intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Lọc máu chu kỳ bằng kỹ thuật chạy thận nhân tạo

Chia sẻ: Cung Nguyệt Phỉ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

76
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Lọc máu chu kỳ bằng kỹ thuật chạy thận nhân tạo được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp người học hiểu được chạy thận nhân tạo là gì, thực hiện được kỹ thuật chạy thận nhân tạo đúng qui trình, kể được các dấu hiệu cần theo dõi trong buổi chạy thận. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Lọc máu chu kỳ bằng kỹ thuật chạy thận nhân tạo

  1. 10/03/2018 MỤC TIÊU LỌC MÁU CHU KỲ BẰNG 1. Hiểu được chạy thận nhân tạo là gì? KỸ THUẬT 2. Thực hiện được kỹ thuật chạy thận nhân tạo đúng qui trình CHẠY THẬN NHÂN TẠO 3. Kể được các dấu hiệu cần theo dõi trong buổi chạy thận KHOA THẬN – NỘI TIẾT MỤC ĐÍCH ĐẠI CƯƠNG Chạy thận nhân tạo là hình thức lọc máu ngoài 1. Thay thế một phần chức năng thận cơ thể ở những bệnh nhân suy thận mạn 2. Cân bằng nước và điện giải giai đoạn cuối. Máu từ cơ thể bệnh nhân qua màng 3. Làm giảm các chất độc: urê, créatinine lọc với chất thẩm tách để lọc nước dư thừa và các trong máu độc tố. Máu sau khi lọc sạch sẽ được truyền trở lại cơ thể BN. 1
  2. 10/03/2018 ĐẠI CƯƠNG CHỈ ĐỊNH Trước khi chạy thận, bệnh nhân sẽ được - Theo chỉ số Créatinine và cân nặng phẫu thuật để nối thông động mạch và tĩnh  < 10kg: Créatinine máu > 35 mg/L mạch (gọi tắt là FAV) nhằm tăng lưu lượng  10 – 25kg: Créatinine máu > 57 mg/L dòng chảy từ cơ thể đến máy chạy thận và tạo  > 25kg: Créatinine máu > 68 mg/L thuận lợi cho dòng chảy từ máy về lại cơ thể. - Theo độ thanh thải Créatinine: Khi độ thanh thải Créatinine ≤ 10 mL/phút/1.73m2 da CHỈ ĐỊNH CHỐNG CHỈ ĐỊNH - Thời điểm để bắt đầu chạy thận nhân tạo - Chống chỉ định tuyệt đối: còn tùy thuộc vào tốc độ tiến triển của suy  Bệnh nhân đang bị sốc do bất kỳ thận nguyên nhân nào - Thời điểm tạo đường nối động mạch –  Bệnh nhân bị nhiễm HIV tĩnh mạch (FAV) nên trước ngày dự trù - Chống chỉ định tương đối: chạy thận nhân tạo 3 – 6 tháng  Bệnh nhân đa dị tật nặng  Bệnh nhân có rối loạn đông máu 2
  3. 10/03/2018 GIỚI THIỆU MÁY CHẠY THẬN ̵ Màn hình gồm các biểu tượng cần cài đặt: ̵ Phía dưới màn hình có nút nhấn Start,  Siêu lọc Stop, +/- để điều chỉnh vận tốc máy bơm,  Dịch lọc chuông báo động, và nút Enter  Heparine ̵ Phía trước thân máy có: hệ thống bơm  Chạy thận 1 kim hay 2 kim máu, hệ thống đo áp lực tĩnh mạch, một đầu dò bắt khí, kẹp, 2 cây hút dịch lọc TÌNH HUỐNG ̵ Phía bên (P) thân máy có 2 đầu nối vào quả lọc máu, thanh treo dịch truyền, thanh giữ ̵ Bệnh nhân: Nguyễn Thị A quả lọc ̵ Sinh ngày: 23/10/2003 ̵ Phía sau thân máy có kệ chứa bình Acid ̵ Địa chỉ: 33 Nguyễn Du, Q1 citric 50% để sát trùng máy chạy thận ̵ Nằm phòng số 4, giường số 43 ̵ Phía dưới thân máy có 2 ống dẫn nước: ống ̵ Chẩn đoán: Suy thận mạn giai đoạn cuối màu đỏ để dẫn nước vào, ống màu đen để dẫn nước ra. 3
