intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Ảnh hưởng của biện pháp cắt tỉa đến sinh trưởng và năng suất bưởi đỏ Hòa Bình tại huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

7
lượt xem
1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Để góp phần hoàn thiện quy trình kỹ thuật thâm canh cây bưởi đỏ, nghiên cứu ảnh hưởng của một số biện pháp kỹ thuật cắt tỉa đến khả năng sinh trưởng và năng suất của cây bưởi đỏ Hòa Bình tại Hòa Bình là rất cần thiết.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Ảnh hưởng của biện pháp cắt tỉa đến sinh trưởng và năng suất bưởi đỏ Hòa Bình tại huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình

  1. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ ẢNH HƯỞNG CỦA BIỆN PHÁP CẮT TỈA ĐẾN SINH TRƯỞNG VÀ NĂNG SUẤT BƯỞI ĐỎ HÒA BÌNH TẠI HUYỆN TÂN LẠC, TỈNH HÒA BÌNH Nguyễn Quốc Hùng1, Vũ Việt Hưng1, Nguyễn Thị Tuyết1 TÓM TẮT Nghiên cứu biện pháp kỹ thuật cắt tỉa nhằm góp phần hoàn thiện quy trình canh tác tổng hợp, nâng cao năng suất và chất lượng quả của giống trong điều kiện sinh thái vùng trồng bưởi tập trung của Hòa Bình và các vùng sinh thái tương tự. Nghiên cứu được thực hiện trên vườn bưởi trồng sẵn 6 - 7 năm tuổi, trong thời gian 3 năm 2018 - 2020. Thí nghiệm gồm 3 công thức: công thức 1 - đối chứng theo canh tác của người dân; công thức 2 - cắt tạo tán hình cầu dẹp, định hướng khống chế chiều cao cây; công thức 3 - cắt theo kiểu khai tâm, được thiết kế theo khối ngẫu nhiên đầy đủ và 3 lần lặp lại. Kết quả nghiên cứu cho thấy, các công thức cắt tỉa có ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng của giống bưởi đỏ Hòa Bình, cải thiện kích thước các đợt lộc của cây xuất hiện trong năm nhưng không làm thay đổi thời gian xuất hiện các đợt lộc và thời gian ra hoa của giống. Các công thức cắt tỉa có tác dụng nâng cao tỷ lệ đậu quả, năng suất thu được của giống bưởi đỏ Hòa Bình nhưng không làm thay đổi một số chỉ tiêu về quả. Trong các công thức cắt tỉa, công thức cắt tỉa kiểu khai tâm có tỷ lệ đậu quả ổn định và năng suất thu được đạt được cao hơn ở cả 3 năm nghiên cứu với các giá trị tương ứng là 1,30 - 1,45% và 130,42 - 136,74 kg quả/cây. Công thức đối chứng có tỷ lệ đậu quả và năng suất đạt 1,00 - 1,06% và 103,57 - 108,62 kg quả/cây. Các công thức cắt tỉa có xu hướng cải thiện độ brix thịt quả. Từ khóa: Bưởi đỏ Hòa Bình, cắt tỉa, tỷ lệ đậu quả, năng suất, chất lượng quả. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ 1 địa phương còn chưa đồng bộ, đặc biệt là biện pháp cắt tỉa. Hầu hết các vườn bưởi đỏ Hòa Bình đều có bộ tán Bưởi đỏ Hòa Bình là một trong các cây ăn quả chủ không cân đối, tán dày, có xu hướng vươn cao hàng lực của tỉnh Hòa Bình và hiện đang được trồng tập năm, cây ra hoa nhiều nhưng tỷ lệ nụ và hoa dị hình trung tại các huyện: Tân Lạc, Cao Phong và Kim Bôi. lớn, quả không đồng đều,… đã có ảnh hưởng không Cắt tỉa là một trong những biện pháp tác động cơ giới nhỏ đến sinh trưởng và năng suất của cây. Để góp phần được áp dụng phổ biến trên các loại cây ăn quả. Đối với hoàn thiện quy trình kỹ thuật thâm canh cây bưởi đỏ, cây ăn quả có múi, cắt tỉa có tác dụng thúc đẩy khả nghiên cứu ảnh hưởng của một số biện pháp kỹ thuật năng sinh