Báo cáo khoa học: "VấN Đề HOàN THIệN Hệ THốNG PHầN MềM TRợ GIúP THIếT Kế ĐƯờNG ÔTÔ"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Nguyễn Phương Hà Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

70
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở phân tích, đánh giá các phần mềm hiện đang đ-ợc sử dụng ở Việt nam hiện nay, bài báo đề cập đến việc lựa chọn phần mềm thích dụng và vấn đề hoàn thiện nó, h-ớng tới một hệ thống phần mềm đồng bộ, hoàn chỉnh trợ giúp thiết kế đ-ờng ô tô.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: "VấN Đề HOàN THIệN Hệ THốNG PHầN MềM TRợ GIúP THIếT Kế ĐƯờNG ÔTÔ"

VÊN §Ò HOμN THIÖN HÖ THèNG PHÇN MÒM TRî GIóP THIÕT KÕ §¦êNG ¤T¤ PGS. TS. trÇn tuÊn hiÖp ths. hªng kim lªng Khoa C«ng tr×nh - Tr−êng §¹i häc GTVT Tãm t¾t: Trªn c¬ së ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c phÇn mÒm hiÖn ®ang ®−îc sö dông ë ViÖt nam hiÖn nay, bμi b¸o ®Ò cËp ®Õn viÖc lùa chän phÇn mÒm thÝch dông vμ vÊn ®Ò hoμn thiÖn nã, h−íng tíi mét hÖ thèng phÇn mÒm ®ång bé, hoμn chØnh trî gióp thiÕt kÕ ®−êng « t«. Summary: Based on analysing, evaluating the softwares which are being used for highway design in Vietnam, this article mentions the selection of suitable software and improving it towards a comprehensive software system for highway design. i. §Æt vÊn ®Ò HiÖn nay, t¹i ViÖt Nam, ®ang l−u hµnh nhiÒu hÖ thèng phÇn mÒm ®· th−¬ng m¹i ho¸ ®−îc s¶n xuÊt trong n−íc còng nh− cña c¸c h·ng n−íc ngoµi ®Ó trî gióp c«ng t¸c thiÕt kÕ ®−êng. Cã thÓ kÓ ra ë ®©y mét sè phÇn mÒm ®· ®−îc giíi thiÖu ë ViÖt Nam: RDS, SMIGS, NOVA - TDN cña c«ng ty tin häc Hµi hoµ, EAGLE POINT SOFTWARE, Microstation Geopak cña h·ng BENTLEY, SoftDesk cña h·ng AUTODESK. §ã lµ nh÷ng phÇn mÒm mang tÝnh c«ng nghiÖp ®Ó trî gióp thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh cã ®é chÝnh x¸c vµ hiÖu suÊt kh¸ cao; tuy nhiªn c¸c phÇn mÒm th−¬ng phÈm dï sao vÉn ch−a thùc sù t−¬ng thÝch víi c¸c ®iÒu kiÖn thùc tÕ mu«n h×nh mu«n vÎ còng nh− c¸c yªu cÇu vµ quy ®Þnh cô thÓ cña tiªu chuÈn ngµnh, nh÷ng ®ßi hái riªng cña tõng c«ng tr×nh... ChÝnh v× vËy nghiªn cøu gãp phÇn hoµn thiÖn nh÷ng phÇn mÒm nµy trong qu¸ tr×nh øng dung lµ mét yªu cÇu cã ý nghÜa khoa häc vµ thùc tiÔn s©u s¾c. ii. Kh¸i qu¸t vÒ c¸c phÇn mÒm n−íc ngoμi C¸c phÇn mÒm do h·ng n−íc ngoµi s¶n xuÊt th−êng cã qui m« rÊt lín víi nhiÒu tÝnh n¨ng ®¸p øng tõ giai ®o¹n kh¶o s¸t, xö lý sè liÖu ®Õn thiÕt kÕ vµ thËm chÝ phôc vô cho c¶ c«ng t¸c qu¶n lý dù ¸n trong qu¸ tr×nh thi c«ng. ViÖc kh¶o s¸t thu thËp c¸c sè liÖu cã thÓ thùc hiÖn b»ng c¸c c«ng nghÖ rÊt hiÖn ®¹i nh−: Chôp ¶nh vÖ tinh, chôp ¶nh hµng kh«ng hoÆc ®o ®¹c trùc tiÕp b»ng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö hoÆc
