng thơ th i; ñ i s ng xô b b ñ y ra xa như nư c bi n ban chi u và có m t lúc ta tư ng như mình là m t nho sĩ ng i trên m t trái núi nghe th y rõ ràng hơi th c a Tr i. Lúc ñó, ngư i v khéo ăn khéo mà pha m t m trà m n sen thơm ngát, rót m t chén ñưa lên m i ch ng nh m nhót v i bánh xuân c u thì ñ n lúc răng long ñ u b c, ch ng v n còn yêu v v i m t m i tình ñ p như “trăng thu, tuy t núi”. Ch ng m i v ng i xu ng gh . Hai v ch ng cùng nhìn nhau mà không nói. Nhưng nói lên bi t bao nhiêu! Trong nhà, h i tam cúc sôi n i hơn lúc ban chi u. Lũ tr cãi nhau ý i. V ph i vào phân x và ñánh h cho con Lý. Th ng Khanh ph ng ph u, ch ng l i ph i vào ñánh h cho nó k o thua. - B ba tư ng, sĩ, tư ng ñây! - Đôi! Gió v khuya l nh hơn, như g i nh ng ni m xa v ng. V ñ t hai cây bài xu ng chi u và cư i: - K t ñây, ông ơi! - K t gì? - T t ñen! Tôi ăn k t t t ñen ñây! Ngư i ch ng th dài, làm ra b thua, nhưng m t lát sau xòe ra hai cây t t ñ , không nói gì. Và ngư i v ñ m t lên - hai má tươi như hoa ñào. - Th là b ñè r i! *** Ngư i ch ng ñ c ý cư i vang, nh p thêm m t chút nư c trà sen; ño n, thong th l y ngón tay cái và ngón tay tr nhón m t chi c bánh xuân c u màu hoàng y n ñưa lên mi ng... www.100hanoi.com 11 Haø Noäi Toâi Yeâu
  12. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i NGÔ RANG , KHOAI LÙI Đ ng ai b o ngô là món quà c a ngư i nghèo mà ph i t i v i Tr i. Đã là món ngon thì có ai c m ai ñâu? Ngày xưa, m t hai xu, bây gi m t vài ñ ng b c mua dăm b y b p ngô ho c lu c, ho c nư ng mà ăn th y ngon lành thì ch ng là ñ quá r i sao? Hà t ng gì l i c ph i ñ t ti n m i ñư c? Bây gi , c m i khi rét v , ng i trong nhà êm m mà nghe l t ph t mưa gió bên ngoài, tôi th nh tho ng hay nh l i ngày xưa, còn bé, t i ñ n c ra dư i g c ñèn d u Hàng Tr ng, mua ngô nư ng v ăn. Ti n, ch ng có bao nhiêu: n a xu hay m t xu là cùng. Mua ñư c ñ n ba b n cái ngô nư ng v ăn - c m m c bàn tay, mà ăn thì ng t mà thơm phưng ph c. ngoài kia, ph v ng, th nh tho ng có m t cái xe s t l ch c ch ñi m i m t trên ñư ng l y l i nh ng bùn. Gió c l nh tê ñi. Mình h c xong r i trèo lên giư ng trùm chăn kín c ñ u, gi ngô nư ng ra mà l y t ng h t ñ ăn cho m t mình mình, và ch m t mình mình bi t, k thì hơi “t i” ñ y, nhưng mà sư ng. Mà có th m i th t c m giác ñư c h t cái thú ăn ngô nư ng và mùa ñông! Ngay t lúc ñương nư ng ngô, mình ñ ng nhìn cũng th y ñã m áp cõi lòng r i: m t cái h a lò làm b ng h p bánh bích qui ñã r , m t chút than tàu v a h ng và m t cái qu t nan. Ch có th thôi. Ngư i bán hàng cho ta ch n l y b p ngô, tùy thích. Ngã giá. Ngô ñư c ñ t lên trên lò. Ngư i bán hàng v a qu t nhè nh , v a xoay b p ngô ñ u tay cho v a v n, không s ng mà cũng không cháy trông c d o qu o ñi. Than trong lò kêu lép bép. Th nh tho ng, m t tia l a bay ra bên ngoài như nh ng ngôi sao vi ti ñ i ngôi. Ngô chín d n, kêu lên khe kh như nh ng con ong non chui trong vú khoái ra ngoài v y. Anh có th tư ng tư ng ñư c mùi thơm lúc ñó l ng lên ñ n m c nào không? Nư ng ngô ngoài ph , mà ng i trong nhà cũng có