intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Kỹ thuật nuôi cá sấu

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:18

229
lượt xem
59
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo giáo trình ngư nghiệp về Kỹ thuật nuôi cá sấu

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kỹ thuật nuôi cá sấu

  1. K thu t nuôi cá s u 1 . K THU T XÂY D NG CHU NG TR I GÂY NUÔI CÁ S U a. Nh ng i m lưu ý xây d ng chu ng tr i phù h p v i c tính c a loài cá s u nư c ng t (freshwater or diamese crocodile hay Crocodylus siamensis), ngư i chăn nuôi c n bi t thêm nh ng c tính c a chúng t ó d a vào các i u ki n t ai, a hình, th như ng, th i ti t… t thi t k và xây d ng chu ng tr i phù h p v i i u ki n kinh t nh m t ư c hi u qu cao nh t khi xu t chu ng bán. Vi c qu n lý chăn nuôi ph thu c nhi u y u t nên khó có th ưa ra nh ng ch d n chung v kích thư c chu ng và m t nuôi nh t, t trong th i gian chăn nuôi khi thú (cá s u) l n lên và kích thư c gia tăng, ngư i chăn nuôi s t tìm ra m t nuôi nh t m t cách t nhiên (theo tài li u lưu tr c a FAO, Rome - 1990). Do ó, trong tài li u hư ng d n k thu t xây d ng chu ng tr i này ch ưa ra m t cách t ng quát d a trên th c t chăn nuôi t i Công ty Forimex mà trong nhi u năm qua ã t ư c nh ng k t qu t t, ngoài ra khi xây d ng chu ng tr i ngư i chăn nuôi còn ph i xác nh m c ích chăn nuôi mà mình theo u i t ó xây d ng chu ng tr i m t cách h p lý. Có th tóm g n trong các m c ích chăn nuôi như sau: - Nuôi v béo là mua con non kho ng 30 cm v nuôi khi t n tr ng lư ng nh t nh kho ng 25 – 30 kg thì bán, sau ó l i ti p t c m t chu kỳ m i. - Nuôi bán con gi ng có nghĩa là ch nuôi cá s u b m , cho ph i gi ng p l y con và bán con gi ng. Trư ng h p này òi h i ph i có cá s u b m gi ng t t, giao ph i t hi u qu cao nhi u tr ng. Do ó, yêu c u tuy n ch n cá s u t lúc còn non và bi t rõ ngu n g c, lai l ch c a con b m là vi c vô cùng quan tr ng, tránh b ng huy t và lai t p. - Nuôi chu kỳ khép kín t khâu nuôi nhân gi ng, nuôi v béo, m th t và l y da bao g m c s n ph m khác t cá s u như ch bi n th c ăn t th t cá s u, làm ra s n ph m th i trang có giá tr cao t da thu c… b. Các lo i chu ng tr i Vi c phân lo i chu ng d a trên các y u t : năm tu i, kích thư c (chi u dài), m c ích s d ng t tên cho t ng lo i chu ng như sau: + Chu ng cá s u b m : ư c s d ng nuôi nh t nh ng con cá s u ang sinh s n n nh, nh ng chu ng này thư ng ư c cơ c u t nh ng con có năng su t cao. Lo i chu ng này thư ng ư c xây d ng có h chìm.
  2. + Chu ng cá s u d b : ư c s d ng nuôi nh t nh ng con cá s u ã ư c ch n l c cơ c u thành cá s u b m (thư ng thì nh ng con t 06 năm tu i). Lo i chu ng này thư ng ư c xây d ng có h chìm. Thư ng thì hai lo i chu ng này xây d ng gi ng nhau cá s u có th s ng n nh và ch i tên g i khi kh năng tr ng t như nh ng con b m. + Chu ng cá s u l a: ư c s d ng nuôi nh t nh ng con t 02 năm tu i n 06 năm tu i. Lo i chu ng này thư ng ư c xây d ng có h chìm, ngoài ra còn ư c phân lo i thành: Chu ng con gi ng và chu ng thương ph m. + Chu ng cá s u 1 – 2 năm tu i: ư c s d ng nuôi nh t nh ng con t 1 – 2 năm tu i. Lo i chu ng này thư ng ư c xây n i cho d dàng v sinh vì ây là giai o n phát tri n m nh nh t c a cá s u cũng như nguy cơ nhi m b nh càng cao. Bên c nh ó là vi c phân lo i v kích c phát tri n c a cá s u s làm nh kỳ 03 tháng/l n nh m b o m phát tri n c a cá ng u tránh tình tr ng con l n dành ăn v i con bé. + Chu ng cá s u con: ư c s d ng nuôi nh t nh ng con non 01 tháng tu i sau khi ư c ưa ra t phòng úm. Lo i chu ng này thư ng ư c xây d ng thành nh ng dãy chu ng l n, trong ó ư c chia thành nhi u ngăn có th ch a t 20 – 30 con non và cũng ư c xây d ng theo ki u chu ng n i. c. Cơ c u m t nuôi nh t - Ngư i ta có th t m dùng công th c sau tính toán vi c xây d ng chu ng tr i nuôi thương ph m: S=Lx3 V i S: Di n tích; L: Chi u dài (Di n tích nuôi nh t 01 con = chi u dài cá s u x 3). T l di n tích trên c n b ng 2/3 di n tích dư i nư c. sâu c a nư c ít nh t là 60 cm. - Tuy nhiên, qua ghi nh n trong quá trình thu mua cá s u t i các t nh ng b ng sông C u Long cho th y, t i các h nuôi gia ình ngư i ta v n có th t n d ng ư c di n tích r t nh trong sân nhà ho c th m chí trong nhà nuôi nh t cá s u v i m t ư c tính 1 con/1 m2 mà v n phát tri n t t, v i chu kỳ nuôi v béo: t con non n khi có tr ng lư ng 25 – 30 kg. i u này cho th y r ng ngu n nư c và th c ăn tươi là h t s c quan tr ng. d. Cơ c u m t nuôi nh t và kích thư c chu ng tr i
