Bài giảng Kế toán quản trị 2: Bài 6 - ThS. Trần Trung Tuấn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:47

Thêm vào BST

Báo xấu

37
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

"Bài giảng Kế toán quản trị 2 - Bài 6: Kế toán trách nhiệm" với mục tiêu giúp các bạn những kiến thức về khái niệm và phân loại trung tâm trách nhiệm; báo cáo bộ phận và phân tích báo cáo bộ phận; phân bổ chi phí gián tiếp; phương pháp xác định chi phí sản phẩm và phân tích báo cáo kết quả kinh doanh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kế toán quản trị 2: Bài 6 - ThS. Trần Trung Tuấn

GIỚI THIỆU HỌC PHẦN KẾ TOÁN QUẢN TRỊ 2 • Mục tiêu: Trang bị cho sinh viên kiến thức về phương pháp cung cấp thông tin và xử lý thông tin về hoạt động sản xuất kinh doanh phục vụ cho việc ra các quyết định kinh doanh trong nội bộ doanh nghiệp. Mục tiêu cụ thể của học phần gồm:  Kế toán trách nhiệm, phân tích các trung tâm trách nhiệm;  Định giá bán sản phẩm;  Thông tin kế toán quản trị cho việc ra quyết định ngắn hạn;  Thông tin kế toán quản trị cho việc ra quyết định dài hạn. • Nội dung nghiên cứu:  Bài 6: Kế toán trách nhiệm  Bài 7: Định giá bán sản phẩm trong doanh nghiệp  Bài 8: Thông tin kế toán quản trị cho việc ra quyết định ngắn hạn  Bài 9: Thông tin kế toán quản trị cho việc ra quyết định dài hạn v1.0015107228 1
BÀI 6 KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM ThS. Trần Trung Tuấn Trường Đại học Kinh tế Quốc dân v1.0015107228 2
TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG: Tập đoàn điện tử Sam Sung • Tập đoàn Sam Sung là một tập đoàn đa quốc gia, đa lĩnh vực của Hàn Quốc có tổng hành dinh đặt tại Samsung Town (Seoul) Samsung được sáng lập bởi Lee Byung- chul năm 1938, được khởi đầu là một công ty buôn bán nhỏ, tập đoàn này sẽ phát triển dòng sản phẩm Điện thoại SS2015 cạnh tranh với iphone 6Plus của Apple. • Tập đoàn thấy giá nhân công tại Việt Nam và dự định sẽ đặt nhà máy sản xuất dòng sản phẩm này tại Việt Nam và theo kế hoạch sẽ thu được khoản lợi nhuận lớn. Tuy nhiên, khi đặt nhà máy tại Việt Nam thì lãnh đạo tập đoàn đang băn khoăn trụ sở chính tại Hàn Quốc rất khó trực tiếp điều hành công việc sản xuất tại Nhà máy. Do vậy, phải thực hiện phân quyền quản lý. 1. Nếu các nhà quản trị cấp cao tại Hàn Quốc, trực tiếp điều hành nhà máy tại Việt Nam, tập đoàn gặp thuận lợi và khó khăn gì? 2. Tập đoàn gặp khó khăn và thuận lợi gì khi phân quyền quản lý cho nhà quản trị tại nhà máy đặt ở Việt Nam? 3. Các nhà quản trị cấp cao của tập đoàn tại Hàn Quốc làm thế nào để quản trị tốt quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh tại Việt Nam? v1.0015107228 3
MỤC TIÊU Sau khi học xong bài này, sinh viên sẽ: • Nắm chắc khái niệm và cơ sở hình thành trung tâm trách nhiệm trong doanh nghiệp. • Biết cách lập, phân tích báo cáo bộ phận. • Xác định được giá thành sản phẩm theo phương pháp trực tiếp và toàn bộ. • Thực hiện phân bổ chi phí gián tiếp. v1.0015107228 4