th ng i th y mùi thơm ngào ng t. Ta nghĩ ñ n nh ng cái b p tr ng ng n n i lên trên nh ng ru ng ngô bát ngát, nh ng cái b p căng nh a s ng như da th t c a nh ng cô gái ñ p d y thì, tr ng như th mà cũng nõn nà như th . Da th t ñó g p ái tình n hoa như th nào thì cái b p tr ng ng n kia ñư c ng n l a h ng tươi sư i m, trong phút ch c, cũng căng m ng lên như v y. Ôi, có ai nh m nháp m y b p ngô n p th t non, nư ng v a chín ñ n, hãy b o cho tôi bi t có ph i là nó ng t thoang tho ng y như s a m t thôn n lành m nh không? Hơn th , nó l i âm m, dìu d u, th nh tho ng l i g n lên m y cái v mong m ng, nhai k có m t thú kín ñáo l cho nh ng hàm răng c ng r n. www.100hanoi.com 12 Haø Noäi Toâi Yeâu
  13. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i Ngô lu c không thơm l ng lên như ngô nư ng, nhưng thơm m t cái thơm dìu d u như l i hò h n c a hoa bư i n bên nh ng ngôi mi u th n linh. Ngô t ăn hơi b , ng t m t cái ng t hơi s t, nhưng ngô n p thì m m, nhai c l răng ñi, mà cái ng t c a nó thì “trinh ti t” quá. Thú nh t là ăn th ngô này lúc v a n i ñ ra, trên toàn b p hãy còn óng ánh nư c lu c ngô, ng t d u. Nhưng mà ñ ng ăn nhanh quá m t ngon, mà có khi răng l i nhai c ph i lư i, d t k răng, r t phi n. Ăn ngô là ph i ăn thong th , t ng h t m t, nh m nháp c n th n ñ nghe cái thú s a ngô th m ñư m vào môi, vào lư i mình. Đ t môi lên b p, ta có cái c m giác m áp mà l i d u dàng như môi ñ t lên môi cùng hòa m t nh p th chung tình v y. Nhưng ngô rang thì không th ; ngô rang là m t ngư i ñ p ác li t trong khi ngô lu c là m t cô gái nhu mì; ngô nư ng có duyên th m l n bên trong thì duyên c a ngô rang bong c ra ngoài. Có nh ng ngày mùa ñông hiu h t, mây n ng nh ng bi t ly, mưa gió gieo ti c nh , ñem l i cho lòng nh ng n i bu n u n, g n như vô c , lên l u r i l i xu ng l u. Anh hãy th tư ng tư ng gi a hoàn c nh mang mang bu n như th mà t nhiên v ñâu l i mang ñ n cho mình m t m ngô v a rang xong, thơm ngào thơm ng t c nhà lên, có ph i t nhiên lòng anh ñương l nh b ng m h n lên không? Th t là món quà kỳ l ! Ti n ch ng ñáng bao lăm mà có khi làm cho ta hé th y c m t chân tr i an i! M ngô ñ bên c nh ta m i chào m i th m thi t làm sao! H t nào cũng n bung ra, tr ng mươn mư t như nh ng cánh hoa mai hàm ti u, phô phang kín h nh y vàng... V c m t n m nh vào tay, anh s th y khí m truy n vào trong ngư i anh như thương yêu c a m t ngư i tình m i, dâng hoa lòng bu i ban ñ u. Ta mu n trùm chăn yên l ng ñ t n hư ng phút giao c m ñó cho th t mê m t, th t say sưa, mà không ph i ñ ng ñ y m t tí gì. Duy có bàn tay th nh tho ng l i b ra ngoài ñ n m m t n m khác, nhai ch m ch m, nhai t t , cho cái bùi cái ng y th m thía vào lòng ta như th tơ h ng qu n quít. mà th t th ñ n cái bùi c a ngô rang ăn mùa rét thì th t là quái ác. Cái bánh “bít c t” t m “bơ” ăn cũng bùi th t, nhưng th m vào ñâu v i ngô rang, ăn bùi ñã ñành r i, mà ăn xong l i càng th y bùi hơn. Ăn th m y h t, ngư i ta l i mu n ăn thêm, ăn thêm r i l i mu n ăn thêm mãi, kỳ cho ñ n m i răng. Ngô rang có m t s c quy n rũ th t tình kỳ o. Ngư i Tàu có cái h t dưa, cái phá sa, ch ng c n ph i m i thì ai trông th y cũng c m l y ăn t nhiên; ta có cái ngô rang cũng th , c trông th y là ph i v l y dăm b y h t “ăn chơi” m t chút cho thơm - mi n là ông không... móm! www.100hanoi.com 13 Haø Noäi Toâi Yeâu
