intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng máy điện 1 (máy điện một chiều + máy biến áp)

Chia sẻ: Pham The Dung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:103

535
lượt xem
184
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nguyên lý làm việc của máy điện dựa trên cơ sở của định luật cảm ứng điện từ. Sự biến đổi năng l-ợng trong máy điện đ-ợc thực hiện thông qua từ tr-ờng trong nó. Để tạo được những từ tr-ờng mạnh và tập trung, người ta dùng vật liệu sắt từ làm mạch từ. ở máy biến áp mạch từ là một lõi thép đứng yên. Còn trong các máy điện quay, mạch từ gồm hai lõi thép đồng trục: một quay, một đứng yên và cách nhau bằng một khe hở....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng máy điện 1 (máy điện một chiều + máy biến áp)

  1. Bµi gi¶ng m¸y ®iÖn Néi dung Next Back Bµi gi¶ng m¸y ®iÖn PhÇn 1: M¸y ®iÖn mét chiÒu PhÇn 2: M¸y biÕn ¸p Next Back Néi dung
  2. Bµi gi¶ng m¸y ®iÖn PhÇn më ®Çu M¸y ®iÖn M¸y ®iÖn tÜnh M¸y ®iÖn quay M¸y biÕn ¸p M¸y ®iÖn M¸y ®iÖn mét chiÒu xoay chiÒu M¸y ®iÖn ®éng c¬ M¸y ph¸t M¸y ®iÖn kh«ng mét chiÒu mét chiÒu ®ång bé ®ång bé ®éng c¬ M¸y ph¸t ®éng c¬ M¸y ph¸t kh«ng kh«ng ®ång bé ®ång bé ®ång bé ®ång bé Bµi gi¶ng m¸y ®iÖn 1. Vai trß cña c¸c lo¹i m¸y ®iÖn trong nÒn kinh tÕ quèc d©n: Hé tiªu thô MF MBA MBA 2. Kh¸i niÖm, ph©n lo¹i vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu m¸y ®iÖn: a, §¹i c−¬ng vÒ m¸y ®iÖn: - Nguyªn lý lµm viÖc cña m¸y ®iÖn dùa trªn c¬ së cña ®Þnh luËt c¶m øng ®iÖn tõ. Sù biÕn ®æi n¨ng l−îng trong m¸y ®iÖn ®−îc thùc hiÖn th«ng qua tõ tr−êng trong nã. §Ó t¹o ®−îc nh÷ng tõ tr−êng m¹nh vµ tËp trung, ng−êi ta dïng vËt liÖu s¾t tõ lµm m¹ch tõ. ë m¸y biÕn ¸p m¹ch tõ lµ mét lâi thÐp ®øng yªn. Cßn trong c¸c m¸y ®iÖn quay, m¹ch tõ gåm hai lâi thÐp ®ång trôc: mét quay, mét ®øng yªn vµ c¸ch nhau b»ng mét khe hë. b, Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu m¸y ®iÖn: Next Back Néi dung
