Bài thực hành 9: Thực hành hô hấp nhân tạo

Chia sẻ: Bui Van Them | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

222
lượt xem 29
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thực hành giúp học sinh hiểu rõ cơ sở khoa học của hô hấp nhân tạo, nắm được trình tự các bước tiến hành hô hấp nhân tạo, biết phương pháp hà hơi thổi ngạt và phương pháp ấn lồng ngực. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài thực hành 9: Thực hành hô hấp nhân tạo

Lời mở đầu Để thực hiện tốt nhiệm vụ dạy môn sinh học 8, một khó khăn khá lớn đối với Giáo viên và Học sinh đó là: làm thế nào để thực hiện tốt các thí nghiệm và các bài thực hành trong chương trình SGK sinh học 8? Cẩm nang bổ trợ, tháo gỡ những khó khăn đó mời bạn đến với cuốn "Thí nghiệm thực hành sinh học 8" mang tới cho các thày giáo, cô giáo viên các em học sinh thêm những thông tin, những kỹ năng, những phương án phục vụ bài dạy, làm các thí nghiệm, thực hành trong toàn bộ chương trình, làm cơ sở để tập huấn cho học sinh tham gia các kì thi HSG thực hành. Tài liệu còn cung cấp cách pha chế những hoá chất cơ bản khi tiến hành thí nghiệm sinh học, kế họach bài dạy thực hành, các thí nghiệm, những kiến thức mở rộng giúp hiểu sâu, nắm chắc vấn đề khi dạy và học. Nội dung Tài liệu gồm 12 bài thí nghiệm và thực hành trong chương trình sinh học 8, mỗi bài có 3 nội dung cơ bản: 1Mục đích bài. 2Nội dung bài: chuẩn bị bài thực hành, bổ trợ kiến thức, các đồ dùng thiết bị cần thiết, các bước tiến hành. Câu hỏibài tập (sau mỗi bài có các câu hỏi và bài tập cho học sinh tự làm), câu hỏi trắc nghiệm, tự luận, có câu hỏi nâng cao, mở rộng, vận dụng và liên hệ thực tế. 3Hỏitrả lời theo chuyên đề giúp học sinh mở rộng, có thêm thông tin, tạo hứng thú môn học và tìm hiểu khoa học. Lần đầu biên soạn không tránh khỏi những sai sót, khiếm khuyết, rất mong được các đồng nghiệp đóng góp và chỉ giáo cho tác giả. Bùi Văn Thêm Quế Nham Tân YênBắc Giang ĐT: 0912.716.203. Buivanthembg@yahoo.com.vn. Sách đã được NXB GD in ấn và phát hành toàn quốc tháng 02/2012 Các thí nghiệm, bài thực hành cơ bản trong chương trình & sgk sinh học 8 TN, Tiết Bài, phần SGK TT Nội dung TH trong CT trong bài trang 1. TH Hình vẽ về Tế bào 3 3 11 2. TH Quan sát tế bào và mô 5 5 18 Tìm hiểu thành phần HH của 3. TN 8 8PhầnIII 30 xương 4. TN Tính chất của cơ 9 9Phần II 32 5. TN Sự mỏi cơ 10 10Phần II 34 Tập sơ cứu và băng bó cho 6. TH 12 12 40 người gãy xương Tìm hiểu thành phần cấu tạo của 7. TN 13 13Phần I 42 máu 8. TH Sơ cứu cầm máu 20 19 61 9. TH Hô hấp nhân tạo 24 23 75 Tìm hiểu hoạt động của en zim 10. TH 27 26 84 trong nước bọt Phân tích một khẩu phần ăn cho 11. TH 39 37 116 trước
Tìm hiểu chức năng của tuỷ 139 12. TH 46 44 sống 13. 9.Th: thực hành hô hấp nhân tạo (Tiết 24 Bài 23 SGK.Tr 75) IMục đích: Qua bài TH giúp học sinh hiểu rõ cơ sở khoa học của hô hấp nhân tạo Nắm được trình tự các bước tiến hành hô hấp nhân tạo Biết phương pháp hà hơi thổi ngạt và phương pháp ấn lồng ngực IINội dung AChuẩn bị Như SGK trang 75 (mỗi nhón 1 bộ) Tìm hiểu thông tin bổ sung trong SGV Tr 109. Chuẩn bị của GV: Câu hỏi KT, phiếu thu hoạch, máy chiếu hắt, phim bản trong... một số nội dung: Phiếu kiểm tra Họ tên: ................................. Lớp: ..........Trường THCS.................... Hãy đánh dấu vào câu trả lời đúng trong các câu sau đây: Câu 1. Cử động hô hấp là: a)1 lần hít vào. b)1 lần thở ra. c)Cả a & b. Câu 2. Nhịp hô hấp là: a)Số lần hít vào trong 1 phút. b)Số lần thở ra trong 1 phút. c)Các cử động hô hấp trong 1 phút. d)Cả a & b. Câu 3. Hô hấp là: a)1 a) a)Phản xạ. b)Không phải là 1 phản xạ. Phiếu thu hoạch Họ tên:............................................. Lớp:.............Trường THCS:............................ Hãy hoàn thành những công việc sau: 1) Cơ sở khoa học của hô hấp nhân tạo là gì? .......................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................
