intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Bàn về điều kiện bảo hộ chỉ dẫn địa lý trong Luật sở hữu trí tuệ năm 2005 "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

74
lượt xem
11
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Theo một số nhà bình luận, lí do để các công ti kinh doanh trong lĩnh vực tài chính chấp thuận rộng rãi Bản quy tắc bất kể hiệu quả thấp của nó trong cuộc chiến chống giao dịch nội gián là vì các công ti này muốn loại trừ khả năng Nghị viện ban hành đạo luật điều chỉnh giao dịch nội gián có hiệu lực cao hơn, với những điều khoản khắt khe hơn....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Bàn về điều kiện bảo hộ chỉ dẫn địa lý trong Luật sở hữu trí tuệ năm 2005 "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi Ths. Vò ThÞ H¶i yÕn * V i ch c năng là nh ng d u hi u ư c s d ng ch d n s n ph m hàng hóa n t khu v c a lí c bi t, ch d n a lí hi n t i khu v c a lí ó? Như trư ng h p nư c m m Phú Qu c - s n ph m ã ư c b o h tên g i xu t x là các d u hi u mang thông tin v ngu n u tiên Vi t Nam. Theo b n thuy t minh g c a lí c a s n ph m. Ch d n a lí có c thù ch t lư ng c a nư c m m Phú Qu c, th là tên a phương, vùng, khu v c ho c m c dù các công o n t s n xu t cho n qu c gia c th , xác nh s n ph m n t óng chai u ư c ti n hành t i khu v c khu v c a lí c bi t; ch d n a lí còn o Phú Qu c nhưng cá s n xu t nư c bao g m c nh ng d u hi u như bi u tư ng, m m ư c ánh b t không ch thu c khu v c hình nh ch nơi hàng hóa ư c s n xu t o Phú Qu c mà còn m r ng n vùng ra. Ch d n a lí ư c b o h n u áp ng bi n khác thu c các t nh Cà Mau, Kiên ư c các i u ki n quy nh t i i u 79 Giang. M c dù ngu n cá nguyên li u s n Lu t s h u trí tu . xu t nư c m m là m t trong nh ng y u t 1. V i u ki n s n ph m mang ch quan tr ng quy t nh n tính ch t, ch t d n a lí có ngu n g c a lí t khu v c, lư ng c a s n ph m nư c m m, tuy nhiên, a phương, vùng lãnh th ho c nư c do c tính di chuy n t nhiên c a h i s n tương ng v i ch d n a lí cũng như i u ki n chung v khí h u vùng Có ngu n g c t khu v c a lí ư c hi u bi n khu v c này, s b t h p lí khi cho là s n ph m ph i ư c s n xu t, gia công, ch r ng cá ánh b t t i o Phú Qu c có ch t bi n t vùng a lí ó. N n t ng cho vi c b o lư ng khác bi t so v i cá ánh b t t i các h ch d n a lí là ch t lư ng và uy tín c a vùng bi n khác c a Kiên Giang hay Cà s n ph m. Y u t quan tr ng nh t là s n Mau. ó là chưa k n nh ng nguyên li u ph m mang ch d n a lí ph i liên quan n ph tr như mu i ư p cá cũng ư c khu v c a lí c bi t mà n u s n ph m ư c mang n t nh ng nơi khác. Thêm n a, s n xu t t i khu v c a lí khác s không b o khi nh ng ngư dân c a Phú Qu c i ánh m ư c ch t lư ng, uy tín như v y. Thông b t xa b ngoài khu v c o Phú Qu c, thư ng, vi c t o ra s n ph m ph i tr i qua r t b o m ch t lư ng cá sau khi ánh b t, h nhi u bư c, công o n. V y có c n toàn b ph i ti n hành chư p ngay trên h m tàu. quy trình s n xu t, ch bi n cho n khi t o ra Như v y, công o n này có th th c hi n thành ph m ưa ra th trư ng ph i ư c b t c âu ch không ch t i vùng bi n o ti n hành t i khu v c a lí ó không hay ch m t s công o n nh t nh? V y, nh ng * Gi ng viên Khoa lu t dân s công o n nào là b t bu c ph i ư c th c Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008 45
