zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo " Học thuyết tam quyền hay là "nhị quyền" phân lập "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

82
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Học thuyết tam quyền hay là "nhị quyền" phân lập Nói cách khác, đây là những giới hạn của quyền tự do thoả thuận về nội dung HĐLĐ. Trên thực tế, do có nhiều quy định pháp luật lao động bắt buộc nêu trên nên quyền tự do thoả thuận nội dung hợp đồng của các bên hầu như ít ý nghĩa.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Học thuyết tam quyền hay là "nhị quyền" phân lập "

nghiªn cøu - trao ®æi PGS.TS. NguyÔn §¨ng Dung * H c thuy t phân quy n k t khi ra i cho n khi ư c Montesquieu nâng c p lên thành h c thuy t phân quy n trong thu c v nhân dân mà n n t ng là liên minh gi a giai c p công nhân v i giai c p nông dân và i ngũ trí th c. Quy n l c th i kì Khai sáng nh ng năm u tiên c a nhà nư c là th ng nh t, có s phân công Cách m ng tư s n Pháp ã tr thành xương và ph i h p gi a các cơ quan nhà nư c s ng c a vi c t ch c quy n l c nhà nư c trong vi c th c hi n các quy n l p pháp, kh p nơi trên th gi i. Phân quy n như là òi hành pháp, tư pháp”. h i c a dân ch , là n i dung chính c a hi n S th a nh n cho dù ch là m t trong pháp; âu không phân quy n thì ó nh ng h t nhân nh bé c a h c thuy t là c không có hi n pháp. Trong nh ng năm c a m t bư c chuy n r t l n trong nh n th c cơ ch t p trung, chúng ta không th a nh n c a chúng ta. T ó không ít ngư i, k c s áp d ng h c thuy t phân quy n cho nên các chuyên gia lu t h c, chính tr h c và c vi c tri n khai nghiên c u h c thuy t cũng nh ng chính khách trên các phương ti n như nh ng thông tin v s áp d ng c a h c thông tin i chúng u có quan i m cho thuy t trong t ch c cơ c u c a nhà nư c tư r ng l p pháp ph i do Qu c h i m nhi m s n còn r t h n ch . và hành pháp thì ph i do Chính ph m Hi n nay, công cu c i m i, m c a nhi m, theo úng tinh th n quy nh c a và nh t là công cu c xây d ng nhà nư c Hi n pháp. Th m chí không ít ngư i có ý pháp quy n, nh ng h t nhân h p lí trong ki n cho r ng c n ph i chuy n m i ho t h c thuy t phân quy n ã ư c chúng ta ng có liên quan n l p pháp, t vi c nghiên c u, ch n l c ti p thu và v n so n th o cho n vi c thông qua d th o d ng ra quan i m v xây d ng Nhà lu t cho Qu c h i, Chính ph t nay ch t p nư c pháp quy n xã h i ch nghĩa Vi t trung vào công tác hành pháp, t c là i u Nam. i u 2 Hi n pháp năm 1992, s a i hành t nư c theo quy nh c a l p pháp năm 2001 quy nh: ã ư c Qu c h i thông qua. “Nhà nư c C ng hoà xã h i ch nghĩa Quan ni m này có ph n hơi t , t thái Vi t Nam là Nhà nư c pháp quy n xã h i c c này sang thái c c khác. Th c t phân ch nghĩa c a nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. T t c quy n l c nhà nư c * Khoa lu t i h c qu c gia Hà N i 18 t¹p chÝ luËt häc sè 10/2009
nghiªn cøu - trao ®æi quy n theo cách nói c a nhà nư c tư s n và c a ng c m quy n. ng c m quy n là phân công, phân nhi m gi a l p pháp và ng chi m a s gh trong qu c h i thông hành pháp theo cách nói c a Vi t Nam hi n qua cu c b u c theo u phi u ph thông nay không hoàn toàn có nghĩa như v y, b u ra ngh sĩ qu c h i, có quy n ng ra ngư c l i ho t ng c a hành pháp có nh thành l p chính ph . Th lĩnh c a ng hư ng r t l n n ho t ng c a l p pháp. c m quy n s là th tư ng chính ph . Các Th m chí ngh vi n l p pháp theo nhu c u thành viên