intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Một số ý kiến về hình phạt trục xuất trong bộ luật hình sự năm 1999"

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

71
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Một số ý kiến về hình phạt trục xuất trong bộ luật hình sự năm 1999 Hai là hành vi pháp luật và hành vi đạo đức đều mang tính chất lịch sử xã hội. Qua mỗi thời kì lịch sử, con người có những hành vi khác nhau, cách thức thực hiện khác nhau, công cụ, phương tiện hỗ trợ khác nhau… Mặt khác, qua các thời kì lịch sử khác nhau, nội dung pháp luật và đạo đức cũng có sự thay đổi, bởi vậy, có hành vi thời kì này được coi là hành vi pháp luật...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Một số ý kiến về hình phạt trục xuất trong bộ luật hình sự năm 1999"

  1. nghiªn cøu - trao ®æi trÞnh tiÕn viÖt * NguyÔn cöu ®øc b×nh ** T hêi gian võa qua sè l−îng tæ chøc v c¸ nh©n ng−êi n−íc ngo i v o ViÖt Nam víi môc ®Ých l m ¨n, du lÞch v kinh doanh t¸c ®Êu tranh phßng v chèng ng−êi n−íc ngo i ph¹m téi trªn l nh thæ ViÖt Nam tr−íc t×nh h×nh ph¸t triÓn cña x héi víi xu thÕ héi ng y mét nhiÒu v trong sè ®ã cã mét sè nhËp v më cöa, giao l−u v hîp t¸c quèc tÕ. ng−êi n−íc ngo i ® ph¹m téi trªn l nh thæ 2. VÒ ®èi t−îng bÞ ¸p dông h×nh ph¹t ViÖt Nam. Do ®ã, ®ßi hái trong hÖ thèng trôc xuÊt h×nh ph¹t Bé luËt h×nh sù (BLHS) n−íc ta Còng gièng nh− h×nh ph¹t tiÒn, trôc xuÊt ph¶i cã h×nh ph¹t ®Æc thï ®Ó ¸p dông ®èi víi võa l h×nh ph¹t chÝnh võa l h×nh ph¹t bæ ®èi t−îng l ng−êi n−íc ngo i. ChÝnh v× vËy, sung trong hÖ thèng h×nh ph¹t ®−îc quy ®Þnh nh l m luËt n−íc ta ® quy ®Þnh h×nh ph¹t trong BLHS ViÖt Nam. Tuy nhiªn, cã ®iÓm míi l trôc xuÊt v o hÖ thèng h×nh ph¹t kh¸c biÖt gi÷a h×nh ph¹t trôc xuÊt víi c¸c BLHS n¨m 1999 víi tÝnh chÊt võa l h×nh h×nh ph¹t cßn l¹i ë chç nÕu c¸c h×nh ph¹t ph¹t chÝnh võa l h×nh ph¹t bæ sung. Qua kh¸c cã thÓ ¸p dông chung cho tÊt c¶ mäi nghiªn cøu h×nh ph¹t trôc xuÊt quy ®Þnh t¹i chñ thÓ thùc hiÖn h nh vi ph¹m téi th× trôc §iÒu 32 BLHS n¨m 1999 chóng ta cã thÓ rót xuÊt l h×nh ph¹t chØ ®−îc ¸p dông ®èi víi ra mét sè ®iÓm míi v nh÷ng vÊn ®Ò cÇn trao chñ thÓ l ng−êi n−íc ngo i ph¹m téi trªn ®æi d−íi ®©y. l nh thæ ViÖt Nam v theo quyÕt ®Þnh cña 1. VÒ kh¸i niÖm h×nh ph¹t trôc xuÊt to ¸n trong thêi h¹n nhÊt ®Þnh, chËm nhÊt l m−êi l¨m ng y kÓ tõ ng y cã quyÕt ®Þnh thi LÇn ®Çu tiªn nh l m luËt n−íc ta ® ghi h nh ¸n(1) th× ng−êi ®ã b¾t buéc ph¶i rêi khái nhËn quy ph¹m riªng biÖt ®Ò cËp ®Þnh nghÜa l nh thæ n−íc Céng hßa x héi chñ nghÜa ph¸p lÝ cña kh¸i niÖm h×nh ph¹t trôc xuÊt: ViÖt Nam. Trªn c¬ së c¸c quy ®Þnh cña LuËt "Trôc xuÊt l buéc ng−êi n−íc ngo i bÞ kÕt quèc tÞch ViÖt Nam n¨m 1998 (§iÒu 2), ¸n ph¶i rêi khái l nh thæ n−íc Céng ho x Ph¸p lÖnh nhËp c¶nh, xuÊt c¶nh, c− tró cña héi chñ nghÜa ViÖt Nam” (§iÒu 32). Nh− ng−êi n−íc ngo i t¹i ViÖt Nam ng y vËy, viÖc BLHS n¨m 1999 quy ®Þnh bæ sung 28/4/2000 (§iÒu 3) v NghÞ ®Þnh sè h×nh ph¹t trôc xuÊt v ®−a ra kh¸i niÖm h×nh 54/2001/N§-CP ng y 23/08/2001 cña ChÝnh ph¹t n y cã ý nghÜa lÝ luËn - thùc tiÔn rÊt phñ h−íng dÉn vÒ viÖc thi h nh h×nh ph¹t quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña ph¸p luËt trôc xuÊt (§iÒu 1) th× kh¸i niÖm "ng−êi n−íc h×nh sù ViÖt Nam nãi riªng còng nh− thùc ngo i" ®−îc hiÓu l "ng−êi kh«ng cã quèc tiÔn ¸p dông h×nh ph¹t ®èi víi ng−êi ph¹m téi cña tßa ¸n nãi chung, ®Æc biÖt trong c«ng * Khoa luËt §¹i häc quèc gia H Néi T¹p chÝ luËt häc sè 3/2003 61
  2. nghiªn cøu - trao ®æi tÞch ViÖt Nam". Tõ kh¸i niÖm n y cã thÓ h nh chÝnh gièng nhau l ®Òu buéc ng−êi hiÓu ng−êi n−íc ngo i l ng−êi mang quèc n−íc ngo i ph¹m téi ph¶i rêi khái l nh thæ tÞch cña n−íc kh¸c v ng−êi kh«ng mang ViÖt Nam trong thêi h¹n nhÊt ®Þnh. Tuy quèc tÞch cña bÊt k× n−íc n o (ng−êi kh«ng nhiªn, vÒ b¶n chÊt ph¸p lÝ, h×nh ph¹t trôc cã quèc tÞch). Tuy nhiªn, ë ®©y còng cã xuÊt trong luËt h×nh sù ho n to n kh¸c biÖt tr−êng hîp biÖt lÖ cÇn l−u ý l trôc xuÊt sÏ so víi biÖn ph¸p trôc xuÊt theo quyÕt ®Þnh kh«ng ®−îc ¸p dông ®èi víi ng−êi kh«ng cã cña bé tr−ëng Bé c«ng an víi tÝnh chÊt l chÕ quèc tÞch th−êng tró t¹i ViÖt Nam. Cô thÓ víi t i h nh chÝnh. Cô thÓ, nÕu h×nh ph¹t trôc ®èi t−îng n y, tßa ¸n cã thÓ ¸p dông mét xuÊt ®−îc ghi nhËn trong hÖ thèng h×nh ph¹t trong c¸c h×nh ph¹t chÝnh kh¸c c¨n cø v o ®−îc quy ®Þnh trong BLHS n¨m 1999 l biÖn tÝnh chÊt v møc ®é nguy hiÓm cho x héi ph¸p cña tr¸ch nhiÖm h×nh sù d nh cho c¸ cña h nh vi m hä ® thùc hiÖn.(2) Tuy nhiªn, nh©n ng−êi n−íc ngo i ph¹m mét trong c¸c kh«ng ph¶i bÊt cø c¸ nh©n ng−êi n−íc ngo i téi ®−îc quy ®Þnh trong BLHS n−íc Céng n o ph¹m téi còng ®Òu bÞ xö lÝ b»ng biÖn ph¸p h×nh sù. Kho¶n 2 §iÒu 5 BLHS n¨m ho x héi chñ nghÜa ViÖt Nam, l mét trong 1999 ® quy ®Þnh: “§èi víi ng−êi n−íc ngo i nh÷ng biÖn ph¸p c−ìng chÕ nghiªm kh¾c ph¹m téi trªn l nh thæ n−íc Céng ho x héi nhÊt cña Nh n−íc ¸p dông ®èi víi c¸ nh©n chñ nghÜa ViÖt Nam thuéc ®èi t−îng ®−îc ng−êi ph¹m téi. VÒ nguyªn t¾c, ng−êi chÞu h−ëng c¸c quyÒn