intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo nghiên cứu khoa học " chế độ bảo hiểm y tế ở Trung Quốc "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

129
lượt xem
25
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chế độ bảo hiểm y tế và phí chữa bệnh, dịch vụ chữa bệnh cần thiết cho ng-ời lao động (công dân) bị ốm đau ,bệnh tật, th-ơng tật, già yếu, sinh đẻ, thất nghiệp phải đến bệnh viện để chẩn đoán, kiểm tra và chữa trị(1). Bảo hiểm y tế có liên quan mật thiết đến sinh hoạt bình th-ờng của mỗi ng-ời dân, bảo đảm sức khoẻ và nâng cao chất l-ợng cuộc sống của ng-ời dân. Đặc biệt ở một quốc gia đông dân nh- Trung Quốc, việc bảo đảm sức khoẻ cho ng-ời dân luôn đ-ợc...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " chế độ bảo hiểm y tế ở Trung Quốc "

  1. ChÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ... NCV. NguyÔn Mai Ph−¬ng ViÖn Nghiªn cøu Trung Quèc I. sù h×nh thµnh chÕ ®é b¶o hiÓm ¶o hiÓm y tÕ lµ mét chÕ ®é B y tÕ ë trung quèc trong ®ã nhµ n−íc, doanh ChÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ ë Trung Quèc ra nghiÖp cung cÊp sù b¶o ®¶m ®êi ®−îc ®¸nh dÊu bëi “§iÒu lÖ b¶o hiÓm mét c¸ch b×nh ®¼ng vÒ vËt chÊt lao ®éng n−íc CHND Trung Hoa” n¨m vµ phÝ ch÷a bÖnh, dÞch vô ch÷a bÖnh cÇn 1953, gåm b¶o hiÓm y tÕ thµnh phè vµ thiÕt cho ng−êi lao ®éng (c«ng d©n) bÞ èm b¶o hiÓm y tÕ n«ng th«n. Trong ®ã, chÕ ®au ,bÖnh tËt, th−¬ng tËt, giµ yÕu, sinh ®é b¶o hiÓm y tÕ n«ng th«n cã h×nh thøc ®Î, thÊt nghiÖp ph¶i ®Õn bÖnh viÖn ®Ó chñ yÕu lµ hîp t¸c y tÕ n«ng th«n. B¶o chÈn ®o¸n, kiÓm tra vµ ch÷a trÞ(1). hiÓm y tÕ c¬ b¶n c«ng nh©n viªn thµnh B¶o hiÓm y tÕ cã liªn quan mËt thiÕt phè, thÞ trÊn ®−îc h×nh thµnh tõ sù më ®Õn sinh ho¹t b×nh th−êng cña mçi ng−êi réng cña chÕ ®é y tÕ b¶o hé lao ®éng d©n, b¶o ®¶m søc khoÎ vµ n©ng cao chÊt c«ng nh©n viªn doanh nghiÖp vµ chÕ ®é l−îng cuéc sèng cña ng−êi d©n. §Æc biÖt ch÷a bÖnh c«ng phÝ cña nh©n viªn ®¬n vÞ ë mét quèc gia ®«ng d©n nh− Trung c¬ quan, sù nghiÖp. §èi t−îng cña lo¹i Quèc, viÖc b¶o ®¶m søc khoÎ cho ng−êi b¶o hiÓm nµy bao gåm c«ng nh©n viªn d©n lu«n ®−îc ChÝnh phñ ®Æt lªn hµng doanh nghiÖp nhµ n−íc, doanh nghiÖp ®Çu. Ngµnh y tÕ n−íc nµy lu«n quan t©m thuéc chÕ ®é së h÷u tËp thÓ ë thµnh phè, tíi viÖc c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn chÕ ®é b¶o thÞ trÊn tõ cÊp huyÖn trë lªn. hiÓm y tÕ. GÇn ®©y, c«ng t¸c thÝ ®iÓm c¶i B¾t ®Çu tõ nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû c¸ch b¶o hiÓm y tÕ ®· ph¸t huy hiÖu qu¶ XX, b¶o hiÓm y tÕ b−íc vµo giai ®o¹n c¶i tèt, Trung Quèc ®ang dÇn h×nh thµnh c¸ch, khai th«ng nh÷ng bÕ t¾c ®Ó hoµn mét chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ míi hiÖu qu¶ thiÖn chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ nh− diÖn bao h¬n, c«ng b»ng h¬n vµ phï hîp víi tr×nh phñ cña b¶o ®¶m y tÕ hÑp, møc ®é x· héi ®é ph¸t triÓn kinh tÕ. ho¸ vÒ qu¶n lý vµ phôc vô thÊp, chi phÝ 29 Nghiªn cøu trung quèc sè 8(78)-2007
  2. NguyÔn mai Ph−¬ng kh¸m ch÷a t¨ng nhanh, thiÕu c¬ chÕ tÝch kh¶ n¨ng tiÕp nhËn cña ban ngµnh tµi luü c¸ nh©n vµ c¬ chÕ dù trï kinh phÝ chÝnh, cña doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n, ch÷a bÖnh... C«ng cuéc c¶i c¸ch chia ba phï hîp víi nhu cÇu kinh tÕ thÞ tr−êng. giai ®o¹n: Môc tiªu c¶i c¸ch lµ møc ®é thÊp, diÖn bao phñ réng, hai bªn cïng g¸nh v¸c, Giai ®o¹n mét lµ thö nghiÖm c¶i c¸ch kÕt hîp dù trï x· héi vµ tµi kho¶n c¸ (tõ gi÷a nh÷ng n¨m 80 ®Õn ®Çu nh÷ng nh©n. n¨m 90). Ph−¬ng h−íng c¶i c¸ch lµ x©y Néi dung c¶i c¸ch chÕ ®é b¶o hiÓm y dùng chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ c¬ b¶n c«ng tÕ lµ x©y dùng chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ c¬ nh©n viªn trong ®ã nhµ n−íc, ®¬n vÞ vµ b¶n c«ng nh©n viªn thµnh phè, thÞ trÊn, c¸ nh©n cïng nhau g¸nh v¸c tr¸ch phï hîp víi yªu cÇu kinh tÕ thÞ tr−êng nhiÖm hîp lý. Träng ®iÓm c¶i c¸ch giai XHCN; møc ®é b¶o hiÓm y tÕ c¬ b¶n ®o¹n nµy lµ thùc thi chÕ ®é c«ng nh©n ph¶i phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña viªn g¸nh v¸c mét phÇn chi phÝ ch÷a lùc l−îng s¶n xuÊt trong giai ®o¹n ®Çu bÖnh. cña CNXH, mäi ®¬n vÞ vµ nh©n viªn ®Òu Giai ®o¹n hai lµ ®i s©u c¶i c¸ch (tõ tham gia vµ g¸nh v¸c phÝ b¶o hiÓm; n¨m1993- 1998). Träng t©m c¶i c¸ch thêi