ph−¬ng ph¸p cæ ®iÓn. C¸c sè liÖu ®Çu vµo cuèi cïng ®−îc lËp thµnh m¹ng tam gi¸c ®¹c (TIN), dùa trªn TIN nµy ch−¬ng tr×nh cã thÓ vÏ ®−êng ®ång møc vµ thÓ hiÖn ®Þa h×nh ë d¹ng kh«ng gian 3 chiÒu, còng trªn m« h×nh ®ã ng−êi sö dông cã thÓ v¹ch b×nh ®å tuyÕn, thiÕt kÕ tr¾c däc, tr¾c ngang vµ nhËn ®−îc khèi l−îng ®µo, ®¾p vµ c¸c kÕ qu¶ kh¸c mét c¸ch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c. Mét ®iÓm m¹nh n÷a cña c¸c phÇn mÒm nµy lµ t¹o ra mèi liªn hÖ nhiÒu chiÒu vµ khÐp kÝn gi÷a c¸c ®èi t−îng: B×nh ®å ↔Tr¾c däc ↔Tr¾c ngang. Nh×n chung c¸c phÇn mÒm do c¸c h·ng n−íc ngoµi s¶n xuÊt nµy ®−îc chia thµnh ba nhãm: - Nhãm ch¹y dùa trªn mét hÖ thèng CAD, - Nhãm ch¹y ®éc lËp - Nhãm ch¹y trªn c¶ hÖ thèng CAD vµ ®éc lËp. Riªng hÖ thèng CAD l¹i ®ang tån t¹i hai hÖ thèng rÊt m¹nh ®ã lµ AutoCAD cña h·ng AutoDesk vµ Microstation cña h·ng Bentley vµ mçi hÖ thèng CAD nµy ®Òu cã sè l−îng øng dông ®−îc x©y dùng dùa trªn nã t−¬ng ®−¬ng c¶ vÒ mÆt sè l−îng còng nh− chøc n¨ng. Cã thÓ kÓ ra ®©y mét sè phÇn mÒm tiªu biÓu thuéc ba nhãm trªn hiÖn ®ang ®−îc l−u hµnh ë ViÖt nam ®ã lµ: - Nhãm dùa trªn hÖ thèng CAD: + HÖ thèng AutoCAD: SoftDesk cña h·ng AutoDesk, EaglePoint Software, MXRoad... + HÖ thèng Microstation: Geopak cña h·ng Bentley, MXRoad.... - Nhãm ch¹y ®éc lËp: RDS, SMIGS... - Nhãm ch¹y trªn c¸c hÖ thèng CAD vµ ®éc lËp: MXRoad... 1. Nh÷ng −u ®iÓm Trong sè c¸c phÇn mÒm cña n−íc ngoµi, SoftDesk ®−îc sö dông phæ biÕn nhÊt ë ViÖt nam, ®−îc x©y dùng trªn nÒn t¶ng AutoCAD, mét hÖ thèng CAD ®−îc rÊt nhiÒu ng−êi sö dông, SoftDesk cã nh÷ng −u thÕ sau: - Kh¶ n¨ng phong phó trong viÖc xö lý vµ nhËp sè liÖu ®Çu vµo tõ c¸c nguån còng nh− tõ ®Þnh d¹ng sè liÖu kh¸c nhau. Mét trong nh÷ng kh¶ n¨ng næi bËt ®ã lµ viÖc nhËn d¹ng ®−îc ®−êng ®ång møc tõ ¶nh quÐt, - Kh¶ n¨ng t−¬ng t¸c cao trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ, - Kh¶ n¨ng qu¶n lý tËp trung mét dù ¸n thiÕt kÕ gåm nhiÒu tuyÕn ®−êng dµi nhiÒu c©y sè vµ qui ho¹ch mÆt b»ng cho tho¸t n−íc, cho khu d©n c−, khu c«ng nghiÖp trong mét d÷ liÖu dù ¸n tËp trung. §iÒu nµy rÊt cã lîi cho viÖc trao ®æi d÷ liÖu gi÷a c¸c ngµnh liªn quan, gi¶m bít ®−îc thêi gian, chi phÝ trong viÖc thu thËp sè liÖu phôc vô cho c¸c ngµnh kh¸c nhau khi ph¶i thùc hiÖn c¸c dù ¸n qui ho¹ch ph¸t triÓn h¹ tÇng c¬ së. - Kh¶ n¨ng t¹o lËp ®Þa h×nh kh«ng giíi h¹n sè l−îng ®iÓm vµ khai th¸c m« h×nh ®ã cho thiÕt kÕ,