  3. Bµi gi¶ng m¸y ®iÖn 3. S¬ l−îc vÒ vËt liÖu chÕ t¹o m¸y ®iÖn: Gåm cã vËt liÖu t¸c dông, vËt liÖu kÕt cÊu vµ vËt liÖu c¸ch ®iÖn. VËt liÖu t¸c dông: bao gåm vËt liÖu dÉn ®iÖn vµ dÉn tõ dïng ®Ó chÕ t¹o d©y quÊn vµ lâi s¾t. VËt liÖu c¸ch ®iÖn: dïng ®Ó c¸ch ®iÖn c¸c bé phËn dÉn ®iÖn víi c¸c bé phËn kh¸c cña m¸y vµ c¸ch ®iÖn c¸c l¸ thÐp cña lâi s¾t. VËt liÖu kÕt cÊu: chÕ t¹o c¸c chi tiÕt m¸y vµ c¸c bé phËn chÞu lùc c¬ giíi nh− trôc, vá m¸y, khung m¸y. S¬ l−îc ®Æc tÝnh cña vËt liÖu dÉn tõ, dÉn ®iÖn vµ c¸ch ®iÖn dïng trong chÕ t¹o m¸y ®iÖn. a, VËt liÖu dÉn tõ: b, VËt liÖu dÉn ®iÖn: c, VËt liÖu c¸ch ®iÖn: CÊp c¸ch ®iÖn Y A E B F H C 0C) NhiÖt ®é ( 90 105 120 130 155 180 >180 Next Back Néi dung Bµi gi¶ng m¸y ®iÖn PhÇn 1: M¸y ®iÖn mét chiÒu Ch−¬ng 1 : Nguyªn lý lµm viÖc - kÕt cÊu c¬ b¶n Ch−¬ng 2 : D©y quÊn M¸y ®iÖn mét chiÒu Ch−¬ng 3 : C¸c quan hÖ ®iÖn tõ trong m¸y Ch−¬ng 4 : Tõ tr−êng trong m¸y ®iÖn mét chiÒu Ch−¬ng 5 : §æi chiÒu Ch−¬ng 6 : M¸y ph¸t ®iÖn mét chiÒu Ch−¬ng 7 : §éng c¬ mét chiÒu Ch−¬ng 8 : M¸y ®iÖn mét chiÒu ®Æc biÖt Next Néi dung Back
  4. Bµi gi¶ng m¸y ®iÖn Ch−¬ng 1: Nguyªn lý lµm viÖc- kÕt cÊu c¬ b¶n 1.1: CÊu t¹o cña m¸y ®iÖn mét chiÒu 1.2: Nguyªn lý lµm viÖc 1-3: c¸c l−îng ®Þnh møc Next Néi dung Back PhÇn I: m¸y ®iÖn mét chiÒu 1.1: CÊu t¹o cña m¸y ®iÖn mét chiÒu 1. PhÇn tÜnh (Stato): D©y quÊn cùc tõ chÝnh a) Cùc tõ chÝnh: Cùc tõ phô (Lµ bé phËn ®Ó D©y quÊn cùc tõ phô sinh ra tõ th«ng Cùc tõ chÝnh kÝch thÝch) b) Cùc tõ phô: §Æt gi÷a c¸c cùc tõ chÝnh, dïng ®Ó c¶i thiÖn ®æi chiÒu. c) G«ng tõ (vá m¸y): d) C¸c bé phËn kh¸c: N¾p m¸y: B¶o vÖ an toµn cho ng−êi vµ thiÕt bÞ. C¬ cÊu chæi than: §−a dßng ®iÖn tõ phÇn quay ra m¹ch ngoµi. Next Back Ch−¬ng I
  5. m¸y ®iÖn mét chiÒu Next Back Ch−¬ng I phÇn c¶m ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu Cùc tõ vá Bu l«ng Cuén d©y
  6. phÇn c¶m ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu vá cùc tõ Bu l«ng cuén d©y m¸y ®iÖn mét chiÒu 2. PhÇn øng (R«to): R·nh a) Lâi s¾t phÇn øng: Dïng ®Ó dÉn tõ. +) Víi c¸c m¸y c«ng suÊt võa vµ lín ng−êi ta dËp lç th«ng giã däc trôc. +) Víi c¸c m¸y ®iÖn c«ng suÊt lín cßn xÎ r·nh th«ng giã ngang trôc. b) D©y quÊn phÇn øng: Lµ phÇn sinh Lç søc giã däc trôc ra th«ng Lâi s¾t ®iÖn ®éng vµ cã dßng ®iÖn ch¹y qua. +) D©y quÊn th−êng lµm b»ng ®ång cã bäc Nªm c¸ch ®iÖn. §Ó tr¸nh khi quay d©y quÊn bÞ v¨ng ra miÖng r·nh th−êng ®−îc nªm chÆt C¸ch b»ng tre, gç phÝp vµ ®Çu d©y quÊn th−êng ®iÖn ®−îc ®ai chÆt. r·nh +) Víi c¸c M§ c«ng suÊt nhá d©y quÊn cã D©y tiÕt diÖn trßn, cßn m¸y cã c«ng suÊt võa vµ quÊn lín d©y quÊn cã tiÕt diÖn h×nh ch÷ nhËt. Next Back Ch−¬ng I