ph¹m vi bao phñ tíi mäi doanh nghiÖp kú nµy lµ ®i tõ khèng chÕ chi phÝ ch÷a thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ c¬ bÖnh t¨ng qu¸ nhanh qu¸ ®é ®Õn m« quan, ®¬n vÞ sù nghiÖp, xÝ nghiÖp h−¬ng h×nh chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ kÕt hîp dù trï trÊn; kÕt hîp dù trï x· héi vµ tµi kho¶n x· héi vµ tµi kho¶n c¸ nh©n. Quèc vô c¸ nh©n, x¸c ®Þnh hîp lý møc ®é dù trï viÖn ®· quyÕt ®Þnh chän hai thµnh phè ng©n s¸ch; x©y dùng hÖ thèng b¶o hiÓm Cöu Giang (Giang T©y) vµ TrÊn Giang y tÕ nhiÒu cÊp ®é, ph¸t huy vai trß cña (Giang T«) ®Ó tiÕn hµnh thÝ ®iÓm, sau ®ã b¶o hiÓm y tÕ th−¬ng nghiÖp, x©y dùng tiÕp tôc chän h¬n 50 thµnh phè trªn toµn b¶o hiÓm y tÕ bæ sung mang tÝnh qu¸ ®é quèc ®Ó tiÕn hµnh më réng thÝ ®iÓm. cho ngµnh nghÒ ®Æc thï vµ hç trî y tÕ Giai ®o¹n ba lµ thóc ®Èy toµn diÖn c¶i cho c«ng vô viªn; c¶i c¸ch ®ång bé thÓ c¸ch (tõ n¨m 1998 ®Õn nay). Dùa trªn chÕ qu¶n lý thuèc men ch÷a bÖnh, thay nh÷ng kinh nghiÖm ®· ®¹t ®−îc cña qu¸ thÕ viÖc kinh doanh thuèc nu«i bÖnh tr×nh thÝ ®iÓm, th¸ng 12-1998, Trung viÖn b»ng x©y dùng c¬ chÕ c¹nh tranh Quèc c«ng bè “QuyÕt ®Þnh cña Quèc vô lµnh m¹nh vÒ l−u th«ng thuèc, dÞch vô y viÖn vÒ x©y dùng chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ c¬ tÕ, qu¶n lý tiÖm thuèc, c¬ së ch÷a bÖnh, b¶n c«ng nh©n viªn thµnh phè, thÞ trÊn”. khèng chÕ møc ®é chi phÝ thuèc men…(2) NhiÖm vô chñ yÕu lµ x©y dùng mét chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ b¶o ®¶m nhu cÇu ch÷a II. HiÖn tr¹ng c¶i c¸ch chÕ ®é bÖnh c¬ b¶n cña c«ng nh©n viªn, dùa vµo b¶o hiÓm y tÕ ë Trung Quèc 30 Nghiªn cøu trung quèc sè 8(78)-2007
  3. ChÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ... chÕ ®é y tÕ b¶o hé lao ®éng). Cßn ë n«ng 1. Kh¸i qu¸t chung t×nh h×nh c¶i c¸ch chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ hiÖn th«n, chÝnh quyÒn c¸c cÊp ®ang nç lùc nay ë Trung Quèc x©y dùng mét hÖ thèng b¶o hiÓm y tÕ HiÖn nay, ë Trung Quèc, ®a sè ng−êi míi- b¶o hiÓm y tÕ tù nguyÖn c«ng lËp cã d©n kh«ng ®−îc h−ëng bÊt kú sù b¶o sù hç trî cña nhµ n−íc. ®¶m y tÕ nµo. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra dÞch 1.1. VÒ chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ x· héi ë vô vÖ sinh mang tÝnh quèc gia lÇn thø thµnh phè ba, n¨m 2003, 64,5% c− d©n thµnh phè, C«ng t¸c x©y dùng chÕ ®é b¶o hiÓm y n«ng th«n ph¶i tù phÝ hoµn toµn khi t×m tÕ c¬ b¶n c«ng nh©n viªn b¾t ®Çu thùc ®Õn dÞch vô y tÕ. VÒ vÊn ®Ò diÖn bao phñ thi tõ th¸ng 1-1999, ®Õn cuèi n¨m 1999 cña b¶o hiÓm y tÕ thµnh phè, n«ng th«n: th× c¬ b¶n hoµn thµnh. Qua h¬n 10 n¨m y tÕ c«ng phÝ, b¶o hé lao ®éng chiÕm c¶i c¸ch víi gÇn 5 n¨m t×m tßi thÝ ®iÓm 2,3%, hîp t¸c y tÕ chiÕm 8%, b¶o hiÓm y m« h×nh b¶o hiÓm y tÕ “kÕt hîp dù trï tÕ c¬ b¶n chiÕm 8,2%, b¶o hiÓm th−¬ng x· héi vµ tµi kho¶n c¸ nh©n”, Trung nghiÖp chiÕm 7%, c¸c lo¹i b¶o hiÓm y tÕ Quèc ®· c¬ b¶n h×nh thµnh khu«n khæ x· héi kh¸c chiÕm 10%(3). Theo mét kÕt míi cña chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ phï hîp víi qu¶ ®iÒu tra kh¸c vµo th¸ng 2-2005 ë 7 mäi c«ng nh©n viªn thµnh phè, thÞ trÊn thµnh phè vµ 7 tØnh cña Trung Quèc cho trªn toµn quèc nh−ng còng gÆp kh«ng Ýt thÊy, sè ng−êi kh«ng ®−îc h−ëng lîi Ých khã kh¨n. Ch¼ng h¹n nh− trë ng¹i tõ tõ bÊt kú h×nh thøc b¶o hiÓm y tÕ nµo thµnh phÇn kinh tÕ d©n doanh, ®Æc biÖt lªn tíi 65,7%, cho dï lµ b¶o hiÓm y tÕ lµ doanh nghiÖp ®Çu t− n−íc ngoµi. V× c«ng phÝ hay b¶o hiÓm th−¬ng nghiÖp tù kÕt cÊu tuæi cña lao ®éng ë nh÷ng doanh phÝ. 1/4 trong sè ®ã do kh«ng ®ñ kh¶ nghiÖp nµy t−¬ng ®èi trÎ, kh¶ n¨ng èm n¨ng chi tr¶ phÝ ch÷a bÖnh ®· chÊp ®au, bÖnh tËt kh«ng nhiÒu, nªn hoÆc nhËn th«i kh«ng ch÷a n÷a(4). Nh− vËy, so ng−êi chñ sÏ trùc tiÕp ®Çu t− vµo b¶o víi n¨m 2003, t×nh h×nh diÖn bao phñ hiÓm y tÕ mang tÝnh th−¬ng nghiÖp víi cña b¶o hiÓm y tÕ n¨m 2005 còng gi¸ thµnh thÊp, hoÆc kh«ng mua bÊt cø chuyÓn biÕn kh«ng tèt l¾m. b¶o hiÓm nµo cho lao ®éng. Hay trë ng¹i Cho ®Õn nay, chÝnh phñ Trung Quèc tõ sù chËm trÔ tiÕn hµnh thay chÕ ®é ®· cã nh÷ng ®iÒu chØnh míi ®èi víi chÕ b¶o hiÓm y tÕ c«ng phÝ cò b»ng chÕ ®é ®é b¶o hiÓm y tÕ. ë thµnh phè, chÝnh míi trong ®¬n vÞ c¬ quan, sù nghiÖp khiÕn quyÒn lîi tõ b¶o hiÓm y tÕ cña lao phñ ra søc thóc ®Èy ph¸t triÓn b¶o hiÓm ®éng hîp ®ång ë ®©y bÞ ¶nh h−ëng. y tÕ x· héi, chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ x· héi Ngoµi ra, khi doanh nghiÖp kinh doanh dÇn thay thÕ cho b¶o hiÓm y tÕ thuéc kh«ng ph¸t ®¹t trong mét thêi gian dµi doanh nghiÖp, ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nh−ng v× nh÷ng lý do nµo ®ã kh«ng ph¸ nghiÖp (bao gåm chÕ ®é y tÕ c«ng phÝ vµ 31 Nghiªn cøu trung quèc sè 8(78)-2007