trưởng của cây, làm tăng kích thước quả, cắt tỉa đến khả năng sinh trưởng và năng suất của cây nâng cao năng suất và hạn chế các đối tượng sâu bệnh bưởi đỏ Hòa Bình tại Hòa Bình là rất cần thiết. gây hại (Võ Hữu Thoại, Nguyễn Minh Châu, 2003; Hà Thiên Văn, Thành Thận Khôn, 2007; Davies và 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Albrigo, 1994; Tucker và cs., 1994). Việc áp dụng biện 2.1. Vật liệu, nội dung nghiên cứu pháp cắt tỉa hợp lý sẽ tạo sự phát triển cân đối giữa sinh - Vật liệu nghiên cứu: Giống bưởi đỏ Hòa Bình, cây trưởng sinh dưỡng và sinh trưởng sinh thực theo hướng 6 - 7 năm tuổi, trồng tại huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình, có lợi về năng suất và chất lượng quả. Trên cây quýt, cắt được nhân giống bằng phương pháp chiết cành. tỉa tán dạng chữ V cho số quả đạt được trên cây cao - Nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu ảnh hưởng của nhất trong các công thức cắt tỉa (Agus Sugiyatno và cs., biện pháp cắt tỉa đến khả năng sinh trưởng, năng suất 2019). Trên một số giống cam ngọt trồng tại Tây Ban bưởi đỏ Hòa Bình tại huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình. Nha, các công thức cắt tỉa bớt 25%, 50% số cành sau thu hoạch đều có tác dụng nâng cao chất lượng quả 2.2. Phương pháp nghiên cứu (Hussain và cs 2012). Trong những năm gần đây, bưởi 2.2.1. Bố trí thí nghiệm đỏ Hòa Bình đã được tỉnh Hòa Bình và các tỉnh có điều Thí nghiệm gồm 3 công thức: kiện sinh thái tương tự quan tâm mở rộng diện tích trồng. Tuy nhiên, việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật - Công thức 1: Đối chứng - theo cách của người canh tác cơ bản trong sản xuất bưởi đỏ Hòa Bình ở các dân hiện đang áp dụng. Sau thu hoạch cắt bỏ cành gẫy, cành sâu bệnh và một số cành nhỏ mọc sát gốc. 1 Viện Nghiên cứu Rau quả N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 11/2021 3
  2. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ - Công thức 2: Cắt tạo tán hình cầu dẹp, định Chiều dài cành lộc (cm), đường kính cành lộc hướng khống chế chiều cao cây. Quy trình cắt tỉa (cm) và số lá/cành lộc: Lấy ngẫu nhiên 30 cành như sau: lộc/lần nhắc, đếm số lá/cành lộc, chiều dài cành lộc + Lần 1: Tiến hành sau khi thu hoạch quả, cụ được đo từ gốc cành đến mút cành, đường kính cành thể: Với cành cấp 1: Để từ 3 - 4 cành cấp/cây, khống lộc được đo ở vị trí cách gốc cành 2 cm. chế chiều cao cây ở mức từ 2,5 - 3 m; với cành cấp 2 - Thời gian nở hoa và kết thúc nở hoa: và cấp 3: Tỉa thưa những cành quá dày, những cành + Thời gian bắt đầu nở hoa: Tính khi có khoảng phân bố không hợp lý, cành sâu bệnh. Cắt ngắn 10% số hoa/cây nở. chiều dài những cành có xu hướng vươn quá cao, quá + Thời gian kết thúc nở hoa: Tính khi có khoảng xa so với định hướng tán cây. Với những cấp cành 4, 70% số hoa/cây nở. 5...: cắt bỏ những cành yếu, mọc quá dày. - Tỷ lệ đậu quả = Số quả đậu/Số hoa theo + Lần 2: Được tiến hành từ tháng 1 đến tháng 2 dõi*100 hàng năm. Cắt bỏ những cành xuân chất lượng kém, cành sâu bệnh, cành mọc lộn xộn trong tán, những - Các yếu tố cấu thành năng suất, năng suất: cành nhỏ mang hoa, cành dày và những nụ, hoa dị + Số quả/cây (quả): Đếm tổng số quả trên cây. hình. + Khối lượng quả