  7. phÇn øng ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu Cæ gãp lâi thÐp d©y quÊn trôc phÇn øng ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu lâi thÐp Cæ gãp cuén d©y trôc
  8. m¸y ®iÖn mét chiÒu c) Vµnh ®æi chiÒu (Vµnh gãp): Dïng biÕn ®æi dßng xoay PhiÕn gãp chiÒu thµnh dßng mét chiÒu. d) C¸c bé phËn kh¸c: C¸nh qu¹t: Dïng lµm m¸t. Trôc m¸y: g¾n lâi s¾t phÇn øng, cæ gãp, c¸nh qu¹t vµ æ bi. Trôc lµm b»ng thÐp c¸c bon tèt. Next Back Ch−¬ng I m¸y ®iÖn mét chiÒu 1.2: Nguyªn lý lµm viÖc b c I− PhÇn tÜnh: Gåm 1 hÖ thèng tõ cã 2 n N F®t cùc N vµ S. A e d a + b I− c PhÇn ®éng: Gåm khung d©y abcd F®t (1phÇn tö d©y quÊn). Rt U de a - S B 1. Nguyªn lý lµm viÖc ë chÕ ®é m¸y ph¸t: Theo ®Þnh luËt c¶m øng ®iÖn tõ: trÞ sè søc ®iÖn ®éng trong tõng thanh dÉn ab vµ cd ®−îc x¸c ®Þnh: e = B.l.v Trong ®ã: B lµ trÞ sè c¶m øng tõ ë n¬i d©y dÉn quÐt qua l lµ chiÒu dµi thanh dÉn n»m trong tõ tr−êng. v lµ vËn tèc dµi cña thanh dÉn. Next Back Ch−¬ng I
  9. m¸y ®iÖn mét chiÒu Søc ®iÖn ®éng vµ dßng xoay chiÒu c¶m øng trong thanh dÉn ®· ®−îc chØnh l−u thµnh søc t ®iÖn ®éng vµ dßng 1 chiÒu nhê hÖ thèng vµnh gãp chæi than.Ta cã thÓ biÓu diÔn søc t ®iÖn ®éng vµ dßng ®iÖn trong thanh dÉn vµ ë m¹ch ngoµi nh− h×nh vÏ: N Khi m¹ch ngoµi cã t¶i th× ta cã: U− = E− - I−R− n F, M®t Trong ®ã: E− lµ søc ®iÖn ®éng cña m¸y ph¸t. I−R− lµ sôt ¸p trªn khung d©y abcd U− lµ ®iÖn ¸p gi÷a 2 ®Çu cùc S Khi ®ã vßng d©y sÏ chÞu 1 lùc t¸c dông gäi lµ lùc tõ: F®t = B.I−.l T−¬ng øng ta sÏ cã m« men ®iÖn tõ: M®t = F®t.D−/2.= B.I−.l.D−/2 Tõ h×nh vÏ ta thÊy ë chÕ ®é m¸y ph¸t M®t ng−îc víi chiÒu quay phÇn ®éng nªn nã ®−îc gäi lµ M h·m. Next Back Ch−¬ng I m¸y ®iÖn mét chiÒu 2. Nguyªn lý lµm viÖc ë chÕ ®é ®éng c¬: ë chÕ ®é ®éng c¬ M®t cïng chiÒu víi chiÒu N quay phÇn ®éng gäi lµ m«men quay. F, M®t NÕu ®iÖn ¸p ®Æt vµo ®éng c¬ lµ U− th× ta cã: U− = E− + I−R− n Nh− vËy: ë chÕ ®é ®éng c¬ th× U− > E− cßn ë chÕ ®é m¸y S ph¸t th× U− < E− Next Back Ch−¬ng I