.......................................................................................................................................... .......................................................................................................................... 2) Phương pháp hô hấp nhân tạo ấn lồng ngực có mấy cách, là những cách nào? ................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 3) Cho biết vì sao khi hô hấp nhân tạo cho nạn nhân phải thổi ngạt (hoặc ép lồng ngực) khoảng 20 lần / phút ? .......................................................................................................................................... .................................................................................................................................. ĐáP áN phiếu kiểm tra TổNG 10 ĐIểM TRONG Đó: cÂU I : c ( 3 ĐIểM) cÂU 2: d ( 4 ĐIểM) CÂU 3: b (3 ĐIểM) PHầN THựC HàNH (phiếu thu hoạch) 1)Cơ sở khoa học của hô hấp nhân tạo là sự thông khí ở phổi, phục hồi sự hô hấp bình thường (khôi phục phản xạ thở, gồm sự hít vào và sự thở ra)> 4 điểm 2) Gồm 2 cách đó là : Cách 1: Hô hấp nhân tạo bằng cách ấn lồng ngực bệnh nhân để nằm ngửa>2đ. Cách 2: Hô hấp nhân tạo bằng cách ấn lồng ngực bệnh nhân để nằm sấp >2đ. 3)Nhịp hô hấp của Người Việt nam trung bình khoảng từ 18 đến 20 lần trong 1 phút (2 điểm). BBài thực hành Bài 23 thực hành: hô hấp nhân tạo I) Mục tiêu: 1Về kiến thức : HS hiểu được cơ sở khoa học của hô hấp nhân tạo. HS nắm được trình tự các bước tiến hành hô hấp nhân tạo. 2Về kỹ năng: HS biết thực hiện phương pháp hà hơi thổi ngạt và phương pháp ấn lồng ngực Về thái độ: Học sinh có ý thức cộng đồng khi gặp các nạn nhân bị ngạt thở tham gia cấp cứu kịp thời. II)Phương tiện và thiết bị cần dùng trong bài: 1kiến thức : Các khái niệm về nhịp hô hấp, cử động hô hấp, sự thông khí ở phổi. Sự trao đổi khí ở phổi, nhịp thở trung bình của người Việt nam, ý nghĩa của sự hô hấp ... Khái niệm phản xạ, cung phản xạ. 2Thiết bị : Của thày: Máy chiếu hắt, bản trong (Sơ đồ hướng dẫn 2 cách hô hấp nhân tạo, các đáp án) phiếu kiểm tra, phiếu thu hoạch, tình huống giả định cho bài thực hành, ... Của trò: chiếu cá nhân, gối bông cá nhân, bông gạc...
