intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

BÁO CÁO " ĐẶC ĐIỂM, TÍNH CHẤT ĐẤT TỈNH H.I DƯƠNG VÀ HƯỚNG SỬ DỤNG ĐẤT THÍCH HỢP "

Chia sẻ: Vồng Cầu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

127
lượt xem
10
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu về những đặc điểm tính chất và phân loại đất được thực hiện theo phương pháp phân loại của FAO- UNESCO để xác định khả năng sử dụng bền vững cho đất sản xuất nông nghiệp ở tỉnh Hải Dương. Những kết quả nghiên cứu đã chỉ ra cho thấy: Vùng đồng bằng ở Hải Dương có 4 nhóm đất chính: Đất mặn; Đất phèn; Đất phù sa và Đất xám với tổng cộng 9 đơn vị phụ. Trong các nhóm đất trên nhóm phù sa chiếm diện tích lớn nhất (khoảng 80% diện tích điều tra),...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: BÁO CÁO " ĐẶC ĐIỂM, TÍNH CHẤT ĐẤT TỈNH H.I DƯƠNG VÀ HƯỚNG SỬ DỤNG ĐẤT THÍCH HỢP "

  1. Tạp chí Khoa học và Phát triển 2009: Tập 7, số 5: 649 - 656 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI §ÆC §IÓM, TÝNH CHÊT §ÊT TØNH H¶I D¦¥NG Vμ H¦íNG Sö DôNG §ÊT THÝCH HîP Soil properties and trend of suitable land use in Hai Duong Nguyễn Đình Bộ1, Vũ Thị Bình2, Đỗ Nguyên Hải2 1 Văn phòng Tỉnh uỷ Hải Dương 2 Khoa Tài nguyên & Môi trường, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội Địa chỉ email tác giả liên lạc: vbinhhua@gmail.com TÓM TẮT Nghiên cứu về những đặc điểm tính chất và phân loại đất được thực hiện theo phương pháp phân loại của FAO- UNESCO để xác định khả năng sử dụng bền vững cho đất sản xuất nông nghiệp ở tỉnh Hải Dương. Những kết quả nghiên cứu đã chỉ ra cho thấy: Vùng đồng bằng ở Hải Dương có 4 nhóm đất chính: Đất mặn; Đất phèn; Đất phù sa và Đất xám với tổng cộng 9 đơn vị phụ. Trong các nhóm đất trên nhóm phù sa chiếm diện tích lớn nhất (khoảng 80% diện tích điều tra), đất phù sa thích hợp cho nhiều loại cây trồng nông nghiệp như lúa, màu, các loại cây ăn quả và cây công nghiệp ngắn ngày với những điều kiện thuận lợi về địa hình bằng phẳng, có điều kiện tưới tiêu tốt và độ phì cao. Hai nhóm đất khác là đất mặn và đất phèn (chiếm khoảng 7% diện tích điều tra) những loại đất này chủ yếu thích hợp cho trồng lúa và nuôi trồng thủy sản nước lợ. Trong vùng đồi chỉ có nhóm đất xám- Acrisols (chiếm 13% diện tích đất điều tra) nhóm đất này có tiềm năng cho phát triển cây ăn quả và trồng rừng. Từ khoá: Phân loại đất và sử dụng đất nông nghiệp, tính chất đất. SUMMARY The study on soil properties and soil classification implemented following soil classification of FAO-UNESCO is to identify the capacity and sustainable land use for agricultural production in Hai Duong province. The results of soil classification were showed out: In the plain area, there are 4 major soil groups consisted of: Salic - Fluvisols; Thionic - Fluvisols; Fluvisols and Acrisols with 9 sub soil units. In 4 those groups, the group of Fluvisols has occupied a largest area (about 80% surveyed area). This soil group is suitable for many crops such as rice, upland crops, fruit and short duration cash crops with advantages as flat topogarahy, good irrigation control and good soil fertility. Two other soil groups of Salic - Fluvisols and Thionic - Fluvisols (around 7% surveyed area) are mainly suitable for rice production and brackish aquaculture. In hilly area there was only one soil group of Acrisols (occupied 13% surveyed area). This group has capacity for development of fruit and forest trees. Key words: Soil properties, soil classification and agricultural land use. 1. §ÆT VÊN §Ò ®Êt ph¸t sinh, tû lÖ b¶n ®å 1/50.000. Tr¶i H¶i D−¬ng lμ tØnh n»m trong vïng ®ång qua gÇn 50 n¨m x©y dùng vμ ph¸t triÓn, qu¸ b»ng B¾c bé, cã diÖn tÝch tù nhiªn tr×nh khai th¸c sö dông ®Êt ®· lμm cho ®Æc lμ 165.476,86 ha, trong ®ã diÖn tÝch ®Êt n«ng tÝnh vμ tÝnh chÊt ®Êt cã nh÷ng thay ®æi nhÊt nghiÖp lμ 106.577,05 ha. Tõ nh÷ng n¨m 60 ®Þnh. §Ó x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn s¶n cña thÕ kû XX, b¶n ®å ®Êt tØnh H¶i D−¬ng ®· xuÊt n«ng nghiÖp ®¸p øng yªu cÇu an toμn ®−îc x©y dùng theo ph−¬ng ph¸p ph©n lo¹i l−¬ng thùc ®Õn n¨m 2020 vμ ®Þnh h−íng cho 649
  2. Đặc điểm, tính chất đất tỉnh Hải Dương và hướng sử dụng đất thích hợp n¨m 2030, b¶n ®å ®Êt trªn ®Þa bμn H¶i 3. KÕT QU¶ NGHI£N CøU Vμ TH¶O D−¬ng cÇn ®−îc ®iÒu tra, nghiªn cøu bæ sung LUËN ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng chÊt l−îng ®Êt. Còng chÝnh v× lý do trªn, môc ®Ých cña 3.1. §iÒu kiÖn vμ qu¸ tr×nh h×nh thμnh nghiªn cøu nμy lμ nh»m x¸c ®Þnh ®−îc c¸c ®Êt tØnh H¶i D−¬ng lo¹i ®Êt cña tØnh theo hÖ thèng ph©n lo¹i cña 3.1.1. C¸c yÕu tè h×nh thμnh ®Êt FAO - UNESCO ®Ó lμm c¬ së khoa häc cho §Êt H¶i D−¬ng ®−îc h×nh thμnh chñ yÕu viÖc khai th¸c sö dông cã hiÖu qu¶ vμ bÒn tõ mÉu chÊt phï sa vμ mét sè lo¹i ®¸ mÑ v÷ng ®Êt n«ng nghiÖp cña tØnh. kh¸c nhau. HÇu hÕt ®Êt khu vùc ®ång b»ng ®−îc h×nh thμnh do qu¸ tr×nh l¾ng ®äng vËt 2. PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU liÖu phï sa cña hÖ thèng s«ng Th¸i B×nh. S¶n phÈm mÉu chÊt phï sa míi gÆp ë khu KÕ thõa c¸c b¶n ®å ®Êt cña H¶i D−¬ng vùc ngoμi ®ª, cßn toμn bé khu vùc trong ®ång ®· x©y dùng tr−íc ®©y (gåm c¸c B¶n ®å ®Êt lμ ®Êt phï sa kh«ng ®−îc båi hμng n¨m. ®· x©y dùng tõ n¨m 1964, 1985. 1999). TiÕn Ngoμi ra mét phÇn mÉu chÊt phï sa cæ gÆp ë hμnh ®iÒu tra, phóc tra, m« t¶ phÉu diÖn vμ vïng gi¸p gianh gi÷a ®åi nói víi ®ång b»ng lÊy mÉu ®Êt ph©n tÝch theo h−íng dÉn m« t¶ vμ ë mét sè diÖn tÝch ®åi nói chñ yÕu ®−îc ®Êt cña FAO - UNESCO ®Ò xuÊt (FAO, h×nh thμnh tõ c¸c lo¹i ®¸ trÇm tÝch nh−: c¸t 1990). kÕt, bét kÕt, sÐt kÕt vμ ®¸ v«i. Qu¸ tr×nh Ph©n tÝch ®Êt, x¸c ®Þnh tÝnh chÊt vËt phong hãa c¸c lo¹i ®¸ nμy t¹o nªn nhãm ®Êt lý vμ hãa häc ®Êt th«ng qua c¸c chØ tiªu: ®á vμng (®Êt feralit) cña tØnh. pHKCl theo ph−¬ng ph¸p chiÕt rót ®Êt b»ng §iÒu kiÖn ®Þa h×nh: PhÇn lín l·nh dung dich KCl 1M vμ do b»ng pH met ®iÖn thæ cña tØnh H¶i D−¬ng cã ®Þa h×nh b»ng cùc thuû tinh; cacbon h÷u c¬ (% OC) theo ph¼ng, trõ huyÖn ChÝ Linh vμ mét phÇn ph−¬ng ph¸p Walkley - Black; l©n tæng sè (% huyÖn Kinh M«n lμ cã ®åi nói. H−íng ®Þa P2O5) theo ph−¬ng ph¸p c«ng ph¸ mÉu b»ng h×nh chung nghiªng vμ thÊp dÇn tõ T©y B¾c axÝt pecloric vμ nitric, so mμu xanh xuèng §«ng Nam. §Þa h×nh ®−îc ph©n thμnh molypden trªn m¸y Spectrophotometer t¹i 2 vïng: Vïng ®åi nói ®é cao trung b×nh b−íc sãng 882 nm; l©n dÔ tiªu (mg P2O5 /100 kho¶ng 200 - 300 m, chiÕm tû lÖ 10% tæng g ®Êt) b»ng