c a chính ph v nguyên t c c a chính ph - hành pháp. Như v y, l p u là nh ng ngư i có chân trong ban lãnh pháp và hành pháp luôn có s th ng nh t o c a ng c m quy n. V i nguyên t c v i nhau, nhi u khi có c m tư ng như ngh sĩ c a ng nào ch ư c b phi u cho chúng không th phân chia ư c. Vì v y ý chí c a ng ó c ng v i quy n trình d tam quy n ã tr thành nh quy n mà không án lu t trư c qu c h i nên g n như nguyên ph i tam quy n. t c là m i d lu t u xu t phát t chính Hãy nhìn l i l ch s t ch c b máy nhà ph - hành pháp. M i ho t ng c a qu c nư c th i kì c n hi n i và hi n i c a h i - l p pháp và chính ph - hành pháp các nhà nư c i n hình, r t d dàng nh n u do ng c m quy n quy t nh. Theo th y tính úng n c a nh n nh trên. T con s th ng kê c a nhi u ngh vi n, có t i ch c và ho t ng c a l p pháp và hành hơn 90% t ng s các d án lu t ư c qu c pháp trên th c t không có s phân nh h i/ngh vi n thông qua là d án trình t m t cách c ng nh c theo tinh th n c a h c chính ph . thuy t phân quy n mà chúng có quan h Th hai, s can thi p hay là s ch ng m t thi t v i nhau, v cơ b n là m t. Các xu t các ho t ng l p pháp c a hành hình th c quan h này quan tr ng n m c pháp không ch ư c th hi n các nư c có t o thành mô hình t ch c c a nhà nư c b máy ư c t ch c theo th ch i ngh m i qu c gia. ó là chính th nhà nư c: mà cũng còn ư c th hi n trong nhà nư c Chính th i ngh k c c ng hoà l n quân ư c t ch c theo ch t ng th ng như ch ; chính th c ng hoà t ng th ng và Hoa Kỳ. N u hi n pháp c a các nư c i chính th c ng hoà h n h p pha tr n nh ng ngh quy nh rõ s can thi p c a hành pháp c tính c a hai lo i hình i ngh và c ng vào l p pháp như quy n trình d án lu t hoà t ng th ng. trư c l p pháp c a hành pháp thì trong th Th nh t, theo cách th c t ch c c a ch c a nhà nư c theo ch t ng th ng nhà nư c i ngh (Anh qu c là i n hình), không cho phép hành pháp và l p pháp có s chính ph - hành pháp và qu c h i/h ngh ph i k t h p v i nhau như v y. M t trong vi n - l p pháp u cùng ph n ánh ý chí nh ng bi u hi n này là vi c quy nh hành t¹p chÝ luËt häc sè 10/2009 19
nghiªn cøu - trao ®æi pháp không ư c quy n trình d án lu t sau Chi n tranh th gi i th II. T ó n trư c qu c h i - l p pháp. Quy n l p pháp nay vai trò này ã ư c thi t ch hoá, ư c quy nh dành riêng cho cơ quan l p ư c th hi n không ch vì cá tính c áo pháp ngay t khi có sáng quy n l p pháp. c a m t v t ng th ng, m t hoàn c nh c Ch các ngh sĩ thư ng và h ngh vi n m i bi t nào, mà chính là vì m i ngư i, trong ó có quy n này. Hơn n a n u như ch i có qu c h i, báo chí, và công chúng trông ngh th tư ng và các thành viên c a chính i i u này”. (1) ph ph i là ngh sĩ thì ch c ng hoà B ng nhi u cách, vai trò hành pháp t ng th ng, t ng th ng và các b trư ng trung tâm c a các t ng th ng th i kì hi n không th ng th i là ngh sĩ. i b o m cho h có ư c v trí ch ch t ây là nh ng quy nh t o nên tính c ng trong quá trình l p pháp. K t qu là không r n c a vi c áp d ng h c thuy t quy n c a có gì ng c nhiên khi các u ban và ti u ban các nhà nư c c ng hoà t ng th ng. Nhưng c a qu c h i xem xét, ánh giá t i 90 % các th c t ho t ng c a nhà nư c c ng hoà sáng ki n c a t ng th ng.