  4. NguyÔn mai Ph−¬ng s¶n th× khã b¶o ®¶m lîi Ých tõ b¶o hiÓm trªn thùc tÕ c«ng nh©n viªn chØ lµ mét bé y tÕ cho nh©n viªn. phËn thuéc giíi lao ®éng. Do vËy, nh÷ng VÒ diÖn bao phñ cña b¶o hiÓm y tÕ, tõ lao ®éng kh«ng thuéc thµnh phÇn “c«ng khi thùc hiÖn chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ x· héi nh©n viªn” th× kh«ng n»m trong diÖn c¬ b¶n ë thµnh phè, thÞ trÊn, sè ng−êi bao phñ cña lo¹i b¶o hiÓm y tÕ nµy. Thø tham gia b¶o hiÓm ngµy mét t¨ng, diÖn ba, träng t©m cña chÕ ®é hiÖn hµnh lµ bao phñ ngµy mét më réng. Tõ n¨m b¶o ®¶m cho c«ng nh©n viªn, nh−ng 1999, ®Ó thùc hiÖn môc tiªu më réng kh«ng ®Ò cËp ®Õn c¸c thµnh viªn trong diÖn bao phñ, chÝnh quyÒn c¸c cÊp ®· nç gia ®×nh hä, v× thÕ ng−êi giµ vµ trÎ em lùc hÕt m×nh, nhiÒu n¬i ®· ®−a lao ®éng kh«ng lµ ®èi t−îng cña hÖ thèng b¶o lµm thuª ë thµnh phè, thËm chÝ lao ®éng hiÓm y tÕ. Thø t−, c¬ chÕ vËn hµnh cña n«ng th«n vµo diÖn bao phñ cña b¶o chÕ ®é ch−a kiÖn toµn nh−: tÝnh c−ìng hiÓm y tÕ c«ng nh©n viªn thµnh phè, thÞ chÕ kh«ng m¹nh, mét sè quy ®Þnh cña trÊn. Cã n¬i, lao ®éng tù do, ng−êi lµm b¶o hiÓm y tÕ kh«ng quy ph¹m nh− quy thuª trong hé c¸ thÓ còng n»m trong ®Þnh vÒ c¬ sè phÝ giao nép kh¸ phøc t¹p, diÖn b¶o hiÓm y tÕ c«ng nh©n viªn. §Õn lç hæng trong quy ph¹m ho¹t ®éng cña th¸ng 9-2005, sè ng−êi tham gia lo¹i b¶o hiÓm nhiÒu... h×nh b¶o hiÓm y tÕ nµy trªn toµn quèc ViÖc c¶i c¸ch thÓ chÕ qu¶n lý b¶o t¨ng m¹nh, lªn tíi 133,41 triÖu ng−êi, hiÓm x· héi c«ng nh©n viªn thµnh phè, t¨ng 9,37 triÖu ng−êi so víi cuèi n¨m thÞ trÊn ë Trung Quèc còng ®ang diÔn ra 2004 (5). m¹nh mÏ. Ph−¬ng h−íng c¶i c¸ch cô thÓ Tuy diÖn bao phñ ®−îc më réng lµ: 1. C¶i c¸ch thÓ chÕ qu¶n lý lÊy thuèc nh−ng vÉn ch−a ®¹t tíi môc tiªu më nu«i bÖnh viÖn, bÖnh viÖn chiÕt khÊu réng diÖn bao phñ mµ chÝnh phñ ®Ò ra. mét kho¶n tõ viÖc kinh doanh thuèc ®Ó Nguyªn nh©n: thø nhÊt, ngay tõ ®Çu, bæ sung vµo ng©n s¸ch bÖnh viÖn. Do ®ã, môc tiªu cña chÕ ®é míi chØ lµ më réng ®Ó t¨ng kho¶n thu mµ nhiÒu bÖnh viÖn chø ch−a phæ cËp diÖn bao phñ. MÊy ®· kinh doanh c¸c lo¹i thuèc ®¾t tiÒn, n¨m gÇn ®©y, mét sè ®Þa ph−¬ng ®· ®−a thuèc nhËp khÈu, thuèc cao cÊp, thËm ra quy ®Þnh míi më réng diÖn bao phñ chÝ lµ hµng ho¸ kh«ng ph¶i thuèc, dïng cña b¶o hiÓm y tÕ c¬ b¶n ë thµnh phè tíi nh÷ng biÖn ph¸p kh«ng ®óng ®¾n kÝch mäi lao ®éng ®ang lµm viÖc, bao gåm lao thÝch nh©n viªn b¸n nhiÒu thuèc. 2. C¶i ®éng lµm thuª vµ lao ®éng n«ng th«n, tõ c¸ch thÓ chÕ vÖ sinh y tÕ, thùc hiÖn chÕ ®ã x¸c lËp môc tiªu chÝnh s¸ch cña chÕ ®é ph©n t¸ch bÖnh viÖn vµ chÝnh quyÒn. ®é lµ më réng diÖn bao phñ. Thø hai, ®èi ViÖc x· héi ho¸, më réng thÞ tr−êng, h¹n t−îng thuéc diÖn bao phñ trong chÝnh chÕ sù can thiÖp cña chÝnh quyÒn trong s¸ch hiÖn hµnh lµ c«ng nh©n viªn, mµ lÜnh vùc y tÕ, thóc ®Èy c¬ chÕ c¹nh tranh 32 Nghiªn cøu trung quèc sè 8(78)-2007
  5. ChÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ... theo h−íng thÞ tr−êng sÏ lµm cho viÖc n«ng d©n tù nguyÖn ®ãng gãp sÏ ®−îc qu¶n lý b¶o hiÓm y tÕ h¹ thÊp ®−îc gi¸ cÊp mét thÎ chøng nhËn ®Ó khi ®i kh¸m thµnh, ng¨n chÆn t¨ng chi phÝ kh¸m ch÷a bÖnh ë nh÷ng n¬i ®Þnh s½n trong ch÷a bÖnh. 3. §a nguyªn ho¸ hÖ thèng huyÖn, thÞ x· sÏ ®−îc thanh to¸n toµn bé dÞch vô y tÕ. Khi c¬ chÕ kh¸m ch÷a bÖnh chi phÝ kh¸m vµ thuèc ch÷a bÖnh. ®−îc thÞ tr−êng ho¸, nhµ n−íc cho phÐp Nguån vèn cña quü nµy gåm ba phÇn, dïng vèn ®Çu t− trong vµ ngoµi n−íc x©y mét phÇn do n«ng d©n tham gia chÕ ®é dùng bÖnh viÖn. Sù më cöa ®ã sÏ lµm nµy h»ng n¨m ®ãng gãp lµ 10 NDT, hai cho c¬ chÕ c¹nh tranh dÞch vô y tÕ ngµy phÇn cßn l¹i lµ nhµ n−íc vµ chÝnh quyÒn cµng m¹nh mÏ vÒ c¸c mÆt nh− phÝ kh¸m ®Þa ph−¬ng mçi n¨m tµi trî 10 NDT cho ch÷a bÖnh, n»m viÖn, gi¸ thuèc..., ng−êi mçi n«ng d©n tham gia chÕ ®é nµy. N¨m bÖnh ®−îc phôc vô tèt h¬n, gi¸ thµnh 2004, c¸c ban ngµnh h÷u quan ®· huy gi¶m, chÊt l−îng dÞch vô ®−îc n©ng cao, ®éng ®−îc