Bài giảng Phương pháp nghiên cứu trong quản lý kinh tế: Chương 5 - TS. Hồ Ngọc Ninh

3/21/2016<br /> <br /> HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM<br /> <br /> BỘ MÔN KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƯ<br /> <br /> PHƯƠNG PHÁP TRÌNH BÀY<br /> NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> Phạm Văn Hùng<br /> Nguyễn Thị Dương Nga<br /> Hồ Ngọc Ninh<br /> <br /> NỘI DUNG<br /> 1. Viết nghiên cứu KHOA HỌC<br /> 2. Trích dẫn tài liệu và tài liệu tham khảo theo qui<br /> định của VNUA<br /> 3. Thuyết trình kết quả nghiên cứu<br /> <br /> 2<br /> <br /> 1. Viết nghiên cứu KHOA HỌC<br /> 1.1. Đề cương nghiên cứu<br /> 1.2. Báo cáo khoa học<br /> - Báo khoa học<br /> - các loại báo cáo<br /> - Sách chuyên khảo khoa học<br /> <br /> 3<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1<br /> <br /> 3/21/2016<br /> <br /> 1. Viết nghiên cứu KHOA HỌC<br /> • Viết là một phương pháp trình bày nghiên cứu khoa học<br /> • Mỗi đối tượng khác nhau thì đòi hỏi phương pháp viết<br /> khác nhau<br /> • Tùy theo yêu cầu của:<br /> – Cơ quan tài trợ<br /> – Cơ quan chủ quản<br /> – Cơ quan cấp trên<br /> – Nhà xuất bản, v.v<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1.1. Đề cương nghiên cứu<br /> • Có nhiều loại đề cương khác nhau:<br /> - đề cương nghiên cứu KHCN cấp trường, cấp bộ,<br /> cấp tỉnh<br /> - Đề cương đề tài dự án quốc tế<br /> - Đề cương đề tài thực nghiệm<br /> - Đề cương khóa luận, luận văn, luận án<br /> <br /> 5<br /> <br /> 5<br /> <br /> Đề cương nghiên cứu<br /> 1.<br /> 2.<br /> 3.<br /> 4.<br /> 5.<br /> 6.<br /> 7.<br /> <br /> Tên đề tài<br /> Lý do nghiên cứu (Vì sao tôi nghiên cứu?)<br /> Lịch sử nghiên cứu (Ai đã làm gì?)<br /> Mục tiêu nghiên cứu (Tôi sẽ làm gì?)<br /> Phạm vi nghiên cứu (Tôi làm đến đâu)<br /> Mẫu khảo sát (Tôi làm ở đâu)<br /> Câu hỏi (Vấn đề) nghiên cứu (Tôi cần trả lời câu hỏi nào trong nghiên<br /> cứu/Tôi cần giải quyết vấn đề gì trong nghiên cứu của tôi)<br /> 8. Giả thuyết khoa học (Luận điểm của tôi ra sao?)<br /> 9. Phương pháp chứng minh luận điểm Tôi chứng minh luận điểm của tôi<br /> bằng cách nào?)<br /> 10. Dự kiến nội dung nghiên cứu (luận cứ nào để chứng minh?)<br /> 1) Nội dung về lý luận và thực tiễn<br /> 2) Nội dung khảo sát thực tế<br /> 3) Nội dung dự báo<br /> Các vấn đề khác<br /> (Xem phụ lục 1: Đề cương nghiên cứu,<br /> Phụ lục 2: Thuyết minh đề tài nghiên cứu của bộ GD & ĐT<br /> <br /> 6<br /> <br /> 6<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3/21/2016<br /> <br /> 1.2. Viết báo cáo khoa học<br /> • Suy nghĩ những kết luận chính của nghiên cứu là gì?<br /> Đây là “thông điệp” mà chúng ta muốn gửi tới người đọc.<br /> <br /> • Đã có tất cả số liệu/thông tin, các bảng, hình, đồ thị để<br /> minh chứng cho các kết luận trên?<br /> Nếu có thể suy nghĩ cấu trúc trình bày NÓI về kết quả. Nó sẽ giúp<br /> cho ta biết, cần phải đưa vào những nội dung nào, thiếu phần nào,<br /> tính logic của vấn đề<br /> <br /> Nguyên tắc viết: Trước khi bắt đầu viết, tự hỏi:<br /> “Mình muốn nói cái gì?”<br /> • Sau khi hoàn thành viết, tự hỏi:<br /> “Liệu mình đã nói đầy đủ điều đó?”<br /> <br /> 7<br /> <br /> 1.3. Viết báo cáo nghiên cứu<br /> * Các loại báo cáo:<br /> • Báo cáo không công bố của các cơ sở đào tạo<br /> (luận án)<br /> • Các báo cáo được phổ biến qua kênh truyền<br /> thông (báo cáo định kỳ)<br /> • Các báo cáo thông qua hệ thống Internet<br /> • Báo cáo trao đổi kỹ thuật<br /> • Bài báo cho các tạp chí không thẩm định<br /> • Bài báo cho tạp chí thẩm định<br /> • Sách chuyên khảo<br /> 8<br /> <br /> Những gợi ý cơ bản khi viết báo cáo khoa học<br /> • Cần có tất cả các bảng, sơ đồ, đồ thị (bản nháp) khi viết?<br /> • Suy nghĩ những điểm chính cần phải viết từ các bảng, sơ đồ,<br /> đồ thị. Tập trung vào các giả thuyết đã chứng minh?