  10. m¸y ®iÖn mét chiÒu 1-3: c¸c l−îng ®Þnh møc 1. C«ng suÊt ®Þnh møc: P®m - T¶i cña M§ øng víi ®é t¨ng nhiÖt cho phÐp cña m¸y theo ®iÒu kiÖn lóc thiÕt kÕ ®−îc quy ®Þnh lµ c«ng suÊt ®Þnh møc cña m¸y. - C«ng suÊt ®Þnh møc ®Òu ®−îc tÝnh ë ®Çu ra cña m¸y. 2. C¸c ®¹i l−îng ®Þnh møc kh¸c: - C¸c trÞ sè ®iÖn ¸p, dßng ®iÖn, tèc ®é quay, hÖ sè c«ng suÊt... øng víi P®m ®Òu lµ c¸c trÞ sè ®Þnh møc. Next Back Ch−¬ng I m¸y ®iÖn mét chiÒu Ch−¬ng 2: D©y quÊn M¸y ®iÖn mét chiÒu 2.1. NhiÖm vô, cÊu t¹o, ph©n lo¹i 2.2. D©y quÊn xÕp ®¬n 2.3. D©y quÊn xÕp phøc t¹p 2.4. D©y quÊn sãng ®¬n gi¶n 2.5. D©y quÊn sãng phøc t¹p 2.6. D©y c©n b»ng ®iÖn thÕ Next Back PhÇn I
  11. m¸y ®iÖn mét chiÒu 2.1: NhiÖm vô - cÊu t¹o - ph©n lo¹i 1. NhiÖm vô cña d©y quÊn phÇn øng: - Sinh ra ®−îc 1 søc ®iÖn ®éng cÇn thiÕt, hay cã thÓ cho 1 dßng ®iÖn nhÊt ®Þnh ch¹y qua mµ kh«ng bÞ nãng qu¸ 1 nhiÖt ®é nhÊt ®Þnh ®Ó sinh ra 1 m«men cÇn thiÕt ®ång thêi ®¶m b¶o ®æi chiÒu tèt, c¸ch ®iÖn tèt, lµm viÖc ch¾c ch¾n, an toµn. TiÕt kiÖm vËt liÖu, kÕt cÊu ®¬n gi¶n. 2. CÊu t¹o cña d©y quÊn phÇn øng: §Çu nèi - D©y quÊn phÇn øng gåm nhiÒu phÇn tö nèi víi nhau theo 1 quy luËt nhÊt ®Þnh. - PhÇn tö d©y quÊn lµ 1 bèi d©y gåm 1 hay nhiÒu vßng d©y mµ 2 ®Çu cña nã nèi vµo 2 phiÕn gãp. C¹nh t¸c dông - C¸c phÇn tö nèi víi nhau th«ng qua 2 phiÕn gãp ®ã vµ lµm thµnh c¸c m¹ch vßng kÝn. Next Ch−¬ng 2 Back m¸y ®iÖn mét chiÒu NÕu trong 1 r·nh phÇn øng (r·nh thùc) u=1 u=2 chØ ®Æt 2 c¹nh t¸c dông (d©y quÊn 2 líp) th× r·nh ®ã gäi lµ r·nh nguyªn tè. NÕu trong 1 r·nh thùc cã 2u c¹nh t¸c dông víi u = 1,2,3... u=3 th× r·nh thùc ®ã chia thµnh u r·nh nguyªn tè. Quan hÖ gi÷a r·nh thùc Z vµ r·nh nguyªn tè Znt : Znt = u.Z Quan hÖ gi÷a sè phÇn tö cña d©y quÊn S vµ sè phiÕn gãp G: S = G. → Znt = S = G 3. Ph©n lo¹i: - Theo c¸ch thùc hiÖn d©y quÊn: + D©y quÊn xÕp ®¬n vµ xÕp phøc t¹p. + D©y quÊn sãng ®¬n vµ sãng phøc t¹p. + Trong 1 sè tr−êng hîp cßn dïng c¶ d©y quÊn hçn hîp: kÕt hîp c¶ d©y quÊn xÕp vµ sãng. Next Back Ch−¬ng 2
  12. m¸y ®iÖn mét chiÒu D©y quÊn cã phÇn D©y quÊn cã phÇn D¹ng sãng D¹ng xÕp tö ®ång ®Òu tö theo cÊp - Theo kÝch th−íc c¸c phÇn tö: d©y quÊn cã phÇn tö ®ång ®Òu vµ d©y quÊn theo cÊp. 4. C¸c b−íc d©y quÊn: - B−íc d©y quÊn thø nhÊt y1 :khoảng cách cạnh tác dụng 1 & 2 của 1 phần tử. - B−íc d©y quÊn thø hai y2 : khoảng cách cạnh tác dụng thứ hai của phần tử 1 và cạnh tác dụng 1 của phần tử thứ 2. - B−íc d©y tæng hîp y : khoảng cách giữa 2 cạnh tác dụng thứ nhất của hai phần tử liền kề. - B−íc vµnh gãp yG : khoảng cách giữa 