Ảnh hưởng của CaO, SiO2 lên sinh trưởng, độ cứng cây và năng suất của hai giống lúa MTl612 và MTl547

Tạp chí Khoa học – 2014, Quyển 3 (2), 30 - 37<br /> <br /> Trường Đại học An Giang<br /> <br /> ẢNH HƯỞNG CỦA CaO, SiO2 LÊN SINH TRƯỞNG, ĐỘ CỨNG CÂY VÀ NĂNG SUẤT<br /> CỦA HAI GIỐNG LÚA MTL612 VÀ MTL547<br /> Nguyễn Thành Hối1, Mai Vũ Duy2, Lê Vĩnh Thúc3, và Nguyễn Thị Mỹ Hạnh4<br /> 1<br /> <br /> TS. Khoa Nông nghiệp và Sinh học ứng dụng, Trường Đại học Cần Thơ<br /> ThS. Khoa Nông nghiệp và Sinh học ứng dụng, Trường Đại học Cần Thơ<br /> 3<br /> TS. Khoa Nông nghiệp và Sinh học ứng dụng, Trường Đại học Cần Thơ<br /> 4<br /> SV. Khoa Nông nghiệp và Sinh học ứng dụng, Trường Đại học Cần Thơ<br /> 2<br /> <br /> Thông tin chung:<br /> Ngày nhận bài: 12/01/13<br /> Ngày nhận kết quả bình duyệt:<br /> 14/02/14<br /> Ngày chấp nhận đăng:<br /> 30/07/14<br /> Title:<br /> Effects of CaO, SiO2 on the<br /> growth and hardness of rice<br /> stem and yield of MTL612 and<br /> MTL547<br /> Từ khóa:<br /> MTL612, MTL547, CaO, SiO2<br /> Keywords:<br /> MTL612, MTL547, CaO, SiO2<br /> <br /> ABSTRACT<br /> The effects of CaO and SiO2 chemicals on growth, stem hardness, and yield of<br /> two rices (including MTL547 and MTL612) are investigated. The experiments<br /> are arranged in a randomized form with two factors and 4 replicates. Two<br /> experimental factors are the variey of rice and adding of CaO and SiO2<br /> chemicals. For the experiments with the combination of CaO and SiO2, the<br /> results do not show the effects on plant height and number of shoots. However,<br /> the adding of CaO and SiO2 was able to improve the stem hardness, number of<br /> seeds/cotton, hard seeds, seed weight (based on 1000 seeds) and rice yield. For<br /> MTL547 rice, the highest yield of rice (30.1 g/pot) was observed in the<br /> experiment of 2 g/l CaO and 0,5 g/l SiO2 chemicals.<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đề tài “Ảnh hưởng của CaO, SiO2 lên sinh trưởng, độ cứng cây và năng suất của<br /> hai giống lúa MTL612 và MTL547” được thực hiện nhằm tìm ra nồng độ CaO<br /> kết hợp SiO2 thích hợp đến sinh trưởng, gia tăng độ cứng cây và năng suất. Thí<br /> nghiệm được bố trí theo thể thức hoàn toàn ngẫu nhiên thừa số hai nhân tố, 4 lần<br /> lặp lại. Nhân tố thứ nhất là hai giống lúa (MTL612 và MTL547) và nhân tố thứ<br /> hai là ba nồng độ CaO kết hợp SiO2 (0; 0,4 g/l CaO+0,1 g/l SiO2 và 2 g/l<br /> CaO+0,5 g/l). Kết quả thí nghiệm cho thấy CaO kết hợp SiO2 không ảnh hưởng<br /> đến chiều cao cây, số chồi nhưng có tác dụng làm tăng độ cứng thân, số<br /> hạt/bông, tỉ lệ hạt chắc, trọng lượng 1000 hạt và năng suất. Xử lý nồng độ 2 g/l<br /> CaO kết hợp 0,5 g/l SiO2 trên giống lúa MTL547 cho năng suất cao nhất (30,1<br /> g/chậu).