Bài giảng Một số tác giả, tác phẩm như là hiện tượng trong đời sống Văn học hiện đại Việt Nam nêu lên một số tác giả và tác phẩm như là hiện tượng trong đời sống Văn học Việt Nam như Nguyên Hồng, Truyện thầy Lazaro, bài thơ Tình già của Phan Khôi; thơ Xuân Diệu; tiểu thuyết Số đỏ của Vũ Trọng Phụng;... Mời các bạn tham khảo.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Một số tác giả, tác phẩm như là hiện tượng trong đời sống Văn học hiện đại Việt Nam
- Một số tác giả, tác phẩm
như là hiện tượng trong đời
sống văn học hiện đại Việt
Nam
- Tài liệu học tập
1. Nhiều tác giả, (1998), Văn học Việt Nam
(1900-1945), NXB Giáo dục, Hà Nội.
2. Mã Giang Lân (chủ biên), (2000), Quá
trình hiện đại hóa văn học Việt Nam 1900
– 1945, NXB Văn hóa thông tin, Hà Nội.
3. Nguyễn Kim Anh (chủ biên), (2004),
Tiểu thuyết Nam Bộ cuối thế kỷ XIX đầu
thế kỷ XX, NXB ĐHQG TP HCM.
- 4. Lê Trí Viễn, (1996), Đặc trưng văn học
Trung đại Việt Nam, NXB KHXH, Hà Nội.
6. Nguyễn Thành Thi, (2010), Văn học thế
giới mở (Tiểu luận, phê bình), NXB Trẻ,
TP. HCM.
7. Hoài Thanh, Hoài Chân (tái bản 1988),
Thi nhân Việt Nam, NXB Văn Học, Hà Nội.
8. Vũ Ngọc Phan, (tái bản 1960), Nhà văn
hiện đại, NXB Thăng Long, Sài Gòn.
- - Truyện Thầy Lazaro Phiền (Nguyễn
Trọng Quản)
-
Tình già (Phan Khôi)
-
Thơ thơ, Gửi hương cho gió (Xuân
Diệu)
-
Nguyên Hồng, Những tác phẩm tiêu
biểu trước 1945 (Bạch Văn Hợp sưu
tầm, tuyển chọn, giới thiệu), NXB Giáo
dục, (2000).
- Sinh viên thực hành theo
nhóm
1. Truyện Thầy Lazaro Phiền của Nguyễn
Trọng Quản như một hiện tượng văn
học.
2. Bài thơ Tình già của Phan Khôi như
một hiện tượng văn học.
3. Thơ Xuân Diệu trước Cách mạng
tháng Tám năm 1945 như một hiện
tượng văn học.
4. Số đỏ của Vũ Trọng Phụng như một
- 5. Truyện ngắn trào phúng Nguyễn Công
Hoan như một hiện tượng văn học.
6. Truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao
như một hiện tượng văn học.
7. Tiểu thuyết Sống mòn của Nam Cao
như một hiện tượng văn học.
- Nhắc lại một số khái niệm
1. Về khái niệm hiện đại hóa trong văn
học
2. Văn học hiện đại Việt Nam bắt đầu từ
bao giờ? (Vấn đề phân kỳ văn học)
3. Quá trình hiện đại hóa văn học Việt
Nam diễn ra như thế nào?
4. Thế nào được coi là một hiện tượng
trong đời sống văn học?
- 1. Về khái niệm hiện đại hóa
trong văn học
Bốn quan niệm về hiện đại hóa:
1.1. Hiện đại hóa được hiểu như sự vận động
lịch đại của văn học, cái sau mới hơn cái
trước, khác cái cũ trước đó. Như vậy, hiện đại
hóa là một quá trình diễn ra liên tục không
ngừng.
1.2. Hiện đại hóa được xem như một quá trình
mà văn học bắt đầu có được đặc điểm, tính
chất của văn học ngày nay. Theo đó, hiện đại
hóa đồng nghĩa với đương đại.
- 1.3. Hiện đại hóa như một quá trình gia
nhập vào quỹ đạo chung của các nền
văn học đã được quốc tế hóa, tức quá
trình hội nhập vào dòng chảy của các
nền văn học tiên tiến đương đại trên thế
giới (Phương Tây hóa).
1.4. Hiện đại hóa như một chuỗi tiến bộ
nghệ thuật, một sự vận động từ thấp lên
cao, từ dở đến hay theo phạm trù giá trị.
Bốn cách hiểu trên có chỗ đan xen, trùng
- Chúng tôi quan niệm:
Bản chất khái niệm hiện đại hóa là quá
trình làm cho văn học thoát ra khỏi hệ
thống thi pháp văn học Trung đại để xây
dựng một hệ thống thi pháp mới theo mô
hình của văn học phương Tây (chủ yếu
là văn học Pháp) nhằm hội nhập với nền
văn học hiện đại thế giới.