  2. nghiªn cøu - trao ®æi Phú Qu c. Trong khi ó, công o n óng x hàng hóa và ch d n a lí trong các i u gói dư ng như không ph i là công o n có ư c qu c t và pháp lu t m t s nư c, chúng ý nghĩa quy t nh n ch t lư ng c a các ta có th th y i v i tên g i xu t x hàng s n ph m khác nhưng v i trư ng h p nư c hóa, yêu c u v m i liên h gi a s n ph m m m Phú Qu c, các cơ quan có th m quy n v i xu t x a lí ch t ch hơn so v i ch d n (B thu s n trư c ây và C c s h u trí a lí. Theo Quy ch 2081/92 năm 1992 c a tu ) u th ng nh t quan i m ch có nư c Liên minh châu Âu trư c ây, cũng như Quy m m Phú Qu c ư c óng chai trên o ch 510/2006 năm 2006 hi n nay,(1) i u m i ư c mang ch d n này. Lí do là n u ki n i v i s n ph m mang tên g i xu t x nư c m m ư c v n chuy n r i óng chai ư cb oh Liên minh châu Âu là toàn b nơi khác có th nh hư ng n ch t lư ng quá trình s n xu t, ch bi n t nguyên li u c a s n ph m này. thô cho n khâu cu i cùng ưa s n ph m M i s n ph m, hàng hóa có c thù và ra th trư ng u ph i ư c ti n hành t i khu nh ng òi h i khác nhau v ch t lư ng; các v c a lí ó, trong khi ch d n a lí ch c n bư c ti n hành quy trình s n xu t cũng có nh m t ho c m t s công o n chu n b , ch hư ng khác nhau i v i các s n ph m. bi n ho c s n xu t s n ph m ư c ti n hành Thông thư ng, i v i nh ng s n ph m ư c t i khu v c ó ( i u 2 Quy ch 510/2006). ch bi n, s n xu t thì nguyên li u dùng ch Theo Quy ch v b o h s n ph m mang ch bi n, s n xu t ra hàng hóa là y u t quan d n a lí c a Trung Qu c năm 2005, s n tr ng t o nên ch t lư ng s n ph m. Có nh ng ph m mang ch d n a lí bao g m nh ng s n ph m mà nguyên li u dùng ch bi n, s n ph m ư c tr ng tr t, chăn nuôi, phát s n xu t r t c bi t nên không th thay th tri n khu v c a lí mà nó ch d n; nh ng b ng nguyên li u khai thác t các vùng khác. s n ph m hoàn toàn bao g m nh ng nguyên Trong khi ó, có nh ng s n ph m mà nguyên li u thô b t ngu n t khu v c a lí ó ho c li u có th khai thác t nh ng a phương nh ng s n ph m có ph n nguyên li u thô t khác nhau nhưng phương pháp ch bi n m i khu v c khác nhưng ư c s n xu t ho c ti n là y u t quy t nh t o nên tính ch t c bi t hành v i phương pháp kĩ thu t c nh t (duy c a s n ph m. Quá trình s n xu t s n ph m nh t) c a khu v c ó.(2) Có th th y, pháp bao g m nhi u bư c, công o n nhưng không lu t các nư c quy nh s n ph m mang ch ph i m i công o n t o ra s n ph m u d n a lí ph i có ngu n g c t khu v c mà nh hư ng n ch t lư ng, uy tín c a s n nó ch d n nhưng không òi h i toàn b các ph m. Có nh ng công o n có th th c hi n công o n t o ra s n ph m ph i ư c ti n nơi khác ngoài khu v c a lí ó mà hoàn hành t i khu v c a lí ó. toàn không làm nh hư ng n ch t lư ng, i v i ch d n a lí, thư ng không òi c tính c a s n ph m. Nhưng cũng có nh ng h i m i liên h ch t ch gi a s n ph m v i công o n c bi t ph i ư c ti n hành t i xu t x a lí như tên g i xu t x . S n ph m khu v c a lí ã xác nh. mang ch d n a lí ch c n có c tính nào N u so sánh các quy nh v tên g i xu t ó do ngu n g c a lí mang l i. Theo chúng 46 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008
  3. nghiªn cøu - trao ®æi tôi, i u ki n b o h ch d n a lí là ch c n v i ch d n a lí. có m t ho c m t s công o n s n xu t Theo quy nh c a Lu t s h u trí tu , (như: s n xu t nguyên li u, ch bi n nguyên trong h sơ ăng kí ch d n a lí ph i có b n li u, t o ra s n ph m...) có ý nghĩa quy t khu v c a lí tương ng v i ch d n a nh n ch t lư ng, uy tín c a s n ph m lí. i u 83 Lu t s h u trí tu quy nh: ư c ti n hành t i a phương ó ã i u “Khu v c a lí mang ch d n a lí có ranh ki n t o nên c tính c a s n ph m mà gi i ư c xác nh m