Trang Chủ

Bài giảng Tiêu chảy - Táo bón - ThS. BS. Quách Trọng Đức

Chia sẻ: Ngọc Lựu | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:34

Thêm vào BST

Báo xấu

438
lượt xem 66
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Tiêu chảy - Táo bón trình bày định nghĩa, đặc điểm, cơ chế bệnh sinh, nguyên nhân của một số loại bệnh tiêu chảy và táo bón, tiêu chảy cấp, tiêu chảy mạn, tiếp cận bệnh nhân tiêu chảy và táo bón. Đây là tài liệu tham khảo dành cho sinh viên ngành Y.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tiêu chảy - Táo bón - ThS. BS. Quách Trọng Đức

Tiêu chảy – Táo bón ThS BS Quách Trọng Đức Bộ Môn Nội – Đại Học Y Dược TP HCM
Tiêu chảy
Ñònh nghóa • Tình traïng ñi tieâu phaân loûng  >2 laàn / ngaøy  Löôïng phaân >200g/ngaøy. • Phaân loaïi tuøy thôøi gian diễn tieán  4 tuaàn: maïn
Phaân bieät  Giaû tieâu chaûy (pseudodiarrhea):  ñi caàu nhieàu laàn, nhöng  moãi laàn ñi chæñöôïc chuùt ít phaân,  ñi keøm vôùi trieäu chöùng buoát moùt.  Tieâu khoâng töï chuû: beänh nhaân khoâng töï kieåm soaùt ñöôïc tình traïng thoaùt phaân.
Cô cheá beänh sinh  4 cô cheá chính:  Tieâu chaûy thaåm thaáu  Tieâu chaûy dòch tieát  Tieâu chaûy do vieâm (dòch ró)  Tieâu chaûy do roái loaïn vaän ñoäng ruoät  Phoái hôïp caùc cô cheá treân
Cô cheá beänh sinh  Tieâu chaûy thaåm thaáu: • Nieâmm ruoät hoaït ñoäng nhö m m aïc oät aøng baùn thaám • Khi trong loøng ruoät coù m löôïng lôùn caùc chaát coù tính oät thaåmthaáu cao nhöng khoâng ñöôïc haáp thu (thuoác taåy xoå, caùc thuoác chöùa Magne sulfate …). • Noàng ñoä thaåm thaáu cao trong loøng ruoät seõ gaây ra söï di chuyeån Na+ vaø nöôùc vaøo trong loøng ruoät. • Ngöøng dieãn tieán neáu beänh nhaân nhòn ñoùi.
Cô cheá beänh sinh  Tieâu chaûy dòch tieát: • Hieän dieän chaát coù taùc duïng kích thích söï baøi tieát nöôùc vaø Cl- vaøo trong loøng ruoät. • Ñoäc toá cuûa vi khuaån (Vibrio cholerae, E. coli, S. aureus, Baccillus cereus) • Moät soá thuoác nhuaän tröôøng.
Cô cheá beänh sinh  Tieâu chaûy do vieâm(dòch ræ): • Thöôøng do nhieãmcaùc taùc nhaân xaâm laán nieâm maïc • Taïi vuøng nieâm m bò toån thöông: aïc  Baøi tieát nhaày, maùu, muû, protein vaøo loøng ruoät.  Roái loaïn khaû naêng haáp thu nöôùc, ion vaø caùc chaát hoøa tan.  Prostaglandine do hieän töôïng vieâm nhieãm taïo ra coøn laøm taêng tieát vaø taêng nhu ñoäng ruoät goùp phaàn vaøo cô cheá gaây tieâu chaûy.
Cô cheá beänh sinh  Tieâu chaûy do vieâm(dòch ræ): • Taùc nhaân  Vi truøng: – Shigella – Salmonella – Campylobacter – Yersinia – Clostridium difficile  KST: – Entamoeba histolitica
Cô cheá beänh sinh  Tieâu chaûy do roái loaïn vaän ñoäng ruoät: • Chuû yeáu gaây ra tieâu chaûy m tính aïn • Gaëp trong caùc beänh:  Ñaùi thaùo ñöôøng  Cöôøng giaùp  Suy thöôïng thaän (beänh Addison)