(Nguyễn Thành Thi lại quan niệm quá
trình hiện đại hóa văn học, nhìn từ bên
- Đặc trưng thi pháp văn học Trung đại:
- Tính quy phạm chặt chẽ (mục đích giáo
huấn, quan niệm và sử dụng các thể loại
văn học; sử dụng văn liệu theo mô tip,
công thức…)
- Ước lệ trở thành nguyên tắc, chuẩn
mực . Từ đó dẫn đến tính uyên bác, các
điệu hóa; tính sùng cổ và tính phi ngã.
(Xem thêm: Lê Trí Viễn, Đặc trưng văn
- 2. Văn học hiện đại Việt Nam bắt đầu từ
bao giờ?
2.1. Có các ý kiến khác nhau: từ 1930?,
từ 1920?, từ đầu TK XX?, từ cuối TK XIX
đầu TK XX? gắn liền với quá trình sưu
tầm, bổ sung nguồn tư liệu và sự phát
triển của công tác nghiên cứu văn học.
Các ý kiến đều thống nhất coi 30 năm
đầu thế kỷ XX là giai đoạn giao thời,
chuyển tiếp. Hiện đại hóa là một quá
- 2.2. Hiện đại hóa là một nhu cầu tất yếu,
khách quan của nền văn học dân tộc trên
cơ sở những tiền đề kinh tế, xã hội và
văn hóa Việt Nam đầu thế kỷ XX.
-
Hình thái kinh tế, xã hội thay đổi từ
Phong kiến sang tư bản dưới hình thức
thuộc địa, từ đó dẫn đến sự phân hóa
giai cấp mạnh mẽ làm thay đổi ý thức
xã hội.
-
- -
Tính chất chuyên nghiệp hóa của hoạt
động sáng tác (viết văn là một nghề
kiếm sống, tác phẩm là hàng hóa để
kinh doanh).
-
Có các phương tiện hỗ trợ cho hoạt
động sáng tác, giới thiệu, truyền bá tác
phẩm (nhà in, nhà XB, báo chí…)
-
Có chữ quốc ngữ dần thay thế chữ Hán
và chữ Nôm.
- 3. Quá trình hiện đại hóa văn học Việt
Nam diễn ra như thế nào?
3.1. Căn cứ vào bản thân văn học, công
cuộc hiện đại hóa văn học VN diễn ra
theo quá trình từ Dịch thuật, mô phỏng,
phóng tác các tác phẩm văn học nước
ngoài (Pháp, Trung Quốc…) đến tự sáng
tác . Ở tất cả các khâu đều không tách
rời truyền thống.
3.2. Hiện đại hóa cả nội dung và hình
- 4. Các giai đoạn của quá trình HĐH
-
30 năm đầu thế kỷ XX: chuẩn bị,
chuyển tiếp, giao thời giữa Trung đại
và hiện đại.
-
1930 – 1945: Hoàn tất một chu trình
HĐH, đạt nhiều thành tựu, hội nhập văn
học thế giới. Xu hướng vận động bao
trùm là hiện đại hóa
-
1945 – 1975: VH đặt dưới sự lãnh đạo
- 4. Thế nào được coi là một hiện tượng
trong đời sống văn học?
-
Khác thường, độc đáo, gây ấn tượng
rõ rệt.
-
Có sức thu hút sự chú ý của công
chúng và dư luận.
-
Có thể có nhiều thái độ, ý kiến khác
biệt về phía người tiếp nhận (đồng
hướng, nghịch hướng).
- Nguyên Hồng như một
hiện tượng văn học
Nguyên Hồng vào nghề năm 1936. Khi
ấy, văn đàn Việt Nam đã xuất hiện những
tên tuổi sáng giá ở hầu khắp các xu
hướng (Lãng mạn: TTTLVĐ, Thơ Mới;
Hiện thực: Nguyễn Công Hoan, Vũ Trọng
Phụng…) và thể loại văn học (Phóng sự,
tiểu thuyết, thơ, kịch…). Vậy, cái khác
người, cái độc đáo của NH là gì?
- 1. Nhà văn của những kiếp
người cùng khổ, dưới đáy xã
1.1.
hộiCảm hứng chủ đạo: thương cảm
những người cùng khổ, dưới đáy của xã
hội thực dân, phong kiến.
1.2. Thế giới nghệ thuật
-
Con đường nghệ thuật nhất quán
-
Bức tranh xã hội và nhân sinh: TP Hải
Phòng phồn tạp, lầm than.
-
Nhân vật trung tâm của tác phẩm NH là
những người cùng khổ, dưới đáy (Phụ
- 2. Nhà văn có niềm tin sáng chói
vào thiện căn bền vững của những
người lao động cùng khổ, dưới đáy
2.1. Những “nhân vật trái tim” đầy lòng
nhân ái, vị tha mang tinh thần “chịu nạn”
2.2. Những nhân vật không bị tha hóa,
không chịu chết hẳn phần người trong
một hoàn cảnh tối tăm, thê thảm, hủy
hoại nhân cách (trộm cắp, đĩ điếm)
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
