intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Mô hình bảo hiểm tiền trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

102
lượt xem
15
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mô hình bảo hiểm tiền trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế. Bảo hiểm tiền gửi và các dặc trưng của bảo hiểm tiền gửi. Bảo hiểm tiền gửi đã xuất hiện từ rất lâu trên thế giới. Từ năm 1829 hoạt động bảo hiểm tiền gửi công khai được thực hiện tại Mĩ nhằm phòng ngừa sự đổ vỡ mang tính chất định kì của ngân hàng vào thế kỉ XIX. Từ năm 1829 hoạt động bảo hiểm tiền gửi công khai được thực hiện tại Mĩ nhằm phòng ngừa sự đổ vỡ mang tính chất định...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Mô hình bảo hiểm tiền trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi TS. Lª ThÞ Thu Thuû * pháp lí cho các kho n g c (và thư ng c lãi) 1. B o hi m ti n g i và các c trưng c a các kho n ti n g i”,(1) hay “BHTG là c a b o hi m ti n g i B o hi m ti n g i (BHTG) ã xu t hi n chính sách b o m t t c ho c m t ph n t r t lâu trên th gi i. T năm 1829 ho t ti n g i cùng lãi nh p g c trên tài kho n ti n ng BHTG công khai ư c th c hi n t i Mĩ g i s ư c thanh toán cho ngư i g i ti n nh m phòng ng a s v mang tính ch t khi ngân hàng nh n ti n g i b phá s n hay m t kh năng thanh toán”.(2) nh kì c a ngân hàng vào th k XIX. Nhưng n năm 1933, cơ quan BHTG công V y BHTG là lo i hình b o hi m, theo khai c a nhà nư c Mĩ m i ra i (FDIC) ó b o m nghĩa v chi tr trong tương lai nh m c ng c lòng tin c a nhân dân vào h các kho n ti n g i cho ngư i g i ti n t i các th ng ngân hàng, b o v ngư i g i ti n. T t ch c tham gia BHTG khi các t ch c này ó cho n nay, các qu c gia trên th gi i g p r i ro d n n tình tr ng không có kh cũng l n lư t cho ra i các t ch c BHTG năng thanh toán các kho n n n h n b bu c nh m b o v ngư i g i ti n trư c nguy cơ gi i th ho c phá s n. phá s n c a các t ch c tài chính, m b o BHTG có th ư c th c hi n trong ph m s n nh c a h th ng ngân hàng và h n vi h n ch (các kho n ti n g i ư c b o hi m n m t gi i h n nh t nh)(3) ho c ư c b o ch các cu c kh ng ho ng tài chính. V y BHTG là gì? Có th hi u BHTG là lo i hình hi m hoàn toàn (m i ngư i g i ti n và t t c các kho n ti n g i u ư c b o hi m)(4) ph b o hi m v i nh ng c i m riêng so v i các lo i hình b o hi m khác? Hi n nay, pháp thu c vào i u ki n kinh t - xã h i c a t ng lu t c a các nư c thư ng không ưa ra khái nư c, trong t ng giai o n khác nhau. Ví d , ni m v BHTG nói chung mà ch xác nh vào th i kì n n kinh t n nh, th trư ng tài m c tiêu, mô hình BHTG, li t kê các ho t chính phát tri n, các qu c gia thư ng áp ng c a t ch c BHTG. Tuy nhiên, m t d ng cơ ch b o hi m có gi i h n các kho n nh nghĩa c th , rõ ràng v BHTG là h t ti n g i nh m c ng c lòng tin c a công s c c n thi t i v i công chúng g i ti n, t o chúng vào h th ng tài chính, duy trì s n s n nh v thanh toán b o hi m và t o nh ho t ng c a h th ng này. Khi n n i u ki n cho vi c x lí các tranh ch p phát kinh t b kh ng ho ng các qu c gia l i áp sinh liên quan n ti n g i. Theo quan i m d ng cơ ch b o hi m hoàn toàn nh m ngăn c a m t s nhà nghiên c u thì BHTG ư c ch n m t cách h u hi u hi n tư ng rút ti n hi u là: “M t cơ ch có gi i h n nhưng * Gi ng viên Khoa lu t i h c qu c gia Hà N i chính th c cung c p s b o m mang tính t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007 67