ph−¬ng ph¸p Olsen; c«ng ph¸ diÖn tÝch tù nhiªn vμ vïng ®ång b»ng ph©n mÉu b»ng hçn hîp HF vμ HClO4 x¸c ®Þnh bè trong toμn vïng h¹ l−u cña hÖ thèng s«ng kali tæng sè (%K2O) b»ng quang kÕ ngän löa; Th¸i B×nh, chiÕm 90% diÖn tÝch tù nhiªn cña kali dÔ tiªu (mg K2O/100 g ®Êt) b»ng ph−¬ng tØnh. ph¸p chiÕt rót amon axetat 1M vμ ®o b»ng §iÒu kiÖn khÝ hËu: H¶i D−¬ng n»m quang kÕ ngän löa t¹i b−íc sãng 768nm. Mét trong vïng khÝ hËu §ång b»ng B¾c Bé. sè chØ tiªu ho¸ häc kh¸c vμ c¸c chØ tiªu vËt lý NhiÖt ®é trung b×nh n¨m 230C; biªn ®é nhiÖt ®Êt ®−îc ph©n tÝch theo c¸c ph−¬ng ph¸p ngμy ®ªm 6 - 70C. Th¸ng cã nhiÖt ®é trung quy ®Þnh tiªu chuÈn ViÖt Nam. b×nh cao nhÊt lμ th¸ng 6 (31,80C), th¸ng cã §Þnh l−îng tÇng chÈn ®o¸n vμ c¸c ®Æc nhiÖt ®é trung b×nh thÊp nhÊt lμ th¸ng 1 tÝnh chÈn ®o¸n: theo h−íng dÉn cña FAO- (14,30C). Tæng nhiÖt l−îng b×nh qu©n UNESCO (Héi Khoa häc ®Êt, 2000). 85000C/n¨m. L−îng m−a b×nh qu©n 1500- KÕt qu¶ nghiªn cøu ®Êt theo c¸c ph−¬ng 1700 mm/n¨m vμ ®é Èm kh«ng khÝ b×nh ph¸p trªn lμ c¨n cø ®Ó ®Æt tªn ®Êt theo qu©n dao ®éng 80 - 90%. hÖ thèng ph©n lo¹i ®Þnh l−îng FAO - §iÒu kiÖn thuû v¨n: TØnh H¶i D−¬ng UNESCO (T«n ThÊt ChiÓu, 1990). cã hÖ thèng s«ng ngßi kh¸ dμy ®Æc, víi tæng 650
  3. Nguyễn Đình Bộ, Vũ Thị Bình, Đỗ Nguyên Hải sè 500km s«ng lín vμ trªn 2000 km s«ng tiÕp gi¸p víi thμnh phè H¶i Phßng do th−êng nhá, ngoμi ra trong tØnh cßn cã hμng ngμn xuyªn chÞu t¸c ®éng cña thuû triÒu vμ n−íc ao, hå lín nhá. HÖ thèng s«ng lín ë ®©y gåm ngÇm mÆn ®· ®−a ®Õn sù tÝch luü muèi lμm cã 2 s«ng chÝnh lμ s«ng Th¸i B×nh vμ s«ng cho ®Êt bÞ hãa mÆn. Do n»m kh¸ xa biÓn nªn Luéc, ch¶y theo h−íng T©y B¾c - §«ng Nam. ®Êt th−êng bÞ mÆn nhÑ hoÆc trung b×nh, hiÖn N−íc cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®−îc lÊy trùc t−îng ®Êt bÞ nhiÔm mÆn th−êng thÊy ë c¸c tiÕp tõ c¸c tr¹m b¬m hay cèng n−íc qua ®ª. huyÖn Kinh M«n, Tø Kú, Thanh Hμ, Kim Vïng tiÕp gi¸p víi H¶i Phßng gÇn cöa s«ng Thμnh. Th¸i B×nh vμ c¸c chi nh¸nh ®Òu bÞ ¶nh Qu¸ tr×nh ®Êt nhiÔm phÌn: liªn quan h−ëng cña thñy triÒu, chu kú triÒu kho¶ng ®Õn sù h×nh thμnh c¸c vËt liÖu sinh phÌn 13 - 14 ngμy, møc thñy triÒu cao trung b×nh (FeS2-pyrit) hoÆc muèi phÌn (Fe2(SO4)3 vμ kho¶ng 1 m. Vμo mïa kh« khi n−íc s«ng Al2(SO4)3) diÔn ra trong ®Êt. Qu¸ tr×nh nμy kiÖt, n−íc mÆn cã thÓ x©m nhËp s©u vμo c¸c th−êng gÆp ë mét sè vïng ®Êt thuéc c¸c s«ng g©y nhiÔm mÆn nhiÒu n¬i, ®Æc biÖt ë huyÖn Kim Thμnh, Tø Kú, Thanh Hμ, Kinh c¸c x· phÝa B¾c huyÖn Kinh M«n, phÝa §«ng M«n. Mét sè vïng ®Êt n»m gÇn biÓn tån t¹i c¶ vμ §«ng Nam huyÖn Tø Kú, Thanh Hμ. hai qu¸ tr×nh nhiÔm mÆn vμ nhiÔm phÌn. Th¶m thùc vËt vμ c©y trång: H¶i D−¬ng Qu¸ tr×nh gl©y: xuÊt hiÖn trong nh÷ng cã th¶m thùc vËt tù nhiªn vμ hÖ thèng c©y vïng ®Êt cã ®Þa h×nh óng tròng cña H¶i trång rÊt phong phó vμ ®a d¹ng. Th¶m c©y D−¬ng, do qu¸ tr×nh ngËp n−íc vμ d− Èm rõng gÆp ë vïng ®åi nói thuéc hai huyÖn ChÝ th−êng xuyªn nªn qu¸ tr×nh gl©y diÔn ra ë Linh vμ Kinh M«n. Vïng ®Êt n«ng nghiÖp cã ®©y rÊt ®iÓn h×nh. Trong ®iÒu kiÖn qu¸ tr×nh nh÷ng c©y trång chÝnh lμ lóa, ng«, c¸c lo¹i khö chiÕm −u thÕ nªn s¾t trong ®Êt bÞ khö rau, ®Ëu ®ç… trong ®ã c©y lóa chiÕm diÖn t¹o thμnh c¸c hîp chÊt Fe++ tÝch tô trong ®Êt tÝch gieo trång