- Cho phÐp nhiÒu ng−êi cïng tiÕn hµnh thiÕt kÕ trªn mét ®å ¸n thiÕt kÕ. §iÒu nµy rÊt cã lîi cho m« h×nh lµm viÖc theo nhãm mµ c¸c thµnh viªn trong nhãm ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau, - TÊt c¶ c¸c sè liÖu vÒ m« h×nh ®−îc l−u tr÷ theo cïng mét ®Þnh d¹ng, dÔ kÕt hîp, so s¸nh, ph©n tÝch, cho phÐp t¨ng ®é chÝnh x¸c khi m« pháng, - §−îc sö dông réng r·i bëi nhiÒu t− vÊn quèc tÕ, SoftDesk trë nªn ngµy cµng hoµn thiÖn vµ phæ biÕn t¹i nhiÒu n−íc trong khu vùc vµ thÕ giíi, - Nhê tËn dông ®−îc c«ng nghÖ COM (Component Object Model) trong SoftDesk, mét c«ng nghÖ ph¸t triÓn phÇn mÒm l¾p r¸p míi nhÊt hiÖn nay, viÖc t¹o ra c¸c m«®un chøc n¨ng míi trong SoftDesk, kÕ thõa ®−îc tÝnh n¨ng m¹nh mÏ cña nã trong xö lý sè liÖu, lËp m« h×nh ®Þa h×nh, qu¶n lý d÷ liÖu dù ¸n v.v… trë nªn dÔ dµng, tiÖn dông. 2. Mét sè h¹n chÕ Bªn c¹nh nh÷ng −u ®iÓm, SoftDesk còng cã kh¸ nhiÒu h¹n chÕ trong thùc tÕ sö dông nh−: - Trong thiÕt kÕ tr¾c däc: ChØ míi dõng l¹i ë viÖc ng−êi thiÕt kÕ ph¶i nhËp cao ®é thiÕt kÕ dùa trªn nh÷ng khèng chÕ do hä quyÕt ®Þnh. - Trong thiÕt kÕ b×nh ®å: ViÖc thùc hiÖn më réng trong ®−êng cong b»ng ch−a thùc sù thuËn tiÖn. Ng−êi dïng ph¶i vÏ phÇn më réng ®ã lªn b×nh ®å tuyÕn b»ng lÖnh cña AutoCAD, chø SoftDesk kh«ng tù ®éng tr¶ b¶ng yÕu tè ®−êng cong tõ qui tr×nh thiÕt kÕ ®−îc nh− mét sè phÇn mÒm trong n−íc ®· lµm. Kh«ng tªn cäc trªn b×nh ®å v× SoftDesk qu¶n lý cäc theo lý tr×nh chø kh«ng theo kh¸i niÖm tªn cäc nh− chóng ta vÉn th−êng dïng. - Trong thiÕt kÕ tr¾c ngang: chØ thiÕt kÕ ®−îc ®−êng míi, kh«ng cã ®¸nh cÊp khi ®¾p trªn s−ên dèc, kh«ng tÝnh ®−îc ®µo vËt liÖu kh«ng thÝch hîp, kh«ng cã thiÕt kÕ ®Æc biÖt cho nÒn ®−êng ®¾p trªn ®Êt yÕu v.v… - ThiÕt kÕ cÇu, cèng: MÆc dï cã nh÷ng c«ng cô ph©n tÝch thñy v¨n rÊt tèt nh−ng cho ra kÕt qu¶, nhÊt lµ c¸c b¶n vÏ ch−a ®ñ th«ng tin ®Ó phôc vô tÝnh to¸n khèi l−îng kÕt cÊu vµ triÓn khai thi c«ng ë ngoµi thùc ®Þa. - XuÊt khèi l−îng, b¶n vÏ: Khèi l−îng ®−îc xuÊt ra chØ gåm cã ®µo ®¾p nÒn, c¸c líp kÕt cÊu mÆt ®−êng vµ c¸c diÖn tÝch cña bé phËn kh¸c nh−: bã vØa, d¶i ph©n c¸ch. Kh«ng ph©n biÖt ®−îc c¸c khèi l−îng ®µo khu«n, ®µo h÷u c¬, c¸c lo¹i vËt liÖu ®¾p. Cßn c¸c b¶n vÏ, nhÊt lµ tr¾c ngang vµ tr¾c däc th× ch−a ®¸p øng ®−îc yªu cÇu chuÈn vµ chi tiÕt... iii. Kh¸i qu¸t vÒ c¸c phÇn mÒm trong n−íc C¸c phÇn mÒm s¶n xuÊt trong n−íc th−êng cã qui m« nhá h¬n vµ ®· cã thÓ ®¸p øng phÇn nµo néi dung c«ng viÖc nh−ng c¸c phÇn mÒm nµy (trõ NOVA-TDN) ch−a tËn dông ®−îc b×nh ®å s½n cã vµ cho phÐp thùc hiÖn viÖc v¹ch tuyÕn theo nhiÒu ph−¬ng ¸n kh¸c nhau mµ kh«ng ph¶i ®i kh¶o s¸t thu thËp l¹i sè liÖu ë ngoµi thùc ®Þa. Cã thÓ kÓ ra mét sè phÇn mÒm tiªu biÓu ®−îc s¶n xuÊt trong n−íc: Alpha cña ®¹i häc B¸ch khoa HCM, TKD cña ®¹i häc giao th«ng vËn t¶i, NOVA-TDN cña c«ng ty phÇn mÒm Hµi hßa. Ngoµi ra cßn mét sè phÇn mÒm kh¸c do ®¬n vÞ hoÆc c¸ nh©n ®ang ho¹t ®éng trong lÜnh vùc t− vÊn thiÕt kÕ tù viÕt ra.
