Mời các bạn cùng tìm hiểu "Bài giảng HIV – AIDS" để biết được nguyên nhân gây bệnh, đặc điểm và cấu trúc, vòng đời sống và đường lây truyền,... của vi rút HIV – AIDS. Hy vọng tài liệu là nguồn thông tin hữu ích cho các bạn để phòng tránh bệnh HIV – AIDS.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng HIV – AIDS
- HIV – AIDS
- I. §¹i c¬ng
§N: AIDS (Acquired Immuno –
Deficiency syndrome) lµ héi chøng suy
gi¶m MD m¾c ph¶i g©y ra bëi HIV
(Human Immuno – deficiency virus).
- AIDS x¶y ra: HIV tÊn c«ng vµo hÖ thèng
MD (T-CD4) gi¶m T-CD4 rèi lo¹n
chøc n¨ng cña TCD4 rèi lo¹n chøc
n¨ng hÖ MD suy gi¶m MD.
- ë ViÖt Nam: ph¸t hiÖn 1 case nhiÔm HIV
1990 ®Õn nay t¨ng nhiÒu
- II. Virus HIV
1. CÊu tróc vµ ®Æc ®iÓm
1.1. CÊu tróc: Thuéc hä Retrovirus
- Líp vá lµ lipoprotein vµ glycoprotein cã
KN gp120, gp160, gp40, gp41, quan
träng gp120 gióp VR tiÕp cËn thô
thÓ CD4 trªn mµng TB.
- Líp nh©n:
+ARN, enzym RT (Reverse
Transcriptase) cã kh¶ n¨ng
sao chÐp ngîc.
+KN nh©n P18, P24, P51, P56 ...
- 1.2. §Æc ®iÓm
+HIV cã ¸i lùc víi lympho T-CD4,
monocyte, §T bµo, ®Æc biÖt víi T-CD4
g©y thiÕu hôt T hç trî ph¸ huû quÇn
thÓ T hç trî tª liÖt nhiÒu hÖ thèng MD.
+Men protease (HIV) hoµ mµng x©m
nhËp TB ®Ých, t¹o vá sau khi nh©n lªn
TB ®Ých.
+HIV cã kh¶ n¨ng nÐ tr¸nh MD: BiÕn dÞ
KN, t¹o nhiÒu KN kh¸c nhau,cã cÊu tö
®êng che ®Ëy cÊu tróc
KN.
- 2. Vßng sèng cña HIV
- HIV sèng vµ ph¸t triÓn nhê n¨ng lîng, chÊt
chuyÓn ho¸ cña TB chóng
x©m nhËp.
- HIV sao chÐp nh©n lªn ë TB ®Ých tho¸t ra
ngoµi vµo TB míi gåm c¸c bíc:
+Híng tíi g¾n vµo mµng TB ®Ých
+Hoµ mµng VR vµo mµng bµo t¬ng TB
®Ých biÕn ®æi mµng TB
®Ých tù KN
+ARN, enzym RT cña VR lät vµo bµo t¬ng
TB
®Ých.
- 3. §êng l©y truyÒn HIV
- §êng t×nh dôc
- §êng m¸u
- TruyÒn tõ mÑ sang
con
III. C¬chÕ bÖnh sinh
- HIV g©y tæn th¬ng hÖ MD rèi lo¹n
®¸p øng MD
-HIV x©m nhËp, ph¸ huû T-CD4
TCD4 Do t¨ng thÈm thÊu mµng TB, ®éc TB
H×nh thµnh KT kh¸ng lympho hoÆc p chÐo KT
( kh¸ng HIV) +KN (TB ®Ých)
- 3.1. RL miÔn dÞch qua trung gian TB
- Gi¶m sè lîng, tû lÖ, chøc n¨ng T-
CD4, lympho T toµn phÇn, TB
NK
- Gi¶m TB T ®éc ®Æc hiÖu, (TC)
t¨ng sù khèng chÕ vµ x©m nhËp
g©y bÖnh cña vius, vi khuẩn trong
c¬thÓ dÔ m¾c lao,
viªm phæi, nhiÔm nÊm.
- 3.2. Rèi lo¹n MD dÞch thÓ
Rèi lo¹n chøc n¨ng cña lympho B do thiÕu
hôt TCD4, interleukin II, c¸c yÕu tè
ph¸t triÓn lympho B biÓu hiÖn.
- Rèi lo¹n c¸c globulin MD
- XuÊt hiÖn c¸c tù KT chèng tiÓu cÇu,
BC trung tÝnh, BC lympho.
- KT kh¸ng HIV t¹o ra tham gia vµo qu¸
tr×nh sinh bÖnh
(PHMD).
- Gi¶m hoÆc mÊt kh¶ n¨ng t¹o KT ®¸p øng
KN
- 3.3. Rèi lo¹n chøc n¨ng cña §TB vµ
monocyte.
- Gi¶m chøc n¨ng tr×nh diÖn KN
- Gi¶m chøc n¨ng s¶n xuÊt interleukin
cña §TB gi¶m yÕu tè kÝch
thÝch sinh TB
m¸u.
