Bài giảng Quản trị rủi ro tài chính: Chương 2 - ThS. Hà Lâm Oanh

20/8/2017<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> L/O/G/O<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT<br /> KHOA KINH TẾ<br /> <br /> Chương 2<br /> CÁC CÔNG CỤ TÀI CHÍNH PHÁI SINH<br /> <br /> Giáo trình chính:<br /> - TS. Nguyễn Minh Kiều, Quản trị rủi ro tài chính, 2009, NXB.<br /> Thống kê.<br /> Tài liệu tham khảo:<br /> - PGS. TS. Nguyễn Thị Ngọc Trang, Quản trị rủi ro tài chính, 2005,<br /> <br /> Giảng viên: ThS. HÀ LÂM OANH<br /> Bộ môn Tài chính – Ngân hàng<br /> <br /> NXB. Thống kê.<br /> - Các tạp chí chuyên ngành.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> MỤC TIÊU<br /> • Nắm vững khái niệm hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng giao sau (tương<br /> lai), hợp đồng quyền chọn.<br /> • Vận dụng định giá và sử dụng hợp đồng giao sau, hợp đồng<br /> quyền chọn.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2.1. Hợp đồng kỳ hạn và giao sau<br /> 2.1.1 Khái niệm<br /> Hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng giao sau đều là hợp đồng<br /> mua hay bán một số lượng nhất định đơn vị tài sản cơ sở ở<br /> một thời điểm xác định trong tương lai (ngày thanh toán<br /> hợp đồng, ngày đáo hạn) với một mức giá xác định (giá<br /> kỳ hạn: hợp đồng kỳ hạn; giá tương lai: hợp đồng giao<br /> sau) ở thời điểm thỏa thuận hợp đồng.<br /> Ví dụ: Ngày 01/03, Công ty A ký hợp đồng mua kỳ hạn 5<br /> tấn cà phê kỳ hạn 5 tháng của nông dân B với giá 850<br /> EUR/tấn.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> NỘI DUNG<br /> 2.1. Hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng giao sau<br /> 2.1.1. Khái niệm.<br /> 2.1.2. Phân biệt hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng giao sau.<br /> 2.1.3. Cơ chế mua bán hợp đồng giao sau.<br /> 2.1.4. Giá trị nhận được của hai bên trong hợp đồng giao sau.<br /> 2.1.5. Định giá hợp đồng giao sau.<br /> 2.2. Hợp đồng quyền chọn<br /> 2.2.1. Khái niệm.<br /> 2.2.2. Các loại quyền chọn.<br /> 2.2.3. Giá của quyền chọn.<br /> 2.2.4. Công thức định giá quyền chọn Black - Scholes<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2.1. Hợp đồng kỳ hạn và giao sau<br /> 2.1.2 Phân biệt<br /> Hợp đồng kỳ hạn được thỏa thuận trực tiếp giữa hai bên<br /> hợp đồng. Hợp đồng giao sau được thỏa thuận và mua bán<br /> thông qua môi giới.<br /> Hợp đồng kỳ hạn mua bán trên thị trường phi tập trung.<br /> Hợp đồng giao sau trên thị trường tập trung.<br /> Hợp đồng kỳ hạn được thanh toán vào ngày đáo hạn. Hợp<br /> đồng giao sau được tính hàng ngày theo giá thị trường.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 1<br /> <br /> 20/8/2017<br /> <br /> 2.1. Hợp đồng kỳ hạn và giao sau<br /> <br /> 2.1. Hợp đồng kỳ hạn và giao sau<br /> <br /> 2.1.3 Cơ chế mua bán hợp đồng giao sau<br /> Tiền<br /> Tiền<br /> Mua HĐ<br /> giao sau<br /> <br /> Công ty thanh<br /> toán bù trừ<br /> <br /> Bán HĐ<br /> giao sau<br /> <br /> Tài sản cơ sở<br /> Tài sản cơ sở<br /> Hợp đồng kỳ hạn, lãi hay lỗ của hợp đồng đều được thanh toán<br /> vào lúc đáo hạn.