  3. - Cá s u b m và cá s u d b : M t nuôi nh t 01 con/11 m2. Thư ng thì lo i chu ng này ư c xây d ng trên m t di n tích l n nh m t o ư c m t h r ng và thoáng, vì khi giao ph i cá s u thư ng v y vùng và n u uôi ch m áy h s làm h n ch k t qu khi sinh s n. Ngoài ra, trên b còn ư c xây d ng thành nh ng ngăn cho cá s u (bình quân 9 m2/ngăn) - Cá s u l a: M t nuôi nh t 01 con/3 m2; ti t ki m chi phí xây d ng, có th xây d ng thành t ng dãy dài sau ó s ngăn ra t ng ô và phân lo i kích thư c phù h p nuôi nh t chung; Ví d : Kích thư c chu ng 30 x 10 m = 300 m2, có th ngăn ra 3 ô (10 x 10 = 100 m2), sâu t i thi u c a chu ng ph i là 0,60 m. - Cá s u t 1 – 2 năm tu i: M t nuôi nh t 01 con/m2. ây là giai o n cá s u phát tri n nhanh nhưng v n còn nguy cơ nhi m b nh cao nên vi c xây d ng chu ng thư ng làm h n i có th thay nư c thư ng xuyên cũng như theo dõi di n bi n c a cá s u hàng ngày, ngoài ra trong giai o n này vi c tách phân lo i và chuy n chu ng thư ng xuyên thì chu ng n i cũng là y u t thu n l i khi b t cá s u. Loài chu ng này ư c xây thành t ng dãy chu ng, cao hơn m t t t i thi u t 0,5 mét, nên lưu ý vi c xây cao hơn m t t bao nhiêu là tùy theo i u ki n a hình t i nơi nuôi, nh t là nh ng vùng t th p thư ng hay ng p nư c do mưa to, tri u cư ng... căn c vào mc ng p mà nâng n n, chu ng nuôi nh t t i thi u t 0,3 – 0,4 mét. - Chu ng cá s u con: M t nuôi nh t 10 – 20 con / m2. Gi ng như chu ng nuôi cá s u t 1 - 2 năm tu i, nhưng sâu c a h ao nuôi ch t 15 – 20cm và thư ng xây thành chu ng l n r i ngăn ra thành t ng ô nh . Chu ng ph i có mái che gi m ánh n ng r i vào nh t là nh ng bu i trưa n ng g t, làm chu ng ao tăng nhi t cao; tuy nhiên cũng không có nghĩa là không cho ánh n ng chi u vào mà c n chú ý hư ng khi xây chu ng ón nh n ánh n ng bu i sáng t 8 – 10h là t t nh t cho s phát tri n c a cá, s d ng lo i lư i nh a thư ng che có ánh sáng 80%. Ví d : Chu ng có kích thư c 5 x 10m b trí ư ng i gi a 1 mét thì s ngăn ư c 10 ô nh 2 x 2 = 4 m2 (m i bên 05 ô) có th nuôi t 30 – 35 con/ô. e. Nh ng i u c n chú ý khi xây d ng chu ng tr i - Chúng ta c n chú ý n s an toàn cho ngư i và v t nuôi, xây d ng chu ng nuôi nh t cá s u ph i m b o ch c ch n, c bi t là nh ng vùng th p hay b ng p; vì cá s u là ng v t hoang dã thu c loài thú d , khi cá s u còn non r t hi n, nhưng khi n tu i trư ng
  4. thành có th leo trèo n u tư ng rào b o v th p, ào hang thoát ra ngoài t n công ngư i. Do ó chu ng ph i ư c xây d ng kiên c tr c t b ng bê tông c t thép tư ng g ch xây và có hàng rào b o v b ng lư i thép B40 nhưng v n ph i thư ng xuyên ki m tra m c an toàn chu ng tr i b o m an toàn tuy t i. - a s các tr i gây nuôi u xây d ng theo m t phương th c, ch khác nhau v hình th c và m c ích s d ng, ngoài ra y u t c nh quan, môi trư ng cũng là m t trong nh ng tác ng làm cho tr i nuôi có m t không gian thiên nhiên hoang dã t o c m giác tho i mái cho cá s u. - C n t o nhi u cây xanh xung quanh tăng che ph , bóng mát chu ng nuôi, nhưng chú ý không nên tr ng nh ng loài cây lá có ch t d u ho c c h i. - B trí nơi máng ăn cho cá s u xa khu v c h nư c, có nghiêng thoát nư c ra mương c ng sau khi cho ăn làm v sinh ư c d dàng, tránh qu ng th c ăn xu ng h nư c làm nư c trong h d b ô nhi m. - Vi c xây d ng chu ng tr i n u có i u ki n nên cách ly xa nơi khu dân cư và ư ng i nh m tránh ti ng n xung quanh, gi yên tĩnh cho cá s u vì khi b ho ng lo n chúng thư ng b ăn vài ba ngày, ch m l n, i u này r t c n thi t i v i chu ng nh t cá s u khi còn non. 2. K THU T CH N GI NG a. K thu t p tr ng - Tr ng dùng em i p ph i m b o có m t d u m m m . Xem tr ng b ng cách, sau khi 6 ti ng ng h n u có m nhoang nhoãng (tư ng tư ng như phát tia) to ch ng n a lóng tay, khi quá 7 ngày nó l n b ng 1 – 1,5 lóng tay, nó s di chuy n i cho n khi y tr ng. - Mùa sinh s n, ngư i nuôi nên chu n b cát ho c t th t có m thích h p trong chu ng, khi cá m nó s t làm , xong chúng t l p và n m g n ó b o v . N u tr ng t n t i , t l n r t th p, nên ta ph i xây d ng lò p b ng th công ho c b ng i n. - L y tr ng ra ngay sau khi s u , v sinh tr ng s ch s và cho vào thau có lót lá ho c rơm khô (lưu ý nên ánh d u i m trên c a tr ng và không ư c xoay sai hư ng ban u c a tr ng). - em tr ng vào lò p, lo i b nh ng tr ng v . - Dùng lá, c khô băm nh tr n v i t th t có m 85 – 100% t o thành nh ng p r i x p tr ng vào, l p l i. Trong m i ph i có b ng ghi chép ngày , ngày p s lư ng tr ng và có nhi t k theo dõi nhi t , m .