lín nhÊt. lμm cho ®Êt cã ®Æc tÝnh gleyic rÊt ®iÓn h×nh. 3.1.2. Qu¸ tr×nh h×nh thμnh vμ biÕn ®æi chÝnh §Êt cã mμu x¸m xanh hoÆc xanh x¸m. Cïng diÔn ra trong ®Êt víi viÖc t¹o thμnh c¸c hîp chÊt s¾t ho¸ trÞ 2 KÕt qu¶ nghiªn cøu c¸c yÕu tè h×nh cßn h×nh thμnh mét sè chÊt khö rÊt ®éc cho thμnh ®Êt, h×nh th¸i c¸c phÉu diÖn ®Êt ë H¶i c©y nh− H2S, CH4… §Êt phï sa gl©y chiÕm D−¬ng cho thÊy cã c¸c qu¸ tr×nh h×nh thμnh diÖn tÝch rÊt lín trong c¸c lo¹i ®Êt canh t¸c vμ biÕn ®æi sau ®©y: cña tØnh. Qu¸ tr×nh l¾ng ®äng phï sa cña hÖ thèng Qu¸ tr×nh tÝch tô chÊt h÷u c¬ vμ than s«ng Hång vμ s«ng Th¸i B×nh: diÔn ra ë bïn trong ®Êt: qu¸ tr×nh tÝch luü chÊt h÷u c¬ nh÷ng diÖn tÝch ngoμi ®ª hμng n¨m vμo mïa vμ h×nh thμnh mïn chñ yÕu ë líp ®Êt mÆt do n−íc lªn, ë ®©y tiÕp nhËn ®Òu ®Æn mét l−îng x¸c thùc vËt vμ c¸c lo¹i tμn tÝch c©y trång phï sa kh¸ lín, ®Êt cã ph¶n øng trung tÝnh biÕn ®æi thμnh mïn trong ®Êt. Trong ®iÒu hoÆc Ýt chua.Vïng trong ®ª lμ c¸c lo¹i ®Êt kiÖn ®Êt th−êng xuyªn d− Èm, do qu¸ tr×nh phï sa kh«ng ®−îc båi hμng n¨m do kh«ng ph©n gi¶i x¸c thùc vËt kh«ng triÖt ®Ó nªn chÞu ¶nh h−ëng cña qu¸ tr×nh l¾ng ®äng phï mét phÇn s¶n phÇm h÷u c¬ tån t¹i ë tr¹ng sa vμ do sù t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh sö dông th¸i b¸n ph©n gi¶i, theo thêi gian, c¸c s¶n ®Êt cña con ng−êi, ®Êt phï sa trong ®ª ®· cã phÈm nμy ®−îc tÝch lòy vμ dÇn biÕn ®æi ®Ó c¸c qu¸ tr×nh biÕn ®æi kh¸c nhau nh−: hãa h×nh thμnh than bïn trong ®Êt. chua, gl©y, loang læ ®á vμng, kÕt von, b¹c Qu¸ tr×nh tÝch tô s¾t, nh«m (Fe 3+, Al 3+) mμu hãa… trong ®Êt: gåm tÝch lòy t−¬ng ®èi s¾t, nh«m Qu¸ tr×nh nhiÔm mÆn ®Êt: x¶y ra ë mét (qu¸ tr×nh feralit) vμ tÝch lòy tuyÖt ®èi s¾t. sè vïng phÝa Nam vμ phÝa §«ng cña tØnh §©y lμ c¸c qu¸ tr×nh diÔn ra ®iÓn h×nh ë 651
  4. Đặc điểm, tính chất đất tỉnh Hải Dương và hướng sử dụng đất thích hợp nh÷ng vïng ®åi, nói thÊp thuéc c¸c huyÖn Qu¸ tr×nh chua ho¸ ®Êt: kh¸ ®iÓn h×nh ChÝ Linh vμ Kinh M«n. §¸ mÑ cña vïng nμy trong nhiÒu vïng ®Êt cña tØnh H¶i D−¬ng c¶ chñ yÕu lμ c¸t, bét, sÐt kÕt, ®¸ v«i… Trong ë nh÷ng n¬i cã ®Þa h×nh cao (vïng ®åi nói, ®iÒu kiÖn nhiÖt ®íi Èm, kho¸ng vËt cña c¸c vïng ®Þa h×nh cao) do bÞ röa tr«i c¸c nguyªn lo¹i ®¸ trªn bÞ phong ho¸ m¹nh t¹o thμnh tè kiÒm vμ kiÒm thæ vμ nh÷ng vïng ®Þa h×nh c¸c keo sÐt, c¸c lo¹i muèi, c¸c lo¹i «xit, do c¸c ®Êt thÊp, tròng ®Êt bÞ hãa chua do sù h×nh chÊt kiÒm vμ kiÒm thæ bÞ röa tr«i khái ®Êt thμnh vμ tÝch lòy c¸c Cation H+, Al+3 vμ c¸c cßn c¸c hîp chÊt s¾t vμ nh«m tån t¹i chiÕm axit h÷u c¬ g©y chua cho ®Êt. tû lÖ chÝnh trong ®Êt ë d¹ng R2O3, R2O3.nH2O Qu¸ tr×nh thôc ho¸ ®Êt: liªn quan ®Õn (R: Fe3+ vμ Al3+) t¹o cho ®Êt cã mμu ®á, vμng qu¸ tr×nh th©m canh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp hay vμng ®á. Qu¸ tr×nh tÝch luü tuyÖt ®èi s¾t kh¸ l©u ®êi ë ®©y ®· lμm biÕn ®æi vμ c¶i lμ sù t¹o thμnh c¸c hîp chÊt s¾t ho¸ trÞ 3 thiÖn ®é ph× nhiªu cña ®Êt so víi nguån gèc biÓu hiÖn d−íi d¹ng c¸c ®èm rØ mμu n©u, ph¸t sinh tù nhiªn ban ®Çu cña chóng. vμng hay ®á, ë møc ®é nÆng h¬n sÏ t¹o thμnh c¸c kÕt von hoÆc ®¸ ong. 3.1.3. Ph©n lo¹i ®Êt Qu¸ tr×nh röa tr«i, xãi mßn ®Êt: do Ph©n lo¹i ®Êt ë tØnh H¶i D−¬ng ®· ®−îc l−îng m−a kh¸ lín vμ tËp trung nªn qu¸ x©y