Bài tập Kiểm toán: Phần 2 - Nxb. Lao động Xã hội

Chia sẻ: Na Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:149

Thêm vào BST

Báo xấu

623
lượt xem 210
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài tập Kiểm toán: Phần 2 gồm phần bài tập tổng hợp, 6 đề thi mẫu, đề thi kiểm toán viên năm 2001 đến năm 2003 và bài giải 15 chương của cuốn sách. Trong phần bài tập tổng hợp gồm 3 nội dung chính: Giới thiệu và yêu cầu, thông tin về công ty TNHH BTL Việt Nam, thông tin bổ sung. Cùng tham khảo nội dung phần 2 của cuốn sách.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài tập Kiểm toán: Phần 2 - Nxb. Lao động Xã hội

BÀI TẬP TổNG HỢP
BÀI TẬP TỔNG HỢP oOo Bài tập tổng hợp bao gồm ba nội dung chính sau đây; Phần A: Giới thiệu và yêu cầu. - Phần B: Thông tin về công ty TNHH BTL Việt Nam. Phần C: Thông tin bổ sung. Sau đây là aội dung chi tiết của bài tập: PHẨN A: GIỚI THIỆU VÀ YÊU CẦU ĩ. Giới thiệu Người học được cung cấp các thông tin về công ty TNHH BTL Việt Nam (sau đây gọi tắ t là BTL) đủ để lập k ế hoạch một cuộc kiểm toán báo cáo tài chính. Dựa trên những thông tin này và vận dụng các kiến thức đã học về kiêm toán, người học được yêu cầu làm việc với tư cách là kiểm toán viên của Công ty kiểm toán Student Accountant Ltd. (sau đây gọi tắt là SAL) đế xây dựng kế hoạch kiểm toán báo cáo tài chính.cho niên độ kêt thúc ngày 31/12/2004 của BTL và đề xuất những giải pháp để cải tiến hệ thống kiểm soát nội bộ của BTL. II. Mục dêu của bài tập Nếu dầu tư đúng mức và hoàn th àn h tốt bài tập này, người học có thể: Hiểu rõ hơn về một cuộc kiểm toán báo cáo tài chính từ khi bắt đầu cho đến khi hoàn tấ t công việc chuẩn bị kiểm toán. Vận dụng những kiến thức đã học về kiểm toán để lập kế hoạch một cuộc kiểm toán báo cáo tài chính cụ thể. Biêt cách vận dụng những nguyên tắc cơ bản của kiểm soát nội bộ để tư vấn nâng cao tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ đôi với một sỗ^ khoản mục và chu trìn h nghiệp vụ chủ yếu trong các tình huồng cụ thể.
124 Bài tập tổng hợp • Nâng cao kỹ năng trình bày tài liệu, phân tích và tổng hợp thông tin, chọn lọc thông tin để phát hiện và giải quyết vấn đề. III. Yêu cầu 1. Lập kế hoạch kiểm toán báo cáo tài chính nám 2004 của Công ty BTL. Kế hoạch kiểm toán được th iết lập phải bao gồm một số nội dung côt lõi sau đây: • Đánh giá chung về hệ thống kiểm soát nội bộ. • Xác lập mức trọng yếu cho tổng thể và cho từng bộ phận của báo cáo tài chính. • Xác định các khoản mục và các cơ sở dẫn liệu tương ứng cần tập trung thu thập bằng chứng kiềm toán. • Thiết kế các thử nghiệm kiểm toán thích hợp để thu thập bằng chứng về những cơ sở dẫn liệu có rủi ro cao đã xác định được. 2. N hận diện các điểm yếu trong kiểm soát nội bộ của BTL dựa vào các thông tin đã cho. Từ đó, soạn một Thư quản lý để đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của kiểm soát nội bộ tại BTL. ở mỗi giải pháp đề xuất sinh viên phải trình bày đầy đủ các nội dung sau: • Yếu kém đã phát hiện • Sai phạm tiềm tàng • Giải pháp PHẦN B: THÔNG TIN VỀ CÔNG TY TNHH BTL VIỆT NAM I. Giới th iệu về công ty tnhh BTL V iệt Nam 1. Sơ lươc về lich sử hình thành và lĩnh vưc hoat động: Công ty TNHH BTL Việt Nam là một công ty 100% vô'n nước ngoài, thành lập theo giấy phép đầu tư số 1202/GP do Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp ngày 13/4/1996, có trụ sở chính đặt tại số 154/2C Nguyễn Thị Minh Khai, Quận 3, TPHCM. Công ty hoạt động trong lĩnh vực thươag mại,
Bài tập tổng hơp 125 chuyên nhập khẩu hàng kim khí điện máy để tiêu thụ ở thị trường Việt Nam, chủ yếu là tại các tỉnh thành phía Nam (ngoài khu vực th àn h phố Hồ Chí Minh), đồng thời cung cấp dịch vụ sửa chữa, bảo trì máy móc cho khách hàng (có tính phí). 2. Tổ chức bỏ máy quản lý: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của công ty như sau; Ban Giám đốc của công ty bao gồm Tổng Giám đốc và hai Phó Tổng Giám đôc, chịu trách nhiệm điều hành công việc chung của toàn công ty theo chiến lược phát triển công ty được Hội đồng quản trị thông qua. Những vấn đề quan trọng liên quan đến định hướng phát triển, hoặc những giao dịch quan trọng đều phải được thông qua tại cuộc họp Hội đồng quản trị trước khi thực hiện. Giúp việc cho Baii Giám đốc có hai giám đô"c bộ phận, gồm một Giám đôc kinh doanh phụ trách vấn đề kinh doanh và một Giám đôc tài chính phụ trách tài chính - kế toán. Giám đôc kinh doanh chịu trách nhiệm về doanh số của công ty và Ihực hiện kế hoạch mua hàng và tồn trữ hàng để đảm bảo doanh số^ theo mục tiêu chung của công ty. Giám đôc tài chính chịu trách nhiệm cân đôi thu - chi, cơ cấu các nguồn lực tài chính để tài trợ cho các hoạt động của công ty, đồng thời tổ chức hệ thông kế toán để ghi chép, theo dõi tình hình hoạt động của công ty để báo cáo cho Ban Giám đỏc và cho các đôi tượng bên ngoài khác (chủ yếu là công ty mẹ và cơ quan thuế).
