intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Góp phần xây dựng luận cứ cho việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 1992 "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

43
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Góp phần xây dựng luận cứ cho việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 1992 Điều này cũng phù hợp với Điều 30 Luật khiếu nại, tố cáo vì đây là quyết định cá biệt, có xác định đối tượng cụ thể, có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của chủ thể. Tuy nhiên, khi xem xét 22 loại việc thuộc Điều 11 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính năm 1996 được sửa đổi, bổ sung năm 1998 và 2006 thì không thấy...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Góp phần xây dựng luận cứ cho việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 1992 "

  1. gãp ý söa ®æi, bæ sung hiÕn ph¸p PGS.TS. Lª Minh t©m * 1. HiÕn ph¸p ®−îc coi l ®¹o luËt gèc cña luËt c¬ b¶n cña mét n−íc? HiÕn ph¸p cã mét n−íc. Nh×n l¹i lÞch sö h×nh th nh v ph¸t nh÷ng gi¸ trÞ x héi n o v chøc n¨ng x héi triÓn cña hiÕn ph¸p th× tõ "hiÕn ph¸p" cã cña hiÕn ph¸p l g×?... T×nh h×nh ®ã ® ®ßi nguån gèc La-tinh (constitutio), cã nghÜa l hái ph¶i cã sù nhËn thøc râ h¬n vÒ kh¸i niÖm thiÕt lËp (x¸c lËp), c¬ cÊu. Tr−íc ®©y, ë La hiÕn ph¸p. Trong chÝnh trÞ häc, luËt häc v M ® cã c¸c quy ®Þnh ®−îc ban h nh d−íi mét sè lÜnh vùc kh¸c ® xuÊt hiÖn nh÷ng ý h×nh thøc constituo v ®−îc coi l nguån kiÕn kh¸c nhau. Theo chóng t«i, hiÕn ph¸p quan träng nhÊt cña ph¸p luËt. Sau n y, khi cÇn ®−îc quan niÖm l lo¹i v¨n b¶n chÝnh trÞ b¶n hiÕn ph¸p hiÖn ®¹i ®Çu tiªn ra ®êi (1787) - ph¸p lÝ ®Æc biÖt. TÝnh chÝnh trÞ v tÝnh ph¸p th× ch÷ constitution trong tiÕng Anh ® ®−îc lÝ l hai mÆt cña thÓ thèng nhÊt, ph¶n ¸nh dïng víi h m nghÜa réng h¬n. Cïng víi thêi tÝnh chÊt cña hiÕn ph¸p v qu¸n xuyÕn to n gian, quan niÖm hiÕn ph¸p l ®¹o luËt gèc, bé néi dung cña hiÕn ph¸p. Khi nãi vÒ kh¸i ®¹o luËt nguån ® trë nªn chËt hÑp v× ch−a niÖm hiÕn ph¸p cÇn ®Ò cËp nh÷ng vÊn ®Ò c¬ nãi hÕt ®−îc ý nghÜa v vai trß cña hiÕn b¶n sau ®©y: ph¸p. C¸c nh chÝnh trÞ häc, triÕt häc v luËt - VÒ tÝnh chÊt, hiÕn ph¸p ph¶n ¸nh tËp häc b¾t ®Çu ®i t×m nh÷ng c¸ch biÓu ®¹t míi trung nhÊt b¶n chÊt cña chÕ ®é, trong ®ã cã ®Ó nãi vÒ hiÕn ph¸p. Nhãm tõ "luËt c¬ b¶n chÕ ®é nh n−íc; l v¨n b¶n duy nhÊt quy cña mét n−íc" ® ®−îc t×m ra v ®−îc sö ®Þnh b¶n chÊt, néi dung v ph−¬ng thøc tæ dông ®Ó nãi lªn tÝnh chÊt, vai trß v chøc chøc quyÒn lùc chÝnh trÞ, trong ®ã cã quyÒn n¨ng x héi cña hiÕn ph¸p víi nghÜa hiÕn lùc nh n−íc v bé m¸y cña quyÒn lùc nh ph¸p ®−îc coi l ®¹o luËt kh¸c th−êng, cã gi¸ n−íc víi t− c¸ch l chØnh thÓ v hiÕn ph¸p l trÞ ph¸p lÝ cao h¬n v cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®èi v¨n b¶n duy nhÊt quy ®Þnh mèi quan hÖ gi÷a víi c¸c ®¹o luËt kh¸c v ®èi víi hÖ thèng nh n−íc v c¸ nh©n víi t− c¸ch l hai chñ ph¸p luËt cña nh n−íc nãi chung. Tuy thÓ ë