Bài giảng Kỹ thuật thi công - Chương 1: Công tác đất

CHƯƠNG 1 : CÔNG TÁC ĐẤT<br /> TÁ ĐẤ<br /> <br /> Bài 1.1: GIỚI THIỆU VỀ<br /> GIỚ THIỆ VỀ<br /> CÔNG TÁC ĐẤT<br /> TÁ ĐẤ<br /> A . Các dạng công trình đất:<br /> – Chia theo thời gian sử dụng:<br /> • Vĩnh cữu: Nền đường, đê, đập, kênh mương.<br /> • Tạm thời: Hố móng, rãnh thoát nước, đường tạm.<br /> <br /> – Chia theo mặt bằng xây dựng:<br /> • Dạng chạy dài: Nền đường, đê, kênh mương.<br /> • Dạng tập trung: mặt bằng san lấp XD, hố móng<br /> <br /> Bài 1.1: GIỚI THIỆU VỀ<br /> GIỚ THIỆ VỀ<br /> CÔNG TÁC ĐẤT (tt)<br /> TÁ ĐẤ (tt)<br /> <br /> Bài 1.2: CÁC TÍNH CHẤT CỦA ĐẤT<br /> TÍ<br /> CHẤ CỦ ĐẤ<br /> <br /> B . Các dạng công tác đất:<br /> 1. Đào đất: là hạ cao độ mặt đất hiện hữu xuống: đào<br /> hố móng, đào khu vực…<br /> 2. Đắp đất: là nâng cao độ mặt đất hiện hữu lên: đắp<br /> đất nâng nền nhà, nền đường…<br /> 3. Bóc lớp đất phủ: là bóc bỏ lớp đất trên mặt không<br /> sử dụng được (lớp mùn, lớp hữu cơ)<br /> 4. Lấp đất: Là làm cho những chỗ trũng cao bằng<br /> xung quanh (giống đắp đất): lấp hố móng…<br /> 5. Đầm đất: Là làm cho đất đạt độ chặt thiết kế.<br /> 6. San lấp đất: Là làm bằng phẳng một diện tích đất<br /> nào đó. Bao gồm các việc đào, đắp, đầm, vận<br /> chuyển đất.<br /> <br /> Bài 1.2: CÁC TÍNH CHẤT CỦA ĐẤT(tt)<br /> TÍ<br /> CHẤ CỦ<br /> T(tt)<br /> 1/. Độ tơi xốp (%):<br /> <br /> 1<br /> <br /> Bài 1.2: CÁC TÍNH CHẤT CỦA ĐẤT(tt)<br /> TÍ<br /> CHẤ CỦ<br /> T(tt)<br /> <br /> Bài 1.2: CÁC TÍNH CHẤT CỦA ĐẤT(tt)<br /> TÍ<br /> CHẤ CỦ<br /> T(tt)<br /> <br /> 2/. Độ ẩm của đất (%):<br /> <br /> 3/. Khả năng chống xói lở:<br /> <br /> Bài 1.2: CÁC TÍNH CHẤT CỦA ĐẤT(tt)<br /> TÍ<br /> CHẤ CỦ<br /> T(tt)<br /> <br /> Bài 1.2: CÁC TÍNH CHẤT CỦA ĐẤT(tt)<br /> TÍ<br /> CHẤ CỦ<br /> T(tt)<br /> <br /> 4/. Độ dốc của mái đất<br /> <br /> • Lưu ý: Đối với công trình đất vĩnh cửu,<br /> hoặc nơi đất xấu dễ sạt lở, hố đào quá<br /> sâu, hoặc cao trình nền đắp quá lớn: để<br /> đảm bảo an toàn ta phải lấy: α < φ.<br /> • φ : góc ma sát trong của đất.<br /> • Góc ma sát trong là góc tạo bởi mặt<br /> phẳng nằm ngang và MP mà ở đó lực ma<br /> sát trên bề mặt các hạt đất chống được sự<br /> phá hoại khi chịu cắt.