gÇn 3,3 tû NDT cho quü hîp tiªu cùc trong bÖnh viÖn gi¶m... t¸c y tÕ n«ng th«n, thanh to¸n tiÒn thuèc vµ kh¸m ch÷a bÖnh cho h¬n 6 triÖu l−ît 1.2. VÒ chÕ ®é hîp t¸c y tÕ n«ng th«n ng−êi, tiÕn hµnh kiÓm tra søc khoÎ cho lo¹i h×nh míi 8,1 triÖu ng−êi (6). Nh»m c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn y tÕ, gi¶m g¸nh nÆng kh¸m, ch÷a bÖnh cho n«ng ViÖc båi d−ìng, ®µo t¹o, n©ng cao chÊt d©n, tõ th¸ng 7-2003, ngµnh y tÕ Trung l−îng ®éi ngò c¸n bé y tÕ n«ng th«n còng Quèc ®· triÓn khai thÝ ®iÓm hîp t¸c y tÕ lµ nhiÖm vô träng t©m cña qu¸ tr×nh n«ng th«n lo¹i h×nh míi theo h×nh thøc hoµn thiÖn c¬ chÕ hîp t¸c y tÕ n«ng th«n. nhµ n−íc vµ nh©n d©n cïng thùc hiÖn, N¨m 2003, Trung Quèc ph¶i ®èi mÆt víi thµnh lËp quü y tÕ trong ®ã n«ng d©n th¸ch thøc nghiªm träng do dÞch bÖnh ®ãng gãp 20%, nhµ n−íc ®ãng gãp 80%. viªm ®−êng h« hÊp cÊp SARS l©y lan ChÕ ®é hîp t¸c y tÕ n«ng th«n lo¹i h×nh nhanh chãng t¹i nhiÒu ®Þa ph−¬ng, g©y míi ®−îc x©y dùng trªn nguyªn t¾c n«ng hËu qu¶ lín. Tõ thùc tÕ nµy khiÕn Bé Y d©n tù nguyÖn tham gia, nhµ n−íc, tËp tÕ Trung Quèc cµng chó träng vµo c«ng thÓ vµ c¸ nh©n cïng gãp vèn, chó träng t¸c triÓn khai tËp huÊn cho c¸c b¸c sü vÒ ®Õn nh÷ng bÖnh hiÓm nghÌo, n©ng cao bÖnh truyÒn nhiÔm, h−íng dÉn cho l·nh ®iÒu kiÖn vÖ sinh y tÕ cña ng−êi d©n ®¹o c¸c c¬ së y tÕ vÒ kiÕn thøc qu¶n lý vµ n«ng th«n. b¸c sü ®Þa ph−¬ng vÒ kiÕn thøc c¬ b¶n ChÝnh phñ Trung Quèc ®· tiÕn hµnh cña bÖnh truyÒn nhiÔm t¹i c¸c khu vùc thÝ ®iÓm chÕ ®é nµy ë mét sè ®Þa ph−¬ng miÒn Trung vµ miÒn T©y Trung Quèc. víi c¸ch lµm cô thÓ lµ thµnh lËp quü hîp ChÝnh phñ sÏ dµnh riªng mét kho¶n t¸c y tÕ ®Ó thanh to¸n toµn bé c¸c chi phÝ kinh phÝ ®Ó tËp huÊn tr×nh ®é chuyªn kh¸m ch÷a bÖnh cña n«ng d©n. Nh÷ng m«n cho nh©n viªn vµ c¸n bé kü thuËt y 33 Nghiªn cøu trung quèc sè 8(78)-2007
  6. NguyÔn mai Ph−¬ng tÕ n«ng th«n cÊp x· vµ th«n. Hµng n¨m, tËt ë n«ng th«n nh»m t¨ng c−êng c«ng kho¶ng 10 ngh×n b¸c sü cã tr×nh ®é cao t¸c phßng chèng c¸c bÖnh nguy hiÓm sÏ thay phiªn nhau xuèng c¸c khu vùc nh− HIV/AIDS, bÖnh lao, bÖnh s¸n... 2. Thµnh tùu vµ vÊn ®Ò tån t¹i n«ng th«n phôc vô kh¸m ch÷a bÖnh cho n«ng d©n, h−íng dÉn chuyªn m«n cho 2.1. Thµnh tùu ®éi ngò y tÕ ®Þa ph−¬ng. VÊn ®Ò n−íc - DiÖn bao phñ kh«ng ngõng më réng. s¹ch còng ®−îc chÝnh phñ Trung Quèc §Õn nay, c«ng cuéc c¶i c¸ch chÕ ®é b¶o quan t©m trong viÖc hoµn thiÖn c¬ chÕ hiÓm y tÕ ®· thùc sù ®−îc ®Èy m¹nh, b¶o nµy. ChÝnh phñ sÏ huy ®éng hµng chôc hiÓm y tÕ ®· bao phñ tíi c¸c c¬ quan, tû nh©n d©n tÖ ®Ó x©y dùng nhiÒu hÖ ®¬n vÞ sù nghiÖp, doanh nghiÖp. Theo thèng n−íc s¹ch ë n«ng th«n, cung cÊp thèng kª, tõ n¨m 1999-2002, sè c«ng n−íc sinh ho¹t cho kho¶ng 100 triÖu nh©n viªn tham gia b¶o hiÓm y tÕ trong n«ng d©n ®ang sèng ë vïng s©u, vïng c¶ n−íc t¨ng lÇn l−ît lµ: 14,313 triÖu; xa7. 43,33 triÖu; 76,3 triÖu; 94 triÖu. §Õn Trung Quèc ®ang quyÕt t©m ®Èy th¸ng 10-2004, sè ng−êi tham gia b¶o m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c x©y dùng chÕ ®é hiÓm y tÕ ®¹t 120,74 triÖu ng−êi, t¨ng y tÕ hîp t¸c kiÓu míi ë n«ng th«n, dù 11,72 triÖu ng−êi so víi n¨m tr−íc9,10. tÝnh ®Õn n¨m 2007, diÖn bao phñ cña Cuèi th¸ng 9-2005, sè c«ng nh©n viªn ë hîp t¸c y tÕ n«ng th«n sÏ ®¹t 60%, phÊn thµnh phè, thÞ trÊn tham gia b¶o hiÓm y ®Êu ®Õn n¨m 2008 sÏ c¬ b¶n më réng ra tÕ lµ 133,41 triÖu ng−êi, t¨ng 9,37 triÖu c¶ n−íc, vµ ®Õn n¨m 2010 sÏ thùc hiÖn so víi cïng kú n¨m tr−íc11. môc tiªu phæ cËp toµn vïng n«ng th«n. C«ng t¸c thÝ ®iÓm hîp t¸c y tÕ n«ng Ngoµi ra, chÝnh phñ cßn quyÕt ®Þnh t¨ng th«n lo¹i h×nh míi ®Õn nay ®· ®¹t nh÷ng c−êng tµi trî cho hîp t¸c y tÕ n«ng th«n, thµnh qu¶ to lín, b−íc ®Çu h×nh thµnh t¨ng møc trî cÊp h»ng n¨m cho mçi lo¹i h×nh míi cña chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ c¬ n«ng d©n tham gia chÕ ®é nµy. §Õn n¨m b¶n ë n«ng th«n. Tõ khi triÓn khai thÝ 2010, Trung Quèc dù kiÕn sÏ thùc hiÖn ®iÓm th¸ng 6-2003, 21% huyÖn (thµnh toµn diÖn chÕ ®é nµy víi kho¶n ng©n phè, khu tù trÞ) trªn toµn quèc ®· thùc s¸ch h»ng n¨m lªn tíi 30 tû NDT, dù hiÖn thÝ ®iÓm chÕ ®é nµy. Cuèi th¸ng 6- kiÕn sÏ mang l¹i lîi Ých cho kho¶ng 700 2005, 641 huyÖn (thµnh phè, khu tù trÞ) triÖu n«ng d©n8. Bªn c¹nh ®ã, chÝnh phñ thùc thi thÝ ®iÓm víi 163 triÖu ng−êi dù kiÕn sÏ nç lùc gi¶i quyÕt døt ®iÓm tham gia, chiÕm 72,6% d©n sè vïng thÝ t×nh tr¹ng bÖnh tËt g©y ra nghÌo khã ë ®iÓm, sè n«ng d©n c¶ n−íc h−ëng lîi Ých n«ng th«n, t¨ng ®Çu t− ®Ó c¶i thiÖn c¬ së tõ hîp t¸c y tÕ lµ 119 triÖu ng−êi, ng©n vËt chÊt kh¸m ch÷a bÖnh, x©y dùng s¸ch chi 5,038 tû NDT. Th¸ng 3-2006, cã m¹ng l−íi phßng chèng, kiÓm so¸t bÖnh tíi 1.369 quËn, huyÖn ®· triÓn khai thÝ 34 Nghiªn cøu trung quèc sè 8(78)-2007
  7. ChÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ... ®iÓm, chiÕm 47,8% tæng sè quËn, huyÖn viÖn t− nh©n, liªn doanh n−íc ngoµi. trªn c¶ n−íc. Dù ®Þnh møc hç trî cho ThÊy ®−îc tÇm quan träng cña b¶o hiÓm mçi ng−êi d©n tham gia hîp t¸c y tÕ sÏ y tÕ ®èi víi cuéc sèng ng−êi d©n, chÝnh n©ng tõ 10 NDT lªn 20 NDT mçi n¨m12. phñ Trung Quèc ®· t¨ng c−êng ®Çu t− HiÖn nay mçi x· ®· cã mét phßng kh¸m vµo ng©n s¸ch b¶o hiÓm y tÕ. §Õn th¸ng y tÕ c«ng céng vµ cã m¹ng l−íi dÞch vô y 10-2004, ng©n s¸ch b¶o hiÓm y tÕ trªn tÕ theo h−íng nhÊt thÓ ho¸ dÞch vô qu¶n toµn quèc lµ 85,87 tû NDT, t¨ng 16,8 tû lý. TÝnh ®Õn th¸ng 6-2007, c¶ n−íc ®· cã NDT so víi cïng kú, trong ®ã chi 66,4 tû NDT14. Tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 9-2005, gÇn 2.500 huyÖn, thÞ, quËn, chiÕm 85% huyÖn, thÞ, quËn trong c¶ n−íc triÓn ®Çu t− ng©n s¸ch b¶o hiÓm y tÕ c¬ b¶n khai chÕ ®é hîp t¸c y tÕ n«ng th«n kiÓu lªn tíi 98,2 tû NDT, trong ®ã chi 75,5 tû míi, sè ng−êi tham gia lªn tíi 720 triÖu, NDT. N¨m 2004, c¸c ban ngµnh h÷u chiÕm 83% d©n sè n«ng nghiÖp c¶ n−íc13. quan ë n«ng th«n Trung Quèc ®· huy ®éng ®−îc gÇn 3,3 tû NDT cho quü y tÕ - ChÊt l−îng dÞch vô kh¸m ch÷a bÖnh hîp t¸c n«ng th«n. ChÝnh phñ còng sÏ vµ tr×nh ®é tay nghÒ cña ®éi ngò y b¸c sü ®Çu t− h¬n 20 tû NDT ®Ó c¶i t¹o h¬n ngµy mét t¨ng cao. ChÝnh phñ ®Èy m¹nh 1.200 bÖnh viÖn, ®ång thêi mua thiÕt bÞ c«ng t¸c tæ chøc c¸c ch−¬ng tr×nh thóc kh¸m ch÷a bÖnh, n©ng cao chÊt l−îng ®Èy ch¨m sãc søc khoÎ ban ®Çu ë ®Þa ph−¬ng nh»m phæ cËp, tuyªn truyÒn dÞch vô t¹i h¬n 20 ngh×n phßng kh¸m kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ y tÕ vµ søc khoÎ cho cÊp x·. Trong 5 n¨m tíi, chÝnh phñ sÏ mçi ng−êi d©n ®Ó hä cã ý thøc tù b¶o vÖ ®Çu t− thªm 20 tû NDT ®Ó x©y dùng m¹ng l−íi phßng chèng, kiÓm so¸t bÖnh søc khoÎ tr−íc khi ph¶i ®i kh¸m bÖnh. tËt ë n«ng th«n15. §ång thêi chÝnh phñ còng coi träng c«ng 2.2. VÊn ®Ò tån t¹i t¸c tËp huÊn, ®µo t¹o cho c¸c b¸c sü ®Ó -B¶o hiÓm y tÕ thiÕu tÝnh c«ng b»ng. n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n vµ ®¹o BiÓu hiÖn ë ph©n phèi gi÷a thµnh phè, ®øc ng−êi thÇy thuèc. T¨ng ®Çu t− cho n«ng th«n kh«ng b»ng nhau, nhãm yÕu c«ng t¸c ®µo t¹o chuyªn m«n trong vµ thÕ trong x· héi kh«ng ®−îc b¶o hiÓm ngoµi n−íc ®Ó chuyªn nghiÖp ho¸ ®éi ch÷a bÖnh c¬ b¶n cÇn thiÕt. B¶o hiÓm y ngò y b¸c sü, ®Æc biÖt chó träng n©ng cao tÕ c¬ b¶n chØ phï hîp víi c«ng nh©n viªn nghiÖp vô cho nh÷ng b¸c sü cã tay nghÒ c¬ quan, khã phï hîp víi nhu cÇu b¶o giái. Bªn c¹nh ®ã, Trung Quèc còng hiÓm y tÕ cña mçi ng−êi lao ®éng, ®Æc kh«ng ngõng hiÖn ®¹i ho¸ dÞch vô kh¸m biÖt lµ n«ng d©n. Theo Tæ chøc Y tÕ thÕ ch÷a bÖnh b»ng c¸ch t¨ng c−êng trang giíi (WHO), n¨m 2000 Trung Quèc ®øng thiÕt bÞ m¸y mãc kh¸m ch÷a bÖnh hiÖn thø 4 tÝnh tõ d−íi lªn trong 191 quèc gia ®¹i, x©y dùng nhiÒu bÖnh viÖn cã chÊt trªn thÕ giíi vÒ tÝnh c«ng b»ng vÖ sinh y l−îng cao, ®Æc biÖt më réng nhiÒu bÖnh 35 Nghiªn cøu trung quèc sè 8(78)-2007
  8. NguyÔn mai Ph−¬ng tÕ, nguyªn nh©n do n«ng d©n chiÕm sè møc ®é b¶o ®¶m b×nh qu©n trªn thÕ giíi l−îng lín trong d©n sè kh«ng ®−îc b¶o th× chØ gÇn 10% nh©n viªn nghØ h−u vµ ®¶m vÒ y tÕ. Theo thèng kª, chi phÝ thùc nh©n viªn thuéc chÕ ®é së h÷u toµn d©n tÕ cña b¶o hiÓm y tÕ Trung Quèc n¨m ë c¸c thµnh phè Trung Quèc ®−îc b¶o 2000 chØ chiÕm kho¶ng 1/4 tæng kinh phÝ ®¶m, cßn 90% sè d©n kh«ng hÒ nhËn ®−îc mét sù b¶o ®¶m nµo17. Theo kÕt qu¶ y tÕ, tæng phÝ b¶o hiÓm y tÕ cña c«ng nh©n viªn doanh nghiÖp, ®¬n vÞ hµnh ®iÒu tra dÞch vô y tÕ lÇn thø 3 cña Bé Y chÝnh sù nghiÖp −íc kho¶ng 116,8 tû tÕ, hiÖn nay cã kho¶ng 1/2 c− d©n thµnh NDT, nh−ng chØ b¶o ®¶m ®−îc cho 70 phè vµ 87% n«ng d©n kh«ng cã bÊt kú sù triÖu c− d©n thµnh phè, trung b×nh 1.670 b¶o ®¶m vÒ y tÕ nµo, hoµn toµn tù phÝ, NDT/ng−êi, chiÕm kh«ng ®Õn 6% d©n sè n«ng th«n cã kho¶ng 40-60% ng−êi nghÌo khæ v× bÖnh