Nguyeân nhaân: Tieâu chaûy caáp  Nhieãm truøng  Nhieãm ñoäc chaát  Cheá ñoä aên uoáng, duøng thuoác  Khaùc  Tieâu chaûy caáp coù theå laø khôûi ñaàu cuûa moät tình traïng tieâu chaûy maïn tính
Nguyeân nhaân: Tieâu chaûy caáp  Nhieãm truøng:  Vi truøng: • Salmonella • Shigella • Campylobacter • Vibrio cholerae • E. coli • Clostridium difficile • Yersinia …  Virus: Rota virus, enterovirus, Norwalk virus …  KST: Amibe, giun ñuõa, giun moùc, giun löôn, G. lamblia …
Nguyeân nhaân: Tieâu chaûy caáp  Nhieãm ñoäc chaát:  Ñoäc chaát töø vi truøng (ngoä ñoäc thöùc aên): • Staphylococcus • C. perfrigens • E. coli • Clostridium bolilinum • Pseudomonas …  Hoùa chaát ñoäc: • chì • thuûy ngaân • arsenic …
Nguyeân nhaân: Tieâu chaûy caáp  Cheá ñoä aên uoáng – duøng thuoác  Röôïu  Tình traïng khoâng dung naïp thöùc aên khoâng ñaëc hieäu  Dò öùng thöùc aên  Taùc duïng phuï cuûa moät soá thuoác  Beänh lyù khaùc  vieâm ruoät thöøa  vieâm tuùi thöøa  xuaát huyeát tieâu hoùa  chöùng ngheït phaân (fecal impaction)
Nguyeân nhaân: Tieâu chaûy maïn Beänh lyù daï daøy: Sau phaãu thuaät caét daï daøy Hoäi chöùng Zollinger – Ellison Beänh Menetrier’s
Nguyeân nhaân: Tieâu chaûy maïn eänh lyù ruoät non (coù theå gaây HC keùm haáp th Sau phaãu thuaät caét moät ñoaïn ruoät non daøi Vieâm: beänh taïo keo (lupus, xô cöùng bì, vieâm ña ñoäng maïch), beänh Crohn’s, vieâm ñaïi traøng tia xaï Nhieãm Giardia maïn tính Lymphoma ruoät Suy tuïy Amyloidosis Thieáu Disaccaride Beänh Sprue Giaûm gammaglobuline huyeát
Nguyeân nhaân: Tieâu chaûy maïn Beänh lyù ñaïi traøng Vieâm: vieâm loeùt ñaïi tröïc traøng xuaát huyeát, Crohn’s U: ung thö ñaïi traøng, u tuyeán nhaùnh ñaïi tröïc traøng Tieâu chaûy ôû beänh nhaân AIDS (thöôøng do nhieãm truøng
 Caùc nguyeân nhaân khaùc chaûy maïn Nguyeân nhaân: Tieâu  Röôïu hoaëc thuoác (antacid, khaùng sinh, haï aùp, nhuaän traøng, thuoác choáng traàm caûm, thuoác nhuaän tröôøng).  Beänh lyù noäi tieát: Suy thöôïng thaän (beänh Addison’s), tieåu ñöôøng, cöôøng giaùp, beänh tuyeán phoù giaùp, u tieát noäi tieát toá (u carcinoide, hoäi chöùng Zolliger – Ellison)  Hoäi chöùng ruoät kích thích  U ruoät non  Vieâm daï daøy ruoät taêng baïch caàu aùi toan  Doø maät, daï daøy, hoaëc taù traøng vôùi ñaïi traøng
Tieáp caän BN tieâu chaûy caáp 1.Tieâu chaûy? 2.Caáp tính? 3.Nguyeân nhaân 4.Heä quaû  Maát nöôùc  Roái loaïn ñieän giaûi  Nhieãm truøng nhieãm ñoäc  Ñeà nghò caùc caän laâm saøng hoã
Caùc tröôøng hôïp ñaëc bieät  Caàn theo doõi kyõ vaø laøm theâm XN:  > 70 tuoåi  Suy giaûm mieãn dòch  Soát > 38,5oC  Coù daáu hieäu maát nöôùc  Ñau buïng nhieàu  Coù trieäu chöùng toaøn thaân  Tieâu ra maùu  Trieäu chöùng keùo daøi hôn 24 giôø maø khoâng caûi thieän.