  14. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i *** Tôi còn nh mãi nh ng bu i t i mưa phùn gió b c trong cái làng ñ ng chiêm l y l i, lúc còn t n cư vùng Hà Nam. Rét năm y có th b o là rét nh t nư c ta: t i ñ n, nhà nào nhà n y ñóng c a l i, sang bên tôi ñ t m y cây “g c” th t to tr u, ng i sư i m. Quà nhà quê ch ng có gì, nhưng th y h sang chơi mà mang theo sang bi u mình m t rá con ngô rang, th t kín bưng, thì m i có th bi t là lòng ngư i ta thương yêu nhau ñ n ch ng nào. Ăn cái h t ngô như th mà c m ñ ng, mà th y ngon quá ch ng là ngon, ch s h t m t thì ti c quá. Chui vào chăn bông... mà “h m” ñi! Chong ng n ñèn xanh lên, v a nh m nhót t ng h t v a tìm ño n sách nói v Tào Tháo l p xong th tr n “liên hoàn” c m ngang ng n giáo trông ra sông Xích Bích ngâm thơ, thì mình t th y mình - m t k phàm phu - trong m t lúc cũng có m t tâm s hào hùng như nhân v t trong cu n truy n! Nhưng ta ñ ng tư ng r ng ngô ch ăn v mùa rét - và ch ăn v mùa rét m i ngon. Cái văn hóa Âu Tây tài quá, không th nào ng ñư c. Này, ñ n c cái ngô tươi là th mà h cũng vào trong h p kín ñ y, ñ cho ta mua v ăn su t b n mùa. Các ti m cao lâu l y ngô ñó làm “Ngô cáy dùng” ăn ng t ñáo ñ , nhưng riêng tôi không thích gì b ng mùa hè, tr i oi b c, th nh tho ng bu i trưa l i dùng m t chén chè ngô nho nh . Đã ñành chè ñó không ph i làm b ng ngô ñóng h p. Ngô này là th ngô n p th t non, hãy còn tươi hơn h n v a m i b ra, cái áo ngô trông như l a, m n màng, óng ánh như cánh con ve s u. H i ngư i tình duyên dáng! Bà xát k cái ngô ñó r i l y b t hoàng thanh hay b t s n n u lên, gia cho th t v a ñư ng tây - ñ ng ng t quá - và dâng lên cho ngư i ch ng m i cư i m t bát ăn cho mát ru t, và hãy b o cho tôi bi t con m t c a ch ng nhìn v ra th nào... Nư c chanh, nư c ñá nào b ng, mà th ch ñ , phù linh c u nào b ng! Chè nu t ñ n ñâu, lòng c mát rư i rư i lên ñ n ñ y. V ng t c a chè ñó không th có m t th quà mùa h nào m c nhiên so sánh ñư c mà nó l i còn thơm ngan ngát như hương hoa, mà nó l i bùi kín ñáo, mà nó l i còn ñem ñ n cho ngư i dùng c m tư ng là b béo làm sao! *** Chè khoai lang ăn cũng mát l m, nhưng cái mát có ý thô hơn, ăn l i b . Tuy v y, mùa hè ăn m t bát chè khoai, n u v a, ñ ng ng t quá, cũng là m t cái thú thanh tao, mà l i gi i ñư c nhi t trong ngư i. www.100hanoi.com 14 Haø Noäi Toâi Yeâu
