Bài giảng Object-Oriented programming: Chương 4 - Văn Thị Thiên Trang

Chương 4. Kế thừa<br /> Mục đích & yêu cầu<br /> Giải thích được:<br /> • Thừa kế là gì trong OOP<br /> OOP.<br /> • Các loại thừa kế trong các ngôn ngữ OOP.<br /> <br /> Chương 4. Kế thừa<br /> <br /> Phân biệt được kỹ thuật Overloading và<br /> Overriding.<br /> verriding.<br /> Sử dụng được toán tử instanceOf và ép kiểu<br /> trong Java<br /> Giải thích được những tình huống có thể xảy<br /> ra khi ép kiểu.<br /> 1<br /> <br /> Nội dung chính<br /> <br /> 2<br /> <br /> 1. Kế thừa – Khái niệm<br /> <br /> 1.<br /> <br /> Kế thừa – Inheritance.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> Phạm vi kế thừa<br /> ế ừ<br /> <br /> 3.<br /> <br /> Đối tượng Super<br /> <br /> Lớp dùng để kế thừa gọi là lớp cha (lớp<br /> cơ sở)<br /> <br /> 4.<br /> <br /> Định nghĩa lại phương thức<br /> <br /> Lớp kế thừa gọi là lớp con (lớp dẫn xuất).<br /> <br /> 5.<br /> 5<br /> <br /> Quan hệ qiữa các lớp<br /> <br /> 6.<br /> <br /> Toán tử instanceof<br /> <br /> Lớp con có một số thành phần của lớp cha<br /> mà không cần định nghĩa<br /> <br /> 7.<br /> <br /> Vấn đề ép kiểu trong Java<br /> <br /> Kế thừa cho phép định nghĩa một lớp mới<br /> qua một lớp đã có<br /> <br /> Lớp con có thể định nghĩa thêm các thành<br /> phần riêng của mình.<br /> 3<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1<br /> <br /> Chương 4. Kế thừa<br /> 1. Kế thừa – Ưu điểm<br /> <br /> 1. Kế thừa – Phân Loại<br /> <br /> Thừa hưởng data và code từ một hay<br /> g<br /> ộ<br /> y<br /> <br /> Đơn kế thừa<br /> Đa kế thừa (thừa kế bội)<br /> <br /> nhiều lớp khác.<br /> <br /> Mỗi ngôn ngữ OOP hỗ trợ khả năng kế<br /> <br /> Kỹ thuật này giúp tái sử dụng code<br /> <br /> thừa riêng<br /> <br /> Tiết kiệ công sức lậ t ì h công<br /> kiệm ô<br /> ứ lập trình, ô<br /> <br /> C++: Đa kế thừa<br /> <br /> sức kiểm tra code.<br /> <br /> C#, Java : Đơn kế thừa.<br /> 5<br /> <br /> 6<br /> <br /> Thí dụ về thừa kế<br /> <br /> 1. Kế thừa – Khai báo<br /> Cú pháp:<br /> 300<br /> <br /> 200<br /> <br /> 150<br /> 25<br /> Luan<br /> P02<br /> <br /> 100<br /> <br /> 21<br /> Hoa<br /> H<br /> P01<br /> <br /> mng<br /> emp<br /> p<br /> <br /> class extends <br /> {<br /> Khai báo các thành phần bổ sung của lớp con<br /> }<br /> <br /> 200<br /> 150<br /> 25<br /> Quang<br /> P03<br /> <br /> 300<br /> 200<br /> 100<br /> <br /> Ví dụ: lớp SinhVien kế thừa từ lớp ConNguoi<br /> ụ<br /> p<br /> p<br /> g<br /> class SinhVien extends CONNGUOI<br /> {<br /> ….<br /> }<br /> 7<br /> <br /> 8<br /> <br /> 2<br /> <br /> Chương 4. Kế thừa<br /> 2. Phạm vi kế thừa<br /> <br /> 2. Phạm vi kế thừa<br /> <br /> Lớp con được phép kế thừa các thành<br /> phần của lớp cha với phạm vi:<br /> <br /> Ví dụ:<br /> class ConNguoi<br /> {<br /> protected String hoTen;<br /> protected int namSinh;<br /> public ConNguoi(){ hoTen=“”; namSinh=1900;}<br /> public ConNguoi(String ht, int ns){ …}<br /> public void ganHoTen(String ht){…}<br /> public void ganNamSinh(int ns){…}<br /> bli<br /> id<br /> N Si h(i t<br /> ){ }<br /> public String layHoTen(){…}<br /> public String layNamSinh(){…}<br /> public void hienThi()<br /> { System.out.print(hoTen+” “ + namSinh);}<br /> <br /> • public<br /> • protected<br /> <br /> Thành phần p<br /> p<br /> protected: được p p kế<br /> ợ phép<br /> thừa nhưng không được phép truy<br /> xuất bên ngoài lớp.<br /> 9<br /> <br /> 2. Phạm vi kế thừa<br /> <br /> }<br /> <br /> 10<br /> <br /> 3. Đối tượng super<br /> Đối tượng super dùng để truy xuất đến đối tượng<br /> thuộc lớp cha trong phạm vi lớp con<br /> con.