<br /> <br /> để tăng năng suất lúa mà còn để hạn chế đổ ngã.<br /> Trong đó, CaO, SiO2 cũng được xem là biện pháp<br /> có thể hạn chế đổ ngã và tăng năng suất lúa. Hiện<br /> nay, các giống lúa cao sản MTL612, MTL547 là<br /> những giống có triển vọng, chất lượng cao chống<br /> chịu tốt với một số sâu hại được trồng nhiều ở các<br /> tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên,<br /> những nghiên cứu CaO, SiO2 nhằm khắc phục đổ<br /> ngã và tăng năng suất trên các giống lúa còn hạn<br /> chế.<br /> <br /> 1. GIỚI THIỆU<br /> Trong quá trình sản xuất lúa cho thấy cây lúa bị<br /> đổ ngã thường gây ra những thất thoát lớn cả về<br /> năng suất lẫn chất lượng hạt. Cây bị đổ ngã, quá<br /> trình tạo hạt bị đình trệ do quá trình vận chuyển<br /> các chất bị trở ngại (Yoshida, 1981, Yoshinaga,<br /> 2005). Hiện nay, đổ ngã còn gây không ít khó<br /> khăn cho thu hoạch, để khắc phục tình trạng đỗ<br /> ngã trên lúa, một số biện pháp được áp dụng như:<br /> sử dụng giống kháng đổ ngã, tháo nước giữa vụ.<br /> Bên cạnh đó, sử dụng phân bón là một trong<br /> những kỹ thuật canh tác không những quan trọng<br /> <br /> Vì vậy, đề tài được thực hiện nhằm tìm nồng độ<br /> CaO kết hợp SiO2 thích hợp đến sinh trưởng, độ<br /> 30<br /> <br /> Tạp chí Khoa học – 2014, Quyển 3 (2), 30 - 37<br /> <br /> Trường Đại học An Giang<br /> <br /> cứng cây và năng suất của hai giống lúa MTL612<br /> và MTL547.<br /> <br /> - Bước 1: Chọn ngẫu nhiên 10 cây/chậu để chọn<br /> ra 3 cây phát triển bình thường không bị sâu bệnh.<br /> <br /> 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN<br /> CỨU<br /> <br /> - Bước 2: Gác cây lúa còn nguyên bẹ lên giá đỡ,<br /> khoảng cách từ nơi gác cây lúa đến mặt đất<br /> khoảng 60 cm. Chiều cao của vật treo là 10 cm,<br /> bắt đầu đo ở lóng trên cùng (tính từ cổ bông lúa<br /> xuống) (Hình 1).<br /> <br /> 2.1 Vật liệu<br /> Hai giống lúa: MTL612, MTL547 được chọn làm<br /> giống thí nghiệm. Giống MTL612 có thời gian<br /> sinh trưởng 95-100 ngày, chiều cao 100-110 cm,<br /> năng suất bình quân 4-6 tấn/ha, trọng lượng 1.000<br /> hạt 23-24 g (Lê Xuân Thái & cs., 2011). Giống<br /> MTL547 có thời gian sinh trưởng 100-110 ngày,<br /> chiều cao 105-115 cm, trọng lượng 1.000 hạt 2627 g, năng suất 6-7 tấn/ha (Nguyễn Quốc Lý &<br /> Bùi Ngọc Tuyển, 2011).<br /> <br /> - Bước 3: Treo vật lên cây lúa sau đó từ từ tăng<br /> trọng lượng bằng cách cho cát vào đến khi cây lúa<br /> bị gãy thì ngưng lại (Hình 2).