miÔn trõ ngo¹i giao hoÆc h×nh ph¹t n y ph¶i mang ¸n tÝch trong thêi quyÒn −u ® i v miÔn trõ vÒ l nh sù theo h¹n nhÊt ®Þnh. Bªn c¹nh ®ã, trôc xuÊt h nh ph¸p luËt ViÖt Nam, theo c¸c ®iÒu −íc quèc chÝnh l biÖn ph¸p (chÕ t i) ¸p dông ®èi víi tÕ m n−íc Céng ho x héi chñ nghÜa ViÖt ng−êi n−íc ngo i cã c¸c h nh vi vi ph¹m c¸c Nam kÝ kÕt hoÆc tham gia hoÆc theo tËp quy ®Þnh ph¸p luËt h nh chÝnh. §©y l biÖn qu¸n quèc tÕ th× vÊn ®Ò tr¸ch nhiÖm h×nh sù ph¸p cña tr¸ch nhiÖm h nh chÝnh v kh«ng cña hä ®−îc gi¶i quyÕt b»ng con ®−êng ph¶i mang ¸n tÝch. Ngo i ra, ng−êi n−íc ngo¹i giao”. §iÒu n y ®−îc kh¼ng ®Þnh l¹i ngo i ph¹m téi buéc ph¶i chÞu h×nh ph¹t trôc trong kho¶n 3 §iÒu 1 NghÞ ®Þnh sè xuÊt theo luËt h×nh sù ViÖt Nam chØ khi cã 54/2001/N§-CP ng y 23/08/2001 cña ChÝnh quyÕt ®Þnh thi h nh ¸n cña to ¸n cÊp cã phñ h−íng dÉn thi h nh h×nh ph¹t trôc xuÊt: thÈm quyÒn. Cßn tr−êng hîp ng−êi n−íc “ViÖc trôc xuÊt ng−êi n−íc ngo i ph¹m téi ngo i vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ xuÊt c¶nh, thuéc ®èi t−îng ®−îc h−ëng c¸c quyÒn miÔn nhËp c¶nh, c− tró hoÆc vi ph¹m mét sè quy trõ ngo¹i giao hoÆc −u ® i v miÔn trõ vÒ ®Þnh h nh chÝnh kh¸c ph¶i rêi khái l nh thæ l nh sù ®−îc gi¶i quyÕt b»ng con ®−êng ViÖt Nam theo quyÕt ®Þnh cña bé tr−ëng Bé ngo¹i giao”. c«ng an c¨n cø v o Ph¸p lÖnh xö lÝ vi ph¹m 3. Ph©n biÖt h×nh ph¹t trôc xuÊt v h nh chÝnh. biÖn ph¸p trôc xuÊt víi tÝnh chÊt l chÕ t i 4. VÒ nghÜa vô v quyÒn cña ng−êi bÞ h nh chÝnh trôc xuÊt VÒ h×nh thøc h×nh ph¹t trôc xuÊt trong Cô thÓ hãa §iÒu 32 BLHS n¨m 1999, luËt h×nh sù v biÖn ph¸p trôc xuÊt trong ChÝnh phñ ® ban h nh NghÞ ®Þnh sè 62 t¹p chÝ luËt häc sè 3/2003
  3. nghiªn cøu - trao ®æi 54/2001/N§-CP ng y 23/08/2001 h−íng dÉn thÓ yªu cÇu c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao, c¬ thi h nh h×nh ph¹t trôc xuÊt. Theo ®ã, NghÞ quan l nh sù cña n−íc m ng−êi ®ã l c«ng ®Þnh n y ® quy ®Þnh cô thÓ c¸c nghÜa vô v d©n gi¶i quyÕt kinh phÝ ®−a ng−êi bÞ trôc quyÒn m ng−êi bÞ ¸p dông h×nh ph¹t trôc xuÊt trë vÒ n−íc. Trong tr−êng hîp vÉn ch−a xuÊt ®−îc h−ëng. gi¶i quyÕt ®−îc kinh phÝ hoÆc v× lÝ do cÊp a. NghÜa vô cña ng−êi bÞ trôc xuÊt b¸ch b¶o vÖ an ninh quèc gia th× c¬ quan Bªn c¹nh nghÜa vô ph¶i thùc hiÖn c¸c qu¶n lÝ xuÊt nhËp c¶nh ®−îc sö dông ng©n h×nh ph¹t kh¸c hoÆc c¸c nghÜa vô kh¸c theo s¸ch nh n−íc ®Ó tr¶ chi phÝ vÒ ph−¬ng tiÖn ph¸p luËt cña ViÖt Nam (nÕu cã), ng−êi bÞ xuÊt c¶nh víi møc thÊp nhÊt ®Ó buéc ng−êi trôc xuÊt cßn cã c¸c nghÜa vô nh− sau: bÞ trôc xuÊt