Bài giảng Vi sinh vật - Bài mở đầu

3/11/2017<br /> <br /> ĐỊNH NGHĨA<br /> <br /> BÀI MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1. Vi sinh vật<br /> Là các sinh vật có kích thước rất nhỏ, chỉ có thể thấy được<br /> dưới kính hiển vi.<br /> <br /> https://sites.google.com/site/bomonvikysinh/<br /> <br /> - Gồm sinh vật đơn bào/cộng bào/đa bào (không tạo mô)<br /> - Cấu trúc đơn giản<br /> - Sống, phát triển, sinh sản độc lập trong tự nhiên (trừ vi<br /> <br /> khuẩn ký sinh nội bào hoặc virus)<br /> <br /> PHÂN LOẠI<br /> <br /> ĐỊNH NGHĨA<br /> 2. Vi sinh vật học<br /> <br /> 1. Sinh vật nguyên sinh bậc thấp<br /> <br /> Là khoa học nghiên cứu cấu<br /> <br /> 2. Sinh vật nguyên sinh bậc cao<br /> <br /> tạo và hoạt động sống của vi<br /> <br /> 3. Virus<br /> <br /> sinh vật.<br /> - Đặc điểm hình thái, cấu tạo, di truyền…<br /> - Sự phân bố và mối liên hệ với sinh vật khác<br /> - Nghiên cứu biện pháp sử dụng/ngăn chặn vi khuẩn<br /> <br /> SINH VẬT NGUYÊN SINH BẬC THẤP<br /> <br /> SINH VẬT NGUYÊN SINH BẬC THẤP<br /> <br /> - Gồm vi khuẩn, vi khuẩn lam<br /> <br /> -<br /> <br /> Cấu trúc tế bào nhân nguyên thủy<br /> Màng tế bào<br /> Thể nhân<br /> <br /> Tế bào chất<br /> <br /> 1<br /> <br /> 3/11/2017<br /> <br /> SINH VẬT NGUYÊN SINH BẬC CAO<br /> - Gồm động vật nguyên sinh, tảo, nấm mốc<br /> <br /> SINH VẬT NGUYÊN SINH BẬC CAO<br /> - Cấu trúc tế bào nhân thật<br /> <br /> - Đơn bào hoặc đa bào<br /> Tế bào chất<br /> <br /> Nhân<br /> <br /> Bào quan<br /> <br /> Màng tế bào<br /> <br /> VIRUS<br /> <br /> VIRUS<br /> - Kích thước rất nhỏ (kính hiển vi điện tử)<br /> <br /> - Không có cấu tạo tế bào, gồm<br /> - ARN hoặc ADN<br /> <br /> - Sinh sản đặc biệt<br /> <br /> - Vỏ capsid được cấu tạo bởi capsomere (protein)<br /> - Một số có màng bao<br /> <br /> - Hạt virus hoàn chỉnh = virion<br /> <br /> Virus không<br /> màng bao<br /> <br /> Virus có màng bao<br /> <br /> LƯỢC SỬ<br /> <br /> VIRUS<br /> <br /> - 1676, Anton van Leeuwenhoek tạo ra kính<br /> <br /> Hình dạng capsid<br /> - Hình xoắn: virus dại<br /> <br /> hiển vi thô sơ có độ phóng đại 270 lần  phát<br /> <br /> - Hình khối 20 mặt: virus bại liệt, herpes<br /> <br /> hiện ra giới vi sinh vật (trực khuẩn, xoắn khuẩn,<br /> <br /> - Phối hợp: virus đậu mùa, thực khuẩn thể<br /> <br /> Volvox) và mô tả hình thái (1685),<br /> <br /> Hình xoắn<br /> <br /> Hình khối<br /> <br /> Phối hợp<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3/11/2017<br /> <br /> LƯỢC SỬ<br /> - Karl Linné xếp vi sinh vật vào giống “chaos”<br /> <br /> LƯỢC SỬ<br /> - Đầu thế kỉ XIX, ông tổ ngành vi sinh vật học thực<br /> <br /> nghiệm – Louis Pasteur xuất hiện với nhiều cống<br /> <br /> - 1866, E.haeckel đưa ra giới sinh vật nguyên sinh<br /> <br /> hiến:<br /> <br /> (Protista)<br /> <br /> + Chứng minh quá trình lên men<br /> + Phủ định thuyết tự sinh<br /> + Phát hiện vi khuẩn gây bệnh<br /> + Tìm ra vaccin<br /> <br /> LƯỢC SỬ<br /> <br /> LƯỢC SỬ<br /> <br /> Louis Pasteur<br /> <br /> Robert Kock<br /> <br /> - Thành công của vaccin dại  thành lập Viện<br /> <br /> -<br /> <br /> Tìm ra nguyên nhân gây bệnh than, lao và tả<br /> <br /> Pasteur Pháp  Hệ thống viện Pasteur quốc tế<br /> <br /> -<br /> <br /> Xây dựng kĩ thuật nhuộm màu tiêu bản.