  2. nghiªn cøu - trao ®æi ng lo t, b i l ngư i g i ti n trong trư ng và khuy n khích tăng trư ng kinh t ; xác h p này hoàn toàn tin tư ng r ng BHTG s nh m c can thi p c a Chính ph iv i b o v quy n l i c a h m t cách tri t khi các thi t h i x y ra khi m t ngân hàng ho c b .(5) ngân hàng nào ó b v. các ngân hàng b BHTG th c hi n nh m m c ích b o v V y BHTG là lo i nghi p v b o hi m ngư i g i ti n, trong ó c bi t chú tr ng phi thương m i. ây là ho t ng không t i ngư i g i ti n “nh ”, thư ng là nh ng nh m m c tiêu sinh l i mà th c hi n nh ng ngư i b h n ch nh t nh trong vi c ti p m c tiêu xã h i, vì l i ích c a c ng ng. c n và kh năng phân tích thông tin c a t i u này phân bi t v i các lo i hình b o hi m ch c nh n ti n g i. Nh ng ngư i này thư ng khác ho t ng theo lu t kinh doanh b o hi m “nh y c m” và d b “t n thương”, b tác như b o hi m nhân th , b o hi m tài s n... ng nhi u hơn b i nh ng thông tin x u, BHTG trên th c t có th ư c th c hi n nh ng n i th t thi t v ngân hàng so v i m t cách công khai ho c ng m, tuy nhiên nh ng ngư i g i ti n khác như các t ch c BHTG công khai s h u ích hơn i v i kinh doanh, các nhà u tư chuyên nghi p. ngư i g i ti n, vì mô hình này ư c lu t Vì s lo l ng c a h nhi u lúc vô căn c , d a pháp i u ch nh, thư ng g n v i trách nhi m trên các ngu n thông tin không chính xác c a t ch c tài chính nhà nư c (t ch c thay cho nên có th d n n hành ng rút ti n m t Nhà nư c b o v quy n l i c a ngư i ng lo t gây nh hư ng không nh t i uy g i ti n), l i ích c a ngư i g i ti n ư c b o tín c a ngân hàng. Vi t Nam, hi n tư ng m b ng nh ng thông tin minh b ch và rút ti n t t i Ngân hàng thương m i c d ch v tư v n c a h th ng BHTG, nh ó ph n Á Châu vào tháng 10/2003 là minh mà ngư i g i ti n bi t cách s d ng ti n m t ch ng i n hình. cách hi u qu nh t, k c khi t ch c tham Ngoài ra, ngư i g i ti n ư c b o v gia BHTG b lâm vào tình tr ng phá s n h quy n l i h p pháp c a mình k c khi h cũng không b “m t tr ng” s ti n g i c a g i ti n các t ch c khác (ch không ph i mình. Thêm vào ó, h th ng BHTG công ch ngân hàng), ví d , g i các t ch c khai giúp c nh báo s m v nh ng “tr c tr c” b o hi m nhân th , các t ch c nh n u thác trong ho t ng và liên quan n kh năng u tư trên th trư ng ch ng khoán, các tài chính c a các t ch c nh n ti n g i, TCTD phi ngân hàng. H luôn có quy n thông qua ó gi m thi u r i ro cho h th ng ư c cung c p các thông tin k p th i, y ngân hàng. Nh có ch c năng giám sát an v cơ ch chính sách liên quan n b o v toàn h th ng mà ho t ng BHTG công ngư i g i ti n. khai thông qua t ch c tài chính nhà nư c có Bên c nh m c ích nêu trên, ho t ng nh ng ưu i m nh t nh so v i b o hi m BHTG còn t o i u ki n cho các ngân hàng c a các qu BHTG. Các qu này ch th c nh , m i thành l p có th c nh tranh ư c hi n ch c năng chi ti n m t cho ngư i g i v i các ngân hàng l n; tăng cư ng ti t ki m ti n sau khi t ch c nh n ti n g i b phá s n. 68 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007