  15. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i Khoai lang lu c lên, ăn cũng ngon nhưng không ăn ñư c nhi u vì b , nh t là cái th khoai b t, bóc v trông th t ñ p. Khoai trong có ý ñ b hơn, nhưng thư ng thư ng thì l i không ñ m ñà như th khoai ngh vàng th m màu h phách, d ăn hơn nhi u. Tôi thích ñư c trông th y nh ng m khoai lu c v a m i ñ ra rá, ñ ch cho ráo nư c; nh ng c khoai b b m, n m ch ng lên nhau, t a ra m t th khói xanh xanh làm b t cái màu v khoai ñ tím - m t màu ao ư c c a nh ng h a sĩ ưa dùng nh ng màu s c c u kỳ. C m l y m t c , nhìn nó “lên m t nh a” sanh sánh c ngón tay, ta m i có th c m giác ñư c r ng ăn ngay lúc ñó m t c , v i t t c nh ng nh a s ng tràn tr , k cũng là m t cái thú không nh v y. Êm ñ m hơn m t chút là khoai s lu c, bóc v r i ăn, ch m v i ñư ng ta hay mu i v ng. Nh ng c cái ăn bùi l m; c con m m; nhưng mu n thư ng th c cho ñư c hoàn toàn cái ngon, cái bùi c a nó, ta ph i ñ i hôm nào dùng món canh cua ñ ng n u v i rau rút và khoai s , ôi chao, ng t c như th ñư ng phèn v y. Có ngư i sành ăn cho r ng khoai s , ch nào hư ñ ng nên c t b ñi, vì trái l i, ăn bùi. Tôi ñã có d p th r i thì th y l i nói ñó cũng có nhi u ph n ñúng; nhưng ñ n cái th khoai lang hà, khoai lang rím thì th t qu không th nào ch u ñư c. Khoai lang, ch có ñem lùi vào than tro h ng mà ăn thì thú tuy t tr n. Chúng ta, có ai lúc nh l i không t ng kh lên kh xu ng vì nư c khoai? Có khi cháy c tay, có khi n c m t, có khi b m ng ra m ng vào, nhưng c ñ ng nhà có khoai thì th nào cũng l y cho kỳ ñư c m t hai c d m vào than tro nóng. y là vì ăn cái th khoai lùi này sư ng l m: ch m i k u trong lò ra, ñã n c mùi thơm lên và làm cho ta thèm r i. Ph i nh ng tàn tro ñi, bóc v ngoài ra, b t ng mi ng b vào trong mi ng, nó tan ra như bánh ñ u xanh - nhưng v ng t c a nó không nhân t o như ñư ng, mùi thơm thì ñ m ñà hơn s n lùi, hi n h u hơn cháy c m còn cái bùi c a nó thì d u lành, không r c r như “phá sá” hay tr m tr m như nhân trám. m áp quá ch ng là m áp! Nhưng thư ng th c khoai lùi, ph i tìm ch nào cháy mà ăn thì m i bi t chân giá tr c a nó ra sao. Cháy c vàng ng ra như má m t ngư i ñàn bà ñ p ch u khó t m n ng luôn trên bãi bi n! Màu vàng ñó, c trông cũng ñã th y ngon r i. Hu ng chi ăn vào nó l i bùi tr i h n lên, mà cái bùi ñó l i quy n ngay v i mùi thơm thành m t “ñ i th ” ti t t u, còn chê trách vào ñâu ñư c! N u tôi có m t quy n hành gì trong tay, tôi ph i xin v m t roi vào cái mi ng anh hay rư u nào ñó ch ng bi t, không bi t nghĩ ng i th quái nào mà l i dùng khoai lùi ñ ... www.100hanoi.com 15 Haø Noäi Toâi Yeâu
  16. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i ñưa cay! Khoai là th không th nào dung ñư c rư u. Nó mươn mư t như da ngư i con gái mà l i g ép cho rư u là m t th men n ng - dù là rư u sen, rư u cúc hay rư u m u ñơn ñi n a - các b n ñã th y s gư ng g o, s l ch l c, xiêu v o th nào chưa? Tôi th y r ng khoai lang lùi - mà c khoai s lùi cũng th - ch có th ăn r t m c m c, lúc b ng hơi hơi ñói và ăn nh m nháp, r r t, có ý ñ cho hơi hơi thi u, cho thèm... Mùi thơm và v bùi c a khoai s còn ph ng ph t lâu l m trong v giác và kh u giác ta, làm cho ta yêu hơn nh ng ru ng khoai nhà quê m i khi ta có d p cùng m t ngư i thương qua ñó. www.100hanoi.com 16 Haø Noäi Toâi Yeâu