t cách chính xác b ng không nh t thi t toàn b quy trình s n xu t t ng và b n ”. Pháp lu t òi h i khu v c ư c ti n hành ó. a lí ph i ư c xác nh ranh gi i m t cách Quy nh hi n nay c a Lu t s h u trí tu chính xác b ng t ng và b n , v y “khu v v n này chưa rõ ràng và c n ư c b v c a lí” s ư c xác nh theo tiêu chí sung, hư ng d n c th theo hư ng: “S n ph m nào: theo a gi i hành chính hi n hành; theo ư c coi là có ngu n g c a lí t khu v c, khu v c a lí có nh ng i u ki n c thù v a phương, vùng lãnh th ho c nư c tương t nhiên và con ngư i hay theo khu v c th c ng v i ch d n a lí khi toàn b ho c m t s t s n xu t s n ph m? công o n chính trong quy trình s n xu t có M c dù ch d n a lí ư c b o h nh hư ng quy t nh và quan tr ng t o nên thư ng là các tên a lí - tên g i c a a và duy trì tính ch t/ch t lư ng/danh ti ng c a phương, vùng, khu v c, nhi u trư ng h p s n ph m ư c th c hi n t i khu v c a lí tên a lí hoàn toàn trùng h p v i tên c a các mà nó ch d n”. Ngư i n p ơn ăng kí ch ơn v hành chính qu c gia như: tên thành d n a lí trong b n mô t tính ch t, ch t ph , th xã, huy n, t nh... tuy nhiên, ngay c lư ng, danh ti ng s n ph m ph i ch ra và trong trư ng h p có s trùng h p hoàn toàn ch ng minh nh ng công o n b t bu c ph i v tên g i gi a ch d n a lí và tên khu v c ư c th c hi n t i khu v c a lí ư c ch d n hành chính, vi c xác nh ranh gi i khu v c và công o n ó quy t nh n tính ch t, a lí hoàn toàn khác v i vi c xác nh a ch t lư ng ho c danh ti ng c a s n ph m. gi i hành chính hi n hành. N u như vi c xác 2. V i u ki n ph i t n t i khu v c nh ranh gi i hành chính ph thu c vào ý a lí tương ng v i ch d n a lí chí ch quan c a các nhà qu n lí, ư c xác Xác nh khu v c a lí là m t trong nh d a trên r t nhi u i u ki n v dân s , nh ng yêu c u quan tr ng trong vi c b o h t nhiên, dân cư, kinh t , chính tr ... thì ranh ch d n a lí. Pháp lu t òi h i trên th c t gi i khu v c a lí l i luôn g n li n v i các ph i t n t i vùng a lí tương ng v i ch d n i u ki n t nhiên khách quan v n có t o nêu trong ơn và s n ph m ph i có ngu n g c nên nh ng tính ch t c bi t cho s n ph m. t vùng a lí ó ( i u 45.3 Thông tư s Như v y, trong trư ng h p khu v c a lí 01/2007/TT-BKHCN gày14/02/2007). i u thu c ơn v hành chính qu c gia thì b n ki n ngày òi h i khu v c a lí nơi s n khu v c a lí không th trùng v i b n ph m có ngu n g c chính là khu v c, a hành chính hi n hành. Chưa k n nh ng phương, vùng lãnh th ho c nư c tương ng trư ng h p khu v c a lí có th ch là m t t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008 47
  4. nghiªn cøu - trao ®æi b ph n thu c ơn v hành chính ho c có th l n hơn khu v c th c t ang s n xu t s n thu c nhi u ơn v hành chính khác nhau. ph m. Quan i m c a chúng tôi là khu v c Hi n nay i u 43.5 Thông tư s a lí tương ng không ph i là toàn b khu 01/2007/TT-BKHCN hư ng d n thi hành v c hành chính hi n hành mang tên g i ó Ngh nh c a Chính ph s 103/2006/N - mà ch bao g m nh ng khu v c có nh ng CP quy nh: “B n khu v c a lí tương i u ki n a lí như ư c mô t trong ơn và ng v i ch d n a lí ph i th hi n y là nơi th c t s n ph m mang ch d n a lí thông tin t i m c có th xác nh chính xác ư c s n xu t ho c tr ng tr t. vùng a lí h i các i u ki n t nhiên t o Vì v y, theo chúng tôi, ranh gi i khu v c nên tính ch t/ch t lư ng c thù, danh ti ng a lí ư c xác nh ph i th a mãn hai tiêu chí: c a s n ph m”. Theo hư ng d n này, b n - Là khu v c h i t các i u ki n a khu v c a lí s ph i tương