zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo khoa học: Bước đầu hiện đại hóa chữ quốc ngữ qua một số truyện ngắn Nam Bộ đầu thế kỷ 20

Chia sẻ: Nguyen Lan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

114
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chữ Quốc ngữ, còn được gọi tắt là Quốc ngữ, là hệ thống chữ viết chính thức hiện nay của tiếng Việt. Hệ thống này được xây dựng dựa trên chữ cái Latinh (cụ thể là trực tiếp từ chữ cái Bồ Đào Nha) thêm các chữ ghép và 9 dấu phụ — 4 dấu tạo ra các âm mới, và năm dấu còn lại dành cho thể hiện thanh điệu của từ. Hai loại dấu phụ có thể được viết cùng trên một chữ cái nguyên âm....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: Bước đầu hiện đại hóa chữ quốc ngữ qua một số truyện ngắn Nam Bộ đầu thế kỷ 20

VAN HOA - NGHE THUAT Khao cufu! BlfliC eilKNG HIEN M l HOA VAN HOC GHJIQUJJG NGJI QUA MOT SO TRUYEN NGAN NAM Bfi DAU THE KY XX * ThS. LE DiJc DONG THPT Chuyen Nguyen Thi Minh Khai - Sdc Trdng T rong bai "Tua" md dau cho cud'n truyen Thdy Lazaro Phien (1887), tac gia Nguyen Trgng Quan viet: "Dd bie't rang: xUa nay ddn ta chang thie'u chi tho, vdn, phu, truyen ndi ve nhdng ddng anh hung thffc con ngffdi Nam Bd ciing lay chuyen theo tffng cdn ldc Tay hgc. The hien rd nha't ciia qua trinh hien dai hoa hdo kiet, nhdng tay tdi cao tri cd rdi dd; md van hgc la sfflya chgn detai, chii de nhy la mdt nhiing ddng dy thudc ve ddi xUa chd ddi nay dieu kien can cd. Luc bay gid, nhttng tac pham chang cdn nda. Bdi dd tdi mdi gidm bdy ddt mgt van hpc dang thjnh hanb deu la nhttng truyen truyen ddi ndy Id sU thudng cd trudc mat ta Tau, "it thdy cd truyen ndo ndi viec xU minh. ludn, nhu vdy se cd nhieu ngudi lay long vui md Nay tdi ngu y soqn mdt bdn ndi viec xd minh, dgc, ke thi cho quen mat chd, ngudi thi cho ddng dung tie'ng tdm thudng cho mgi ngUdi de hieu gidi phien mdt giay ". ddng (...). Truyen ndy tuy la dd huye't, song theo Diing vay, nhffng cau chuyen ddi thudng, cugc ddi thudng tinh thien hq hang cd nhU vdy dien ra mgi liic mgi ndi da dUdc cac nha van ludn, chdng ndi viec di doan sang ddng qud tri Nam Bd trong thap ky 1930 ghi lai mdt each khdn cho con ngudi" (Trdn Chdnh Chie'u). chan thUe, khdng kem phan sau sac ve hinh Nhu vay, tac gia Tran Chanh Chie'u da ndi thffc cung nbu ndi dung bieu hien. rd y djnh vie't de phan anh nhttng dieu mat thay Dgc truyen ngan Nam Bd dau the ky XX, tai nghe trong xa hdi Viet Nam liic bay gid, cbiing ta tha'y hien len mdt xa hdi trong budi khdng can vay mffdn ciia ngffdi ngoai nffa. Cd dau tie'p xiic vdi nen van boa phffdng Tay ve nhff vay mdi ndi he't each nghT, each cam cua mgi mat. Cd the ndi ludng gid van hoa mdi con ngffdi Viet Nam trffdc nhffng tinh hudng phUdng Tay da lam chao dao nhieu gia trj van trong cudc sd'ng ddi thudng... boa, tinh than ciia con ngffdi Viet Nam trong Vi vay, de tai khdng cdn bd hep trong budi dau khi nd du nhap vao viing da't nay. Cay "trung, hie'u, tie't, nghla" ma nd da dang, phong tff tffdng Nho hgc bam r l bao ddi trong tam phii nhu cudc sd'ng dien ra hang ngay. NgUdi Trang 26 Thong tin Khoa hgc va Cong nghe tinh Soc Trang