(2) M c dù có s t ng th ng l i hoàn toàn không ph i như phân quy n nhưng hành pháp v n can thi p v y. B ng các con ư ng không chính th c, sang lĩnh v c l p pháp, th m chí các ho t t ng th ng - ngư i ng u hành pháp can ng l p pháp l i còn là nhu c u c a hành thi p r t sâu vào quá trình l p pháp c a qu c pháp. B n thân qu c h i không có nhu c u h i. Ví d như thông i p c hàng năm l p pháp. ây cũng tương t như ch trư c qu c h i M (kho ng tháng giêng), i ngh , hành pháp và l p pháp v n có s t ng th ng ã g i yêu c u l p pháp c a mình th ng nh t v i nhau. sang cho qu c h i ho c b ng con ư ng Như v y, qua nh ng i u ã phân tích trình d án lu t c a các ng viên ngh sĩ trên, chúng ta r t d nh n th y r ng cho dù cùng ng c a mình, t ng th ng can thi p ư c t ch c theo mô hình i ngh hay n chương trình l p pháp c a qu c h i và ư c t ch c theo mô hình c a ch t ng cu i cùng b ng con ư ng ph quy t (veto) th ng thì l p pháp và hành pháp v n không t ng th ng ngăn c n vi c ban hành th c có s phân chia tuy t i v i nhau như cách hi n nh ng d lu t, m c dù ã ư c qu c hi u c a nhi u ngư i. Chúng luôn ph i có s h i thông qua không phù h p v i ý chí c a th ng nh t v i nhau, t o nên s th ng nh t mình. Chính vì nh ng l ó mà trong bài vi t c a chính quy n nhà nư c. Ch th i kì “Quy n l p pháp c a t ng th ng”, tác gi kh c nghi t, gi a chúng m i có th x y ra Stephen Wayne ã vi t: nh ng mâu thu n bu c ph i gi i quy t b ng “Khái ni m v m t t ng th ng có bi n pháp c bi t là gi i tán và l t l n quy n l p pháp ã ư c ph bi n k t nhau trong th ch i ngh ho c ph i tìm 20 t¹p chÝ luËt häc sè 10/2009
nghiªn cøu - trao ®æi cách tho hi p v i nhau trong th ch t ng nh ng quan i m, ch trương, chính sách th ng c ng hoà. c a mình (chính sách, ch trương c a ng S h p lí c a nhu c u l p pháp c a hành c m quy n). Vi c ch p nh n chính sách cũng pháp còn th hi n ch chính thông qua ng th i hình thành d n trên cùng c p và các xu t l p pháp mà hành pháp có kh cùng lúc v i vi c thành l p ra chính ph . năng tri n khai các ch trương, chính sách Mãi n nh ng năm u c a th k XX m i c a ng c m quy n n m trong chương th ng nh t ư c quan i m này. Năm 1946, trình tranh c c a h trư c nhân dân… Vì Herbert Morrison - c u phó th tư ng Anh v y, ây rõ ràng là nhu c u l p pháp n m qu c ã tuyên b : trong tay hành pháp ch không ph i hoàn "Các ông ã ch p nh n chúng tôi, thì toàn trong tay l p pháp. Trên th c t không cũng ph i ch p nh n luôn c chính sách có s phân quy n tuy t i gi a l p pháp và c a chúng tôi. Các ông không th ch ch n hành pháp. Khi nghĩ ra h c thuy t phân l a chính sách c a chúng tôi mà l i không quy n, các nhà tư tư ng h u như không có chúng tôi, không ch l y m t cái này, phát hi n ra v n có s ph i k t h p l n mà l i b c cái kia kèm theo ư c. nhau gi a l p pháp và hành pháp trên th c - M t là nh n, thì nh n c luôn, t sôi ng sau này c a ho t ng nhà nư c - Hai là b , thì b c luôn". dân ch tư s n. Chính Herbert Morrison cũng t nh n V y thì qu c h i/ngh vi n v n mang th y trách nhi m cai tr thư ng xuyên c a danh là cơ quan l p pháp còn l i là gì? Còn chính ph i v i t nư c mà không ph i l i là trách nhi m ch nh lí các d án lu t c a ngh vi n. Ông cho r ng: chính ph sang theo ý chí c a ngư i dân "Ai ch u trách nhi m v vi c cai tr mà qu c h i/ngh vi n là ngư i i di n(3) thư ng xuyên, chính ph hay là qu c h i? và là ki m tra giám sát vi c th c thi các Tôi xin nói các ngài r ng chính ph ph i chính sách ã ư c ngh vi n/qu c h i ch u trách nhi m... Công vi c c a qu c h i thông qua. Câu chuy n l ch s dư i ây là là ki m soát chính ph , h t b nó i n u m t minh ch ng: mu n, c vi c t n công nó, phê bình nó... Vì Thu ban u c a nhà nư c tư s n Anh qu c h i không ph i là cơ quan ư c t qu c, ngư i ta cũng quan ni m r ng quy n ch c ra coi vi c cai tr thư ng xuyên... l p pháp n m tr n trong tay ngh vi n. N u có, thì không x này".