<br /> - Bước 4: Đem cân toàn bộ trọng lượng của vật<br /> treo tại thời điểm làm cây lúa bị gãy (Hình 3).<br /> Độ cứng của lúa được tính bằng kg tương đương<br /> với 10 Newton (1 kg = 10 N). Rồi tiếp tục đo độ<br /> cứng của các lóng còn lại.<br /> <br /> Phân đạm urea [CO(NH2)2], 46% N (Đạm Phú<br /> Mỹ); Super Lân Long Thành Ca(H2PO4)2 16%<br /> P2O5; Chlorua Kali (KCl) 60% K2O; CaO, SiO2.<br /> 2.2 Phương pháp nghiên cứu<br /> Thí nghiệm được bố trí trồng trong chậu (cao 35<br /> cm, rộng 30 cm), theo thể thức hoàn toàn ngẫu<br /> nhiên thừa số hai nhân tố. Nhân tố thứ nhất gồm<br /> hai giống lúa MTL612 và MTL547, nhân tố thứ<br /> hai là nồng độ CaO, SiO2 ở ba mức độ: đối chứng<br /> không phun CaO, SiO2; phun ở nồng độ 0,4 g/l<br /> CaO+0,1 g/l SiO2 và phun ở nồng độ 2 g/l<br /> CaO+0,5 g/l SiO2; gồm 6 nghiệm thức, mỗi<br /> nghiệm thức có 4 lần lặp lại (mỗi lần lặp lại là 1<br /> chậu). Phân bón quy ra theo tổng trọng lượng đất<br /> trồng lúa trên 1 ha là 2 triệu kg đất khô tự nhiên<br /> và chia thành 4 đợt bón với công thức phân: 100N<br /> – 60P2O5 – 30K2O<br /> <br /> Hình 1: Đo độ cứng của lóng lúa<br /> <br /> Bón lót: Toàn bộ P + ½ K<br /> <br /> Hình 2: Đổ cát vào<br /> <br /> Bón thúc 1: 1/5 N, lúc 10 – 14 ngày sau khi sạ<br /> Bón thúc 2: 2/5 N, lúc 20 – 25 ngày sau khi sạ<br /> Bón nuôi đồng: 2/5 N + 1/2K, lúc 40 – 45 ngày<br /> sau khi sạ<br /> Các chỉ tiêu theo dõi<br /> Các chỉ tiêu theo dõi gồm: chiều cao cây (cm), số<br /> chồi/chậu, số bông/chậu, số hạt/bông, tỉ lệ hạt<br /> chắc (%). Trọng lượng 1.000 hạt (w14%, g, 14%),<br /> năng suất thực tế (W14%, g/chậu, 14%), chỉ số<br /> thu hoạch (HI). Độ cứng của cây lúa được áp<br /> dụng theo phương pháp của Nguyễn Minh Chơn<br /> (2007) gồm các bước sau:<br /> <br /> Hình 3: Cây lúa bị gãy khi cho cát vào<br /> <br /> Tính toán thống kê các số liệu bằng phần mềm<br /> SPSS và dùng phép thử Duncan để so sánh sự<br /> khác biệt giữa các nghiệm thức.<br /> 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN<br /> 3.1 Đặc tính nông học<br /> <br /> 31<br /> <br /> Tạp chí Khoa học – 2014, Quyển 3 (2), 30 - 37<br /> <br /> Trường Đại học An Giang<br /> <br /> (71,4 cm). Tuy nhiên, nồng độ CaO kết hợp SiO2<br /> không ảnh hưởng đến chiều cao của cây lúa thời<br /> điểm này, sự tương tác giữa hai giống và nồng độ<br /> CaO kết hợp SiO2 không có ý nghĩa thống kê.