tËt18. Trung Quèc (1,3 tû ng−êi). Cã ®Õn 87,32% n«ng d©n hoµn toµn kh«ng ®−îc HiÖu qu¶ qu¶n lý, gi¸m s¸t ch−a cao. h−ëng mét sù b¶o ®¶m nµo tõ y tÕ x· Chi phÝ n»m viÖn vµ mua thuèc mÊy héi, trë thµnh nhãm tù phÝ ch÷a bÖnh n¨m gÇn ®©y t¨ng theo cÊp sè nh©n. MÆc kh«ng ®−îc b¶o ®¶m. Tæng chi phÝ y tÕ dï Trung Quèc ®· 17 lÇn ®iÒu chØnh b×nh qu©n ®Çu ng−êi ë thµnh phè lµ gi¶m gi¸ thuèc nh−ng hiÖu qu¶ kh«ng 710,2 NDT, n«ng th«n lµ 118,6 NDT, chØ cao, nhiÒu lo¹i thuèc t¨ng tõ mÊy NDT b»ng 1/4 thµnh phè16. lªn mÊy chôc NDT. Trong t×nh h×nh ®ã, møc tù phÝ chi cho y tÕ b×nh qu©n ®Çu - HiÖu qu¶ thÊp. HiÖu qu¶ cña hÖ thèng dÞch vô vÖ sinh y tÕ thÊp, hiÖu qu¶ ng−êi cña c− d©n thµnh phè, thÞ trÊn b¶o ®¶m vµ sö dông tµi nguyªn cña vÖ t¨ng 12 lÇn tõ 42 NDT n¨m 1992 lªn 528 sinh y tÕ ë Trung Quèc kh«ng t−¬ng NDT n¨m 2004, cña c− d©n n«ng th«n t¨ng 7 lÇn tõ 16,4 NDT n¨m 1989 lªn xøng. N¨m 2000, tæng chi phÝ vÖ sinh y tÕ t¨ng tõ trªn 70 tû NDT (n¨m 1990) 130,6 NDT n¨m 2004. Theo ®iÒu tra vÒ c¸c vÊn ®Ò x· héi, ngoµi thùc phÈm, y tÕ lªn 476,4 tû NDT, tøc lµ t¨ng gÇn 7 lÇn, kh¸m ch÷a bÖnh lµ vÊn ®Ò ®−îc x· héi chiÕm 5,7% GDP, v−ît møc 5%- tiªu quan t©m nhÊt, chiÕm 11,8% cña kinh tÕ chuÈn thÊp nhÊt mµ Tæ chøc Y tÕ thÕ gia ®×nh19. giíi quy ®Þnh vµ 5,3% møc trung b×nh ChÕ ®é hîp t¸c y tÕ n«ng th«n hiÖn trªn thÕ giíi. Còng møc ®é chi phÝ nh− vËy, mét sè n−íc vµ khu vùc trªn thÕ nay ë Trung Quèc ch−a ph¸t huy hÕt t¸c giíi ®· v−ît xa Trung Quèc vÒ hiÖu qu¶ dông tÝch cùc. HiÖn t−îng bÖnh tËt do y tÕ. Nh− ë Anh, tæng chi phÝ y tÕ chiÕm nghÌo ®ãi hoÆc kh«ng cã tiÒn ch÷a bÖnh 7,3% tæng s¶n phÈm quèc néi, hÇu nh− chiÕm 40-50%, thËm chÝ lµ 80% sè hé khã kh¨n trong vïng. So víi mét sè n−íc miÔn phÝ dÞch vô ch÷a bÖnh vµ thuèc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi th× trî cÊp men cho toµn d©n. Trong khi ®ã, tÝnh vÒ 36 Nghiªn cøu trung quèc sè 8(78)-2007
  9. ChÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ... y tÕ ë Trung Quèc rÊt thÊp, chØ 3,8% c¸ch linh ho¹t, nÕu doanh nghiÖp kh«ng GDP chi cho y tÕ, trong khi c¸c n−íc cã kh¶ n¨ng nép phÝ th× ng−êi lao ®éng ph¸t triÓn lµ 9,2%. §iÒu ®ã lµm cho chi trong doanh nghiÖp ®ã mÊt ®i sù b¶o phÝ gi÷a n«ng th«n vµ thµnh thÞ lµ ®¶m, ®Æc biÖt ®èi víi nh©n viªn thuéc kh«ng ®ñ vµ kh«ng c©n b»ng. NÕu tÝnh nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç, trªn 1.000 d©n th× ë n«ng th«n chØ cã ph¶i t¹m ngõng s¶n xuÊt, nh©n viªn 75% sè gi−êng bÖnh, 75% sè b¸c sü vµ nghØ h−u thuéc doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n. 80% sè y t¸ so víi thµnh thÞ. TÝnh trªn Ngoµi ra, cÊp ®é lËp ph¸p cña chÕ ®é y tÕ ®Çu ng−êi th× n«ng th«n chØ nhËn ®−îc hiÖn hµnh thÊp, n¨ng lùc c−ìng chÕ yÕu, 1/5 c¸c kho¶n trî cÊp y tÕ so víi thµnh doanh nghiÖp cã thÓ c−ìng chÕ kh«ng thÞ20. ChÕ ®é hîp t¸c y tÕ ch−a ph¸t huy tham gia b¶o hiÓm, tån t¹i nhiÒu lç hæng ®−îc vai trß trong viÖc chñ ®éng phßng vÒ b¶o ®¶m. C«ng t¸c thÝ ®iÓm chÕ ®é bÖnh vµ ch¨m sãc søc khoÎ c¬ b¶n cho hîp t¸c y tÕ n«ng th«n ë Trung Quèc n«ng d©n. Nguyªn nh©n lµ do nhËn thøc ch−a ®¹t hiÖu qu¶ mong muèn. Sè ng−êi cña mét bé phËn n«ng d©n vÒ m« h×nh tham gia b¶o hiÓm ch−a nhiÒu, møc ®é hîp t¸c y tÕ n«ng th«n cßn kÐm; nhiÒu dù trï ng©n s¸ch thÊp, n¨ng lùc b¶o huyÖn thÞ ch−a x©y dùng ®−îc c¬ chÕ thu ®¶m yÕu. HiÖn nay, cã kho¶ng 50,4% c− phÝ cña n«ng d©n ®¬n gi¶n, hîp lý vµ d©n thµnh phè vµ 87,4% c− d©n n«ng hiÖu qu¶; mét sè c¬ së y tÕ ë n«ng th«n th«n kh«ng cã bÊt cø sù b¶o ®¶m nµo tõ b¶o hiÓm y tÕ22. ch−a ®¹t tiªu chuÈn, gi¸ thuèc cßn cao... III. Mét sè gi¶i ph¸p kh¾c phôc Ngoµi ra, t×nh tr¹ng l·ng phÝ thuèc rÊt nghiªm träng, mét sè kÕt qu¶ ®iÒu tra Nh»m kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ cña cho thÊy, trong gi¸ thµnh cña bÖnh viÖn, qu¸ tr×nh c¶i c¸ch vµ ®¸p øng yªu cÇu tr¶ l−¬ng cho nh©n viªn kh«ng ®Õn 40%, hoµn thiÖn chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ hiÖn mµ tiªu hao vËt chÊt l¹i v−ît qu¸ 60%, nay, chÝnh phñ Trung Quèc ®· ®−a ra trong ®ã chñ yÕu chi cho tiÒn thuèc21. hµng lo¹t nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc nh− : - ChÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ ch−a kiÖn toµn. HÖ thèng b¶o hiÓm y tÕ thµnh phè, thÞ 1. X©y dùng hÖ thèng b¶o hiÓm y trÊn ë