Bài giảng Chăm sóc bà mẹ - trẻ sơ sinh trong và sau đẻ sau đây sẽ trang bị cho các bạn những kiến thức về tầm quan trọng của chăm sóc, theo dõi bà mẹ và trẻ sơ sinh trong và sau đẻ; cách thăm khám tư vấn cho sản phụ và trẻ sơ sinh trong sau đẻ; cách phát hiện yếu tố bất thường về mẹ, trẻ sơ sinh trong/sau đẻ và chuyển tuyến kịp thời.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Chăm sóc bà mẹ - trẻ sơ sinh trong và sau đẻ
- 1
CHĂM SÓC BÀ MẸ TRẺ SƠ
SINH TRONG VÀ SAU ĐẺ
10/23/15
- Mục tiêu học tập
2
1. Nhận thức được tầm quan trọng của chăm sóc, theo dõi bà mẹ và
trẻ sơ sinh trong và sau đẻ.
2. Thực hiện được thăm khám tư vấn cho sản phụ và trẻ sơ sinh
trong sau đẻ.
3. Biết cách phát hiện yếu tố bất thường về mẹ, trẻ sơ sinh trong/sau
đẻ và chuyển tuyến kịp thời
10/23/15
- Tầm q u a n t r ọn g c ủa v i ệc
3
p h á t h i ện c ó t h a i v à c h ă m
s ó c t h a i n g h é n
10/23/15
- Ch ă m s ó c BM v à TS S n g a y
4
s a u đ ẻ
5 điểm cần chú ý khi thực hành CSBM TSS sau đẻ
Ø
Thời kỳ sau đẻ cần được xem là thời gian nguy kịch cần được giám sát
chặt chẽ.
Ø
Thăm khám sau đẻ cần được thực hiện ở các thời điểm: ngay sau khi
sinh cho đến 6 giờ đầu sau sinh, tuần thứ nhất và tuần thứ sáu sau
sinh.
Ø
Băng huyết sau đẻ cần được phát hiện càng sớm càng tốt và xử trí
thích hợp.
10/23/15
- Ch ă m s ó c BM v à TS S n g a y
5
s a u đ ẻ
Ø
Nuôi con bằng sữa mẹ thành công rất cần thiết cho sự tăng trưởng
của trẻ nhất là trong vòng 6 tháng đầu.
Ø
Cần thiết phải tiêm chủng miễn dịch cho trẻ và hướng dẫn áp dụng
các biện pháp kế hoạch hoá gia đình cho người mẹ
10/23/15
- Chăm sóc BM và TSS ngay sau đẻ
6
1. Chăm sóc trẻ sơ sinh
Chuẩn bị các phương tiện dụng cụ:
-.
Bộ làm rốn
-.
Tã lót, áo mũ, chăn đảm bảo đủ ấm, sạch
-.
Bàn/giường sạch, ấm
-.
Hút nhớt, cân đo trẻ sơ sinh
-.
Bộ HSSS
10/23/15
- Chăm sóc BM và TSS ngay sau đẻ
7
1. Chăm sóc trẻ sơ sinh
Ai là người chăm sóc trẻ sơ sinh
à.
Người đỡ đẻ
Khi nào tiến hành chăm sóc trẻ sơ sinh?
à Khi sổ đầu
10/23/15
- Chăm sóc BM và TSS ngay sau đẻ
8
-
Làm sạch đường thở
-
Lau khô: kích thích trẻ thở, tránh mất nhiệt
-
Làm rốn: Đảm bảo vô khuẩn, không chảy máu
-
Quấn tã
-
Cân đo trẻ
-
Chăm sóc mắt
-
Tiêm vitaminK
-
Hướng dẫn bà mẹ cho bú
10/23/15
- Chăm sóc BM và TSS ngay sau đẻ
9
2. Chăm sóc bà mẹ
Sau đẻ, bà mẹ cần được chăm sóc
tốt để phát hiện sớm các dấu hiệu
bất thường và giúp đỡ bà mẹ nuôi
con
10/23/15
- Ch ă m s ó c BM v à TS S n g a y
10 s a u đ ẻ
2. Chăm sóc bà mẹ
Cho bà mẹ nằm nghỉ ở phòng yên tĩnh, để trẻ nằm
cạnh mẹ.
Ngay sau đẻ cho BM ăn nóng, ăn nhẹ như cháo thịt,
phở, sữa.
Hướng dẫn và KK bà mẹ cho con bú càng sớm càng tốt.
Nắn xem TC có co tốt không? Nếu TC co chắc là tốt.
Nếu TC mềm nhão, đau là bị chảy máu hoặc bị nhiễm
trùng
Khuyên bà mẹ xoa nhẹ vùng bụng dưới rốn giúp TC co
tốt 10/23/15
- Chăm sóc BM và TSS ngay sau đẻ
11
2. Chăm sóc bà mẹ
Nếu bà mẹ đau do tử cung co mạnh thì có thể phải
chườm nóng thành bụng hoặc cho bà mẹ uống 2 viên
sê-đa.
Xem khố: Bình thường cần thay khố 3 lần/ ngày.
