Bài giảng Kỹ thuật chụp X quang tử cung vòi trứng bằng phương pháp cố định bằng bóng cuff trình bày các nội dung chính sau: Giải phẫu buồng trứng – tử cung, các biến thể tử cung, các chỉ định chụp X quang tử cung vòi trứng, quy trình kỹ thuật chụp X quang tử cung vòi trứng.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Kỹ thuật chụp X quang tử cung vòi trứng bằng phương pháp cố định bằng bóng cuff - KTV. Nguyễn Tuấn Đạt
- 8/13/2019
Kỹ thuật chụp x quang tử cung vòi trứng
Bằng phương pháp cố định bằng bóng cuff
Nhóm soạn thảo:
KTV. Nguyễn Tuấn Đạt
KTV. Nguyễn Văn Khiển
Người trình bày: KTV. Nguyễn Tuấn Đạt
1
- 8/13/2019
I. Đặt vấn đề
• Tỉ lệ vô sinh nguyên phát và thứ phát ở nữ giới không rõ
nguyên nhân ngày càng tăng. Một trong những nguyên nhân
chính
hí h gây
â vôô sinh
i h ở nữ
ữ giới
iới là do
d bất thường
th ờ vềề hình
hì h dạng
d h
hay
bệnh lý của tử cung- vòi trứng.
• Một trong các biện pháp có thể đánh giá được các bất thường
tử cung- vòi trứng là kỹ thuật chụp x quang tử cung -vòi trứng.
Chính vì vậy, Bệnh viện Vinmec Times City đã áp dụng kỹ
thuật chụp tử cung vòi trứng với các bước tiêu chuẩn với dụng
cụ hiện đại và chuyên dụng đã giúp không chỉ đánh giá chức
năng, hình thái, bệnh lý mà còn không gây đau, ít nguy cơ
viêm nhiễm và có khả năng tái thông vòi trứng bằng áp lực
bơm thuốc.
II. Giải phẫu buồng trứng – tử cung
Hình ảnh giải phẫu buồng trứng - tử cung
2
hinhanhykhoa.com
- 8/13/2019
Các biến thể tử cung
3
- 8/13/2019
III. Các chỉ định chụp x.quang tử
cung vòi trứng:
• Tìm nguyên nhân của vô sinh nguyên phát (chưa từng
có
ó thai
th i lầ
lần nào)
à ) hay
h thứ phát
hát (đã từng
từ cóó thai
th i ttrong quá
á
khứ).
• Cái khối u trong tử cung và buồng trứng.
• Chẩn đoán tình trạng niêm mạc tử cung, lạc nội mạc tử
cung.
• Chẩn đoán dị dạng g tử cung.
g
• Xác định vị trí vòng tránh thai.
IV. Chống chỉ định
• Đang mang thai.
• Viêm nhiễm đường sinh dục đang tiến triển.
• Chảy máu đường sinh dục (có kinh hoặc đang ra huyết âm
đạo).
• Dị ứng với thuốc cản quang (có iode).
4
- 8/13/2019
V. Quy trình kỹ thuật chụp x-quang
tử cung vòi trứng
1. Chuẩn bị bệnh nhân
• Bệnh nhân được bác sỹ CĐHA giải thích
những nguy cơ có thể xảy ra trong quá trình
thăm khám và kí cam kết trước khi đưa vào
phòng chụp.
• Tại thời điểm chụp, bệnh nhân sạch kinh từ
3-7 ngày (tức là ngày thứ 8 - 12 của vòng
kinh).
• Bệnh nhân được khám phụ khoa trước khi
chụp tử cung vòi trứng, loại trừ viêm nhiễm
bộ phận sinh dục tiến triển.
• Bệnh nhân được dùng kháng sinh dự phòng
trước khi chụp 2 ngày.
• Bệnh nhân kiêng quan hệ trước khi chụp.
• Không sử dụng thuốc càn quang qua đường
tiêu hóa từ 5 – 7 ngày trước khi chụp.