  5. - Ki m soát nhi t trong 2 l n/ngày (nhi t thích h p là 28 – 320C), m trong lò p t 85 – 100%. - Sau 50 ngày ki m tra lo i b tr ng hư. - Sau 68 ngày ki m tra tr ng, ưa vào thau nh a có lót t th t, lá khô chuy n vào phòng úm ch tr ng n ho c giúp tr ng n (n u sau 70 – 80 ngày tr ng chưa t n ). Ta chuy n s u non vào thau nh a úm nhi t 28 – 320C. - T l tr n g n t t 60 – 75% tùy thu c vào ch t lư ng gi ng b m , k thu t p và kinh nghi m. b. Ch n gi ng con non nuôi tăng trư ng Sau 1 – 2 tháng úm, ch n nh ng con có t c tăng trư ng nhanh, l n u, b ng không quá to ho c quá m. L a ch n nh ng con non kho ng 5 tháng tu i ( ã ư c ánh d u cá th m c a chúng), th i i m này c n xác nh ADN c a nh ng cá th ư c ch n nh m b o m nh ng cá th ó có th ó có gi ng gen thu n ch ng loài Crocodylus siamensis. - Ch n gi ng làm h u b L a ch n ư c ti n hành khi các cá th t 3 năm tu i. L a ch n nh ng cá th tăng trư ng t t trong s nh ng con ang nuôi l n làm ngu n gi ng h u b , nh ng cá th này nên ư c nuôi dư ng m t chu ng riêng cho t i khi có th b sung vào ngu n gi ng sinh s n. Quá trình ch n l a ph i r t th n tr ng, t m và ph c t p, vi c l a ch n này nh m gi m thi u nguy cơ ng huy t. - Ch n gi ng b m Tiêu chu n ch n gi ng: + Ch n theo hình dáng bên ngoài: Con c và cái ph i có hình dáng cân i, không quá m p, không quá m, không b d t t. + Ch n theo ngu n g c cha m chúng: Ch n con c a nh ng c p b m t l a t h ba tr i và s tr ng m i l n ph i trên 30 tr ng, t l n trên 70%. + Ch n theo tình tr ng sinh trư ng cá th : ch n nh ng con có t c tăng trư ng trung bình không b còi ho c l n quá nhanh. - Ch n ôi và t l ghép c p ( c) + (cái) M t con c/1 con cái ho c 1 con c/2 – 3 con cái. Các con c và con cái s ng chung v i nhau su t năm trong cùng m t chu ng, t giao ph i v i nhau vào kho ng tháng 11 n tháng 4 năm sau.
  6. Cá th trư ng thành sinh s n thư ng ư c gi trong các chu ng riêng thành m t qu n th tách bi t. S lư ng cá th , t l c cái trong các chu ng tùy thu c vào quy t nh c a t ng tr i, nhưng thư ng ư c xác nh có th t i a hóa năng l c s n xu t tr ng và con non c a các cá th trong àn. 3. K THU T NUÔI VÀ CHĂM SÓC CÁ S U Sau khi ch n ư c con gi ng t t, v n chăm sóc, nuôi cá s u cũng quan tr ng không kém so v i ph n ch n gi ng. Vì n u ch n ư c con gi ng t t mà chăm sóc không úng cách s làm cá s u ch m l n, kéo dài th i gian nuôi, hao t n thêm m i, hi u qu kinh t không cao. a. K thu t nuôi, chăm sóc cá s u m i n , còn non - Sát trùng r n, da: Khi cá s u con v a chui ra kh i tr ng, dư i b ng thư ng còn cu ng r n, dài t 4 – 7 cm. Da r t m n, m m. Cá s u con r t d nhi m b nh trong giai o n v a m i n ra n khi r ng r n. Vi trùng xâm nh p qua ư ng r n, da và nư c u ng. phòng b nh, khi s u v a n ra nên dùng thu c sát trùng jode ho c thu c (lo i sát trùng dùng tr v t thương ngư i), ch m bông gòn thoa vào vùng cu ng r n, vùng b ng; trong t cát có nhi u lo i vi trùng, trong ó có vi trùng b nh u n ván. N u không sát trùng vùng r n, da cá s u con d b nhi m b nh u n ván. Sau 4, 5 tháng ngư i nuôi b ng th y s u con b co gi t t ng t r i ch t, khi y h không bi t lý do t i sao. Sau khi thoa thu c sát trùng vào vùng r n xong, ta nên nhúng cá s u con vào dung d ch mu i pha nư c (t l 100 g mu i pha 10l nư c ) r i l y ra ngay. Cũng có th nhúng cá s u con vào dung d ch thu c tím (theo ch nh). Nư c mu i ho c thu c tím có tác d ng sát trùng da r t t t, nhưng không ư c pha m c. Sau khi ã sát trùng r n và da, ta th cá s u vào m t thau khô ã sát trùng s n. - Cho u ng thu c phòng b nh: Ngoài hoang dã, sau khi chui ra kh i tr ng, cá s u con t bò ho c ư c m ưa ngay xu ng nư c. Nhưng trong i u ki n nuôi nh t ta không nên làm như v y vì ta mu n cho s u con khát nư c, s d cho vi c u ng thu c. Sau khi n 8 - 10 gi , ta th s u con vào m t thau nư c s ch có pha thu c phòng b nh ư ng ru t, cá s u con s u ng nư c thu c, bơi l i kho ng 20 phút. B t cá s u ra l i vào thau khô, s ch. 1 gi sau khi mình b ng cá s u khô ráo, ch u khó l y thu c sát trùng bôi vào r n, vào vùng b ng 1 l n n a. Nh ng ngày sau ó cũng nên thoa thu c sát trùng. Sau khi r n r ng nên bôi thu c sát trùng thêm 2, 3 ngày. - Gi m cho cá s u con: Cá s u con cũng như bao loài ng v t khác, c n ư c gi m. N u s u l nh d b b nh ph i, ch t ngay ho c b èo u t, khó nuôi. Ban ngày khi tr i mưa và su t êm cho n
