Bài giảng Xử lý ngộ độc cấp - GS.TS. Nguyễn Thị Dụ

Chia sẻ: Đàng Quốc Phương | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:40

Thêm vào BST

Báo xấu

214
lượt xem 45
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Xử lý ngộ độc cấp do GS.TS. Nguyễn Thị Dụ biên soạn giúp các bạn nắm bắt được những kiến thức về tiêu chuẩn để chẩn đoán ngộ độc cấp; dấu hiệu lâm sàng đặc trưng của người bị ngộ độc cấp; nguyên nhân ngộ độc; cách phòng và điều trị đối với loại bệnh này. Mời các bạn tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Xử lý ngộ độc cấp - GS.TS. Nguyễn Thị Dụ

Ng uyªn t¾c xö trÝ ng é ®é c c Êp GS . TS . Ng uy Ôn ThÞ Dô
I. Tiªu c huÈn c hÈn ®o ¸n ChÈn ®o ¸n x¸c ®Þnh a. L©m s µng : Hái gia ®×nh BN vÒ tÊt c¶ c¸c thuèc, c¸c HC ®· uèng, ®· tiªm. Hái gia ®×nh, b¹n bÌ, nh©n viªn y tÕ vÒ thuèc, ®¬n thuèc ®· cã ë nhµ, phßng, kh¸m trªn BN, vµ t×m nh÷ng thuèc nghi ngê, sè lîng ®· dïng. §iÒu tra vÒ tuæi, nghÒ nghiÖp, quan hÖ cña ng êi bÖnh, nh÷ng m©u thuÉn, bÕ t¾c cña BN,... th«ng qua gia ®×nh, ngêi th©n,...
Kh¸m l©m s µng - Ph¸t hiÖn c¸c TC nÆng, c¸c dÊu hiÖu sèng cßn nh»m ®iÒu trÞ cÊp cøu. H«n m ª : N§ nhãm c¸c thuèc an thÇn, thuèc ngñ, thuèc mª nhãm opioids, hoÆc: - HËu qu¶ cña thiÕu O2, SHH, h¹ ®êng huyÕt, toan chuyÓn hãa, t¨ng ¸p lùc thÈm thÊu S uy h« hÊp : thë chËm, hoÆc thë qu¸ nhanh, phï phæi cÊp, tÝm m«i, tÝm toµn th©n, rèi lo¹n ý thøc, kh¹c bät hång, cã thÓ gÆp trong N§C, hay hËu qu¶ cña mét bÖnh lý cÊp tÝnh
Co g iËt: lµ triÖu chøng CC cÇn ®îc xö trÝ ngay, v× nhanh dÉn ®Õn thiÕu O2, háng n·o, tiªu c¬ v©n, suy thËn cÊp H¹ huy Õt ¸p : do N§C, nhng còng cã thÓ do hËu qu¶ cña thiÕu O2, gi¶m thÓ tÝch, cÇn nhanh chãng truyÒn dÞch, thuèc vËn m¹ch ®Ó n©ng HA Rè i lo ¹n nhÞp tim ng uy hiÓm : nhÞp nhanh trªn thÊt, nhÞp nhanh thÊt, block nhÜ thÊt, ngo¹i t©m thu thÊt nhiÒu ë nhÞp chËm, xo¾n ®Ønh T×m c ¸c hé i c hø ng tù ®é ng b ao g åm : HA, m¹ch, nhÞp thë, ®ång tö, må h«i, nhu ®éng ruét,
I. Mé t s è dÊu hiÖu l©m s µng ®Æc trng . §ång tö . §ång tö co:  Ngé ®éc Opiates, Clonidine, Phenothiazine
. §ång tö gi·n  Ngé ®éc Amphetamine, Cocaine vµ c¸c chÕ phÈm  Ngé ®éc Dopamin, Antihistamine  Ngé ®éc Atropin, Belladon  Ngé ®éc thuèc chèng trÇm c¶m 3 vßng  R¾n ®éc c¾n: c¹p nia, r¾n hæ
. Rung giËt nh·n cÇu  Ngé ®éc Barbiturat  Ngé ®éc rîu Ethanol  Ngé ®éc Carbamazepine  Ngé ®éc Phenyltoin  Bä c¹p c¾n
. Da . ¦ít hay kh« (trong b¶ng Tãm t¾t héi chøng) . §á tÝm: N§ Carbon monoxide (CO-khÝ than), axit boric Báng hãa chÊt ¨n mßn hay hydrocarbons, N§ atropin, belladon hay hËu qu¶ gi·n m¹ch (sau phenothiazine, ph¶n øng disulfiram-ethanol)
. Mïi vÞ tro ng c hÊt n«n, h¬i thë c ña bÖnh nh©n:  H¨ng cay: chloral hydrate, paraldehyde  Nh qu¶ h¹nh ®¾ng: ngé ®éc Cyanide  Cµ rèt: ngé ®éc cicutoxin (cÇn sa níc)  Kim lo¹i: ngé ®éc arsenic, organophosphate, thallium, selenium  B¨ng phiÕn: ngé ®éc Naphthalene, paradichlorobenzene  Trøng thèi: Hydrogensulfide, stibine, mercaptans, thuèc sulfa cò  Acetone: acetone, isopropyl alcohol
