Bài giảng Hóa phân tích: Chương 1 - ThS. Nguyễn Văn Hòa

1. SAI SỐ TRONG PHÂN TÍCH<br /> - Kết quả của n lần đo trong cùng 1 điều kiện: x1, x2, …xn<br /> - Giá trị trung bình:<br /> <br /> x<br /> <br /> <br /> <br /> x1  x2  ...  xn<br /> n<br /> <br /> - Sự khác biệt giữa x và giá trị thực (): sai số phép đo<br /> <br /> Biểu diễn sai số:<br /> <br /> Sai số tuyệt đối:  = x - <br /> Sai số tương đối:<br /> <br /> <br /> <br /> 100% hoaëc 100%<br /> <br /> x<br /> <br /> Ví dụ: trong viên thuốc nén, hàm lượng thực của Paracetamol 500,2mg;<br /> của Codein 30mg. Kết quả phân tích paracetamol 500,9mg; của<br /> codein 30,7mg. Xác định sai số tuyệt đối và tương đối.<br /> <br /> Phân loại sai số trong phép đo:<br /> <br /> Sai số thô<br /> ĐN<br /> - Là những sai số lớn<br /> - Các giá trị xi quá lớn<br /> hay quá bé<br /> <br /> HQ<br /> <br /> NN<br /> Do vi phạm những điều kiện cơ<br /> bản của phép đo: cẩu thả, nhầm<br /> lẫn hoặc cố ý gian lận, sự trục<br /> trặc bất ngờ (do hỏng thiết bị,<br /> mất điện, mất nước,…)<br /> <br /> Hỏng một số dữ liệu nhưng cũng có<br /> khi làm sai cả một tập hợp dữ liệu<br /> <br /> Sai số hệ thống<br /> ĐN<br /> <br /> - Là sai số không đổi trong<br /> toàn bộ các lần đo hoặc<br /> thay đổi theo quy luật.<br /> Có thể xác định được<br /> nguyên nhân.<br /> - Kết quả phân tích có tính<br /> 1 chiều (cao, thấp hoặc<br /> theo quy luật)<br /> <br /> HQ<br /> <br /> NN<br /> - Do sử dụng dụng cụ,<br /> thiết bị có sai số, hóa<br /> chất và thuốc thử có<br /> lẫn tạp chất lạ…<br /> - Do cá nhân người làm<br /> <br /> - Do phương pháp<br /> <br /> Sai số hệ thống làm giảm tính đúng của<br /> kết quả phân tích<br /> <br /> Sai số ngẫu nhiên<br /> ĐN<br /> <br /> Là những sai số khác<br /> không xác định được.<br /> <br /> HQ<br /> <br /> NN<br /> <br /> Do các nguyên nhân không<br /> cố định hoặc không dự<br /> đoán trước được.<br /> <br /> Kết quả phân tích dao động ngẫu nhiên<br /> quanh giá trị trung bình.<br /> Giảm sai số ngẫu nhiên bằng cách tăng số<br /> lần làm thì nghiệm (3-10 lần)<br /> <br /> 2. CÁC ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG TRONG TOÁN<br /> THỐNG KÊ<br /> Giá trị trung bình của phép đo là:<br /> <br /> x<br /> <br /> <br /> <br /> x1  x2  ...  xn<br /> n<br /> <br /> Độ lệch đối với một giá trị đo lần thứ i so với giá trị trung<br /> d i  xi  x<br /> n<br /> bình:<br /> <br /> Độ lệch trung bình của phép đo:<br /> <br /> d<br /> <br /> d <br /> <br /> i<br /> <br /> i 1<br /> <br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> Phương sai của phép đo :<br /> <br /> S2 <br /> <br /> 2<br /> (<br /> x<br /> <br /> x<br /> )<br />  i<br /> i 1<br /> <br /> n 1<br /> n<br /> <br /> Độ lệch chuẩn của phép đo:<br /> <br /> SD <br /> <br />  (x  x )<br /> i<br /> <br /> i 1<br /> <br /> n 1<br /> <br /> 2<br /> <br />