<br /> <br /> BẢNG TRA GÓC MA SÁT TRONG φ (độ)<br /> GÓ<br /> SÁ<br /> LOẠI ĐẤT<br /> Sỏi, đá dăm<br /> Cát hạt to<br /> Cát hạt trung<br /> Cát hạt nhỏ<br /> Đất sét pha<br /> Đất mùn (hữu cơ)<br /> Đất bùn không có rễ cây<br /> <br /> Trạng thái đất<br /> Khô<br /> Ẩm<br /> Ướt<br /> 40<br /> 40<br /> 35<br /> 30<br /> 32<br /> 27<br /> 28<br /> 35<br /> 25<br /> 25<br /> 30<br /> 20<br /> 50<br /> 40<br /> 30<br /> 40<br /> 35<br /> 25<br /> 40<br /> 25<br /> 14<br /> <br /> BÀI 1.3 : PHÂN LOẠI ĐẤT<br /> LOẠ ĐẤ<br /> A/. Phân loại đất theo phương pháp thi công<br /> cơ giới:<br /> Phân thành 11 cấp. 4 cấp đầu là đất còn 7<br /> cấp sau là đá. Cấp của đất dựa vào chi<br /> phí lao động để đào 1m3 đất.<br /> <br /> 2<br /> <br /> BẢNG PHÂN LOẠI ĐẤT THEO CƠ GIỚI<br /> LOẠ ĐẤ<br /> GIỚ<br /> <br /> BÀI 1.3 : PHÂN LOẠI ĐẤT (tt)<br /> LOẠ ĐẤ (tt)<br /> B/. Phân loại đất theo phương pháp thi công<br /> thủ công:<br /> Phân thành 9 cấp, dựa vào các dụng cụ<br /> dùng để thi công.<br /> <br /> BÀI 1.4 : XÁC ĐỊNH KHỐI LƯỢNG<br /> ĐỊ<br /> KHỐ LƯỢ<br /> CỦA CÔNG TÁC ĐẤT<br /> TÁ ĐẤ<br /> <br /> BÀI 1.4 : XÁC ĐỊNH KHỐI LƯỢNG<br /> ĐỊ<br /> KHỐ LƯỢ<br /> CỦA CÔNG TÁC ĐẤT (tt)<br /> TÁ ĐẤ (tt)<br /> <br /> 1/. Xác định kích thước công trình đất và PP tính<br /> Klượng công tác đất:<br /> - CT đất thường có kích thước theo không<br /> gian 3 chiều.<br /> - Nền đường, kênh mương: lấy kích thước<br /> tính toán Klượng đúng bằng kích thước thực tế<br /> của công trình.<br /> - Hố móng, bể nước: lấy kích thước tính<br /> toán bằng kích thước công trình cộng thêm bề<br /> rộng thi công.<br /> - PP tính toán Klượng công tác đất: dựa vào<br /> các công thức hình học không gian.<br /> <br /> 2/. Tính Klượng công tác đất theo hình khối:<br /> <br /> BÀI 1.4 : XÁC ĐỊNH KHỐI LƯỢNG<br /> ĐỊ<br /> KHỐ LƯỢ<br /> CỦA CÔNG TÁC ĐẤT (tt)<br /> TÁ ĐẤ (tt)<br /> 3/. Tính Klượng công trình đất chạy dài:<br /> • Chia công trình thành nhiều đoạn ngắn (n<br /> đoạn)<br /> • Tính diện tích mặt cắt trung bình:<br /> • Ftb = (F1 + F2 +…+ Fn)/n<br /> Với Fn là diện tích mặt cắt thứ n<br /> • Khối lượng:<br /> V = Ftb x L<br /> Với L là chiều dài công trình.<br /> <br /> •<br /> •<br /> •<br /> •<br /> •<br /> <br /> Hình chóp cụt:<br /> V = h/6 [ab + cd + (a+c) (b+d)]<br /> Hình lập phương:<br /> V = a3<br /> Hình chữ nhật:<br /> V = a.b.h<br /> Hình nón:<br /> V = h/3 x πR2<br /> Đối với các hình phức tạp, thì chia thành các hình<br /> đơn giản để tính.<br /> <br /> BÀI 1.5: CÔNG TÁC CHUẨN BỊ<br /> TÁ CHUẨ BỊ<br /> THI CÔNG NỀN ĐẤT<br /> NỀ ĐẤ<br /> 1. Chuẩn bị mặt bằng thi công:<br /> a. Giải phóng mặt bằng:<br /> •<br /> •<br /> •<br /> •<br /> <br /> Tháo gỡ bom mìn<br /> Phá dỡ các công trình cũ<br /> Di chuyển cây cối<br /> Lưu ý:<br /> Trước khi tiến hành phải thông báo trên thông tin đại<br /> chúng.