trung bình (g): Cân 30 + Lần 3: Được tiến hành từ tháng 5 đến tháng 6. quả/công thức. Cắt bỏ những cành hè mọc quá dày hoặc yếu, cành + Năng suất (kg/cây) = Số quả trung bình/cây x sâu bệnh, cành vượt. Tỉa bỏ những quả nhỏ, dị hình Khối lượng quả trung bình. và tỉa thưa những chùm quả dày. - Một số chỉ tiêu của quả được đo đếm trên 30 - Công thức 3: Cắt theo kiểu khai tâm. Ngoài việc quả/công thức. cắt tỉa tương tự như công thức 2, cây tham gia thí nghiệm còn được cắt tỉa những cành cấp 1, cấp 2 mọc 2.2.3. Xử lý số liệu ở giữa tán, chỉ để lại từ 3 - 5 cành chính (cành Số liệu được thu thập theo phương pháp thống khung). Thường xuyên cắt bỏ những cành có xu kê sinh học và được xử lý bằng phần mềm Excel và hướng vươn cao, cành sâu bệnh và những cành nằm CropSTAT 7.2. phía trong tán cây có đường kính nhỏ hơn 0,1 cm. 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN Các công thức được bố trí theo khối ngẫu nhiên 3.1. Ảnh hưởng của cắt tỉa đến thời gian xuất đầy đủ (RCBD). Mỗi công thức 5 cây, 3 lần nhắc lại, hiện các đợt lộc được bố trí trên cùng một nền chăm sóc chung. Kết quả theo dõi thời gian phát sinh các đợt lộc 2.2.2. Các chỉ tiêu và phương pháp theo dõi của giống bưởi đỏ Hòa Bình ở các công thức thí - Kích thước các đợt lộc: nghiệm được trình bày ở bảng 1. Bảng 1. Ảnh hưởng của cắt tỉa đến thời gian xuất hiện và kết thúc các đợt lộc của bưởi đỏ Hòa Bình Đợt lộc Thời gian Công thức 1 Công thức 2 Công thức 3 Năm 2018 Xuất hiện 8 - 11/2 8 - 10/2 9 - 11 /2 Xuân Kết thúc 17 - 21/2 17 - 21/2 17 - 21/2 Xuất hiện 25/5 - 2/6 24/5 - 3/6 24/5 - 2/6 Hè Kết thúc 5 - 10/6 5 - 10/6 5 - 10/6 Xuất hiện 7 - 11/8 7 - 11/8 7 - 11/8 Thu Kết thúc 18 - 22/8 18 - 22/8 17 - 22/8 Năm 2019 Xuất hiện 7 - 10/2 8 - 12/2 8 -11 /2 Xuân Kết thúc 18 - 22/2 17 - 20/2 18 - 23/2 Xuất hiện 23/5 - 1/6 24/5 - 2/6 23/5 - 2/6 Hè Kết thúc 6 - 11/6 7 - 12/6 6 - 11/6 4 N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 11/2021
  3. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ Xuất hiện 8 - 12/8 7 - 10/8 8 - 11/8 Thu Kết thúc 17 - 20/8 17 - 22/8 18 - 22/8 Năm 2020 Xuất hiện 10 - 15/2 9 - 15/2 4 - 14/2 Xuân Kết thúc 21 - 24/2 20 - 26/2 19 - 25/2 Xuất hiện 28/5 - 4/6 27/5 - 3/6 28/5 - 4/6 Hè Kết thúc 10 - 15/6 9 - 15/6 10 - 16/6 Xuất hiện 10 - 14/8 12 - 15/8 11 - 15/8 Thu Kết thúc 20 - 25/8 19 - 25/8 21 - 26/8 Số liệu theo dõi thu được cho thấy, thời gian động của các công thức cắt tỉa thử nghiệm không xuất hiện và kết thúc các đợt lộc của các công thức làm thay đổi thời gian xuất hiện cành lộc của bưởi đỏ thí nghiệm không có sự sai khác nhiều so với công Hòa Bình trong ba năm nghiên cứu. thức đối chứng trong cả 3 năm nghiên cứu. Các công 3.2. Ảnh hưởng của biện pháp cắt tỉa đến kích thức thí nghiệm đều có thời gian xuất hiện lộc xuân thước các đợt lộc từ 7/2 đến 15/2 và kết thúc vào khoảng 17/2 - 26/2, Kết quả theo dõi kích thước các đợt lộc của bưởi lộc hè xuất hiện từ 23/5 đến 4/6 và kết thúc khoảng đỏ Hòa Bình ở các công thức thí nghiệm được trình 5/6 - 16/6, lộc thu xuất hiện từ 7/8 đến 15/8 và kết bày ở bảng 2. thúc từ khoảng 17/8 - 26/8. Như vậy mức độ tác Bảng 2. Ảnh hưởng của cắt tỉa đến một số chỉ tiêu về lộc của bưởi đỏ Hòa Bình Lộc xuân Lộc