Bài 30 - 31 : ĐỊNH LUẬT ÔM ĐỐI VỚI CÁC LOẠI MẠCH ĐIỆN

Chia sẻ: Abcdef_51 Abcdef_51 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

155
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hiểu cách thiết lập và vận dụng được công thức biểu thị định luật Ôm cho các loại đoạn mạch.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài 30 - 31 : ĐỊNH LUẬT ÔM ĐỐI VỚI CÁC LOẠI MẠCH ĐIỆN

Tiết : _ _ _ _ _ Bài 30 - 31 : ĐỊNH LUẬT ÔM ĐỐI VỚI CÁC LOẠI MẠCH ĐIỆN I. MỤC TIÊU : 1) Hiểu cách thiết lập và vận dụng được công thức biểu thị định luật Ôm cho các loại đoạn mạch. II. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY : Phương pháp thực nghiệm . III. THIẾT BỊ , ĐỒ DÙNG DẠY HỌC . 1) ___________________________________________________________________ ___ 2) ___________________________________________________________________ __
IV. TIẾN TRÌNH GIẢNG DẠY PHÂN PHẦN LÀM VIỆC CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC GHI PHỐI SINH CHÚ THỜI NỘI DUNG GHI BẢNG TỔ CHỨC , ĐIỀU KHIỂN GIAN 1. Kiểm tra bài cũ và kiến thức cũ liên quan với bài mới (3’) 2. Nghiên 1) ĐỊNH LUẬT ÔM ĐỐI VỚI ĐỐI VỚI ĐỌAN cứu bài MẠCH CÓ CHỨA NGUỒN ĐIỆN mới a) Thí nghiệm khảo sát
Học sinh tham khảo SGK Trang 152 GV gợi ý hướng dẫn HS : tiến HS tiến hành thí nghiệm : hành thí nghiệm : mắc sơ đồ mạch điện khảo sát sự phụ thuộc Dùng nguồn điện là pin có của hiệu điện thế UAB của đoạn suất đ iện động 1,5 V ta thu mạch A  B chứa nguồn điện , được các kết q uả cho trong vào cường độ dòng đ iện O chạy bảng 1 . Trên hình 3 0.2 là đồ trong đoạn mạch  HS nhận xét thị biểu d iễn sự phụ thuộc và vẽ đồ thị (trang 152) của UAB vào I. ( cần chú ý cách x ử lí số liệu)  Nhận x ét và vẽ đồ thị b) Nhận xét HS trả lời câu hỏi H1 : Thay Vì đò thị là đoạn thẳng có hệ số góc âm, nên ta GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi ba cặp giá trị (U, I) vào có thể viết : phương trình UAB = 1,5 – H1 bI, rồi lấy trung bình cộng UAB = a – b I, với a= 1,5 V, nghĩa là ta có a = . ta tìm được b = r = 0,5.
Khi mạch ngoài để hở, UAB có giá trị đ úng bằng suất điện động . HS : lưu ý đến nhận xét : Hiệu điện thế giữa hai cực Hệ số b có cùng đơn vị đo như đ iện trở, nên ta có nguồn điện nhỏ hơn suất thể kết luận b chính là điện trở trong r của nguồn. điện động của nó. c) Kết luận Hệ thức : GV cần nhấn mạnh để HS khắc sâu kiến thức : “Dòng điện chạy trong đo ạn mách theo chiều nào, UAB = VA – VB =  - rl (30.1) qua nguồn từ cực nào đến cực nào ?”   U AB U BA   Hay I   (30.2) r r Hệ thức (30.1) và (30.2) biểu thị đoạn mạch Oâm cho đo ạn mạch chứa nguồn. Cần chú ý rằng, Gv gợi ý HS câu hỏi : “ Có ở đây dòng đ iện chạy qua nguồn từ cực âm sang trường hợp nào hiệu đ iện thế cực dương và VA > VB. Ta thấy hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện giữa hai cực của nguồn điện nhỏ hơn suất điện bằng suất điện động của nó hay
không ? động của nguồn. + Nếu trên đoạn mạch AB cò có thêm điện trở R (hình 30.3) thì các hệ thức (30.1) và (30.2) trở thành : UAB = VA – VB =  - (r + R)I (30.3)   U AB U BA   I  Rr Rr 2) ĐỊNH LUẬT ÔM CHO TOÀN MẠCH a) Định luật Ôm cho toàn mạch + Khi đó từ công thức (30.3) , đặt UAB = 0, ta được :