1. ¦u ®iÓm C¸c −u ®iÓm chÝnh cña nh÷ng phÇn mÒm nµy lµ: - D÷ liÖu vµo phï hîp víi ph−¬ng ph¸p th«ng th−êng vµ tr×nh ®é cña c¸c t− vÊn ®Þa ph−¬ng. - §¬n gi¶n trong sö dông. - Truy xuÊt kÕt qu¶ thiÕt kÕ (b¶n vÏ, b¶ng biÓu) phï hîp víi qui tr×nh hiÖn hµnh. - Kh¶ n¨ng øng dông trong thùc tiÔn cao vµ triÓn khai dÔ dµng. - TÝnh c¬ ®éng cao, phï hîp víi c¸c dù ¸n thuÇn tuý vÒ ®−êng bé. 2. Mét sè h¹n chÕ C¸c h¹n chÕ chÝnh cña nh÷ng phÇn mÒm nµy lµ: - ChØ giíi h¹n ë mét sè chøc n¨ng thuÇn tuý vÒ nhËp sè liÖu, thiÕt kÕ tuyÕn, tr¾c däc, tr¾c ngang - Cßn tån t¹i mét sè lçi kh¸ s¬ ®¼ng trong lËp tr×nh nh−: khi thùc hiÖn lÖnh ®¸nh cÊp tù ®éng dÉn ®Õn viÖc ®¸nh cÊp trªn c¶ nh÷ng ®o¹n ®· ®µo hoµn toµn, viÖc thiÕt kÕ r·nh vÉn cßn sai trong phÇn mÒm NOVA-TDN. - Kh¶ n¨ng tuú biÕn thÊp. §iÒu nµy h¹n chÕ ®¸ng kÓ trong viÖc ®¸p øng yªu cÇu thùc tiÔn. Tãm l¹i: C¸c phÇn mÒm th−¬ng phÈm hiÖn cã kh¸ nhiÒu nh−ng ch−a cã phÇn mÒm nμo ®¸p øng ®−îc trän vÑn yªu cÇu thiÕt kÕ, viÖc tån t¹i song song cña c¸c phÇn mÒm nμy lμ minh chøng cho ®iÒu ®ã.ViÖc tæ chøc ®¸nh gi¸ mét c¸ch nghiªm tóc c¸c phÇn mÒm nμy ®Ó tõ ®ã cã thÓ ®−a ra nh÷ng kÕt luËn x¸c ®¸ng, lùa chän phÇn mÒm thÝch dông, nghiªn cøu gãp phÇn hoμn thiÖn nh»m cã ®−îc mét bé phÇn mÒm hoμn chØnh ch¾c ch¾n ®·, ®ang thu hót sù quan t©m, sù nç lùc cè g¾ng cña nh÷ng ng−êi lμm ®−êng ViÖt nam vμ lμ mét vÊn ®Ò cã ý nghÜa khoa häc vμ thùc tiÔn s©u s¾c. iv. TiÕn tíi hoμn thiÖn phÇn mÒm thiÕt kÕ ®−êng « t« Trong bèi c¶nh hiÖn nay, chóng ta kh«ng thÓ vµ kh«ng cÇn thiÕt b¾t tay vµo x©y dùng mét hÖ thèng phÇn mÒm míi hoµn toµn mµ ph¶i kÕ thõa ®−îc nh÷ng thµnh tùu cña c¸c hÖ thèng hiÖn h÷u. Qua t×m hiÓu c¸c hÖ thèng phÇn mÒm trªn, chóng t«i thÊy SOFTDESK cña h·ng AutoDesk héi tô nhiÒu −u ®iÓm h¬n c¶ vµ cã nhiÒu tÝnh n¨ng cho phÐp chóng ta lùa chän nh− lµ mét phÇn mÒm chñ ®¹o lµm c¬ së cho nh÷ng c¶i tiÕn, hoµn thiÖn. H·ng AutoDesk ®· cung cÊp cïng víi SoftDesk M« h×nh ®èi t−îng ActiveX ®Ó ta cã thÓ lËp tr×nh t¹o tïy biÕn nh»m thuÇn phôc SoftDesk. Theo h−íng nµy chóng cã thÓ dÔ dµng lËp ra c¸c m«®un ch−¬ng tr×nh míi ch¹y cïng víi SoftDesk ®Ó kh¾c phôc nh÷ng nh−îc ®iÓm cña SoftDesk. Víi c«ng cô ph¸t triÓn ®Çy triÓn väng nµy sÏ cã thÓ dÔ dµng lËp ra ®−îc c¸c m«®un sau: - M«®un hoµn thiÖn c¸c b¶n vÏ cho phï hîp víi qui tr×nh, qui ph¹m hiÖn hµnh. M«®un nµy sÏ ®¶m nhiÖm lu«n viÖc thiÕt kÕ tr¾c ngang ®−êng n©ng cÊp, thiÕt kÕ tr¾c ngang ®Æc biÖt vµ h¬n
