bác của chúng ta: phần 2 - nxb kim Đồng

CHƯƠNG 3<br /> Ngày B ác Hồ trỏ về Tổ quốc<br /> <br /> ầm 1936, Đảng Cộng sản Pháp lên cầm quyền,<br /> Mặt trận Bình dân Pháp được thành lập. Việt<br /> Nam được nới rộng quyền tự do dân chủ. Phong trào<br /> Mặt trận Bình dân ra đời. Các Hội Tưong tế, Á i hữu thợ<br /> thuyền được tố chức.<br /> <br /> N<br /> <br /> Dân chúng nô nức đi đón Justin Godart, đặc phái<br /> viên do chính phủ Mặt trận Bình dân Pháp cử sang điều<br /> tra tìrứì hình và thu thập nguyện vọng của dân chúng.<br /> Nổi bật nhất là cuộc mít-tinh khổng lồ ngày mồng<br /> 1 tháng 5 năm 1938. Hon ba mươi ngàn thợ thuyền, dân<br /> cày, áo nâu, áo xanh, áo trắng... hàng ngũ chỉnh tề hân<br /> hoan đón chào ngày hội của lao động toàn thế giới.<br /> Đúng giờ đã hẹn, hai mươi tư đoàn diễu hành<br /> giưong cao hai mươi tư lá cờ búa liềm tiến vào khu đấu<br /> xảo, nay là Quảng trường Mồng 1 tháng 5, mang theo<br /> 92<br /> <br /> các biểu ngữ hô vang khẩu hiệu: "Ngày Quốc tế lao<br /> động mồng 1 tháng 5 muôn năm".<br /> Đến giờ khai mạc, hcm ba mươi ngàn người theo<br /> lệnh hát vang bài Quốc tế ca. Tiếp đó, đại biểu các đoàn<br /> thể công nhân, nông dân, phụ nữ lần lượt lên đọc diễn<br /> văn. Ông Trần Huy Liệu, đại diện nhóm Tin tức lên đọc<br /> diễn văn, vạch trần chính sách bóp nghẹt tự do dân chủ,<br /> đàn áp, bóc lột của thực dân Pháp.<br /> Trong thòi kì Mặt trận Bình dân, nhiều tầng lớp nhân<br /> dân được giác ngộ, có lòng tin ở cách mạng. Những cuộc<br /> bãi công và tuần hành thị uy lớn nổ ra trong các thành<br /> phố, đặc biệt ở Sài Gòn, Hà Nội, Hải Phòng, Vinh, v.v...<br /> Thợ thuyền đấu tranh đòi cải thiện sinh hoạt, ngày<br /> làm tám giờ và được tự do tổ chức công đoàn. Hàng triệu<br /> nông dân biểu tình đòi giảm sưu cao thuế nặng. Đôi lần,<br /> những lãnh tụ của phong trào nhận được những ý kiến,<br /> những lời khuyên bảo hoặc những lời phê bình, không<br /> biết ai gửi đến. Nhiều người đoán có thể là ông Nguyễn<br /> Ái Quốc.<br /> Nhưng đến cuối năm 1939, tình hình biến chuyển.<br /> Đại chiến thế giới thứ hai xảy ra. Chính phủ Mặt trận<br /> Bình dân Pháp bị lật đổ. ở Việt Nam, phong trào tự do<br /> dân chủ bị bóp nghẹt. Báo chí bị đóng cửa. Các tổ chức<br /> bị giải tán hoặc phải rút vào hoạt động bí mật.<br /> 93<br /> <br /> Nhiều cán bộ, đảng viên bị bắt. Nhà tù chật ních.<br /> Sự khủng bố lại diễn ra tàn ác hơn. ở châu Âu, Pháp<br /> thua Đức, đầu hàng Hitler. Phát xít Nhật nhanh tay nắm<br /> lấy cơ hội xâm lược Đông Dương. Thực dân Pháp đầu<br /> hàng Nhật. Dân ta một cổ hai tròng, đã đứng lên làm<br /> cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn tháng 9 năm 1940 và khởi nghĩa<br /> Nam Kì tháng 11 năm 1940. Hai cuộc khởi nghĩa đều bị<br /> đàn áp dã man, tàn bạo.