ng v i vùng lí c thù (t nhiên, con ngư i) t o nên a lí h i t các i u ki n t nhiên t o nên ch t lư ng khác bi t cho s n ph m ư c s n tính ch t, ch t lư ng ho c danh ti ng c a s n xu t ây; ph m. Chúng tôi ng ý v i quy nh trên - Là khu v c s n xu t th c t s n ph m khi xác nh khu v c a lí là nh ng vùng có mang ch d n a lí, ư c cơ quan qu n lí cùng i u ki n chung v t nhiên như khí khu v c ó xác nh n. h u, th như ng, ch t t... ho c nh ng i u Hi n nay, Vi t Nam cũng như các qu c ki n v con ngư i có th s n xu t s n gia khác, khu v c a lí ư c xác nh theo ph m mang ch d n a lí. Tuy nhiên, n u ranh gi i hi n t i (khu v c th c t nơi s n ch xác nh khu v c a lí theo khu v c có ph m ư c s n xu t ho c tr ng tr t...). V y, cùng i u ki n a lí thì chưa vì khu v c n u ngư i n p ơn ch ng minh ư c trong a lí h i t y các i u ki n a lí t tương lai, khu v c ó s ư c quy ho ch nhiên và con ngư i chưa h n ã là khu v c s n xu t ho c tr ng tr t s n ph m mang ch ang ti n hành vi c s n xu t, ch bi n s n d n a lí và khu v c ư c quy ho ch cũng có ph m. Vi c xác nh khu v c a lí còn ph i y các i u ki n a lí như ã mô t trong d a trên s ki n th c t là nơi s n ph m ơn thì vi c xác nh khu v c a lí có th mang ch d n a lí ang ư c s n xu t. Ví theo “ranh gi i tương lai” hay không? d , i v i ch d n a lí Cam Vinh v a Th c t b o h ch d n a lí trong th i ư c C c s h u trí tu ra quy t nh b o h gian qua cho th y chưa có trư ng h p nào tháng 05/2007, thành ph Vinh hi n nay ch p nh n vi c xác nh khu v c a lí theo không ph i là khu v c tr ng cam mà b n ranh gi i tương lai. Hi n nay, ch có gi i a lí (do Vi n quy ho ch và thi t k nông pháp duy nh t là khi có s thay i v khu thôn l p) ư c xác nh theo khu v c tr ng v c a lí như m r ng vùng s n xu t s n tr t tương ng, là m t s khu v c thu c ph m, ngư i có quy n n p ơn ăng kí ch thành Vinh trư c kia. Trên th c t , khu v c d n a lí ph i có yêu c u s a i văn b ng a lí v i nh ng i u ki n c thù t o nên b o h , c th là s a i b n khu v c a tính ch t, ch t lư ng c a s n ph m có th lí tương ng v i ch d n a lí. Theo chúng 48 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008
  5. nghiªn cøu - trao ®æi tôi, vi c s a i này là c n thi t b o v l i v i các ch d n quy trình s n xu t xác ích cho các nhà s n xu t a phương. nh ph m ch t riêng bi t c a s n ph m. Pháp lu t cũng c n hư ng d n c th h Nh ng ch tiêu v ch t lư ng ph i ư c xác sơ ăng kí ch d n a lí có th bao g m nh b ng các thông s có th o ư c, so nhi u lo i b n , tuỳ thu c vào m i liên h sánh ư c phù h p v i các i u ki n kĩ gi a các y u t a lí và ch t lư ng s n thu t hi n có. ph m. N u m i liên h v a lí c a s n - Danh ti ng: Kho n 1 i u 81 Lu t s ph m ph thu c vào b n ch t c a t ai, khí h u trí tu quy nh: “Danh ti ng c a s n h u... thì c n ph i có b n th như ng c a ph m mang ch d n a lí ư c xác nh khu v c a lí ó. N u nguyên li u là y u t b ng m c tín nhi m c a ngư i tiêu dùng quan tr ng, quy t nh t o nên ch t lư ng i v i s n ph m ó thông qua m c r ng s n ph m thì ngư i n p ơn ph i có b n rãi c a ngư i tiêu dùng bi t n và ch n khu v c th c t cung c p nguyên li u cho l a s n ph m”. s n xu t s n ph m như: khu v c tr ng tr t, + Danh ti ng c a s n ph m có th g n chăn nuôi nguyên li u... v i các y u t l ch s . ch ng minh s n 3. V i u ki n s n ph m mang ch ph m mang ch d n a lí có danh ti ng nh t d n a lí có danh ti ng, ch t lư ng ho c nh, ngư i n p ơn ăng kí b o h có th c tính ch y u do i u ki n a lí c a ưa