Bài giảng Sinh học 11 - Bài 32: Tập tính của động vật (Tiếp theo)

Chia sẻ: Dung Hải Phòng | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:30

Thêm vào BST

Báo xấu

64
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Sinh học 11 - Bài 32: Tập tính của động vật" với các nội dung một số hình thức học tập do động vật; một số dạng tập tính phổ biến ở động vật; ứng dụng hiểu biết về tập tính vào đời sống và sản xuất.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Sinh học 11 - Bài 32: Tập tính của động vật (Tiếp theo)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LẠNG SƠN ---------- SINH HỌC 11 – CƠ BẢN Tổ: HÓA SINH Thực hiện: Nguyễn Thị Nhàn NGUYỄN THỊ NHÀN Lạng sơn, tháng 1 năm 2010
NGUYỄN THỊ NHÀN
KIỂM TRA BÀI CŨ • Hãy lựa chọn cụm từ thích hợp ( 1 – 10 ) mô tả tập tính bẩm sinh và tập tính học được? Đáp án 1. Chuỗi phản xạ không điều kiện 2. Chuỗi phản xạ có điều kiện: Tập tính bẩm 3. Không bền vững. sinh: (1 – 4 – 5 – 8 – 10) 4. Bền vững 5. Đặc trưng cho loài 6. Đặc trưng cho cá thể. 7. Được hình thành do học tập và rút kinh nghiệm. Tập tính học 8. Sinh ra đã có (2đ–ượ 3 –c6: – 7 – 9 ) 9. Không được di truyền. 10. Đ ược di truy NGUYỄN ền. THỊ NHÀN
CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH Kích thích bên Cơ quan Kích thích ngoài thụ cảm bên trong TK cảm giác Liên hệ Hệ thần ngược kinh TK vận động Cơ quan thực hiện NGUYỄN THỊ NHÀN
Nhiều tập tính của động vật hình thành và biến đổi được là do học tập. Chúng ta tìm hiểu một : số hình thức học tập chủ yếu của động vật NGUYỄN THỊ NHÀN
NGUYỄN THỊ NHÀN
IV. MỘT SỐ HÌNH THỨC HỌC TẬP DO ĐỘNG VẬT. Ngỗng con Ngỗng con mới nở chạy Vịt con mới nở đi theo mới nở chạy theo mẹ đồ chơi theo người Học ngầm. Học khôn. H. Quan sát hình SGK và hình trên bảng cho biết các kiểu NGUYỄN THỊ NHÀN học tập ở động vật
IV. MỘT SỐ HÌNH THỨC HỌC TẬP DO ĐỘNG VẬT. H. Quan sát hình SGK và hình trên bảng cho biết các kiểu NGUYỄN THỊ NHÀN học tập ở động vật
IV. MỘT SỐ HÌNH THỨC HỌC TẬP DO ĐỘNG VẬT. H. Quan sát hình SGK và hình trên bảng cho biết các kiểu NGUYỄN THỊ NHÀN học tập ở động vật
1, Quen nhờn. IV. MỘT SỐ HÌNH 2. In vết. THỨC HỌC TẬP DO 3. Điều kiện hoá. ĐỘNG VẬT. 4. Học ngầm. 5. Học khôn. H. Cho biết khái niệm về các kiểu học tập ở động vật – ví dụ NGUYỄN THỊ NHÀN
IV. MỘT SỐ HÌNH THỨC HỌC TẬP DO ĐỘNG VẬT. 1.Quen nhờn. Mèo và Tại sao chó có thể rùa không ở cạnh phản ứng nhau mà gì khi có không có người ở xung đột? bên? H1. Đây là • Động vật phớt lờ, không trả lời những kích thích lặp lại nhiều lần ức quen nhờn của động vật do đâu mà có hiện tượng H2.Hình th gì? Giải • Nếu những kích thích đó không kèm theo sự nguy hiểm nào. ỗi khi có bóng đèn từ trên cao ập xuống , gà con vội vàng VD: m thích, Ví dụ? chạy đi ẩn nấp. Nếu kích thích lặp lại nhiều lần mà không H3. Lấy ví dụ về hình thức quen nhờn ở động vật. kèm theo nguy hiểm nào thì sau đó khi thấy bóng đen gà con sẽ NGUYỄN THỊ NHÀN không chạy đi ẩn nấp nữa.