  7. sáng khi m t tr i ã n ng m, ph i sư i m s u con. s u con trong thau có n p y b ng lư i s t, phía trên bóng èn tròn 90W cao cách cá s u 25 – 30 cm. V êm b n s th y chúng co c m l i dư i ánh èn ư c sư i m . cá s u con không b ánh sáng làm khó ch u, b n nên l y t m v i en ph lên n p y, ph i t m v i cách xa bóng èn, phòng b khô cháy. Trong su t th i gian 8 tháng u sau khi s u n , nên gi nhi t ca nư c và không khí trong chu ng cá s u con n nh m c 30 - 320C. - B o v cá s u con: Cá s u con da, r n còn tanh mùi máu r t d b ki n, chu t, r n t n công. B n ph i có bi n pháp b o v chúng ư c an toàn. Xung quanh nhà nuôi cá s u con, ph i phun x t thu c ki n. Ph i có n p ch n cho chu t, r n kh i vào ăn th t cá s u con. - T m n ng cá s u con: T t c các loài ng th c v t u c n ánh sáng m t tr i. Khi cá s u còn nh y u, b n nên cá s u trong thau d di chuy n, d thay nư c hàng ngày khi m t tr i bu i sáng n ng m, b n nên bưng thau khô cá s u con ra phơi n ng 30 - 40 phút. Chú ý ph i canh ch ng, ng phơi lâu quá cá s u s b ch t. ã có ngư i phơi cá s u r i i làm chuy n khác, ho c n m v ng canh nhưng ng quên, b cá s u ch t c thau 20 – 30 con. Ánh sáng m t tr i di t các lo i vi khu n trên da cá s u r t t t. Nh ng chu ng cá s u con n m trong mát, ít ư c ánh sáng m t tr i chi u t i thư ng hay b b nh n m da. Khi s u ư c 10 ngày tu i có th phơi n ng lâu hơn, trong thau thêm 1 cm nư c s u kh i b nóng. - Thay nư c cho cá s u con: M i ngày nên thay nư c cho cá s u con m t l n, các ng tác ph i th c hi n nh nhàng ít gây ti ng ng. Có th dùng m t thau, h ch a khác b t nh cá s u chuy n qua, xong c r a s ch s , l i chuy n s khác sang h v a m i c r a xong. Sau 1 tháng tu i có th thay nư c 1 tu n 2, 3 l n. ng h dơ, s m m b nh phát sinh, nh t là b nh m t. - Th c ăn chăm sóc s u non: Cá s u sau khi n 5 – 7 ngày b t u cho ăn. Th c ăn có th là gan heo bò, cá lóc b xương, tép nh ph i l t b u nh n. Th c ăn cho cá s u con ph i s ch tươi, không ăn th c ăn ã bi n ch t. Cá s u con l n ăn u tiên nên cho ăn cá, sau ó cho ăn gan bò, heo. T t c ư c c t nh thành c c b ng u ũa ăn. Th c ăn trong m t nia r ng th p vành ho c bãi ăn. Nên r i m i vào 5 - 6 gi chi u, khi tr i mát. Ban êm yên tĩnh cá s u con s bò n ăn. Ph i theo dõi nh ng con không ăn b t riêng ra. Nh ng con không ăn hàng ngày ph i út m i. N u không cá s u s m, m t s c, còi c c không l n, ch t. Cho cá s u con ăn b ng cách r i th c ăn lên bãi cá s u t ăn ch áp d ng trong trư ng h p s u non quá nhi u, chăm sóc t ng con không xu . Cách t t nh t là l y m t que tre dài ch ng 15 – 20 cm, m t u vót hơi nh n xuyên mi ng m i. mi ng m i ngang g n hàm cá s u con, con nào t ăn ư c b t riêng chu ng. Nh ng con này hôm sau r i m i chúng t ăn kh i út. Nh ng con th c ăn ngang mi ng mà không táp ăn, nên c m que có m i nh vào hàm 3, 4 l n mà nó v n không ăn thì b t riêng ra út cho ăn.
  8. Nh ng con sau khi n 5 – 7 ngày mà chưa ăn có th ch t dinh dư ng d tr còn trong b ng s u nên nó không ăn. Ch thêm 2, 3 ngày n a, n u không ăn thì ph i út m i b ng cách m t tay b t nh con s u lên, tay kia c m que th c ăn u gõ nh vào mũi, cá s u s m mi ng ra, dùng ngón tay cái và ngón tay tr k m gi nh ng cho khép mi ng l i, nh nhàng ưa th c ăn vào, kh i n p h ng, rút que ra, cá s u m m ăn sang m t bên, ti p t c n khi m m xong t t các con không mu n ăn. Vi c chăm sóc cá s u con m t nhi u th i gian, ng tác nh nhàng, t m . Ngư i nuôi ph i kiên nh n, không nên nóng v i. Vi c út m m m i cho cá s u không nên th c hi n m i ngày vì s m i tiêu chưa k p, l i nhét thêm vào gây ch ng sình b ng, không tiêu d n n ch t. Nên m t ngày út ăn, m t ngày ngh ho c hai ngày út ăn liên ti p, m t ngày ngh thì an toàn hơn. giúp cá s u con tăng s c kháng và có ch t dinh dư ng ph ngoài th c ăn trong m i nên tr n thêm Vitamin C và Vitamin t ng h p. Các lo i thu c b , thu c tr b nh dành cho cá, tôm có th dùng cho cá s u con. Li u lư ng và cách dùng ph i c n th n, tuân th úng hư ng d n cách s d ng. Các ng tác chăm sóc s u con càng nh nhàng, càng ít gây ti ng ng càng t t. Khu v c nuôi s u con không nên cho ngư i ra vào thư ng xuyên. b. Chăm sóc cá s u trư ng thành - Chăm sóc: Khi cá s u ư c m t tu i (kho ng 80 – 100 cm) vi c chăm sóc không còn v t v khi cá s u còn nh . M i ngày cho cá s u ăn 1 l n vào lúc 5 – 6 gi chi u. Th c ăn qua êm cho nh ng con cá s u nhát ăn vào ban ngày. N u sáng hôm sau còn th a th c ăn thì nên thu h t h t ra ngoài, quét r a bãi ăn s ch s . Không nên cho s u ăn vào bu i trưa vì th i gian không thích h p cá s u ít ăn, th c ăn th a s b ánh sáng m t tr i làm bi n ch t. Lư ng th c ăn cho cá s u c 80 – 100 cm vào kho ng 100 – 150g/con/ ngày. Trên bãi ăn n u hôm sau h t s ch m i thì l n cho ăn ti p theo tăng d n lên 2 kg, 3 kg… th y bãi ăn th a m i thì d ng l i. N u th a nhi u th c ăn, hôm sau ngưng h n 1 ngày. Ngư i nuôi nên ý nh ng con cá s u nhút nhát thư ng n bãi ăn ch m, nh ng con khác ăn xong nó m i mò n. Thư ng nh ng con như v y là nh ng con ch m l n, nh nh t b y. Ph i c m m i quăng ngay n mi ng nó thư ng xuyên, có như v y m i ư c ăn y , l n u. Ngư i nuôi c n ý n c p m t cá s u. N u phát hi n th y m t , có vành tr ng là m t s u b b nh, ph i ch a ngay. Nh ng con v n ăn bình thư ng mà không m p, kh e có th b sán lãi c n cho c àn s u ăn thu c x lãi tr n v i th c ăn. - Ch t lư ng th c ăn: Ch t lư ng th c ăn c a cá s u quy t nh 70% t c tăng trư ng c a cá s u. Th c ăn tươi, s ch giúp cá s u kh e m nh, mau l n. ng Nai, nhi u h nuôi cá s u lúc nh cho ăn b ng cá con, tép còn tươi s ng, gan bò tươi. Khi ư c 6, 7 tháng tu i thì t p cho ăn u, c gà chưa qua ông l nh khi ư c m t tu i tr i cá s u l n r t nhanh. Nhi u bà