2 thanh góp của 1 phần tử. Next Back Ch−¬ng 2 m¸y ®iÖn mét chiÒu 2.2: D©y quÊn xÕp ®¬n y1 1. B−íc cùc vµ c¸c b−íc d©y quÊn: y y2 a) B−íc cùc τ: Lµ chiÒu dµi phÇn øng d−íi 1 cùc π.D− D− lµ ®−êng kÝnh phÇn øng τ= [cm..] 2p τ lµ b−íc cùc 12 3 Z τ = nt [r·nh ng. tè] p lµ sè ®«i cùc 2p Z b) C¸c b−íc d©y quÊn: B−íc d©y quÊn thø nhÊt y1: y1 = nt ± ε 2p Trong ®ã: ε lµ 1 sè hoÆc ph©n sè ®Ó y1 lµ 1 sè nguyªn. Z nt + NÕu y1 = ta cã d©y quÊn b−íc ®ñ. 2p Z + NÕu y1 > nt ta cã d©y quÊn b−íc dµi. 2p Z nt + NÕu y1 < ta cã d©y quÊn b−íc ng¾n. 2p Next Back Ch−¬ng 2
  13. m¸y ®iÖn mét chiÒu - B−íc d©y quÊn tæng hîp (y) vµ b−íc vµnh gãp (yG ): §Æc ®iÓm cña d©y quÊn xÕp ®¬n lµ 2 ®Çu cña 1 phÇn tö nèi vµo 2 phiÕn gãp kÒ nhau nªn yG = y = 1. - B−íc d©y quÊn thø hai y2: Trong d©y quÊn xÕp ®¬n: y1 = y2 + y → y2 = y1 - y. 2. S¬ ®å khai triÓn: Khai triÓn d©y quÊn xÕp ®¬n M§MC cã Znt = S = G = 16, 2p = 4. a) TÝnh c¸c b−íc d©y quÊn: y1 = Z nt ± ε = 16 = 4 (B−íc ®ñ) y2 = y1 - y = 4 -1 = 3. 2p 4 y = yG = 1. b)Thø tù nèi c¸c phÇn tö: C¨n cø vµo c¸c b−íc d©y quÊn ta cã thÓ bè trÝ c¸ch nèi c¸c phÇn tö ®Ó thùc hiÖn d©y quÊn. Next Back Ch−¬ng 2 m¸y ®iÖn mét chiÒu 9 10 11 12 13 14 15 16 1 Líp trªn 1 2 34 7 8 56 +y1 Líp d−íi 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 1 2 3 4 c) Gi¶n ®å khai triÓn: - Gi¶ sö t¹i thêi ®iÓm kh¶o s¸t phÇn tö 1 n»m trªn ®−êng trung tÝnh h×nh häc (®ã lµ ®−êng th¼ng trªn bÒ mÆt phÇn øng mµ däc theo nã c¶m øng tõ b»ng 0). - VÞ trÝ cña c¸c cùc tõ trªn h×nh vÏ ph¶i ®èi xøng nhau, kho¶ng c¸ch gi÷a chóng ph¶i ®Òu nhau. ChiÒu réng cùc tõ b»ng 0,7 b−íc cùc.VÞ trÝ cña chæi than trªn phiÕn ®æi chiÒu còng ph¶i ®èi xøng, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c chæi than ph¶i b»ng nhau. ChiÒu réng chæi than lÊy b»ng 1 phiÕn ®æi chiÒu. - Yªu cÇu chæi than ph¶i ®Æt ë vÞ trÝ ®Ó dßng ®iÖn trong phÇn tö khi bÞ chæi than ng¾n m¹ch lµ nhá nhÊt vµ søc ®iÖn ®éng lÊy ra ë 2 ®Çu chæi than lµ lín nhÊt. Nh− vËy chæi than ph¶i ®Æt trªn trung tÝnh h×nh häc vµ trôc chæi than trïng víi trôc cùc tõ. Khai triÓn