  4. 10/03/2018 CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH ̵ Y lệnh chạy thận nhân tạo: 1. Chào bệnh nhân, thân nhân. Giới thiệu tên  Diện tích màng lọc: 0,7 m2 Điều dưỡng  Thời gian chạy thận: 4h 2. Kiểm tra họ tên bệnh nhân, ngày sinh, số  UF: 1300 ml hồ sơ (số phòng, số giường), địa chỉ nhà  Dịch lọc: bicarbonate 3. Báo và giải thích cho bệnh nhân, thân nhân  Vận tốc máu: 150ml/ph 4. Điều dưỡng mang khẩu trang, rửa tay  Thuốc chống đông Fraxiparine thường qui 2.850UI/0,3ml: ½ ống lúc CTNT Chuẩn bị dụng cụ: 1. Dụng cụ vô trùng: 2. Dụng cụ sạch: ̵ Kim cánh bướm chạy thận 17G: 02 cây ̵ Mâm sạch ̵ Quả lọc máu ̵ Găng sạch ̵ Bộ dây chạy thận ̵ Dây Garô ̵ Ống tiêm 5ml: 03 cái ̵ Băng keo cá nhân ̵ Hộp gòn, hộp gạc ̵ Băng keo lụa ̵ Túi chứa nước tiểu ̵ Kềm không mấu 4
  5. 10/03/2018 3. Thuốc và dung dịch sát trùng:  Dung dịch sát trùng:  Thuốc: ̵ Cồn 700 ̵ Fraxiparine 2850 UI/0,3 ml: 01 ống ̵ Dung dịch Povidone 10% ̵ Natri clorid 0,9% 500 ml: 02 chai ̵ Dung dịch sát trùng tay nhanh ̵ Glucose 5% 500 ml: 01 chai ̵ Natri clorid 0,9% 100 ml: 01 chai ̵ Dịch lọc: KYDHEAMO Khởi động máy chạy thận 4. Dụng cụ khác: ̵ Mở hệ thống nước ̵ Hộp chống sốc ̵ Mở máy chạy thận ̵ Chọn mode sát trùng máy chạy thận (giai đoạn này ̵ Thùng đựng rác lây nhiễm mất khoảng 30 giây) ̵ Thùng đựng rác thông thường ̵ Sau khi máy báo sát trùng xong ̵ Thùng đựng vật sắc nhọn ̵ Bấm chuyển máy sang chế độ chạy thận ̵ Cắm 2 cây hút dịch vào bình dịch lọc A và B 5
  6. 10/03/2018 Đuổi khí đường dây chạy thận ̵ Lắp dây đỏ vào máy ̵ Mở bao dây chạy thận, lấy dây màu đỏ ra ̵ Đuổi khí hệ thống dây và khoá lại ̵ Gắn quả lọc thận vào máy, gắn dây màu đỏ ̵ Mở nắp, sát trùng chai Natri clorid 0,9% tương ứng với đầu màu đỏ của quả lọc 500ml ̵ Gắn dây màu xanh vào quả lọc và lắp vào máy ̵ Cắm dây chạy thận màu đỏ vào chai ̵ Gắn túi chứa nước thải vào đuôi dây màu xanh. ̵ Treo lên trụ treo ̵ Treo túi chứa nước thải. Kết nối dịch lọc với quả lọc ̵ Chỉnh tốc độ bơm 50 ml/ph đồng thời vỗ ̵ Gắn đầu dịch lọc màu xanh và màu đỏ nhẹ vào quả lọc đảm bảo cho khí không tương ứng vào quả lọc còn trong quả lọc ̵ Bấm biểu tượng Enter trên máy 6
  7. 10/03/2018 Chuẩn bị BN trước khi chạy thận Chích kim chạy thận vào FAV ̵ Mang dụng cụ đến giường  Mở bao lấy kim. ̵ Đối chiếu lại bệnh nhân, báo và giải thích  Đặt kim vào mâm lần nữa  Đuổi khí bằng Natri clorid 0,9% ̵ Bệnh nhân nằm tư thế thoải mái  Khoá kim lại. ̵ Lấy dấu hiệu sinh tồn ̵ Sát trùng tay nhanh Chích kim chạy thận vào FAV  Để lộ vùng tiêm  Chích kim thứ nhất cách vị trí miệng nối FAV  Xác định vị trí tiêm (xác định bằng đầu ngón tay trên khoảng 3 cm đường đi mạch máu)  Dán băng keo cố định kim an toàn  Sát trùng tay nhanh, mang găng sạch (nói, không  Chích kim thứ 2, ở phía trên và cách kim thứ làm) nhất ít nhất 5 cm  Buộc dây garô trên vị trí tiêm khoảng 10 cm  Dán băng keo cố định kim an toàn  Sát trùng vùng tiêm theo chiều xoắn ốc rộng ra 5 cm 7
