Báo cáo khoa học: Quy trình sản xuất phân hữu cơ vi sinh vật đa chức năng và hiệu quả của loại phân này bón cho cây lạc xuân trên đất bạc màu

Chia sẻ: Nguyễn Phi Nhung Nhung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

322
lượt xem 101
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thế kỷ 21 - thế kỷ của công nghệ sinh học, thế kỷ của sự phát triển nông nghiệp sạch v bền vững. Chế phẩm vi sinh vật bón cho cây trồng đ, nhiều thập kỷ nay đ-ợc nông dân Việt Nam sử dụng cho hiệu quả khá cao v ổn định, tuy nhiên mới chỉ ở dạng chế phẩm vi sinh vật đơn, nghĩa l chỉ có một chức năng (cố định đạm, hoặc phân giải các chất khó tan, hoặc tăng khả năng đề kháng sâu bệnh cho cây...). Xu thế hiện nay, những sản phẩm chế phẩm vi sinh vật có nhiều chức năng khác nhau đang đ-ợc...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: Quy trình sản xuất phân hữu cơ vi sinh vật đa chức năng và hiệu quả của loại phân này bón cho cây lạc xuân trên đất bạc màu

Báo cáo khoa học Quy trình sản xuất phân hữu cơ vi sinh vật đa chức năng và hiệu quả của loại phân này bón cho cây lạc xuân trên đất bạc màu
§¹i häc N«ng nghiÖp I T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp 2007: TËp V, Sè 1: 55-59 Quy tr×nh s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng vµ hiÖu qu¶ cña lo¹i ph©n nµy bãn cho c©y l¹c xu©n trªn ®Êt b¹c mµu HiÖp Hßa - B¾c Giang Study on the effect of multifunctional biological fertilizer on groundnut grown on infertile soil in spring cropping season in Hiephoa district, Bacgiang province NguyÔn Xu©n Th nh1, Ninh Minh Ph−¬ng, NguyÔn ThÕ B×nh SUMMARY Multifunctional biological fertilizer is proven to meet Vietnamese standard (TCVN.134B, 1996) and its quality can be remained up to 5 months after production. The experimental result showed that the all growth parameters of spring ground peanut viz., germination rate, plant height and nitrogen fixing rate, number of roots were increased as applying the fertilizer. In Spring cropping season, the yield of groundnut was from 0.41 to 0.56 and from 0.28 to 0.43 ton per ha under the fertilizer condition higher than that under both the control conditions applied with NPK and only manure. The fertilizer was also proven to be more cost - effective than both mineral fertilizer (NPK) or manure. The high effectiveness of the fertilizer might be due to the interacting effects among useful microorganisms such as nitrogen fixing microorganisms, organic transforming microorganisms, photosynthesis stimulating microorganisms etc... Key words: biological fertilizer, groundnut, microorganisms, spring season, yield. 