IV. MỘT SỐ HÌNH THỨC HỌC TẬP DO ĐỘNG VẬT. Thường xảy ra với các loài chim, chim con Tập tính in vết thường có (vài ngày tuổi) thường đi theo chim mẹ hoặc ở loài động vật nào? 2, In vết  những con vật khác hay những vật chuyển •Hãy quan sát hình vẽ, nghiên đ Vai trò: ộng. Tạo mối ràng buộc giữa cha mẹ và H4. Đây là hình • cứu sgk và cho biết: ược chăm sóc và bời sảố ệ thức HT gì? Ví dụ?con non. Con non đ Nó có vai trò gì trong đ o v ng của động vật Vịt con mới nở Ngỗng đi theo con mới đồ chơi nở chạy theo Ngỗng con mới nở chạy theo mẹ người NGUYỄN THỊ NHÀN
IV. MỘT SỐ HÌNH THỨC HỌC TẬP DO ĐỘNG VẬT. 3./ Điều kiện hoá. a. Điều kiện hóa đáp ứng b.Điều kiện hóa hành động (điều kiện hóa kiểu Paplôp)Điều kiện hoá (điều kiện hóa kiểu Skinnơ) • TN: th TN: ả chu • Điộềt vào l u kiện hoá hành ồng, trong lồng •Thí ngiệm: vừa cho chó ăn có một bàn độđng là hình thành ạp gắn vớới i thức ăn. •vừĐiH3. ều Qua kiện hoá thí đáp nghiứ ệm ng mối liên k ết m a đánh chuông, sau vài Khi chuột ch ạy vào l trong th ồng và vô tình ần kinh là trên, hình Mô t hãy thành ảm nêu thí ốđp, ch i c ặ liên đi ểkầm ến t H5. Điều ki ện hoá hành đ ộng là gì? chục lần k ế t h ợ ỉ c trung đạp phải bàn đạ ươ p ng d thức ăn ướ i tác rơi ra. nghi mkinh ện đn ộng c mnghe ti cớủi a hình th trong ế th ầ ứ c đi ều ki trung ng chuông là cho đã ện Sau 1 số lầ ngẫủ u a các kích nhiên như vậy, c ủứa Paplôp. ươhoá ng đáp tiếNGUYỄNd ướ t nướTHỊ i NHÀN c b ng. ọtác t. Lđấộy ng ví cdủụa mỗi khi ththích k ấ y thời ếbt h đói ụ ợp đ ng ồộ chu ng t chạy các thựkích c tiễn ?thích kết hợp đên nhấn bàn đạp để lấy thức ăn.
IV. MỘT SỐ HÌNH THỨC HỌC TẬP DO ĐỘNG VẬT. 4./ Học ngầm. + Khái niệm:Học ngầm là kiểu học không có ý thức, không biết rõ mình đã học được . Sau này, khi có nhu cầu thì kiến thức đó tái hiện giúp động vật giải quyết được những tình huống t + H ươ ọc ng ầng t ự. ộng vật nhanh chóng tìm được thức ăn m giúp đ và nơi tránh thú săn mồi H7.Học ngầm có ý nghĩa gì đối với đhình H6.Qua ời sốảng c a động nh ủtrên, hãy vật?biết: học ngầm là gì? cho Đặc điểm và ý nghiã của hình th NGUYỄNức h THỊ ọc này? NHÀN
IV. MỘT SỐ HÌNH THỨC HỌC TẬP DO ĐỘNG VẬT. 5./ Học khôn. H8. Mô tả tình huống trong tranh. H9. học khôn là gì? H10. Học khôn chỉ có ở loài động vật Tinh tinh đang tìm cách l NGUYỄN THỊ NHÀN ấy chuối treo ở Quạ đang kéo nào? trên cao dây buộc mồi
• Khái niệm: Học khôn là H9. Vậy, học khôn kiểu học phối hợp các là gì? kinh nghiệm cũ để tìm cách giải quyết những H10. Học khôn chỉ tình huống mới. có ở những động • Ch có ở động vật có vậỉt nào? HTK phát triển Tinh tinh dùng cây đào mối Khỉ bóc chuối H8. Mô tả tình huống trong tranh. Tinh tinh u ống nước dừa NGUYỄN THỊ NHÀN