Trung Quèc chñ yÕu b¶o ®¶m cho tÕ ®a cÊp ®é c«ng nh©n viªn thµnh phè, thÞ trÊn, ViÖc ph¸t triÓn mét hÖ thèng b¶o thiÕu sù b¶o ®¶m ®èi víi ng−êi giµ, trÎ hiÓm y tÕ ®a cÊp ®é sÏ gióp cho ng−êi em, phô n÷, sinh viªn, ng−êi thÊt d©n cã thÓ ®ång thêi ®−îc h−ëng nhiÒu nghiÖp, lao ®éng lµm thuª. MÆt kh¸c, c¬ lîi Ých tõ chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ. HÖ thèng chÕ dù trï vèn cña chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ nµy bao gåm: c«ng nh©n viªn thµnh phè, thÞ trÊn cßn - Y tÕ c«ng céng: lµ mét lo¹i h×nh ®¬n nhÊt, thiÕu c¬ chÕ bæ sung vèn mét kh¸m ch÷a bÖnh cã liªn quan trùc tiÕp 37 Nghiªn cøu trung quèc sè 8(78)-2007
  10. NguyÔn mai Ph−¬ng tíi søc khoÎ cña céng ®ång hoÆc liªn n−íc” lµm môc tiªu c¶i c¸ch chÕ ®é b¶o quan tíi mäi vÊn ®Ò vÒ y tÕ. X©y dùng hiÓm y tÕ. TØ lÖ ®Çu t− vµo lÜnh vùc nµy m« h×nh y tÕ c«ng céng víi c«ng t¸c cña chÝnh phñ theo ®ã ngµy mét gi¶m, tuyªn truyÒn vµ c¶nh b¸o gióp ng−êi tõ 36,2% nh÷ng n¨m 80, ®Õn nay gi¶m d©n phßng trõ bÖnh truyÒn nhiÔm, cã lîi xuèng cßn kho¶ng 15%. Theo kÕt qu¶ cho viÖc b¶o vÖ chÊt l−îng m«i tr−êng ®iÒu tra vÒ dÞch vô vÖ sinh toµn quèc xung quanh con ng−êi lµ sinh ho¹t, s¶n lÇn thø ba cña Côc VÖ sinh Trung Quèc, xuÊt, c«ng viÖc, häc tËp, gi¶i trÝ, ®ång chÝnh quyÒn c¸c cÊp ®Çu t− 80% cho y tÕ thêi cã kh¶ n¨ng phßng tr¸nh bÖnh tËt. thµnh phè, trong ®ã 80% tËp trung vµo c¸c bÖnh viÖn lín ë thµnh phè, cßn sè - B¶o hiÓm y tÕ bæ sung: mang tÝnh l−îng lín c¬ së y tÕ dù phßng, dÞch vô y chÊt lµ tù nguyÖn, do c¸c doanh nghiÖp tÕ c¬ b¶n mang tÝnh c«ng Ých, sù nghiÖp tù lËp ra ®Ó gióp gi¶m bít g¸nh nÆng chi y tÕ n«ng th«n do thiÕu ng©n s¸ch nªn phÝ ch÷a bÖnh cho nh©n viªn. Nã ra ®êi kh«ng thÓ ph¸t triÓn, thËm chÝ gi¶i sÏ ®¸p øng c¸c nhu cÇu kh¸c nhau vÒ thÓ23. §ã chÝnh lµ biÓu hiÖn cña sù ®Çu b¶o ®¶m søc khoÎ cña ng−êi tham gia t− thiÕu c«ng b»ng cña chÝnh phñ Trung b¶o hiÓm. Quèc. - Cøu trî y tÕ x· héi: cã vai trß gióp MÆt kh¸c, møc ®é ®Çu t− cña chÝnh ®ì nhãm yÕu thÕ trong x· héi (ng−êi giµ, ng−êi thÊt nghiÖp, ng−êi tµn tËt, ng−êi phñ ch−a cao, tæ chøc y tÕ tù ho¹ch to¸n cã møc sèng thÊp, ng−êi kh«ng cã thu kinh doanh nh− mét thùc thÓ kinh tÕ ®éc nhËp æn ®Þnh) gi¶i quyÕt vÊn ®Ò kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n chi phÝ ch÷a lËp, tõ ®ã h×nh thµnh c¬ chÕ vËn hµnh bÖnh. H×nh thøc cøu trî ®a d¹ng b»ng theo h−íng thÞ tr−êng. Do ®ã, vÊn ®Ò lîi vËt chÊt, tiÒn, dÞch vô chuyªn m«n… sÏ nhuËn kinh tÕ ®−îc c¸c tæ chøc y tÕ ®−a ®¸p øng mäi nhu cÇu cÇn gióp ®ì cña ng−êi d©n. lªn hµng ®Çu. Vai trß cung cÊp cho ng−êi - B¶o hiÓm y tÕ th−¬ng nghiÖp: cã d©n kiÕn thøc b¶o vÖ søc khoÎ y tÕ vµ dù tÝnh chÊt nh− mét ngµnh kinh doanh phßng bÖnh mang tÝnh phóc lîi x· héi theo quy t¾c thÞ tr−êng, tiªu chÝ cña b¶o cña tæ chøc y tÕ bÞ suy yÕu. HËu qu¶ cña hiÓm lµ chi phÝ kh¸m ch÷a bÖnh, do ®ã yÕu tè thÞ tr−êng trong tæ chøc y tÕ lµ: cã thÓ ®¸p øng mäi nhu cÇu cña c¸c phÝ dÞch vô sÏ ®−îc n©ng cao ®Ó duy tr× thµnh viªn trong x· héi vÒ b¶o ®¶m ho¹t ®éng vµ tÝch luü ng©n s¸ch, thËm kh¸m ch÷a bÖnh. chÝ thu qu¸ tay ®èi víi c¸c lo¹i d−îc phÈm ®¾t, quý vµ dÞch vô kh¸m ch÷a 2. T¨ng c−êng ®Çu t− cho ng©n bÖnh; tæ chøc y tÕ th× cø theo ®uæi lîi s¸ch b¶o hiÓm y tÕ nhuËn, cßn ng−êi bÖnh v× phÝ dÞch vô cao Tr−íc ®©y, Trung Quèc ®· tõng lÊy mµ kh«ng d¸m ch÷a bÖnh, g©y ¶nh viÖc “gi¶m g¸nh nÆng cho tµi chÝnh nhµ h−ëng tíi t×nh h×nh søc kháe chung toµn 38 Nghiªn cøu trung quèc sè 8(78)-2007
  11. ChÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ... x· héi; khi tæ chøc y tÕ ®i theo h−íng thÞ cung cÊp d−îc phÈm phñ kh¾p thµnh tr−êng, ®Ó b¸n ®−îc nhiÒu thuèc, buéc thÞ, n«ng th«n nh»m cung cÊp dÞch vô y ph¶i cã sù ®iÒu chØnh gi¸ thuèc, nhiÒu tÕ ch÷a bÖnh an toµn, hiÖu qu¶, thuËn khi kh«ng theo gi¸ chuÈn mµ chÝnh phñ tiÖn, gi¸ rÎ cho quÇn chóng nh©n d©n. quy ®Þnh, do ®ã rÊt khã kh¨n cho viÖc MÆt kh¸c, trong c«ng t¸c phßng qu¶n lý ho¹t ®éng cña thÞ tr−êng thuèc, bÖnh, Trung Quèc chñ tr−¬ng n©ng cao ®ång thêi ng−êi d©n còng khã tin t−ëng n¨ng lùc phßng chèng c¸c dÞch bÖnh lín vµo gi¸ thuèc chÝnh phñ quy ®Þnh. vµ n¨ng lùc øng phã xö lý c¸c sù kiÖn y Do vËy, chÝnh phñ Trung Quèc chñ tÕ ph¸t sinh ®ét ngét. T¨ng c−êng x©y tr−¬ng cã c¸c biÖn ph¸p t¨ng c−êng dùng m¹ng l−íi