n÷a cã thÓ sÏ liªn kÕt ®−îc vÊn ®Ò thiÕt kÕ h×nh häc víi c¬ häc nh−: thiÕt kÕ t−êng ch¾n, æn ®Þnh m¸i dèc, xö lý ®Êt yÕu...v.v - M«®un kiÓm tra tiªu chuÈn thiÕt kÕ hîp lý tuyÕn trªn b×nh ®å vµ tr¾c däc gåm cã : kiÓm tra tÇm nh×n, sù phèi hîp gi÷a tr¾c däc vµ b×nh ®å vµ h¬n n÷a sÏ ®−a ra ®−îc kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ chÊt l−îng thiÕt kÕ tuyÕn. - M«®un thiÕt kÕ tr¾c däc tèi −u vµ dÉn tíi viÖc t×m ®−îc tuyÕn tèi −u trªn b×nh ®å. Tãm l¹i, ta cã hai c¸ch ®Ó thùc hiÖn lËp tr×nh tuú biÕn SOFTDESK ®−îc h·ng AutoDesk hç trî, ®ã lµ: C¸ch 1: TÊt c¶ ®èi t−îng trong SOFTDESK nh−: b×nh ®å tuyÕn, tr¾c däc, tr¾c ngang ®Òu cã thÓ xuÊt ra tÖp v¨n b¶n theo chuÈn ASCII. Chóng ta chØ viÖc lËp ch−¬ng tr×nh ®Ó ®äc c¸c gi¸ trÞ kÕt xuÊt nµy vµ thÓ hiÖn l¹i b¶n vÏ hoÆc tÝnh to¸n thªm mét sè h¹ng môc khèi l−îng theo yªu cÇu cña qui tr×nh hiÖn hµnh hoÆc ®ßi hái cô thÓ cña c«ng t¸c thiÕt kÕ. C¸ch nµy cã −u ®iÓm lµ dÔ lËp tr×nh, ch−¬ng tr×nh ch¹y nhanh nh−ng cã nh−îc ®iÓm lµ khi cã sù thay ®æi thiÕt kÕ trong SOFTDESK th× ph¶i xuÊt l¹i tÖp råi ch−¬ng tr×nh míi xö lý ®−îc. NÕu chØ cã nhu cÇu thÓ hiÖn l¹i b¶n vÏ nh− lµ b−íc cuèi cïng ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c thiÕt kÕ th× c¸ch nµy hoµn toµn phï hîp. H×nh 1, 2 giíi thiÖu vÝ dô tr¾c ngang do SOFTDESK t¹o ra vµ sau khi ®· lËp tr×nh xö lý tÝnh to¸n, kÕt xuÊt mét sè h¹ng môc cho phï hîp víi yªu cÇu cña dù ¸n n©ng cÊp quèc lé 18 ®o¹n B¾c Ninh - Chi Linh. H×nh1. B¶n vÏ tr¾c ngang do SOFTDESK t¹o ra H×nh 2. B¶n vÏ tr¾c ngang sau khi xö lý l¹i C¸ch 2: Sö dông m« h×nh §èi t−îng ActiveX (ActiveX Object Model)
SOFTDESK tõ phiªn b¶n 2000 ®· cung cÊp M« h×nh §èi t−îng ActiveX qua ba th− viÖn kiÓu (Type Library), ®èi víi phiªn b¶n 2004 cã ba th− viÖn kiÓu cô thÓ sau: • AEC Base 4.0 Application Library (AecXUiBase40.tlb) • AEC Base 4.0 Object Library (AecXBase40.tlb) • Autodesk Land 4.0 Type Library. TÊt c¶ th− viÖn kiÓu nµy cung cÊp kh¶ n¨ng truy cËp ®Õn tÊt c¶ ®èi t−îng, thuéc tÝnh, ph−¬ng thøc vµ t×nh huèng