Hãy thực hiện lệnh sgk. (chọn phương án đúng) 1. Một con mèo đang đói chỉ nghe thấy tiếng bày bát đĩa lách cách, nó đã vội vàng chạy xuống bếp. Đây là một ví dụ về hình thức học tập: a. Quen nhờn. b. Điều kiện hoá đáp ứng. c. Học khôn. d. Điều kiện hoá hành động. 2. Thầy dạy toán yêu cầu bạn giải một bài tập đại số mới. Dựa vào những kiến thức đã có, bạn đã giải được bài tập đó. Đây là một ví dụ về hình thức học tập: a. Điều kiện hoá đáp ứng. b. In vết. c. Học ngầm. d. Học khôn. 3. Nếu thả một hòn đá nhỏ bên cạnh con rùa, rùa sẽ rụt đầu và chân vào mai. Lặp lại hành động đó nhiều lần thì rùa sẽ không rụt đầu vào mai nữa. Đây là một ví dụ về hình thức học tập: a. In vết. b. Quen nhờn. c. Học ngầm. d. Học khôn NGUYỄN THỊ NHÀN
V. MỘT SỐ DẠNG TẬP TÍNH PHỔ BIẾN Ở ĐỘNG VẬT. Tập tính kiếm ăn. Tập tính bảo vệ lãnh thổ. Tập tính sinh sản. Tập tính di cư. Tập tính xã hội. 1./ Tập tính kiếm ăn. • Tác nhân kích thích: Hình ảnh, âm PhầH11. Mô t n lớn tậảp H12. Nghiên c tính kiếếm ăn ứ cách ki n ăn và ếsăn u SGK và cho bi t: thanh, mùi phát ra t m ồ i là t ậ p tính ừ con m th ứ ồi. hình thành sinh c ủ a h tập tính kiếm ăn ổ , báo, g đượ ấ u? c ừ hình thành Tqua quá trình h ập tính kiếm ăn ọởc t p t độậng v ậ b ố m t khác ẹ, từ Nêu nh nh đ ồ thữ ưng lo ếạng đ nào? i hoặặc đi ểm về tập tính c do kinh nghi ệm bản nhau. thân. kiếm ăn ở động vật. Chủ yếu là tập tính học được. Động NGUYỄN THỊ NHÀN vật có hệ thần kinh càng phát triển thì tập tính càng phức tạp.
V. MỘT SỐ DẠNG TẬP TÍNH PHỔ BIẾN Ở ĐỘNG VẬT. 1./ Tập tính kiếm ăn. 2./ Tập tính bảo vệ lãnh thổ KN: Động vật có tập tính bảo vệ lãnh thổ của mình chống lại các cá thể khác cùng loài để bảo vệ nguồn thức ăn, nơi ở và sinh sản. VD: Hươu đực có tuyến nằm ở cạnh mắt tiết ra 1 loại dịch có mùi đặc biệt quệt vào cành cây để BV lãnh thổ ÝNghĩa :+BV nguồn TA, nơi ở, sinh H13. Đ H14. T ộạ ng v H12. Hãy cho biật có nh i sao đ ếột thữếng ng v nào ật sảNGUYỄN n tph ập tính nào đ là t p tính b bệ ảểo v o vệ ả lãnh THỊ NHÀN ảậi có t ập tính này? + Đảm bảo phân bố hợp lí để tồn lãnh th thổ? ổ của chúng?
V. MỘT SỐ DẠNG TẬP TÍNH PHỔ BIẾN Ở ĐỘNG VẬT. 1.Tập tính kiếm ăn. 2. Tập tính bảo vệ lãnh thổ 3. Tập tính sinh sản. Hiện tượng khoe mẽ, làm tổ ấp trứng… H 15. Trình bày một số VD: Công đực nhảy múa tập tính của động vật và khoe mẽ bộ lông sặc sỡ vào mùa sinh sản, để quyến rũ công cái … VD minh họa? Phần lớn tập tính sinh H16. Tập tính sinh sản mang tính bẩm sinh, sản có đặc điểm gì? bản năng. NGUYỄN THỊ NHÀN