hè Lộc thu Công thức Đường Số lá/ Đường Số lá/ Đường Số lá/ Chiều Chiều Chiều kính lộc (lá) kính lộc (lá) kính lộc (lá) dài lộc dài lộc dài lộc lộc lộc lộc (cm) (cm) (cm) (cm) (cm) (cm) Năm 2018 CT1 17,56 0,47 13,69 19,43 0,47 14,28 19,93 0,53 13,30 CT2 19,68 0,48 12,22 21,03 0,52 14,30 20,71 0,55 13,94 CT3 19,47 0,49 13,21 20,05 0,51 13,30 20,32 0,53 13,83 LSD0,05 2,17 0,03 1,48 2,87 0,09 1,10 2,89 0,11 0,88 CV(%) 5,5 2,9 3,3 6,3 7,8 3,5 6,3 9,1 2,8 Năm 2019 CT1 21,36 0,51 12,42 22,91 0,55 13,33 22,27 0,56 13,15 CT2 23,67 0,59 13,12 25,50 0,60 14,29 25,59 0,61 13,80 CT3 25,50 0,62 13,24 26,64 0,69 14,53 26,16 0,62 13,80 LSD0,05 1,53 0,05 0,83 1,67 0,04 1,78 1,68 0,04 1,36 CV(%) 2,9 3,5 2,2 2,9 3,9 5,6 3,0 4,0 4,4 Năm 2020 CT1 20,16 0,51 13,59 22,03 0,54 13,32 22,72 0,56 13,82 CT2 23,90 0,60 13,73 24,76 0,62 14,44 25,43 0,62 13,93 CT3 24,41 0,61 13,87 25,46 0,63 14,65 25,09 0,62 14,16 LSD0,05 1,80 0,05 2,58 1,83 0,04 1,83 1,74 0,03 3,05 CV( %) 3,5 3,9 8,3 3,4 3,1 2,6 3,2 1,9 9,7 Ghi chú: CT là công thức Kết quả theo dõi cho thấy: theo kiểu khai tâm (công thức 3) chưa biểu hiện rõ tác dụng trong việc cải thiện chiều dài và đường kính Năm 2018, các công thức cắt tỉa tạo tán hình cầu lộc ở các đợt lộc của bưởi đỏ Hòa Bình so với đối dẹp và khống chế chiều cao cây (công thức 2) và cắt N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 11/2021 5
  4. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ chứng. Điều này có thể là các yếu tố tác động của các công thức cắt tỉa áp dụng trong thí nghiệm không công thức cắt tỉa thử nghiệm chưa tạo được sự khác làm thay đổi thời gian nở hoa của bưởi đỏ Hòa Bình biệt lớn có thể làm thay đổi khả năng sinh trưởng của so với đối chứng. bưởi đỏ Hòa Bình ở năm thứ nhất sau cắt tỉa so với Bảng 3. Ảnh hưởng của cắt tỉa đến thời điểm nở hoa đối chứng. và kết thúc nở hoa của bưởi đỏ Hòa Bình Năm 2019 và năm 2020, các công thức cắt tỉa đã Thời gian Thời Thời điểm có tác dụng rõ rệt trong việc cải thiện chiều dài và Công thức nở hoa - điểm nở kết thúc nở đường kính cành lộc ở các đợt lộc của công thức cắt (CT) kết thúc hoa hoa tỉa so với đối chứng. Chiều dài và đường kính các hoa (ngày) cành lộc của cả 2 công thức cắt tỉa đạt tương ứng là Năm 2018 23,67 - 26,64 cm và 0,59 - 0,69 cm; chiều dài và đường CT 1 14 - 17/2 1/3 - 5/3 18 - 21 kính các cành lộc của công thức đối chứng chỉ đạt CT 2 15 - 17/2 1/3 - 4/3 18 - 20 tương ứng là 17,56 - 22,91 cm và 0,51 - 0,56 cm. CT 3 14 - 14/2 1/3 - 4/3 18 - 20 Không có sự khác biệt về chỉ tiêu số lá/lộc của các Năm 2019 công thức thí nghiệm trong cả 3 năm nghiên cứu. CT 1 16 - 18/2 6/3 - 10/3 18 - 20 Kết quả trên có được có thể là do việc cắt tỉa tạo CT 2 15 - 17/2 5/3 - 9/3 18 - 21 tán hình cầu dẹp và khống chế chiều cao cây (công CT 3 16 - 17/2 7/3 - 9/3 19 - 21 thức 2) và cắt theo kiểu khai tâm (công thức 3) đã Năm 2020 loại bỏ cành vô hiệu, cành dày, cành sâu bệnh, chùm CT 1 18 - 21/2 7/3 - 12/3 19 - 21 nụ nhỏ,... cũng như cấu trúc lại bộ tán sẽ giúp cây CT 2 16 - 20/2 6/3 - 12/3 18 - 21 giảm tiêu hao dinh dưỡng, tăng khả năng tích lũy CT 3 17 - 21/2 7/3 - 12/3 19 - 22 nhiều chất hữu cơ do nâng cao khả năng quang hợp, 3.4. Ảnh hưởng của cắt tỉa đến tỷ lệ đậu