  3. nghiªn cøu - trao ®æi Trong khi ó, b o hi m c a t ch c tài chính ngân hàng. Các nư c khi m i thành l p h nhà nư c không ch th c hi n ch c năng ó th ng BHTG thư ng áp d ng m c phí b o mà còn nh m ngăn ch n s phát tri n c a hi m ng h ng d th c hi n và qu n lí. các kho n n x u, n khó òi, h n ch Tuy nhiên, ch phí này không c p m c nh ng r i ro ti m n d n n s v ca r i ro c a t ng ngân hàng ivih các ngân hàng thông qua ho t ng không th ng nên không m b o tính công b ng, d ch giám sát mà còn c ho t ng h tr tài gây nh ng ph n ng t phía các ngân hàng chính dư i các hình th c cho vay, b o lãnh, “m nh”, có quy mô và uy tín l n trên th mua l i n … cho các ngân hàng trư c khi trư ng. Do v y, xu hư ng nh ng năm 90 c a lâm vào tình tr ng phá s n. th k XX tr l i ây, các nư c chuy n i Ch th tham gia BHTG ch có th là t sang ch tính phí theo m c r i ro. ch c tài chính có nh n ti n g i c a công Theo cách tính phí này, cơ s xác nh t chúng dư i các hình th c nh t nh. V i h l phí BHTG là k t qu phân lo i t ch c th ng BHTG công khai thì s tham gia c a tham gia BHTG. Ngân hàng nào ho t ng các t ch c này là b t bu c nh m t o sân v im c r i ro l n s ph i ch u t l phí chơi bình ng gi a các t ch c này, t o BHTG cao, ngư c l i ngân hàng nào ho t ngu n v n ho t ng cho t ch c BHTG. ng t t, r i ro th p s ư c áp d ng tính phí Bên c nh ó r i ro s ư c phân b cho các th p và còn có th ư c mi n phí. Vi c tính i tư ng a d ng, tránh tình tr ng ch có phí b o hi m theo m c r i ro trong ho t ngân hàng, TCTD y u kém m i mua b o ng c a t ch c tham gia BHTG t o ra cơ hi m còn nh ng ngân hàng, TCTD ho t ch i x bình ng gi a các t ch c này và ng t t thì không mua b o hi m. Trên cơ s th hi n xu th th trư ng trong ho t ng ó làm gi m m c r i ro c a b n thân t BHTG. Bên c nh ó, nó còn góp ph n h n ch r i ro o c(6) phát sinh. N u áp d ng ch c BHTG và gánh n ng c a Chính ph trong vi c h tr tài chính chi tr b o hi m. m t m c phí, các ngân hàng d ho t ng i m này ta th y BHTG khác v i lo i hình b t c n, huy ng v n v i lãi su t cao, ho t b o hi m khác như b o hi m xã h i (có th ng u tư v i r i ro l n và luôn an tâm b t bu c và có th t nguy n) ho c như lo i là các kho n ti n g i c a khách hàng v n hình b o hi m theo lu t kinh doanh b o hi m ư c b o hi m. Trong trư ng h p này h (tham gia hoàn toàn do ý chí các bên). th ng ngân hàng d b lâm vào tình tr ng Phí BHTG là kho n phí do pháp lu t quy kh ng ho ng do các ngân hàng b “y u i”, nh. Các bên tham gia quan h BHTG b , m t uy tín trên thương trư ng và t không th tho thu n v m c phí như các ch c chi tr b o hi m cũng ph i ch u h u lo i hình b o hi m khác. Các h th ng qu n ng n liên quan n các kho n chi phí BHTG trên th gi i thư ng áp d ng m t b o hi m cho ngư i g i ti n. Mĩ là nư c tiên trong hai lo i phí b o hi m là phí ng h ng phong tri n khai cách tính phí b o hi m theo ho c phí căn c vào m c r i ro c a t ng mc r i ro vào năm 1993, m c dù trong t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007 69