nhanh chãng rêi khái l nh thæ - Thø nhÊt, ph¶i rêi khái l nh thæ ViÖt ViÖt Nam. Nam ®óng thêi h¹n ®−îc ghi trong quyÕt b. QuyÒn cña ng−êi bÞ trôc xuÊt ®Þnh thi h nh ¸n cña to ¸n nÕu kh«ng thuéc C¨n cø §iÒu 234a Bé luËt tè tông h×nh mét trong c¸c tr−êng hîp ®−îc kÐo d i thêi sù ViÖt Nam n¨m 1988 (® ®−îc söa ®æi, bæ h¹n rêi khái l nh thæ ViÖt Nam nh− §iÒu 4 sung ng y 09/06/2000) quy ®Þnh vÒ thi h nh cña NghÞ ®Þnh n y. h×nh ph¹t trôc xuÊt v NghÞ ®Þnh sè 54/N§-CP - Thø hai, tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p th× ng−êi bÞ trôc xuÊt cã c¸c quyÒn sau. luËt ViÖt Nam, chÞu sù qu¶n lÝ, gi¸m s¸t cña - Thø nhÊt, ng−êi bÞ trôc xuÊt cã thÓ c¬ quan qu¶n lÝ xuÊt nhËp c¶nh; kh«ng ®−îc kÐo d i thêi h¹n rêi khái l nh thæ ViÖt ®−îc tù ý rêi khái n¬i qu¶n lÝ, gi¸m s¸t do Nam song ph¶i thuéc mét trong c¸c tr−êng c¬ quan qu¶n lÝ xuÊt nhËp c¶nh chØ ®Þnh hîp sau: a) Ng−êi ®ã ®ang èm nÆng, ®ang b»ng v¨n b¶n. ph¶i cÊp cøu hoÆc v× lÝ do søc khoÎ kh¸c m - Thø ba, nép c¸c giÊy tê cÇn thiÕt ®Ó thi kh«ng thÓ ®i l¹i ®−îc v ®−îc c¬ quan y tÕ h nh ¸n theo yªu cÇu cña c¬ quan qu¶n lÝ hoÆc bÖnh viÖn tõ cÊp tØnh trë lªn chøng xuÊt nhËp c¶nh. nhËn; b) Ph¶i chÊp h nh c¸c h×nh ph¹t kh¸c - Thø t−, ph¶i nhanh chãng ho n th nh hoÆc thùc hiÖn c¸c nghÜa vô kh¸c theo quy xong c¸c nghÜa vô kh¸c (nÕu cã) v ho n ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam; c) Cã lÝ do th nh c¸c thñ tôc cÇn thiÕt ®Ó rêi khái l nh chÝnh ®¸ng kh¸c c¶n trë viÖc rêi khái l nh thæ ViÖt Nam ®óng thêi h¹n. thæ ViÖt Nam ®−îc thñ tr−ëng c¬ quan qu¶n - Thø n¨m, ph¶i tù chÞu chi phÝ vÒ lÝ xuÊt nhËp c¶nh x¸c nhËn. NÕu thuéc mét ph−¬ng tiÖn xuÊt c¶nh. Tuy nhiªn, ®Ó tr¸nh trong c¸c tr−êng hîp trªn, ng−êi bÞ trôc xuÊt tr−êng hîp ng−êi bÞ trôc xuÊt lÊy lÝ do ch−a chØ ®−îc kÐo d i thêi h¹n rêi khái l nh thæ ®ñ kh¶ n¨ng t i chÝnh nh»m d©y d−a, kÐo d i, ViÖt Nam khi cã quyÕt ®Þnh cña to ¸n ® ra g©y khã kh¨n trong thi h nh ¸n ®ång thêi thÓ quyÕt ®Þnh thi h nh ¸n. hiÖn chÝnh s¸ch nh©n ®¹o cña Nh n−íc ta, - Thø hai, trong tr−êng hîp ng−êi bÞ trôc nÕu trong tr−êng hîp ng−êi bÞ trôc xuÊt ch−a xuÊt khái l nh thæ ViÖt Nam th× khi rêi khái cã kh¶ n¨ng tù chÞu chi phÝ vÒ ph−¬ng tiÖn l nh thæ ViÖt Nam hä ®−îc mang theo t i s¶n xuÊt c¶nh th× c¬ quan qu¶n lÝ xuÊt c¶nh cã hîp ph¸p cña m×nh theo quy ®Þnh cña ph¸p T¹p chÝ luËt häc sè 3/2003 63