dùng trªn c¬ së ph©n lo¹i theo ph¸t sinh tr×nh röa tr«i, xãi mßn diÔn ra kh¸ phæ biÕn (T«n ThÊt ChiÓu, Lª Th¸i B¹t, 1998) kÕt hîp ë vïng ®åi nói cã ®Þa h×nh cao, ®Æc biÖt, ë víi c¸c tÝnh chÊt hiÖn t¹i cña ®Êt nh−: h×nh nh÷ng vïng ®Êt trèng ®åi nói träc, ®Êt bÞ röa th¸i, c¸c tÝnh chÊt vËt lý vμ hãa häc cña ®Êt tr«i, xãi mßn m¹nh lμm tr¬ sái ®¸ hoÆc cã theo h−íng dÉn cña FAO- UNESCO vÒ c¸c tÇng ®Êt cßn l¹i rÊt máng. Qu¸ tr×nh nμy néi dung nghiªn cøu, ph©n lo¹i ®Êt b»ng lμm cho phÇn lín ®Êt vïng ®åi nói cña tØnh ph−¬ng ph¸p ®Þnh l−îng. KÕt qu¶ ph©n lo¹i cã ®é dÇy tÇng ®Êt ë møc trung b×nh hoÆc ®Êt ë H¶i D−¬ng ®−îc ph©n chia thμnh 04 máng. nhãm víi 9 lo¹i ®Êt kh¸c nhau (B¶ng 1). B¶ng 1. Ph©n lo¹i ®Êt tØnh H¶i D−¬ng Diện tích Ký Tên đất theo Ký TT Tên đất theo Việt Nam % DT % DT hiệu FAO-UNESCO hiệu ha tựnhiên điều tra I Đất mặn M Salic-Fluvisols FLS 4064,1 2,46 3,79 1 Đất mặn trung bình và ít Mti Molli-Salic-Fluvisols FLSm 4064,1 2,46 3,79 II Đất phèn S Thionic-Fluvisols FLt 3028,9 1,83 2,82 Sali-Proto-Thionic- 2 Đất phèn tiềm tàng, sâu mặn Spm FLt-ps 3028,9 1,83 2,82 Fluvisols III Đất phù sa P Fluvisols FL 85852,9 51,88 80,04 3 Đất phù sa trung tính ít chua Pe Eutric-Fluvisols FLe 4595,5 2,78 4,28 4 Đất phù sa chua Pc Dytric-Fluvisols FLd 6237,6 3,77 5,81 5 Đất phù sa glây Pg Gleyic-Fluvisols FLg 58268,8 35,21 54,32 6 Đất phù sa có tầng loang lổ đỏ vàng Pf Cambic-Fluvisols FLb 16751,0 10,12 15,62 IV Đất xám X Acrisols AC 14320,2 8,65 13,34 7 Đất xám bạc màu Xb Haplic-Acrisols ACh 2286,0 1,38 2,13 8 Đất xám feralit Xf Ferralic Acrisols ACf 11645,9 7,04 10,85 Đất xám feralit biến đổi do trồng lúa Xg Gleyic Acrisols ACg 388,3,0 0,23 0,36 Tổng diện tích đất điều tra 107266,1 64,82 100.00 Đất phi nông nghiệp 58165,1 35,15 Núi đá không có rừng cây 45.7 0,03 Tổng diện tích đất tự nhiên của vùng 165476.9 100,00 652
  5. Nguyễn Đình Bộ, Vũ Thị Bình, Đỗ Nguyên Hải 3.2. §Æc ®iÓm, tÝnh chÊt mét sè lo¹i ®Êt ®Êt vÊn ®Ò cÇn chó ý h¹n chÕ sù x©m nhËp chÝnh cña tØnh H¶i D−¬ng vμ h−íng mÆn b»ng c¸c kªnh ng¨n mÆn kÕt hîp c¸c hÖ sö dông thèng t−íi tiªu hîp lý ®Ó c¶i t¹o ®é mÆn cña 3.2.1. §Êt mÆn (M) - Salic - Fuluvisols (FLS) ®Êt. DiÖn tÝch 4.064,1 ha; ph©n bè tËp trung 3.2.2. §Êt phÌn (S) - Thionic - Fluvisols (FLt) ë vïng ®Êt ven s«ng Kinh ThÇy, s«ng V¨n óc DiÖn tÝch 3.028,9 ha, ph©n bè ë c¸c ... cña c¸c huyÖn Kinh M«n, Kim Thμnh, huyÖn Kinh M«n, Kim Thμnh, Thanh Hμ, Thanh Hμ, Tø Kú. PhÉu diÖn HD28 ®¹i diÖn Tø Kú. PhÉu diÖn ®iÓn h×nh lμ phÉu diÖn cho lo¹i ®Êt nμy thuéc x· HiÖp S¬n, huyÖn HD18 ®Êt h×nh thμnh trªn mÉu chÊt phï sa Kinh M«n. s«ng Th¸i B×nh lÊy ë x· An Sinh, huyÖn H−íng sö dông chÝnh: §Êt mÆn cã thÓ Kinh M«n. §Þa h×nh vμn thÊp. ChÕ ®é canh sö dông ®Ó gieo trång lóa vμ rÊt thÝch hîp t¸c: 2 lóa - 1 mμu. víi gièng lóa cã chÊt l−îng cao nh− t¸m H−íng sö dông: §Êt thÝch hîp ®èi víi th¬m, ngoμi ra mét sè diÖn tÝch cã thÓ sö ®Êt phÌn chñ yÕu lμ trång lóa, thuèc lμo vμ dông ®Ó nu«i trång thuû s¶n. Trong sö dông nu«i trång thñy s¶n n−íc lî. B¶ng 2. TÝnh chÊt lý ho¸ häc cña phÉu diÖn HD28 Tầng đất Tổng số (%) Dễ tiêu (mg/100 g đất) % EC pHKCl (cm) OC P2O5 P2O5 K2O Cl - SO4 -2 TSMT (ms/cm) 0-30 5,8 1,9 0,21 5,4 8,9 0,05 0,04 0,16 