<br /> Công trình cũ có kết cấu phức tạp thì phải có thiết kế<br /> phá dỡ, bảo đảm an toàn.<br /> <br /> 3<br /> <br /> BÀI 1.5: CÔNG TÁC CHUẨN BỊ<br /> TÁ CHUẨ BỊ<br /> THI CÔNG NỀN ĐẤT (tt)<br /> NỀ ĐẤ (tt)<br /> b. Khảo sát nền đất:<br /> •<br /> <br /> Mục đích:<br /> Xác định chiều sâu các lớp đất.<br /> Mực nước ngầm.<br /> <br /> •<br /> <br /> Phương pháp: khoan thăm dò.<br /> <br /> c. Tiêu nước bề mặt:<br /> •<br /> <br /> Đào mương, rãnh.<br /> <br /> BÀI 1.5: CÔNG TÁC CHUẨN BỊ<br /> TÁ CHUẨ BỊ<br /> THI CÔNG NỀN ĐẤT (tt)<br /> NỀ ĐẤ (tt)<br /> d. Hạ mực nước ngầm: có các cách sau<br /> đây:<br /> i.<br /> <br /> Đào rãnh lộ thiên: rãnh nằm bên ngoài hố<br /> móng, cao độ đáy rãnh sâu hơn đáy móng,<br /> dùng bơm bơm nước ra khỏi khu vực thi<br /> công.<br /> ii. Dùng bơm bơm trực tiếp nước từ hố móng<br /> ra ngoài.<br /> iii. Dùng giếng thấm và bơm hút sâu<br /> iv. Dùng hệ thống ống kim lọc và máy bơm<br /> <br /> ỐNG GIẾNG LỌC VÀ BƠM HÚT SÂU<br /> GIẾ<br /> LỌ VÀ<br /> HÚ<br /> <br /> ỐNG GIẾNG LỌC<br /> GIẾ<br /> LỌ<br /> <br /> 4<br /> <br /> BÀI 1.6 : CHỐNG SẠT LỞ KHI ĐÀO ĐẤT<br /> CHỐ<br /> SẠ LỞ<br /> ĐÀ ĐẤ<br /> Các biện pháp chống sạt lở khi đào đất:<br /> a. Đào theo mái dốc: α < φ (góc ma sát trong).<br /> •<br /> <br /> Tuy nhiên, có lúc không thể đào theo cách này<br /> vì: có công trình bên cạnh, Klượng đất đào quá<br /> lớn.<br /> <br /> b. Phương pháp chống đỡ vách đất:<br /> •<br /> •<br /> •<br /> <br /> Chống đỡ bằng ván ngang<br /> Chống đỡ bằng ván đứng<br /> Chống đỡ bằng cừ thép<br /> <br /> CHỐNG VÁCH ĐẤT BẰNG CỪ THÉP<br /> CHỐ<br /> VÁ<br /> ĐẤ BẰ<br /> CỪ THÉ<br /> <br /> BÀI 1.6 : CHỐNG SẠT LỞ KHI ĐÀO ĐẤT (tt)<br /> CHỐ<br /> SẠ LỞ<br /> ĐÀ ĐẤ (tt)<br /> <br /> BÀI 1.6 : CHỐNG SẠT LỞ KHI ĐÀO ĐẤT (tt)<br /> CHỐ<br /> SẠ LỞ<br /> ĐÀ ĐẤ (tt)<br /> <br /> Khi nào được đào đất thẳng đứng?<br /> •<br /> •<br /> <br /> Khi nào được đào đất thẳng đứng?<br /> <br /> Khi h(đào) ≤ h(thẳng đứng)<br /> <br /> •<br /> <br /> TT<br /> <br /> Trường hợp đất có độ ẩm trung bình, cao trình đế<br /> móng nằm trên mực nước ngầm, thời gian để ngỏ<br /> hố móng ngắn, thì có thể tra bảng:<br /> <br /> Tên các loại đất<br /> <br /> Chiều sâu<br /> Cho phép (m)<br /> 1<br /> <br /> 1<br /> <br /> Đất cát, đất sỏi đắp<br /> <br /> 2<br /> <br /> Đất cát pha sét, sét pha cát<br /> <br /> 1.25<br /> <br /> 3<br /> <br /> Đất sét<br /> <br /> 1.5<br /> <br /> 4<br /> <br /> Các loại đất rắn chắc khác<br /> <br /> 2<br /> <br /> 5<br /> <br />