Bài giảng Bản chất xã hội nông thôn

Chia sẻ: Vdgv Vdgv | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

205
lượt xem 29
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Bản chất xã hội nông thôn nhằm trả lời câu hỏi nông thôn là gì? những nét đặc trưng nổi bật của xã hội học nông thôn, phân biệt khu vực nông thôn và khu vực đô thị, mối quan hệ giữa khu vực nông thôn và khu vực đô thị trong xã hội tổng thể.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Bản chất xã hội nông thôn

Nông thôn là gì?? V.Staroverov – nhà xã hội học người Nga đã đưa ra một định nghĩa khá bao quát về nông thôn, khi ông cho rằng: nông thôn với tư cách là khách thể nghiên cứu Xã hội học về một phân hệ xã hội có lãnh thổ xác định đã định hỡnh từ lâu trong lịch sử. đặc trưng của phân hệ xã hội này là sự thống nhất đặc biệt của môi trường nhân tạo với các điều kiện địa lý - tự nhiên ưu trội, với kiểu loại tổ chức xã hội phân tán về mặt không gian.
Nông thôn là gì?? • nông thôn phân biệt với đô thị bởi trỡnh độ phát triển kinh tế – xã hội thấp kém hơn, bởi thua kém hơn về mức độ phúc lợi xã hội, sinh hoạt. • ở nông thôn loại hỡnh hoạt động lao động kém đa dạng (so với đô thị), tính thuần nhất về xã hội và về nghề nghiệp cao hơn.
Nông thôn là gì?? • Nông thôn là hệ thống độc lập tương đối ổn định, là một tiểu hệ thống không gian – xã hội . • Các thành phần cơ bản của nó đồng nhất với đô thị, song mặt khác lại tách biệt với đô thị. Nông thôn và đô thị hợp lại thành chỉnh thể xã hội và lãnh thổ (không gian) của cơ cấu xã hội”
Những nét đặc trưng nổi bật của XHNT • Thứ nhất, nông thôn phải gắn chặt với nghề lao động xã hội truyền thống, đặc trưng và nổi trội là hoạt động sản xuất nông nghiệp. • Thứ hai, Tụ điểm quần cư thường có quy mô nhỏ về mặt số lượng. • Thứ ba, mật độ dân thấp • Thứ tư, ở nông thôn có môi trường tự nhiên ưu trội,
Những nét đặc trưng nổi bật của XHNT • Thứ năm, nông thôn có một lối sống đặc thù của mình - lối sống nông thôn, lối sống của các cộng đồng xã hội • Thứ sáu, tính cố kết cộng đồng. • Thứ bảy, cung cách ứng xử xã hội nặng về luật tục, về lễ nghi hơn là tính pháp lý. • Thứ tám, văn hoá nông thôn một loại hỡnh văn hoá đặc thù mang đậm nét dân gian, nét truyền thống dân tộc.
phân biệt khu vực nông thôn và khu vực đô thị • Các nhà xã hội đã đưa ra nhiều tiêu chí để trong đó có các tiêu chí nổi trội: • Sự khác nhau về nghề nghiệp; • 2. Sự khác nhau về môi trường; • 3. Sự khác nhau về kích cỡ cộng đồng; • 4. Sự khác nhau về mật độ dân số;
phân biệt khu vực nông thôn và khu vực đô thị • 5. Sự khác nhau về tính thuần nhất của dân cư; • 6. Sự khác nhau về khả năng di động xã hội ; • 7. Sự khác nhau về hướng di cư; • 8. Sự khác nhau về sự khác biệt xã hội và phân tầng xã hội ; • 9. Sự khác nhau về hệ thống các quan hệ xã hội và sự tác động qua lại giữa nông thôn và đô thị.