  4. nghiªn cøu - trao ®æi luËt (§iÒu 5). §©y l quy ®Þnh thÓ hiÖn sù v kh«ng ®−îc to ¸n tuyªn mét c¸ch ®éc tu©n thñ nghiªm chØnh nguyªn t¾c “T i s¶n lËp) trong tõng tr−êng hîp (vô ¸n) cô thÓ. hîp ph¸p cña c¸ nh©n, tæ chøc kh«ng bÞ Tuy nhiªn, §iÒu 32 BLHS l¹i kh«ng quy quèc h÷u ho¸” ® ®−îc HiÕn ph¸p ViÖt Nam ®Þnh nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ ®Ó ¸p dông h×nh n¨m 1992 ghi nhËn (§iÒu 23). ph¹t trôc xuÊt ®ång thêi còng kh«ng quy - Thø ba, kho¶n 3 §iÒu 1 NghÞ ®Þnh n y ®Þnh h×nh ph¹t n y trong khung h×nh ph¹t còng cã quy ®Þnh −u ® i ®èi víi c¸c ®èi (chÕ t i) n o t¹i c¸c ®iÒu luËt cô thÓ cña PhÇn t−îng ®Æc biÖt. Cô thÓ, nÕu trôc xuÊt ng−êi c¸c téi ph¹m. §iÒu ®ã cã nghÜa ®èi víi ng−êi n−íc ngo i ph¹m téi thuéc ®èi t−îng ®−îc n−íc ngo i ph¹m bÊt cø téi danh n o ®−îc h−ëng c¸c quyÒn miÔn trõ ngo¹i giao hoÆc quy ®Þnh trong BLHS ®Òu cã thÓ ¸p dông lo¹i −u ® i v miÔn trõ vÒ l nh sù ®−îc gi¶i quyÕt h×nh ph¹t n y. Tïy v o tõng tr−êng hîp cô b»ng con ®−êng ngo¹i giao gi÷a hai n−íc. thÓ, trªn c¬ së sù c©n nh¾c nhiÒu yÕu tè kh¸c 5. Mét sè vÊn ®Ò xung quanh h×nh nhau, to ¸n sÏ vËn dông ®iÒu luËt ®Ó ®−a ra ph¹t trôc xuÊt quyÕt ®Þnh viÖc ¸p dông h×nh ph¹t trôc xuÊt ®èi víi ng−êi ph¹m téi. Song §iÒu 32 BLHS Qua nghiªn cøu h×nh ph¹t trôc xuÊt quy quy ®Þnh: "Trôc xuÊt ®−îc tßa ¸n ¸p dông l ®Þnh t¹i §iÒu 32 BLHS ViÖt Nam n¨m 1999, h×nh ph¹t chÝnh hoÆc h×nh ph¹t bæ sung chóng t«i thÊy cã mét sè vÊn ®Ò cÇn trao ®æi d−íi ®©y. trong tõng tr−êng hîp cô thÓ" l ch−a phï hîp v× ®Ó b¶o ®¶m nguyªn t¾c ph¸p chÕ trong - Thø nhÊt, do tÝnh chÊt phøc t¹p v nh¹y luËt h×nh sù th× ng−êi ph¹m téi chØ ph¶i chÞu c¶m cña viÖc xö lÝ c¸c tr−êng hîp ng−êi h×nh ph¹t ®ång thêi to ¸n còng chØ ®−îc n−íc ngo i ph¹m téi trªn l nh thæ ViÖt Nam tuyªn h×nh ph¹t ®−îc quy ®Þnh trong §iÒu nªn Nh n−íc ta chñ yÕu xö lÝ c¸c tr−êng luËt t−¬ng øng vÒ téi m hä ® ph¹m. hîp n y th«ng qua con ®−êng ngo¹i giao - Thø hai, mÆc dï §iÒu 32 BLHS n¨m theo c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ m ViÖt Nam ® kÝ 1999 ®Þnh nghÜa nh− thÕ n o l h×nh ph¹t kÕt, tham gia hoÆc theo th«ng lÖ quèc tÕ. trôc xuÊt, NghÞ ®Þnh sè 54/2001/N§-CP ng y H×nh ph¹t trôc xuÊt ®−îc quy ®Þnh trong luËt h×nh sù võa ph¶i ®¶m b¶o tÝnh linh ho¹t 23/08/2001 cña ChÝnh phñ ® h−íng dÉn vÒ nh−ng còng võa ph¶i ®¶m b¶o tÝnh nghiªm viÖc thi h nh h×nh ph¹t trôc xuÊt ®èi víi ®èi minh cña ph¸p luËt ®èi víi ng−êi n−íc ngo i t−îng bÞ ¸p dông l “ng−êi n−íc ngo i” nÕu hä x©m ph¹m ®Õn lîi Ých, chñ quyÒn nh−ng viÖc ¸p dông vÉn cßn gÆp v−íng m¾c. quèc gia cña Nh n−íc ViÖt Nam. Do ®ã, NÕu nh− ®ång ý víi c¸ch hiÓu ng−êi n−íc kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn m luËt quy ®Þnh trôc ngo i l ng−êi kh«ng cã quèc tÞch ViÖt Nam xuÊt cã thÓ ®−îc to ¸n ¸p dông l h×nh ph¹t theo quy ®Þnh cña Ph¸p lÖnh vÒ nhËp c¶nh, chÝnh (h×nh ph¹t b¾t buéc ph¶i ¸p dông ®èi xuÊt c¶nh, c− tró cña ng−êi n−íc ngo i t¹i víi ng−êi ph¹m téi v ®−îc to ¸n tuyªn ®éc ViÖt Nam ng y 28/4/2000 song thùc tÕ x¶y lËp phï hîp víi tÝnh chÊt, møc ®é nguy hiÓm ra hai tr−êng hîp. Tr−êng hîp thø nhÊt, cña téi ph¹m) hoÆc l h×nh ph¹t bæ sung (lo¹i ng−êi n−íc ngo i l ng−êi cã quèc tÞch cña h×nh ph¹t ¸p dông kÌm theo h×nh ph¹t chÝnh n−íc kh¸c kh«ng ph¶i ViÖt Nam v tr−êng 64 t¹p chÝ luËt häc sè 3/2003
  5. nghiªn cøu - trao ®æi hîp thø hai ng−êi n−íc ngo i kh«ng mang dù liÖu ®−îc kh¶ n¨ng n y x¶y ra. quèc tÞch cña bÊt cø n−íc n o (ng−êi kh«ng - Thø ba, vÒ viÖc ng−êi bÞ ¸p dông h×nh cã quèc tÞch). Nh− vËy, ®iÒu ®ã dÉn ®Õn vÊn ph¹t trôc xuÊt cã bÞ mang ¸n tÝch hay kh«ng ®Ò khi thi h nh h×nh ph¹t trôc xuÊt, c¸c c¬ l vÊn ®Ò còng cÇn ph¶i cã sù h−íng dÉn v quan chøc n¨ng cã nhiÖm vô thi h nh ¸n (c¬ quy ®Þnh thèng nhÊt. Bëi lÏ, ®Æc tr−ng quan quan qu¶n lÝ xuÊt nhËp c¶nh cña Bé c«ng an) sÏ träng ®Ó ph©n biÖt h×nh ph¹t v c¸c biÖn ph¸p cã hai lo¹i ®èi t−îng kh¸c nhau khi thi h nh cña d¹ng tr¸ch nhiÖm ph¸p lÝ kh¸c ë chç h×nh ph¹t n y. §ã l ng−êi kh«ng cã quèc tÞch h×nh ph¹t ®Ó l¹i ¸n tÝch cho ng−êi ph¹m téi. v ng−êi cã quèc tÞch cña n−íc kh¸c m kh«ng Theo §iÒu 28 BLHS n¨m 1999 quy ®Þnh vÒ ph¶i l quèc tÞch ViÖt Nam. Theo quy ®Þnh t¹i c¸c h×nh ph¹t th× trôc xuÊt n»m trong hÖ §iÒu 9 NghÞ ®Þnh sè 54/2001/N§-CP nÕu thèng c¸c h×nh ph¹t cña luËt h×nh sù ViÖt “Ng−êi bÞ trôc xuÊt ch−a cã kh¶ n¨ng tù chÞu Nam v nã kh«ng n»m ngo i tÝnh chÊt chung chi phÝ vÒ ph−¬ng tiÖn xuÊt c¶nh th× c¬ quan cña h×nh ph¹t, cã nghÜa sÏ ®Ó l¹i ¸n tÝch cho qu¶n lÝ xuÊt nhËp c¶nh cã thÓ yªu cÇu c¬ ng−êi bÞ ¸p dông. Tuy nhiªn, còng cã ý kiÕn quan ®¹i diÖn ngo¹i giao cña n−íc m ng−êi cho r»ng trôc xuÊt l h×nh ph¹t kh«ng ®Ó l¹i ®ã l c«ng d©n gi¶i quyÕt kinh phÝ ®−a ng−êi ¸n tÝch cho ng−êi ph¹m téi bÞ ¸p dông. Bëi lÏ, t¹i §iÒu 64 v §iÒu 65 BLHS n¨m 1999 bÞ trôc xuÊt vÒ n−íc. Trong tr−êng hîp vÉn quy ®Þnh vÒ ®−¬ng nhiªn ®−îc xo¸ ¸n tÝch v ch−a gi¶i quyÕt ®−îc kinh phÝ hoÆc v× lÝ do xo¸ ¸n tÝch theo quyÕt ®Þnh cña to ¸n ®Òu cÊp b¸ch b¶o vÖ an ninh quèc gia th× c¬ kh«ng cã bÊt cø tr−êng hîp n o ng−êi chÊp quan qu¶n lÝ xuÊt nhËp c¶nh ®−îc sö dông h nh h×nh ph¹t trôc xuÊt ®−îc xo¸ ¸n tÝch. ng©n s¸ch nh n−íc ®Ó tr¶ chi phÝ vÒ ph−¬ng MÆt