126 Bài tập tổng hợp 3. Sơ lươc về tìu h hình hoat động qua các thời kỳ từ khi th àn h lâp dấn nay: Trong ngành hàng kim khí điên máy tại Việt Nam, quy mô của công ty chỉ ở mức trung bình. Cơ cấu doanh thu của công ty (theo sò' liệu năm 2004) là: • Theo sản phẩm: doanh thu bán hàng: 98%, doanh thu cung cấp dịch vụ: 2% Theo khách hàng: bán cho các nhà phân phối 93%, bán trực tiếp 1 %. Từ khi bắt đáu đi vào hoạt động trong nám 1996, công ty liên tục bị lỗ do quy mô của th ị trường chưa lớn, công ty cũng chưa có uy tín trên thị trường và do gánh nặng về chi phí quản lý quá lớn. Tuy nhiẻn, sau 6 nám liên tiếp lỗ lả, từ năm 2002 công ty đã bắt đầu có lãi. Tháng 2 năm 2002, ông Nakatavva nhậm chức Tổng Giám đôc công ty thay th ế cho người tiền nhiệm Aĩidrew Sythes. Đây được xem là một cột môc quan trọng trong hoạt động của công ty. Từ thời điểm này, công ty chuyển sang tập trung đẩy mạiih kinh doanh các loại hàng sản xuất ở N hật Bản. Nhờ môì quan hệ rất tố^t. với các hãng của N hật, ông Nakatawa đã góp công lớn trong việc làm giảm đáng kể giá vôn của hàng nhập khẩu từ N hật Bản. Tỷ suất lợi nhuận của công ty cũng được cải thiện đáng kể do tỷ lệ lãi gộp của hàng từ N hật Bản khá cao. Dựa trên kết quả kinh doanh khả quan đó, từ nám 2002, Hội đồng quản trị công ty đã quyết định thưởng cho cá nhân ông Nakatavva 1% lợi nhuận sau thuế hàng nám của công ty. Tuy nhiên, ông Nakatavva đã không n hận h ết tiền đó mà chia lại cho các Phó Giám đốc, Trưởng Phòng Kinh doanh, Giám đốc Tài chính mỗi người 10% số tiền mình được hưởng. Kể từ klii có chính sách này và nhờ vào các chính sách khuyên mãi hợp lý, doanh thu của công ty đã tăng trưởng đều dặn qua các năm. Liên tục trong 2 năm 2003 và 2004, công ty đã khai trương thêm hai cửa hàng trưng bày sản phẩm tại Quận 1 và Quận 5 nhằm giới thiệu sản phẩm và thương hiệu của công ty, đây là một trong những nỗ lực để gia tăng doanh sô'. Dựa vào kết quả khả quan thu được từ hoạt động của hai cửa hàng này, công ty đang triển khai thêm kế hoạch xâv dựng một cửa hàng tương tự tại Quận Tân Bình trong Iiăm 2005. Kế hoạch dự kiến
Bài tập tổng hạp 127 cung là thuô một mặt bằng có vị trí tôt và bỏ thêm chi phí để trang trí trước khi sử dụng, tương tự như hai cửa hàng trước. Nám 2004 cũng là năm công ty ký được hợp đồng làm đại lý độc quyền phân phối máy điều hòa nhiệt độ, máy nước nóng và tủ lạnh nhãn hiệu Rotus. Với ưu th ế giá rẻ, nhừng m ặt hàng này đều bán rât chạy trong náiĩi 2004 và góp phần quan trọng trong việc đẩy doanh sô'’ của nám 2004 tăng đột biến, bên cạnh việc liên tục tăng nhanh doanh sô' những sản phẩm truyền thống của còng ty. Tuy nhiên, từ khoảng cưôi quý IV nám 2004, các đôl thủ cạnh tranh chính của công ty cũng đã nhanh chóng phản ứng bằng cách giới thiệu với th ị trường nhiều nhãn hiệu máy điều hòa, máy nước nóng và tủ lạnh giá rẻ Idiác, điều này khiến cho tốc độ tăng doanh số từ nhữiig m ặt hàng này của công ty bắt đầu có dấu hiệu chựng lại trong giai đoạn C Ò nàm 2004. UI 4. Tóm tắ t những điểm chính trong chế dô kế toán đã dàng ky và chính sách kế toán áp dung cho môt so' khoản m uc quan t r ong: • Chế dộ kế toán: BTL đầng ký áp dụng chuẩn mực và chế độ kế toán Việt Nam. • Niên độ tài chính bắt đầu vào ngày 1/1 và kết thúc vào ngày 31/12 hàng năia. • Hình thức sổ kế toán: N hật ký chưng. • Đồng tiền sử dụng để ghi sổ và lập báo cáo tài chính: VNĐ. • Nộp thuế Giá trị gia táng theo phương pháp khấu trừ. • Kế toán hàng tồxi kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ, tính giá xuất hàng tồii kho theo phương pháp FIFO. • Khấu hao tài sản cố định được trích theo phương pháp đường thẳng, với tỷ lệ khấu hao cho nhà cửa là 4%/năm, phương tiện vận chuyển là 10%/iiăm và thiết bị quản lý là 20% - 25%/nám. 5. Sơ lươc về tổ chức và hoat đỏng của bỏ máy k ế toán: a. N hân sư: Nhân sự Phòng kê toán hiện tại có 5 người, bao gồm bà Lâm Ngọc Hà - kế toán trưởng, cô Hoàng Liên Thanh - k ế toán tổng hợp, cô Phạm Thị Mơ - k ế toán thanh toán, cô Nguyễn Thị Lan - k ế toán công nợ, cỏ Trịnh Thị Huyền - kế toán hàng tồn kho. Cô Huyền là nhân viên mới,