5
- 8/13/2019
2. Chuẩn bị máy chụp - dụng cụ TT
• Bộ hộp thuốc chống sốc;
• Máy x.quang tăng sáng truyền hình;
• Bộ chụp TCVT vô khuẩn. (có 3 cỡ mỏ vịt
khác nhau);
• Catheter chụp TCVT;
• Gang tay vô khuẩn;
• Gạc vô khuẩn;
• Tấm lót;
• Đèn gù chiếu sáng;
• Thuốc
ố cản quang trong thăm khám;
• Thuốc sát khuẩn ngoài da;
• Thuốc bôi trơn khi đưa mỏ vịt vào âm đạo;
• Tạp rề chì.
3. Tư thế bệnh nhân
• Bệnh nhân nằm ngửa dọc theo bàn, đầu quay lên phía trước
của máy.
• Động viên, trấn an và giải thích bệnh nhân trong quá trình
chụp.
• Che chắn tạp rề chì vùng không cần chụp (ngực- tuyến giáp)
• Hướng dẫn bệnh nhân giữ nguyên trong quá trình chụp.
6
- 8/13/2019
4. Các thì chụp
STT CÁC THÌ CHỤP THỦ THUẬT TIÊU CHUẨN
KHÔNG BƠM THUỐC CẢN LẤY ĐƯỢC TOÀN BỘ VÙNG TIỂU KHUNG
1 TRƯỚC THUỐC
QUANG ĐÁNH GIÁ CẢN QUANG BẤT THƯỜNG NẾU CÓ
BƠM KHOẢNG 1-1.5ML
2 BUỒNG TỬ CUNG ĐÁNH GIÁ HÌNH THÁI TỬ CUNG
THUỐC CẢN QUANG
BƠM KHOẢNG 2-3ML
3 BUỒNG-VÒI TRỨNG ĐÁNH GIÁ HÌNH THÁI TỬ CUNG –VÒI – CỔ TỬ CUNG
THUỐC CẢN QUANG
VÒI - LOA VÒI BƠM KHOẢNG 5-6ML
4 ĐÁNH GIÁ VÒI - LOA VÒI – CỔ TỬ CUNG
TRỨNG THUỐC CẢN QUANG
THỰC HIỆN SAU 30 PHÚT SO
ĐÁNH GIÁ SỰ TẬP TRUNG THUỐC BẤT THƯỜNG Ở
5 THÌ MUÔN (COTTE) VỚI LẦN BƠM THUỐC CUỐI
VÒI- LOA VÒI TỬ CUNG
CÙNG
5. Các đặt sonde
7
- 8/13/2019
6. Hình ảnh chụp
8
- 8/13/2019
Lợp ích của phương pháp
• Phương pháp chụp này là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu với
các biến chứng hiếm gặp.
• Là một thủ thuật có thời gian tiến hành tương đối ngắn mà có
thể cung cấp thông tin có giá trị về một loạt các bất thường có
gây vô sinh hoặc các vấn đề mang thai hạn chế.
• Phương pháp bóng cuff có thể làm thông vòi trứng, cho phép
bệnh nhân có thai sau đó do tạo được áp lực.
• Không có bức xạ tồn tại trong cơ thể của bệnh nhân sau khi
ch p
chụp.
• Không có tác dụng phụ trong phạm vi chẩn đoán.
Rủi ro
• Luôn luôn có một cơ hội nhỏ ung thư từ tiếp xúc quá nhiều với
bức xạ. Tuy nhiên, lợi ích của việc chẩn đoán chính xác được
cân nhắc có lợi hơn nguy cơ.
• Mặt khác, hệ thống máy chụp x quang ngày nay được kiểm
soát liều tia x tốt hơn nhiều, chỉ dùng một lượng nhỏ tia x đã
cho giá trị chẩn đoán cao.
• Tắc mạch máu: Đây là một biến chứng rất nguy hiểm.
9
- 8/13/2019
VII. KẾT LUẬN
• Kỹ thuật chụp TCVT bằng catheter bóng Cuff cần được nhân
rộng nhằm
ằ mục đích an toàn cho bệnh nhân, đem lại hiệu quả
cao trong quá trình thăm khám và điều trị.
THANK YOU!
Trình bày: KTV Nguyễn Tuấn Đạt
10
hinhanhykhoa.com