Bài giảng Quản trị học - Chương 4: Quyết định quản trị nhằm trình bày về khái niệm quyết định, quản trị phân loại quyết định, quản trị chức năng và yêu cầu đối với quản trị quyết định quá trình ra quyết định thực thi quyết định nâng cao hiệu quả của quản trị quyết định.
Nội dung Text: Bài giảng Quản trị học - Chương 4: Quyết định quản trị (2012)
CHƯƠNG 4
QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊ
I. KHÁI NIỆM QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊ
II. PHÂN LOẠI QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊ
III. CHỨC NĂNG VÀ YÊU CẦU ĐỐI VỚI QĐQT
IV. QUÁ TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH
V. THỰC THI QUYẾT ĐỊNH
VI. NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA QĐQT
I. KHÁI NIỆM QĐQT
Quyết định quản trị là hành vi sáng tạo cuả nhà
quản trị nhằm định ra những đường lối và tính chất
hoạt động cuả một đối tượng (tổ chức) nhằm giải
quyết những vấn đề nảy sinh và đã chín muồi, trên
cơ sở phân tích các qui luật khách quan đang vận
động, chi phối đối tượng và trên khả năng thực hiện
cuả đối tượng (tổ chức)
1. Chỉ có nhà quản trị mới được đề ra QĐQT
2. QĐQT được đề ra khi vấn đề đã chín
3. Ra QĐQT liên quan đến vấn đề thu thập và
xử lý thông tin
4. Quá trình ra QĐQT mang tính khoa học và
tính nghệ thuật
II . PHÂN LOẠI QĐQT
• 1. Theo tính chất của vấn đề ra quyết định
Quyết định chiến lược
Quyết định chiến thuật
Quyết định tác nghiệp
• 2. Theo thời gian thực hiện
Quyết định dài hạn
Quyết định trung hạn
Quyết định ngắn hạn
• 3 Theo phạm vi thực hiện
Quyết định toàn cục
Quyết định bộ phận
• 4 Theo chức năng quản trị
Quyết định kế hoạch
Quyết định về tổ chức
Quyết định điều hành
Quyết định về kiểm tra
• 5 Theo phương thức soạn thảo
Các quyết định được lập trình trước
Các quyết định không lập trình
III. CHỨC NĂNG VÀ YÊU CẦU CUẢ
QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊ
1. Các chức năng cuả quyết định quản trị
Chức năng Định hướng
Chức năng Bảo đảm
Chức năng Phối hợp
Chức năng Cưỡng bức (bắt buộc)
• 2. Các yêu cầu đối với quyết định quản trị
Căn cứ khoa học
Tính thống nhất
Tính thẩm quyền
Phải có đối tượng cụ thể
Tính thời gian
Tính hình thức
Môi trường làm quyết định
• Biết rõ các phương án, điều kiện và hậu quả của
Môi trường hành động,
• Nhà quản trị thường sử dụng cách thức so sánh để
chắc chắn chọn ra một giải pháp có lợi nhất.
Môi trường • Phần lớn các quyết định trong tình trạng không
chắc chắn, vừa không biết hết các tình huống, cũng
không chắc không lường hết được các hậu quả.
• Đòi hỏi sự tháo vát, chấp nhận rủi ro.
chắn • dựa trên suy đoán, kinh nghiệm của mình.
Môi trường • Vấn đề cần giải quyết hay mục tiêu không rõ ràng,
• Những liện hệ mong manh và thay đổi thường xuyên
rất mơ hồ • Nhà quản trị phải chấp nhận mạo hiểm.
IV. QUÁ TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH
Nhận biết môi trường bên trong và bên ngoài tổ
Nhận ra và xác định tình huống chức_Truy tìm “bệnh” nguyên nhân của “bệnh”_Liên
kết giữa thực trạng hiện tại và kỳ vọng trong tương lai
Xây dựng tiêu chuẩn đánh giá Tiêu chuẩn của quyết định phải đảm bảo tính định
lượng, dễ hiểu, dễ đánh giá và thực tế.
Tìm kiếm các phương án Liệt kê các giải pháp có thể giải quyết vấn đề một
cách thành công
Đánh giá điểm mạnh và điểm yếu của mỗi phương án
Đánh giá các phương án Đánh giá so với tiêu chuẩn đã xác định.
Chọn phương án tối ưu Cần tính đến các khía cạnh đạo đức, pháp lý, kinh tế
và thực tế =>hiệu quả tối ưu.
Ra quyết định Chuyển quyết định đến những người liên quan
Làm cho mọi người cam kết thực hiện
9
Quản trị học
KHÓ KHĂN CỦA QUÁ TRÌNH RA QĐ
Thiếu thông tin -> Xác định sai vấn đề và nguyên
Nhận ra và xác định tình huống
nhân vấn đề.
Vấn đề phức tạp, chưa từng xảy ra thì khó tìm ra được
Xây dựng tiêu chuẩn đánh giá các tiêu chuẩn phù hợp
Hạn chế về thời gian và chi phí là trở ngại lớn đối
Tìm kiếm các phương án với bước này, đặc biệt là đối với vấn đề có tính cấp
bách.