  9. con cho bi t sau 24 tháng nuôi, cá s u ã l n n 20 – 22 kg. Th c ăn cho cá s u nên gi cho tươi s ch. N u mua t ch v nên r a s ch r i m i cho ăn, k hơn n a nên ngâm trong nư c ch ng 1 gi r i hãy v t ra cho ăn. Vì cá mua cho cá s u ăn thư ng là cá r ti n, ã b ngư i bán ngâm ư p nhi u l n có khi v i ch t hóa h c, cá s u d b nhi m c n u m i không ư c r a k . N u th c ăn c a cá s u là cá bi n t p, chú ý l a b cá nóc. M i con cá nóc n ng 30 – 50 g có th gi t ch t 1 con s u n ng 30 – 40 kg. tr i cá s u T n Phát trong 1 l n cho cá s u ăn vào lúc chi u t i, công nhân v i vã khiêng nh ng gi cá t p v a m i cân t trên xe xu ng, em th ng vào chu ng cho àn cá ăn mà không ch n l c lo i b cá nóc. Hai hôm sau phát hi n th y 27 con s u ch t ng lo t. bao t m i con s u ch t, m ra phát hi n th y da, xương và u con cá nóc. Ph i h t s c c n th n v i th c ăn c a cá s u là chu t ch t vì có th ngư i ta dùng thu c c b t chu t, cá s u ăn ph i s b nh ho c ch t ngay. - V sinh chu ng tr i: N u có th i gian m i ngày nên x t r a quanh chu ng cá s u m t l n. Cá s u ư c gi v sinh s ch s thì mau l n không b nh t t. Tuy cá s u có th s ng v i nư c tù ng, dơ b n hàng 3, 4 tháng, th m chí 1, 2 năm nhưng n u chúng ta nuôi cá s u thương ph m trong nư c dơ b n thì cá s u lâu l n, d b b nh, gây thi t h i kinh t . Nên gi ao chu ng s ch s là t t nh t. M i 3 – 5 ngày hay lâu nh t là 10 ngày nên thay nư c m t l n. Không cho tr em ném túi ni lông, s i á, cá s u có th ăn vào làm t t ngh n ư ng tiêu hóa d n n ch t. ã có nhi u trư ng h p cá s u ch t vì b d v t làm ngh n ư ng ru t. - Chăm sóc cá s u b m : Ki m tra chu ng nuôi: Trên m t t chu ng cá s u b m ph i b ng ph ng không ư c nh ng c c g ch á to, khúc cây, c nh góc, khi cá s u rư t u i nh ng th này có th làm thương t n vùng b ng, ng c cá s u. N u vào mùa sinh s n, có th làm v tr ng trong b ng cá s u. Khi thay nư c (kho ng 1 tháng 1 l n) nên v sinh s ch s áy ao vì th c ăn do cá s u lôi r t làm chìm dư i áy, lâu ngày sinh nhi u lo i vi khu n c h i nh hư ng n cá cá s u. Khi i vào chu ng cá s u b m , t bi t là khi cá s u ói, ngư i nuôi ph i h t s c c n th n không nên i m t mình, ph i có 2 ngư i. M i ngư i c m m t cây g y dài kho ng 2 m, phòng khi b t n công. Lúc i ki m tra, không nên i g n sát b ao quá, có lúc cá s u ói n m lơ l ng dư i m t nư c, khi th y bóng ngư i, b t ng nh y lên t n công. - Th c ăn cho cá s u b m T t nh t là th c ăn còn tươi s ng. M i tu n 1 l n cho cá s u ăn ng v t còn xương như cá còn nguyên con, chu t, gà, v t còn lông xương… B máy tiêu hóa cá s u r t t t, bi n xương con m i thành m t d ng b t tr ng h p thu ch t canxi, làm cho xương c t cá s u thêm ch c kh e. N u ch cho cá s u b m ăn th t cá, ph i, lòng, ru t heo bò, thi u canxi,
  10. tr ng cá s u ra v m m, không n ư c. Ngư i ta tr n v tôm, v sò nghi n nhuy n vào th c ăn c a cá s u b sung calci. Các lo i gia c m ch t vì b nh, còn tươi em cho cá s u ăn, không th y cá s u b lây nhi m. Các nhà khoa h c nghiên c u cho bi t b nh c a các loài ng v t khác không nh hư ng n s c kh e cá s u, vì cá s u có kháng th r t cao. Cá s u m sau khi , m i tu n nên cho nó ăn m t con v t cá s u mau l y l i s c. - Sàng l c l i con b m Không ph i t t c con b m u t t, có nh ng con cái nuôi n 9 - 10 năm mà v n không . Có nh ng con tr ng nh hơn bình thư ng (tr ng cá s u trung bình n ng kho ng 130-150 gr) ho c v tr ng c m m m c dù ã chăm sóc c bi t, b sung canxi, nh ng con nhi u năm không có tr ng (cho n nay v n chưa bi t rõ nguyên nhân), nh ng con c không làm ư c ch c năng truy n gi ng. T t c nh ng con như v y nên ư c lo i b kh i chu ng nuôi sinh s n. 4. K THU T PHÒNG VÀ CH A M T S B NH THƯ NG G P CÁ S U a. Các v n chung Phương châm phòng b nh hơn ch a b nh trong chăn nuôi cá s u c n ph i ư c nh n m nh vì tính ch t quan tr ng c a nó. Có n trên 50% trư ng h p cá s u con b nhi m b nh không th ch a ư c ho c n u có ch a ư c thì cũng còi c c kinh ng. Các trư ng h p cá s u ánh nhau gây thương tích do kích thư c chênh l ch gi a các con trong m t chu ng, các v t thương trong m t môi trư ng thi u v sinh cũng s t o s suy gi m s c kh e r t nhi u, nuôi không có hi u qu kinh t . Vi c phòng b nh cho cá s u ph i quan tâm n các v n : -V sinh chu ng tr i, th c ăn, ngu n nư c, chu ng nuôi, m t nuôi nh t… - Gi i quy t thích h p các y u t v môi trư ng s ng: ánh sáng, nhi t , ti ng ng v.v.. - Th c hi n úng các quy trình yêu c u ph n trên. Tuy nhiên, ph n l n nh ng trư ng h p cá s u b b nh là do ngư i nuôi thi u hi u bi t v các nguyên nhân như ã nêu ph n trên. H thư ng hành ng theo thói quen hay các quan ni m sai l m như cá s u thích ăn hôi th i, nư c dơ. Nh ng kh o sát v b nh thư ng g p c a cá s u ư c nêu bên dư i cho th y vi c phòng b nh d dàng và hi u qu hơn r t nhi u so v i ch a tr . 5 . K THU T B T, ÓNG THÙNG V N CHUY N CÁ S U