  14. m¸y ®iÖn mét chiÒu S¬ ®å khai triÓn d©y quÊn M§MC D©y quÊn xÕp ®¬n cã Znt = S = G = 16, 2p = 4. n 2 4 8 11 13 14 15 16 1 3 5 6 7 9 10 12 S N N S 3 9 10 15 1 4 5 6 7 11 12 14 16 2 8 13 - + B1 A2 + - A1 B2 + - A B Next Back Ch−¬ng 2 m¸y ®iÖn mét chiÒu 3.X¸c ®Þnh sè ®«i m¹ch nh¸nh: A1 (-) Nh×n tõ ngoµi vµo d©y quÊn phÇn øng cã (+) thÓ biÓu thÞ b»ng s¬ ®å sau: B1 B2 A2 - Ta thÊy: d©y quÊn phÇn øng lµ 1 m¹ch ®iÖn gåm 4 m¹ch nh¸nh song song hîp l¹i. (M¹ch nh¸nh song song lµ phÇn d©y quÊn n»m gi÷a 2 chæi ®iÖn cã cùc tÝnh kh¸c nhau). NÕu m¸y cã 2p cùc th× sÏ cã 2p m¹ch nh¸nh song song. KÕt luËn: - Trong d©y quÊn xÕp ®¬n gi¶n th× sè m¹ch nh¸nh song song b»ng sè cùc tõ hay sè ®«i m¹ch nh¸nh song song b»ng sè ®«i cùc : a = p - NÕu d©y quÊn xÕp tho¶ m·n 2 ®iÒu kiÖn: chæi than n»m trªn ®−êng trung tÝnh h×nh häc vµ hÖ thèng m¹ch tõ ®èi xøng th× søc ®iÖn ®éng c¸c nh¸nh b»ng nhau vµ ®¹t gi¸ trÞ lín nhÊt. Next Back Ch−¬ng 2
  15. m¸y ®iÖn mét chiÒu 2-3: d©y quÊn xÕp phøc t¹p 1. B−íc d©y quÊn: §Æc ®iÓm cña d©y quÊn xÕp phøc t¹p lµ yG = m (m = 2, 3, 4...). Th«ng th−êng chØ dïng m = 2. Trong nh÷ng m¸y c«ng suÊt thËt lín míi dïng m > 2. Khi m = 2 = yG: y1 - NÕu sè r·nh nguyªn tè vµ sè phÇn tö lµ ch½n th× ta y y2 ®−îc 2 d©y quÊn xÕp ®¬n ®éc lËp. - NÕu sè r·nh nguyªn tè vµ sè phÇn tö lÎ ta ®−îc 2 d©y 1 2 3 45 quÊn xÕp ®¬n nh−ng kh«ng ®éc lËp mµ nèi tiÕp nhau thµnh 1 m¹ch kÝn. Nh− vËy cã thÓ coi d©y quÊn xÕp phøc t¹p gåm m d©y quÊn xÕp ®¬n lµm viÖc song song nhê chæi than. Vµ chæi than ph¶i cã bÒ réng ≥ m lÇn phiÕn gãp míi cã thÓ lÊy ®iÖn ra. Next Back Ch−¬ng 2 m¸y ®iÖn mét chiÒu 2. S¬ ®å khai triÓn: D©y quÊn xÕp phøc t¹p cã: yG = m = 2; 2p = 4; Znt = S = G = 24. Z 24 a) C¸c b−íc d©y quÊn: y1 = = = 6 y2 = y 1 - y = 6 - 2 = 4 2p 4 yG = y = 2 b) Thø tù nèi c¸c phÇn tö: Líp trªn 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 1 +y1 KhÐp kÝn 9 11 13 15 17 19 21 23 1 5 3 Líp d−íi 7 Líp trªn 22 24 2 8 10 12 14 16 18 20 2 6 4 +y1 KhÐp kÝn Líp d−íi 8 10 12 14 16 18 20 22 24 2 6 4 Next Back Ch−¬ng 2
  16. m¸y ®iÖn mét chiÒu Gi¶n ®å khai triÓn d©y quÊn M§MC D©y quÊn xÕp phøc t¹p yG = m = 2; 2p = 4; Znt = S = G = 24. n 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 12 3 4567 S N N S 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 12 3 4 67 23 24 5 8 A1 + B1 - A2 + B2 - A + B- Cùc tõ vµ chæixÕp phøc t¹p do quÊn xÕp ®¬n.xÕp ®¬n cïng ®Êu chung D©y quÊn ®iÖn nh− ë d©y m d©y quÊn ChØ kh¸c lµ bÒ réng chæi ®iÖn ≥ 2 thanphiÕn gãp ®Ó cãm¹ch nh¸nh song songëcña d©y quÊn: a = chæi lÇn do ®ã sè ®«i thÓ lÊy ®iÖn ®ång thêi 2 d©y quÊn ra. m.p. Next Back Ch−¬ng 2 m¸y ®iÖn mét chiÒu 2-4: d©y quÊn sãng ®¬n y1 y2 1. B−íc d©y quÊn: y1 = Z nt y ± ε. 2p D©y quÊn sãng ®¬n kh¸c víi d©y quÊn xÕp ®¬n ë yG. Muèn cho khi quÊn xong vßng thø nhÊt ®Çu cuèi cña phÇn tö thø p ph¶i kÒ víi ®Çu ®Çu cña phÇn tö ®Çu tiªn th× sè phiÕn ®æi chiÒu mµ c¸c phÇn tö v−ît qua ph¶i lµ: p.yG = G ± 1→ yG = G ± 1 (G lµ sè p phiÕn gãp). DÊu (+) øng víi d©y quÊn ph¶i. DÊu (-) øng víi d©y quÊn tr¸i. Z nt ± ε. y1 = 2p → y2 = y - y1 = yG - y1. y = yG = G ± 1 p Next Back Ch−¬ng 2
  17. m¸y ®iÖn mét chiÒu 2. S¬ ®å khai triÓn: Khai triÓn d©y quÊn sãng ®¬n cã Znt = S = G = 15; 2p = 4 a) B−íc d©y quÊn: y1 = Z nt ± ε = 15 - 3 = 3 (b−íc ng¾n) . y2 = y - y1 = 7 - 3 = 4. 2p 44 15 − 1 G ±1 y = yG = = = 7 (d©y quÊn tr¸i) 2 p b) Thø tù nèi c¸c phÇn tö: Líp trªn 14 6 13 5 12 4 11 3 10 2 9 1 1 15 7 8 +y1 +y2 Líp d−íi 4 11 3 10 2 9 8 15 7 14 6 13 5 12 1 Next Back Ch−¬ng 2 m¸y ®iÖn mét chiÒu Gi¶n ®å khai triÓn d©y quÊn M§MC D©y quÊn sãng ®¬n cã Znt = S = G = 15; 2p = 4 n 11 9 10 3 5 2 14 12 13 6 8 1 4 15 7 S N S N 3 6 8 4 7 5 9 10 11 12 13 14 15 1 2 B1 - A2 + A1 + B2 - A+ B- D©y quÊn sãng ®¬n chØ cã 1 ®«i m¹ch nh¸nh song song: a = 1. Quy luËt nèi d©y cña d©y quÊn sãng ®¬n lµ nèi tiÕp tÊt c¶ c¸c phÇn tö d−íi ë c¸c cùc cã cïng cùc tÝnh l¹i råi nèi víi c¸c phÇn tö ë d−íi c¸c cùc cã cùc tÝnh kh¸c cho ®Õn hÕt. Next Back Ch−¬ng 2
  18. m¸y ®iÖn mét chiÒu 2-5: d©y quÊn sãng phøc t¹p 1. B−íc d©y quÊn: T−¬ng tù nh− víi d©y quÊn sãng ®¬n. Riªng b−íc vµnh gãp: yG = G ± m p 2. S¬ ®å khai triÓn: m = 2; 2p = 4; Znt = S = 18. ± ε = 18 − 2 = 4 (d©y quÊn b−íc ng¾n) a) TÝnh b−íc d©y quÊn: y1 = Z nt 4 4 2p G ± m 18 − 2 yG = = = 8 = y; y2 = y - y1 = 8 - 4 = 4. p 2 b) Thø tù nèi c¸c phÇn tö: KhÐp kÝn Líp trªn 2 10 18 8 16 6 14 4 12 2 +y1 +y2 14 4 12 2 10 18 8 16 Líp d−íi 6 KhÐp kÝn Líp trªn 1 9 17 7 15 5 13 3 11 1 +y1 +y2 15 Líp d−íi 5 13 7 1 9 17 3 11 Next Back m¸y ®iÖn mét chiÒu Gi¶n ®å khai triÓn d©y quÊn M§MC D©y quÊn sãng phøc t¹p cã: m = 2; 2p = 4; Znt = S = 18 n 5 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 3 7 1 4 6 2 8 S N N S 5 9 3 7 13 14 18 6 4 10 12 15 8 16 17 11 1 2 A1 + B1 - B2 - A2 + B- A + D©y quÊn sãng phøc t¹p gåm m d©y quÊn sãng ®¬n hîp l¹i do ®ã sè ®«i m¹ch nh¸nh song song cña d©y quÊn sãng phøc t¹p: a = m. Next Back Ch−¬ng 2