VAN HOA - NGHE THUAT dpc dudng nhu tffng chffng kie'n, dudng nbu Tmyen Thdi su tieu thuyet (Huynh Minh tha'y dypc tam ty, suy nghT, tinh cam ciia minh Phung -1911) de cap den mdt de tai khae. Dd gdi gam vao trong tffng cau chuyen, tffng ldi la coi trpng con ngUdi cd chi, lam an thffc thdi, thoai ciia nhan vat. thie't thyc va bie't lam rang danh gia dinh, giup Dd la nhffng cau chuyen rat ddi thffdng ciia ich cho ddi, cho nffdc. Cau chuyen ke ve mdt nhan tinh the thai, rat gan giii ma ngUdi dpc gia dinh, nhan ngay hpp mat, sau anh em mdi tffng tha'y xay ra xung quanh. ngUdi dUa ra cai chi hUdng sd'ng, lam an ciia Khi lan sdng Au boa tran sang nUdc ta ndi minh. Mdi ngUdi deu ed nhffng y hUdng rieng chung, vung da't Nam Bd ndi rieng da tao ra sU va anh Ca da cha'm cho ngUdi em thff nam la phan hoa giai cap manh me. Nen kinh te hang nhfft ''Thdng Ndm rd thdng thdi vu; ldm trai hoa budi sd khai, sU thdng thUdng budn ban da nhu vdy nen phong, hgc hdnh Id sU nd nang ai tao ra mdt ldp nha giau mdi. Vi mdi ndi len nen chdng md nhdng ngUdi lich sU, (trdi viec). hp thudng tu dac, cd ve hdn ngUdi. Hp hpc ddi Chdm gdp: thang ndm bUc nhdt, thang bd'n bUc nhieu thff, trong dd cd sU hpc ddi lam sang nhi, thdng ba ddng biXc ba ". nham khoe khoang ve "phong luu" ciia ke nha De tai tinh yeu ddi lffa ciing dffdc quan tam giau. Truyen ngan Chu nhd phong lUu (1911) de cap va quan diem sang tac cd nhffng bUdc da phan nao kbac hoa nen chan dung nhffng ke hdm minh ay. Cau chuyen ve mdt ngUdi "mdi tie'n rat xa. Neu trong van hpc trung dai (trd ndm gdp udc ddng 4, 5 chuc ngdn gig lua, cho mdt so it oi), de tai tinh yeu lffa ddi la dieu cam nen cd y tap tanh sda hinh cho ra ve nhd phong ky thi nay trong truyen ngan Nam Bd da thoat luu, ngudi chu hd". Anh ta mUdn mdt ngUdi d ly vdi nhttng anh hUdng dd. Cau chuyen ve va can dan rang: "Tanh tao la ngudi phong luu, tinh yeu ngang trai, eo le da lam thay ddi suy nho nhd (...) he mdi luc tao md mieng ra ndi mdt nghT ciia ngUdi dpc ve de tai tinh yeu mudn tie'ng chi, mdy phdi hieu cho xa md ldm cho du thud nay. viec"... Cud'i cung anh ta bj ngUdi d "hieu cho "Oi! Ai tinh" la mdt tmyen ngan ha'p dSn, xa" da sam sffa quan tai, do cung, rUdc thay cd nhieu tinh hudng bat ngd, lam ly cua tac gia chua vao chua'n bj lam dam ma vi trUdc dd anh Cdng Binh (1922). Cau chuyen ke ve md'i tinh ta than: "Sdm mai gid tao bgn dg ldm nhumudn giffa thay VD va cd Le Thj, con gai dng HUdng tho, nen dn khdng ddng". Theo "y td md suy" Ca nha giau. Mau thuan nay sinh khi cd Le Thj thi ngudi day td hieu la chu nhd sap che't den khdng chju sU ep ga cho con nha giau ciia dng ndi nen da lam nhttng viec cUdi ra nUdc mat Ca va cd chii ddng tim de'n vdi thay VD giai nhu tren. Cau chuyen cd y nghTa phe phan bay uan khiic. TrUdc ngay cUdi, mdt lan nffa ed nhttng ke trUdng gia hpc lam sang, bat chUdc mpt each kech cdm, mang tieng che cUdi cua Le Thj tim de'n thay va hp ban each trdn nha thien ha. len Sai Gdn ta tiic. Bat chap mpi sU ngan can Thong tin Khoa hoc va Cong nghe tinh Soc Trang Tr-ang 27