III)Các hoạt động chính trong bài: 1) Kiểm tra: (5 phút) + Kiến thức: kiểm tra trắc nghiệm cả lớp. Cho HS làm, GV thu bài và công bố đáp án (chiếu lên bảng cho HS quan sát và tự chấm điểm cho mình) + Phương tiện: Sự chuẩn bị của các nhóm (chiếu, gối bông, băng gạc).. 2)Vào bài (3 phút): Kể một mẩu chuyện về anh bộ đội thời chiến tranh cứu một em bé người dân tộc thiểu số bị chết đuối, và câu chuyện về làng Bạch tuyết tình cờ được cứu sống trên đường đi chôn có mối liên hệ gì không? Những trường hợp nào có thể cải tử hoàn sinh được? và phải làm những gì để có thể cứu được họ sống lại ? Muốn giải quyết được những vấn đề này chúng ta hãy bắt tay ngay vào bài hôm nay tiết 24 thực hành: Hô hấp nhân tạo nhanh kẻo muộn! 3)Hoạt động 1 (5 phút) Nêu mục tiêu bài học (trang 75 SGK) và các tình huống giả định trong bài GV Cho học sinh tự đọc và nêu các tình huống giả định sau đó GV khẳng định và tóm lược lại. (chết đuối, điện giật, ngạt thở khác) chọn giả định tình huống chết đuối để tiến hành cấp cứu trong bài TH. 4)Hoạt động 2 (Tập cứu nạn nhân bị ngừng hô hấp Giới thiệu các bước tiến hành phương pháp hà hơi thổi ngạt PP ấn lồng ngực HS tìm hiểu các bước trong SGK trang 75 (cho 1 HS nhắc lại các bước không nhìn SGK), HS quan sát hình ảnh, hoặc đoạn băng mô tả (tư thế ngồi, chiều lên xuống của lồng ngực), các thao tác hô hấp nhân tạo Các tổ trưởng điều khiển các tổ viên làm các thao tác như đã được nghiên cứu và các hướng dẫn sau: Phương pháp hà hơi thổi ngạt (trường hợp chết đuối): Bước 1 : Xốc nước nhanh Việc đầu tiên phải làm để hồi sức là xốc nước nhanh cho nạn nhân (không quá 10s) bằng cách để cả người nạn nhân vắt qua vai người cứu hộ (phần bụng của nạn nhân đè lên vai người cứu hộ). Nên Xốc nước kết hợp vừa xốc nước vừa chạy tới chỗ bằng phẳng để đặt nạn nhân nằm xuống
Bước 2: Hà hơi thổi ngạt Để nạn nhân nằm ở nơi thoáng đãng, nới rộng quần áo và dây thắt lưng, đệm dưới cổ cho đầu hơi ngửa ra sau để đảm bảo đường hô hấp được thông thoáng, lấy dị vật trong miệng nạn nhân nếu có. Một tay bịt mũi nạn nhân, tay kia kéo hàm xuống dưới để miệng hở ra, ngậm chặt miệng nạn nhân rồi thổi liên tục hai hơi đối với người lớn, một hơi với trẻ em dưới 8 tuổi, sau đó để lồng ngực tự xẹp xuống rồi lại thổi tiếp. Người lớn và trẻ em trên 8 tuổi, mỗi phút phải thổi ngạt 20 lần. Trẻ dưới 8 tuổi, mỗi phút phải thổi ngạt 20 30 lần Bước 3:Xoa bóp tim ngoài lồng ngực Để nạn nhân nằm trên mặt phẳng cứng, người tiến hành ép tim quỳ gối bên trái nạn nhân. Hai bàn tay chồng lên nhau rồi để trước tim, tương ứng với điểm giữa hai núm vú hoặc khoang liên sườn 4 5 bên ngực trái, từ từ ấn sâu xuống khoảng 1/3 cho đến một nửa bề dày lồng ngực, sau đó nới lỏng tay ra. Người lớn và trẻ em trên 1 tuổi, số lần ép tim trong một phút khoảng 100 lần. Trẻ dưới 1 tuổi, mỗi phút ép tim hơn 100 lần. Trẻ sơ sinh có thể phải ép tim đến 120 lần/phút. Phương pháp ấn lồng ngực: Bước 1: Đặt nạn nhân nằm trên mặt đất, hơi ngửa đầu và quay sang một bên, để làm được điều này, dưới lưng nạn nhân nên kê thêm một cái đệm nhỏ bằng vải hoặc quần áo quấn lại, cởi toàn bộ thắt lưng, khuy cổ áo để thoải mái khi thở. Bước 2: Ngồi trên phía đầu nạn nhân, cầm chặt tay phía trên cổ tay, khi hô 1 thì nhấc tay lên, quay về phía mình từ trên xuống đến mặt đất, ngực nạn nhân sẽ bị nhấc lên và đó là hít vào, khi đếm 2 co hai tay nạn nhân gập khuỷu tay, đè lên ngực nạn nhân và nhấn mạnh, đó là thở ra.