<br /> <br /> 3.1.1 Chiều cao cây<br /> Kết quả Bảng 1 cho thấy có sự khác biệt ở mức ý<br /> nghĩa 1% về chiều cao giữa hai giống ở thời điểm<br /> thu hoạch. Trong đó, chiều cao của giống<br /> MTL612 (73,4 cm) cao hơn giống MTL547<br /> <br /> Bảng 1. Chiều cao (cm) lúc thu hoạch và số chồi/chậu ở 60 NSKG của hai giống lúa theo nồng độ CaO kết hợp SiO2<br /> (g/l)<br /> Nhân tố<br /> <br /> Chiều cao thu hoạch<br /> <br /> Số chồi<br /> 60 NSKG<br /> <br /> Số bông/chậu<br /> <br /> MTL612<br /> <br /> 73,4 a<br /> <br /> 23,5<br /> <br /> 15,3<br /> <br /> MTL547<br /> <br /> 71,4 b<br /> <br /> 24,2<br /> <br /> 15,7<br /> <br /> 0<br /> <br /> 72,8<br /> <br /> 24,3<br /> <br /> 15,3<br /> <br /> 0,4 g/l CaO+0,1 g/l SiO2<br /> <br /> 72,3<br /> <br /> 23,9<br /> <br /> 15,8<br /> <br /> 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2<br /> <br /> 72,0<br /> <br /> 23,4<br /> <br /> 15,4<br /> <br /> F(A)<br /> <br /> **<br /> <br /> ns<br /> <br /> ns<br /> <br /> F(B)<br /> <br /> ns<br /> <br /> ns<br /> <br /> ns<br /> <br /> F(A*B)<br /> <br /> ns<br /> <br /> ns<br /> <br /> ns<br /> <br /> CV(%)<br /> <br /> 1,5<br /> <br /> 6,5<br /> <br /> 6,1<br /> <br /> Giống (A)<br /> <br /> Nồng độ CaO, SiO2 (g/l) (B)<br /> <br /> ns: khác biệt không có ý nghĩa, **: khác biệt có ý nghĩa 1%.<br /> <br /> nghĩa 1%, trong đó độ cứng lóng thứ nhất của<br /> giống MTL547 (0,6 N) lớn hơn giống MTL612<br /> (0,5 N). Nồng độ CaO kết hợp SiO2 cũng ảnh<br /> hưởng đến độ cứng lóng thứ nhất, đạt cao nhất ở<br /> nồng độ 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2 (0,8 N), khác biệt<br /> có ý nghĩa thống kê ở mức 1% so với các nồng độ<br /> còn lại, thấp nhất là đối chứng (0,3 N). Ngoài ra,<br /> có sự tương tác giữa nồng độ CaO, SiO2 và hai<br /> giống lúa ở mức ý nghĩa 1% đến độ cứng lóng thứ<br /> nhất. So sánh giữa hai giống thì độ cứng của<br /> giống MTL547 đạt cao nhất (0,9 N) khi xử lý ở<br /> nồng độ 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2.<br /> <br /> 3.1.2 Số chồi/chậu<br /> Số chồi/chậu giữa hai giống lúa không có sự khác<br /> biệt ý nghĩa thống kê ở thời điểm 60 NSKG<br /> chứng tỏ khả năng phát triển chồi ở hai giống là<br /> như nhau. Tương tự, nồng độ CaO kết hợp SiO2<br /> không ảnh hưởng đến sự gia tăng số chồi/chậu<br /> (Bảng 1).<br /> 3.2 Độ cứng lóng thân<br /> 3.2.1 Độ cứng của lóng thứ nhất<br /> Kết quả Bảng 2 cho thấy độ cứng lóng thứ nhất<br /> giữa hai giống có sự khác biệt thống kê ở mức ý<br /> <br /> Bảng 2. Độ cứng (N) lóng thân thứ nhất của hai giống lúa theo các nồng độ CaO kết hợp SiO2 (g/l) ở thời điểm thu<br /> hoạch<br /> Nồng độ CaO, SiO2 (g/l) (B)<br /> 0<br /> 0,4 g/l CaO+0,1 g/l SiO2<br /> 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2<br /> Trung bình (A)<br /> F(A)<br /> <br /> Giống (A)<br /> MTL 612<br /> 0,3 e<br /> 0,4 d<br /> 0,7 b<br /> 0,5 b<br /> **<br /> <br /> MTL 547<br /> 0,3 e<br /> 0,6 c<br /> 0,9 a<br /> 0,6 a<br /> <br /> 32<br /> <br /> Trung bình (B)<br /> 0,3 c<br /> 0,5 b<br /> 0,8 a<br /> <br /> Tạp chí Khoa học – 2014, Quyển 3 (2), 30 - 37<br /> F(B)<br /> F(A*B)<br /> CV (%)<br /> <br /> Trường Đại học An Giang<br /> <br /> **<br /> **<br /> 12,2<br /> <br /> **: khác biệt ở mức ý nghĩa 1%.