VAN HOA - NGHE THUAT ciia dng HUdng Ca, hp nen vd nen chdng va qud, thd'y gidu phi nghia chdng mdng, thdy sang thay VD vi khdng chiu dUde sff hat hui ciia dng bdt nhdn chdng ham, phdi thi ldm, trdi thi thdi, Hffdng Ca, da ddi len Sai Gdn day hgc. chdng khinh ngUdi ngheo, chdng hie'p ngUdi Nhttng tffdng ddi lffa se hanh phiic ben ye'u". nhau nhUng tff khi len chdn phdn hoa dd hdi, Mat khae, tac gia phe phan nhttng ke cd tU thay VD theo ban xa'u ni re, sa vao chdn an tffdng hgc de Iam dng nay dng ng, chi bie't cai chdi, bd mac cffa nha, vd con va bi ten ban lam ldi ciia rieng minh ma khdng mang de'n van phan. Thay bi mdt a giang hd lffa gat; vd thay nffdc (nhieu khi tdi hoi ddi thdy thdng ngdn, ky vi dau budn ma quyen sinh. Thay VD bd'i ban, luc rang: "Sao quy thdy (!) cU lap hdi dn hodi phat dien va che't tham... md khdng chiu lap hdi hgc?". Hg ddp rang: "Ldn rdi (!) vd ldm viec cd tien rdi (!) cdn chi Cau chuyen de cao dao dffc gia dinh, gia phdi hgc nda!"). dinh la nen tang ciia xa hdi nen mdi ngUdi phai cd bdn phan gitt gin hanh phiic, cudc sd'ng gia Nam trong mang de tai dd, tmyen ngan Do dinh. Cau cbuyen la mdt ldi canh bao cho mgi hen mqt (Thuc Anh - 1931) da phe phan manh ngffdi: hanh phiic gia dinh cd trong tay ta neu ta me nhffng ke mat gd'c, nhud'm mui kim tien ma bie't vun bdi nd va ngffdc lai. quen mat bdn pban dd'i vdi que hffdng, da't nffdc. De tai ve thdi cudc, ve trach nhiem ciia Hai ngffdi ban dang ngdi ngam canh ben cdng dan, ve dao lam ngUdi, ve viec hgc de md rach Thj Nghe, mdt ngffdi la thay giao Tmng mang dau dc trong thdi cudc mdi cung dUdc de Ngdn va ngffdi kia la dng Tii tai Cao Qud'c ST cap trong truyen ngan "Gidc mdng " (Bdu Dinh mdi du hgc ben Phap ve. Thay Tmng Ngdn cho -1926). rang khi hau mat me, canh httu tinh, tam hdn Trong mdt gia'c mdng, tac gia gap mdt bac thd thdi cdn Tii Cao nghT ngffdc lai: khi hau tien bd'i kha kinh cung dam dao ve sy bgc rat ndng, canh vat d ta khdng bang canh vat ben tam dac. Qua cau chuyen ddi, chiing ta tha'y tac Phap... gia quan niem bgc lam nd le thi de, hgc de hieu Tii Cao nhd thay Trung Ngdn lam mai vdi minh, hieu ngUdi; hgc de tff lap thi mdi la khd. dieu kien con gai nha giau mdi cd ciia hdi mdn Gang bie't hgc khd bao nhieu cang kinh phuc sy Idn; dang phan nao bii dap cdng sffc hgc va hgc bay nhieu. xffng vdi cai bang Tii tai cua dng ta. Ben canh dd la quan niem rat mdi ve dao Tii Cao cho rang: "Vgcho dung dan la phdi lam ngUdi trong xa hdi "Ldm ngudi md bie't dau cd cua hdi mdn cho nhieu. Anh nghi coi nhutdi bie't kho, bie't nhuc bie't gidn. Met gid lgi quyen hgc hdnh mudi mdy ndm trdi, cue tri ndo, met cho minh, biet binh vUc lgi quyen cho ngUdi, tinh thdn mdi dugc chUc Tu tdi ndy chd phdi de bie't thuong ke ldm nqn, bie't khuyen ngUdi cd ddng gl. Cd ndo mud'n ldm vO tdi, hudng quyen Trang 28 Thong tin Khoa hoc va Cong nghe tinh Soc Trang