trong Autodesk Land Desktop. M« h×nh §èi t−îng ActiveX lµ mét giao diÖn cã trong Autodesk Land Desktop vµ Autodesk Civil Design. Nã kh«ng ph¶i lµ mét sù thay thÕ cho giao diÖn AutoCAD ActiveX nh−ng lµ mét më réng cña giao diÖn ®ã. Th«ng qua M« h×nh §èi t−îng ActiveX, ta cã thÓ t¹o ra vµ so¹n th¶o d÷ liÖu dù ¸n. Th«ng qua AutoCAD ActiveX, ta cã thÓ t¹o ra vµ söa ®æi nh÷ng thùc thÓ trong b¶n vÏ CAD. Cã rÊt Ýt sù trïng lÆp gi÷a hai m« h×nh ®èi t−îng nµy. M« h×nh §èi t−îng ActiveX cung cÊp rÊt Ýt sù t−¬ng t¸c víi b¶n vÏ CAD. M« h×nh §èi t−îng ActiveX kh«ng cã giao diÖn ng−êi dïng. AutoCAD ActiveX cung cÊp nh÷ng thø ®ã (vµ nh÷ng chi tiÕt kh¸c). Sö dông AutoCAD ActiveX ta cã thÓ vÏ vµ so¹n th¶o nh÷ng thùc thÓ AutoCAD, còng nh− nh¾c ng−êi dïng cho sù chän läc hoÆc sù t¹o thµnh thùc thÓ. M« h×nh §èi t−îng ActiveX cung cÊp kh¶ n¨ng truy nhËp ®Õn c¸c ®èi t−îng sau: + B×nh ®å tuyÕn: B×nh ®å tuyÕn gåm c¸c ®o¹n th¼ng, ®o¹n cong trßn vµ xo¾n èc. M« h×nh §èi t−îng ActiveX cho phÐp t¹o, sö dông vµ ghi l¹i tuyÕn trªn b×nh ®å + §Þa h×nh: M« h×nh ®Þa h×nh 3D cã thÓ ®−îc t¹o ra tõ sè liÖu ®Çu vµo kh¸c nhau. Th«ng qua m« h×nh §èi t−îng ActiveX ta cã thÓ t¹o vµ truy vÊn m« h×nh ®Þa h×nh 3D nµy ®Ó thu ®−îc c¸c th«ng tin nh−: c¸c ®iÓm l−íi tam gi¸c ®¹c, cao ®é ®−êng ®ång møc, ®−êng ph©n thñy, khèi l−îng san nÒn v.v… + C¬ së d÷ liÖu ®iÓm COGO: Mçi dù ¸n trong SoftDesk ®Òu cã mét C¬ së d÷ liÖu ®iÓm COGO. Th«ng qua m« h×nh §èi t−îng ActiveX ta cã thÓ thªm, xãa vµ söa ®iÓm COGO. C¸c nhãm ®iÓm vµ khãa m« t¶ ®iÓm còng cã thÓ ®−îc truy nhËp qua m« h×nh §èi t−îng ActiveX nµy. + Tr¾c däc: D÷ liÖu tr¾c däc ®−îc biÓu thÞ qua hai tËp gi¸ trÞ, ®ã lµ: ®−êng tù nhiªn vµ ®−êng ®á. §−êng tù nhiªn bao gåm sè liÖu ®−îc lÊy mÉu tõ bÒ mÆt ®Þa h×nh däc theo tuyÕn ®−êng. §−êng ®á gåm cã c¸c ®iÓm ®æi dèc biÓu thÞ cao ®é thiÕt kÕ cña tuyÕn ®−êng. Qua m« h×nh ®èi t−îng ActiveX ta cã thÓ lËp tr×nh ®Ó tù ®éng lÊy mÉu sè liÖu ®−êng tù nhiªn khi cã thay ®æi tim tuyÕn trªn b×nh ®å vµ tù ®éng thay ®æi ®iÓm ®æi dèc ®Ó ®¹t ®−îc mét môc ®Ých cÇn thiÕt nµo ®ã. + Tr¾c ngang: Tr¾c ngang vµ siªu cao thÓ hiÖn mÆt c¾t t¹i nh÷ng lý tr×nh däc theo tuyÕn. Víi mçi tr¾c ngang, d÷ liÖu ®−îc biÓu thÞ nh− mét tËp hîp nh÷ng m· ®iÓm vµ bÒ mÆt, nh− mÆt ®Êt tù nhiªn, mÆt trªn, bÒ mÆt taluy, nh÷ng khu«n mÉu (kÕt cÊu ¸o ®−êng...) vµ nh÷ng kÕt cÊu phô trî (bã vØa, d¶i ph©n c¸ch...). Tr¾c ngang cã thÓ ®−îc chÌn vµo trong b¶n vÏ b»ng lÖnh cña