1. §ÆT VÊN §Ò ®Õn mét nghiªn cøu quy tr×nh s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng v hiÖu qu¶ ThÕ kû 21 - thÕ kû cña c«ng nghÖ sinh cña lo¹i ph©n n y bãn cho c©y l¹c trªn ®Êt b¹c häc, thÕ kû cña sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp s¹ch m u HiÖp Hßa - B¾c Giang. Môc ®Ých cña v bÒn v÷ng. ChÕ phÈm vi sinh vËt bãn cho nghiªn cøu nh»m s¶n xuÊt ®−îc ph©n h÷u c¬ c©y trång ® nhiÒu thËp kû nay ®−îc n«ng d©n vi sinh vËt ®a chøc n¨ng bãn cho c©y ®Ëu ®ç ViÖt Nam sö dông cho hiÖu qu¶ kh¸ cao v æn v bãn cho c©y l¹c xu©n trªn ®Êt b¹c m u ®Þnh, tuy nhiªn míi chØ ë d¹ng chÕ phÈm vi huyÖn HiÖp Hßa tØnh B¾c Giang sinh vËt ®¬n, nghÜa l chØ cã mét chøc n¨ng (cè ®Þnh ®¹m, hoÆc ph©n gi¶i c¸c chÊt khã tan, 2. VËt liÖu V PH¦¥NG PH¸P NGHI£N hoÆc t¨ng kh¶ n¨ng ®Ò kh¸ng s©u bÖnh cho CøU c©y...). Xu thÕ hiÖn nay, nh÷ng s¶n phÈm chÕ phÈm vi sinh vËt cã nhiÒu chøc n¨ng kh¸c §èi t−îng nghiªn cøu l c¸c gièng vi sinh nhau ®ang ®−îc nghiªn cøu v s¶n xuÊt. V× vËt h÷u Ých tõ ®Ò t i cÊp Nh n−íc KHCN 02 - vËy, nh÷ng n¨m qua ®−îc sù t i trî cña Nh 06 A,B cung cÊp, ®ã l : Azotobacter n−íc (®Ò t i KC04 -04), nhiÒu nghiªn cøu quy chrococum (Az 12 -cè ®Þnh nit¬ ph©n tö tù tr×nh s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc do), Bacillus sp (B2 - kh¸ng s©u bÖnh), n¨ng bãn cho c©y trång ® ®−îc tiÕn h nh. Bacillus subtilis (B1- chuyÓn hãa l©n), Trong khu«n khæ cña b i b¸o n y ®Ò cËp Rhizobium vigna (BM2- cè ®Þnh nit¬ céng 1 Khoa §Êt & M«i tr−êng, Tr−êng §H N«ng nghiÖp I.
C¸c chØ tiªu theo dâi: Tû lÖ nÈy mÇm (%), sinh), Enterobacter cloacae (4g - quang hîp). chiÒu cao c©y (cm/c©y), sè nèt sÇn (nèt/c©y ë Trong nghiªn cøu cßn sö dông r¸c th¶i h÷u c¬ thêi kú c©y ra hoa), chØ sè s©u bÖnh (%), sè cñ sau xö lý cã bæ sung c¸c chÊt phô gia, mét sè ch¾c (cñ/c©y) - theo dâi trùc tiÕp 15 c©y/1 l« nguyªn tè dinh d−ìng ®Ó l m c¬ chÊt s¶n xuÊt thÝ nghiÖm, n¨ng suÊt chÊt xanh (tÊn/ha), n¨ng ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng suÊt cñ kh« (tÊn/ha). C¸c chØ tiªu theo dâi trªn Nghiªn cøu ®−îc tiÕn h nh trªn c©y l¹c theo ph−¬ng ph¸p c©n, ®o, ®Õm trùc tiÕp. xu©n, gièng Trung Quèc MD7 ®−îc trång trªn Sè liÖu ®−îc xö lý theo ch−¬ng tr×nh ®Êt b¹c m u, huyÖn HiÖp Hßa, tØnh B¾c Giang. IRRISTAT & EXCEL. Quy tr×nh s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®−îc x©y dùng theo ph−¬ng ph¸p hîp chñng 3. KÕT QU¶ NGHI£N CøU (kÕt qu¶ cña ®Ò t i KHCN 02 -06 A). §Æc tÝnh sinh häc cña c¸c gièng vi sinh 3.1. §Æc tÝnh sinh häc cña c¸c gièng vi sinh vËt ®−îc ®¸nh gi¸ theo h−íng dÉn cña bé vËt dïng ®Ó s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬ vi sinh N«ng nghiÖp v PTNT (2001), trªn m«i vËt ®a chøc n¨ng tr−êng nu«i cÊy chuyªn tÝnh cho tõng gièng vi sinh vËt. Trong sè 5 gièng vi sinh vËt cã 3 gièng mäc nhanh: RA18, Az 12, BM2, cßn 2 gièng ë quy m« ®ång ruéng, hiÖu qu¶ cña ph©n thuéc nhãm mäc chËm, l B16, B1 (theo b¶ng h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng ®−îc ®¸nh gi¸ ph©n lo¹i cña Becgay 1984, nÕu mäc tr−íc 72 trªn c©y l¹c xu©n. ThÝ nghiÖm ®−îc bè trÝ theo giê thuéc nhãm mäc nhanh, mäc sau 72 giê ph−¬ng ph¸p ngÉu nhiªn, gåm 7 c«ng thøc, 3 thuéc nhãm mäc chËm). Gièng cã kÝch th−íc lÇn nh¾c l¹i, mçi « thÝ nghiÖm 20 m2 ë 3 hé khuÈn l¹c lín nhÊt l BM2, ®¹t 4,9 mm, gièng n«ng d©n (3 vô xu©n: 2003, 2004, 2005). C¸c cã kÝch th−íc khuÈn l¹c nhá nhÊt l B1, ChØ c«ng thøc thÝ nghiÖm ®−îc bè trÝ nh− sau: ®¹t 3,3 mm (sau 7 ng y nu«i cÊy); 4 gièng 1. NÒn (30N.90P2O5.45K2O/ha); h×nh que (RA18, B16, B1, BM2) v 1 gièng h×nh cÇu (Az 12); KÝch th−íc tÕ b o cña c¸c 2. Bãn 5 tÊn ph©n chuång/ha; gièng vi sinh vËt dao ®éng tõ 0,74 × 3,28 µm 3. NÒn + 5 tÊn ph©n chuång/ha; (gièng BM2) ®Õn 4,82 µm (gièng Az 12); Kh¶ 4. Bãn 2,5 tÊn ph©n HCVS§CN/ha; n¨ng thÝch øng cña c¸c gièng ë m«i tr−êng pH 5. NÒn + 2,5 tÊn ph©n HCVS§CN/ha; kh¸ réng (4-9); Kh¶ n¨ng c¹nh tranh rÊt lín tõ 500 mg Streptomyxin/lÝt MT (gièng BM2) ®Õn 6. Bãn 10 tÊn ph©n chuång/ha; 800mg Streptomyxin/lÝt MT (gièng B1). 7. Bãn 5 tÊn ph©n HCVS§CN/ha. B¶ng 1. Mét sè ®Æc tÝnh sinh häc cña c¸c gièng vi sinh vËt Kh¶ n¨ng kh¸ng KÝch th−íc H×nh d¸ng v Thêi gian mäc kh¸ng sinh Ký hiÖu gièng khuÈn l¹c sau 7 Kho¶ng thÝch kÝch th−íc tÕ b o VSV ng y nu«i cÊy øng pH (giê) (mgStreptomyxin/lÝt (µm) (mm) MT RA18 52 3,8 Que 5,0 - 9,0 700 0,92 × 4,65 Az 12 42 4,3 CÇu 4,0 - 9,0 800 4,82 B16 76 3,7 Que 5,0 - 8,0 600 0,86 × 3,43 B1 83 3,3 Que 4,0 - 9,0 800 0,55 × 4,89 BM2 48 4,9 Que 4,0 - 8,0 500 0,74 × 3,28
Tãm l¹i, c¶ 5 gièng ®−îc tuyÓn chän vÉn so s¸nh víi qui ®Þnh cña Tæng côc ChÊt l−îng ViÖt Nam (1996) th× chÊt mang ®−îc nghiªn gi÷ ®−îc ho¹t tÝnh sinh häc nh− ban ®Çu, cã cøu ®¹t tiªu chuÈn ®Ó dïng l m ph©n h÷u c¬ vi thÓ sö dông s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt sinh vËt (TCVN: pH - trung tÝnh, OM% >18, ®a chøc n¨ng N% > 0,1, ®é xèp > 68%). 3.2. KÕt qu¶ nghiªn cøu c¬ chÊt dinh d−ìng B¶ng 2. KÕt qu¶ ph©n tÝch chÊt mang ®Ó l m ®Ó s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng n¨ng ChØ tiªu ChÊt l−îng Muèn cã ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt chÊt l−îng tèt, thêi gian sö dông ®−îc l©u th× pHKCL 7,2 chÊt mang ®ãng vai trß rÊt quan träng. ChÊt §é Èm (%) 40 mang ph¶i ®¶m b¶o c¸c yÕu tè sau: kh«ng §é xèp (%) 72 chøa c¸c chÊt ®éc h¹i, ph¶i cã ®ñ c¸c chÊt OM (%) 28 dinh d−ìng v c¸c yÕu tè m«i tr−êng thÝch N (%) 0,45 hîp cho vi sinh vËt ho¹t ®éng trong thêi gian P2O5 (%) 1,50 d i (trªn 3 th¸ng). K2O (%) 2,18 KÕt qu¶ ph©n tÝch chÊt mang cho thÊy: A xit humic (%) 0,37 chÊt mang cã pH - trung tÝnh, ®é Èm ®¹t 40%, ®é xèp l 72%, h m l−îng h÷u c¬ ®¹t 28%, 3.3. Quy tr×nh s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬ vi sinh h m l−îng NPK tæng sè ®Òu n»m trªn cÊp vËt ®a chøc n¨ng gi u, axÝt humÝc ®¹t 0,37% (b¶ng 3). Nh− vËy, Chñng VK B1 Hçn hîp chÊt mang (phÕ th¶i Chñng VKC§ ®¹m Chñng VK QH 4g Bacillus sub h÷u c¬, mét sè phô gia kh¸c...) Enterobacter Az 12 + BM2 Chñng VKDS B2 ®−îc xö lý, t¹p chÊt, nghiÒn nhá, qua s ng< 0,5cm. Bæ sung c¸c chÊt kh¸c Nh©n sinh khèi Nh©n sinh khèi riªng Nh©n sinh khèi riªng rÏ riªng rÏ trªn m¸y rÏ trªn m¸y l¾c 150 trªn m¸y l¾c 150 l¾c 150 vßng/phót, vßng/phót qua 48 giê vßng/phót, qua 48 giê. qua 72 giê. KiÓm tra chÊt l−îng dung dÞch Phèi ñ sinh khèi 3 ng y nh©n sinh khèi (trong phßng v« trïng) ( mËt ®é VSV h÷u hiÖu, pH, ®é t¹p….) KiÓm tra chÊt l−îng ®Þnh kú: KiÓm tra chÊt l−îng §ãng bao gãi v 30; 60; 90; 120; 150; theo TCVN sö dông b¶o qu¶n 180 ng y 134 B - 1996 Quy tr×nh s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng
3.4. ChÊt l−îng cña ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng B¶ng 3. ChÊt l−îng cña ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng ChØ tiªu MËt ®é VSV h÷u hiÖu (CFU/g ph©n) T¹p §é Èm pHKCl khuÈn (%) Az 12 BM2 B1 B2 4g (%) Ng y kiÓm tra 9 9 9 8 4,8.108 Sau th nh phÈm 40,2 6,6
B¶ng 5. HiÖu qu¶ cña ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng bãn cho c©y l¹c xu©n trªn ®Êt b¹c m u huyÖn HiÖp Hßa tØnh B¾c Giang (trÞ sè trung b×nh cña 3 n¨m 2003, 2004, 2005) ChØ tiªu N¨ng N¨ng Tû lÖ nÈy Sè nèt ChiÒu Sè cñ suÊt chÊt suÊt thùc Tû lÖ s©u mÇm sÇn cao c©y ch¾c thu bÖnh (%) xanh (cm/c©y) (cñ/c©y) (%) (n«t/c©y) (tÊn/ha) (tÊn/ha) C«ng thøc TN 1. NÒn (30N.90P2O5.45K2O) 78,2 35,6 34,7 24,4 13,7 19,51 1,21 2. 5 tÊn ph©n chuång 85,5 36,1 37,2 27,5 12,8 22,43 1,34 3. NÒn + 5 tÊn ph©n chuång 88,6 41,4 43,8 21,6 15,4 24,52 1,45 4. 2,5 tÊn ph©n HCVS§CN 91,2 45,3 62,3 12,8 16,9 25,64 1,62 5. NÒn + 2,5 tÊn ph©n HCVS§CN 94,0 47,7 65,5 9,2 17,1 26,83 1,65 6. 10 tÊn ph©n chuång 91,6 39,2 48,7 29,5 15,3 25,91 1,60 7. 