128 Bài tập tổng hợp bắt đầu vào làm việc từ th án g 10 nám 2004, sau khi cô P h ạm Thị Hoa Mai xin nghỉ việc (ngay sau khi ông Thành - k ế toán trưởng cũ của công ty từ chức vào cuôl nám 2004). Tuy nhiên, do công ty BTL thuê dịch vụ của công ty Laostrans để xử lý các thủ tục nhập hàng nên cc>ng việc của k ế toán hàng tồn kho không đến nỗi quá phức tạp. Tâ't cả n h ân viên làm việc tại phòng kế toán đều có trìn h độ đại học. Ngoài ra, công ty không th àn h lập bộ phận kiểm toán nội bộ hay một phòng ban nào có chức năng tương tự. b. Tin hoc hóa công tác kế toán Công ty sử dụng phần mềm kế toán Auto Balancing, một phần mềm k ế toán khá lạc hậu và có nhiều điểm không tương thích với chuẩn mực và chế độ k ế toán Việt Nam, phần mềm này do một công ty chuyên cung cấp phần mềm k ế toán của Việt Nam th iết k ế riêng cho BTL. Auto Balancing chỉ mở được các sổ k ế toán tổng hợp và sổ chi tiế t công nợ, không lập dược bất kỳ chứng từ nào (toàn bộ hệ thồng chứng từ của BTL, ngoại trừ hóa đơn tài chính mua từ cơ quan thuế, được xử lý th ủ công với những mẫu chứng từ được th iế t kế sẵn, in trước và được đánh số^ thứ tự liên tục trước khi sử dụng), và cung cấp các báo cáo ở mức độ rấ t hạn chế. Tuy nhiên, ưu điểm nổi bật của Auto Balancing, theo ông Thành (người đã thuyết phục công ty sử dụng phần mềm này), đó là phần mềm có một tính năng tự dộng điều chỉnh để làm cân ãối các báo cáo tài chính (nếu có sai sót xảy ra), bằng cách tự động tạo ra một khoản mục trên Bảng cân đôi kế toán với số dư bằng đúng số tiền chênh lệch. Một đặc điểm khác của phần mềm này cũng làm các nhân viên kế toán của BTL rất hài lòng là cho phép người sử dụng có th ể xóa, sửa, thêm bớt nội dung các nghiệp vụ kể cả sau khi đã chuyển sổ Cái. Bên cạnh đó, ngay sau khi nhậm chức, bà H à đã đề nghị nên mua một phần mềm k ế toán mới để thay th ế phần mềm hiện tại như ag đến nay đề nghị này vẫn chưa được duyệt. c. Môt so" diễn biến quan tr ong khác trong hoat đông Cĩủa Phòner k ế toán từ khi th à n h lá p Công tv Từ klii bắt đầu hoạt động kinh doanh, hàng nám Công ty lề iU khai và nộp thuẽ đầy đủ, chưa có tiền lệ bị cơ quan th u ế vụ p h át hiện ira các sai phạm, hành vi trôn hay hoãn việc nộp thuế. Thành tích này đạt được
Bài tập tổng hơp ______________________________ ______________________129 nhờ có sự đóng góp lớn của ông Nguyễn Xuân Thành, k ế toán trưởng, một người có trìn h độ chuyên môn cao và nhiều kinh nghiệm, đồng thời do ông Thành cũng có môi quan hệ rấ*t tô't với cơ quan thuế địa phương. Ngoài ra, cQng cần nói thêm là vì được chuyển lỗ của những nám đầu hoạt động, nên đến nám 2004 Công ty vần chưa phải nộp thuế Thu nhập doanh nghiệp do theo kế hoạch chuyển lỗ đã đáng ký, lăi của Công ty trong các nám 2002, 2003, 2004 vẫn thấp hơn sô" lỗ được chuyển sang. Ông Thành đã làm việc với BTL từ khi công ty b ắt đầu hoạt động tại Việt Nam. Tuy nhiên, vào cuôl nám 2004, ông Thành đã nghỉ việc. Lý do theo sự giải thích của bà Lâm Ngọc Hà, người k ế nhiệm của ông Thành, là do giữa ông Thành và ông Kashumi (Giám đôc Tài chính) thường xuyên có những b ất đồng về việc xử lý các khoản chi phí không có chứng từ hợp lệ. Từ khi bà H à nhậm chức, các n h ân viên, đặc biệt là nhân viên phòng Kinh doanh, cho rằng việc chi tiêu của minh cho các khoản tiếp khách, khuyến mãi, công tác phí... có phần dễ chịu hơn do mọi thứ dường như chỉ được quản lý dựa trên dự toán ngân sách cấp cho từng bộ phận, trưởng bộ phận có trách nhiệm duyệt các khoản chi cho cấp dưới của mình, những khoản chi không có chứng từ hợp lệ cũng được châp nhận thanh toán ĩĩiiễn là được phè duyệt đầy đủ. Do đó, Bà Hà n hận được rấ t nhiều sự hợp tác từ các nhân viên khác trong công ty. Tuy nhiên, do mới n hận chức nên bà Hà chưa tạo dựng được uy tín với các đôl tác bên ngoài công ty. Điều này dẫn đến tìn h hình thu hồi nợ phải thu của công ty trở nên trì trệ hơn do khách hàng chậm trễ trong việc th an h toán tiền, các nhà cung câp trong nước cũng có xu hướng đòi nợ BTL sớm và quyết liệt hơn. T hế nhưng đến nay, bà Hà vẫn chưa có giải pháp nào để đôl phó với tình hình trên, mà chỉ cho biết nếu vẫn tiếp diễn chắc chắn bà sẽ phải có biện pháp m ạnh, đặc biệt là trong việc thu hồi nợ phải thu. Biện pháp đầu tiên bà Hà dự kiến là sẽ siết chặt thời hạn bán chịu ngay từ đầu đôl với những khách hàng thường xuyên không th an h toán đúng hạn, từ 60 ngày như bình thường xuống còn 30 ngày hoặc thấp hơn tùy theo từng đôi tượng. Tuy nhiên, đến nám 2005 biện pháp này vẫn chưa được Ban Giám đôc của BTL chấp thuận áp dụng vì cho rằng cách làm này có thể làm giảm doanh số của công ty.