0,32 30-45 6,0 1,7 0,25 6,8 11,8 0,04 0,04 0,14 0,28 45-80 6,5 1,2 0,19 7,4 14,8 0,04 0,01 0,40 0,17 80-100 7,2 0,9 0,09 3,9 15,9 0,04 0,01 0,45 0,18 Tầng đất Lđl/100 g đất Tỷ lệ hành phần cấp hạt (%) BS (%) (cm) K + Na + Ca +2 Mg +2 CEC Sét Limon Cát 0-30 0,15 0,59 6,19 1,28 12,80 64 13,9 41,3 44,8 30-45 0,11 0,61 5,01 1,13 10,48 66 30,5 33,3 36,2 45-80 0,21 0,53 1,30 1,04 9,24 33 25,4 25,3 49,3 80-100 0,15 0,50 4,26 1,91 10,63 64 19,0 38,4 42,6 B¶ng 3. TÝnh chÊt lý ho¸ häc cña phÉu diÖn HD18 Tầng đất Tổng số (%) Dễ tiêu (mg/100 g đất) % EC pHKCl (cm) OC P2O5 P2O5 K2O Cl - SO4 -2 TSMT (ms/cm) 0-13 5,6 2,22 0,18 8,4 4,9 0,03 0,02 0,16 2,24 13-32 5,9 2,00 0,13 8,6 4,1 0,05 0,04 0,22 3,20 32-45 45-125 3,8 1,46 0,03 0,3 4,0 0,06 0,09 0,55 5,06 Tầng đất Lđl/100 g đất Tỷ lệ hành phần cấp hạt (%) BS (%) (cm) K + Na + Ca +2 Mg +2 CEC Sét Limon Cát 0-13 0,10 0,49 8,43 1,27 14,58 70 21,7 44,0 34,3 13-32 0,09 0,59 8,32 1,10 14,08 71 23,9 44,4 31,7 32-45 45-125 0,08 0,39 2,80 1,21 10,46 45 34,7 32,3 33,0 653
  6. Đặc điểm, tính chất đất tỉnh Hải Dương và hướng sử dụng đất thích hợp 3.2.3. §Êt phï sa (P)- Fluvisols (FL) qu¶. Víi nh÷ng vïng ®Êt chua cã pHKCl < 4 cÇn bãn v«i ®Ó c¶i t¹o ®é chua cña ®Êt. DiÖn tÝch 85.852,9 ha; ®Êt phï sa ph©n bè ë c¸c huyÖn ®ång b»ng trong tØnh. Theo - §Êt phï sa gl©y-Gleyic-Fluvisols (FLg) ph©n lo¹i ®Êt ®−îc ph©n chia theo 4 ®¬n vÞ DiÖn tÝch 58.268,8 ha, ph©n bè ë tÊt ®Êt d−íi ®©y: c¶ c¸c huyÖn vμ thμnh phè cña tØnh H¶i - §Êt phï sa trung tÝnh Ýt chua Eutric- D−¬ng. §¹i diÖn cho lo¹i ®Êt nμy lμ c¸c Fluvisols (FLe) phÉu diÖn HD11 khu 1, thÞ trÊn Thanh DiÖn tÝch 4.595,5 ha; ph©n bè ë nh÷ng MiÖn, huyÖn Thanh MiÖn, tØnh H¶i D−¬ng. diÖn tÝch phÝa ngoμi ®ª hμng n¨m nhiÒu chç H−íng sö dông: §Êt phï sa gl©y thÝch hîp vÉn ®−îc båi vμo mïa n−íc lªn. §¹i diÖn cho cho gieo trång lóa. Do phÇn lín diÖn tÝch lo¹i lo¹i ®Êt nμy lμ phÉu diÖn HD15 x· §ång L¹c ®Êt nμy bÞ chua nªn trong qu¸ tr×nh sö dông huyÖn ChÝ Linh, H¶i D−¬ng. cÇn ph¶i bãn v«i ®Ó c¶i t¹o ®é chua cña ®Êt. H−íng sö dông chÝnh: Trång c¸c lo¹i c©y - §Êt phï sa cã tÇng loang læ ®á vμng - hoa mμu l−¬ng thùc, c¸c c©y c«ng nghiÖp Cambic - Fluvisols (FLf) ng¾n ngμy (khoai lang, ng«, ®Ëu ®ç…) vμ Diªn tÝch 16.751,0 ha, ph©n bè ë vïng mét sè c¸c lo¹i rau. Do th−êng bÞ ngËp óng ®Êt trong ®ª, ®Þa h×nh vμn, vμn cao vμ cao. vÒ mïa m−a nªn ph¶i lùa chän thêi vô c¸c §¹i diÖn cho lo¹i ®Êt nμy lμ phÉu diÖn HD12 c©y trång thÝch hîp ®Ó cã thÓ thu ho¹ch tr−íc th«n NhËt T©n, x· Quang Minh, huyÖn Gia mïa m−a lò. Léc, tØnh H¶i D−¬ng. - §Êt phï sa chua - Dystric - Fluvisols (FLd) H−íng sö dông: §Êt phï sa cã tÇng DiÖn tÝch 6.237,6 ha, ph©n bè ë nh÷ng loang læ ®á vμng cña tØnh H¶i D−¬ng rÊt phï diÖn tÝch ®Êt trong ®ª cña hÇu hÕt c¸c huyÖn hîp cho trång lóa - mμu ë nh÷ng n¬i chñ trong tØnh. Mét sè tÝnh chÊt ®Æc tr−ng cña ®éng t−íi vμ chuyªn hoa mμu (ng«, ®Ëu ®ç, ®Êt ®−îc thÓ hiÖn ë phÉu diÖn HD03 lÊy t¹i rau c¸c lo¹i…) hoÆc trång c©y ¨n qu¶, c©y x· V¨n An, huyÖn ChÝ Linh, tØnh H¶i D−¬ng. c¶nh, Khi sö dông ®Êt cÇn chó ý ®¶m b¶o H−íng sö dông chÝnh: Lμ lo¹i ®Êt thÝch cung cÊp ®ñ n−íc ®Ó h¹n chÕ qu¸ tr×nh ph¸t hîp cho nhiÒu lo¹i c©y trång nh− lóa, c©y triÓn cña tÇng