5 tÊn ph©n HCVS§CN 97,5 48,9 71,7 6,1 18,5 27,53 1,77 LSD 5% 2,12 2,53 3,14 5,32 1,23 1,45 0,105 ë c«ng thøc bãn ph©n chuång v ph©n 0,41 - 0,56 tÊn/ha (so víi c«ng thøc bãn NPK) v t¨ng 0,28 - 0,43 tÊn/ha (so víi c«ng thøc h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng kÕt hîp víi bãn ph©n chuång). Bãn ph©n h÷u c¬ vi sinh ph©n NPK cho hiÖu suÊt cao h¬n ë c«ng thøc vËt ®a chøc n¨ng tá ra −u thÕ h¬n h¼n so víi bãn ®¬n lÎ. Tuy nhiªn khi l−îng bãn t¨ng lªn bãn ph©n kho¸ng NPK v ph©n chuång. th× hiÖu qu¶ cho t¨ng chËm, nghÜa l sÏ dÉn ®Õn b o hßa v kh«ng cho l i suÊt, cô thÓ: ë Ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng cho c«ng thøc bãn 2,5 tÊn ph©n h÷u c¬ vi sinh ®a hiÖu qu¶ cao l do t¸c dông tæng hîp cña c¸c chøc n¨ng cho t¨ng n¨ng suÊt cñ kh« t¨ng rÊt chñng gièng vi sinh vËt h÷u Ých trong ph©n cao 0,41 tÊn/ha, trong khi ®ã ë c«ng thøc bãn (vi sinh vËt cè ®Þnh nit¬ ph©n tö; vi sinh vËt chuyÓn hãa chÊt h÷u c¬ trong ®Êt; vi sinh 5 tÊn (liÒu gÊp ®«i) chØ t¨ng 0,54 tÊn, nghÜa l vËt t¨ng kh¶ n¨ng quang hîp cña c©y v vi 2,5 tÊn sau chØ t¨ng 0,13 tÊn/ha. sinh vËt nh÷ng sinh vËt g©y bÖnh cho c©y...). §iÒu n y cho phÐp khuyÕn c¸o l chØ nªn KÕt luËn n y phï hîp víi nh÷ng nhËn xÐt bãn ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng víi cña c¸c nh khoa häc ® tõng nghiªn cøu vÒ liÒu l−îng l 2,5 tÊn/ha. vÊn ®Ò n y. Ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng cho hiÖu qu¶ cao l do t¸c dông tæng hîp cña c¸c T i liÖu tham kh¶o chñng gièng vi sinh vËt h÷u Ých trong ph©n (vi B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò t i cÊp nh n−íc, m sè sinh vËt cè ®Þnh nit¬ ph©n tö; vi sinh vËt KHCN 02 -06 A,B. (1998, 2000). chuyÓn hãa chÊt h÷u c¬ trong ®Êt; vi sinh vËt Nghiªn cøu tæ hîp vi sinh vËt h÷u Ých t¨ng kh¶ n¨ng quang hîp cña c©y v vi sinh ®Ó l m gièng s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬ hçn vËt nh÷ng sinh vËt g©y bÖnh cho c©y...). hîp bãn cho c©y trång. H Néi. B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò t i cÊp Nh n−íc KC 04 - 4. KÕT LUËN 04 (2005). Nghiªn cøu quy tr×nh s¶n Ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng cã xuÊt ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc chÊt l−îng ®¹t tiªu chuÈn ViÖt Nam n¨ng bãn cho c©y trång, H Néi. (TCVN.134B, 1996), cã thÓ sö dông trong thêi B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò t i cÊp Bé (2006). T¸i chÕ gian 5 th¸ng. t n d− thùc vËt trªn ®ång ruéng th nh ph©n h÷u c¬ vi sinh bãn cho c©y trång Ph©n h÷u c¬ vi sinh vËt ®a chøc n¨ng cã t¸c dông l m t¨ng tû lÖ nÈy mÇm c©y l¹c xu©n, Uû ban khoa häc kü thuËt Nh n−íc, Tæng côc t¨ng chiÒu cao c©y, t¨ng c−êng ®é cè ®Þnh nit¬ tiªu chuÈn ®o l−êng v chÊt l−îng ph©n tö, t¨ng sè cñ ch¾c, gi¶m tû lÖ s©u bÖnh (1996). Tiªu chuÈn ViÖt Nam (TCVN) v t¨ng n¨ng suÊt cñ kh« cña c©y l¹c xu©n 134B-96.
§¹i häc N«ng nghiÖp I T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp 2007: TËp V, Sè 1: 92