130___________________________ Bài tập tổng hợp 6. Kiểm toán báo cáo tài C-Iìính: Từ năm 1996 Công ty đã thuê Công ty kiểm toán Studení Accouiitant Ltd. (SAL) để kiểm toán báo cáo tài chính theo yêu cầu củi pháp luật Việt Nam và yêu cầu từ các cố' đông cũng như kiểm toán vièncủa công tv mẹ ở Singapore (công ty mẹ cùa BTL là một công ty cố phần .7 niêm yết 0 trên thị trường chứiig khoán Singapore) để phục vụ cho việc lập báo cáo tài chính hợp nhất. Kể từ khi được chỉ định kiểm toán báo cáo tài chính ch) BTL, SAL luôn thực hiện tôt, và không hề có phát sinh nhừng tình hiông ảnh hưởng đến sự độc lập và khách quan của SAL đôl với BTL. Do đó trong suô't gần 10 năm BTL vẫn chưa thay đổi kiểm toán viên. Kết thúc cuộc kiểm toán năm 2003, SAL đã phát hành bio cáo kiểm toán dạng chấp nhận toàn phần đối với báo cáo tài chính cia 3TL. Báo cáo này được phát hành là kết quả của việc hơp tác rất tôt ,ừ phía Ban giám đốc của BTL với kiểm toán viên và việc Ban giám đố: cã đồng ý thực hiện toàn bộ các bút toán điều chỉnh mà SAL đã đề nghị Các bút toán điều chỉnh đã thực hiện đôl với báo cáo tà] c.iính năm 2003 của BTL bao gồm: 1/ Nợ TK Chi phí bán hàng 26.567.000 Nợ TK Chi phí quản lý doanh nghiệp 82.674.000 Có TK Phải trả khác 109241.000 Để lập dự phòng chi phí trợ cấp thôi việc cho nhân viên. 2/ Nợ TK Giá vốn hàng bán 739.425.123 Có TK Dự phòng giảm giá hàng tồn kho 739.425.123 Để bổ sung dự phòng giảm giá hàng tồn kho. 3/ Nợ Chi phí quản lý doanh nghiệp 19.000.000 Có TK Tài sản cố định hữu hình :9J00.000 Đê loại trừ khoản chi phí niua bảo hiểm, xe hơi khỏi ìiqiyn giá tài sản cô định uà. tính vào chi phí trong kỳ (do xe này được đỉa vào sử dụng từ cuôi thảng 12.2003 và phần chí phí khấu hao đã trcìi trong năm 2003 liên quan đên khoản chi phí bảo hiểm không đảiq kể nên không cần điều chỉnh).
B à i tập tổng nợp 131 4/ Nợ TK D oanh thu 3 6 3 .6 3 6 .3 6 4 Nợ TK Thuế GTGT phải nộp 36.363.636 Có TK Nợ phải thu 400.000.000 Nợ TK Hàng hóa 259.765.344 Có TK Giá vốn hàng bán 259.765.344 Giảm nghiệp vụ bán hàng thuộc về năm 2004. Ngoài ra, trong Thư quản lý của năm 2003 gởi cho BTL, SAL cũng đã nêu nhiều giải pháp để cải tiến hệ thống kiểm soát nội bộ của đơn vị nhưng BTL hầu như chưa có động thái nầo chứng tỏ có quan tâm thực hiện các giải pháp này. Do sự hợp tác rất tôi giữa SAL và BTL trong các năm trước, năm 2004 BTL tiếp tục chỉ định SAL làm kiếm toán viên để thực hiện kiểm toán các báo cáo tài chính cho niên độ kết thúc ngày 31/12/2004. Hợp đồng kiểm toán đã được hai bên ký kết vào ngày 3/10/2004. 7. Nôi dung các cuỏc hop Hôi dồng Quản tr i trong nàm 2004: Trong nám 2004, Hội đồng quản trị của BTL đã họp một lần vào tháng 4. Nội dung cuộc họp chủ yếu thảo luận về khả náng và nhừng biện pháp cần thực hiện để trở thành đại lý độc quyền tại Việt Nam của Rotus. Ngoài ra, trong cuộc họp này, Hội đồng quản trị cũng thông nhất thông qua kế hoạch thành lập thêm một cửa hàng ở Quận Tân Bình nhằm nâng cao hơn nữa doanh số bán hàng. Biên bản cuộc họp này đã được sao ra và gdi cho kiểm toán viên để nghiên cứu Trong các tháng đầu năm 2005 (tính đến thời điểm SAL kiểm toán tại BTL) Hội đồng quản trị của B'1'L không có thêm cuộc họp nào. 8. Báo cáo tài chíuh Iiàm 2004: Ngày 15/1/2005, BTL đã cung cấp cho SAL các dự thảo báo cáo tài chính của năm 2004, bao gồm Bảng cán đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh - Phần I như sau:
132 Bài tập lổng hợp BẢNG CÂN ĐỐI KÊ TOÁN NIÊN ĐỘ KẾT THÚC NGÀY 31/12/2004 Đ W : 1.0)0 đồng Mâ T À I SẢ N S ố đ ầ u năm S ố cuếi n ă m số 100 A. T À I SẢ N LƯ U Đ Ộ NG VÀ đ ẦU t ư NGẮN HẠN 19.784.688 24394,285 110 I. Tiên 6.692.148 5S35.336 111 1. T iền m ặt tạ i quỹ (gồm cả ngân phiếu) 550.908 1001.460 112 2. T iền gửi ngân hàng 6.141.240 4833.876 113 3. T iền đang chuyển - - 120 II. Các khoản đầu tư tà i chính ngắn hạn . • 121 1. Đầu tư chứng khoán ngắn hạn - - 128 2. Đầu tư ngắn h ạ n khác - - 129 3. Dự phòng giảm giá đầu tư ngắn hạn - - 130 III. Các khoản ph ải thu 2.848.524 5026.537 131 1. P h ải thu của khách hàng 2.318.892 4774.705 132 2. T rả trước cho người bán 384.000 - 133 3. T h u ế giá trị gia tă n g được khấu trừ - - 134 4. P hải thu nội bộ • - 137 5. P h ải th u theo tiến độ k ế hoạch hợp đồng xây đựng - - 138 6. Các khoản phải th u khác 145.632 251.832 139 7. Dự phòng các khoản phải thu khó dòi - ■ 140 IV. Hàng tồn kho 9.136,788 12843.552 141 i. H àng m ua đang đi trê n đường - - 142 2. Nguyên liệu, v ậ t liệu tồ n kho - - 143 3. Công cụ, dụng cụ trong kho - - 144 4. Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang - - 145 5. T h àn h phẩm tồn kho - - 1 146 6. H àng hóa tồn kho 11.373.384 16366.808
Bài tập tổng hợp 133 147 7. H àng gửi di bán - - 149 8. Dự phòng ^^iảm gỉá hàng tồn kho (2.236.596) (3.522.756) 150 V. Tài sản lưu dộng hhác 1.107.228 688.860 151 1. Tạm ứiig 192.624 1Õ3.780 152 2. Chi phí trả trước 305.112 63.204 153 3. Chi phí chờ kếí chuyển - - 154 4. Tài sản thiếu chờ xử lý - - 155 5. Các khoản cầm cố, ký cược và ký quỷ ngắn hạn 609.492 471.876 200 B. TÀ I SẢ N CỐ Đ ỊN H VÀ Đ Ẩ ư tư DÀI HẠN 18.493.680 17.786.315 210 I. Tài sản cố clịnh Ĩ8.493.680 I7.7S6.315 211 1. Tài sản cò định hữu hình 18.493.680 17.769.515 212 Nguyên giá 22.475.391 23.245.967 213 Giá trị hao mòn lũy kế (3.981.711) (5.476.452) 214 2. Tài sả n cố định thuê tài chính - - 215 Nguyên giá - - 216 Giá trị hao mòn lũy kế - . 2Ĩ7 3. Tài sán cố định vô hình - 16.800 218 Nguyên giá - 18.667 219 Giá trị hao mòn lũy kế - (1.867Ì 220 II. Các khoàn đầxi tư tàỉ chính dài hạn - - 221 1. Đầu tư chứn^ khoán dài han - - 222 2. Góp vón liên (loanh - - 228 3. Đầu tư dài hạíi khác - - 229 4. Dự phòng giám giá đầu tư dài hạn - - 230 lỉl. Chi p h í xây dựng cơ bản dở dang - - 240 IV. Các khoản ký quỹ, ký cược dài hạn - - 241 V. Chi p h í trả trước dài hạn - - 250 TỒ N G CỘ N G TÀI SẢN 38.278.368 42,180.600
134 Bài ậu tổng họp M ã sô NG U Ồ N VỐN SỐ đ ầ u nảni s» c u ố i năm 300 A. NỢ P H Ả I TR Ả 9.246.396 8.175.904 310 /. Nợ ngắn hạn 9.13Ì.292 8.038.075 311 1. Vay ngắn hạn - - 312 2. Nợ dài h ạ n đến hạn trả - - 313 3. P hải trả cho người bán 8.188.980 7.233.835 314 4. Người m ua trả tiền trước - - 315 5. T huế và các khoản phải nộp Nhà nước 297.648 190.752 316 6. Phải trả công n h á n viên 393.780 294.900 317 7. P hải trả cho các đơn vị nội bộ - - 318 8. Các khoản phải trả, phải nộp khác 250.884 318.588 319 9. P hải trả theo tiế n độ k ế hoạch hợp đồng xảv dựng - 320 II. Nợ dài hạn - 321 1. Vay dài hạn - - 322 2. Nợ dài hạn khác - - 323 3. Trái phiếu p h á t hành - - 330 ỈU. Nợ khác 115.104 137.829 331 1. Chi phí phải trả 115,104 137.829 332 2. Tài sán thừa chờ xứ lý - - 333 3. Nhận ký quỳ, ký cược dài hạn - - 400 B. NGUỒN V Ố N CHỦ s ở HỮU 29.031.972 34.004.696 4ĩồ I. Nguồn vốriị quỹ 29.0SJ.972 34.004.696 411 1. Nguồn vôn k in h doanh 113.65;ì .224 113.653.224 412 2. C hônh lệch đ án h giá lại tài sán - - 413 3. Chênh lệch tỷ giá hôi đoái - - 414 4. Quỷ đầu tư phát triển - - 415 5. Quỹ dự phòng tài chính - - 416 6. Lợi nhuận chưa phân phối (84.621.252) (79.648.528) 420 11, Các quỹ khảc - - 422 1. Quỹ khen thưởng và phúc lợi - - 423 2. Quỹ quản lý của câp trên - - 430 T Ổ N G CỘ NG N G U Ồ N VỐN 38.278.368 42.180.600