ra nh ng d n ch ng v ngu n g c c a khu v c, a phương, vùng lãnh th ho c s n ph m trong l ch s : s n ph m ti n vua; nư c tương ng v i ch d n a lí ó s n ph m g n v i các l h i truy n th ng; quy t nh b ng ch ng v s xu t hi n và ph bi n c a i u ki n này bao hàm hai n i dung: s n ph m t giai o n nào trong l ch s ; quá Th nh t: S n ph m mang ch d n a lí trình phát tri n c a ngh làm s n ph m khu ph i có danh ti ng, ch t lư ng ho c c tính v c a lí ó cho n nay... ch y u: + Danh ti ng xu t phát t c tính khác - Ch t lư ng, c tính: Theo kho n 2 bi t c a s n ph m, nghĩa là kh năng t phân i u 81 Lu t s h u trí tu , “Ch t lư ng, bi t c a b n thân s n ph m v i s n ph m c tính c a s n ph m mang ch d n a lí khác. Nh ng s n ph m có danh ti ng thư ng ư c xác nh b ng m t ho c m t s ch tiêu là nh ng s n ph m có ch t lư ng, c tính nh tính, nh lư ng ho c c m quan v v t riêng bi t so v i các s n ph m khác cùng lí, hóa h c, vi sinh và các ch tiêu ó ph i có lo i b i qua th i gian lâu dài, s n ph m ã kh năng ki m tra ư c b ng các phương ư c ngư i tiêu dùng nh n bi t và th a nh n ti n kĩ thu t ho c chuyên gia v i phương có s khác bi t so v i các s n ph m khác. pháp ki m tra phù h p”. + Danh ti ng c a s n ph m ư c xác Ch t lư ng, c tính c a s n ph m mang nh thông qua s hi u bi t n s n ph m ch d n a lí có th hi u là t ng th các thu c m t cách r ng rãi trong gi i tiêu dùng liên tính bao g m: Các ch tiêu, thông s kĩ thu t, quan, trong vi c phân bi t s n ph m v i các c trưng v c m quan, b o qu n... cùng các s n ph m khác cùng lo i, có kh năng t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008 49
  6. nghiªn cøu - trao ®æi ki m ch ng ư c. Vi c xác nh m c N u so sánh v i pháp lu t qu c t , có th nh n bi t c a ngư i tiêu dùng i v i s n nh n th y quy nh c a i u 79 không có gì ph m có th d a trên th ph n c a s n khác bi t n u không nói là m t s sao chép ph m trên th trư ng, qua các i u tra, nguyên m u. N i hàm c a kho n 2 i u 79 kh o sát th trư ng ph m vi a phương, hoàn toàn trùng v i i u 22 Hi p nh qu c gia hay qu c t ... TRIPs khi Hi p nh này quy nh: “S n Kho n 2 i u 79 Lu t s h u trí tu quy ph m mang ch d n a lí ph i có danh nh v i u ki n i v i s n ph m mang ch ti ng, ch t lư ng ho c c tính”.(3) Tinh d n a lí: “S n ph m mang ch d n a lí có th n chung c a Hi p nh TRIPs là Hi p danh ti ng, ch t lư ng ho c c tính ch nh ch quy nh tiêu chu n b o h t i y u...”. Quy nh này có th d n n ba cách thi u, các qu c gia thành viên hoàn toàn có hi u v i ba m c b o h khác nhau: kh năng nâng cao m c b o h và m - M c 1: S n ph m ph i ng th i r ng ph m vi b o h mà không b coi là vi áp ng ư c ba y u t : Có danh ti ng, ch t ph m Hi p nh này. i u 2 Quy ch h i lư ng và c tính; ng 510/2006 c a Liên minh châu Âu cũng - M c 2: S n ph m ph i áp ng quy nh nông s n, th c ph m ăng kí ch ư c hai trong ba y u t : Có danh ti ng và d n a lí “ph i có ch t lư ng, danh ti ng ch t lư ng ho c có danh ti ng và c tính ho c các c tính khác”.