( 4) Nhưng sau ó v i s v n ng c a ti n trình Ch nh ch u trách nhi m này ư c dân ch , quy n trình d án lu t rơi d n v hình thành như v y trong l ch s Anh qu c tay c a chính ph - hành pháp. Thông qua mà không o lu t nào c a h ghi nh n. vi c trình d án lu t, chính ph th hi n rõ Mãi v sau ch nh quan tr ng nói trên t¹p chÝ luËt häc sè 10/2009 21
nghiªn cøu - trao ®æi m i ư c hi n pháp c a nhi u nư c ghi pháp và hành pháp v n có s ph i k t h p nh n và chính nó tr thành nguyên t c quan v i nhau. S ph i h p chính th c ư c quy tr ng b c nh t c a mô hình chính th i nh trong hi n pháp và s ph i h p không ngh k c c a các n n c ng hoà và c a chính th c không ư c quy nh trong hi n quân ch l p hi n. ây cũng là cơ s pháp pháp t o nên ch c ng hoà t ng th ng. lí c a vi c gi i tán qu c h i và l t chính M i quan h t o nên mô hình chính th - ph , tr l i quy n thành l p chính ph m i ch nhà nư c này không ph thu c vào c a ngư i dân. tư pháp - toà án. chính th c ng hoà t ng th ng c a Vì v y có th nói r ng cho dù nhà nư c Hoa Kỳ, m c dù hi n pháp không quy nh có ư c t ch c theo ki u này hay ki u kia c th qu c h i ư c quy n giám sát ho t thì tư pháp bao gi cũng ph i c l p. Tư ng c a chính ph - hành pháp nhưng b ng pháp ch ư c c l p khi quy n nhà nư c o lu t ư c ban hành vào năm 1940, v i lí không ư c t p trung, t c ph i ư c phân do qu c h i ph i bi t ư c ti n trình th c thi ra. M c ích c a s c l p này m i m lu t c a hành pháp ch nh lí các ho t ng ch c năng xét x vô tư và công b ng c a l p pháp c a mình. Hơn n a, b ng ho t ng tòa án. “ i u tr n” c a các u ban, qu c h i tác T nh ng i u phân tích trên có th cho ng r t m nh n ho t ng c a hành pháp, r ng h c thuy t mà chúng ta v n g i là tam th m chí ư c ti n hành như phiên xét x quy n phân l p trong nhi u trư ng h p ho c c a tư pháp. Chính vì l ó nhi u ngư i th a có th nói m t cách chính xác a ph n th i nh n r ng ho t ng giám sát này có hi u gian ch có hai quy n t n t i mà không ph i qu hơn so v i ho t ng tương t c a qu c 3 quy n. ó là l p - hành pháp và tư pháp, h i trong ch i ngh . khi chúng ta g p l p pháp và hành pháp làm Cho dù vi c t ch c nhà nư c theo mô m t quy n, vì chúng luôn luôn òi h i có s hình phân quy n nào i chăng n a thì hành th ng nh t v i nhau./. pháp v n can thi p sang lĩnh v c l p pháp, (1).Xem: Stephen Wayne, Quy n l p pháp c a t ng th m chí l p pháp là nhu c u c a hành th ng, New York, Harper và Row, 1978. pháp, t o thành s th ng nh t và ng h (2). Samuel Kernell và Gary C. Jacohson, Logic chính l n nhau. tr M , Nxb. Chính tr qu c gia, Hà N i, 2007, tr. 123. Vi c t ch c nhà nư c theo ch c ng (3).Xem: Nguy n S Dũng, “Tri t lí l p pháp”, T p chí tia sáng, s 7/2003. hoà t ng th ng hay là i ngh (có th là (4).Xem, Robert E. Ward and Roy C. Macridis. c ng hoà hay quân ch ) hoàn toàn ph Modern Political Systems Europe, Prentic, Hall, Inc thu c vào m i quan h gi a l p pháp và Englewood Cliffs, New Jersey Libary of Congress hành pháp nhưng xét cho cùng thì gi a l p Catalog No 63 . 11095, p. 156. 22 t¹p chÝ luËt häc sè 10/2009

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA

165 tài liệu

2062 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.