<br /> <br /> - Tiệt trùng kiểu Pasteur áp dụng cho rượu, sữa…<br /> - Cách mạng hóa sản khoa/ngoại khoa  hạn chế<br /> lây lan/nhiễm trùng<br /> <br /> LƯỢC SỬ<br /> - Sau đó, Ehrlich, Zielht và Neelsen, Loeffler, Gram<br /> <br /> xây dựng các quy trình nhuộm màu tiêu bản.<br /> <br /> LƯỢC SỬ<br /> - Julius Richard Petri thiết kế hộp thủy tinh được<br /> <br /> sử dụng cho việc phân lập và nuôi cấy vi khuẩn.<br /> <br /> 3<br /> <br /> 3/11/2017<br /> <br /> LƯỢC SỬ<br /> <br /> LƯỢC SỬ<br /> <br /> - Nhà vi sinh vật X.I. Vinogratski (1856-1953) và<br /> <br /> M.W. Beijensinck đã sáng tạo ra “Phương pháp<br /> nuôi cấy chọn lọc”.<br /> <br /> VK lưu<br /> huỳnh<br /> <br /> VK<br /> sắt<br /> <br /> - 1872, Ivanovski và 1895, Beijerinck phát hiện ra<br /> <br /> virus  Virus gây bệnh ở người và thú, thực<br /> khuẩn thể.<br /> <br /> VK nốt<br /> sần<br /> <br /> Vi<br /> khuẩn<br /> VK<br /> nitrat<br /> hóa<br /> <br /> VK lên<br /> men<br /> <br /> …<br /> <br /> LƯỢC SỬ<br /> - Joseph Lister (1827-1912) ứng dụng các nguyên<br /> <br /> lý khử trùng vào phẫu thuật.<br /> - P.Ehrlich (1854-1915) sử dụng chất tổng hợp hóa<br /> <br /> học làm thuốc ức chế/tiêu diệt vi sinh vật.<br /> <br /> HỆ THỐNG PHÂN LOẠI VI SINH VẬT<br /> <br /> LƯỢC SỬ<br /> - 1929,<br /> <br /> Alenxandre<br /> <br /> Fleming<br /> <br /> phát<br /> <br /> hiện<br /> <br /> ra<br /> <br /> penicillin được sinh ra từ nấm Penicillium<br /> notatum.<br /> - 1941, Walter Florey và Enet Chain cho ra đời chế<br /> <br /> phẩm Penicillin tinh khiết.<br /> <br /> HỆ THỐNG PHÂN LOẠI VI SINH VẬT<br /> • Bộ: Order, thường tận cùng bằng « ales »<br /> • Phụ bộ: Suborder, thường tận cùng bằng « ineae »<br /> • Họ: Family, thường tận cùng bằng « aceae »<br /> • Tộc: Tribe, thường tận cùng bằng « eae »<br /> • Chi: Genus<br /> • Loài: Species<br /> • Thứ: Variety, dùng để chỉ một nhóm trong một loài nào đó.<br /> • Dạng: Form, mẫu: Type, chỉ nhóm nhỏ hơn thứ.<br /> • Chủng: Strain, là thuật ngữ riêng chỉ một loài sinh vật mới<br /> <br /> được phân lập thuần khiết từ một cơ chất nào đó.<br /> <br /> 4<br /> <br /> 3/11/2017<br /> <br /> HỆ THỐNG PHÂN LOẠI VI SINH VẬT<br /> <br /> PHÂN LOẠI VI KHUẨN<br /> <br /> • Ví dụ<br /> <br /> 1. Phân loại dựa theo hình thái<br /> <br /> Vi khuẩn E.coli<br /> <br /> -<br /> <br /> Nơi phân lập<br /> <br /> -<br /> <br /> Hình thái<br /> <br /> - Họ: Enterobacteriaceae<br /> <br /> -<br /> <br /> Nuôi cấy<br /> <br /> - Chi: Escherichia<br /> <br /> -<br /> <br /> Sinh lý<br /> <br /> - Loài: coli<br /> <br /> …<br /> <br /> - Lớp: Gammaproteobacteria<br /> - Bộ: Enterobacteriaceae<br /> <br /> PHÂN LOẠI VI KHUẨN<br /> 1. Phân loại dựa theo hình thái<br /> -<br /> <br /> Gram (-)<br /> <br /> -<br /> <br /> PHÂN LOẠI VI KHUẨN<br /> 1. Phân loại dựa theo hình thái<br /> -<br /> <br /> Tiêm mao<br /> <br /> Gram (+)<br /> <br /> PHÂN LOẠI VI KHUẨN<br /> <br /> PHÂN LOẠI VI KHUẨN<br /> <br /> 1. Phân loại dựa theo hình thái<br /> <br /> 1. Phân loại dựa theo hình thái<br /> <br /> -<br /> <br /> Khuẩn lạc<br /> <br /> -<br /> <br /> Nhu cầu oxy<br /> <br /> 5<br /> <br />