Bài giảng Sinh học 12 - Bài 3: Điều hòa hoạt động của gen

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ SINH HỌC 12<br /> <br /> “Tại sao trứng ếch lại nở ra nòng nọc và nòng<br /> nọc lại phát triển thành ếch được” ?<br /> <br /> I. KHÁI QUÁT VỀ ĐIỀU HÒA HOẠT ĐỘNG GEN<br /> - Điều hòa hoạt động gen là điều hòa<br /> lượng sản phẩm của gen tạo ra, đảm<br /> bảo cho hoạt động sống của tế bào<br /> phù hợp với điều kiện của môi<br /> trường cũng như sự phát triển bình<br /> thường của cơ thể.<br /> - Điều hòa hoạt động gen: Điều hòa<br /> phiên mã, điều hòa dịch mã, điều<br /> hòa sau dịch mã. Ở sinh vật nhân sơ,<br /> xảy ra chủ yếu ở cấp độ phiên mã.<br /> <br /> II. ĐIỀU HÒA HOẠT ĐỘNG GEN Ở SINH VẬT NHÂN SƠ:<br /> Phát hiện cơ chế điều hòa hoạt động gen ở E.Coli<br /> Mônô và Jaccôp – Pháp<br /> <br /> II. ĐIỀU HÒA HOẠT ĐỘNG GEN Ở SINH VẬT NHÂN SƠ:<br /> 1. Mô hình cấu trúc của opêron Lac:<br /> *Khái niệm Opêron: Các gen cấu trúc có liên quan về chức năng thường<br /> được phân bố thành 1 cụm có chung một cơ chế điều hòa gọi là Ôpêron.<br /> <br /> *Cấu trúc:<br /> - Vùng cấu trúc Z, Y, A: chứa các gen cấu trúc quy định tổng hợp các<br /> enzim phân giải đường lactôzơ.<br /> - Vùng vận hành O (operator): có trình tự Nu đặc biệt để prôtêin ức chế<br /> có thể liên kết làm ngăn cản sự phiên mã.<br /> - Vùng khởi động P (Promoter): nơi mà ARN pôlimeraza bám vào và<br /> khởi đầu phiên mã.<br /> * Gen điều hòa R (Regulator) không thuộc opêron, nhưng có vai trò<br /> quan trọng giúp điều hoà hoạt động của opêron thông qua điều hoà<br /> prôtêin ức chế.<br /> <br />