  17. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i G I Không bi t t mi n Trung vào ñ n ñ t Cà Mau, nh ng ngày nóng b c, bà con có món ăn gì ñ c bi t Vi t Nam mà mát ru t không? B c, c vào kho ng h t xuân sang hè, ti t tr i b t ñ u nóng n c, tôi thư ng hay nghĩ ñ n m t món ăn xét ra cũng có nhi u thích thú: món g i cá s ng - m t món ăn ñ c bi t, mà các gia ñình cũ k ñây v n ưa dùng. Ch ng i có m t ñi u là ăn ñư c m t b a g i, c n ph i t n công x p ñ t, mua bán; mà không ph i là ngư i ñàn bà nào bây gi cũng có th lo li u chu t t ñư c cho ch ng con m t b a g i hoàn toàn ñâu. Nhưng vì g i cá s ng có m t phong v ñ c bi t, nên dù vào nh ng gia ñình m i hoàn toàn, có nh ng ngư i ñàn bà, con gái thích ăn “bít t t” và “bút xêalaren” hơn là ăn ñ Vi t Nam, v n có ngư i ñàn ông tha thi t v i phong v ñ t nư c t tay s m s a l y cho kỳ ñư c m t b a g i sinh c m ñ thư ng th c cho ñ nh - dù r ng s m s a ñư c m t b a “chén” như th ñã t n th t l m công phu. Tôi hãy còn nh mãi h i t n cư, mi ng ăn thư ng kham kh , th t ít nhưng ao h cá l i nhi u, cái món g i cá ñó k ñã ñư c nhi u ngư i dùng ñ n. Ăn nhà quê món ñó không c u kỳ, mà rau c l i s n, nên cũng không m t công nhi u quá. Hà thành khác h n. Riêng cái vi c mua ñư c th cá còn s ng hay ít ra cũng còn tươi, ñã là m t vi c khó khăn r i; y là chưa k r ng nhi u th rau l i thi u th n ho c không có n a, thành th ăn mà không ñư c hoàn toàn như ý mu n, l m khi b c mình, m t c ngon. Là vì ăn cái th g i cá s ng, ñi u ñáng chú ý nh t là rau, mà rau không ph i ch có m t hai th như ăn n m hay vài b n th như ăn ch : nhưng có ñ n mư i th - mà h u h t là nh ng th rau, lá c u kỳ như lá sung, lá i, lá cúc t n, lá ñơn, lá vông, lá s n, rau húng láng, rau thơm, rau mùi, tía tô, kinh gi i... Ng n y th rau ph i ñ , th n ñ cho th kia thì g i m i hoàn toàn. Riêng nhìn nh ng th rau ñó r a s ch, ñ t vào khăn khô, v y th t k cho ráo nư c r i bày vào trong nh ng cái ñĩa tr ng bong, ta cũng ñ thích m t và th y mát r i r i trong lòng. Nhưng cái mát ñó chưa th m vào ñâu v i cái mát lúc ngư i nhà bưng ñĩa cá s ng lên ñ vào gi a cái “vư n hoa” xanh ngát ñó: mi ng cá tr ng c nõn ra, trông v a n c n c mà l i v a khô ráo, g i cho ta c m tư ng như ñư c nhìn th y m t ngư i ñ p v a t m nư c thang lan ñi thơ th n trong m t huê viên ñ y m ng. www.100hanoi.com 17 Haø Noäi Toâi Yeâu
  18. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i Tôi ñã t ng th y có nhi u ngư i h nói ñ n g i cá s ng thì s tanh, tư ng ch ng không th nu t cho trôi m t mi ng, nhưng h trông th y m t mâm g i bày ra th t ñ p, thì thư ng th c xong m t mi ng, ngư i y l i ñòi ăn hai và t v ng c nhiên là tuy t không th y mùi tanh tư i. y b i vì cá ăn g i tuy là s ng, nhưng th c ra thì ñã ch bi n cho tái r i, l i thêm có nh ng gia v làm cho m t mùi tanh c a cá ñi, thành th ra ñ n lúc ăn thì ch còn th y có mùi thơm c a cá, béo mà béo thanh, hương v ng t mà l i ngát, ăn mát mà l i không th y chán. Có l m t ph n cũng vì th nên không ph i b t c th cá nào cũng có th dùng ñ ăn g i cá ñâu. Cá ăn g i ph i là cá qu hay là cá chép, ñ ng bé quá mà cũng ñ ng to quá, ñ b ng bàn tay là v a. Cá ñó làm xong, ph i treo lên cho ráo nư c r