loang læ ®á vμng lμm ®Êt dÔ bÞ mμu, c¸c lo¹i rau cã gi¸ trÞ vμ mét sè c©y ¨n trai cøng vμ xuÊt hiÖn kÕt von, ®¸ ong. B¶ng 4. TÝnh chÊt lý ho¸ häc cña phÉu diÖn HD15 Tỷ lệ thành Tầng Tổng số Dễ tiêu BS phần cấp hạt đất pHKCl (%) (mg/100g đất) (%) (%) (cm) + + +2 +2 OC P2O5 P2O5 K2O K Na Ca Mg CEC Sét Limon Cát 0-20 7,7 0,4 0,20 10,2 9,8 0,15 0,18 9,9 1,8 12,3 97,8 11,7 41,4 46,9 20-40 7,8 0,4 0,17 9,8 4,2 0,10 0,12 7,3 1,2 11,8 73,9 15,5 44,5 40,0 40-100 7,8 0,4 0,21 12,5 4,8 0,10 0,14 8,3 1,3 10,9 90,3 18,6 45,4 36,0 B¶ng 5. TÝnh chÊt lý ho¸ häc cña phÉu diÖn HD03 Dễ tiêu Tỷ lệ thành Tầng Tổng số (mg/100g Lđl/100 g đất BS phần cấp hạt đất pHKCl (%) đất) (%) (%) (cm) + + +2 +2 OC P2O5 P2O5 K2O K Na Ca Mg CEC Sét Limon Cát 0-17 3,69 1,91 0,11 23,7 5,4 0,12 0,18 3,70 0,49 8,92 50 19,2 53,2 27,6 17-29 3,97 0,93 0,04 5,4 3,9 0,08 0,20 4,03 0,64 7,38 67 15,4 60,0 24,6 71-125 3,21 0,43 0,02 0,7 6,5 0,14 0,21 1,70 0,84 6,51 44 34,6 30,9 34,5 654
  7. Nguyễn Đình Bộ, Vũ Thị Bình, Đỗ Nguyên Hải B¶ng 6. TÝnh chÊt lý ho¸ häc cña phÉu diÖn HD11 Dễ tiêu Tỷ lệ thành Tầng Tổng số (mg/100g Lđl/100 g đất BS phần cấp hạt đất pHKCl (%) đất) (%) (%) (cm) + + +2 +2 OC P2O5 P2O5 K2O K Na Ca Mg CEC Sét Limon Cát 0-15 3,73 1,62 0,10 9,3 6,1 0,13 0,27 5,30 1,54 11,85 61 31,9 41,5 26,6 15-32 4,73 1,02 0,07 4,1 3,8 0,08 0,31 5,33 1,91 11,21 68 35,5 37,7 26,7 58-125 3,03 0,30 0,04 1,1 10,3 0,22 0,32 3,70 1,40 11,02 51 40,4 37,0 22,6 B¶ng 7. TÝnh chÊt lý ho¸ häc cña phÉu diÖn HD12 Dễ tiêu Tỷ lệ thành Tầng Tổng số (mg/100g Lđl/100 g đất BS phần cấp hạt đất pHKCl (%) đất) (%) (%) (cm) + + +2 +2 OC P2O5 P2O5 K2O K Na Ca Mg CEC Sét Limon Cát 0-10 4,16 1,98 0,07 7,8 10,7 0,23 0,50 4,92 1,51 11,34 63 14,6 40,2 45,2 10-18 4,79 1,16 0,04 3,9 4,9 0,10 0,39 5,15 1,68 11,03 66 21,2 34,4 44,4 50-110 5,73 0,37 0,03 1,7 3,8 0,08 0,38 5,04 1,74 10,81 67 19,5 20,2 60,3 3.2.4. §Êt x¸m - Acrisols (AC) thÊp cña tØnh. §¹i diÖn cho lo¹i ®Êt nμy lμ §Êt x¸m cã tæng diÖn tÝch 14.320,2 ha, phÉu diÖn HD26 lÊy t¹i x· Hoμng T©n, chiÕm 8,65% diÖn tÝch tù nhiªn cña tØnh huyÖn ChÝ Linh, tØnh H¶i D−¬ng. (chiÕm 13,34% diÖn tÝch ®iÒu tra). §Êt x¸m H−íng sö dông: HiÖn nay, lo¹i ®Êt nμy cã 3 lo¹i gåm: chñ yÕu ®−îc dïng ®Ó trång rõng, trång c©y - §Êt x¸m b¹c mμu Haplic Acrisols-ACh) ¨n qu¶. Khi sö dông lo¹i ®Êt nμy cÇn ph¶i DiÖn tÝch 2.286,0 ha, ph©n bè ë hai chó ý thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p chèng xãi mßn huyÖn ChÝ Linh vμ Kinh M«n, vïng ven c¸c vμ röa tr«i cho ®Êt. ch©n ®åi nói, cã ®Þa h×nh cao, ®−îc h×nh - §Êt x¸m feralit biÕn ®æi do trång lóa thμnh trªn mÉu chÊt phï sa cæ. §¹i diÖn cho n−íc (Gleyic ACrisols - ACg) lo¹i ®Êt nμy lμ phÉu diÖn HD24 t¹i x· Hoμng DiÖn tÝch 338,3 ha, ph©n bè ë huyÖn ChÝ T©n, huyÖn ChÝ Linh, tØnh H¶i D−¬ng. Linh, §¹i diÖn cho lo¹i ®Êt nμy lμ phÉu diÖn H−íng sö dông: Phï hîp cho viÖc trång HD27, vÞ trÝ: x· B¾c An, huyÖn ChÝ Linh. c¸c lo¹i c©y rau mμu, c©y ¨n qu¶, H−íng sö dông ®Êt: HiÖn nay, lo¹i ®Êt - §Êt x¸m Feralit (Feralic Acrisols-ACf) nμy chñ yÕu ®−îc dïng ®Ó trång lóa, c¸c lo¹i DiÖn tÝch 11.645,9 ha, ph©n bè ë hai c©y hoa mμu vμ c©y ¨n qu¶, mét sè diÖn tÝch huyÖn ChÝ Linh vμ Kinh M«n, vïng ®åi nói chñ ®éng t−íi