(4) ch y u; Chúng tôi cho r ng, nên gi i thích kho n -M c 3: S n ph m ch c n áp ng 2 i u 79 theo cách th 3, t c là s n ph m ư c m t trong ba y u t : Có danh ti ng mang ch d n a lí ch c n áp ng ư c ho c có ch t lư ng ho c có c tính ch y u. m t trong các yêu c u: Có ch t lư ng, danh i u 81 Lu t s h u trí tu có th coi là ti ng ho c c tính b i các lí do sau: quy nh làm rõ các y u t : danh ti ng, ch t - Danh ti ng và ch t lư ng (hay c tính) lư ng, c tính ư c c p t i kho n 2 i u c a s n ph m là nh ng y u t luôn luôn song 79. i u 81 không tách b ch thành ba kho n hành và có quan h m t thi t. S n ph m n u mà ch có hai kho n: Kho n 1 c p danh có ch t lư ng, t t y u s có uy tín, danh ti ng và kho n hai là ch t lư ng, c tính ti ng. Ngư c l i, s n ph m có danh ti ng c a s n ph m. Ch t lư ng, c tính c a s n ương nhiên ph i có ch t lư ng, c tính ph m u là nh ng y u t xác nh tính ch t nh t nh. Tuy nhiên, n u như ch t lư ng, riêng bi t c a s n ph m, vì v y, s n ph m c tính là cái có th nh lư ng, xác nh thì mang ch d n a lí ch c n ho c có ch t danh ti ng l i là m t y u t mang tính ch t lư ng, ho c có c tính. Còn danh ti ng luôn nh tính, khó xác nh. Vì v y, n u tách luôn là i u ki n tiên quy t i v i s n ph m b ch các y u t này và bu c ngư i n p ơn mang ch d n a lí. Căn c vào logic này, có ăng kí ch d n a lí ph i ch ng minh s n th hi u s n ph m mang ch d n a lí ph i ph m có y các y u t : ch t lư ng ( c áp ng ư c hai tiêu chu n t i thi u: Có tính) và c danh ti ng s gây khó khăn cho danh ti ng và ch t lư ng (ho c c tính). vi c ăng kí b o h . 50 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008
  7. nghiªn cøu - trao ®æi - Xu t phát t th c tr ng b o h ch d n lư ng hàng hóa, c bi t là nh ng tiêu chu n a lí Vi t Nam hi n nay, m c dù Vi t nghiêm ng t liên quan n s c kho và an Nam có nhi u ti m năng phát tri n ch toàn i v i nông s n th c ph m nhưng cũng d n a lí nhưng s lư ng s n ph m ư c ch t ra nh ng i u ki n b o h ch d n a b o h ch d n a lí chi m s lư ng quá ít lí không cao hơn Vi t Nam. i. Nhi u s n ph m c a Vi t Nam ã có V i nh ng lí do như trên, chúng tôi cho danh ti ng t lâu nhưng các nhà s n xu t g p r ng văn b n hư ng d n Lu t s h u trí tu khó khăn trong vi c ch ng minh s n ph m c n làm rõ v i u ki n i v i s n ph m có tính ch t, ch t lư ng c thù; ngư c l i mang ch d n a lí theo hư ng ch c n nhi u s n ph m có ch t lư ng nhưng chưa ch ng minh s n ph m có m t trong các y u có danh ti ng r ng rãi. Chúng tôi cho r ng t : danh ti ng, ch t lư ng ho c c tính. nâng cao kh năng ư c b o h cho các Th hai: Có m i quan h nhân qu gi a ch d n a lí c a Vi t Nam nên gi m nh các i u ki n a lí c a nơi xu t x và danh i u ki n b o h i v i s n ph m mang ch ti ng, ch t lư ng ho c c tính c a s n ph m. d n a lí. áp ng ư c tiêu chu n b o i u ki n này òi h i ngư i n p ơn h , s n ph m ch c n có danh ti ng ho c ch t ăng kí ch d n a lí ph i ch ng minh các lư ng ho c c tính. S th a nh n b o h y u t c thù c a khu v c a lí ã nh ch d n a lí c a cơ quan qu n lí nhà nư c hư ng, tác ng như th nào n ch t lư ng, s là ch t xúc tác quan tr ng nh ng s n c tính ho c danh ti ng c a s n ph m. ây ph m này ngày càng nâng cao v ch t lư ng là yêu c u vô cùng quan tr ng ch d n a và danh ti ng, uy tín. lí ư c b o h . Trên th trư ng, nh ng s n So sánh v i quy nh c a Hi p nh ph m có ch t lư ng cao và có uy tín r t da TRIPs cũng như pháp lu t qu c gia và khu d ng. Nhưng nét c thù c a nh ng s n v c liên minh châu Âu, có th nh n th y n u ph m mang ch d n a lí là ch t lư ng và uy chúng ta th a nh n m c b o h th p nh t - tín c a nh ng s n ph m này có ư c là do s n ph m ch c n áp ng ư c m t trong ba các y u t a lí c áo c a nơi t o ra s n tiêu chí: có ch t lư ng, c tính ho c danh ph m mang l i. ti ng thì cũng không có gì mâu thu n. Trong ch ng minh m i quan h này, trư c khi Hi p nh TRIPs ư c coi là s áp t các h t, c n ph i ch ra m t cách c th , chi ti t i u ki n b o h c a các nư c