  4. nghiªn cøu - trao ®æi th i gian dài k t khi BHTG - FDIC ư c v i ngư i g i ti n. Ngư i n p phí BHTG thành l p vào năm 1933, Mĩ ã áp d ng cơ tách r i ngư i th hư ng b o hi m. Có th ch tính phí ng h ng. Tuy nhiên, vi c tính nói, r i ro ti n g i có m i liên quan m t thi t phí d a vào m c r i ro c a t ng ngân v i ho t ng c a các t ch c nh n ti n g i. hàng cũng òi h i ph i có ngu n l c qu n Vi c xác nh lo i ti n g i nào ư c b o lí h th ng m t cách thích h p và xác nh hi m, là cơ s tính phí BHTG nh kì ph c th nh ng phương pháp, nh ng tiêu chí là thu c vào chính sách ti n t c a m i qu c cơ s tin c y cho vi c phân lo i r i ro c a gia. Nguyên t c ho t ng BHTG nói chung ngân hàng. là b o v ngư i g i ti n nh . Ti n g i ti t Các nư c thư ng d a vào các tiêu chí ki m và ti n g i c a cá nhân b ng n i t là nh tính và nh lư ng tính m c ri lo i ti n g i mà n nay t t c các h th ng ro, tuy nhiên theo xu hư ng gi m d n các BHTG trên th gi i u b o v . Vi c lo i tr tiêu chí nh tính, tăng các tiêu chí nh nh ng kho n ti n g i ư c b o hi m cũng lư ng. Ví d , Pháp cách tính phí này xu t như quy nh m c BHTG t i a nh m gi m hi n t năm 1999 d a vào s k t h p các t thi u r i ro cho chính t ch c BHTG và l an toàn và phân tích r i ro tài chính i nâng cao trách nhi m qu n lí ho t ng kinh v i s lư ng ti n g i c a t ng ngân hàng h i doanh c a các t ch c tham gia BHTG. Các viên. Ngoài ra, m t ch s “r i ro t ng h p” kho n ti n g i không ư c b o hi m thư ng hình thành t 4 tiêu chí là kh năng thanh là ngo i t ho c là c a các t ch c. Vi c toán, kh năng sinh l i, phân tán r i ro và quy t nh b o hi m cho ng ngo i t hay hoán i kì h n gi a tài s n n và tài s n có không là m t v n nan gi i i v i m i cũng ư c s d ng. T i Argentina, t t c các qu c gia. nh ng qu c gia mà ti n g i b ng t ch c ph i tr m t m c phí cơ s cho công ngo i t chi m t l th p, các giao d ch ch ti BHTG và tr thêm m c phí b sung ư c y u ư c th c hi n thông qua ng n i t thì tính toán theo phương pháp nh lư ng - vi c lo i tr i tư ng b o hi m là ng nh tính cho các ngân hàng khác nhau. M c ngo i t là i u d dàng ư c ch p nh n. phí b sung khác nhau cho t ng ngân hàng nh ng nư c ang phát tri n, vi c lo i tr ư c tính căn c vào nh ng tiêu chí c a h ng ngo i t thư ng g n v i lí do t ch c th ng CAMELS c a cơ quan thanh tra và BHTG không có s ngo i t thanh nh ng ch s xác nh m c vư t ho c thi u toán cho ngư i g i ti n khi s ki n b o hi m x y ra.(9) Ti n g i liên ngân hàng thư ng v n so v i m c t i thi u b t bu c và ch t lư ng tín d ng.(7) Cơ quan b o hi m c a Mĩ không ư c b o hi m vì ây là ti n g i c a cũng xem xét ánh giá m c r i ro c a các t ch c kinh doanh tr c ti p ti n t , có ngân hàng thông qua h th ng CAMELS.(8) cơ h i ti p c n t t các thông tin và ki m soát ư cm c r i ro i v i các kho n ti n i tư ng ư c b o hi m c a BHTG r t (10) c bi t, ó là nghĩa v thanh toán các c ah. Trong khi ó, chính sách BHTG kho n ti n g i c a t ch c nh n ti n g i i có m c tiêu b o v ngư i g i ti n có thu 70 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007