  8. 10/03/2018 Cài đặt các thông số chạy thận Kết nối vòng tuần hoàn máu ngoài cơ thể ̵ Siêu lọc (UF) : 1300 ml ̵ Khi máy báo kết nối vòng tuần hoàn ngoài ̵ Thời gian chạy thận: 4h cơ thể: ̵ Dịch lọc: mode bicarbonate Nối đường dây màu đỏ với kim phía dưới ̵ Mở khoá kim ̵ Sát trùng vị trí bơm thuốc trên dây màu đỏ, ̵ Vận hành bơm máu ở mức tối thiểu 50 ̵ Bơm Fraxiparine theo y lệnh ml/ph ̵ Khi máu đến bầu dây màu xanh thì bấm nút ̵ Máu bệnh nhân sẽ được rút ra theo bơm Stop để ngừng bơm ̵ Natri clorid 0,9% trong dây và quả lọc bị đẩy ̵ Kiểm tra xem có khí trong vòng tuần hoàn về túi đựng nước thải không ̵ Máu tiến dần trong vòng tuần hoàn 8
  9. 10/03/2018 Điều chỉnh vận tốc máu theo y lệnh ̵ Nối đường dây màu xanh với kim ở phía ̵ Bấm chỉnh vận tốc tăng dần đến 150 ml/ph trên ̵ Nhìn trên trên màn hình để theo dõi áp lực tĩnh ̵ Mở khóa kim mạch không vượt quá 150 mmHg ̵ Ấn biểu tượng kết nối bệnh nhân với máy ̵ Tăng vận tốc máu lên từ từ để đạt vận tốc máu theo y lệnh 150 ml/ph ̵ Bấm Enter để xác nhận bắt đầu lọc máu ̵ Cố định đường dây an toàn ̵ Tháo bỏ găng Trả máu cho bệnh nhân Sau khi máy báo đã hết thời gian lọc máu ̵ Sát trùng tay, mang găng sạch Tiến hành trả máu về cho bệnh nhân: ̵ Sát trùng chai Glucose 5% ̵ Ấn vào biểu tượng tách người ra khỏi máy ̵ Treo lên trụ treo ̵ Bấm Enter để xác nhận. ̵ Khoá kim ở phía dưới, ấn nhanh nút Stop ̵ Máy tự động chạy với vận tốc 100 ml/ph để ngừng bơm máu ̵ Tách rời kim và dây chạy thận màu đỏ 9
  10. 10/03/2018 ̵ Gắn nút đậy vào đuôi kim ̵ Trong thời gian trả máu gõ nhẹ vào quả lọc và ̵ Gắn dây màu đỏ nối với chai Glucose 5% kẹp mở đường dây trước quả lọc để tránh máu ̵ Mở khoá đường dịch truyền tồn đọng trong vòng tuần hoàn ̵ Bấm Start cho máu chạy tiếp ̵ Dịch truyền Glucose 5% sẽ đẩy máu từ từ vào cơ thể bệnh nhân đến khi quả lọc và đường dây sạch máu Kết thúc buổi lọc máu ̵ Quan sát vòng tuần hoàn ngoài cơ thể ̵ Dùng bơm tiêm chứa Natri clorid 0,9% để đến khi thấy quả lọc và đường dây đã đuổi máu kim phía trên. sạch máu. ̵ Ấn biểu tượng tách dịch lọc ra khỏi quả lọc ̵ Bấm Stop để ngừng bơm ̵ Tháo đầu dịch lọc màu xanh gắn vào máy ̵ Khoá kim phía trên ̵ Bấm Enter, máy sẽ hút dịch lọc trong quả ̵ Tháo dây màu xanh lọc vào máy 10