phát tri n i các y u t a lí c thù có nh hư ng n v i nh ng nư c ang phát tri n, bu c các ch t lư ng s n ph m. Kho n 1 i u 82 Lu t nư c này ph i nâng cao hi u qu b o h s h u trí tu quy nh: “Các i u ki n a lí áp ng tiêu chu n t i thi u trong Hi p nh liên quan n ch d n a lí là nh ng y u t TRIPs thì t i sao m t nư c ang phát tri n t nhiên, y u t v con ngư i quy t nh như Vi t Nam l i ph i t ra nh ng i u ki n danh ti ng, ch t lư ng, c tính c a s n b o h cao hơn n a. Hay như liên minh châu ph m mang ch d n a lí ó”. Âu - nơi có l ch s phát tri n ch d n a lí r t - Các y u t t nhiên: “Y u t t nhiên lâu i v i nh ng òi h i r t cao v ch t bao g m y u t v khí h u, thu văn, a t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008 51
  8. nghiªn cøu - trao ®æi ch t, a hình, h sinh thái và các i u ki n tính ch t ó ư c quy t nh b i các i u t nhiên khác” (kho n 2 i u 82). Khí h u ki n a lí c thù k trên. c a khu v c a lí bao g m các y u t v i v i ch d n a lí, Lu t s h u trí tu nhi t , m, lư ng mưa, cư ng ánh quy nh: “S n ph m mang ch d n a lí có sáng m t tr i, áp su t không khí... ; Bên c nh danh ti ng, ch t lư ng ho c c tính ch y u ó, các i u ki n v thu văn như ngu n do i u ki n a lí c a khu v c, a phương, nư c, sông ngòi...; các i u ki n v a hình vùng lãnh th ho c nư c tương ng v i ch như i núi, trung du, ng b ng hay thung d n a lí ó quy t nh”. Câu h i ư c t lũng...; i u ki n v a ch t như lo i t á, ra là pháp lu t Vi t Nam có òi h i “ i u khoáng ch t... u có tác ng nh t nh n ki n a lí” ph i bao g m c y u t t nhiên ch t lư ng s n ph m, c bi t là i v i các và con ngư i hay không? N u ch t lư ng, s n ph m nông nghi p, th c ph m. i u này c tính ho c danh ti ng c a s n ph m ch lí gi i t i sao có nh ng gi ng cây khi ư c liên quan n y u t t nhiên ho c ch liên tr ng vùng nh t nh thì cho năng su t và quan n y u t con ngư i thì có áp ng ch t lư ng r t t t, nhưng khi tr ng khu v c ư c tiêu chu n b o h không? khác v i nh ng i u ki n canh tác và chăm Lu t s h u trí tu không h n ch b o sóc như v y l i có ch t lư ng và năng su t h ch d n a lí cho lo i s n ph m, hàng kém hơn r t nhi u. hóa nào. Vì v y, s n ph m mang ch d n a - Các y u t v con ngư i: “Y u t v lí có th là hàng hóa b t kì, không ch nông con ngư i bao g m kĩ năng, kĩ x o c a s n, th c ph m mà còn có th là các s n ngư i s n xu t, quy trình s n xu t truy n ph m công nghi p, th công, mĩ ngh ... i th ng a phương” (kho n 3 i u 82). S v i các s n ph m nông nghi p, ch t lư ng, khác bi t v ch t lư ng, c tính c a s n c tính c a nó có th g n bó r t ch t ch ph m còn ph thu c vào các kinh nghi m v i các i u ki n t nhiên như: ch t t, truy n th ng trong vi c l a ch n và ch bi n ngu n nư c, khí h u... Nhưng i v i các nguyên li u, phương pháp nuôi tr ng ho c hàng hóa khác như s n ph m công nghi p canh tác, phương pháp b o qu n và thu hay th công nghi p thì thư ng ch có m i ho ch, cách th c ch bi n, quy trình s n liên h gi a c tính c a s n ph m v i các xu t... ư c k th a và phát tri n qua nhi u y u t con ngư i như phương pháp s n th h nh ng ngư i s n xu t t i vùng ó. xu t, bí quy t kĩ thu t... Vi c xác nh và ch ra nh ng tính ch t Quy ch H i ng c a Liên minh châu c bi t mà s n ph m có ư c là do các y u Âu s 510/2006 và Quy ch 1898/2006 (hư ng t môi trư ng a lí mang l i cũng là yêu c u d n Quy ch 510/2006) cũng có s phân bi t quan tr ng khi ch ng minh m i quan h này. rõ ràng gi a i u ki n b o h tên g i xu t x ây, ngư i n p ơn ăng kí không nh ng và ch d n a lí. M t trong nh ng i m khác ph i ch ng minh s n ph m có nh ng tính bi t cơ b n là tên g i xu t x ch ư c b o h ch t c bi t so v i s n ph m n t nh ng n u như có m i liên quan ch t ch , tương tác nơi khác mà còn ph i ch ng minh nh ng gi a các i u ki n a lí (bao g m c các y u 52 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008