NỘI DUNG Khái niệm và phân loại trung tâm trách nhiệm Báo cáo bộ phận và phân tích báo cáo bộ phận Phân bổ chi phí gián tiếp Phương pháp xác định chi phí sản phẩm và phân tích báo cáo kết quả kinh doanh v1.0015107228 5
1. KHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠI TRUNG TÂM TRÁCH NHIỆM 1.1. Khái niệm 1.2. Phân loại trung tâm trách nhiệm 1.3. Hệ thống báo cáo kế toán trách nhiệm v1.0015107228 6
1.1. KHÁI NIỆM TRUNG TÂM TRÁCH NHIỆM • Một bộ phận trong một tổ chức hoạt động do nhà quản trị bộ phận chịu trách nhiệm về toàn bộ hoạt động đối với nhà quản trị cao cấp. • Hình thành từ đặc điểm tổ chức bộ máy hoạt động của doanh nghiệp và phụ thuộc đặc điểm kinh doanh. • Phát huy tác dụng khi cơ chế quản lý tài chính phân cấp cụ thể cho từng người, từng bộ phận gắn với trách nhiệm, nghĩa vụ. v1.0015107228 7
1.2. PHÂN LOẠI TRUNG TÂM TRÁCH NHIỆM Căn cứ nội dung kinh tế của các trung tâm: • Trung tâm trách nhiệm chi phí; • Trung tâm trách nhiệm doanh thu; • Trung tâm trách nhiệm lợi nhuận; • Trung tâm trách nhiệm đầu tư. v1.0015107228 8
1.2.1. TRUNG TÂM TRÁCH NHIỆM CHI PHÍ • Các nhà quản trị chịu trách nhiệm kiểm soát chi phí với mục tiêu tối thiểu hóa. Hình thành tại các phân xưởng, đội sản xuất… • Nhiệm vụ của kế toán:  Kiểm soát các khoản mục, yếu tố chi phí phát sinh theo định mức, dự toán.  Lập báo cáo chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm theo yêu cầu quản trị.  Phân tích biến động của định mức, nguyên nhân chênh lệch để tối thiểu hóa chi phí. v1.0015107228 9
1.2.2. TRUNG TÂM TRÁCH NHIỆM DOANH THU • Nhà quản trị chịu trách nhiệm kiểm soát doanh thu với mục tiêu tối đa hóa doanh thu. Phát sinh tại các bộ phận bán hàng: Cửa hàng, siêu thị… • Đầu vào là số lượng và chất lượng hàng hóa, đầu ra là doanh thu bán hàng. • Trách nhiệm của kế toán: Lập báo cáo doanh thu, phân tích doanh thu các mặt hàng, ngành hàng, thị trường, thời gian… đưa ra các biện pháp nâng cao doanh thu. v1.0015107228 10
1.2.3. TRUNG TÂM TRÁCH NHIỆM LỢI NHUẬN • Nhà quản trị chịu trách nhiệm kiểm soát doanh thu, chi phí và phần chênh lệch giữa doanh thu và chi phí (lợi nhuận) với mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận. Phát sinh tại các công ty thành viên. • Đầu vào là chi phí, đầu ra là doanh thu, lợi nhuận. • Trách nhiệm của kế toán: Lập báo cáo doanh thu, chi phí, lợi nhuận các mặt hàng, ngành hàng, thị trường, thời gian… đưa ra các biện pháp nâng cao doanh thu, lợi nhuận. v1.0015107228 11
1.2.4. TRUNG TÂM TRÁCH NHIỆM ĐẦU TƯ Chịu trách nhiệm kiểm soát chi phí, doanh thu, lợi nhuận và có quyền điều phối đầu tư sử dụng tài sản, các nguồn lực tài chính khác để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, đạt lợi nhuận cao nhất. Phát sinh tại Phòng đầu tư, Ban giám đốc gắn với trách nhiệm quản trị cấp cao. v1.0015107228 12
1.2.4. TRUNG TÂM TRÁCH NHIỆM ĐẦU TƯ (tiếp theo) Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả: • Suất sinh lời trên vốn đầu tư (return on investment) - Tỷ suất hoàn vốn đầu tư - ROI: Lợi nhuận trước thuế và lãi vay ROI = Vốn kinh doanh bình quân Hạn chế:  Có khuynh hướng chấp nhận dự án sinh lãi ngắn hơn là dài hạn.  Không tính đến thời giá của tiền, không phù hợp với cách tính dòng tiền.  Không hoàn toàn chịu sự điều hành của các nhà quản lý bộ phận. v1.0015107228 13