i ñ lên trên th t th t khô, m ra, l ng l y mi ng cá n c, b da ñi. Giai ño n thú v nh t trong vi c ăn g i là b t ñ u t lúc l y gi y b n tr ng như ngà th m ráo nư c trên mình t ng con cá r i l y dao s c thái c p díp cá ra t ng mi ng theo chi u ngang mi ng cá. Tôi ñã t ng ñư c d m t b a g i sinh c m c a m t v quan già v hưu, ăn th t c u kỳ mà thú. Cá di c nh b ng m t ngón tay, mua v , ñem th b m t ngày m t ñêm, r i v t ra cho vào m t cái th ng Giang Tây to v a ngư i ôm, ñ y m t th nư c mưa trong v t. Trên bàn ăn, các th rau và gia v so n s a ñâu vào ñ y c r i, khách ng i v a ng m cá bơi l i thung thăng trong th ng, v a nh m rư u. trư c m t m i v , có m t cái v t b ng n a bàn tay. Khách ăn l y các th rau cho vào bát, c m v t xúc m t con cá nh bé ñương bơi lên, r i l y gi y b n lau khô ñi, ño n, c nguyên con cá như th cho vào mi ng, ăn v i rau s ng, rư i m t th tương ñ c bi t. Nhi u ngư i không th ăn ñư c th , vì s tanh nhưng theo các v ñã ăn quen thì ăn như th m i là t n hư ng cái v c a cá, mà m i th t là hoàn toàn gi i nhi t. Thư ng thư ng, cá s ng ăn g i, trư c khi ñem ra thư ng th c, thư ng ñư c ư p vào m t bát t i, gia m t chút mu i rang, m t chút ñư ng, h tiêu và thìa m nư c. T t c nh ng th ñó cùng v i cá ñ u ñư c tr n ñ u lên; ñ n a ti ng ñ ng h thì cho vào cá m t chút mu i diêm tán nh , m t chút nư c gi ng tr n ñ u; xong ñâu ñ y, ñ nghiêng cái bát cho nư c ch y ra r i l y ñũa ñem cá bày trên ñĩa. Nhưng làm cho b a g i n i v m t ph n l n chính là nh cái th nư c gi m mà ngư i n i tr ñã ñ vào ñó r t nhi u công phu. Làm cũng hơi c u kỳ m t chút. Lòng cá b m t, ken, r a s ch, băm nh v i g ng, t i, t r i tr n v i vài thìa l c rang giã nh , m t thìa v ng tr ng rang thơm cũng giã nh , r i cho m t thìa b ng rư u h m www.100hanoi.com 18 Haø Noäi Toâi Yeâu
  19. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i và m t thìa m t mía. T t c nh ng th ñó xào c lên cho ñ u tay v i hai thìa m nư c, m t thìa nư c m m và m t n a bát nư c l nh ñun sôi. G i ăn có m t cái thú ñ c bi t là có nhi u mùi v cay, ñ ng, chua, ng t, ngái, h c, m n, ñ c ; th nh tho ng l i bùi cái bùi c a ch t l c, ch t v ng, và c a ch t bánh ña nư ng - ch t bánh ña v n dùng ăn v i ch cá - thơm thoang tho ng. M i mi ng cá, ăn v i m t mi ng bánh ña và v i ñ m t rau, rư i gi m xâm x p v a ñ nóng, ăn như th qu là m t thú thanh nhã, ñ m ñà mà không béo ng y - dùng mãi không bi t chán. *** Nhưng g i không ph i là ch ăn v i cá. Ai s tanh có th thư ng th c nhi u th g i làm v i gà, v i tôm, v i d dày, v i cua, v i tr ng sam, v i lươn, ch ch, hay th t l n. Riêng tôi, ăn g i gà tôi th y thích thú hơn là ph gà, có l vì bún “ñi” v i th t gà và các gia v như h t tiêu, hành và các th rau như xà lách, thơm, mùi và l c rang hòa h p v i nhau hơn. Lúc ăn, g p th t gà xé nh , chan nư c dùng r i ñ m rau và bún cùng l c rang giã nh . L i ăn ñó thông thư ng. Có nhi u ngư i mu n ñ i v g i gà, còn làm theo phương pháp sau này: th t gà giò l y n c, thái ch , ñun nư c sôi ch n qua, v t ráo nư c; rau c n