  19. m¸y ®iÖn mét chiÒu 2.6: D©y c©n b»ng ®iÖn thÕ 1.§iÒu kiÖn ®Ó d©y quÊn ®èi xøng: - D©y quÊn M§MC t−¬ng øng nh− 1 m¹ch ®iÖn gåm 1 sè nh¸nh song song ghÐp l¹i. Mçi nh¸nh gåm 1 sè phÇn tö nèi tiÕp nhau. - ë ®iÒu kiÖn b×nh th−êng: søc ®iÖn ®éng sinh ra trong c¸c m¹ch nh¸nh song song b»ng nhau, dßng ®iÖn ph©n bè ®Òu trong c¸c nh¸nh. - D©y quÊn ph¶i ®¶m b¶o 1 sè yªu cÇu sau: + §¶m b¶o vÒ c¶m øng tõ: HÖ thèng m¹ch tõ ph¶i cã cÊu t¹o ®èi xøng, tõ th«ng ë c¸c cùc nh− nhau. + §iÒu kiÖn vÒ d©y quÊn: TÊt c¶ c¸c d©y quÊn t¹o thµnh m¹ch nh¸nh ph¶i t−¬ng ®−¬ng nhau vµ sè phÇn tö cña c¸c nh¸nh còng ph¶i t−¬ng ®−¬ng. Next Back Ch−¬ng 2 m¸y ®iÖn mét chiÒu 2. D©y c©n b»ng ®iÖn thÕ lo¹i 1: - D©y c©n b»ng ®iÖn thÕ lµm mÊt sù kh«ng ®èi xøng cña m¹ch tõ trong M§ ®Ó c©n b»ng ®iÖn thÕ ë c¸c m¹ch nh¸nh cña d©y quÊn xÕp n»m d−íi c¸c cùc tõ cã cïng cùc tÝnh ®−îc gäi lµ d©y c©n b»ng lo¹i 1. B−íc thÕ yt b»ng sè phiÕn ®æi chiÒu d−íi mçi ®«i cùc: GG = yt = p a 3. D©y c©n b»ng lo¹i 2: - D©y c©n b»ng lµm mÊt sù ph©n bè kh«ng ®èi xøng cña ®iÖn ¸p trªn vµnh gãp gäi lµ d©y c©n b»ng lo¹i 2. SG = B−íc thÕ: yt = a a Next Back Ch−¬ng 2
  20. m¸y ®iÖn mét chiÒu Ch−¬ng 3: C¸c quan hÖ ®iÖn tõ trong m¸y 3.1: Søc ®iÖn ®éng d©y quÊn phÇn øng 3.2: M« men ®iÖn tõ - c«ng suÊt ®iÖn tõ 3.3: C©n b»ng n¨ng l−îng - tæn hao - hiÖu suÊt Next Back PhÇn I m¸y ®iÖn mét chiÒu 3.1: Søc ®iÖn ®éng d©y quÊn phÇn øng Søc ®iÖn ®éng trung b×nh c¶m øng trong 1 thanh dÉn cã chiÒu dµi l, chuyÓn ®éng víi vËn tèc v trong tõ tr−êng b»ng: etb = Btb.l.v π.D − .n τ lµ b−íc cùc n = 2pτ. v= D− lµ ®−êng kÝnh phÇn øng. 60 60 Φδ p lµ sè ®«i cùc. Btb = τl n lµ tèc ®é quay phÇn øng(v/phót) Φδ: tõ th«ng khe hë d−íi mçi cùc tõ (Wb) NÕu gäi N lµ tæng sè thanh dÉn cña d©y quÊn th× mçi m¹ch nh¸nh song song sÏ cã N thanh dÉn nèi tiÕp nhau. Nh− vËy søc ®iÖn Φδ 2a n n ®éng cña m¸y: = 2p.Φ δ . .l. 2pτ. e= τl tb 60 60 pN N Hay E− = Ce.Φδ.n (V) .Φ δ .n E− = .etb = 2a 60a pN Trong ®ã: Ce = lµ hÖ sè phô thuéc kÕt cÊu m¸y vµ d©y quÊn. 60a Next Back Ch−¬ng 3
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2