m« h×nh §èi t−îng ActiveX nh− mét khèi tr¾c ngang (CrossSectionBlock) ®Ó cã thÓ thªm nh÷ng yÕu tè kh¸c cho phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ. Qu¸ tr×nh thiÕt kÕ vµ ¸p khu«n mÉu, bé phËn l¾p r¸p, më réng vµ siªu cao lµ thñ tôc phøc t¹p. V× lý do nµy m« h×nh §èi t−îng ActiveX chØ cung cÊp kh¶ n¨ng truy cËp d÷ liÖu ®Ó xö lý vµ t¹o chó thÝch theo yªu cÇu chø kh«ng cã kh¶ n¨ng söa ®æi nh÷ng th«ng tin nµy, ta ph¶i dïng lÖnh cña CIVIL DESIGN ®Ó thùc hiÖn viÖc thay ®æi th«ng tin trªn. + §Êt x©y dùng: Nh÷ng tËp hîp l« ®Êt cho phÐp truy nhËp tíi c¬ së d÷ liÖu L« ®Êt vµ cho phÐp L« ®Êt ®−îc x¸c ®Þnh sÏ ® − îc chän trong b¶n vÏ. T − ¬ng tù nh− tim tuyÕn, l« ®Êt ® − îc t¹o ra tõ nh÷ng thùc thÓ h×nh häc vµ cã thÓ truy vÊn ®−îc b»ng c¸ch sö dông tËp hîp ParcelEntities. S¬ ®å ph¸t triÓn øng dông dùa trªn c«ng nghÖ m« h×nh §èi t−îng ActiveX vµ AutoCAD ActiveX ®−îc giíi thiÖu ë (H×nh 3): Delphi J++ VB MS Word VBA C++ MS Excel VBA AutoCAD VBA - AutoCAD ActiveX - M« h×nh §èi t−îng ActiveX (Land desktop) øng dông AutoCAD, Drawing.dwg H×nh 3. S¬ ®å ph¸t triÓn øng dông m« h×nh §èi t−îng ActiveX vμ AutoCAD ActiveX Nh− vËy, b»ng c¸ch sö dông kÕt hîp c¶ hai giao diÖn: m« h×nh §èi t−îng ActiveX vµ AutoCAD ActiveX, cã thÓ dÔ dµng tïy biÕn SOFTDESK cho môc ®Ých hoµn thiÖn phÇn mÒm. ¦ u ®iÓm lín nhÊt cña viÖc sö dông c¸ch nµy lµ: - M« h×nh ®èi t−îng cã thÓ ®−îc truy cËp bëi nhiÒu ng«n ng÷ vµ m«i tr−êng lËp tr×nh kh¸c nhau (VBA, VB, C++, J++ vµ c¸c ng«n ng÷ lËp tr×nh cã hç trî Automation nh− : Delphi…) vµ bëi c¸c tr×nh øng dông kh¸c nh− Microsoft Word VBA hoÆc Microsoft Excel VBA. Do ®ã ng−êi ph¸t triÓn cã rÊt nhiÒu lùa chän ®Ó sö dông ng«n ng÷ lËp tr×nh ®óng së tr−êng cña m×nh. - V× sö dông m« h×nh ®èi t−îng COM, mét tiÖn Ých ®−îc ®ãng gãi ë møc cao, nªn ta kh«ng cÇn quan t©m nã ®−îc thiÕt kÕ thÕ nµo mµ chØ quan t©m ®Õn thuéc tÝnh, ph−¬ng thøc vµ t×nh huèng mµ nã cung cÊp ®Ó tõ ®ã viÕt ra ®−îc c¸c phÇn mÒm míi thõa kÕ ®−îc tÝnh n¨ng cña nã vµ cã thªm nhiÒu tÝnh n¨ng míi.