  11. a. K thu t b t cá s u non m i n Cá s u con m i n da và thân r t m m. Khi b t ph i nh tay tránh n m quá ch t làm cá s u b ch n thương các b ph n bên trong. L y tay lu ng nh dư i b ng, nh nhàng nâng lên ho c n m t trên xu ng lưng cá s u v phía lòng bàn tay, ngón cái và 4 ngón còn l i gi l ng con cá s u. Khi b t không gây n ào, ng tác nh nhàng thì cá s u con không gi y gi a nhi u, b t r t d . b. óng thùng v n chuy n cá s u con Thùng ng cá s u con n u v n chuy n g n có th làm b ng gi tre, gi m, gi lư i, thùng g . T t nh t là b ng thùng nh a, hay thùng x p có m t ph ng láng da và mõm cá s u không b tr y xư c. Kích thư c thùng d v n chuy n c 60 x 40 x 15 cm ho c 40 x 40 x 15 cm. B n phía vách thùng cách áy 7 – 10 cm nên khoét l r ng c 1 cm, t 20 - 24 l cá s u ư c thoáng mát khi v n chuy n. C ly v n chuy n 4 - 6 gi thì trong thùng không c n ch a nư c, lâu hơn n a nên vào thùng 1, 2 lít nư c gi mát thùng ng. Khi v n chuy n nên cá s u nơi thông thoáng tránh n ng g t trong nhi u gi . Mi ng cá s u con không c n bu c ch t vì chúng ít c n nhau. M i thùng ch ng 30 - 40 con, nhi u hơn ch t ch i có th b ch t. c. K thu t b t cá s u 1 năm tu i Chu n b d ng c - M t túi l n 80 x 50 cm, mi ng túi may ch t v i vành s t tròn (ho c hình ch nh t) g n vào m t cán g dài 1,5 – 2 m. Góc túi lư i khoét m t l ư ng kính kho ng 3 – 4 cm, quanh mi ng l vi n b ng c ng dây dù nh . - Băng keo bu c mõm: Có th dùng nhi u cách bu c mõm cá s u nhưng t t nh t có l nên dùng băng keo (dành cho ngư i) cu n nh , b r ng 1 cm dài 1 m bu c mõm cá s u. V i, dây ni lông… c t d b sút, dây thun c t si t mõm quá không t t, băng keo không ph i lo i dành cho ngư i thì ch t keo dính có ch t hóa h c làm tróc da mõm cá s u. - Bao tay: lo i dày, m m b o v tay ngư i b t. - Thùng ng cá s u: b ng g c 100 x 50 x 30 cm, có nhi u k h 1 cm, chi u cao có th chia làm hai ngăn ch c ch n, các u inh nh n ph i ư c p b ng ph ng. K thu t b t Dùng v t b t cá s u, khi cá s u vào túi lư i nó tìm ư ng thoát, mõm thư ng hay chìa ra l góc ã ch a s n, m t tay n m ch t mõm, tay kia dùng băng keo qu n ch t hai hàm l i. óng thùng
  12. Cá s u ư c b vào ngăn dư i s lư ng v a ph i. Sau ó dùng n p ngăn cách hai t ng y l i, c t ch t n p ngăn v i thành thùng không cho xê d ch. T ng ngăn cách ph i có thanh g ch c ch n vì khi cá s u n m t ng trên n ng, có th è s p làm ch t cá s u t ng dư i. Sau khi b s lư ng vào t ng trên y n p l i, ch t inh b n góc c n th n, không u inh ló kh i m t g , s xóc rách mình cá s u. V n chuy n Nh nhàng nâng lên thùng xe t i, ch t thành hàng x p ch ng lên nhau, cao nh t là 5 thùng. N u v n chuy n s lư ng l n, xe t i ph i thoáng mát. ư ng xa c cách 5 - 6 gi tư i nư c cho cá s u 1 l n gi mát nhi t trong xe. Chú ý, l p b c ph mui xe ph i cách n p y thùng cá s u n m trên cùng ít nh t cũng 60 – 70 cm. N u y tr c ti p ho c g n sát n p thùng, s c nóng h m s làm ch t cá s u. Cá s u b b t, v n chuy n xa luôn trong tình tr ng ho ng s . Các ng tác lên xu ng thùng càng nh êm càng t t. Tránh gây căng th ng quá (tress) cho cá s u. d. K thu t b t cá s u l n B t cá s u Cá s u dư i 15 kg có th dùng v t lư i b t, nhưng cá s u to hơn r t m nh, không th dùng v t lư i d dàng b t nhanh chúng ư c. Ph i dùng dây, l y s i dây cư c nilon ho c dây dù ư ng kính 1 - 1,5 cm (tùy c cá) dài 3 m. M t u gút ch t m i. u kia cũng gút m i ch t r i th t nút thòng l ng. M t cây nh dài 2 - 2,5 m u có nút s t s i dây thòng l ng ưa vào hàm trên c a cá s u, gi t m nh s i dây, nút thòng l ng si t ch t, con cá s u giãy gi a, ngư i c m dây kéo th ng, m t ngư i khác nh y vào n m uôi kéo th ng, nhanh chóng ưa tay t sau gáy t i ch p l y hai hàm k m ch t. Hai u g i k m thúc sát vào c cá s u. Mông ng i nh lên mình cá s u (không ng i h t s c n ng c a ngư i vì n ng quá s d p hư n i t ng c a cá s u, cá s u s ch t). Ngư i th 3 ang th s n băng keo nh y vào nhanh chóng kh p m l i. N u con cá s u dài trên 2 m ph i có 4 ngư i m i ch u n i. M t ngư i b t luôn c m ch t dây căng th ng, chân p s i dây sát m t t cách mõm cá s u 50 - 60cm. N u s i dây chùng, cá s u s qu t ngang r t nguy hi m cho ngư i gi hàm và ngư i gi uôi. uôi cá s u r t kh e ph i có 1 ngư i k m gi . Ngư i gi uôi ph i ti n nhanh, ti n sát vào, hai tay k m ch t uôi, hai u g i cũng thúc ch t vào uôi. Ngư i nhút nhát ng i xa v i tay vào v n có th b uôi p ngã. Có 1 công nhân ã b uôi cá s u p m nh vào sư n, d p lá lách, ph i n m b nh vi n c p c u. Không nên dùng dây thòng l ng si t c cá s u. N u b t b ng cách này c h ng con cá s u b thương, cá s u b ă n r i c h t. Thùng ng cá s u l n Làm b ng g ghép có khe h 1 - 1,5 cm bên hông và trên n p. áy và vách thùng ph i ư c ch t n p s t ch c ch n. Kích thư c chi u dài thùng b ng 2/3 chi u dài cá s u. Chi u