VAN HOA - NGHE THUAT tudc ciia tdi thi it nda phdi bu chi cho tdi mdi Id Xet tren binh dien nghe thuat, cbiing ta cdng binh chU(...). Ddi ndy Id ddi kim tien, mdi tha'y tmyen ngan Nam Bd trong giai doan nay mdn gi cung phdi cd tien mdi la xong, anh con cd nhffng bffdc chuye'n bie'n manh me ve cac Iggisao?". mat nhu ke't ca'u, bd cue, dUng canh; tao ra Tac gia mUdn ldi thay Trung Ngdn de phe mdt sffc sd'ng mdi tren bffdc dffdng hien dai hoa phan hang ngUdi bie'n chat dd: "Ai ai cung van hpc. trdng mong mau thdnh tdi ddng dem cdi hgc Ve ke't ca'u, hau bet cac truyen ngan neu thudt cda dng ve bdi bo cho non sdng to qud'c, tren deu cd ke't cau chat che, tinh tie't cau khai hod ddm ddn ngu, nUng cao qudc hdn Viet chuyen dUa ra mdt each tff nhien (Chu nhd Nam. Ndo hay dng ve tdi xU sd dng che khi hdu, phong lUu, ThdisUtieu thuye't, (Di! Aitinh...). khinh thi giang san, Iqi cdn bdy to cdi tdm ly khd Quan niem ve nhan vat kha rd rang qua dcua dng ra nda... Ong hgc nhieu, nhieu lam, each xay dyng nhan vat (Oi! Ai tinh). Ngdi ke d nhieu cho de'n ndi dng quen dng la An Nam. day la ngdi thff nha't (Tdi) lam cho cau chuyen Ong dem vdn bang dng trUng ra de ldm mdi cdu trd nen khach quan, chan thUc. Mdt net kha cua hdi mdn; dng khdng mud'n hieu nghia hien dai la ke't ca'u "truyen long trong truyen" "hqnh phudc" trong gia dinh theo d ddng; dng cdlo due lgi khdng ke gi td't xdu, khdng qudn chi rat gan vdi ke't ca'u ciia truyen ngan the ky XX! nhan nghia, dng thiet la "dd hen mqt". Md dau truyen "Oi! Ai tinh" la mdt mau tin tren bao, sau dd tac gia ngypc ddng thdi gian De tai ve nhan tinh the thai tuy md - tip cu ke lai. Hoac dang ke, dffng cau chuyen lai va nhUng mang ndi dung mdi, each ke mdi. dUa ra ldi nhan xet, binh pha'm vl nhan vat va Truyen Trdi Phdt cdng binh (Trdn Quang ke tie'p. Ket thiic cac cau chuyen deu d dang Nghiep- 1929) ke ve mdt vu an mang xay ra md, lam cho ngUdi dpc phai suy nghT, nghiin tren mdt chuyen tau lffa tff Nha Trang di Sai ngam ve nhan vat, ve eau chuyen, ve the thai Gdn. Ke thu ac gie't che't mdt ngffdi, cffdp ciia nhan tinh... rdi nhay xud'ng tau tau thoat. Tren dffdng chay trdn, ban tha'y mdt ngdi nha ben dffdng va dy Cd sU giang co, dien ra am tbam nhUng tinh vao tim chd nghi chan. Nao ngd day la khdng kem phan quye't liet giffa tff tffdng eu va hang d ciia hai vd chdng chuyen nghe cffdp ciia tff tffdng mdi. Tff tffdng "Cha me ddt ddu ngdi gie't ngffdi. Ten cffdp bj hai vd chdng gie't che't day", "do mdc khdng qua khdi ddu" hoac "mdn va bat ngd hg nhan ra dffa con trai ciia minh ddng hd dd'i" d trong truyen "Oi! Ai tinh" da phieu dat may nam nay khdng ve... Quan niem xung kbac nhau kha manh me vdi tff tUdng tU "dc gid dc bdo" ciia dan gian dUdc nang len d do yeu dUdng (Nhdn vat Le Thi Id con gdi dng mpt tam giao hua'n mdi. Huang Cd dd chu ddng trong tinh yeu, chu ddng Thong tin Khoa hoc va Cong nghe tinh Soc Trang Trang 29