1.2.4. TRUNG TÂM TRÁCH NHIỆM ĐẦU TƯ (tiếp theo) • Thu nhập thặng dư (residual income – RI): Chênh lệch giữa Lợi nhuận trước thuế và lãi vay và mức Lợi nhuận để đạt được tỷ lệ sinh lời tối thiểu tính theo vốn đầu tư, thực chất là Lợi nhuận trước thuế và lãi vay sau khi loại trừ chi phí sử dụng vốn đầu tư (chi phí cơ hội của vốn). RI = Lợi nhuận trước thuế và lãi vay – (Tỷ lệ sinh lời tối thiểu  Vốn đầu tư) Hạn chế: Tạo ra sự nhận định sai lệch khi so sánh các đơn vị có quy mô khác nhau. v1.0015107228 14
VÍ DỤ STT Chỉ tiêu Bia Hà Nội Bia Trúc Bạch 1 Doanh thu 200.000 600.000 2 Biến phí 140.000 400.000 3 Lợi nhuận góp 60.000 200.000 4 Định phí chưa có lãi tiền vay 30.000 150.000 5 Vốn hoạt động đầu năm 50.000 100.000 6 Vốn hoạt động cuối năm 70.000 200.000 7 Tỷ lệ hoàn vốn tối thiểu 10% 10% Yêu cầu: 1. Tính ROI, RI của 2 công ty? 2. Để so sánh hiệu quả của 2 công ty nên sử dụng chỉ tiêu nào để đánh giá? v1.0015107228 15
VÍ DỤ (tiếp theo) STT Chỉ tiêu Bia Hà Nội Bia Trúc Bạch 1 Doanh thu 200.000 600.000 2 Biến phí 140.000 400.000 3 Lợi nhuận góp 60.000 200.000 4 Định phí chưa có lãi tiền vay 30.000 150.000 5 EBIT 30.000 50.000 6 Vốn bình quân 60.000 150.000 7 Chi phí cơ hội vốn 6.000 15.000 8 RI 24.000 35.000 9 ROI 50% 33,33% v1.0015107228 16
1.3. HỆ THỐNG BÁO CÁO KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM • Trung tâm chi phí: Báo cáo tình hình thực hiện chi phí, giá thành sản phẩm… • Trung tâm doanh thu: Báo cáo tình hình thực hiện doanh thu theo yêu cầu quản trị. • Trung tâm lợi nhuận: Báo cáo kết quả kinh doanh theo lợi nhuận góp. • Trung tâm đầu tư: Báo cáo kết quả kinh doanh theo lợi nhuận góp, chỉ tiêu ROI và RI. v1.0015107228 17
1.3. HỆ THỐNG BÁO CÁO KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM (tiếp theo) Trình tự báo cáo trong hệ thống Kế toán trách nhiệm của Tổng công ty HS: Tổng CT Báo cáo tổng hợp của các khu vực, tổng hợp lại trong Báo cáo tổng hợp cấp Tổng công ty. KV Báo cáo tổng hợp của công ty, tổng hợp lại trong Báo cáo tổng hợp khu vực. CT Báo cáo tổng hợp của các phòng ban, tổng hợp lại trong Báo cáo tổng hợp cấp Công ty. Phòng ban Báo cáo tổng hợp của phân xưởng, tổng hợp lại trong Báo cáo tổng hợp cấp Phòng ban. PX Báo cáo tổng hợp các tổ sản xuất, tổng hợp lại trong Báo cáo tổng hợp cấp Phân xưởng. TSX v1.0015107228 18
2. BÁO CÁO BỘ PHẬN VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO BỘ PHẬN 2.1. Khái niệm 2.2. Đặc điểm 2.3. Phân tích báo cáo bộ phận v1.0015107228 19
2.1. KHÁI NIỆM BÁO CÁO BỘ PHẬN • Báo cáo bộ phận (Báo cáo kết quả kinh doanh bộ phận) nhằm phản ánh doanh thu, chi phí, kết quả của từng bộ phận, cung cấp thông tin cho nhà quản trị đưa ra quyết định. • Bộ phận: sản phẩm, dịch vụ, nhóm sản phẩm, cửa hàng, trung tâm, phân xưởng… v1.0015107228 20