quả qua đó cải thiện kích thước các đợt lộc của bưởi đỏ Hòa Bình. Bảng 4. Ảnh hưởng của cắt tỉa đến tỷ lệ đậu quả của bưởi đỏ Hòa Bình Như vậy, có thể rút ra nhận xét, cắt tỉa cho bưởi Tổng số Tỷ lệ đậu quả 5 Tỷ lệ đậu đỏ Hòa Bình theo công thức 2 và 3 có tác dụng khá Công thức rõ trong việc cải thiện kích thước các đợt lộc, qua đó hoa theo ngày sau tắt hoa quả ổn (CT) nâng cao khả năng sinh trưởng của cây. Kết quả này dõi (%) định (%) phù hợp với nghiên cứu của Nguyễn Hữu Thọ Năm 2018 (2015), nghiên cứu kỹ thuật cắt tỉa trên bưởi Diễn CT 1 8.196,67 12,46 1,06 cho thấy, cắt tỉa theo kiểu khai tâm đã ảnh hưởng CT 2 7.903,33 13,00 1,34 đến chiều dài, đường kính lộc của giống bưởi Diễn. CT 3 8.234,33 13,46 1,30 3.3. Ảnh hưởng của cắt tỉa đến thời gian nở hoa LSD0,05 2,39 0,12 và kết thúc nở hoa CV (%) 4,3 4,2 Kết quả theo dõi ảnh hưởng của các công thức Năm 2019 cắt tỉa đến thời gian nở hoa và kết thúc nở hoa của CT 1 9.503.33 11,11 1,00 bưởi đỏ Hòa Bình được trình bày tại bảng 3. CT 2 8.961.67 12,64 1,23 Kết quả nghiên cứu thu được cho thấy, không có CT 3 8.212.33 13,06 1,45 sự sai khác nhiều về thời gian từ nở hoa đến kết thúc LSD0,05 1,97 0,06 nở hoa của các công thức thí nghiệm so với đối CV (%) 5,8 5,1 chứng trong cả 3 năm nghiên cứu. Tất cả các công thức cắt tỉa đều có thời gian từ khi nở hoa đến kết Năm 2020 thúc nở hoa là từ 18 đến 22 ngày. Thời điểm nở hoa CT 1 7.654,00 12,04 1,05 dao động từ 14/2 đến 21/2 và kết thúc nở hoa vào CT 2 8.120,33 13,10 1,24 1/3 - 12/3. Năm 2019 và 2020, các công thức có thời CT 3 8.519,67 13,42 1,44 gian từ khi nở hoa đến kết thúc nở hoa muộn hơn LSD0,05 1,95 0,13 khoảng 1 - 7 ngày so với năm 2018. Như vậy, các CV (%) 6,7 4,6 6 N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 11/2021
  5. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ Kết quả theo dõi tỷ lệ đậu quả của các công thức quả cao hơn rõ rệt so với đối chứng. Điều này một thí nghiệm ở thời điểm sau tắt hoa 5 ngày và tỷ lệ đậu lần nữa cho thấy cắt tỉa có vai trò quan trọng trong quả ổn định được trình bày ở bảng 4. việc nâng cao khả năng sinh trưởng, qua đó nâng cao Kết quả theo dõi cho thấy: năng suất bưởi đỏ Hòa Bình. Vào 5 ngày đầu sau tắt hoa, các công thức thí Các yếu tố cấu thành năng suất, năng suất của nghiệm có tỷ lệ đậu quả khá cao và giảm nhanh bưởi đỏ tại Hòa Bình ở các công thức thí nghiệm trong các giai đoạn tiếp theo. Ở thời điểm sau tắt hoa được trình bày ở bảng 5. 5 ngày, các công thức có tỷ lệ đậu quả dao động Bảng 5. Ảnh hưởng của cắt tỉa đến một số yếu tố cấu 11,11 - 13,46% và không có sự sai khác có ý nghĩa thành năng suất và năng suất bưởi đỏ Hòa Bình giữa các công thức cắt tỉa với nhau và với đối chứng. Công thức Số quả Khối lượng Năng suất Tuy nhiên, tại thời điểm đậu quả ổn định, đã có sự (CT) (quả/cây) (g/quả) (kg/cây) khác biệt có ý nghĩa giữa các công thức cắt tỉa và đối Năm 2018 chứng. CT 1 120,33 902,66 108,62 Năm 2018, cả 2 công thức cắt tỉa đều có tỉ lệ đậu CT 2 144,00 921,00 132,62 quả ổn định cao hơn rõ rệt so với đối chứng, đạt từ CT 3 142,33 916,32 130,42 1,30 - 1,34% trong khi công thức đối chứng chỉ đạt LSD0,05 5,65 57,09 7,61 1,06%, giữa các công thức cắt tỉa không có sự khác CV(%) 