  9. nghiªn cøu - trao ®æi t t nhiên và con ngư i) và ch t lư ng, c PHÁP LU T V D CH V LOGISTICS... tính c a s n ph m trong khi ch d n a lí ch (ti p theo trang 25) c n có m t tính ch t ho c c tính nào ó có nư c v trình phát tri n d ch v logistics liên quan n ngu n g c a lí, có th là y u nói chung, trong ó trình c a h i quan t t nhiên ho c con ngư i.(5) ng th 37, ch t lư ng cơ s h t ng ng Xu th chung hi n nay là m r ng kh th 60, năng l c v n t i qu c t ng th 47, năng b o h ch d n a lí so v i b o h tên năng l c c a ngành logistics ng th 56, g i xu t x . i u này ng nghĩa v i vi c kh năng kéo và y hàng lên phương ti n gi m nh tiêu chu n b o h i v i ch d n v n t i ng th 53, chi phí logistics n i a a lí. Vì v y, theo chúng tôi, i u ki n b o ng th 17, kh năng giao hàng úng h n h ch d n a lí không òi h i ph i ch ng ng th 65; ng th i ng th 2 (sau n minh nh hư ng c a t t c các i u ki n a ) c a top 10 trong s các nư c thu nh p lí (c t nhiên và con ngư i) n c tính th p.(1) Trong s các tiêu chí x p h ng trình c a s n ph m mà ch c n s n ph m ó có phát tri n d ch v logistics nêu trên, Vi t c tính nào ó v ch t lư ng ho c có danh Nam b ánh giá th p nh t tiêu chí kh năng ti ng liên quan n i u ki n a lí. Như giao hàng úng h n, nghĩa là tin c y c a v y, yêu c u t i thi u b o h ch d n a h th ng thương m i và chu i cung ng d ch lí là ph i ch ra ư c m i liên h gi a c v không cao. i u này nh hư ng n kh tính c a hàng hoá (v ch t lư ng, tính ch t, năng c nh tranh c a doanh nghi p và qu c ho c danh ti ng) v i i u ki n a lí (môi gia, khi mà các thương nhân trên th gi i trư ng t nhiên, con ngư i ho c k t h p c ngày nay quan tâm n tiêu chí tin c y hai y u t này). trong kinh doanh nhi u hơn là tiêu chí giá r . Theo chúng tôi, quy nh c a pháp lu t Vi c hoàn thi n khung pháp lu t v d ch s h u trí tu v i u ki n b o h ch d n a v logistics ph i trên quan i m c i cách lí nên có nh ng b sung, hư ng d n thích h p toàn di n. N u ch hoàn thi n lĩnh v c pháp có th t o i u ki n b o h t i a, hi u lu t nào ó thì không v n hành và phát qu cho các ch d n a lí c a Vi t Nam./. tri n d ch v logistics - v i tư cách là chu i (1).Ngu n:http://ec.europa.eu/agriculture/foodquali1_ cung ng d ch v . Ngoài ra, phát huy hi u en.htm qu , vi c hoàn thi n khung pháp lu t v d ch (2).Xem: Lanye Zhu, “An Analysis of China’s System v ph i i kèm các c i cách v cơ s h t ng of Protecting Geographical Indications”, T p chí châu ph c v cho thương m i, năng l c c a các Á v Lu t so sánh - Asian Journal of Comparative nhà cung c p d ch v logistics c a c khu Law, 1/2006. (3).Ngu n:http://www.wto.org/english/docs_e/legal_e v c nhà nư c l n khu v c tư nhân, năng l c /27-trips_01_e.htm c a h i quan và các cơ quan khác trong ho t (4).Nguån:http://ec.europa.eu/agriculture/foodquali1_ ng thông quan biên gi i, môi trư ng en.htm kinh doanh, minh b ch hoá chính sách và (5).Ngu n:http://ec.europa.eu/agriculture/foodquali1_ en.htm phòng ch ng tham nhũng…./. t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008 53
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2