  11. 10/03/2018 ̵ Tháo đầu dịch lọc màu đỏ gắn vào máy ̵ Kiểm tra cảm giác máu có chảy qua điểm ̵ Tháo toàn bộ hệ thống dây ra khỏi máy băng ép hay không (nếu không có, phải ̵ Rút kim và băng ép vào điểm chích (rút kim nới lỏng băng ép) phía trên trước, kim ở dưới sau) ̵ Lấy dấu hiệu sinh tồn ̵ Tháo bỏ găng ̵ Cân lại bệnh nhân sau chạy thận Ghi hồ sơ  Ngày chạy thận, giờ bắt đầu, giờ kết thúc 14. Báo việc đã làm xong, dặn dò thân nhân  DHST trước, trong và sau chạy thận những điều cần thiết  UF, cân nặng của bệnh nhân trước và 15. Dọn dẹp dụng cụ, rửa tay sau chạy thận  Thuốc sử dụng ( nếu có ) 11
  12. 10/03/2018 TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ DẤU TAI NGUYÊN PHÒNG XỬ TRÍ Ở đơn vị thận nhân tạo chu kỳ, điều dưỡng HIỆU BIẾN NHÂN NGỪA là người theo dõi sát bệnh nhân trong lúc Mệt, Hạ - Giảm thể - Ngừng siêu lọc Hướng dẫn hoa huyết tích tuần - Bù dịch thân nhân chạy thận. Khi bệnh nhân có biểu hiện bất mắt, áp hoàn Natrichlorid tuân thủ chóng - Uống 0,9% 50 ml theo điều trị thường, điều dưỡng xử trí ban đầu ngay, mặt, thuốc hạ vận tốc máy thuốc và chế độ ăn nhức huyết áp đang chạy đồng thời báo khẩn bác sĩ phụ trách cho trẻ đầu, trước khi - Báo BS, thực nôn chạy thận hiện y lệnh TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ DẤU TAI NGUYÊN PHÒNG DẤU TAI NGUYÊN PHÒNG XỬ TRÍ XỬ TRÍ HIỆU BIẾN NHÂN NGỪA HIỆU BIẾN NHÂN NGỪA - Đau Vọp bẻ Siêu lọc - Ngưng siêu - Không rút Sốt, Nhiễm - Không Báo BS, thực - Bảo đảm cơ nhiều và lọc ngắn thời lạnh run trùng giữ vệ hiện y lệnh nguồn - Co gian CTNT nhanh - Bù dịch sinh nước sạch cứng cơ < 3giờ Natrichlorid - Hướng dẫn FAV - Hướng 0,9% 50 ml BN không dẫn BN - Nguồn nên tăng giữ gìn vệ theo vận tốc nước cân quá sinh FAV máy đang không nhiều giữa chạy 2 lần chạy đảm - Báo BS, thực thận bảo hiện y lệnh 12
  13. 10/03/2018 TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ DẤU TAI NGUYÊN PHÒNG DẤU TAI NGUYÊN PHÒNG XỬ TRÍ XỬ TRÍ HIỆU BIẾN NHÂN NGỪA HIỆU BIẾN NHÂN NGỪA - Phù Phản Do các - Ngừng chạy Hộp chống - Khó thở Phản Dị ứng với - Báo bác sĩ, mặt, ứng chất còn thận (không sốc phải luôn - Đau ứng quả lọc thực hiện y mề phản vệ sót lại trả máu về) sẵn sàng. đầu, phản vệ (thường lệnh đay với quả trong quá - Xử trí ban đầu chóng với quả xuất hiện - Mạch mặt lọc trình sản theo phác đồ lọc sớm) nhanh - Vật vã, xuất quả Shock phản nhẹ, giẫy lọc vệ giụa, co huyết áp tụt giật TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ DẤU TAI NGUYÊN PHÒNG DẤU TAI NGUYÊN PHÒNG XỬ TRÍ XỬ TRÍ HIỆU BIẾN NHÂN NGỪA HIỆU BIẾN NHÂN NGỪA ̵ Khó Thuyên Trả máu ̵ Cho BN thở ̵ Tránh để FAV Tắc FAV Do băng - Nới lỏng băng Tránh băng thở tắc khí về bỏ qua oxy, nằm tư khí lọt vào không ép vị trí ép ép chỗ chích ̵ Tức giai đoạn thế đường rù chích FAV - Nếu kiểm tra kim FAV quá ngực Trendelenburg dây máy bắt (đầu thấp, quá chặt FAV không rù chặt ̵ Hoảng ̵ Kiểm tra hốt khí nghiêng sang hệ thống  báo BS, ̵ Ho sặc trái) báo khí thực hiện y sụa ̵ Báo BS, thực thường lệnh hiện y lệnh xuyên 13
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2