Hạn chế về kinh nghiệm, khả năng xét đoán thường
Đánh giá các phương án dẫn đến các nhận định sai làm của nhà quản trị
Thực hiện ko tốt các bước trên sẽ làm cho giải pháp
Chọn phương án tối ưu được chọn không hiệu quả
Triển khai các nội dung đến cá nhân, nhóm thực hiện
không rõ ràng, gay hiểu lầm, chưa hiểu rõ nhiệm vụ
Ra quyết định để có thái độ thực hiện đúng đắn.
10
Giới hạn về thời gian, kinh phí…
Quản trị học
Có cách nào là tốt nhất để ra
quyết định?
ịnh?
• Tự quyết định , không tham khảo ý kiến bất kỳ
ai
• Yêu cầu biểu quyết để chọn lựa quyết định
• Tham khảo ý kiến của một số người nhưng vẫn
giữ quyền quyết định
• …
• 3. Các mô hình ra quyết định
1. Quyết định cá nhân
2. Quyết định có tham vấn
3. Quyết định tập thể.
CÁC MÔ HÌNH RA QUYẾT ĐỊNH
Quyết định
cá nhân
Quyết định RA Quyết định
có tham vấn QUYẾT tập thể
ĐỊNH
CÁC MÔ HÌNH RA QUYẾT ĐỊNH
Mô hình 1: Nhà quản trị độc lập ra
quyết định
Mô hình 2: Nhà quản trị
đề nghị cấp dưới cung
cấp thông tin,sau đó độc
lập ra quyết định
CÁC MÔ HÌNH RA QUYẾT ĐỊNH
Mô hình 3: Nhà quản trị trao
đổi riêng lẻ với cấp dưới có
liên quan để lắng nghe ý kiến
và đề nghị của họ, sau đó ra
quyết định
Mô hình 4: Nhà quản trị trao đổi
với cấp dưới có liên quan để lắng
nghe ý kiến và đề nghị chung của
họ, sau đó ra quyết định
CÁC MÔ HÌNH RA QUYẾT ĐỊNH
Mô hình 5: Nhà quản
trị bàn bạc với tập thể,
lấy ý kiến quyết định
dựa trên ý kiến đa số
CÁC PHONG CÁCH RA QUYẾT ĐỊNH
Các phong cách Nội dung
ra quyết định
Mô hình 1
Nhà quản trị độc lập ra quyết định.
Nhà quản trị đề nghị cấp dưới cung cấp các
Mô hình 2
thông tin, sau đó độc lập đưa ra quyết định.
Nhà quản trị trao đổi riêng lẻ với cấp dưới có
Mô hình 3 liên quan để lắng nghe ý kiến & đề nghị của họ,
sau đó ra quyết định
Nhà quản trị trao đổi với cấp dưới có liên quan
Mô hình 4 để lấy ý kiến & đề nghị chung của họ, sau đó
ra quyết định
Mô hình 5 Nhà quản trị bàn bạc với tập thể, lấy ý kiến và
quyết định dựa trên ý kiến đa số
LỰA CHỌN PHONG CÁCH RA QUYẾT
ĐỊNH
Cần phải trả lời các câu hỏi sau
1. Vấn đề ra quyết định có cấp bách
hay không ?
2. Chúng ta có đủ thông tin ?
3. Có thể tự giải quyết vấn đề hay
chưa ?
4. Vấn đề đã được hiểu thấu đáo chưa
?
5. Sự chấp thuận của tập thể có thuận
lợi cho sự thành công của quyết
định hay không ?
VÍ DỤ
Anh Hoàng văn Nam là trưởng bộ phận sản xuất một công ty sản
xuất sơn. Thời gian gần đây sản phẩm sản xuất thường gặp sự cố về
chất lượng, hàng sản xuất ra thường bị lỗi và không qua được kiểm
tra QC. Anh Nam và các nhân viên sản xuất phải mất nhiều thời gian
điều chỉnh những lô sản phẩm bị lỗi dẫn đến tiến độ cung cấp không
đáp ứng được nhu cầu của khách hàng.
Quy trình sản xuất cơ bản của nhà máy sơn là nạp nguyên liệu tự
động, nạp nguyên liệu bằng tay và vận hành hệ thống khuấy.
Ban giám đốc yêu cầu anh Nam phải đưa ra các quyết định cải thiện
chất lượng sản phẩm trong thời gian sớm nhất để đảm bảo tiến độ
cung cấp sản phẩm cho khách hàng
1. Vấn đề này có cấp bách không? Có, ban lãnh
đạo yêu cầu phải giải quyết vấn đề càng sớm
càng tốt
2. Anh Nam đã có đủ thông tin để giải quyết?
Chưa. Hiện tượng sản phẩm lỗi đã xảy ra nhiều
trong thời gian gần đây nhưng chưa xử lý được
3. Anh Nam có thể tự mình giải quyết vấn đề?
Không. Quy trình sản xuất có liên quan đến
nguyên liệu, thiết bị và con người. Nguyên liệu
và thiết bị thuộc phòng ban khác quản lý nên
anh Nam cần sự hợp tác của các bộ phận liên
quan
4. Vấn đề đã được hiểu thấu đáo chưa? Chưa.
Các nguyên nhân gây nên vấn đề vẫn chưa
được hoàn toàn làm rõ