  5. nghiªn cøu - trao ®æi nh p th p và b h n ch b i kh năng ti p c n Qu b o toàn ti n g i (ví d : c, Thu thông tin ngân hàng. Ngoài ra, ti n c a các t Sĩ…). T ch c BHTG theo mô hình 1) thu c ch c kinh t , chính tr , xã h i cũng hay b lo i s h u nhà nư c có tư cách pháp nhân, h ch tr , không ư c b o hi m b i l ti n g i toán c l p, ho t ng dư i s h tr giám trong tài kho n c a các ch th này không sát t phía nhà nư c. Nhà nư c là c u cánh thu n tuý nh m m c tiêu tích lu , ti t ki m cu i cùng trong trư ng h p các t ch c này mà thư ng th c hi n các giao d ch thanh m t kh năng chi tr . T ch c b o hi m toán liên quan n ho t ng c a t ch c. Vì trong trư ng h p này có quy n h n như m t v y, các t ch c này có cơ h i n m b t các cơ quan thu c chính ph , có quy n ban hành thông tin v ngân hàng mà h quy t nh g i các văn b n pháp lu t. Do v y, nó t o s n ti n, không nh t thi t ph i thu c i tư ng nh trong vi c chi tr b o hi m cho ngư i ư c b o v tr c ti p c a chính sách BHTG. g i ti n. Ngoài ra, m i t ch c có nh n ti n g i u ph i óng phí tham gia BHTG, t o 2. Nh ng yêu c u c n thi t c a mô ngu n tài chính v ng ch c cho t ch c chi hình BHTG trong th i kì h i nh p BHTG trong th i kì h i nh p kinh t tr b o hi m. Bên c nh ó, s can thi p c a qu c t có nh ng i m c trưng cơ b n, b nhà nư c vào lo i hình t ch c này là tr c tác ng b i nh ng y u t nh t nh như s ti p, th hi n s quan tâm c a nhà nư c i c nh tranh gi a các ngân hàng, nhu c u ki n v i nh ng ngư i g i ti n nh . toàn b máy giám sát tài chính qu c gia. Mô hình qu b o toàn ti n g i thu c Trong i u ki n m c a c a th trư ng và t hi p h i các ngân hàng, do các ngân hàng do hoá tài chính hi n nay, h th ng TCTD thành l p, có tính ch t tương h , vì l i ích ang phát tri n r t nhanh v quy mô và t c c a các thành viên hi p h i, không vì m c nhưng cũng i m t v i không ít r i ro, tiêu l i nhu n, t t nhiên không có s h tr thách th c, kh ng ho ng mang tính h th ng. v n t phía nhà nư c, không ph i là pháp Do v y, c n có nh ng chi n lư c nh t nh nhân mà có tính ch t là m t qu d phòng có trong vi c phát tri n các thi t ch nh m gi m tài s n c l p v i tài s n c a hi p h i. Quy thi u r i ro cho h th ng ngân hàng, trong ó mô can thi p, h tr giám sát hoàn toàn ng, t qu n c a hi p h i.(11) BHTG là thi t ch óng vai trò quan tr ng mang tính ch trong vi c giám sát an toàn ho t ng và M i mô hình trên u có ưu, như c i m c nh báo r i ro i v i các t ch c tham gia riêng. Vi c l a ch n mô hình nào là tuỳ BHTG. V y BHTG nên ư c thi t k theo thu c vào i u ki n kinh t , xã h i c a t ng mô hình nào? qu c gia, có tính n s phát tri n c a h Trên th gi i hi n nay t n t i nhi u mô th ng tài chính, l ch s phát tri n c a h hình BHTG. Tuy nhiên, có th phân thành hai th ng ngân hàng và ni m tin c a công chúng lo i chính: 1) BHTG là t ch c tài chính Nhà vào h th ng này. Xét th c ti n ho t ng nư c (ví d : Mĩ, Vi t Nam, Canada…); 2) c a h th ng ngân hàng Vi t Nam cho th y BHTG là m t t ch c tương h ngh nghi p – c hư a ti m l c l p qu b o toàn ti n t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007 71