Băi tập tổng hưp 135 BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NIÊN ĐỘ KẾT THÚC NGÀY 31/12/2004 ĐVT: 1.000 đồng M ã sô' CHỈ TIÊU N ăm trư ớ c N ăm n a y 1 Doanh thu bán hàng và cung câp dịch vụ 45.191.196 55-213.164 3 Các khoản giảm trừ - - 4 Chiết khấu thương mại - - 5 Giảm giá hàng bán - - 6 Hàng bán bị trắ ìại - - 7 Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuât khẩu, thuê GTGT theo phương pháp trực tiếp phải nộp 10 Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ 45.191.196 55.213.164 11 Giá vốn hàng bán (31.474.716) (34.086.528) 20 L ợi n h u ậ n gộp về b á n h á n g và cung cấp dịch vụ 13.716.480 21.126.636 21 Doanh thu hoạt động tài chính 24.689 7L729 22 Chi phí tài chính (9.767) (28.679) 24 Chi phí bán hàng (2.439.048) (2.739.120) 25 C h i p h í q u án lý d o a n h n g h iệ p (9.637.032) (13.458.048) 30 Lợi nhuặn thuần từ hoạt động kinh doanh 1.655.322 4.972.518 31 Thu nhập khác 2.456 208 32 Chi phí khác (1.926) (2) 40 Lợi nhuận khác 530 206 50 Tổng ỉợi nhuận trước thuế 1.655.852 4.972.724 51 Thuế Thu nhặp Doanh nghiệp phải nộp _ _ 60 Lợi nhuận sau tluiế 1.655.852 4.972.724
136 Bài tậ ĩ Uổng hợp II. Tình hình thị trường hàng kim khí điện m á y Trong ĩiầm 2004, thị trường hàng kim khí điện máy Idìông c:ó nhiều biến động lớn, ngoại trừ việc ngày cànơ xuất hiện nhiều m ặt h àn g với giá thấp nhắm vào đối tượng người tiêu dùng có thu nhập thấp v à trung bình. Một sô" m ặt hàng điện lạnh có xu hướng tăng tôc độ tiêu thụ rấ t nhanh do thời tiết nóng, đặc biệt táng rấ t đáng kể vào các tháng hè. Các sản phẩm giá rẻ của thị trường kim khí điện máy có xu hướng lỗi thời ngày càng nhanh. Mỗi mẫu mã mới được đưa ra thị trường nếu kliông được tiêu thụ nhanh chóng sẽ có nguy cơ phải giảm già hoặc áp dụng kèm các biện pháp khuyến mãi để giải quyết số lượng tồr. kho một khi các mảu mã mới khác được tung ra. Tuy nhiên, nguy cơ này là kliông cao đối với những nhân hiệu nổi tiếng đã có chỗ đứng troug tnị trường. Các sản phẩm cùa những thương hiệu lớn cạnh tran h nhau chA yếu qua chất lượng và kiểu dáng sản phẩm. Các nhà phân phối hàng kim khí diện máy ngày càng nắm vững hơn tìn h hình thị trường, họ liên tục tung ra các đợt khuyến mãi, giảm giá, tặng quà vào những dịp lễ lớn. Tuy nhiên, các biện pháp này chỉ chủ yếu được áp dụng tại các th àn h phố lớn và do một số Iihà phân phôi iớn thực hiện thông qua hệ thông siêu thị kim khí điện máy. Người tiêu dùng cũng ngày càng khó tính hơn trong việc lựa chọn sản ohẩm do thu nhập thực tế của phần lớn người tièu dùng nhìn chung là giảm khi giá cả táng cao, đặc biệt là giá xáng dầu, cùng với việc ngày càng có nhiều sản phẩm hơn để người tiêu dùng lựa chọn. Các dự báo của nhừng chuyên gia về thị trường kim khí điện máy về tình hình thị trường trong nám 2005 nhìn chung là khả quan, đặc biệt là khả năng tiêu thụ rấ t m ạnh của khu vực hàng giá rẻ. Tuy nhiên, nếu muốn tồn tại, các nhà phân phôi hàng kim khí điện máy cần có chính sách đa dạng hóa m ặt hàng dể tạo thêm sự lựa chọn cho khách hàng và cũng để phân tán rủi ro. III. Một số thủ tục k iểm soát nội bộ quan trọng Việc phân chia công việc, quy trìn h xử lý nghiệp vụ và các thủ tục kiểm soát liên quan đến các m ặt hoạt động của BTL như sau:
Bài íập tổng hợp 137 1- Mua hàng a) Đỏi với hàng mua về đế bán Hàng năm, căn cứ vào dự báo tiêu thụ của Giám đốc Kinh doanh đã được Tổng Giám đốc thông qua, phòng Mua hàng lập đơii đặt hàng (2 liên) gởi cho các nhà cung cấp, trên đó không ghi giá mà chỉ nêu thời hạn giao hàng. Sau đó, nhà cung cấp xác nhận lên đơn đặt hàng và gởi trả lại cho BTL một ỉién. Đơn đặt hàng đã có xác n hận của nhà cung cấp sẽ được lưu tại phòng Mua hàng để theo dõi tiến độ giao hàng của nhà cung câp. Mỗi đợt giao hàng, nhà cung cấp sẽ fax bảng báo giá đến cho BTL. Bảng báo giá này sẽ được chuyển cho trưởng