cã thÓ chuyÓn sang trång rau. B¶ng 8. TÝnh chÊt lý ho¸ häc cña phÉu diÖn HD24 Dễ tiêu Tỷ lệ thành Tầng Tổng số (mg/100g Lđl/100 g đất BS phần cấp hạt đất pHKCl (%) đất) (%) (%) (cm) + + +2 +2 OC P2O5 P2O5 K2O K Na Ca Mg CEC Sét Limon Cát 0-30 5,2 0,4 0,04 6,2 2,9 0,18 0,30 2,4 0,2 3,9 79 6,3 14,0 79,7 30-60 5,6 0,2 0,07 5,5 2,1 0,12 0,35 2,4 0,2 4,3 71 10,6 18,9 70,5 60-80 5,4 0,2 0,05 4,8 2,7 0,14 0,36 1,4 0,1 4,4 45 20,5 7,6 71,9 80-100 4,5 0,1 0,08 4,4 3,2 0,16 0,20 1,8 0,1 4,1 55 29,4 19,0 51,6 655
  8. Đặc điểm, tính chất đất tỉnh Hải Dương và hướng sử dụng đất thích hợp B¶ng 9. TÝnh chÊt lý ho¸ häc cña phÉu diÖn HD26 Dễ tiêu Tỷ lệ thành Tầng Tổng số (mg/100g Lđl/100 g đất BS phần cấp hạt đất pHKCl (%) đất) (%) (%) (cm) + + +2 +2 OC P2O5 P2O5 K2O K Na Ca Mg CEC Sét Limon Cát 0-20 4,0 0,9 0,09 4,8 3,6 0,15 0,14 2,4 1,3 8,1 49 11,8 12,7 75,5 20-68 3,8 0,8 0,07 3,6 2,2 0,10 0,15 0,9 0,1 7,1 18 24,8 14,3 60,9 B¶ng 10. TÝnh chÊt lý ho¸ häc cña phÉu diÖn HD27 Dễ tiêu Tỷ lệ thành Tầng Tổng số (mg/100g Lđl/100 g đất BS phần cấp hạt đất pHKCl (%) đất) (%) (%) (cm) + + +2 +2 OC P2O5 P2O5 K2O K Na Ca Mg CEC Sét Limon Cát 0-20 5,2 1,0 0,09 9,5 4,8 0,11 0,20 2,6 0,2 7,3 43 13,8 44,0 42,2 20-50 4,3 0,6 0,05 6,7 2,7 0,10 0,18 2,1 0,2 6,8 38 24,3 45,8 29,9 50-80 4,0 0,4 0,04 4,8 3,2 0,10 0,18 2,0 0,2 5,9 42 30,0 45,0 25,0 80-100 4,1 0,2 0,05 5,2 2,8 0,14 0,15 1,6 0,2 3,9 54 24,9 36,6 38,5 4. KÕT LUËN nh÷ng lo¹i ®Êt cã tiÒm n¨ng cho ph¸t triÓn c¸c lo¹i c©y ¨n qu¶ vμ trång rõng. KÕt qu¶ ®iÒu tra x©y dùng b¶n ®å ®Êt tØnh H¶i D−¬ng cho thÊy trªn ®Þa bμn tØnh cã 4 nhãm ®Êt chÝnh lμ ®Êt mÆn (Salic - TμI LIÖU THAM KH¶O Fluvisols); ®Êt phÌn (Thionic - Fluvisols); ®Êt phï sa (Fluvisols) vμ ®Êt x¸m (Acrisols) víi 9 T«n ThÊt ChiÓu, Lª Th¸i B¹t (1998). Ch−¬ng ®¬n vÞ ®Êt kh¸c nhau. Nhãm ®Êt phï sa cã tr×nh ph©n lo¹i ®Êt ViÖt Nam theo ph−¬ng quy m« diÖn tÝch lín nhÊt gåm 4 ®¬n vÞ ®Êt ph¸p quèc tÕ FAO - UNESCO, Hμ Néi. (®Êt phï sa trung tÝnh Ýt chua, ®Êt phï sa ViÖn Quy ho¹ch vμ ThiÕt kÕ N«ng nghiÖp chua, ®Êt phï sa gl©y vμ ®Êt phï sa cã tÇng (2001). Dù th¶o nghiªn cøu hoμn thiÖn hÖ loang læ ®á vμng) lμ nh÷ng lo¹i ®Êt thÝch hîp thèng ph©n lo¹i ®Êt ®Ó x©y dùng b¶n ®å cho nhiÒu lo¹i c©y trång n«ng nghiÖp lóa, ®Êt trung b×nh vμ lín, Hμ Néi. rau mμu vμ c¸c lo¹i c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngμy do cã ®Þa h×nh b»ng ph¼ng, cã kh¶ n¨ng ViÖn Quy ho¹ch vμ ThiÕt kÕ N«ng nghiÖp chñ ®éng t−íi tiªu, ®Êt ®é ph× kh¸ vμ thμnh (2005). B¸o c¸o thuyÕt minh b¶n ®å ®Êt phÇn c¬ giíi biÕn ®éng tõ trung b×nh ®Õn Thμnh phè H¶i Phßng - Hμ Néi. nÆng. C¸c nhãm ®Êt cã quy m« diÖn tÝch nhá ViÖn Quy ho¹ch vμ ThiÕt kÕ, Bé N«ng nghiÖp h¬n vμ mçi nhãm chØ cã 1 ®¬n vÞ ®Êt gåm ®Êt (1999). Kh¶o s¸t bæ sung biªn tËp l¹i b¶n mÆn, ®Êt phÌn chñ yÕu thÝch hîp cho viÖc ®å ®Êt tØnh H¶i D−¬ng tû lÖ 1/50.000. trång lóa vμ nu«i trång thñy s¶n n−íc lî. Vïng ®åi nói cã nhãm ®Êt x¸m feralit víi 3 ViÖn Quy ho¹ch vμ ThiÕt kÕ, Bé N«ng nghiÖp ®¬n vÞ ®Êt (®Êt x¸m b¹c mμu, ®Êt x¸m feralit (2003). §iÒu tra bæ sung, chØnh lý b¶n ®å vμ ®Êt x¸m feralit biÕn ®æi do trång lóa) lμ ®Êt tØnh H¶i D−¬ng tû lÖ 1/50.000. 656
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2