<br /> <br /> 3.2.2 Độ cứng của lóng thứ hai<br /> <br /> lại, thấp nhất là đối chứng (1,2 N). Giữa nồng độ<br /> CaO kết hợp SiO2 và hai giống lúa có sự tương<br /> tác ở mức ý nghĩa 1% đến độ cứng lóng thứ hai.<br /> Trong đó, nghiệm thức xử lý 2 g/l CaO+0,5 g/l<br /> SiO2 ở giống MTL547 có độ cứng lóng thứ hai<br /> cao nhất (1,9 N) gấp 1,58 lần so với đối chứng<br /> (1,2 N) (Bảng 3).<br /> <br /> Tương tự, độ cứng lóng thứ hai của giống<br /> MTL547 (1,6 N) cao hơn giống MTL612 (1,5 N),<br /> khác biệt thống kê ở mức ý nghĩa 1%. Bên cạnh<br /> đó, nồng độ CaO kết hợp SiO2 cũng ảnh hưởng<br /> đến độ cứng lóng thứ hai, cao nhất vẫn ở nồng độ<br /> 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2 (1,8 N), khác biệt có ý<br /> nghĩa thống kê ở mức 1% so với các nồng độ còn<br /> <br /> Bảng 3. Độ cứng (N) lóng thứ hai của hai giống lúa theo các nồng độ CaO kết hợp SiO2 (g/l) ở thời điểm thu hoạch<br /> Nồng độ CaO, SiO2 (g/l) (B)<br /> 0<br /> 0,4 g/l CaO+0,1 g/l SiO2<br /> 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2<br /> Trung bình (A)<br /> F(A)<br /> F(B)<br /> F(A*B)<br /> CV (%)<br /> <br /> Giống (A)<br /> MTL 612<br /> 1,3 e<br /> 1,5 d<br /> 1,8 b<br /> 1,5 b<br /> **<br /> **<br /> **<br /> 4,1<br /> <br /> Trung<br /> bình (B)<br /> 1,2 c<br /> 1,6 b<br /> 1,8 a<br /> <br /> MTL 547<br /> 1,2 f<br /> 1,6 c<br /> 1,9 a<br /> 1,6 a<br /> <br /> **: khác biệt ở mức ý nghĩa 1%.<br /> <br /> 3.2.3 Độ cứng của lóng thứ ba<br /> <br /> sự tương tác giữa nồng độ CaO, SiO2 và hai giống<br /> lúa đến độ cứng lóng thứ ba, khác biệt thống kê ở<br /> mức ý nghĩa 5%. Khi so sánh giữa hai giống thì<br /> độ cứng lóng thứ ba của giống MTL547 đạt cao<br /> nhất 2,9 N khi xử lý 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2 (Bảng<br /> 4).<br /> <br /> Độ cứng của lóng thứ ba của giống MTL547 (2,5<br /> N) lớn hơn giống MTL612 (2,4 N) và có sự khác<br /> biệt thống kê ở mức ý nghĩa 5%. Tương tự, nồng<br /> độ CaO kết hợp SiO2 cũng ảnh hưởng đến độ<br /> cứng lóng thứ ba, cao nhất khi xử lý với nồng độ<br /> 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2 (2,8 N). Bên cạnh đó, có<br /> <br /> Bảng 4. Độ cứng (N) lóng thứ ba của hai giống lúa theo các nồng độ CaO kết hợp SiO2 (ml/l) ở thời điểm thu hoạch<br /> <br /> Nồng độ CaO, SiO2 (g/l) (B)<br /> 0<br /> 0,4 g/l CaO+0,1 g/l SiO2<br /> 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2<br /> Trung bình (A)<br /> F(A)<br /> F(B)<br /> F(A*B)<br /> CV (%)<br /> <br /> Giống (A)<br /> MTL 612<br /> 2,2 e<br /> 2,4 d<br /> 2,7 b<br /> 2,4 b<br /> *<br /> **<br /> **<br /> 2,6<br /> <br /> MTL 547<br /> 2,2 e<br /> 2,6 c<br /> 2,9 a<br /> 2,5 a<br /> <br /> Trung bình (B)<br /> 2,2 c<br /> 2,5 b<br /> 2,8 a<br /> <br /> *: khác biệt có ý nghĩa 5%, **: khác biệt có ý nghĩa 1%.<br /> <br /> 3.2.4 Độ cứng của lóng thứ tư<br /> <br /> Đồng thời, nồng độ 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2 cũng<br /> đạt độ cứng lóng thứ tư cao nhất (5,6 N) và khác<br /> biệt ý nghĩa thống kê ở mức 1% so với các nồng<br /> độ còn lại, thấp nhất là đối chứng 3,1 N. Như vậy,<br /> xử lý CaO kết hợp SiO2 đều làm tăng độ cứng các<br /> <br /> Qua kết quả Bảng 5, độ cứng lóng thứ tư của<br /> giống MTL547 (4,5 N) lớn hơn giống MTL612<br /> (4,0 N), khác biệt có ý nghĩa thống kê ở mức 1%.<br /> <br /> 33<br /> <br /> Tạp chí Khoa học – 2014, Quyển 3 (2), 30 - 37<br /> <br /> Trường Đại học An Giang<br /> <br /> lóng cao hơn so với không xử lý. Theo Epstein và<br /> Bloom (2003), Si và Ca đều có tác dụng làm vững<br /> chắc vách tế bào. Stevens và cs. (2001) cho rằng<br /> độ cứng gia tăng khi tăng cường Ca và duy trì áp<br /> suất trương cao trong tế bào. Ca có vai trò quan<br /> trọng trong việc tạo kết nối các thành phần của<br /> vách tế bào và làm cho vách tế bào cứng chắc<br /> (Heldt, 1999). Sử dụng calcium ngoại sinh sẽ duy<br /> trì được cấu trúc của vách tế bào bằng cách<br /> calcium liên kết với các pectin để tạo thành các<br /> pectate và làm giảm sự suy thoái của vách tế bào<br /> do các enzym (Heldt, 1999; White & Martin,<br /> 2003). Do đó, ion Ca2+ làm giảm tỉ lệ hòa tan của<br /> <br /> pectin và điều này giúp duy trì sức trương tế bào.<br /> Raven (2003) và Yoshida (1965) cho rằng lớp gelsilic được phủ bên ngoài của vách tế bào ở các tế<br /> bào trong thân, lá tạo thành lớp cutin-silic dày gấp<br /> đôi bình thường. Nhờ lớp cutin và silic giúp tăng<br /> cường tính chóng chịu và tính cứng của tế bào. Vì<br /> vậy, xử lý Ca, Si đã giúp cho cây cứng chắc hơn.<br /> Giữa giống và nồng độ CaO kết hợp SiO2 có sự<br /> tương tác ý nghĩa thống kê ở mức 1% đến độ<br /> cứng lóng thứ tư. So sánh giữa hai giống thì giống<br /> MTL547 khi xử lý ở nồng độ 2 g/l CaO+0,5 g/l<br /> SiO2 đạt độ cứng cao nhất 6,0 N.