<br /> Năm 1941, ngày 28 tháng 1, ông Nguyễn về nước, qua<br /> cột mốc 108 biên giới Việt - Trung và chọn hang Pác Bó ờ<br /> Hà Quảng, Cao Bằng làm nơi sinh hoạt và làm việc, ông<br /> cùng các đồng chí của mình thành lập tổ chức Việt Nam<br /> độc lập đồng minh, gọi tắt là Việt Minh. Mặt trận Việt<br /> Minh kêu gọi các tầng lớp nhân dân hãy đánh đuổi phát<br /> xít Nhật, thực dân Pháp, ủng hộ Việt Minh, giành độc<br /> lập, tự do cho TỔ quốc.<br /> Cương lĩnh của Mặt trận Việt Minh giản đơn, rõ<br /> ràng, mọi người đều hiểu và ủng hộ, vì vậy Mặt trận<br /> Việt Minh phát triển rất rửianh.<br /> Phát xít Nhật, thực dân Pháp treo giải thưởng lấy<br /> đầu những người cách mạng Việt Nam. Chúng ra tay<br /> khủng bố, tàn sát nhân dân nhưng không thể ngăn cản<br /> được phong trào.<br /> Các nước đồng minh đang gặp khó khăn. Phát xít<br /> 94<br /> <br /> Đức và Nhật làm mưa làm gió. Nhưng ông Nguyễn dự<br /> đoán chắc chắn; Đồng minh sẽ thắng. Nhật và Pháp ở<br /> Đông Dưong chẳng chóng thì chầy sẽ bắn nhau. Việt<br /> Nam sẽ giành độc lập.<br /> Chiến tranh du kích của ta dần dần phát triển với<br /> những vũ khí thô sơ, gưom, giáo, mác, một số ít khẩu<br /> súng cướp) được của giặc. Nhưng ta cần trarửi thủ thêm<br /> sự giúp đỡ của đồng minh.<br /> Đồng minh gần nhất và có quan hệ đến việc chống<br /> Nhật đối với ta là Trung Quốc.<br /> Tháng Hai năm 1942, ông Nguyễn bí mật vượt<br /> biên giói sang Trung Hoa, như ông nói để gặp một số<br /> "yếu nhân của Trung Hoa". Để đánh lạc hướng bọn mật<br /> thám, ông lấy tên là Hồ Chí Minh. Từ đó, người ta gọi<br /> ông là Cụ Hồ.<br /> Nhưng ngày 29 tháng Tám năm 1942, sau mười ngày<br /> đêm đi bộ, Cụ Hồ vừa đến Túc Vinh, tỉnh Quảng Tây thì<br /> bị bọn Quốc dân Đảng bắt giữ. Nghi Cụ là gián điệp,<br /> chúng giam Cụ vào nhà lao, hơn hai tuần, ngày mang<br /> gông, đêm cùm chân. Cụ quen huyện trưởng, trước kia<br /> đã từng gặp nhau, nhimg huyện trưởng từ chối không<br /> gặp Cụ. Cụ gửi điện cho những nhà cầm quyền cao cấp,<br /> không ai trả lời. Cụ làm mấy vần thơ:<br /> <br /> 95<br /> <br /> Ta làm đại biểu dân Việt Nam,<br /> Tìm đến Trung Hoa đê’hội đàm.<br /> A i ngờ đất bằng gầy sóng gió,<br /> Phải làm "khách quý" tại nhà giam.<br /> Một tháng rưỡi sau, người ta giải Cụ Hồ đi, nhưng<br /> không cho Cụ biết đi đâu.<br /> Tay bị trói giật cánh khuỷu, cổ mang vòng xích, có<br /> sáu người lírửi mang súng giải đi. Cụ Hồ Chí Minh đi<br /> mãi, đi mãi nhưng vẫn không biết đi đâu. Dầm mưa dãi<br /> nắng, trèo núi qua truông.<br /> <br /> Bác Hố về nước (28/1/1941)<br /> <br />