HS luân phiên nhau trong nhóm 2 người để thực hiện vai nạn nhân và vai người cấp cứu . GV quan sát các nhóm thực hiện, nhắc nhở hoặc trợ giúp các nhóm hoàn thành công việc của mình. 5)Hoạt động 3 HS trao đổi trong nhóm và làm bài vào phiếu thu hoạch 6)Hoạt động 4 . Kiểm tra kết quả bài học thông qua phiếu thu hoạch Bước 1: GV Công bố đáp án bài thu hoạch (chiếu bản trong) Bước 2: HS các nhóm đối chiếu kết quả của nhóm và tự chấm điểm cho nhóm mình hoặc chấm chéo cho nhóm khác. Bước 3: GV nhận xét kết quả bài thực hành và đánh giá chung về những ưu, khuyết điểm. CCâu hỏibài tập : 1.Hô hấp đúng cách là (chọn câu đúng): aHít vào ngắn hơn thở ra. bThở qua mũi. cThở qua miệng. dCả a và b. Trả lời:.................................................................................................................................... ........................ 2.Hiệu quả hô hấp tăng khi (chọn câu đúng): aThở sâu (hít vào hết cỡ và thở ra hết cỡ). bHít thở bình thường. cThở nhanh, nhiều lần. dThở bằng cả miệng và mũi. Trả lời: ................................................................................................................................... ......................... 3.Dung tích sống là gì, làm thế nào để tăng dung tích sống? Trả lời:.................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ................................... 4.Vì sao phải trồng nhiều cây xanh?
Trả lời: ................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .................................... Hỏi đáp về hô hấp Hỏi: Tại sao con người lại chào đời bằng tiếng khóc ? Trả lời: Con người khi mới sinh ra thì khóc chào đời còn khi từ biệt cõi đời lại thở hắt ra Trong Cung oán ngâm khúc của Ôn Như Hầu (Văn học cổ điển Trung quốc) có đoạn: Thảo nào khi mới chôn nhau Đã mang tiếng khóc ban đầu mà ra. Người xưa quan niệm " đời là bể khổ" đã lí giải "tiếng khóc chào đời" là khởi đầu của bể khổ trần gian. Thực ra thì không phải vậy: khi thai ra ngoài, cuống nhau (hay rau) được thắt lại rồi cắt đứt. Từ đó thai mất liên lạc với cơ thể mẹ. Sự trao đổi chất giữa cơ thể mẹ và thai bị cắt đứt dẫn đến CO2 không thải được ra ngoài nên ứ đọng trong máu đứa trẻ. CO2 kết hợp với nước tạo thành axitcacbonic (H2CO3) làm máu đứa trẻ chua dần, hàm lượng ion H + tăng và theo máu tới kích thích trung khu hô hấp tại hành tuỷ (nút sống còn). Trung khu hít vào hoạt động trước, làm đứa trẻ lần đầu tiên hít một lượng không khí vào trong phổi. Trung khu thở ra hoạt động sau làm trẻ thở ra, khi không khí đi qua thanh quản làm rung các dây thanh phát ra thành tiếng. Đó là tiếng khóc chào đời. Lúc ta nghe thấy tiếng khóc thì phổi đã được một lần khí trời thổi phồng lên và cũng từ đó mãi mãi giữ lại một phần làm khí cặn, khiến phổi từ đặc trở thành xốp. Khi chấm dứt cuộc đời, không khí trong phổi không được hít vào nữa phổi dẹp dần đẩy không khí ra ngoài gọi là thở hắt ra.