Nếu mạch nhanh nhỏ là mất máu nặng cần phải
chuyển đi bệnh viện. Nếu khố có mùi hôi là bà mẹ bị
nhiễm khuẩn, sót rau cần phải đi bệnh viện.
Nếu sau đẻ 6 giờ bà mẹ không tự đi đái được, cần xoa
nhẹ vùng bụng dưới hay để sản phụ ngồi vào chậu
nước ấm. Nếu sau đẻ 3 ngày bà mẹ không ỉa được thì
cho uống nhiều nước, ăn nhiều hoa quả tươi.
10/23/15
- Ch ă m s ó c BM v à TS S 2 h đ ầu s a u
đẻ
12
THEO DÕI BÀ MẸ
Sản phụ vẫn nằm ở
phòng đẻ. THEO DÕI CON
- Theo dõi mẹ: theo -
Nhịp thở (khóc)
dõi thể trạng, mạch,
huyết áp, co hồi tử
-
Da hồng
cung, ra máu tại các -
Thân nhiệt
thời điểm 15 phút, 30 -
Bú mẹ.
phút, 45 phút, 60
phút, 90 phút, 120
phút
10/23/15
- Ch ă m s ó c BM v à TS S 2 h đ ầu s a u
đẻ
13
CÁC TÌNH HUỐNG CÓ THỂ XẢY
RA
Mạch nhanh > 90lần/phút
BÀ MẸ Huyết áp tối đa < 90mmHg
Tử cung mềm cao trên rốn
Chảy máu > 250ml - máu vẫn tiếp tục
chảy
Rách âm đạo,tầng sinh môn
Khối máu tụ
Huyết áp cao: HA tối đa >140mmHg
hoặc tăng 30 mmHg, HA tối thiểu
>90mmHg hoặc tăng >15mmHg
10/23/15 so
- Ch ă m s ó c BM v à TS S 2 h đ ầu s a u
đẻ
14
CÁC TÌNH HUỐNG CÓ THỂ XẢY
RA
TRẺ SƠ
SINH
Khó thở tím tái, mềm
nhẽo
Bé lạnh hoặc phòng lạnh
Chảy máu rốn
10/23/15
- Ch ă m s ó c BM v à TS S đ ến 6 h s a u
đẻ
15
Đưa bà mẹ và bé về phòng, theo dõi 1 giờ/ lần.
Đặt bé nằm cạnh mẹ, ủ ấm cho bé.
Người mẹ có băng vệ sinh sạch đủ thấm.
Giúp người mẹ ăn uống ngủ yên.
Vận động nhẹ sau 6 giờ.
Giúp và khuyến khích cho con bú sớm.
Hướng dẫn bà mẹ cách chăm sóc con, theo dõi chảy máu rốn
10/23/15
- Ch ă m s ó c BM v à TS S đ ến 6 h s a u
đẻ
16
Đưa bà mẹ và bé về phòng, theo dõi 1 giờ/ lần.
Đặt bé nằm cạnh mẹ, ủ ấm cho bé.
Người mẹ có băng vệ sinh sạch đủ thấm.
Giúp người mẹ ăn uống ngủ yên.
Vận động nhẹ sau 6 giờ.
Giúp và khuyến khích cho con bú sớm.
Hướng dẫn bà mẹ cách chăm sóc con, theo dõi chảy máu rốn
10/23/15
- Ch ă m s ó c BM v à TS S đ ến 6 h s a u
đẻ
17
Cần sự hỗ trợ y • Bé không bú, không thở,
tế khi tím tái, chảy máu rốn.
• Mẹ chảy máu nhiều, đau
bụng tăng, nhức đầu chóng
mặt hoặc có bất cứ vấn đề
gì khác.
10/23/15
- Ch ă m s ó c BM v à TS S đ ến 2 4 h
s a u đ ẻ
18
Theo dõi mẹ: thể trạng, co hồi tử
cung, băng vệ sinh (kiểm tra
lượng máu mất)
Theo dõi con: thở (nếu có khó
thở, đếm nhịp thở), da (nếu lạnh
đo thân nhiệt), rốn, bú mẹ
10/23/15
- Ch ă m s ó c BM v à TS S đ ến 2 4 h
s a u đ ẻ
19
CÁC TÌNH HUỐNG CÓ THỂ XẢY
RA
BÀ MẸ Tử cung mềm cao quá rốn, băng vệ
sinh thấm ướt máu sau 1 giờ
- Xoa bóp tử cung, ấn đáy lấy máu cục.
- Tiêm 10đv oxytocin vào bắp, có thể nhắc lại nhiều
lần
Xử trí
10/23/15
- Chăm sóc BM và TSS đến 24h sau đẻ
20
CÁC TÌNH HUỐNG CÓ THỂ XẢY
Trẻ sơ sinh
RA
Khuyến khích bà mẹ cho bú
Nếu chưa bú mẹ
ngay
Bé lạnh hoặc phòng
lạnh Ủ ấm, sưởi ấm với PT sẵn có
Khó thở tím tái Hồi sức thở, hồi sức tim, chuyển
tuyến
Chảy máu rốn Làm lại rốn
Nếu không có phân 10/23/15
Khám xem có hậu môn không
su
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