phòng Mua hàng để phê duyệt và gởi trả lại nhà cung cấp (BTL chỉ lưu lại một bản sao ở phòng Mua hàng). Sau khi đã phê duyệt bảng báo giá, phòng Mua hàng sè thòng báo bằng e-maiỉ cho cô Mơ - kế toán thanh toán - để chuyển tiền mở LC. Khi giao hàng tại cảng, bộ chứng từ liên quaii đến lô hàng sẽ được nhân viên của Laostrans nhận cùng với hàng hóa. Sau đó, Laostrans sẽ sắp xếp để vận chuyển số hàng này về nhập kho của ETL. Nếu trong tháng có nhiều nghiệp vụ nhập hàng, Laostrans sẽ tập hợp các chứng từ của chi phí nhập hàng và gởi kèm với bộ chứng từ của lô hàng nhập cho 'BTL vào cuôl mỗi tháng. Nếu trong tháng có ít nghiệp vụ, sau khi thực hiện xong lô hàng nào, Laoslrans sẽ chuyển ngay chứng từ và lúc này BTL sẽ phải thanh loán các chi phí nhập hàng choLaostrans. Klii nhận được chứng từ của Laostrans, cô Huyển căn cứ vào ngày tliáiig ghi trên Hóa đơn của nhà cung cấp để ghi nhận hàng mua vào hệ thống Auto Balanciiig và lập Phiêu nhập kho để gởi xuống kho cho thủ kho ký xác nhận. Phiếu nhập kho đã có chữ ký của thủ kho sau đó sẽ được chuyển về lại phòng Kế toán mỗi tuần một lần để kế toán trưởng ký, sau đó cô Huyền lưu vào Hồ sơ hàng nhập theo thứ tự ngày nhập kho (cùng với bộ chứng từ của lô hàng, bao gồm chủ yếu là các Bill of Lading, Packing List và Tờ khai hải quan). b) Đỏi với các loai hàng hóa khác Các hàng hóa khác như dụng cụ ván phòng, các vật dụng linh tinh được giao cho chị Nguyễn Thị Giang - thù quỹ - phụ trách mua. Khi có nhu cầu, bộ phận có liên quan lập Phiếu đề nghị mua hàng trìn h trưởng
138 Bài tậỉ Uổng hợp bộ phận xét duyệt. Trưởng bộ phận cán cứ vào hạn mức kinh plí íCấp cho bộ phận của mình đã được Tổng Giám đốc duyệt đế phê duyệt P liiếu đề nghị mua hàng. Phiếu đề nghị mưa hàng đã được duyệt được ciu^^yển cho chị Giang để đi mua hàng. Sau khi mua, chị Giang mang hàng về giao cho bộ phận sỉ dụng và chuyển Hóa đơn cho cô Mơ để ghi sổ kế toán (chị Giang lưu P ‘ iếu đề h nghị mua hàng để làm căn cứ chứng minh sô' tiền đã chi). Cô Mơ cán cứ vào Iigày tháng và số tiền trên Hóa đơn để 4 p Phiếu chi, đưa cho chị Giang và kế toán trưởng ký, sau đó lưu vào Hc S(ơ thanh toán theo thứ tự ngày chi tiền kèm với Hóa đơn đồng thời ghi xhận giảm tiền (táng chi phí của các bộ phận liên quan) vào hệ thông Auto Balaiicing. 2. Bán hàng s) Đôl với hàng bán cho các ĩihà phân phối Cuôl mỗi năm, các Iihà phân phôi được yêư cầu phải gởi k ế hoạch mua hàng trong nám tới cho BTL. Giám đòc Kinh doanh sẽ cán cứ vào đó để lập dự báo tiêu thụ trình Tồng Giám đốc phê duyệt. Khi thực tế mua hàng, các nhà phân phối sè lập đơn đặt hàng gởi cho BTL. Trưởng bộ phận kinh doanh sẽ xem xét hạn mức tín dụng dành cho mỗi n h à phân phối đã được Giám đốc tài chính phê duyệt để phê duyệt lên đơn đặt hàng và gởi trả lại nhà phản phôi (BTL chỉ lưu lại một bản sao của đơn đặt hàng tại phòng Kinh doanh). Sau đó, phòng Kinh doanh sẽ thông báo bằng e-mail về ngày giao hàng, chủng loại, sô'* lượng và đơn giá cho ông Nguyễn Thanh Phong - Ihủ kho - và cò Iluyền dể chuẩn bị giao liàiig. Đến ngày giao hàng, nhà phân phôi sẽ đến nhận hàng tại kho của BTL. Lúc đó, cô Huyền phải lập Phiếu xuất kho và Hóa đơn, trình kế toán trưởng duyệt và giao cho thủ kho đế đưa cho nhà phân phôi xác nhận khi nhận hàng. Người nhận hàng phải ký tên lén Phiếu xuất Idio và Hóa đơn trước klii nhận hàng. Phiếu xuất kho sau dó được thu kho ký xác nhận. Sau đó, một liêu của Phiếu xuất kho và Hóa đơn được giao cho nhà phân phôi để làm chứng từ đi đường, liên còn lại của Phiêu xuất kho được chuyến về phòng k ế toán cùng với hai liên của Hóa dơn. Cô Huyền khi nhận được Hóa đơn và Phiêu xuất kho sẽ ghi nhận doaiih thu vào hệ thông Auto Balancing.