tây l y ch non nhúng vào nư c sôi; hành tây thái ch : m y th ñó tr n ñ u, rư i nư c m m, ñư ng, t i, t, trên r c l c rang giã d i r i chan, ăn. G i bao t (t c là d dày l n) cũng làm theo phương pháp làm g i gà v a nói, ăn v i m t vài th rau thôi cũng ñ ; nhưng g i nham cua ñ ng thì c n nhi u rau, không kém gì g i cá s ng - mà trong ñó ta không th nào quên ñư c kh , chanh, kinh gi i, tía tô, rau răm, ng , húng láng và lá l c. Gi m ñ ch m th g i này làm v i b ng rư u, cà chua, ô mai, ñư ng, th o qu tán ra, ñun chín v i m nư c. Tôi còn nh lúc t n cư, nh ng vùng quê nhi u h ao, có l m gi ng sinh c m, th nh tho ng l i thay ñ i l i ăn g i cũng là m t cái thú ñ tiêu phí thì gi và chi u kh u cái c a chúng ta m t cách nên thơ v y. G i tr ng sam, làm khéo - ñ ng ñ d p m t và ru t sam - ăn mát và ng t; g i sư n l n, bóp thính và giã t i cho vào tr n ñ u v i lá l c và nư c ch m, ăn s m s t mà l mi ng; g i tôm nhúng gi m dùng v i bánh ña, rau và tương ng t ăn thơm ngát, bùi, hơi béo, nhưng không vì th mà không mát ru t. Ngư i Hà N i không ăn g i cá thi t linh m y khi và g i nh ch, g i lươn, ch ch, nheo, trê www.100hanoi.com 19 Haø Noäi Toâi Yeâu
  20. V Vũ B ng Mi ng ngon Hà N i cũng không ñư c ngư i ta ưa l m; nhưng m t ñôi khi có ai ñư ng r ng v làm quà cho m t chút th t nai mà ta r i thì gi làm m t th g i nai (g i là nai nhúng l i Lào) âu cũng là m t thú khi n mu n lý thú và... l mi ng. Ăn th g i này, không c n ph i nhi u rau l m, nhưng không th thi u ñư c rau húng láng và hành tây. Th t nai s ng, l a ch n c, thái m ng ñ ra trên ñĩa - Lúc ăn, nh c cái h a lò con ñ t lên trên bàn, trên ñ m t cái xoong; trong xoong có nư c gi m ñun sôi. Khi ăn, nhúng th t vào trong nư c gi m, cho th t tái, r i ăn v i các th rau và ch m v i tương Lào làm b ng nư c m m, nư c c t d a, x , t, ñư ng và l c rang. L i g i Lào này nh c ta nh ñ n t pí lù c a ngư i Tàu, nhưng thanh hơn và thư ng ăn v mùa rét; ngoài ra, các th g i khác thì dùng v mùa n c, ăn cho mát. Đó là m t l i ăn ñ c bi t thích thú và nhàn nhã, d quy n rũ ngư i, không th ăn luôn, nhưng lâu không dùng thì nh - nh t là nh cái không khí lúc ăn. Th t v y, trong t t c các món ăn c a Vi t Nam, nhiêu khê và c u kỳ nh t có l chính là món g i: không nh ng trư c khi ăn ph i d ng công ki m ñ rau c và gia v , mà trong khi ăn l i còn ph i ăn d dàng, thong th thì m i th y ngon và hư ng ñư c hoàn toàn cái thú c a ao h l n v i hương v rau c c a ñ t nư c ng t ngào mát rư i. Hãy thêm vào ñó m t bình rư u sen Tây H th t ngát hương, ta s th y s ng l i c m t thu thanh bình ngày trư c, th i gi trôi qua ñi như ti ng ñàn, ti ng hát, mà lòng ngư i ít bàn v chuy n danh, l i, ñư c thua... Nhưng mà th i ñó ñã qua r i. Trên s ñ v , mà còn ngư i ăn như th , có khi cũng là m t cái t i, nhưng nhi u khi ng m nghĩ, n u mà không làm ñư c ñi u ích l i cho dân cho nư c, thì l m khi gi m t b a g i ra ăn như th có khi l i còn ñ h i cho bao nhiêu ngư i. www.100hanoi.com 20 Haø Noäi Toâi Yeâu
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2