  6. nghiªn cøu - trao ®æi g i. H th ng ngân hàng Vi t Nam chưa gây ph i g n v i ch c năng không ch là t ch c d ng ư c ni m tin c a công chúng, b n chi tr b o hi m thu n tuý mà còn ph i có thân h th ng chưa th c s l n m nh, b ch c năng gi m thi u r i ro. B o hi m là g n ánh giá là có tính d b t n thương do v n v i r i ro và r i ro là duyên c sinh ra b o th p, năng l c cán b ngân hàng y u kém, hi m. Vì v y, t ch c BHTG ph i là t ch c n x u cao, r i ro ti m n l n. Vai trò c a a năng, có quy n c p ch ng ch BHTG, Hi p h i ngân hàng chưa th c s m nh giám sát, c nh báo, phòng ch ng r i ro trong ng ra liên k t các ngân hàng trong vi c ho t ng c a t ch c nh n ti n g i và chi t o l p cơ ch t b o v . Vi c t chia s r i tr b o hi m cho ngư i g i ti n. M c tiêu ro gi a các ngân hàng thành viên khó ư c c a t ch c này g n v i vi c b o v t t nh t th c hi n. V y mô hình hi p h i ngân hàng quy n l i c a ngư i g i ti n, giám sát r i ro, l p qu b o toàn ti n g i không kh thi m b o s an toàn c a h th ng ngân hàng, Vi t Nam trong i u ki n hi n nay. Do v y, tài chính và ch ng trong vi c tái c u trúc phương án t i ưu là thành l p t ch c BHTG h th ng ngân hàng. thu c s h u nhà nư c. T ch c này thay Ngoài ra, c n thi t ph i t o năng l c m t Chính ph th c hi n vi c b o v quy n m nh cho t ch c BHTG b ng cách tăng l i c a ngư i g i ti n. Có th nói, t n th t v n, b ng s kh ng nh rõ ràng v trí, ch c i v i BHTG là khó có th d oán ư c năng, nhi m v c a t ch c ó trong gu ng và v m t nh lư ng có th vư t xa kh máy kinh t , xã h i thông qua các quy nh năng tài chính c a t ch c BHTG. Giao cho pháp lí rõ ràng, minh b ch. M t o lu t v t ch c tài chính nhà nư c, v i ưu i m l n BHTG là nhu c u r t b c thi t, góp ph n b o nh t là luôn ư c m b o kh năng chi tr , v t t hơn quy n l i c a ngư i tiêu dùng nói th c hi n nhi m v này s làm cho vi c b o chung, ngư i g i ti n nói riêng, thông qua hi m n nh, th ng nh t, t ó s thu hút s ó hoàn thi n h th ng giám sát tài chính quan tâm c a dân chúng vào h th ng ngân qu c gia, m b o cho h th ng này phát hàng, t o ng l c cho h th ng này phát tri n an toàn và b n v ng. Kinh nghi m c a tri n b n v ng, lành m nh. Chính ph ph i các nư c i trư c như Nh t B n, Hàn Qu c óng vai trò là ngư i ng sau t ch c ã ch rõ nh ng giai o n phát tri n kinh t BHTG và là ngư i cho vay cu i cùng h n nh r t c n ph i có s chu n b m t cách tr cho t ch c BHTG khi c n thi t. toàn di n cho vi c phòng ch ng r i ro, b Tuy nhiên, mô hình này có th phát tài chính có tính chu kì c a kinh t th tri n lành m nh, b n v ng, m t v n ht trư ng. Ch có v y, Chính ph m i có th s c quan tr ng t ra ó là ph i xác nh rõ ki m soát ư c r i ro các quy mô khác nhau. ch c năng c a t ch c BHTG, trên cơ s ó Bên c nh ó, ho t ng giám sát c a t o tính ch ng trong ho t ng, tăng tính BHTG nên ư c chu n hoá, tránh ch ng t ch u trách nhi m, tránh thói l i v tài chéo v i công tác thanh tra ngân hàng. Xu t chính t Nhà nư c. Mô hình BHTG hi n nay phát t m c ích c a BHTG là b o v quy n 72 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007
  7. nghiªn cøu - trao ®æi l i c a ngư i g i ti n, do v y nên có tiêu ư c cho phép nh m b o v quy n l i c a chu n, quy t c ki m tra, ánh giá riêng v t các ch th g i ti n, không có s phân bi t ch c nh n ti n g i dư i góc ho t ng i x . M c chi tr b o hi m t i a nên ư c c a t ch c ó có m b o t t quy n l i c a gi i h n và thư ng ư c xác nh trên cơ s ngư i g i ti n hay không. Hi n nay Vi t thu nh p qu c n i bình quân u ngư i m t Nam, ho t ng ki m tra, giám sát c a năm. IMF khuy n ngh h n m c này nên vào BHTG d a trên h th ng quy t c an toàn c a kho ng 2 l n thu nh p qu c n i bình quân NHNN. N u phát hi n vi ph m thì có th u ngư i m t năm v i các nư c có n n tài ki n ngh v i NHNN v nh ng vi ph m quy chính n nh. Tuy nhiên, i u này còn ph t c an toàn. Tuy nhiên, ho t ng này cũng thu c vào tình hình l m phát và trình phát ư c th c hi n b i thanh tra ngân hàng. V y tri n c a h th ng ngân hàng m i qu c gia. ây có hi n tư ng ch ng chéo v ch c Hi n nay, m c chi tr bình quân c a các t năng c a các t ch c, m t n i dung ư c ch c BHTG trên th gi i là kho ng 3 l n thu ti n hành b i hai cơ quan khác nhau s c n nh p qu c n i bình quân u ngư i m t (12) tr ho t ng bình thư ng c a các t ch c năm. H n m c chi tr có gi i h n cho tham gia BHTG. ây cũng là i u b c xúc c a phép t ch c BHTG ch ph i tr s ti n ư c t ch c tham gia BHTG hi n nay khi b thanh b o hi m trong h n m c ch không ph i tr tra, ki m tra quá nhi u. Do v y, vi c chu n toàn b s ti n g i khi t ch c tham gia hoá ho t ng ki m tra, giám sát c a t ch c BHTG m t kh năng thanh toán. V i chính BHTG theo hư ng tăng tính c l p, ch ng sách b o hi m như v y, quy n l i c a ngư i m b o vai trò b o v l i ích ngư i g i g i ti n ư c b o v m t cách tích c c, t o ti n c a t ch c này là h t s c c p thi t. ra cơ ch thúc y ngư i g i ti n có ý th c M t v n n a mà h u như t t c các h t b o v mình trư c nh ng r i ro nh t nh th ng BHTG trên th gi i u quan tâm là: liên quan n tình hình ho t ng c a t Ti n g i và h n m c ư c b o hi m. B i l , ch c nh n ti n g i. V i m c chi tr b o có xác nh ư c úng ph m vi i tư ng hi m theo h n m c s h n ch ư c r i ro ư c b o hi m thì vi c b o v quy n và l i o c t phía các nhà qu n lí ngân hàng ích h p pháp c a ngư i g i ti n m i m ng th i òi h i ngư i g i ti n ph i quan b o ư c công b ng xã h i ng th i góp tâm hơn t i tình hình ho t ng, kh năng tài ph n c ng c , duy trì ti m l c tài chính c a chính c a ngân hàng nh n ti n g i. t ch c BHTG. Hơn n a, trong n n kinh t th trư ng và Nhìn chung, pháp lu t v ti n g i nên trong th i bu i h i nh p hi n nay, c nh tranh theo hư ng m r ng di n ti n g i c n ư c là m t quy lu t. S c nh tranh gi a các ngân b o hi m, không ch b o hi m cho ti n g i hàng ngày càng di n ra kh c li t mà h qu c a cá nhân b ng n i t . M t khi ngo i t c a nó là nh ng ngân hàng y u kém s b chi m t l l n trong t ng s ti n g i ngân ào th i. Do v y, n u c duy trì mãi m c phí hàng thì v n b o hi m ngo i t cũng nên b o hi m ng h ng như hi n nay s ng t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007 73