v. KÕt luËn vμ kiÕn nghÞ - HiÖn tån t¹i nhiÒu phÇn mÒm øng dông thiÕt kÕ ®−êng « t«, nh−ng ch−a cã phÇn mÒm nµo ®¸p øng ®−îc trän vÑn yªu cÇu thiÕt kÕ, viÖc tån t¹i song song cña c¸c phÇn mÒm nµy lµ minh chøng cho ®iÒu ®ã. §· ®Õn lóc cÇn cã sù ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ mét c¸ch nghiªm tóc c¸c phÇn mÒm nµy, lùa chän phÇn mÒm thÝch dông nhÊt lµm c¬ së cho c¸c nghiªn cøu hoµn thiÖn tiÕp theo, nh»m x©y dùng ®−îc mét hÖ thèng phÇn mÒm phôc vô thiÕt kÕ ®−êng « t« mét c¸ch ®ång bé, hoµn chØnh. - Trªn ®©y chØ lµ nh÷ng ®¸nh gi¸ dùa trªn kinh nghiÖm sö dông c¸c phÇn mÒm trong thùc tÕ. Ch¾c ch¾n cßn nhiÒu vÊn ®Ò ph¶i bµn vÒ chÊt l−îng cña c¸c phÇn mÒm ®ang l−u hµnh nhÊt lµ c¸c phÇn mÒm ®−îc s¶n xuÊt trong n−íc. HiÖn nay, t¹i ViÖt Nam, trong lÜnh vùc phÇn mÒm øng dông nãi chung vµ trong ngµnh giao th«ng nãi riªng, c¶ nhµ s¶n xuÊt lÉn ng−êi sö dông ®Òu bÊt cËp vÒ th«ng tin vµ kiÕn thøc trong viÖc ®¸nh gi¸ chÊt l−îng phÇn mÒm. V× vËy, viÖc s¶n xuÊt, thÈm ®Þnh ®Þnh vµ tiªu thô s¶n phÈm ch−a thùc sù khoa häc, ®é tin cËy vµ hiÖu qu¶ ch−a cao. Víi sù ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin vµ tin häc øng dông nh− hiÖn nay, ®· ®Õn lóc c¸c ngµnh nãi chung vµ ngµnh GTVT nãi riªng cÇn cã mét tæ chøc “ ph¸t triÓn vµ qu¶n lý chÊt l−îng c¸c hÖ thèng phÇn mÒm”®Ó c«ng nghÖ tin häc thùc sù trë thµnh c«ng cô trî gióp ®¾c lùc, tin cËy vµ hiÖu qu¶. - ViÖc kÕ thõa, ph¸t triÓn, hoµn thiÖn phÇn mÒm lu«n lµ mét ®ßi hái mang tÝnh biÖn chøng vµ cÊp thiÕt. SoftDesk ®−îc thiÕt kÕ nh− lµ mét tr×nh øng dông cã kiÕn tróc më víi nhiÒu cÊp ®é giao diÖn, cïng víi m« h×nh §èi t−îng ActiveX vµ AutoCAD ActiveX lµm cho viÖc lËp tr×nh can thiÖp vµo c¸ch thøc ho¹t ®éng vµ thÓ hiÖn b¶n vÏ theo yªu cÇu ®Æc thï trë nªn kh¶ thi vµ dÔ dµng. Chóng ta cã thÓ t¹o ra ®−îc phÇn mÒm phôc vô thiÕt kÕ phï hîp víi qui tr×nh, qui ph¹m hiÖn hµnh vµ víi yªu cÇu cô thÓ cña dù ¸n thiÕt kÕ c«ng tr×nh hiÖn t¹i còng nh− trong t−¬ng lai trªn nÒn t¶ng cña SoftDesk. H¬n n÷a bµi to¸n thiÕt kÕ tèi −u ®−êng « t« cã c¬ héi rÊt lín trë thµnh hiÖn thùc nhê tËn dông ®−îc c«ng nghÖ lËp tr×nh nµy. - Trong xu h−íng toµn cÇu ho¸ nh− hiÖn nay, viÖc nghiªn cøu triÓn khai øng dông c¸c hÖ thèng phÇn mÒm th−¬ng phÈm, ph¸t triÓn, bæ sung vµ hoµn thiÖn nã lµ c¸ch lµm thiÕt thùc, cã hiÖu qu¶ trong chiÕn l−îc ®i t¾t, ®ãn ®Çu phôc vô c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc. - Cïng víi viÖc thèng nhÊt hãa c¸c tiªu chuÈn x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng, viÖc nghiªn cøu ®−a vµo ¸p dông thèng nhÊt c¸c hÖ thèng phÇn mÒm trî gióp thiÕt kÕ, qu¶n lý x©y dùng lµ mét yªu cÇu thùc sù cÇn thiÕt ®Ó n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vµ chÊt l−îng c«ng tr×nh giao th«ng, gãp phÇn ®¶m b¶o hiÖu qu¶ ®Çu t− vµ ®¸p øng yªu cÇu héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Tµi liÖu tham kh¶o [1]. C¸c tµi liÖu h−íng dÉn sö dông c¸c phÇn mÒm: SoftDesk, GEOPAK, NOVA-TDN, ALPHA... [2]. NguyÔn Ngäc C−êng (Tæng hîp vμ biªn dÞch). AutoCAD toµn tËp, T¹o tïy biÕn vµ lËp tr×nh. Thµnh phè Hå ChÝ Minh, 2001. [3]. Hªng Kim Lªng. LËp mét sè phÇn mÒm trî gióp thiÕt kÕ ®−êng «t«. LuËn ¸n th¹c sü, §¹i häc GTVT - 2000♦