. CËn l©m s µng . XÐt ng hiÖm c ¬ b ¶n (CTM, ®êng m¸u, protein niÖu,...) Ure, creatinine ®¸nh gi¸ chøc n¨ng thËn C¸c enzym gan: AST, ALT, tØ lÖ prothrombin, GGT §iÖn gi¶i: (Ca,Na,K,Cl,P) vµ kho¶ng trèng anion
. C¸c xÐt ng hiÖm ®é c c hÊt (n¬i cã phßng xÐt nghiÖm ®éc chÊt)  S¾c kÝ líp máng  S¾c kÝ khÝ  S¾c kÝ láng cao ¸p  Khèi phæ
B. ChÈn ®o ¸n ph©n biÖt Test nhanh ®Ó chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ h«n mª: § Æt catheter TM, cho vitamin B1 TM nh»m ®iÒu trÞ vµ tr¸nh HC Wernicke-Korsakoff ë BN nghiÖn rîu, suy dinh dìng Cho glucose 50g TM nÕu nghi h¹ ®êng huyÕt. Naloxone nÕu nghi qu¸ liÒu opioids Cho flumazenil nÕu nghi qu¸ liÒu benzodiazepin Gi÷a ngé ®éc c¸c chÊt cã tæn th¬ng chøc n¨ng c¸c c¬quan víi bÖnh lý cña c¸c c¬quan
II. ng uyªn nh©n dÉn ®Õn ng é ®é c 1. Tö tù: Tù tö cã thÓ x¶y ra ë nhiÒu løa tuæi, song thêng gÆp nhÊt ë løa tuæi tõ 10 - 40 tuæi, tØ lÖ bÖnh nh©n n÷ nhiÒu h¬n nam. Tö tù thêng gÆp ë nhãm nh÷ng ngêi kh«ng nghÒ nghiÖp, bÞ bÖnh m·n tÝnh (bÖnh t©m thÇn), sèng ®éc th©n, m©u thuÉn trong t×nh c¶m c¸ nh©n, gia ®×nh, bÌ b¹n,...
2. Uè ng nhÇm: Thêng gÆp ë trÎ nhá 1-5 tuæi, hoÆc ngêi cao tuæi (>70 tuæi), ë ngêi nghiÖn rîu 3. Tai n¹n (trong lao ®éng, trong trêng häc, ® êng phè,...) gia ®×nh, ®Æc biÖt tai n¹n ngé ®éc trong nghÒ nghiÖp, ¨n uèng 4. BÞ ®Çu ®é c 5. Kh«ng râ lý do
III. Tiªn lîng vµ c ¸c h phßng Tiª n lîng p hô thué c v µo :  Lo¹i ®éc chÊt, sè lîng ®éc chÊt  Thêi gian tiÕp xóc víi ®éc chÊt  C¸c biÖn ph¸p cÊp cøu lo¹i bá chÊt ®éc, håi søc, thuèc gi¶i ®éc  T×nh tr¹ng c¬thÓ ngêi bÖnh Nªn t«n träng vµ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p dù phßng ngé ®éc
IV. §iÒu trÞ A. T¹i c hç 1. TÈy rö a c hÊt ®é c trª n ng ê i BN (ë d a, tãc , q uÇn ¸o ,...)  CÇn t¾m röa b»ng xµ phßng nÕu chÊt ®éc ®ã b¸m vµo da, tãc  Röa m¾t ngay b»ng c¸ch xèi níc vµo m¾t trong 10phót (nÕu chÊt ®éc lµ axit, kiÒm m¹nh b¾n vµo m¾t), råi ®a BN tíi BV chuyªn khoa. 2. §a ng ê i b Önh ra khái v ïng c ã ®é c c hÊt b ay h¬i, c ã thÓ hÝt p h¶i h¬i ®é c
B. T¹i BÖnh viÖn vµ y tÕ tuyÕn c ¬ s ë : 1. G©y n«n v µ rö a d ¹ d µy (nÕu ¨n, uèng chÊt ®éc)  G©y n«n ngay sau khi ¨n uèng (1-30 phót) b»ng c¸ch uèng Sirup Ipeca DD 70% 1 lÇn 30 ml ngêi lín, 1ml/kg cho TE, sau 15phót sÏ cã t¸c dông n«n, hoÆc ngo¸y häng b»ng 1 Tampon  Kh«ng g©y n«n: nÕu ®· uèng, ¨n chÊt ®éc trªn 1 giê, cã rèi lo¹n ý thøc, biÕt ch¾c chÊt ®éc Êy sÏ g©y co giËt, hoÆc ®èi víi trÎ nhá díi 1 tuæi
. Uè ng than ho ¹t: han ho¹t lµ chÊt bét mµu ®en, hÊp thô ®éc chÊt cao, lµm tõ 1 s¶n phÈm cÊt ra cña gç ®îc nghiÒn n¸t. Than ho¹t tr¶i kh¾p bÒ mÆt d¹ dµy ruét, hÊp phô gÇn hÕt c¸c chÊt ®éc. ChØ ®Þnh dïng: Cho tÊt c¶ c¸c lo¹i chÊt ®éc ®i qua ®êng tiªu
Chèng chØ ®Þnh dïng: Khi ngé ®éc chÊt ¨n mßn (axit vµ kiÒm m¹nh), than ho¹t kh«ng cã hiÖu qu¶, l¹i b¸m vµo nh÷ng n¬i tæn th¬ng niªm m¹c. Uèng x¨ng, dÇu háa, ngêi bÖnh thêng n«n vµ sÆc nhiÒu, kh«ng nªn cho than ho¹t
T¸c dông phô cña than ho¹t: G©y t¸o bãn, do ®ã thêng ph¶i cho thªm thuèc nhuËn trµng nh sorbitol HÊp thô c¸c thuèc kh¸c trong d¹ dµy vµ ruét, nÕu cho cïng thêi ®iÓm (ipeca, benzodiazepine) LiÒu lîng: Cho liÒu 1 lÇn: 1g/kg qua uèng hay x«ng d¹ dµy