- Gi¶m kh¶ n¨ng chèng VK, ph¶n øng
viªm dÔ nhiÔm
trïng c¬héi
- §¹i thùc bµo vµ monocyte chøa nhiÒu
- 3.4. Tæn th¬ng c¸c c¬quan t¹o lympho
- Suy tuû x¬ng: Gi¶m 3 dßng
-Bệnh lý của hệ thống lymphô:
+S ưng hạch
+Teo hạch
- K ho¸ hÖ thèng h¹ch : h¹ch tiÕp tôc to
ra
nhiÔm trïng c¬héi, ph¸t triÓn
khèi u vµ K.
- IV. C¸c giai ®o¹n nhiÔm HIV vµ héi chøng
AIDS
4.1. C¸c giai ®o¹n nhiÔm HIV.
4.1.1. NhiÔm trïng khëi ph¸t:
KÐo dµi 3 – 8 tuÇn
- 1 2 tuÇn ®Çu kh«ng cã KN – KT
kh¸ng HIV trong m¸u
- TuÇn 3: Cã KN P24, KT kh¸ng HIV
typ IgM, thÊp kh«ng ph¸t hiÖn
®îc (giai ®o¹n cöa
sæ).
- 4.1.2. NhiÔm trïng tiÒm tµng:
3 – 10 n¨m hoÆc h¬n
- Cã KT ®Æc hiÖu trong huyÕt
thanh (phÇn lín
typ IgG)
- Kh«ng cã triÖu chøng l©m sµng.
4.1.3. H×nh thµnh héi chøng AIDS.
- BiÓu hiÖn triÖu chøng trªn l©m
sµng
- KN – KT kh¸ng HIV ®Æc hiÖu,
- 4.2. Héi chøng AIDS
4.2.1. L©m sµng
a. Nh÷ng nhãm bÖnh thêng gÆp.
- NT c¬héi: Thêng gÆp viªm phæi
(Pneumocytis
cariÜ)
- NT do c¨n nguyªn th«ng thêng
- K ho¸
- BiÓu hiÖn trùc tiÕp nhiÔm HIV: BÖnh
n·o, bÖnh tuû.
- b. phøc hîp liªn quan ®Õn AIDS vµ héi chøng
AIDS ®Çy
®ñ
- Giai ®o¹n ®Çu: Sèt kÐo dµi, mÖt mái, gÇy
sót > 10% träng lîng, Øa ch¶y kÐo dµi,
viªm loÐt r¨ng miÖng, nhiÔm VR Herpes,
nhiÔm nÊm da, niªm m¹c, ngøa, ban ®á,
bÇm tÝm trªn da.
- Giai ®o¹n sau: Bao gåm c¸c triÖu chøng trªn
+1 hoÆc nhiÒu triÖu
chøng sau:
+H¹ch to d¹ng Kaposi sarcome
+NT phæi: Viªm phæi, lao phæi, nÊm
- 4.2.2. CËn l©m sµng
- HuyÕt thanh: Cã KT ®Æc hiÖu kh¸ng
HIV hoÆc KN cña
HIV
- Sè lîng T-CD4 gi¶m ( 500 – 1500
/mm2)
- Sè lîng BC lympho gi¶m
- Tû lÖ T-CD4 / TCD8
- V. §iÒu trÞ vµ dù phßng HIV – AIDS
5.1. §iÒu trÞ ®Æc hiÖu: K×m h·m sù ph/triển cña
HIV
- KÕt hîp 2 – 3 lo¹i thuèc sau:
+Thuèc øc chÕ g¾n HIV vµo TB ®Ých: Anti
gp120
+Thuèc huû men RT øc chÕ qu¸ tr×nh sao
chÐp ARN: Zidovdin, zancitabin,
didanosin, nevirapin.
+øc chÕ men protease øc chÕ qu¸ tr×nh
t¹o vá: Ritronavir, indinavir, saquinavir.
+øc chÕ VR tù do trong huyÕt thanh :
- 5.2. §iÒu trÞ kh¸c.
a. Dù phßng nhiÔm trïng c¬héi
- Dù phßng lao: Isoniazid
- Dù phßng viªm phæi: pentamidin,
cotrimoxazol,
dapsone (DDS)
- DO Candida: nystatine, ciclopinox,
clotrimazole.
- Øa ch¶y (cryptosporidium): spiramycine
- Do VR Hecpet: acyclovir, vidarabine
b. §iÒu trÞ MD
- Interleukin I, II: fôc håi chøc n¨ng lympho
- globulin: Hç trî MD dÞch thÓ
- 5.3. Dù phßng.
a. §¨c hiÖu: Cha râ
b. Kh«ng ®Æc hiÖu:
- C¾t ®øt ®êng l©y truyÒn: H¹n chÕ l©y
nhiÔm
HIV
- T×nh dôc an toµn
- Kh«ng tiªm chÝch ma tuý
- KiÓm tra sµng läc HIV (m¸u)
- TiÖt trïng dông cô y tÕ ®óng quy c¸ch
- NÕu mÑ nhiÔm HIV kh«ng sinh con:
Mang thai muèn sinh con dù phßng
- Thank you!