Bài tập tổng hợp _______________________________________139 b) Đ ôl vớ i h à n g bán trư cjtiốu cho Iigười tiê u d ù n g Khi có người mua trực tiếiP, Phòng kinh doanh sẽ dẫn người mua xuống kho hàng để chọn hàng hioậc người mua có thể chọn hàng trực tiêp tại cửa hàng trưng bày sản phẩini. Sau khi đã chọn được hàng, người này đến Phòng kế toán để làm thủ tục mua hàng. Khi đó, cán cứ trên thông báo bằng e-mail của phòng Kiiiih doanh về chủng loại, sô lượng và đơn giá hàng bán, cô Huyền cQiig láỊp Phiếu xuât kho và Hóa đơn để đưa cho khách hàng ký ten và cô Huyíền chuyên cho thủ Icho để chuẩn bị giao hàng. Do BTL không bao giờ bán chịu cho khách hàng mua hàng trực tiếp, nên chỉ sau khi khách hàiig chuyển tiền, hoặc nộp séc thanh toán hay tiền inặt cho thủ quỹ, thu quỷ oiới phát hành Biên lai thu tiền và chuyển sang phòng Kế toán để cò Lan fkế toán công nợ) lập Phiếu thu. Trong trường hợp th an h toán bằng cihuyển khoản, khi n hận được giấy báo Có của ngân hàng, cô Lan cũng sẽ lập Phiếu thu. Sau đó, một liên Phiếu thu được gởi cho khách hàng đê làĩii chứng từ nhận hàng. Klii nào khách hàng xuất trình được Phiếu thu, thủ kho (hoặc Cửa hàng trinig bày sản phẩm) sẽ g:iao hàng cho khách hàng. Khi Iihận lại Phiếu xuấl kho đã được thủ kho (hoặc Cửa hàng trưiig bày sản phẩm) ký xác nhặii, 'C Huyền sẽ ghi nhận doanh thu vào hệ Ô thòng Auto Balancing. 3- Thu tiền a) Đôl với tiền thu từ hàng bán cho các nhà phân phỏl Sau khi cô Huyền ghi nhận (loanh thu căn cứ trên Hóa đơn và Phiếu xuất kho, Hóa đơn sẽ đượr rhuyini cho cô Lan để ghi nhận nợ phải thu cán cứ trên ngày tháng và sô tiền trên Hóa đơn. Cô Lan chỉ cập nhật thông tin vào sổ chi tiết Nợ Phải thu, bút toán tổng hợp sẽ được hệ thôug Auto Balancing tự dộng ghi nhận khi cô Huyền ghi nhận doanh thu. Hóa đơn sau đó được luX vào hồ sơ Hóa đơn chưa thanh toán theo thứ i tự lagày đến hạn trả để theo dõi. Hàng ngày, cô Lan mở hồ sơ này và lập danh sách những khoản nợ đến hạn phải thu hồi để trìn h kế toán trưởng xem xét. Sau đó cô Lan có nhiệm vụ thực hiện các biện pháp để đòi nỢ. Thông thường khách h àn g phải mang tiền hoặc séc đến phòng kế toán của BTL
140 Bài áp tổn g hợp để than h toán (tuy nhiên đôi khi cô Lan cũng phải đến kháth hàng để thu tiền). Khi nhận tiền hoặc séc, cô Lan lập Phiếu thu, cho khách tàng ký tên vào và chuyển cho kế toán trưởng ký duyệt. Sau đó, khoản liỢ ìhải thu sẽ được xóa trên sổ chi tiế t nợ phải thu (bút toán tổng hợp được lệ thông tự động ghi nhận). Gần đây BTL đã có chủ trương khuyên khích khách hàig trá tiền bằng chuyển khoản. Trong trường hợp này, khi nhận được gấy báo Có của ngân hàng, cô Lan cũng lập Phiếu thu, trìn h kế toán truởig duyệt và ghi giảm nỢ phải thu thông qua hệ thông Auto Balancing. b) Đòl vđi tiền thu từ hàng bán trưc tiếp cho người mua Tiền thu từ tiền bán hàng trực tiếp cho người mua được tiủ quỹ thu và ghi nhận vào chứng từ, sổ sách theo trìn h tự đã trình bày tã mục 2.b. c) Đối với tiền thu từ các nguồn khác Khi có những khoản thu khác như thu từ th an h lý tài sin cố định, thu từ lãi tiền gửi, thu hồi nợ đã xóa T rình tự tiến hàni công việc cũng tương tự như đã trìn h bày tại các mục 3.a. và 3.b. tùy tiuộc khoản thu này trước đó có ghi nhận nợ phải thu hay thu trực tiếp khi giao dịch. 4. Chi tiền a) Chi tiền mát BTL không khuyên khích chi bằng tiền m ặt, do đó quỹ tihi m ặt chỉ được duy trì ớ mức tôi đa là 10 triệu đồng. Sô quỹ này được cùng để chi linh tinh hàng ngày, như chi cho các khoản mua dụng cụ ván phòng, chi tạm ứng cho nhân viên đi công tác, tạm ứiìg lương cho nhâu ảên klii có yêu cầu đột xuất, thanh toán tiền vận chuyển với chi phí nho'’ . Khi sô' dư quỹ thấp hơn 2 triệu đồng, thủ quỹ sẽ tự động ra ngân hàng àm thủ tục rút tiền về nhập quỹ với sô' tiền đúng bằng số chênh lệch. Sai khi nhập quỹ, thủ quỹ gởi Giây rú t tiền cho cô Mơ để ghi sổ k ế toán. Cuối mỗi ngày, thủ quỹ và cô Mơ phải cùng đối chiếusổ sách, kiểm kê quỹ tiền m ặt và lập Biên bán kiểm quỹ, Nếu kết quả kểm kê cho thây quỹ còn tồn hơn 10 triệu, thử quỹ sẽ mang sô^ tiền thừa ci nộp ngân hàng. Cán cứ vào giấy báo Có của ngân hàng gửi về, cô Mơ ghi nhận nghiệp vụ vào hệ thông Auto Balancing.