kh¸c, ®èi t−îng bÞ ¸p dông ë ®©y l tiÖn xuÊt c¶nh víi møc thÊp nhÊt ®Ó buéc ng−êi n−íc ngo i ph¹m téi trªn l nh thæ ViÖt ng−êi bÞ trôc xuÊt nhanh chãng rêi khái l nh Nam, khi hä bÞ ¸p dông h×nh ph¹t trôc xuÊt thæ ViÖt Nam”. VËy trong c¸c tr−êng hîp vÒ n−íc th× vÊn ®Ò ¸n tÝch cã lÏ kh«ng ®Æt ra ng−êi n−íc ngo i ph¹m téi bÞ trôc xuÊt khái nªn h×nh ph¹t n y mang tÝnh chÊt h×nh ph¹t l nh thæ ViÖt Nam l ng−êi kh«ng cã quèc chÝnh kh«ng mang ¸n tÝch. tÞch th× c¬ quan n o sÏ ®¹i diÖn cho hä thanh - Thø t−, ®èi víi tr−êng hîp tßa ¸n ¸p to¸n c¸c chi phÝ xuÊt c¶nh m hä kh«ng cã dông h×nh ph¹t chÝnh n o ®ã v trôc xuÊt kh¶ n¨ng chi tr¶. Theo h−íng dÉn t¹i §iÒu 9 ®−îc ¸p dông l h×nh ph¹t h×nh ph¹t bæ sung NghÞ ®Þnh sè 54/2001/N§-CP cã nghÜa l th× n¶y sinh mét sè vÊn ®Ò nh−: Tr−êng hîp “ch−a gi¶i quyÕt ®−îc kinh phÝ” v “v× lÝ do n o tßa ¸n ¸p dông trôc xuÊt l h×nh ph¹t bæ cÊp b¸ch b¶o vÖ an ninh quèc gia” c¬ quan sung? ViÖc thi h nh h×nh ph¹t bæ sung n y qu¶n lÝ xuÊt nhËp c¶nh ph¶i sö dông ng©n nh− thÕ n o? Theo chóng t«i, vÒ mÆt lÝ s¸ch quèc gia ®Ó tr¶ chi phÝ nãi trªn, bëi hÇu thuyÕt, nÕu ng−êi ph¹m téi bÞ ¸p dông h×nh hÕt c¸c tr−êng hîp bÞ trôc xuÊt theo quyÕt ph¹t chÝnh l mét trong c¸c lo¹i h×nh ph¹t: ®Þnh cña to ¸n ®Òu nguy hiÓm cho an ninh C¶i t¹o kh«ng giam gi÷, tï cã thêi h¹n hoÆc quèc gia nªn ë ®©y râ r ng l chóng ta ch−a tï chung th©n th× viÖc ¸p dông h×nh ph¹t bæ T¹p chÝ luËt häc sè 3/2003 65
  6. nghiªn cøu - trao ®æi sung l trôc xuÊt sÏ kh«ng cßn ý nghÜa n÷a, c«ng an, ngo¹i giao, c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i bëi lÏ c¸c h×nh ph¹t chÝnh kÓ trªn ® cã môc giao n−íc ng−êi bÞ trôc xuÊt mang quèc tÞch ®Ých nh»m gi¸o dôc, c¶i t¹o ng−êi bÞ kÕt ¸n trong qu¸ tr×nh thi h nh b¶n ¸n(4)... trë th nh ng−êi cã Ých cho x héi råi v v× Tãm l¹i, viÖc quy ®Þnh trong hÖ thèng vËy, nÕu trôc xuÊt ng−êi bÞ kÕt ¸n ra khái h×nh ph¹t cña BLHS ViÖt Nam n¨m 1999 ViÖt Nam th× môc ®Ých cña h×nh ph¹t chÝnh lo¹i h×nh ph¹t míi - trôc xuÊt thÓ hiÖn chÝnh sÏ kh«ng ®¹t ®−îc. Theo suy luËn logic ®ã s¸ch h×nh sù ®óng ®¾n cña §¶ng v Nh th× tßa ¸n chØ cã thÓ ¸p dông trôc xuÊt víi n−íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay. Nã kh«ng tÝnh chÊt l h×nh ph¹t bæ sung khi h×nh ph¹t chØ l c«ng cô h÷u hiÖu trong viÖc gi¶i quyÕt chÝnh ¸p dông ®èi víi ng−êi ph¹m téi l h×nh mét c¸ch nhanh chãng, ®óng ph¸p luËt quèc ph¹t c¶nh c¸o hoÆc ph¹t tiÒn. Tuy nhiªn, tÕ c¸c tr−êng hîp ng−êi n−íc ngo i ph¹m téi tr−êng hîp ng−êi ph¹m téi bÞ ¸p dông