møc phæ qu¸t nhÊt. nhiªn, nhãm tõ míi n y còng vÉn ®−îc dïng - VÒ néi dung, hiÕn ph¸p cã néi dung bao kÕt hîp víi tõ "luËt gèc" ®Ó diÔn ®¹t cho ®ñ qu¸t bao gåm ba lo¹i nguyªn t¾c v quy ®Þnh nghÜa. Sù ph¸t triÓn cña x héi hiÖn ®¹i ® hîp th nh l c¸c nguyªn t¾c v quy ®Þnh dÉn ®Õn nhu cÇu ph¶i më réng néi dung cña mang tÝnh ghi nhËn, ph¶n ¸nh, tuyªn bè; c¸c hiÕn ph¸p v mét lÇn n÷a xung quanh kh¸i nguyªn t¾c v quy ®Þnh ®Ó ®iÒu chØnh c¸c niÖm hiÕn ph¸p l¹i cã nh÷ng c©u hái míi ®−îc ®Æt ra nh− HiÕn ph¸p cã ph¶i chØ l ®¹o * Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi 20 - T¹p chÝ luËt häc
  2. gãp ý söa ®æi, bæ sung hiÕn ph¸p quan hÖ c¬ b¶n v c¸c nguyªn t¾c, quy ®Þnh 2. Do hiÕn ph¸p cã nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã mang tÝnh ®Þnh h−íng. nªn vÒ mÆt kÜ thuËt ph¸p lÝ còng cã nh÷ng - VÒ vai trß, hiÕn ph¸p l v¨n b¶n tuyªn ®Æc thï riªng ®Ó b¶o ®¶m cho hiÕn ph¸p cã bè c«ng khai thÓ chÕ chÝnh trÞ x héi, chñ néi dung võa bao qu¸t võa cô thÓ; võa cã tÝnh quyÒn quèc gia, quyÒn lùc nh©n d©n, l c¬ së æn ®Þnh l©u d i l¹i võa cã tÝnh linh ho¹t ®Ó cã ®Ó x¸c lËp v gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a thÓ söa ®æi, bæ sung kÞp thêi khi cÇn thiÕt. c¸c lùc l−îng, c¸c giai tÇng x héi; l c¬ së Nh÷ng nguyªn t¾c, quy ®Þnh ph¶n ¸nh, ghi ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®èi néi v ®èi ngo¹i. nhËn v ®Þnh h−íng th−êng ®ßi hái ph¶i cã VÒ mÆt ph¸p lÝ, hiÕn ph¸p l c¬ së ®Ó h×nh c¸c h×nh thøc biÓu hiÖn mang tÝnh kh¸i qu¸t th nh nªn hÖ thèng ph¸p luËt cña mçi quèc ho¸ rÊt cao; cßn ®èi víi nh÷ng nguyªn t¾c, gia, v× vËy nã lu«n gi÷ vai trß chñ ®¹o, tÊt c¶ quy ®Þnh ®iÒu chØnh th× l¹i ®ßi hái ph¶i cã c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt d−íi hiÕn ph¸p ®Òu tÝnh cô thÓ ®Ó cã thÓ ®iÒu chØnh ngay nh÷ng kh«ng ®−îc tr¸i víi nã. mèi quan hÖ c¬ b¶n nhÊt v t¹o c¬ së ph¸p lÝ - VÒ chøc n¨ng, hiÕn ph¸p cã ba chøc cho viÖc h×nh th nh hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p n¨ng c¬ b¶n l ph¶n ¸nh, ®iÒu chØnh v ®Þnh luËt d−íi hiÕn ph¸p mét c¸ch thèng nhÊt, h−íng. Víi chøc n¨ng thø nhÊt, hiÕn ph¸p ®ång bé. V× vËy, viÖc söa ®æi, bæ sung hiÕn ph¶n ¸nh (ghi nhËn) nh÷ng th nh qu¶ ®¹t ph¸p l c«ng viÖc ph¶i l m kÞp thêi khi cã ®−îc cña ®Êt n−íc trong giai ®o¹n lÞch sö nhu cÇu thùc sù. Nh−ng viÖc söa ®æi c¬ b¶n nhÊt ®Þnh; x¸c ®Þnh t×nh h×nh chÝnh trÞ, kinh hoÆc x©y dùng míi hiÕn ph¸p chØ ®−îc ®Æt ra tÕ, v¨n ho¸, x héi trong giai ®o¹n tån t¹i cña v o nh÷ng thêi ®iÓm cã tÝnh chÊt b−íc ngoÆt, hiÕn ph¸p. Víi chøc n¨ng thø hai, hiÕn ph¸p khi t×nh h×nh chÝnh trÞ, kinh tÕ, x héi cã quy ®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c v quy ®Þnh vÒ tæ nh÷ng biÕn ®æi s©u s¾c v to n diÖn ®ßi hái chøc bé m¸y nh n−íc, vÒ mèi quan hÖ gi÷a ph¶i cã sù söa ®æi, bæ sung nh÷ng vÊn ®Ò nh n−íc víi c¸c tæ chøc chÝnh trÞ trong hÖ mang tÝnh b¶n chÊt, cã liªn quan ®Õn c¶ ba thèng chÝnh trÞ v vÒ mèi quan hÖ gi÷a nh lo¹i c¸c nguyªn t¾c