5,8 2,8 6,7 biệt có ý nghĩa thống kê. Đến năm 2019 và 2020, các Năm 2019 công thức cắt tỉa vẫn duy trì được tỷ lệ đậu quả cao CT 1 115,33 898,07 103,57 hơn rõ rệt so với đối chứng, trong đó công thức 3 (cắt CT 2 123,67 925,66 114,48 tỉa theo kiểu khai tâm) có tỷ lệ đậu quả cao hơn rõ CT 3 143,00 936,50 133,92 rệt so với công thức 2 (cắt tỉa tạo tán hình cầu dẹp, LSD0,05 4,21 12,25 3,71 khống chế chiều cao cây). Như vậy, cắt tỉa theo công CV(%) 4,5 5,6 4,4 thức 3 chưa tạo được sự khác biệt có ý nghĩa thống Năm 2020 kê về tỷ lệ đậu quả so với công thức 2 trong năm CT 1 118,17 894,27 105,68 2018 nhưng có sự khác biệt rõ rệt vào các năm 2019 CT 2 130,2 934,07 121,62 và 2020. Điều này có thể giải thích, ở năm đầu thực CT 3 146,17 935,50 136,74 hiện công thức cắt tỉa khai tâm có những tác động tới LSD0,05 11,30 32,42 14,38 bộ tán nhiều hơn so với cắt tỉa hình cầu dẹp, khi đó CV(%) 6,2 1,6 6,4 cây được áp dụng cắt tỉa theo cách này đã bị giảm một phần diện tích tán lá do phải cắt bỏ những cành Đối với 2 công thức cắt tỉa thí nghiệm (công thức cấp 1, 2 mọc dày để tạo bộ khung và chưa kịp bổ 2 và 3), tương tự như chỉ tiêu tỉ lệ đậu quả, năm 2018 sung cành mới nên hiệu quả của việc cắt tỉa chưa cắt tỉa theo công thức 3 (cắt tỉa theo kiểu khai tâm) được phát huy nhiều. Tuy nhiên, ở các năm tiếp theo chưa tạo được sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về số khi bộ khung tán của cây ở công thức cắt tỉa khai tâm quả trên cây và năng suất so với công thức 2, nhưng (công thức 3) đã ổn định và tán được bổ sung những có sự khác biệt rõ rệt ở các năm nghiên cứu tiếp cành hữu hiệu mới do vậy đã nâng cao được tỷ lệ đậu theo. Đến các năm 2019 và 2020, năng suất của công quả so với cùng công thức cắt tỉa ở năm 2018. thức 2 đạt tương ứng là 114,48 và 121,62 kg quả/cây; năng suất của công thức 3 đạt tương ứng là 133,92 và Như vậy, các công thức cắt tỉa trong nghiên cứu 136,74 kg/cây. Năng suất của công thức đối chứng có tác dụng rõ trong việc nâng cao tỷ lệ đậu quả của trong cả 3 năm nghiên cứu chỉ đạt 103,57 - 108,62 bưởi đỏ tại Hòa Bình so với công thức đối chứng. kg/cây. Trong 2 công thức cắt tỉa thử nghiệm, công thức 3 cắt tỉa theo kiển khai tâm đạt tỷ lệ đậu quả cao hơn Như vậy, so với công thức đối chứng cắt theo so với công thức 2. quy trình của người dân hiện áp dụng, cắt tỉa theo công thức 3 có tác dụng rõ trong việc nâng cao năng 3.5. Ảnh hưởng của cắt tỉa đến năng suất suất cho bưởi đỏ Hòa Bình, năng suất tăng từ 20,07 Bảng 5 cho thấy, trong cả 3 năm nghiên cứu, các đến 29,39% so với công thức đối chứng. Kết quả công thức cắt tỉa đều có số quả thu được, khối lượng nghiên cứu này phù hợp với kết quả nghiên cứu của N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 11/2021 7