  8. nghiªn cøu - trao ®æi nghĩa v i s bao c p cho nh ng ngân hàng hi m ti n g i và qu n lí kh ng ho ng, quĩ ti n t qu c y u kém, làm gi m uy tín i v i h th ng t , 1996, tr. 3. ngân hàng, không t o s c nh tranh lành (2).Xem: Choi J.B, Cơ c u c a nh ng h th ng m nh gi a các ngân hàng trong h th ng, i BHTG châu Á, 2000. ngư c l i v i quy lu t th trư ng. (3) Hi n ư c áp d ng các qu c gia như Thái Lan, Do v y, duy trì t l phí ng h ng ch Nh t B n, Hàn Qu c, Mexico, Vi t Nam…. (4) Hi n ư c áp d ng các qu c gia như H ng phù h p v i giai o n u BHTG m i thành Kông, Áo, an M ch, Brazil…. l p, có tác d ng kích thích s tham gia c a (5).Xem: Gillian Garcia, B o hi m ti n g i - Th c t các t ch c nh n ti n g i. Song v lâu dài và nh ng nh ch phù h p, 2000, tr.7. vi c tính phí b o hi m theo m c r i ro c a (6). R i ro o c là r i ro xu t phát t hành vi cư x các t ch c tham gia BHTG là r t c n thi t thi u o c c a nh ng ch th hư ng l i ích t BHTG, qua ó tác ng tiêu c c n s t n t i và phát nh m t o sân chơi bình ng, lành m nh cho tri n lành m nh c a t ch c BHTG. R i ro o c có t t c các t ch c nh n ti n g i. Tuy nhiên, i th xu t phát t hành vi ch y u c a ngư i hư ng l i là kèm v i nó là m t lo t các v n t ra như ngư i g i ti n ho c t ch c tham gia BHTG. vn cung c p thông tin k p th i, thông tin (7).Xem: TS. Nguy n M nh Dũng, Nh ng v n chung minh b ch và công khai k t qu ánh giá nh v ch tính phí b o hi m g n v i m c r i ro c a các ngân hàng, T p chí ngân hàng, s 2/2004, tr. 16. kì tình hình ho t ng c a các ngân hàng và (8). H th ng này ánh giá ngân hàng theo th t t 1 các t ch c tài chính;(13) hoàn thi n pháp lu t n 5 (1 là t t nh t, 5 là t i nh t) theo các ch tiêu: ki m toán, nâng cao năng l c c a các t V n (Capital), ch t lư ng/giá tr tài s n có (Asset ch c ki m toán, trên cơ s ó có th ưa ra Quality), kh năng qu n tr (Management), l i nhu n k t qu nh t nh v ch t lư ng ho t ng (Earnings), kh năng thanh toán b ng ti n m t (Liquidity), s nh y c m c a ngân hàng trư c r i ro c a các t ch c tham gia BHTG. c a th trư ng (Sensitivity to market risk). Nh ng c i m trên c a mô hình (9). Nghiên c u c a Kunt và Sobaci vào năm 2000 BHTG trong th i kì h i nh p kinh t qu c t cho th y trong 68 h th ng BHTG trên th gi i thì có s t o i u ki n b o v tri t hơn các 20 h th ng không BHTG ngo i t . Theo Kunt D. A. quy n và l i ích h p pháp c a ngư i g i and Sobaci T. (2000), Deposit Insurance around the Worl: A date base, The Worl Bank. ti n. Tuy nhiên, nh ng c i m ó ph i (10). Trong 72 h th ng BHTG ư c nghiên c u thì ư c lu t hoá trong o lu t v BHTG và có 45 nư c lo i tr ti n g i liên ngân hàng. Theo bên c nh ó m i t ch c BHTG ph i xác Garcia G.G.H. (2000), Deposit Insurance: Actual and nh rõ quy n l i, nghĩa v , vai trò c a Good Practices, occasional paper 197, International ngư i g i ti n trong s an toàn chung c a c Monetary Fund, Washington DC. (11).Xem: TS. Nguy n M nh Dũng, Bàn thêm v qu h th ng tài chính. Có như v y m i nâng cao b o toàn ti n g i, T p chí ngân hàng s 10/2003. ư c hi u qu ho t ng c a t ch c BHTG (12).Xem: Lê Th Nguy t Anh, B o hi m ti n g i v i n n ng th i t o s an toàn, lành m nh trong ho t kinh t chuy n i, T p chí ngân hàng, s 7/2004, tr. 63. ng c a h th ng ngân hàng th i kì i m i./. (13).Có th xây d ng t ch c ánh giá c l p, là ngu n thông tin ph c v cách tính t l phí theo m c (1)Xem: Carl Johan Lindgren, Gilian Garcia, B o r i ro (như Moody- Mĩ). 74 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2007
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2