dÞch vô y tÕ ba cÊp ë c«ng t¸c ®Çu t− vµ gi¸m s¸t ng©n s¸ch n«ng th«n vµ hÖ thèng dÞch vô y tÕ b¶o hiÓm y tÕ, ®Ó ng©n s¸ch b¶o hiÓm thµnh phè. Bªn c¹nh ®ã, nhiÖm vô b¶o ®−îc sö dông ®óng môc ®Ých, thùc sù ®¶m sinh ®Î cã kÕ ho¹ch còng kh«ng ph¸t huy t¸c dông tÝch cùc trong viÖc kÐm phÇn quan träng. CÇn duy tr× æn phßng vµ trÞ bÖnh cho ng−êi d©n, gi¶m ®Þnh tû lÖ sinh ®Î thÊp, n©ng cao tè chÊt bít g¸nh nÆng vÒ chi phÝ kh¸m ch÷a trÎ s¬ sinh, triÓn khai phong trµo y tÕ bÖnh cho nh÷ng ®èi t−îng khã kh¨n. yªu n−íc, ph¸t triÓn sù nghiÖp y tÕ ch¨m sãc bµ mÑ, trÎ em. 3. X©y dùng chÕ ®é y tÕ ch÷a bÖnh Mçi ng−êi d©n lµ mét tÕ bµo cña x· c¬ b¶n, n©ng cao søc khoÎ toµn d©n héi, ng−êi d©n cã khoÎ m¹nh th× x· héi §©y lµ mét trong nh÷ng néi dung míi khoÎ m¹nh, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn. quan träng cña nhiÖm vô “Thóc ®Èy Do ®ã, vai trß cña b¶o hiÓm y tÕ ®èi víi nhanh x©y dùng x· héi lÊy c¶i thiÖn d©n cuéc sèng ng−êi d©n nãi riªng vµ ®èi víi sinh lµm träng ®iÓm” ®−îc ®−a ra trong sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn x· héi Trung B¸o c¸o cña Uû ban Trung −¬ng §¶ng Quèc nãi chung lµ v« cïng quan träng. Céng s¶n Trung Quèc t¹i §¹i héi ®¹i B¶o hiÓm y tÕ ®· trë thµnh mét m¹ng biÓu toµn quèc lÇn thø XVII §¶ng Céng l−íi an toµn b¶o vÖ søc khoÎ cho mçi s¶n Trung Quèc24. B¸o c¸o nªu râ, cÇn ng−êi d©n khi tham gia. §Ó b¶o hiÓm y kiªn tr× tÝnh chÊt c«ng Ých cña y tÕ ch÷a tÕ ngµy cµng ph¸t huy t¸c dông ®èi víi bÖnh c«ng céng, kiªn tr× lÊy phßng viÖc b¶o vÖ søc khoÎ ng−êi d©n, ®Æc biÖt chèng lµm chÝnh, lÊy n«ng th«n lµm lµ n«ng d©n- lùc l−îng chiÕm phÇn lín träng ®iÓm, coi träng c¶ §«ng y lÉn T©y d©n sè Trung Quèc, ®ßi hái chÝnh phñ y, x©y dùng hÖ thèng dÞch vô y tÕ c«ng Trung Quèc nç lùc h¬n n÷a trong c«ng céng, hÖ thèng dÞch vô ch÷a bÖnh, hÖ thèng b¶o hiÓm y tÕ, hÖ thèng b¶o ®¶m t¸c chØ ®¹o vµ gi¸m s¸t. 39 Nghiªn cøu trung quèc sè 8(78)-2007
  12. NguyÔn mai Ph−¬ng 7,8,12,15 Mai Phương (2006): Ch hp t¸c y t m i n«ng th«n Trung Qu c. B¸o Qu©n i nh©n d©n s 16.294, tr 7 Chó thÝch: 9,16,17 TrÇn Giai Quý vµ V−¬ng Diªn Trung (Chñ biªn) (2004): B¸o c¸o vÒ 1 L H c T nh (2005): Kh¸i lu n v an ph¸t triÓn an sinh x· héi Trung Quèc sinh x· h i hi n i, Nxb i h c kinh t (2001- 2002), Nxb V¨n hiÕn khoa häc x· héi, B¾c Kinh, quyÓn 2, tr 108-111-114. thương m i Th «, B c Kinh, tr.73 10,14 Nh÷ TÝn, Lôc Häc NghÖ vµ Lý Båi -Lưu Qu©n (2005): An sinh x· h i: Lý L©m (Chñ biªn)(2004): Ph©n tÝch vµ dù b¸o t×nh h×nh x· héi Trung Quèc n¨m lu n vµ th c t . Nxb i h c Thanh Hoa, 2005, Nxb V¨n hiÕn khoa häc x· héi, B¾c B c Kinh, tr.183 Kinh, tr. 126. -PhÝ Mai B×nh (2005): Kh¸i luËn vÒ 13 Trung Qu c thi hµnh toµn di n ch y t h p t¸c n«ng th«n ki u m i t i an sinh x· héi. Nxb i h c Khoa h c vµ khu v c n«ng th«n c nư c. M ng C«ng ngh Hoa «ng, tr 141 http://vietnamese.cri.cn/133/2007/09/05/1 2 Tèng HiÓu Ng« (2001): C¶i c¸ch chÕ @89037.htm 18 TS. Hoµng ThÕ Anh (2006): B¸o c¸o ®é b¶o hiÓm x· héi cña Trung Quèc, Nxb “§¸nh gi¸ t×nh h×nh x· héi Trung Quèc §¹i häc Thanh Hoa, B¾c Kinh. n¨m 2005”. tr.7. 3 §iÒu tra nghiªn cøu dÞch vô y tÕ 19 Lý C−¬ng: china.com.cn. Trung Quèc: B¸o c¸o ph©n tÝch ®iÒu tra 25.12.2006. dÞch vô y tÕ quèc gia lÇn thø ba, (Trung 20 NguyÔn Kim B¶o (2004): HÖ thèng t©m Thèng kª th«ng tin Bé y tÕ) (2004), b¶o ®¶m x· héi ë Trung Quèc hiÖn nay. Nxb §¹i häc Y khoa Hµi Hoµ Trung T¹p chÝ Nghiªn cøu Trung Quèc sè 4, tr Quèc, tr.16. 22. DÉn theo Trung Quèc n¨m 2020 4 Sè liÖu ®−îc c«ng bè trªn §µi TH (Ng©n hµng thÕ giíi)(1997), Nxb Kinh tÕ TW Trung Quèc ngµy 30.9.2005. 5,11,22,23 Nh TÝn, L c H c Ngh , Lý B i tµi chÝnh Trung Quèc, B¾c Kinh, TQ, tr. L©m (Ch biªn)(2005): Ph©n tÝch vµ d 103. b¸o t×nh h×nh x· h i Trung Qu c năm 21 Kh«ng gian c¶i c¸ch b¶o hiÓm y tÕ 2006, Nxb Văn hi n Khoa h c x· h i, B c n«ng th«n: M¹ng www.social-policy.info Kinh, tr.212-154-163-162. 24 B¸o c¸o c a U ban Trung ương 6 Trung Qu c l p qu y t gióp n«ng ng C ng s n Trung Qu c t i ihi d©n nghÌ. :M ng: i bi u toµn qu c l n th XVII ng http://www.nhandan.com.vn ngµy 22 - 8- C ng s n Trung Qu c (ph n cu i). Tµi 2005. li u tham kh o c bi t s 247/2007, tr. 13-14. 40 Nghiªn cøu trung quèc sè 8(78)-2007
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2