<br /> • Quyết định về định dạng của báo cáo NC<br /> • Có thể viết các nội dung chính cần có (gạch đầu dòng)<br /> – Rất khó có thể viết hoàn thiện các câu, đoạn ngay lần đầu tiên<br /> <br /> • Thứ tự viết – tùy loại báo cáo (một số báo cáo NC có thể<br /> viết phần phương pháp và kết quả NC trước)<br /> • Viết phần sau xem lại phần trước để thể hiện tính gắn kết<br /> 9<br /> <br /> 3<br /> <br /> 3/21/2016<br /> <br /> Cấu trúc của báo cáo<br /> Trang bìa<br /> Lời cảm ơn<br /> Trang mục lục<br /> Danh mục bảng, đồ thị, sơ đồ<br /> Tóm tắt<br /> <br /> Nội dung báo cáo<br /> - Lý do nghiên cứu<br /> - Mục tiêu nghiên cứu<br /> - Giả thuyết và câu hỏi<br /> nghiên cứu<br /> - Đối tượng, phạm vi, nội<br /> dung nghiên cứu<br /> <br /> •<br /> •<br /> •<br /> •<br /> •<br /> •<br /> <br /> Tổng quan tài liệu NC<br /> Phương pháp và qui trình NC<br /> Kết quả NC và thảo luận<br /> Kết luận<br /> Phụ lục<br /> Tài liệu tham khảo<br /> <br /> Đây chỉ là định hướng, không phải cấu trúc luận án hay báo cáo cụ thể<br /> <br /> 10<br /> <br /> 2. Trích dẫn khoa học<br /> 2.1. Ý nghĩa của trích dẫn khoa học:<br /> • Ý nghĩa khoa học<br /> • Ý nghĩa trách nhiệm<br /> • Ý nghĩa pháp lý<br /> • Ý nghĩa đạo đức<br /> 2.2. Một số suy nghĩ cần tránh khi trích dẫn<br /> (Zuckerman):<br /> • Người trẻ muốn nhanh chóng nổi danh<br /> • Các bậc “lão làng” muốn níu kéo ánh hào quang<br /> đã tắt<br /> • Tâm lý đố kỵ, mặc cảm bị thua kém người được<br /> mình trích dẫn<br /> 11<br /> <br /> 2.3. Nguyên tắc chung trích dẫn tài liệu<br /> - Tất cả các nội dung, kiến thức của người/cơ quan/tài liệu<br /> khác đều phải trích dẫn<br /> - Trừ những kiến thức cơ bản trong sách giáo khoa (Text<br /> books)<br /> - Nếu trong văn bản có tên (nguồn) thì mục tài liệu tham<br /> khảo cũng có và ngược lại<br /> - Danh mục tài liệu tham khảo phải đầy đủ - người đọc hay<br /> người quan tâm có khả năng tìm được<br /> <br /> 12<br /> <br /> 4<br /> <br /> 3/21/2016<br /> <br /> 2.3. Nguyên tắc chung trích dẫn tài liệu<br /> • Trích dẫn trực tiếp (Quotation):<br /> - Trích dẫn toàn bộ đoạn văn, có thể có định dạng khác với<br /> văn bản<br /> - Cần phải chứng minh là mình đã hiểu đoạn văn và có khả<br /> năng tóm tắt cũng như trình bày<br /> Ví dụ: Nguyễn Văn A (2009) nêu rõ “Tăng trưởng vốn đầu tư có<br /> ảnh hưởng mạnh nhất đến tăng trưởng sản lượng nền kinh tế quốc<br /> dân”.<br /> <br /> • Trích dẫn nội dung (Citation):<br /> - Trích dẫn ý tưởng/kết luận của người khác<br /> - Cuối câu cần phải trích nguồn gồm tên tác giả (tên họ<br /> surname) và năm công bố công trình. (Pindyck, 2001)<br /> 13<br /> <br /> Ví dụ:<br /> Trong nông nghiệp, đa dạng hoá, theo nghĩa hẹp, có<br /> nghĩa là tăng chủng loại sản phẩm nông nghiệp hoặc dịch<br /> vụ do nông dân làm ra. Trong nhiều năm, đa dạng hoá đã<br /> là một chiến lược truyền thống của các nông hộ để đối<br /> phó với các rủi ro và duy trì an toàn lương thực (Ngân<br /> hàng thế giới tại Việt Nam, 2006).<br /> Nguồn: Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, 2006. Thúc đẩy công cuộc phát triển<br /> nông thôn ở Việt Nam: Tăng trưởng, Công bằng và Ða dạng hóa. Phần 4: Ða<br /> dạng hóa nông nghiệp ở Việt Nam. Trang 6<br /> <br /> 14<br /> <br /> 2.4. Cách trình bày tài liệu tham khảo<br /> • Các thông tin kèm theo phần<br /> * các khối tiếng :<br /> trích dẫn phải bảo đảm các yếu<br /> Tiếng Việt<br /> tố để người đọc có thể tìm được<br /> 1.<br /> tài liệu gốc khi cần.<br /> ...<br /> • Chỉ được phép đưa vào danh<br /> 97.<br /> mục TLTK khi luận văn có sử<br /> Tiếng Anh<br /> dụng tham khảo.<br /> 98.<br /> Các yếu tố cơ bản của một tài liệu tham khảo<br /> ...<br /> Tên tác giả: người, cơ quan,...<br /> 105<br /> Năm công bố tài liệu<br /> Tên tài liệu<br /> Tiếng Nga<br /> Cơ quan công bố: NXB, Tạp chí.<br /> 106<br /> Địa danh NXB<br /> 15<br /> <br /> 5<br /> <br />