<br /> <br /> Bảng 5. Độ cứng (N) lóng thứ tư của hai giống lúa theo các nồng độ CaO kết hợp SiO2 (g/l) ở thời điểm thu hoạch<br /> <br /> Nồng độ CaO, SiO2 (g/l) (B)<br /> 0<br /> 0,4 g/l CaO+0,1 g/l SiO2<br /> 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2<br /> Trung bình (A)<br /> F(A)<br /> F(B)<br /> F(A*B)<br /> CV (%)<br /> <br /> Giống (A)<br /> MTL 612<br /> 3,3 de<br /> 3,7 d<br /> 5,3 b<br /> 4,0 b<br /> **<br /> **<br /> **<br /> 7,7<br /> <br /> MTL 547<br /> 3,0 e<br /> 4,5 c<br /> 6,0 a<br /> 4,5 a<br /> <br /> Trung bình (B)<br /> 3,1 c<br /> 4,1 b<br /> 5,6 a<br /> <br /> **: khác biệt ở mức ý nghĩa 1%.<br /> Như vậy, khi xử lý ở nồng độ 2 g/l CaO+0,5 g/l<br /> SiO2 ở giống MTL547 sẽ gia tăng độ cứng từ lóng<br /> thứ nhất đến lóng thứ tư giúp hạn chế đổ ngã.<br /> <br /> MTL547 (79,1 hạt) cao hơn MTL 612 (75,5 hạt)<br /> và nồng độ 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2 cho hiệu quả<br /> số hạt/bông cao nhất (90,2 hạt). Theo Jones<br /> (2003) Ca tác động đến kỳ giữa trong quá trình<br /> phân chia tế bào, kéo dài ống phấn và giúp hạt<br /> phấn nẩy mầm, đồng thời làm cho ống phấn<br /> trương phồng lên giúp cho sự di chuyển của hạt<br /> phấn đến tế bào cái dễ dàng hơn. Đồng thời, trong<br /> quá trình sinh trưởng và phát triển, khi cây lúa hút<br /> nhiều Si thì sẽ làm lá lúa thẳng đứng (Yoshida &<br /> cs., 1969). Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho số<br /> hạt/bông cao. Ngoài ra, có sự tương tác về số<br /> hạt/bông giữa hai giống và nồng độ CaO kết hợp<br /> SiO2 ở mức ý nghĩa thống kê 1%. Khi xử lý ở<br /> nồng độ 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2 trên giống<br /> MTL547 đạt số hạt/bông cao nhất 95,9 hạt (Bảng<br /> 6).<br /> <br /> 3.3 Thành phần năng suất và năng suất thực tế<br /> 3.3.1 Số bông/chậu<br /> Qua kết quả thí nghiệm cho thấy đặc tính giống và<br /> nồng độ CaO, SiO2 không ảnh hưởng đến số<br /> bông/chậu. Trong đó, số bông/chậu của hai giống<br /> MTL612 và MTL547 lần lượt là 15,3 và 15,7<br /> bông, nồng độ CaO kết hợp SiO2 đạt số<br /> bông/chậu dao động từ 15,3-15,8 bông (Bảng 1).<br /> 3.3.2 Số hạt/bông<br /> Số hạt/bông của hai giống và giữa các nồng độ<br /> CaO kết hợp SiO2 có sự khác biệt thống kê ở mức<br /> ý nghĩa 1%. Trong đó, số hạt/bông của giống<br /> <br /> Bảng 6. Số hạt/bông của hai giống lúa theo nồng độ CaO kết hợp SiO2 (g/l) ở thời điểm thu hoạch<br /> Nồng độ CaO, SiO2 (g/l) (B)<br /> 0<br /> 0,4 g/l CaO+0,1 g/l SiO2<br /> 2 g/l CaO+0,5 g/l SiO2<br /> Trung bình (A)<br /> <br /> Giống (A)<br /> MTL 612<br /> 69,6 e<br /> 72,5 d<br /> 84,5 b<br /> 75,5 b<br /> <br /> MTL 547<br /> 64,1 f<br /> 77,5 c<br /> 95,9 a<br /> 79,2 a<br /> <br /> 34<br /> <br /> Trung bình (B)<br /> 66,9 c<br /> 75,0 b<br /> 90,2 a<br /> <br />