v quy ®Þnh nãi trªn cña n−íc víi c¸ nh©n víi t− c¸ch l hai chñ thÓ hiÕn ph¸p. chung nhÊt v gi÷a nh n−íc víi c«ng d©n. Nh×n mét c¸ch to n diÖn vÒ néi dung cña Víi chøc n¨ng thø ba, hiÕn ph¸p x¸c ®Þnh HiÕn ph¸p n¨m 1992 v nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra nh÷ng ®Þnh h−íng vÒ chÝnh s¸ch ®èi néi v hiÖn nay, viÖc söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu ®èi ngo¹i, vÒ nh÷ng chñ tr−¬ng ph¸t triÓn cña HiÕn ph¸p n¨m 1992 m träng t©m l söa kinh tÕ, v¨n ho¸, x héi... ®æi mét sè ®iÒu cã liªn quan ®Õn bé m¸y nh Tõ nh÷ng ®iÒu nªu trªn v thùc tiÔn ® n−íc l rÊt cÇn thiÕt nh−ng ch−a ®Õn møc cho thÊy, v−ît lªn trªn tÊt c¶ c¸c v¨n b¶n luËt ph¶i söa ®æi c¬ b¶n. Tuy nhiªn, ë ®©y còng th«ng th−êng, hiÕn ph¸p cã nh÷ng gi¸ trÞ to cÇn quan niÖm râ h¬n vÒ söa ®æi c¬ b¶n v lín v thiªng liªng, v× vËy mçi khi cã sù söa söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña hiÕn ph¸p. ®æi, bæ sung hiÕn ph¸p, dï chØ l mét sè ®iÒu Theo chóng t«i, cã thÓ chØ söa rÊt Ýt ®iÒu còng ®Òu thu hót sù quan t©m cña c¸c cÊp, nh−ng nÕu nh÷ng ®iÒu ®ã cã liªn quan ®Õn c¸c ng nh, c¸c giíi v c¸c tÇng líp nh©n d©n. nh÷ng vÊn ®Ò b¶n chÊt th× còng l söa ®æi c¬ T¹p chÝ luËt häc - 21
  3. gãp ý söa ®æi, bæ sung hiÕn ph¸p b¶n v ng−îc l¹i cã thÓ söa ®æi nhiÒu ®iÒu gãp phÇn x©y dùng luËn cø cho viÖc x¸c ®Þnh nh−ng còng kh«ng ph¶i l söa ®æi c¬ b¶n. V× ®óng møc ®é v c¸ch thÓ hiÖn cho phï hîp. vËy, vÊn ®Ò ®Æt ra kh«ng ph¶i l söa ®æi, bæ §ång thêi, còng cã mét sè vÊn ®Ò ® chÝn sung bao nhiªu ®iÒu m l söa ®æi, bæ sung muåi ®Ò nghÞ cÇn ®−îc xem xÐt thªm. ®iÒu n o, vÊn ®Ò g× v cã thùc sù cÇn thiÕt 4. §i v o c¸c ®iÒu cô thÓ cña Dù ¸n söa hay ch−a? ®æi bæ sung mét sè ®iÒu cña HiÕn ph¸p n¨m 3. Nh×n tæng quan, trong sè nh÷ng ®iÓm 1992 xin ®−îc gãp mét sè ý kiÕn sau: m Uû ban söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña 4.1. VÒ Lêi nãi ®Çu: Tõ n¨m 1986 ®Õn HiÕn ph¸p n¨m 1992 ®−a ra ®Ó lÊy ý kiÕn k× nay, c«ng cuéc ®æi míi to n diÖn ®Êt n−íc n y, trong ®ã cã Lêi nãi ®Çu v 32 ®iÒu, cã do §¶ng khëi x−íng v l nh ®¹o ® ®¹t ®−îc thÓ rót ra mÊy nhËn xÐt sau: nh÷ng th nh tùu rÊt quan träng. Nh÷ng quan - Ngo i phÇn bæ sung mét ®o¹n v o Lêi ®iÓm, ®−êng lèi ®−îc ®Ò ra tõ §¹i héi lÇn thø nãi ®Çu, cã 7 ®iÒu dù kiÕn chØ cã sù söa ®æi VI l hÕt søc ®óng ®¾n nh−ng qua c¸c k× §¹i nhá vÒ thuËt ng÷: thay ch÷ viªn chøc th nh héi VII, VIII v nhÊt l §¹i héi IX, nh÷ng c«ng chøc (§iÒu 8, 9, 12), bæ sung thªm ch÷ quan ®iÓm, ®−êng lèi ®ã ® ®−îc bæ sung v c¸n bé th nh c¸n bé, c«ng chøc (§iÒu 56, ph¸t triÓn nhiÒu. Nh÷ng biÕn ®æi s©u s¾c ®ã 63, 96) hoÆc thªm ch÷ c«ng nh©n th nh c«ng cÇn ®−îc thÓ hiÖn ë møc kh¸i qu¸t cao trong nh©n, c¸n bé, c«ng chøc (§iÒu 10); Lêi nãi ®Çu. V× vËy, ®Ò nghÞ söa ®o¹n "Tõ - Cã 25 ®iÒu dù kiÕn cã bæ sung söa ®æi n¨m 1986 ®Õn nay... nhiÖm vô míi" cho phï vÒ néi dung cã mét sè ®iÒu (11) ® ®−a mét hîp víi t×nh h×nh hiÖn nay. sè vÊn ®Ò theo quan ®iÓm NghÞ quyÕt §¹i héi NghÞ quyÕt §¹i héi IX cña §¶ng kh¼ng §¶ng IX (§iÒu 2, 3, 12, 15, 16, 19, 21, 24, ®Þnh nhiÒu vÊn ®Ò lín, trong ®ã cã ba quan 35, 36, 37) nh−ng d−êng nh− cßn ch−a ®−îc ®iÓm rÊt quan träng cÇn ®−îc thÓ chÕ ho¸ "gia c«ng" ®Ó biÕn th nh nh÷ng quy ®Þnh trong hiÕn ph¸p, ®ã l : Quan ®iÓm ®¹i ®o n mang tÝnh ®Æc thï cña hiÕn ph¸p. kÕt to n d©n trªn c¬ së liªn minh gi÷a c«ng - Nh÷ng ®iÒu cßn l¹i tËp trung ®Ó söa ®æi, nh©n víi n«ng d©n v trÝ thøc; x©y dùng Nh bæ sung c¸c quy ®Þnh vÒ bé m¸y nh n−íc: n−íc ph¸p quyÒn x héi chñ nghÜa d−íi sù ®èi víi Quèc héi cã 4 ®iÓm (§iÒu 84); ®èi l nh ®¹o cña §¶ng v x©y dùng nÒn kinh tÕ víi Uû ban th−êng vô Quèc héi cã 1 ®iÓm thÞ tr−êng ®Þnh h−íng x héi chñ nghÜa. V× (§iÒu 91); ®èi víi Chñ tÞch n−íc cã 3 ®iÓm vËy, ®Ò nghÞ trong Lêi nãi ®Çu, bªn c¹nh viÖc (§iÒu 103); ®èi víi ChÝnh phñ cã 3 ®iÓm thÓ hiÖn quan ®iÓm ®¹i ®o n kÕt to n d©n (§iÒu 112, 114 v 116); ®èi víi to ¸n nh©n theo tinh thÇn NghÞ quyÕt IX cña §¶ng d©n cã 2 ®iÓm (§iÒu 128 v 131) v ®èi víi (nh−ng cÇn viÕt gän h¬n) th× còng cÇn thÓ viÖn kiÓm s¸t nh©n d©n cã 3 ®iÓm (§iÒu hiÖn quan ®iÓm vÒ x©y dùng Nh n−íc ph¸p 137, 138 v 140). C¶m nhËn chung, c¸c ®iÓm quyÒn XHCN d−íi sù l nh ®¹o cña §¶ng v söa ®æi n y ®Òu xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thùc tÕ x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng v bøc xóc ®ang ®Æt ra hiÖn nay. Tuy nhiªn, XHCN v× ®©y kh«ng chØ l c¸ch nãi míi m cßn cã nhiÒu vÊn ®Ò ph¶i b n thªm cho râ ®Ó l sù tæng kÕt, kh¼ng ®Þnh v cã tÝnh ®Þnh 22 - T¹p chÝ luËt häc
  4. gãp ý söa ®æi, bæ sung hiÕn ph¸p h−íng cho viÖc x©y dùng v ho n thiÖn Nh t−îng v vÊn ®Ò ®Æt ra l tiÕp thu c¸c gi¸ trÞ n−íc v x©y dùng nÒn kinh tÕ trong qu¸ tr×nh n o cña lÝ thuyÕt n y ®Ó vËn dông, h×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc. §−a th nh ®−îc c¬ së khoa häc v thùc tiÔn cho nh÷ng vÊn ®Ò n y v o Lêi nãi ®Çu thÓ hiÖn viÖc x©y dùng m« h×nh, c¬ chÕ tæ chøc v mét c¸ch ng¾n gän v kh¸i qu¸t nhÊt sÏ l ho¹t ®éng cña nh n−íc ph¸p quyÒn XHCN ph−¬ng ¸n phï hîp nhÊt ®Ó thÓ chÕ NghÞ cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña n−íc ta - ®iÒu quyÕt §¹i héi IX cña §¶ng m kh«ng l m m chóng ta cßn ®ang ®Æt ra ®Ó nghiªn cøu thay ®æi nh÷ng ®iÒu ® ®−îc x©y dùng kh¸ trong ch−¬ng tr×nh khoa häc cÊp nh n−íc, ho n chØnh cña HiÕn ph¸p n¨m 1992 (§iÒu ch−a cã kÕt luËn. Tuy nhiªn, ®©y l lÇn ®Çu 2, 12 v 15). tiªn quan ®iÓm vÒ x©y dùng nh n−íc ph¸p 4.2. VÒ Ch−¬ng I - N−íc Céng ho x quyÒn x héi chñ nghÜa ®−îc ghi nhËn chÝnh héi chñ nghÜa ViÖt Nam - ChÕ ®é chÝnh trÞ thøc trong v¨n kiÖn §¹i héi IX cña §¶ng, cã 4.2.1. §iÒu 2 HiÕn ph¸p n¨m 1992 x¸c ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi viÖc ®Þnh ®Þnh b¶n chÊt cña Nh n−íc ta v vÊn ®Ò n y h−íng cho tæ chøc v ho¹t ®éng cña Nh ® ®−îc thÓ hiÖn mét c¸ch ho n chØnh c¶ vÒ n−íc trong thêi gian tíi v cÇn ph¶i ®−îc thÓ néi dung v h×nh thøc biÓu ®¹t. V× vËy, nÕu hiÖn trong HiÕn ph¸p. Nh−ng ph−¬ng ¸n phï bæ sung côm tõ "ph¸p quyÒn x héi chñ hîp nhÊt l thÓ hiÖn trong Lêi nãi ®Çu cña nghÜa" nh− ph−¬ng ¸n 2 th× cã mét sè ®iÓm HiÕn ph¸p nh− ® tr×nh b y ë trªn. cÇn ph¶i xem xÐt thªm. §ã l : Thø nhÊt, côm §ång thêi, ®Ó phï hîp víi tinh thÇn NghÞ tõ n y kh«ng l m râ h¬n b¶n chÊt cña Nh quyÕt §¹i héi IX cña §¶ng trong §iÒu 2 nªn n−íc ta nh−ng l¹i ®ßi hái ph¶i cã sù gi¶i söa c©u thø 2 th nh "TÊt c¶ quyÒn lùc nh thÝch ®Ó hiÓu cho râ thÕ n o l nh n−íc ph¸p n−íc thuéc vÒ nh©n d©n m nÒn t¶ng l liªn quyÒn x héi chñ nghÜa. Thø hai, nh n−íc minh gi÷a c«ng nh©n víi n«ng d©n v trÝ ph¸p quyÒn xÐt vÒ nguån gèc v thùc t¹i l thøc". vÊn ®Ò mang tÝnh kh¸ch quan v phæ biÕn, v× 4.2.2. §iÒu 12 x¸c lËp nguyªn t¾c ph¸p nh n−íc v ph¸p luËt bao giê còng cã mèi chÕ v yªu cÇu cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn nguyªn quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Nh×n chung c¸c t¾c n y. C¸ch thÓ hiÖn còng rÊt hay v nhÊt l nh n−íc hiÖn ®¹i, ë møc ®é n y hay møc ®é §iÒu n y ® ®−îc ®«ng ®¶o c¸c tÇng líp kh¸c ®Òu cã tÝnh ph¸p quyÒn; chØ cã vÊn ®Ò nh©n d©n ®ãn nhËn víi t×nh c¶m v ý thøc l tÝnh ph¸p quyÒn ®−îc thùc thi nhiÒu hay Ýt, tèt. ViÖc ®−a thªm ý "X©y dùng nh n−íc møc ®é t«n träng ph¸p quyÒn cao hay thÊp ph¸p quyÒn XHCN ViÖt Nam l tr¸ch nhiÖm m th«i. V× lÝ do n y m hÇu nh− trong hiÕn cña mäi c¬ quan, tæ chøc v c«ng d©n" v o ph¸p cña c¸c n−íc kh«ng cã c¸c ®iÒu kho¶n §iÒu 12 sÏ ph¸ vì tÝnh ho n thiÖn cña §iÒu quy ®Þnh vÒ nh n−íc ph¸p quyÒn m chØ n y, l m cho nã trë nªn võa thiÕu l¹i võa th«ng qua c¸c nguyªn t¾c v quy ®Þnh cô thÓ thõa. ThiÕu, v× néi dung cña c¸c ®o¹n 2 v 3 cña hiÕn ph¸p ®Ó thÓ hiÖn tinh thÇn ph¸p cña §iÒu n y kh«ng ®ñ ®Ó ph¶n ¸nh néi dung quyÒn, ®Ó thùc thi v b¶o vÖ ph¸p quyÒn. Thø v yªu cÇu cña c©u ®−îc bæ sung. Thõa, v× ba, lÝ thuyÕt nh n−íc ph¸p quyÒn kh¸ trõu c©u n y d−êng nh− bÞ t¸ch ra khái néi dung T¹p chÝ luËt häc - 23
  5. gãp ý söa ®æi, bæ sung hiÕn ph¸p ® kh¸ ho n chØnh cña §iÒu 12 HiÕn ph¸p chÝnh s¸ch kinh tÕ. Thø ba, NghÞ quyÕt §¹i n¨m 1992. V× vËy, còng kh«ng nªn ®−a c©u héi IX cña §¶ng cã kÕt luËn vÒ 6 th nh phÇn bæ sung n y v o §iÒu 12. ViÖc ®−a v o Lêi kinh tÕ, ®iÒu ®ã cã ý nghÜa rÊt quan träng. nãi ®Çu mét c©u vÒ nh n−íc ph¸p quyÒn Nh−ng ®iÒu ®ã kh«ng cÇn thiÕt ph¶i thÓ hiÖn XHCN nh− tr×nh b y ë 4.2.1. ® cã ý nghÜa trong HiÕn ph¸p v× rÊt cã thÓ trong thùc tiÔn ®Þnh h−íng, bæ sung gi¸n tiÕp cho néi dung sÏ xuÊt hiÖn nh÷ng th nh phÇn kh¸c n÷a. cña §iÒu 12. T−¬ng tù nh− vËy, c¸c lo¹i thÞ tr−êng ®−îc 4.3. VÒ Ch−¬ng II - ChÕ ®é kinh tÕ liÖt kª trong ®o¹n ba còng cã thÓ l ch−a ®Çy 4.3.1. Nhãm tõ "nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®ñ v trong t−¬ng lai cã thÓ xuÊt hiÖn nh÷ng ®Þnh h−íng x héi chñ nghÜa" kh«ng nªn bæ lo¹i thÞ tr−êng míi. sung v o §iÒu 15 m nªn thÓ hiÖn ë Lêi nãi V× vËy, ®Ò nghÞ nªn viÕt gän §iÒu 16 l¹i ®Çu th nh mét c©u ®Ó thÓ hiÖn sù ®Þnh h−íng nh− sau: "Môc ®Ých cña chÝnh s¸ch kinh tÕ l ph¸t triÓn cho nÒn kinh tÕ l hîp lÝ nhÊt. Trªn l m cho d©n gi u, n−íc m¹nh, ®¸p øng ng y thùc tÕ, c¸c n−íc cã nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng c ng tèt h¬n nhu cÇu vËt chÊt v tinh thÇn ph¸t triÓn ®Òu kh«ng ghi néi dung n y trong cña nh©n d©n, gi¶i phãng mäi n¨ng lùc s¶n c¸c ®iÒu kho¶n cô thÓ cña hiÕn ph¸p. TiÕp xuÊt, ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng cña c¸c th nh theo, còng nªn bá côm tõ "®an xen, hçn hîp" phÇn kinh tÕ, b¶o ®¶m cho c¸c th nh phÇn ra khái §iÒu 15 v× ®ã l ®iÒu tÊt yÕu sÏ diÔn kinh tÕ cïng ph¸t triÓn l©u d i, hîp t¸c v ra trong nÒn kinh tÕ cã c¬ cÊu nhiÒu th nh c¹nh tranh l nh m¹nh". phÇn. §ång thêi, ®Ó phï hîp víi §iÒu 16 nãi 4.3.3. T¹i §iÒu 19, viÖc thay nhãm tõ vÒ môc ®Ých chÝnh s¸ch kinh tÕ th× §iÒu 15 "kinh tÕ quèc doanh" b»ng "kinh tÕ nh nªn viÕt l¹i cho gän l "ChÝnh s¸ch kinh tÕ n−íc" l hîp lÝ nh−ng ®o¹n "l lùc l−îng vËt cña Nh n−íc l ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ h ng chÊt quan träng v l c«ng cô ®Ó Nh n−íc ho¸ nhiÒu th nh phÇn víi c¸c h×nh thøc tæ ®Þnh h−íng v ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ, chøc s¶n xuÊt, kinh doanh ®a d¹ng dùa trªn cïng víi kinh tÕ tËp thÓ ng y c ng trë th nh chÕ ®é së h÷u to n d©n, së h÷u tËp thÓ, së nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cña nÒn kinh tÕ quèc h÷u t− nh©n, trong ®ã së h÷u to n d©n v së d©n" th× kh«ng cÇn ph¶i ghi, v× mÖnh ®Ò thø h÷u tËp thÓ l nÒn t¶ng". nhÊt ® nãi râ néi dung cña chÝnh s¸ch ®èi 4.3.2. §Ò nghÞ bá c¸c ch÷ "cña Nh víi kinh tÕ nh n−íc v vai trß cña nã; cßn n−íc" t¹i dßng thø nhÊt, "trªn c¬ së" t¹i mÖnh ®Ò thø hai n y ®−îc dïng ®Ó gi¶i thÝch dßng thø hai, bá ®o¹n liÖt kª c¸c th nh phÇn râ h¬n vÒ ý nghÜa cña kinh tÕ nh n−íc th× kinh tÕ t¹i ®o¹n 1 v bá h¼n ®o¹n ba §iÒu 16, kh«ng cÇn thiÕt, cßn nÕu ®Ó th«ng qua ®ã ®Ó v×: Thø nhÊt, §iÒu 16 tiÕp ngay sau §iÒu 15 nãi tíi vÞ trÝ v vai trß cña kinh tÕ tËp thÓ th× nãi vÒ chÝnh s¸ch kinh tÕ cña Nh n−íc nªn l¹i ch−a ®Çy ®ñ. V× vËy, cïng víi viÖc bá kh«ng cÇn nh¾c l¹i c¸c tõ "cña nh n−íc" m mÖnh ®Ò thø hai cña ®o¹n 1 th× còng cÇn bæ vÉn râ nghÜa. Thø hai, gi¶i phãng mäi n¨ng sung mét ®o¹n ®Ó ghi nhËn vÞ trÝ, vai trß cña lùc s¶n xuÊt, ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng cña c¸c kinh tÕ tËp thÓ nh»m b¶o ®¶m vÞ trÝ t−¬ng th nh phÇn kinh tÕ còng l môc ®Ých cña xøng cña kinh tÕ tËp thÓ trong c¬ cÊu kinh tÕ 24 - T¹p chÝ luËt häc
  6. gãp ý söa ®æi, bæ sung hiÕn ph¸p nhiÒu th nh phÇn. §iÒu n y cßn cã ý nghÜa 4.5. VÒ Ch−¬ng VI - Quèc héi b¶o ®¶m tÝnh ®ång bé nÕu xÐt ®Õn mèi quan 4.5.1. Kho¶n 4 §iÒu 84 söa nh− vËy l hÖ quy ®Þnh t¹i §iÒu 21. hîp lÝ. Kho¶n 5, nªn viÕt gän l¹i l : "QuyÕt 4.3.4. T¹i §iÒu 24, viÖc bæ sung ®o¹n ®Þnh chÝnh s¸ch d©n téc v t«n gi¸o cña Nh "chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ" l rÊt n−íc". Kho¶n 7 bæ sung quy ®Þnh vÒ bá cÇn thiÕt v chØ cÇn bæ sung ý n y th× §iÒu phiÕu tÝn nhiÖm ®èi víi nh÷ng ng−êi gi÷ 24 ® thÓ hiÖn ®−îc chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi chøc vô do Quèc héi bÇu hoÆc phª chuÈn ngo¹i mét c¸ch to n diÖn, c« ®äng v sóc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt l hîp lÝ. Tuy tÝch. nhiªn ®©y l vÊn ®Ò rÊt tÕ nhÞ, v× vËy ®Ò nghÞ 4.4. VÒ Ch−¬ng III - V¨n ho¸, gi¸o dôc, nªn cã quy ®Þnh bæ sung ®Ó l m râ néi dung khoa häc, c«ng nghÖ v quy tr×nh thùc hiÖn quy ®Þnh n y. §èi víi 4.4.1. NhÊt trÝ bæ sung nhãm tõ "l sù quy ®Þnh bæ sung kho¶n 13 §iÒu 84 - vÒ phª nghiÖp cña Nh n−íc v cña to n d©n" ë chuÈn ®iÒu −íc quèc tÕ do Chñ tÞch n−íc trùc ®o¹n 1 §iÒu 35 nh−ng ®o¹n 2 ®Ò nghÞ söa l : tiÕp kÝ kÕt víi ng−êi ®øng ®Çu nh n−íc kh¸c "Ph¸t triÓn gi¸o dôc nh»m n©ng cao d©n trÝ, còng l hîp lÝ, v× c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ liªn ® o t¹o nh©n lùc, båi d−ìng nh©n t i" ®Ó nãi quan ®Õn quyÒn, lîi Ých cña ®Êt n−íc v chñ râ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn gi¸o dôc v phï hîp quyÒn quèc gia. víi chñ tr−¬ng ®Èy m¹nh x héi ho¸ gi¸o dôc 4.5.2. ViÖc söa ®æi kho¶n 8 §iÒu 91 v hiÖn nay. quy ®Þnh bæ sung v o ®o¹n cuèi cña §iÒu 92 4.4.2. Víi §iÒu 36, ®Ò nghÞ viÕt gän ®o¹n l hîp lÝ. bæ sung: "b¶o ®¶m duy tr×, cñng cè kÕt qu¶ 4.6. VÒ Ch−¬ng VII - Chñ tÞch n−íc xo¸ mï ch÷ v phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc, NhÊt trÝ víi viÖc söa ®æi, bæ sung quy thùc hiÖn phæ cËp gi¸o dôc trung häc c¬ së, ®Þnh t¹i kho¶n 6 v kho¶n 9 §iÒu 103 nh− Dù ¸n cña Uû ban söa ®æi, bæ sung mét sè tiÕn tíi phæ cËp gi¸o dôc trung häc phæ ®iÒu cña HiÕn ph¸p n¨m 1992 ® ®−a ra, v× th«ng, trung häc chuyªn nghiÖp g¾n víi yªu nh÷ng söa ®æi, bæ sung n y phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ-x héi cña ®Êt n−íc v cÇu, vÞ trÝ v vai trß cña Chñ tÞch n−íc trong tõng ®Þa ph−¬ng" th nh "b¶o ®¶m xo¸ mï t×nh h×nh hiÖn nay. ch÷ v phæ cËp tiÓu häc, tiÕn tíi phæ cËp 4.7. VÒ Ch−¬ng VIII - ChÝnh phñ trung häc c¬ së trªn ph¹m vi to n quèc" ®Ó 4.7.1. ViÖc bæ sung v o kho¶n 8 §iÒu b¶o ®¶m tÝnh chÆt chÏ v kh¶ thi trong giai 112 thÈm quyÒn cña ChÝnh phñ: "§ m ph¸n, ®o¹n hiÖn nay. kÝ kÕt ®iÒu −íc quèc tÕ nh©n danh Nh n−íc 4.4.3. §Ò nghÞ gi÷ l¹i ®o¹n hai §iÒu 59 Céng ho x héi chñ nghÜa ViÖt Nam, trõ "BËc tiÓu häc l b¾t buéc, kh«ng ph¶i tr¶ tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i kho¶n 10 §iÒu 103; häc phÝ" v× ®iÒu n y cã ý nghÜa chÝnh trÞ - x ® m ph¸n,.." l phï hîp. Thùc tÕ cho thÊy, héi rÊt lín, bá ®o¹n n y sÏ cã ¶nh h−ëng cã nhiÒu tr−êng hîp c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ kh«ng thuËn tíi t©m lÝ x héi cña ®«ng ®¶o ph¶i ®−îc kÝ kÕt hoÆc nh©n danh nh n−íc c¸c tÇng líp nh©n d©n. nh−ng ng−êi kÝ kÕt cña bªn ®èi t¸c kh«ng T¹p chÝ luËt häc - 25
