YOMEDIA
Bài giảng Y học hạt nhân và một số vấn đề an toàn phóng xạ liên quan - ĐHYK Thái Nguyên
Chia sẻ: Minh Minh
| Ngày:
| Loại File: PDF
| Số trang:57
267
lượt xem
52
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Bài giảng Y học hạt nhân và một số vấn đề an toàn phóng xạ liên quan trình bày về các nội dung chủ yếu của y học hạt nhân, vai trò của y học hạt nhân trong các chuyên khoa, các phương pháp điều chế đồng vị phóng xạ dùng trong y học hạt nhân, máy móc ghi đo phóng xạ trên bệnh nhân, nguyên tắc chung của chuẩn đoán bệnh bằng đồng vị phóng xạ,...
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Y học hạt nhân và một số vấn đề an toàn phóng xạ liên quan - ĐHYK Thái Nguyên
- Y HỌC HẠT NHÂN VÀ MỘT SỐ VẤN
ĐỀ An toµn phãng x¹ liªn QUAN
Bé m«n Lý sinh Y häc - §¹i häc Y khoa Th¸i nguyªn
- Y häc h¹t nh©n
Y häc h¹t nh©n (YHHN)- Nuclear medicine:
là chuyªn ngµnh sö dông c¸c ®ång vÞ phãng x¹ díi d¹ng
dîc chÊt phãng x¹ vµ ho¸ chÊt phãng x¹ trong chÈn
®o¸n vµ ®iÒu trÞ bÖnh.
YHHN ë ViÖt nam:
N¨m 1969: thµnh lËp §¬n vÞ nghiªn cøu phãng x¹ - §HY
Hµ néi c¬ së ®Æt t¹i BV B¹ch Mai.
N¨m1978: thµnh lËp Khoa YHHN -BV B¹ch Mai.
N¨m1987: thµnh lËp Bé m«n YHHN - §HY Hµ Néi.
HiÖn cã trªn 20 c¬ së YHHN trong c¶ níc.
- C¸c néi dung chñ yÕu cña Y häc h¹t nh©n
1. Th¨m dß c¸c chøc n¨ng.
2. Ghi h×nh phãng x¹.
3. §Þnh lîng c¸c hîp chÊt sinh häc b»ng ph¬ng ph¸p MiÔn
dÞch phãng x¹ ( Radioimmunoasay- RIA vµ
Immunoradiometric asay-IRMA).
4. §iÒu trÞ bÖnh b»ng c¸c dîc chÊt phãng x¹
- Vai trß cña YHHN trong c¸c chuyªn khoa
YHHN ph¸t huy m¹nh mÏ vai trß trong c¸c chuyªn khoa:
Néi tiÕt, ®Æc biÖt lµ tuyÕn gi¸p.
Tim m¹ch.
Ung th c¸c lo¹i.
Chøc năng vµ ®éng häc cña thËn vµ tiÕt niÖu.
BÖnh rèi lo¹n vÒ hÊp thô vµ c¸c khèi u.
BÖnh m¸u vµ hÖ t¹o m¸u.
BÖnh thÇn kinh vµ t©m thÇn.
- C¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ ®ång vÞ phãng x¹
dïng trong YHHN
1. §iÒu chÕ tõ lß ph¶n øng h¹t nh©n
Tinh chÕ tõ s¶n phÈm do ph©n h¹ch h¹t nh©n.
§iÒu chÕ b»ng ph¬ng ph¸p b¾n ph¸ h¹t nh©n bia.
2. §iÒu chÕ tõ m¸y gia tèc h¹t
M¸y gia tèc th¼ng.
M¸y gia tèc vßng.
3. S¶n xuÊt b»ng nguån sinh ®ång vÞ phãng x¹ (Generator).
- M¸y mãc ghi ®o phãng x¹ trên bệnh nhân
M¸y ghi h×nh nhÊp nh¸y Scanner.
M¸y chôp h×nh Gamma Camera.
M¸y chôp h×nh c¾t líp phát xạ photon đơn (Single photon
emission tomography - SPECT).
M¸y chôp c¾t líp ph¸t x¹ positron tomography (Positron
emission tomography- PET).
M¸y SPECT/CT.
M¸y PET/CT.
M¸y PET/SPECT.
- Nguyªn t¾c chung cña chÈn ®o¸n bÖnh b»ng
®ång vÞ phãng x¹
§¸nh gi¸ ho¹t ®éng chøc n¨ng cña mét c¬ quan, phñ t¹ng
§a §VPX hoÆc hîp chÊt g¾n §VPX thÝch hîp (phát tia gamma) vµo
c¬ thÓ BN.
§VPX sÏ tËp trung ®Æc hiÖu t¹i c¬ quan cÇn kh¶o s¸t.
§Æt c¸c èng ®Õm ngoµi c¬ thÓ BN t¬ng øng víi c¬ quan cÇn kh¶o
s¸t ®Ó theo dâi ®êng ®i, qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ cña §VPX t¹i ®ã.
§¸nh gi¸ t×nh trạng chøc n¨ng cña c¬ quan, phñ t¹ng cÇn nghiªn
cøu.
Ghi h×nh nhÊp nh¸y (x¹ h×nh) c¸c c¬ quan
§a c¸c §VPX thÝch hîp vµo c¬ thÓ ngêi bÖnh.
Ghi h×nh ¶nh sù ph©n bè phãng x¹ bªn trong c¸c phñ t¹ng.
§¸nh gi¸ vÞ trÝ, h×nh d¹ng, khÝch thíc, chøc n¨ng cña c¬ quan, phñ
t¹ng cÇn nghiªn cøu.