  6. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ Huỳnh Quang Đức, Lê Đình Tấn Tài (2018), các 3.6. Ảnh hưởng của cắt tỉa đến một số chỉ tiêu về vườn bưởi Da xanh tại các huyện Châu Thành, Giồng quả Trôm và thành phố Bến Tre của tỉnh Bến Tre áp Phân tích một số chỉ tiêu về quả của các công dụng phương pháp khai tâm có bộ khung cành cân thức thí nghiệm, kết quả được trình bày tại bảng 6. đối, khỏe mạnh, tán lá tròn đều, cây cho nhiều quả to, chất lượng tốt. Bảng 6. Ảnh hưởng của cắt tỉa đến một số chỉ tiêu về quả bưởi đỏ Hòa Bình Chiều cao Đường kính Số Số hạt Tỷ lệ ăn được Độ brix (%) Công thức (CT) quả (cm) quả (cm) múi/quả (hạt) (%) Năm 2018 CT 1 10,15 10,51 12,88 77,78 52,67 11,21 CT 2 10,59 11,02 12,22 70,56 52,80 11,56 CT 3 10,48 10,96 12,33 75,85 52,06 11,62 LSD0,05 4,67 0,37 CV(%) 3,9 1,4 Năm 2019 CT 1 10,25 10,72 12,86 79,31 51,90 11,50 CT 2 10,37 11,20 13,01 78,84 52,60 11,82 CT 3 10,54 11,15 12,93 76,77 53,44 11,77 LSD0,05 1,99 0,34 CV(%) 2,8 2,3 Năm 2020 CT 1 10,31 10,83 12,01 71,15 52,53 11,40 CT 2 10,45 11,38 12,56 74,81 53,30 11,77 CT 3 10,58 11,46 12,33 72,02 53,51 11,83 LSD0,05 2,37 0,33 CV(%) 2,0 1,3 Bảng 6 cho thấy, không có sự sai khác ở một số 4. KẾT LUẬN chỉ tiêu về quả (số múi, số hạt, tỷ lệ phần ăn được) - Các công thức cắt tỉa tạo tán hình cầu dẹp và giữa các công thức thí nghiệm và giữa các công thức khống chế chiều cao cây và cắt theo kiểu khai tâm có thí nghiệm cắt tỉa so với công thức đối chứng. Tỷ lệ ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng của giống bưởi phần ăn được của các công thức đều đạt được dao đỏ Hòa Bình, cải thiện kích thước các đợt lộc của cây động trong khoảng 51,9 - 53,51%. Độ brix của các xuất hiện trong năm nhưng không làm thay đổi thời công thức cắt tỉa 2 và 3 đạt được tương tự nhau và lớn gian xuất hiện các đợt lộc và thời gian ra hoa của hơn khác biệt so với độ brix thịt quả của công thức giống. đối chứng trong năm 2020 (11,77 và 11,83% so với 11,40%). Như vậy, việc cắt tỉa theo các công thức cắt - Các công thức cắt tỉa tạo tán hình cầu dẹp và tỉa thử nghiệm không làm thay đổi một số chỉ tiêu về khống chế chiều cao cây và cắt theo kiểu khai tâm có quả của bưởi đỏ Hòa Bình trong cả 3 năm nghiên cứu tác dụng nâng cao tỷ lệ đậu quả, năng suất thu được nhưng có xu hướng độ brix thịt quả được cải thiện ở của giống bưởi đỏ Hòa Bình nhưng không làm thay các công thức cắt tỉa. Kết quả này phù hợp với kết đổi một số chỉ tiêu về quả. Trong các công thức cắt quả nghiên cứu kỹ thuật cắt tỉa trên cây cam Xã Đoài tỉa, công thức cắt tỉa kiểu khai tâm có tỷ lệ đậu quả của Lê Văn Trường và cs. (2019), áp dụng biện pháp ổn định và năng suất thu được đạt được cao hơn ở cả kỹ thuật cắt tỉa, bước đầu cho thấy độ brix đã được 3 năm nghiên cứu với các giá trị tương ứng là 1,30 - nâng lên từ 10,17% ở công thức đối chứng lên 11% ở 1,45% và 130,42 - 136,74 kg quả/cây. Các công thức công thức cắt tỉa kiểu khai tâm, chất lượng quả được cắt tỉa có xu hướng cải thiện độ brix thịt quả. cải thiện, ngọt hơn so với đối chứng. 8 N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 11/2021
  7. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ TÀI LIỆU THAM KHẢO 5. Hà Thiên Văn, Thành Thận Khôn (2007). Kỹ 1. Huỳnh Quang Đức, Lê Đình Tấn Tài (2018). thuật mới cắt tỉa cây có múi. Nhà xuất bản Kỹ thuật Cải tiến phương pháp tỉa cành tạo tán nhằm nâng cao khoa học Hồ Nam - Trung Quốc (Tài liệu dịch). năng suất và chất lượng bưởi Da xanh. Sở Khoa học 6. Agus Sugiyatno, Yenni and Buyung Al và Công nghệ tỉnh Bến Tre. Fanshuri (2019). Effect of pruning canopy on 2. Nguyễn Hữu Thọ (2015). Nghiên cứu đặc productivity and fruit quality of