  13. r ng 50 cm, cao 22 – 25 cm. M i thùng có th x p tr u 2 con cá s u dài t 1,6 – 2 m. uôi cá s u u n cong è lên u con kia. N p y ph i ch c ch n, khóa inh 4 góc dùng dây n p chi u ngang 2 m i. e. V n chuy n M t xe t i l n 9,5 m x 2,2 m có th ch 200 thùng 400 con. Mui b t ph i cách n p thùng trên t i thi u 40 cm. M t ngày d i nư c 2, 3 l n, m i l n kho ng 15 - 20 phút, b o m cá s u ư t t trên xu ng dư i. Ban êm không c n t m nư c. Trên ư ng v n chuy n xa, khi xe c n ng ng ngh nên tìm ch có bóng mát, không ư c phơi xe cá s u ngoài n ng. Chú ý quan tr ng: 1. Trư c khi b t, v n chuy n cá s u, ph i cho cá s u ng ng ăn: a) i v i cá s u con: Ng ng ăn 1 ngày. b) i v i cá s u 1 tu i: Ng ng ăn 2 ngày. c) Cá s u 1,5m tr lên: Ng ng ăn 3 - 4 ngày. N u m i c a cá s u là cá, cho cá s u ng ng ăn 2 - 3 ngày r i b t là v a. N u m i c a cá s u là gà, v t, ru t heo ph i cho ng ng ăn 5 - 6 ngày r i m i b t, m i này lâu tiêu hơn cá. Vì mi ng cá s u ph i bu c kh p l i khi v n chuy n, n u cá s u no nó ói m i không ra kh i mi ng ư c, ngh t th , ch t. 2. Cá s u v n chuy n n chu ng m i, n u là cá s u con ho c cá s u 1 tu i, ph i 3 - 4 ngày sau m i b t u ăn l i t t . N u cá s u l n hơn 10 kg, th i gian b t u ăn l i có th lâu hơn t 7 ngày tr i. Ngư i nuôi th y cá s u m y ngày u không ăn ng hoang mang lo s . 6 . QUY NH C A PHÁP LU T I V I VI C NUÔI, TIÊU TH CÁ S U 1. Quy nh v gây nuôi - T i i u 6 - Kho n 4 - Ngh nh 11; quy nh: Tr i nuôi sinh s n ho c cơ s tr ng c y nhân t o các loài ng v t, th c v t ư c quy nh trong Ph l c I c a Công ư c Cites ph i ăng ký v i Cơ quan th m quy n Cites Vi t Nam (C c Ki m lâm, S 2, Ng c Hà, Hà N i) - Thông qua Chi c c Ki m lâm a phương ki m tra xác nh n). H sơ ăng ký tr i gây nuôi sinh s n g m: - Tên, a ch tr i nuôi, ch tr i ho c ngư i qu n lý tr i; - Ngày thành l p tr i;
  14. - Loài ng v t hoang dã nuôi sinh s n; - Thông tin chi ti t v s lư ng và tu i c a nh ng con c và con cái trong àn gi ng nuôi sinh s n; - Tài li u ch ng minh các con gi ng ó ư c ánh b t h p pháp theo quy nh hi n hành ho c n u nh p kh u thì ph i ch ng minh ư c vi c nh p kh u ó phù h p v i các quy nh c a Công ư c Cites và lu t pháp qu c gia; - Tài li u ch ng minh các loài ó ã sinh s n ư c th h 2 (F2) t i tr i và miêu t phương pháp ang ư c áp d ng; - N u tr i m i s n xu t ư c th h 1 (F1) thì cung c p tài li u ch ng minh tr i ư c qu n lý và ho t ng theo phương pháp mà m t tr i khác ã áp d ng và ư c công nh n ã s n xu t ư c th h 2 (F2); - S n lư ng s n xu t hàng năm trư c ây, hi n t i và d ki n cho các năm t i; - Lo i s n ph m xu t kh u: ng v t s ng, da, xương, huy t thanh, các b ph n ho c d n xu t khác; - Mô t chi ti t phương pháp ánh d u m u v t (dùng th , g n chíp i n t , c t tai hay v y) nh m xác nh ngu n gi ng sinh s n, các th h k ti p và các lo i s n ph m xu t kh u; - Mô t cơ s h t ng c a tr i nuôi: Di n tích, công ngh chăn nuôi, cung c p th c ăn, kh năng thú y, m c an toàn và v sinh môi trư ng, cách c p nh t lưu tr thông tin; - Các tr i nuôi sinh s n các loài không phân b Vi t Nam thì ph i trình b ng ch ng ngu n g c gi ng nh p kh u theo úng quy nh c a Công ư c Cites và lu t pháp c a qu c gia ó. - Các tr i nuôi sinh s n nh ng loài không phân b Vi t Nam khi nh p kh u ph i trình ư c ch ng t ki m d ch, không mang d ch b nh ho c không gây h i n các ho t ng kinh t khác c a qu c gia . 2. Quy nh v mua bán, v n chuy n a. i v i Cá s u và s n ph m c a chúng do gây nuôi: (Quy nh t i i u 12, Quy t nh 59/2005/Q -BNN ngày 10/10/2005) - i v i t ch c c n có: + Hóa ơn bán hàng theo quy nh c a b Tài chính. N u v n chuy n n i b thì ph i có
  15. phi u xu t kho v n chuy n n i b . + B ng kê ng v t ho c b ng kê s n ph m do t ch c l p. + Xác nh n c a Chi c c Ki m lâm s t i (Biên b n ki m tra theo m u chung c nư c). + Gi y phép v n chuy n c bi t (theo m u th ng nh t c nư c). - i v i c ng ng, h gia ình, cá nhân c n có: + B ng kê ng v t ho c b ng kê s n ph m do c ng ng, h gia ình, cá nhân l p. + Xác nh n c a Chi c c Ki m lâm s t i. + Gi y phép v n chuy n c bi t (theo m u th ng nh t c nư c). b. i v i cá s u và s n ph m c a chúng do nh p kh u, quá c nh (Quy nh t i i u 13, Quy t nh 59/2005/Q -BNN ngày 10/10/2005). - T khai H i quan nh p kh u hàng hóa. - B ng kê ng v t ho c b ng kê s n ph m do nư c xu t kh u l p trong ó ghi tên khoa h c c a ng v t r ng b ng ti ng La tinh. - i v i ng v t r ng và s n ph m c a chúng nh p kh u thu c danh m c c a Công ư c Cites, thì ngoài th t c trên còn ph i có gi p phép ho c gi y ch ng ch Cites theo quy nh hi n hành. * Trư ng h p t ch c, cá nhân mua l i ng v t r ng t t ch c, cá nhân nh p kh u tr c ti p thì ph i có: - Hóa ơn bán hàng theo quy nh c a B Tài chính. - B ng kê ng v t ho c b ng kê s n ph m do ngư i bán l p. - Xác nh n c a Chi c c Ki m lâm s t i. 3. Quy nh v xác nh n tiêu th qu c t Th t c c p phép xu t kh u (trích i u 19 N 11/CP) a. H sơ yêu c u c p phép bao g m - ơn yêu c u c p phép g i cơ quan th m quy n Cites Vi t Nam theo m u th ng nh t.