- Nguyªn t¾c chung cña ®iÒu trÞ bÖnh b»ng
®ång vÞ phãng x¹
§a ĐVPX (phát tia bêta) thÝch hîp vµo c¬ thÓ bÖnh
nh©n.
ĐVPX tËp trung t¹i tæ chøc bÖnh.
N¨ng lîng c¸c tia ph¸t ra tõ c¸c ĐVPX lµm thay ®æi chøc
n¨ng hay huû diÖt mét tæ chøc bÖnh lý nhÊt ®Þnh.
- Th¨m dß chøc n¨ng vµ ghi h×nh b»ng
®ång vÞ phãng x¹ trong YHHN
Th¨m dß chøc n¨ng tuyÕn gi¸p
§o ®é tËp trung ièt phãng x¹ t¹i tuyÕn gi¸p:
Ghi h×nh nhÊp nh¸y tuyÕn gi¸p
Th¨m dß chøc n¨ng thËn vµ ®êng tiÕt niÖu
ThËn ®å ®ång vÞ .
Ghi h×nh ®éng thËn vµ hÖ tiÕt niÖu.
ChÈn ®o¸n bÖnh n·o
X¹ h×nh tíi m¸u n·o.
X¹ h×nh n·o qui íc.
ChÈn ®o¸n bÖnh tim m¹ch
§¸nh gi¸ chøc n¨ng t©m thÊt.
Ghi h×nh tíi m¸u c¬ tim.
Ghi h×nh æ nhåi m¸u c¬ tim.
- Ghi h×nh x¬ng
Th¨m dß chøc n¨ng phæi
X¹ h×nh tíi m¸u phæi.
X¹ h×nh th«ng khÝ phæi.
ChÈn ®o¸n bÖnh tiªu hãa
Ghi h×nh khèi u
Ghi h×nh miÔn dÞch phãng x¹
Ghi h×nh khèi u theo nguyªn t¾c chuyÓn hãa
- Nh©n nãng (hot nodule) thuú ph¶i tuyÕn gi¸p (bªn tr¸i – ghi
h×nh víi 123I) vµ nh©n ®éc tù trÞ (bªn ph¶i – ghi h×nh víi 99mTc)
TuyÕn gi¸p ph× ®¹i ë bÖnh nh©n Basedow (bªn tr¸i); Nh©n l¹nh
thuú ph¶i tuyÕn gi¸p (bªn ph¶i).
- Ghi h×nh thËn b»ng m¸y SPECT 2 ®Çu (ghi h×nh ®éng víi Tc - 99m MAG3)
- ThËn tr¸i: tËp trung H§PX vµ chøc n¨ng thËn b×nh thêng
(ERPF= 254,2 mL/min).
- ThËn ph¶i: Kh«ng tËp trung H§PX, mÊt chøc n¨ng hoµn toµn.
- Ghi h×nh thËn b»ng m¸y SPECT hai ®Çu
- Bªn tr¸i: ThËn ngêi b×nh thêng (ghi h×nh víi MAG3 - 99mTc)
- Bªn ph¶i: ThËn ph¶i tËp trung H§PX b×nh thêng, thËn tr¸i kh«ng tËp trung H§
- H×nh ¶nh thËn ®å ®ång vÞ (bªn tr¸i) vµ x¹ h×nh thËn (bªn ph¶i) ngêi b×nh
thêng, ghi h×nh ®éng b»ng m¸y SPECT víi 99mTc - DTPA
- X¹ h×nh n·o b×nh thêng
(ghi h×nh tÜnh b»ng m¸y Gamma Camera víi 99mTcO4: Kh«ng cã tËp trung
H§PX ë trong tæ chøc n·o - thÓ hiÖn b»ng vïng tr¾ng trªn x¹ h×nh)
- Khèi u n·o, ghi h×nh b»ng Gamma Camera (víi Tc-99m)
- H×nh ¶nh x¹ h×nh (bªn tr¸i): cã vïng tËp trung H§PX (vïng tèi).
- H×nh ¶nh chôp CT (¶nh gi÷a vµ bªn ph¶i) trªn cïng mét bÖnh nh©n:
vïng tæn th¬ng t¬ng øng víi vïng tr¾ng.
- H×nh ¶nh tíi m¸u n·o, ghi h×nh b»ng m¸y SPECT: ngêi b×nh thêng
(¶nh tr¸i), bÖnh nh©n bÞ tai biÕn m¹ch m¸u n·o (¶nh gi÷a vµ ph¶i)
thÓ hiÖn b»ng nhiÒu vïng gi¶m H§PX.
- H×nh ¶nh tíi m¸u n·o ë bÖnh nh©n sa sót trÝ tuÖ. Ghi h×nh
b»ng m¸y SPECT víi Tc-99m - ECD.
- Stress
Rest
Trôc ng¾n
H×nh ¶nh tíi m¸u c¬ tim ngêi
b×nh thêng, c¾t theo 3 trôc
kh«ng gian:trôc ng¾n, trôc dµi Stress
n»m ngang, trôc dµi ®øng däc.
Ghi h×nh b»ng m¸y SPECT víi
99mTc - MIBI, ë hai pha: Pha
Rest Trôc dµi ngang
g¾ng søc vµ pha nghØ.
Stress
Rest
Trôc dµi däc
- Pha nghØ Pha g¾ng søc
H×nh ¶nh ghi h×nh tíi m¸u c¬ tim ë bÖnh nh©n bÞ hÑp ®éng
m¹ch vµnh. Kh«ng cã sù t¸i tíi m¸u khi nghØ vµ khi g¾ng søc
(vÞ trÝ mòi tªn).
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
Đang xử lý...
Thêm vào BST
Báo xấu