<br /> <br /> class SinhVien extends ConNguoi<br /> {<br /> <br /> Sử dụng super:<br /> <br /> protected double dtb;<br /> public void ganDtb(double d){…}<br /> <br /> • Gọi phương thức khởi tạo lớp cha: super(…)<br /> <br /> public double layDtb(){…}<br /> <br /> Gọi phương thức thuộc lớp cha: super.tenPhươngThức(…)<br /> <br /> public void hienThi(){…}<br /> <br /> Lời gọi super() phải được gọi đầu tiên trong PTKT<br /> lớp con (sau khai báo).<br /> <br /> }<br /> <br /> Lớp SV có những thành phần nào?<br /> 11<br /> <br /> Nếu trong lớp con không gọi PTKT của lớp cha thì<br /> tự động gọi PTKT ngầm định của lớp cha.<br /> 12<br /> <br /> 3<br /> <br /> Chương 4. Kế thừa<br /> 3. Đối tượng super<br /> <br /> 4. Định nghĩa lại phương thức<br /> <br /> Ví dụ sử dụng super<br /> <br /> Override:<br /> Override: Trong lớp con được phép định<br /> nghĩa lại (sửa code bên trong phương<br /> thức) các phương thức kế thừa từ lớp<br /> cha.<br /> cha.<br /> <br /> class SinhVien extends ConNguoi{<br /> protected double dtb;<br /> public SinhVien() { super(); dtb=0.0;}<br /> public SinhVien(String ht, int ns, double d)<br /> { super(ht,ns); dtb=d; }<br /> public void ganDtb(double d){…}<br /> public double layDtb(){ }<br /> layDtb(){…}<br /> public void hienThi(){…}<br /> <br /> Đối tượng của lớp con sẽ sử dụng<br /> ợ g<br /> p<br /> ụ g<br /> phương thức đã định nghĩa lại.<br /> lại.<br /> <br /> }<br /> <br /> 13<br /> <br /> 14<br /> <br /> 4. Định nghĩa lại phương thức<br /> <br /> 4. Định nghĩa lại phương thức<br /> <br /> Ví dụ: định nghĩa lại phương thức hienThi() trong<br /> lớp SinhVien:<br /> class SinhVien extends ConNguoi{<br /> <br /> Khác biệt giữa overloading và overriding:<br /> overriding:<br /> • Overloading: Kỹ thuật cho phép nhiều hành vi trùng tên<br /> Overloading:<br /> <br /> protected double dtb;<br /> …<br /> public void hienThi()<br /> {<br /> super.hienThi();<br /> System.out.println(“ ” + dtb);<br /> }<br /> <br /> nhưng khác số lượng tham số hoặc kiểu tham số trong<br /> cùng một lớp.<br /> lớp.<br /> • Overriding: Kỹ thuật cho phép sửa code của một hành<br /> vi mà lớp con thừa kế từ lớp cha để lớp con phản ứng<br /> <br /> }<br /> <br /> Sử dụng:<br /> <br /> khác với lớp cha.<br /> <br /> SinhVien sinhVien = new SinhVien(“Ng Van A”,1985,7.5);<br /> SinhVien(“Ng<br /> sinhVien.hienThi();//gọi phương thức đã được định nghĩa lại.<br /> 15<br /> <br /> 16<br /> <br /> 4<br /> <br /> Chương 4. Kế thừa<br /> Luyện tập<br /> overloading method:<br /> cùng tên,<br /> khác tham số,<br /> cùng lớp<br /> <br /> overriding method:<br /> cùng tên,<br /> cùng tham số,<br /> ở hai lớp cha con<br /> <br /> Khai báo lớp SV (theo sơ đồ)<br /> Khai báo các lớp SVSP, SVTH kế thừa<br /> từ lớp SV.<br /> Chương trình:<br /> • Tạo 1 sinh viên SP<br /> • Tạo 1 sinh viên TH<br /> • Hiển thị thông tin của 2 SV trên<br /> <br /> 17<br /> <br /> 18<br /> <br /> SV<br /> <br /> Sơ đồ các<br /> lớp<br /> <br /> SVSP<br /> #noiTT<br /> #diemTT<br /> +SVSP(..)<br /> +hienThi()<br /> +duocTN()<br /> <br /> Cài đặt lớp SV<br /> <br /> #hoTen<br /> #namSinh<br /> #dtb<br /> +SV(String,int,double)<br /> SV(S i<br /> i d bl )<br /> +hienThi()<br /> SVTH<br /> #tenDT<br /> #diemDT<br /> + SVTH(…)<br /> + hienThi()<br /> + duocTN()<br /> <br /> class SV<br /> {<br /> protected String hoTen;<br /> protected int namSinh;<br /> protected double dtb;<br /> public SV(String ht, int ns, double d)<br /> {hoTen=ht; namSinh=ns; dtb=d;}<br /> public void hienThi()<br /> {<br /> System.out.print(hoTen+” “+namSinh+” “+dtb);<br /> }<br /> }<br /> <br /> 19<br /> <br /> 20<br /> <br /> 5<br /> <br />