  16. - Các gi y t h p l c a lô hàng theo quy nh t i i u 18 Ngh nh này, ch lô hàng ph i hoàn toàn ch u trách nhi m v tính chính xác và h p pháp c a các gi y t ó. b. T ch c cá nhân ư c c p phép ph i n p l phí theo quy nh c a pháp lu t. c. Trong th i gian 7 ngày làm vi c, k t ngày nh n h sơ h p l c a t ch c cá nhân yêu c u c p phép, cơ quan th m quy n Cites Vi t Nam th c hi n vi c c p gi y phép; trong trư ng h p t ch i ph i g i văn b n thông báo nêu rõ lý do cho t ch c cá nhân g i ơn yêu c u c p phép. 7 . KHAI THÁC NGU N V N VAY ÂU,TH T C TH NÀO? + Thành ph có chính sách ưu ãi v u tư tài chính và tín d ng: Các doanh nghi p nuôi cá s u ư c vay v tín d ng ưu ãi theo ch trương c a Nhà nư c và Thành ph , c bi t là chương trình kích c u thông qua u tư (theo văn b n s 81 ngày 19/9/2001), chương trình h tr lãi vay cho h nông dân phát tri n s n xu t nông nghi p… (văn b n s 419 ngày 05/02/2002), chính sách khuy n kích và ưu ãi u tư s n xu t, kinh doanh d ch v v cây tr ng, v t nuôi (quy t nh s 56 ngày 25/4/2003), quy t nh s 132 ngày 24/11/2000 c a Th tư ng Chính ph , các ngu n v n c a Liên minh H p tác xã Thành ph , Qu xóa ói gi m nghèo, chương trình qu c gia gi i quy t vi c làm… + Thành ph t o i u ki n thu n l i, h tr cho các doanh nghi p: như c th hóa i u 52 Lu t Ngân hàng cho phép các doanh nghi p s n xu t có hi u qu t con cá s u, nhưng g p khó khăn v v n ư c dùng tài s n th ch p ho c dùng chính con cá s u và s n ph m c a chúng th ch p cho vay v n. + Các tr i nh , cơ s m ngh ch bi n da không i u ki n v m b o c m c th ch p tài s n khi vay v n thì ư c vay v n theo quy nh v ho t ng b o lãnh tín d ng. + Áp d ng ch thư ng xu t kh u cho hàng th công m ngh t da cá s u. + Nhà nư c có th h tr các doanh nghi p v cá s u 50% chi phí thuê di n tích tri n lãm, gi i thi u s n ph m trong và ngoài nư c. + Xúc ti n thành l p qu b o hi m xu t kh u ngành cá s u theo Ngh quy t 09/2000/NQ- CP ngày 15/6/2000 c a Chính ph v m t s ch trương và chính sách chuy n d ch cơ c u kinh t và tiêu th s n ph m nông nghi p. 8. A CH NÀO HƯ NG D N GIÚP KHI C N THI T 1. Hư ng d n v th t c pháp lý - Cơ quan th m quy n qu n lý Cites Vi t Nam (C c Ki m lâm)
  17. a ch : S 02 Ng c Hà, Qu n Ba ình, Hà N i. i n tho i 04.7.335.676; Fax: 04.7.335.685; E-mail: ckl@fpt.vn - Chi C c Ki m Lâm TP. H Chí Minh: a c h : s 01 Ng c Th nh, P.14, Q.5; i n tho i: 08.8537170 – 08.8.552501; Fax: 08.8.592.620; a ch E-mail: cckltphcm@hcm.vnn.vn 2. T ch c nào giúp hư ng d n khi g p nh ng khó khăn - Trung tâm tư v n và h tr Nông nghi p TP. H Chí Minh a ch : 176 Hai Bà Trưng, Qu n 1, TP. H Chí Minh i n tho i: 8.229.427 – 8.229.431; Fax: 8.272.292 - Trung tâm nghiên c u khoa h c k thu t và khuy n nông a ch : 43 inh Tiên Hoàng, Qu n 1, TP. H Chí Minh. i n tho i: 8.221.134 - 8.258.379; Fax: 8.295.909 - Chi c c Phát tri n nông thôn a ch : 182 Nguy n Duy Dương, Qu n 10, TP. H Chí Minh i n tho i: 9.309.892; Fax: 8.309.890 E-mail: chicucptnt@hcm.fpt.vn 3. Nh ng a ch hư ng d n v k thu t, cung c p con gi ng, ngu n th c ăn cho cá s u và tiêu th s n ph m t cá s u - Công ty Lâm nghi p Sài Gòn (FORIMEX) a ch : S 8 Hoàng Hoa Thám, Phư ng 7, Qu n Bình Th nh, TP. H Chí Minh. i n tho i: (84.8) 5108880; Fax: (84.8) 8431335 - Công ty TNHH Cá s u Hoa Cà a ch : T 10, Khu ph 1, Phư ng Th nh Xuân, Qu n 12, TP. H Chí Minh.
  18. i n tho i: (84.8) 7.169.304; Fax: 7.162.804 - Công ty TNHH Chăn nuôi và Kinh doanh Cá s u T n Phát a ch : 5 Bis Ký Con, P. Nguy n Thái Bình, Qu n 1, TP. H Chí Minh. i n tho i: (84.8) 8.290.188; Fax: 8.210738 - Công ty Du l ch Văn Hóa Su i Tiên a ch : 149C Nguy n Duy Dương, Phư ng 3, Qu n 10, TP. H Chí Minh. i n tho i: 8.304.579; Fax: 8.350.420. Theo kinhtenongthon.com.vn
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2