VAN HOA - NGHE THUAT tim de'n thdy VD de bdo ve cho tinh yeu cua tinh Udc le (du la roi rdt dd'u vet) hau nhff minh). khdngcdn. . Cach dien dat mdi me, hien dai; ngdn ngff Xung dot giffa cai cu (Nho hgc) va cai mdi binh dan, de hieu da lam cbo cac cau chuyen (Tdy hgc) cung la sU xung dot gitta mdt ben la sat thttc vdi ddi sd'ng hdn. Ben canh nhffng cau tutudng mud'n bao tdn cai bdn gdc; cai hdn, cai van bien ngau (da dugc Nam Bd hod) la nhttng dep ngan xffa ciia dan tdc va mdt ben la mud'n cau van hien dai (cd cdu ddi tdi 102 chd, sd xoa bd nhffng gi lac hau, cd hu dang can trd con dung 11 ddu ngat cdu trong truyen Chu nhd dudng di tdi ciia cudc sd'ng. •\\-. phong lUu). Cau van trong sang, dien dat rd Cud'i ciing, nhffng net dep tinh hoa cua dan rang, de hieu. Cau bien ngau trong van hpc tdc, nhffng gi phii hdp vdi quan niem ciia nhan hien dai kbac vdi cau bien ngau d van hpc dan deu dffdc bao tdn nhff ldng yeu que hffdng, trung dai vi nd cd phan thoang hdn. It bj gd bd da't nffdc; nbU dd'i nhan xff the dung dan, cd hdn ve niem luat (so sdnh vdi cdu bien ngdu thuy cd chung, trgng nghTa khinh tai, bao dung, trong Truyen ky mqn luc - Nguyen DU). dd Iffdng... Nhffng gi khdng dung nap dffdc deu Mdt dilu ciing can Iffu y la nhan vat tuy bj len an, dao thai nhff ldi sd'ng vi tien, thieu mang net xffa, dang dap xUa nhttng mang suy nhan nghTa, thieu trach nhiem vdi dan tdc, vdi nghT mdi me, thffc thdi (nhdn vdt cu gid: ddu cdng ddng... , . ddi khdn nhieu do, ddi mat sdng nhU sao, mui Do van hgc Nam Bd trong giai doan nay di cao tai ldn, trdn hoi nhdn md hai md cdn trdn, sat cudc sd'ng ddi thffdng nen hinh thanh mdt rau bqc phdt pho ddi tdi run, tay chd'ng gdy tre, cdng chiing van bgc binh dan rdng rai, deu chon di ddi dep quai, tdc do sdu mUOi md sUc khap va da tac ddng trd lai mdt each tich eye cdn mgnh). cudc sd'ng liic bay gid nen nhieu tac pha'm lan Ben canh dd, nghe thuat dttng canh that lypt xua't hien de dap ffng nhu cau thffdng thffc, ha'p dan, ldi cud'n va nen canb cd tac dung hd giai tri cua mgi tang ldp ddc gia... • trd cho tinh each nhan vat (cdnh trong truyen i": ;!•^l Trdi Phgt cdng binh: cdnh tdu Ida chgy trong iiiMi rdng ban dem vang ldng, cdnh mUa to gid ldn, Tdi lieu tham khdo: sdm chdp noi len nhubdo trudc mdt dieu bdt an - NhUng budc ddu cua bdo chi, truyen ngan cho nhdn vdt...; cdnh tren ben dudi thuyen, top vd tho mdi 1865-1932 - Bui DUc Tinh - NXB TP. ndm top ba ddng vui nhdn nhip trong Do hen Ho Chi Minh, 2002). mqt...). Dyng canh sinh ddng ciing la yeu to, la - Vdn xudi Nam Bd nda ddu theky 20 (Tap bieu hien ciia qua trinh hien dai boa van hpc. 1, Tap 2) - NXB Vdn Nghe TP. Ho Chi Minh - Canh da dang, phong phii, khdng cdn mang Trung tdm nghien cdu qud'c hgc, 1999. Trang 30 Thong tin Khoa hoc va Cong nghe tinh Soc Trang

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA

165 tài liệu

2062 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.