Bài giảng Lý luận hành chính nhà nước: Chương 2

Chia sẻ: Na Na | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:63

Thêm vào BST

Báo xấu

303
lượt xem 42
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Lý luận hành chính nhà nước: Chương 2 - Lý thuyết và mô hình hành chính nhà nước trình bày một số lý thuyết cơ bản về hành chính công, một số mô hình hành chính công trên thế giới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Lý luận hành chính nhà nước: Chương 2

Chương 2: Lý thuyết và mô hình HCNN  Một số lý thuyết cơ bản về HCC  Một số mô hình HCC trên thế giới
I. Lý thuyết về hành chính nhà nước  2 cách tiếp cận:  Tiếp cận theo thời kỳ phát triển  Tiếp cận theo nhóm lý thuyết
Tiếp cận theo thời kỳ phát triển  HCNN trong thời kỳ đầu của công nghiệp hoá (đầu thế kỷ 18 đến những năm 70 của thế kỷ 19)  HCNN trong thời kỳ phát triển và hoàn thành CNH (thập niên 80, tk 19 đến thập niên 70, tk20)  HCNN trong thời kinh tế tri thức (từ thập niên 80, tk20 đến nay.
Tiếp cận theo nhóm lý thuyết 1. Lý thuyết nghiên cứu HCNN dưới giác độ thực thi quyền lực NN 2. Lý thuyết nghiên cứu HCNN trong mối quan hệ với chính trị 3. Lý thuyết nghiên cứu về nguyên tắc tổ chức và hoạt động của HCNN 4. Lý thuyết nghiên cứu về chức năng của HCNN
1. HCNN trên giác độ thực thi quyền lực NN Các nhà nghiên cứu bắt đầu tìm hiểu từ vấn đề quyền lực nhà nước và sự phân chia thực thi quyền lực nhà nước ở các quốc gia.
 Sự phân chia thực thi quyền lực nhà nước tồn tại ở mọi quốc gia;  Quyền hành pháp được giao cho các tổ chức khác nhau của CP thực hiện;  Mối quan hệ thực thi quyền lực ở các quốc gia là khác nhau.  Tại sao PL nhà nước lại quy định như vậy và cơ quan thực thi quyền lực NN phải làm gì?
2. HCNN trong mối quan hệ với chính trị  Hành chính và chính trị phân đôi  Hành chính và chính trị không phân đôi.
2.1. Hành chính và chính trị phân đôi (HC độc lập với chính trị) (1)Quan niệm của Thomas Woodrow Wilson (1856 – 1924) Tác giả: Là nhà khoa học chính trị kiêm luật sư; Là tổng thống thứ 28 của Hoa Kỳ
Tác phẩm: “Nghiên cứu về hành chính công”, 1887 Quan đểm của Wilsonkhởi đầu cho một trào lưu khoa học mới, khoa học hành chính công, tách biệt ra khỏi hành chính học.
Theo ông, để có được sự độc lập giữa hành chính với chính trị thì:  Hành chính phải tự mình ly khai ra khỏi chính trị;  Hành chính công phải tổ chức theo mô hình riêng và có thể áp dụng chung cho mọi chế độ chính trị;  Hành chính phải được tập trung quyền lực để quản lý;  Giá trị dẫn dắt nền hành chính công là hiệu quả hoạt động.  Phải thực hiện theo các ý tưởng chính trị và Hiến pháp quốc gia
(2). Frank Jonhson Goodnow (18591939) Tác giả: F.J Goodnow một trong những người sáng lập đồng thời là Chủ tịch đầu tên của Hiệp hội khoa học chính trị Hoa Kỳ. Tác phẩm:  Ông là tác giả của cuốn sách “Chính trị và hành chính” xuất bản năm 1900[1] đã trình bày một cách kỹ lưỡng về sự phân đôi hành chính – chính trị. [1] Frank J. Goodnow, Polictics and Administration, New York, 1900.
Quan điểm  Nhà nước có hai chức năng chính: chức năng ban hành chính sách (chức năng chính trị) và chức năng thực thi chính sách (chức năng hành chính).  Ngành lập pháp được sự hỗ trợ bởi khả năng thực hiện của ngành tư pháp, thể hiện các ý chí của nhà nước và lập ra các chính sách; ngành hành pháp thực thi các chính sách này một cách “vô tư” và “phi chính trị”.
(3) Leonard D. White: (1891 – 1958) Tác giả: L.D White là một nhà nghiên cứu lỗi lạc về hành chính trong lịch sử nước Mỹ. Là một nhà sáng lập quan trọng của khoa học hành chính, ông đã từng làm việc tại Đại học Chicago sau khi miễn nhiệm trong Chính phủ của Tổng thống F.D Roosevelt
Tác phẩm: Ông đã xuất bản nhiều cuốn sách và bài báo về hành chính song tiêu biểu nhất là cuốn “Nhập môn hành chính” xuất bản năm 1926. Có thể nói đây là cuốn sách đầu tiên chuyên sâu về lĩnh vực hành chính.
Quan điểm White đã đưa ra một số nguyên tắc quan trọng như: Chính trị không được xâm phạm vào hành chính; Hành chính công phải dựa trên kết quả của việc nghiên cứu khoa học quản lý; Hành chính công có thể trở thành một khoa học độc lập và sứ mệnh của hành chính là kinh tế và hiệu quả.
 Theo L. White, hành chính công là một quá trình thống nhất. Bất kỳ ở nơi nào có nó đều có sự thống nhất về nội dung thông qua các đặc tính hành chính.  Vì vậy, nên nghiên cứu hành chính công trên nền tảng quản lý thay vì nền tảng pháp luật.
2.2. Hành chính và chính trị không phân đôi:  Một số đại diện bác bỏ sự phân tách giữa hành chính và chính trị là:  Davis Lilienthal (18991981);  Paul Appleby (18911963);  Fritz Morstei Marx;  Allen Schick.
Fritz Morstei Marx:  Cuốn sách “Các yếu tố của hành chính công” do Fritz Morstei Marx chủ biên ra đời năm 1947 là một trong những tác phẩm đặt dấu hỏi đối với sự phân đôi giữa chính trị và hành chính.  Tất cả 14 bài viết trong cuốn sách do các nhà quản lý thực tiễn viết đã chỉ ra rằng cái gọi là “hành chính độc lập” trên thực tế lại mang nặng tính chính trị
Các tác giả đã đặt ra một số câu hỏi sau:  Liệu một quyết định mang tính kỹ thuật về ngân sách và nhân sự có thật là khách quan và phi chính trị không hay nó mang nặng tính chủ quan và chính trị?  Liệu có phải lúc nào cũng có thể phân biệt rõ ràng sự khác nhau giữa hành chính và chính trị hay không?  Liệu việc phân biệt rõ ràng hành chính và chính trị lúc nào cũng cần thiết và có giá trị hay không?  Liệu cơ sở của việc phân đôi chính trị và hành chính đã chín muồi hay chưa?
Allen Schick  Trong cuốn “Chấn thương của chính trị: Hành chính công những thập niên 60”, Allen Schick khẳng định rằng “hành chính” và “chính trị” là hai phạm trù hoàn toàn không thể tách rời nhau được