  7. gãp ý söa ®æi, bæ sung hiÕn ph¸p ph¶i l ng−êi ®øng ®Çu nh n−íc. V× vËy, UBND nãi riªng. nÕu chØ quy ®Þnh cho Chñ tÞch n−íc quyÒn kÝ 4. 9. VÒ Ch−¬ng X - To ¸n nh©n d©n v kÕt hoÆc tham gia tÊt c¶ c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ viÖn kiÓm s¸t nh©n d©n nh©n danh Nh n−íc th× kh«ng b¶o ®¶m 4.9.1. ViÖc bæ sung mét ®o¹n v o §iÒu ®−îc tÝnh linh ho¹t trong viÖc xö lÝ c¸c 128 vÒ nhiÖm k× cña ch¸nh ¸n To ¸n nh©n tr−êng hîp ®ã. d©n tèi cao l ®óng, t¹o c¬ së ph¸p lÝ cho 4.7.2. ViÖc bá quy ®Þnh vÒ thÈm quyÒn viÖc b¶o ®¶m tÝnh liªn tôc trong ho¹t ®éng ban h nh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña cña ch¸nh ¸n To ¸n nh©n d©n tèi cao trong thñ tr−ëng c¬ quan thuéc ChÝnh phñ t¹i §iÒu giai ®o¹n chuyÓn tiÕp. 116 l mét trong nh÷ng ®iÓm cã tÝnh c¶i c¸ch quan träng, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc tæ 4.9.2. ViÖc ®Ò nghÞ bæ sung ®o¹n: "trõ chøc l¹i c¬ cÊu tæ chøc cña ChÝnh phñ theo tr−êng hîp luËt ®Þnh viÖc xÐt xö do mét thÈm h−íng tinh gi¶n: ChÝnh phñ chØ bao gåm c¸c ph¸n thùc hiÖn" v o cuèi §iÒu 131 ch−a phï c¬ quan qu¶n lÝ nh n−íc theo ng nh (lÜnh hîp víi t×nh h×nh hiÖn nay. vùc) hoÆc ®a ng nh, thùc hiÖn ®óng chøc 4.9.3. ViÖc söa ®æi, bæ sung §iÒu 137 cã n¨ng qu¶n lÝ nh n−íc cña m×nh. ý nghÜa quan träng, t¹o c¬ së cho viÖc tiÕp 4.8. VÒ Ch−¬ng IX - Héi ®ång nh©n d©n tôc c¶i c¸ch hÖ thèng c¬ quan kiÓm s¸t nãi v uû ban nh©n d©n riªng v bé m¸y nh n−íc nãi chung. Tuy ViÖc bæ sung v o §iÒu 123 néi dung: nhiªn, cÇn l m râ néi dung "kiÓm s¸t c¸c "Uû ban nh©n d©n gåm chñ tÞch, c¸c phã chñ ho¹t ®éng t− ph¸p" l bao gåm nh÷ng ho¹t tÞch v c¸c uû viªn. Chñ tÞch uû ban nh©n ®éng n o? ®Ò nghÞ ghi râ nh÷ng néi dung d©n l ®¹i biÓu héi ®ång nh©n d©n. Trong n y l "kiÓm s¸t ho¹t ®éng ®iÒu tra, xÐt xö v tr−êng hîp cÇn thiÕt, Thñ t−íng ChÝnh phñ thi h nh ¸n". §ång thêi, cÇn cã quy ®Þnh bæ cã thÓ ®iÒu ®éng, bæ nhiÖm chñ tÞch uû ban sung vÒ viÖc trao thÈm quyÒn kiÓm s¸t chung nh©n d©n tØnh, th nh phè trùc thuéc trung cho c¬ quan thuéc Quèc héi v× kh«ng thÓ ®Ó −¬ng, chñ tÞch uû ban nh©n d©n cÊp trªn cã trèng m¶ng quyÒn n y trong hÖ thèng quyÒn thÓ ®iÒu ®éng, bæ nhiÖm chñ tÞch uû ban lùc nh n−íc. nh©n d©n cÊp d−íi trùc tiÕp; trong tr−êng 5. Ngo i nh÷ng ®iÓm nãi trªn, ®Ò nghÞ hîp bæ nhiÖm, chñ tÞch uû ban nh©n d©n cÇn xem xÐt thªm mét sè vÊn ®Ò ® chÝn kh«ng nhÊt thiÕt l ®¹i biÓu héi ®ång nh©n muåi ®Ó söa ®æi, bæ sung v o HiÕn ph¸p nh− d©n" l phï hîp, t¹o ra c¬ chÕ linh ho¹t v quy ®Þnh Nh n−íc l ng−êi ®¹i diÖn cña së b¶o ®¶m tÝnh hiÖu qu¶ trong viÖc thùc hiÖn h÷u to n d©n (cÇn ®−îc bæ sung v o §iÒu chøc n¨ng qu¶n lÝ ®iÒu h nh cña hÖ thèng 17); nguyªn t¾c quyÒn lùc nh n−íc l thèng h nh chÝnh nh n−íc. Tuy nhiªn, còng cÇn nhÊt ® ®−îc kh¼ng ®Þnh râ trong NghÞ quyÕt cã sù cô thÓ ho¸ quy ®Þnh n y trong c¸c v¨n T¦ 8 Kho¸ VII (cÇn ®−îc bæ sung v o §iÒu b¶n d−íi HiÕn ph¸p ®Ó b¶o ®¶m c¬ chÕ kiÓm 6); nguyªn t¾c doanh nghiÖp ®−îc tù do kinh tra, gi¸m s¸t cña héi ®ång nh©n d©n ®èi víi doanh nh÷ng ng nh nghÒ m ph¸p luËt uû ban nh©n d©n nãi chung v chñ tÞch kh«ng cÊm... ./. 26 - T¹p chÝ luËt häc
  8. gãp ý söa ®æi, bæ sung hiÕn ph¸p T¹p chÝ luËt häc - 27
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0