Khu vùc n«ng th«n Khu vùc ®« thÞ VÒ Đa số ngêi ë n«ng PhÇn lín mäi ngêi g¾n víi nghÒ th«n lµm nghÒ trång nh÷ng nghÒ chÕ t¹o, nghiÖp trät. nh÷ng c«ng viÖc c¬ khÝ, Trong céng ®ång th- th¬ng m¹i ngo¹i th¬ng, êng cã mét sè ngêi nghÒ tù do, quản trÞ vµ c¸c lµm nghÒ phi n«ng nghÒ phi n«ng nghiÖp nghiÖp. kh¸c. M«i trêng M«i trêng tù nhiªn u Sù t¸ch biÖt víi tù nhiªn tréi h¬n m«i trêng lín h¬n. nh©n t¹o. C Sù u tréi cña m«i trêng on ngêi cã mèi liªn nh©n t¹o lín h¬n m«i tr- hÖ trùc tiÕp víi tù êng tù nhiªn. Ýt dùa vµo tù nhiªn nhiªn. Bª t«ng vµ s¾t thÐp.
KÝch cì Những n«ng tr¹i më kÝch cì céng ®ång ®« thÞ céng ®ång réng hay những thêng lín h¬n so víi céng céng ®ång nhá, ®ång n«ng th«n. văn minh n«ng Nãi c¸ch kh¸c kÝch cì nghiÖp t¬ng phản víi céng ®ång t¬ng øng víi kÝch cì céng ®ång. văn minh c«ng nghiÖp. Gia ®ình thêng lµ gia Gia ®ình thêng lµ gia ®ình ®ình më réng. gia h¹t nh©n. ®ình phô thuéc vµo TÝnh ®éc lËp cña c¸c gia c¸c céng ®ång x· ®ình ®« thÞ cao trong mèi héi. quan hÖ víi c¸c céng ®ång ®« thÞ.
MËt ®é MËt ®é thÊp h¬n MËt ®é ®«ng h¬n so d©n sè mËt ®é cña céng víi céng ®ång n«ng ®ång ®« thÞ. MËt th«n. MËt ®é d©n c ®« ®é d©n c vµ tÝnh thÞ vµ tÝnh ®« thÞ lµ hai n«ng th«n lµ hai kh¸i niÖm t¬ng øng víi kh¸i niÖm t¬ng nhau. ph¶n nhau. TÝnh hçn So víi céng ®ång TÝnh phøc t¹p (®a t¹p vµ ®« thÞ, d©n c ë d¹ng) cña d©n c ®« thÞ tÝnh thuÇn n«ng th«n mang so víi nh÷ng céng nhÊt cña tÝnh thuÇn nhÊt ®ång n«ng th«n. d©n c cao h¬n vÒ c¸c ®Æc ®iÓm chñng téc vµ t©m lý.
Sù kh¸c Cã sù ph©n tÇng Khoảng c¸ch x· héi biÖt x· héi x· héi vÒ mÆt kinh lín, mang nÐt ®Æc trng vµ ph©n tÕ nhng kh«ng râ cña x· héi hiÖn ®¹i. tÇng x· rÖt. Ph©n tÇng x· héi râ héi ph©n tÇng x· héi rÖt. mang tÝnh ®¼ng VÒ mÆt kinh tÕ cã sù cÊp nhiÒu h¬n. ph©n tÇng giµu-nghÌo Thu nhËp b×nh (vèn, thu nhËp, møc qu©n kh«ng cao, sèng.v.v.). đÆc ®iÓm kh¸c cña sù ph©n tÇng x· héi lµ vÞ thÕ x· héi vÒ mÆt giai cÊp. Cã sù ph©n ho¸ x· héi cao.
Di ®éng x· héi Di ®éng x· héi theo nghÒ Di ®éng x· héi dÔ dµng h¬n, lµ kh«ng lín, khã diÔn ra. m¹nh h¬n. VÒ di c thêng di c cña c¸c Th«ng thêng cã søc thu hót d©n c c¸ nh©n tõ n«ng th«n ra ®« tõ n«ng th«n ra ®« thÞ. thÞ lín h¬n tõ ®« thÞ vÒ Di c tõ ®« thÞ vÒ n«ng th«n lín n«ng th«n . h¬n tõ n«ng th«n ®Õn ®« thÞ. Di ®éng nghÒ thÊp; Di ®éng nghÒ nghiÖp cao, dÔ TÝnh chÊt cña nghÒ lµ chuyÓn nghÒ. truyÒn nghÒ. Häc vµ lµm NghÒ cã ®îc lµ do ®µo t¹o. nghÒ truyÒn thèng. Trình ®é nghÒ thêng cao, Tån t¹i sù ph©n biÖt nghÒ Kh«ng ph©n biÖt nghÒ chÝnh, phô chÝnh vµ nghÒ phô. mét c¸ch râ rµng nh trong quan niÖm ë n«ng th«n. DÔ thay ®æi vÞ thÕ x· héi.
TÝnh Tù cung tù cÊp, Môc ®Ých lµ t¹o lîi chÊt cña tù sản tù tiªu, nhuËn. ho¹t nÒn kinh tÕ khÐp Sù ph¸t triÓn ®« thÞ ®éng kÝn, t¹o ra quan hÖ sản kinh tÕ năng lùc d thõa, xuÊt t bán. thÞ trêng khã Lµm giµu b»ng thÞ ph¸t triÓn. trêng.
Mối quan hệ của nông thôn với đô thị và xã hội tổng thể 1. C ác quan hệ trao đổi các lợi ích vật chất. 2. Trao đổi các dịch vụ xã hội 3. Quan hệ và trao đổi thông tin 4. Sự trao đổi những giá trị được tạo ra (VH)
Các môi trường • Môi trường sinh thái tự nhiên • Môi trường văn hóa –xã hội • Môi trường công nghệ • Môi trường đô thị hóa • Môi trường quốc tế hoá