<br /> Hợp đồng giao sau, lãi hay lỗ được tính hàng ngày và ghi có<br /> hay ghi nợ và tài khoản bảo chứng của các bên mua/bán hợp<br /> đồng, theo sự biến động của giá tương lai<br />  loại trừ rủi ro cho công ty thanh toán bù trừ nếu một bên<br /> của hợp đồng không có khả năng thanh toán<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2.1. Hợp đồng kỳ hạn và giao sau<br /> 2.1.5. Định giá hợp đồng giao sau<br /> F0 = S0 (1+rf – d)T<br /> F0: giá tài sản cơ sở khi đáo hạn<br /> S0: giá tài sản cơ sở ở hiện tại<br /> rf: lãi suất cho vay<br /> d=D/S0: tỷ lệ cổ tức<br /> D: khoản lãi tài sản cơ sở tạo ra từ nay đến khi đáo hạn<br /> hợp đồng giao sau<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2.2. Hợp đồng quyền chọn<br /> 2.2.2 Các loại quyền chọn<br /> Quyền chọn mua trao cho người mua quyền, không phải nghĩa<br /> vụ được mua một tài sản cơ sở vào một thời điểm hay trước<br /> một thời điểm trong tương lai với một mức giá xác định.<br /> Quyền chọn bán trao cho người mua quyền, không phải nghĩa<br /> vụ được bán một tài sản cơ sở vào một thời điểm hay trước<br /> một thời điểm trong tương lai với một mức giá xác định.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2.1.4 Giá trị nhận được của hai bên trong hợp đồng<br /> giao sau<br /> Người mua trong hợp đồng giao sau phải mua tài sản cơ<br /> sở với mức giá xác định trong tương lai và được lợi nếu<br /> giá tài sản trên thị trường tăng lên.<br /> Người bán trong hợp đồng giao sau phải bán tài sản cơ sở<br /> với mức giá xác định trong tương lai và được lợi nếu giá<br /> tài sản trên thị trường giảm xuống.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2.2. Hợp đồng quyền chọn<br /> 2.2.1 Định nghĩa<br /> Hợp đồng quyền chọn là hợp đồng cho phép người mua nó có<br /> quyền, nhưng không bắt buộc, được mua hoặc được bán:<br /> - Một số lượng xác định các đơn vị tài sản cơ sở<br /> - Tại hay trước một thời điểm xác định trong tương lai<br /> - Với một mức giá xác định ngay tại thời điểm thỏa thuận<br /> hợp đồng<br /> Tại ngày đáo hạn nếu người mua quyền thực hiện quyền mua<br /> hoặc bán thì người bán quyền bắt buộc phải bán hoặc mua tài<br /> sản cơ sở.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2.2. Hợp đồng quyền chọn<br /> 2.2.2 Các loại quyền chọn<br /> Quyền chọn kiểu châu Âu (chọn mua hay chọn bán) là loại<br /> quyền chọn chỉ có thể thực hiện vào ngày đáo hạn chứ không<br /> được thực hiện trước ngày đó.<br /> Quyền chọn kiểu Mỹ (chọn mua hay chọn bán) là loại quyền<br /> chọn có thể được thực hiện vào bất cứ thời điểm nào trước khi<br /> đáo hạn.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2<br /> <br /> 20/8/2017<br /> <br /> 2.2. Hợp đồng quyền chọn<br /> 2.2.2 Các loại quyền chọn<br /> Quyền chọn trên thị trường hàng hóa (chọn mua hay chọn bán<br /> nông sản)<br /> Quyền chọn trên thị trường tài chính (chọn mua hay chọn bán<br /> cổ phiếu, chỉ số cổ phiếu, trái phiếu, lãi suất)<br /> Quyền chọn trên thị trường ngoại hối (ngoại tệ, vàng,…)<br /> <br /> 2.2. Hợp đồng quyền chọn<br /> 2.2.3 Giá của quyền chọn<br /> Các yếu tố tác động đến quan hệ giữa giá thị trường và giá<br /> thực hiện quyền chọn:<br /> Yếu tố<br /> <br /> -<br /> <br /> Giá thực hiện (X)<br /> <br /> -<br /> <br /> +<br /> <br /> +<br /> <br /> +<br /> <br /> Độ biến thiên của giá TS cơ sở ()<br /> <br /> +<br /> <br /> +<br /> <br /> Lãi suất phi rủi ro (rf)<br /> <br /> +<br /> <br /> -<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2.2. Hợp đồng quyền chọn<br /> 2.2.3 Công thức định giá quyền chọn Black-Scholes<br /> C = SN(d1) - Xe-rtN(d2)<br /> Với:<br /> ln(