Mandarin cv Pulung, điểm nông sinh học và một số biện pháp kỹ thuật đối J. Hort. Vol. 29 No. 2, Desember 2019: 199 – 208. với giống bưởi Diễn (Citrus grandis) tại tỉnh Thái 7. Davies. F. S. and Albrigo. L. G. (1994). Citrus, Nguyên. Luận án tiến sĩ nông nghiệp, Trường Đại CAB International.4. S.N. Gosh and B. Bera (2014), học Nông Lâm Thái Nguyên. Effect of pruning on productivity in Sweet orange, J. 3. Võ Hữu Thoại, Nguyễn Minh Châu (2003). Hortl. Sci. Vol 9 (2): 206 - 208. Hiệu quả của một số loại cắt tỉa đối với cây bưởi Năm 8. Hussain Z., Singh Z. and Mandel R. (2012). Roi. Kết quả nghiên cứu khoa học công nghệ rau quả Effect of different pruning severities on incidence of 2002 - 2003. Viện Nghiên cứu Cây ăn quả miền Nam. creasing and fruit quality in Sweet orange, Book of 4. Lê Văn Trường, Vũ Việt Hưng, Phan Duy An, abstract, The XII International Citrus Congress - Nguyễn Thị Thanh Tâm (2019). Ảnh hưởng của biện Citrus and Health, Valencia, Spain. pháp cắt tỉa đến năng suất và chất lượng quả cam Xã 9. D. P. H. Tucker, T. A. Wheaton and R. P. Đoài. Tạp chí Khoa học Công nghệ Nông nghiệp Muraro (1994). Citrus Tree Pruning Principles and Việt Nam. Số 7 (104). Practices, Florida Cooperative Extention Servive, Fact Sheet HS-144. EFFECTS OF PRUNING TECHNIQUES ON GROWTH AND YIELD OF HOA BINH RED PUMMELO IN TAN LAC DISTRICT, HOA BINH PROVINCE Nguyen Quoc Hung, Vu Viet Hung, Nguyen Thi Tuyet Summary Research on pruning techniques to complete cultivation procedure, improve yield and fruit quality of Hoa Binh red pummelo cultivar in the ecological conditions of the concentrated growing area for this cultivar in Hoa Binh and similar ecological regions. The study was carried out on pummelo orchards of 6 -7 years old, during a period of 3 years from 2018 to 2020. The experiment consisted of 3 treatments: treatment 1 - control according to farmers' cultivation; treatment 2 - pruning a flat spherical canopy, oriented to control tree height; treatment 3 - open heart pruning, designed in a randomized complete block design and 3 repetitions. The results of the study showed that the pruning treatments affected the growth of Hoa Binh red pummelo cultivar, improved the size of the buds appearing during the year, but did not change the time of appearance of the buds and flowering time of the cultivar. The pruning treatments had the effect of improving the fruit setting and yield of Hoa Binh red pummelo, but did not change some mechanical parameters of the fruit. Among the these pruning treatments, the open heart pruning treatment had a stable fruit setting and higher yield in all 3 years of study with values of 1.30 - 1.45% and 130.42 - 136.74 kg of fruit/tree respectively. The control treatment had fruit setting and yield of 1.00 - 1.06% and 103.57 - 108.62 kg of fruit/tree. The pruning treatments tended to improve the pulp brix. Keywords: Hoa Binh red pummelo, pruning, fruit setting, yield, fruit quality. Người phản biện: GS.TS. Đào Thanh Vân Ngày nhận bài: 27/8/2021 Ngày thông qua phản biện: 27/9/2021 Ngày duyệt đăng: 4/10/2021 N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 11/2021 9
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2