Bài giảng Dịch tễ học bệnh ung thư - PGS. TS. Đoàn Huy Hậu

Chia sẻ: Dsfcf Dsfcf | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:47

Thêm vào BST

Báo xấu

195
lượt xem 39
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Dịch tễ học bệnh ung thư nhằm trình bày về các nội dung chính: khái niệm cơ bản về bệnh ung thư, quá trình tiến triển của bệnh ung thư, dịch tễ bệnh ung thư, đặc điểm khác nhau của mỗi loại ung thư trong đó có khác nhay về nguyên nhân gây bệnh ung thư.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Dịch tễ học bệnh ung thư - PGS. TS. Đoàn Huy Hậu

DỊCH TỄ HỌC BỆNH UNG THƯ
1.KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ BỆNH UNG THƯ 2. QUÁ TRÌNH TIẾN TRIỂN CỦA BỆNH UNG THƯ 3. DỊCH TỄ BỆNH UNG THƯ
KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ BỆNH UNG THU - Người trưởng thành  1 triệu tỉ TB - Bình thường mỗi ngày 1012 TB chết, thay TB mới - Cơ thể con người, một cỗ máy tự động hoàn thiện - TB nhân lên  Cơ thể phát triển Hệ thống điều khiển sự nhân lên Hệ thống sửa chữa sai lệch Hệ thống điều khiển sự chuyên hoá
KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ BỆNH UNG THƯ - Định nghĩa UT: Bệnh lý ác tính tế bào, TB biến đổi, tăng sinh vô hạn độ không theo kiểm soát cơ thể - UT gồm 200 loại bệnh (>100 loại) - UT khác u lành: tiến triển nhanh, xâm lấn, di căn, tử vong
Đặc điểm khác nhau của mỗi loại ung thư KHÁC NHAU VỀ NGUYÊN NHÂN - TÁC NHÂN VẬT LÝ: BỨC XẠ ION HOÁ, BỨC XẠ CỰC TÍM - TÁC NHÂN HOÁ HỌC: THUỐC LÁ, CHẾ ĐỘ ĂN, CHẤT SINH UT - TÁC NHÂN SINH HỌC: VIRÚT, VI KHUẨN, KÝ SINH TRÙNG
Đặc điểm khác nhau của mỗi loại ung thư - Nguồn gốc mô: + UT biểu mô: Carcinoma + UT liên kết: Sarcoma - Tiến triển: + Nhanh: UT máu, UT hắc tố, UT phổi… + Chậm: UT tế bào đáy, giáp trạng…
Đặc điểm khác nhau của mỗi loại ung thư - Giai đoạn: + GĐ sớm (Tis): tiến triển chậm + GĐ muộn (T4, M): tiến triển nhanh
Trẻ: tiến triển nhanh:
Phụ nữ có thai: tiến triển nhanh
Khác nhau về điều trị
Hoá trị
Xạ trị: 1/2- 2/3 số BN - Chỉ định + Triệt căn + Tạm thời - Cách thức + Đơn thuần + Phối hợp
Đặc điểm chung - Tế bào nhân lên phát triển không ngừng lấn chiếm các cơ quan tổ chức. - Tách khỏi u mẹ (ban đầu) vào tổ chức cơ quan khác - Mất khả năng biệt hoá không thực hiện các chức năng sinh lý bình thường.
QUÁ TRÌNH TIẾN TRIỂN TỰ NHIÊN CỦA UNG THƯ Ung Thư là bệnh tiến triển theo thời gian GĐ tiền LS: 1 TB  1 tỷ TB (khối u nhỏ) 30 lần nhân đôi Chiếm 75 % thời gian (15 - 20 năm) GĐ lâm sàng: 109 TB  1012 TB 10 lần nhân đôi Chiếm 25 % thời gian
QUÁ TRÌNH TIẾN TRIỂN TỰ NHIÊN CỦA UNG THƯ Xâm lấn các tổ chức xung quanh Khối u ( TB UT di động dễ; tiêu protein) 1 số TB UT tách di chuyển đến vị trí mới (di căn)
QUÁ TRÌNH TIẾN TRIỂN TỰ NHIÊN CỦA UNG THƯ TB UT ( u nguyên phát) Bạch huyết Máu khác (hốc, ống...) Cơ quan tổ chức mới (di căn)
Phân loại bệnh  ICD-O là viết tắt của International Classification of Diseases for Oncology (Phân loại Quốc tế bệnh ung thư). ICD-01 được xuất bản năm1976, dựa trên cơ sở cuốn ICD-9. ICD-02 được xuất bản năm 1990.  Hiện nay, ghi nhận ung thư đang sử dụng hệ thống phân loại trong cuốn ICD-O3 của Tổ chức Y tế Thế giới xuất bản năm 2000  ICD là viết tắt của International Classification of Diseases (Phân loại bệnh tật Quốc tế). Hiện nay đang sử dụng ICD-10 xuất bản năm 1994.
Phân loại bệnh  Cấu trúc của cuốn ICD-O3: Gồm 5 chương:  Phần 1: Hướng dẫn sử dụng  Phần 2: Danh mục mã vị trí bệnh: Được xết theo thứ tự mã số từ nhỏ đến lớn.  Phần 3: Mã mô bệnh học: Xếp theo thứ tự mã số từ nhỏ đến lớn.  Phần 4: Danh mục mã xếp theo vần A-B-C…  Phần 5: Các mã hình thái học có sự khác biệt giữa ICD-O2 và ICD-3
Cấu trúc bộ mã của 1 ca ung thư Phần mã vị trí khối u được qui ước dựa trên phần khối u ác tính của chương 2 trong cuốn ICD 10. Mã vị trí khối u có 4 ký tự từ C00.0 đến C80.9. 3 kí tự đầu chỉ ra khối u xuất phát từ cơ quan, tạng, hay mô nào. Phần thập phân chỉ ra vị trí chi tiết hơn của khối u trong cơ quan đó. C_____ _____ . _____ Vị trí khối u tại cơ quan nào Vị trí chi tiết Ví dụ: C16 . 0 Khối u của dạ dày vùng tâm vị