 =I(R + r) (30.5)  hay I  (30.6) Rr * Định luật Oâm cho toàn mạch, được phát b iểu như sau : GV : Khi chập hai đ ầu A và B HS trả lời H2 : Ta có : của đoạn mạch ở hình 30.3 ta có “Cường độ dòng đ iện trong mạch kín tỉ lệ thuận một mạch kinh gồm nguồn điện UAB = UAC – UCB với suất điện đ ộng của nguồn điện và tỉ lệ nghịch (, r) và điện trở ngoài R (hình với điện trở tổng cộng của mạch”. 30.4). UAC =  - rI UCB = - UBC = - RI b) Nhận xét GV đặt câu hỏi H2 Nếu điện trở mạch ngoài nhỏ không đáng kể,  UAB = ( - rI) – RI theo công thức (30.6), cường độ dòng diện sẽ rất lớn và chỉ phụ thuộc vào suất điện động  và đ iện
trở trong r của chính nguồn điện =  - ( r + R).I  I ñm  (30.7) r Ta nói rằng, nguồn điện bị đoản mạch (hay ngắn mạch). GV cho HS chú ý : Vì điện trở trong của pin khá lớn, nên khi pin bị đoản mạch thì dòng điện qua pin cũng không lớn lắm, tuy nhiên pin sẽ mau hết điện. Nhưng với acquy chì thì điện trở bên trong chỉ vào khoảng 0,1 , nên khi bị đoản mạch, cường độ dòng điện qua acquy rất lớn, làm hỏng acquy. HS trả lời H3 : Công của nguồn điện bằng nhiệt lượng tỏa ra ở điện trở trong
và điện trở ngoài trong thời GV đặt câu hỏi H3 : gian t : I.t = rI2t + RI2t   = (R = r)I. 3) ĐỊNH LUẬT ÔM ĐỐI VỚI ĐOẠN MẠCH CHỨA MÁY THU ĐIỆN a) Thí nghiệm Học sinh tham khảo SGK Trang 154 GV gợi ý hướng dẫn HS : tiến hành thí nghiệm : mắc sơ đ ồ thí nghiệm khảo sát sự phụ thuộc của hiệu điện thế UAB của đoạn mạch chứa máy thu điện ’ vào dòng điện I chạy q ua máy. b) Nhận xét
Học sinh tham khảo SGK Trang 154  Nhận xét theo SGK c) Kết luận Từ các kết quả thí nghiệm ta thu được hệ thức : UAB = VA - VB =’+r’I (30.8) U AB  ' Hay I  (30.9) r' HS tiến hành thí nghiệm : GV: Hệ thức (30.8) và (30.9) biểu thị định luật Oâm cho đoạn Dùng máy thu điện là một
mạch chứa máy thu điện. Cần bình điện p hân chứa dung Nếu trên đoạn mạch AB còn có thêm điện trở R chú ý rằng ở đ ây dòng điện đi dịch muối NaCl với hai cực (hình 30.7), thì các hệ thức (30.8) và (30.9) trở vào cực dương của máu thu điện. bằng than chì, ta thu đ ược thành : các kết quả ghi ở b ảng 2. Đồ thị biểu d iễn sự p hụ GV trình bày như SGK UAB = VA – VB = ’ + (r’ + R)I (30.10) thuôc của UAB vào I đực biểu diễn trên hình 30.6. U AB  ' Hay I  (30.11) r ' R  Nhận x ét : GV cần nhấn mạnh một vấn đề quan trọng : Trong trường hợp 4) HỆ THỨC TỔNG QUÁT CỦA ĐỊNH LUẬT tổng quát ,  có thể xem là đại ÔM ĐỐI VỚI CÁC LOẠI ĐOẠN MẠCH lượng đại số Nếu dòng đ iện chạy qua pin (acquy) tược âm GV cho HS thấy rằng , biểu thức đến cực dương (hình 30.8a), thì pin (acquy) đ óng của định luật Ôm có thể viết vai trò máy thu điện. Theo (30.8) ta có : dưới dạng U phụ htuộc I hay I phụ thuộc U, tùy theo tình huống VA – VB = (R + r)IAB -  (30.14) sử dụng cho thuận lợi Với quy ước  là đại lượng đại số,  nhận giá trị tươn đ ươn khi dòng điện IAB chạy qua pin
(acquy) từ cực âm đến cực d ương, tức là khi pin (acquy) đóng vai trò nguồn đ iện, và nhận giá trị âm khi pin (acquy) đóng vai trò máy thu đ iện (dòng điện IAB chạy qua pin (acquy) từ cực dương đến cực âm). Hướng dẫn và gợi ý để HS trả lời HS trả lời các câu hỏi 1, 2 Củng cố
các câu hỏi 1, 2 trang 156 SGK. trang 156 SGK. bài giảng Dặn dò của học sinh (5’)