h×nh trªn l nh thæ ViÖt Nam m cßn cã vai trß rÊt ph¹t c¶nh c¸o v bÞ ¸p dông h×nh ph¹t bæ quan träng trong viÖc b¶o vÖ lîi Ých, chñ sung l trôc xuÊt th× kh«ng cã vÊn ®Ò g× quyÒn quèc gia, quyÒn v lîi Ých hîp ph¸p nh−ng ®èi víi tr−êng hîp ng−êi ph¹m téi bÞ cña c«ng d©n ViÖt Nam. Tuy nhiªn, ®Ó ®¶m ¸p dông h×nh ph¹t chÝnh l ph¹t tiÒn v h×nh b¶o tÝnh thèng nhÊt trong ¸p dông v thi ph¹t bæ sung l trôc xuÊt th× h×nh ph¹t bæ h nh h×nh ph¹t n y trªn thùc tÕ, theo chóng sung chØ cã thÓ ®−îc thùc hiÖn khi ng−êi t«i cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ h¬n n÷a vÒ ph¹m téi ® nép ®ñ sè tiÒn ph¹t. ViÖc buéc ®èi t−îng bÞ ¸p dông, c¸ch thøc, ®iÒu kiÖn v ng−êi ph¹m téi ph¶i nép ®ñ tiÒn ph¹t sau ®ã ph¹m vi ¸p dông lo¹i h×nh ph¹t n y ®Ó trªn míi trôc xuÊt trong nhiÒu tr−êng hîp sÏ ¶nh c¬ së ®ã ho n thiÖn ph¸p luËt h×nh sù nãi h−ëng ®Õn tÝnh thêi sù cña viÖc trôc xuÊt, bëi chung, chÕ ®Þnh h×nh ph¹t nãi riªng, gãp v× khi tßa ¸n xÐt thÊy cÇn ¸p dông h×nh ph¹t phÇn x©y dùng Nh n−íc ph¸p quyÒn x héi trôc xuÊt l ph¶i tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng kh«ng chñ nghÜa ViÖt Nam./. thÓ ®Ó ng−êi bÞ kÕt ¸n ë l¹i ViÖt Nam l©u (1).Xem: §iÒu 234a Bé luËt tè tông h×nh sù ViÖt Nam h¬n n÷a.(3) n¨m 1988 (® ®−îc söa ®æi, bæ sung ng y 09/06/2000) - Thø n¨m, theo chóng t«i vÒ h×nh ph¹t vÒ thi h nh h×nh ph¹t trôc xuÊt. trôc xuÊt còng cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ®−îc (2).Xem: TËp thÓ t¸c gi¶ do TS.U«ng Chu L−u chñ quy ®Þnh hoÆc cÇn cã h−íng dÉn cô thÓ. §ã biªn, “B×nh luËn khoa häc BLHS ViÖt Nam n¨m l c¸c vÊn ®Ò nh−: Ng−êi n−íc ngo i ph¹m 1999” (TËp I - PhÇn chung), Nxb. ChÝnh trÞ Quèc gia. téi trªn l nh thæ ViÖt Nam bÞ ¸p dông h×nh H Néi 2001, tr.118-119. ph¹t trôc xuÊt th× hä cã ®−îc quay trë l¹i (3).Xem: §inh V¨n QuÕ, “T×m hiÓu vÒ h×nh ph¹t v quyÕt ®Þnh h×nh ph¹t trong luËt h×nh sù ViÖt Nam”, ViÖt Nam hay kh«ng v nÕu cã th× thêi gian Nxb. ChÝnh trÞ Quèc gia. H Néi, 2000, tr.78-79. l bao nhiªu l©u? Tr×nh tù, thñ tôc, cÊp tßa ¸n (4). Xem thªm: Mét sè vÊn ®Ò vÒ tæ chøc v ho¹t ®éng n o cã thÈm quyÒn ¸p dông, nh÷ng ®iÒu kiÖn thi h nh ¸n hiÖn nay (kÕt qu¶ cña c¸c Héi th¶o khoa cô thÓ ®Ó ¸p dông h×nh ph¹t n y ra sao, c¬ häc). Chuyªn ®Ò Th«ng tin Khoa häc ph¸p lÝ. ViÖn quan c«ng an cÊp n o cã tr¸ch nhiÖm thi nghiªn cøu Khoa häc ph¸p lÝ (Bé t− ph¸p). H Néi, sè h nh, mèi quan hÖ phèi hîp gi÷a c¬ quan 6/2002, tr.54-55. 66 t¹p chÝ luËt häc sè 3/2003
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2