intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo nghiên cứu khoa học " Đặc điểm và xu thế mới trong chuyển đổi kinh tế sau khi Trung Quốc gia nhập WTO "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST
Báo xấu
83
lượt xem 9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngày 11-12-2001, sau 15 năm đàm phán, Trung Quốc đã chính thức gia nhập WTO. Sau 5 năm gia nhập WTO, tức là từ cuối năm 2001 đến cuối năm 2006, kim ngạch ngoại th-ơng Trung Quốc từ 500 tỷ USD tăng lên tới 1700 tỷ USD, dự trữ ngoại tệ từ 200 tỉ USD tăng lên 1000 tỷ USD, l-ợng vốn đầu t- n-ớc ngoài tận dụng thực tế từ 47 tỷ USD tăng lên tới 69,4 tỷ USD, GDP từ 10.000 tỷ NDT tăng lên tới 20.000 tỷ NDT, tốc độ tăng tr-ởng hàng năm trên 9%, tổng...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " Đặc điểm và xu thế mới trong chuyển đổi kinh tế sau khi Trung Quốc gia nhập WTO "

  1. d−¬ng kiÕn v¨n d−¬ng kiÕn v¨n ViÖn Nghiªn cøu Kinh tÕ ViÖn Khoa häc x· héi Th−îng H¶i gµy 11-12-2001, sau 15 n¨m c¸ch cã hiÖu qu¶ nh÷ng khÕ −íc ngÇm N ®µm ph¸n, Trung Quèc cña WTO, më cöa toµn diÖn thóc ®Èy ®· chÝnh thøc gia nhËp chuyÓn ®æi thÓ chÕ kinh tÕ, lÊy chiÕn WTO. Sau 5 n¨m gia nhËp WTO, tøc lµ l−îc quèc tÕ ho¸ dÉn d¾t tiÕn tr×nh hiÖn ®¹i ho¸. tõ cuèi n¨m 2001 ®Õn cuèi n¨m 2006, kim ng¹ch ngo¹i th−¬ng Trung Quèc tõ I. “Kinh nghiÖm cña Trung 500 tû USD t¨ng lªn tíi 1700 tû USD, dù Quèc” tr−íc khi gia nhËp WTO tr÷ ngo¹i tÖ tõ 200 tØ USD t¨ng lªn 1000 C«ng cuéc c¶i c¸ch më cöa ë Trung tû USD, l−îng vèn ®Çu t− n−íc ngoµi tËn Quèc b¾t ®Çu tõ n¨m 1978, ý t−ëng vµ dông thùc tÕ tõ 47 tû USD t¨ng lªn tíi m« h×nh ph¸t triÓn lóc ®Çu cã thÓ kh¸i 69,4 tû USD, GDP tõ 10.000 tû NDT qu¸t thµnh 3 c©u: mét lµ lÊy x©y dùng t¨ng lªn tíi 20.000 tû NDT, tèc ®é t¨ng kinh tÕ lµm trung t©m, kh«ng tranh tr−ëng hµng n¨m trªn 9%, tæng l−îng luËn, m¹nh d¹n thö nghiÖm (tøc lµ c¸i kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi gäi lµ “mÌo tr¾ng mÌo ®en, cã thÓ b¾t ®· v−ît qua Anh, ®øng ë vÞ trÝ thø 4, ®−îc chuét ®Òu lµ mÌo tèt”); hai lµ c¶i n¨m nay cã thÓ v−ît §øc lªn vÞ trÝ sè 3. c¸ch thÞ tr−êng ho¸ theo ph−¬ng thøc Lµ mét n−íc ®ang ph¸t triÓn lín víi tiÖm tiÕn, ®Þnh h−íng ®óng, tõng b−íc d©n sè ®«ng, c¬ së nghÌo nµn, khëi ®iÓm thóc ®Èy (®ã lµ “dß ®¸ qua s«ng”); ba lµ muén, cã thÓ ®¹t ®−îc sù ph¸t triÓn th«ng qua ph¸t triÓn mÊt c©n b»ng, ®ét nhanh chãng nh− vËy trong mét thêi ph¸ träng ®iÓm, l«i kÐo toµn diÖn (tøc lµ gian kh«ng dµi qu¶ kh«ng ph¶i dÔ. Cã “mét sè khu vùc” ph¸t triÓn tr−íc, “mét rÊt nhiÒu nguyªn nh©n, mét ®iÓm quan sè ng−êi” giµu lªn tr−íc). träng lµ Trung Quèc ®· tËn dông mét nghiªn cøu trung quèc sè 7(77) - 2007 8
  2. §Æc ®iÓm vµ xu thÕ míi… Ph−¬ng ch©m “lÊy x©y dùng kinh tÕ nµo trªn ®©y, chÝnh phñ còng ®Òu ph¸t lµm träng t©m”, ®−îc ®−a ra t¹i Héi nghÞ huy vai trß mang tÝnh chØ ®¹o vµ quyÕt Toµn thÓ Trung −¬ng III §¶ng Céng s¶n ®Þnh trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. V× vËy, (§CS) Trung Quèc kho¸ XI khi míi b¾t c¸c quyÕt s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch ®Çu c¶i c¸ch më cöa. Trong h¬n 20 n¨m kinh tÕ cã chÝnh x¸c hay kh«ng, hµnh vi sau ®ã, dï cã nhiÒu ý kiÕn kh¸c nhau, kinh tÕ vµ biÖn ph¸p kinh tÕ cña chÝnh nh−ng ph−¬ng ch©m nµy ®−îc qu¸n triÖt phñ cã hiÖu qu¶ hay kh«ng, sÏ cã ¶nh kiªn quyÕt. ë ®©y cÇn ph¶i nh¾c nhë h−ëng trùc tiÕp kh«ng thÓ thay thÕ ®èi víi tiÕn tr×nh kinh tÕ thùc tÕ. mét ®iÒu lµ: “lÊy x©y dùng kinh tÕ lµm trung t©m” lµ chuÈn mùc hµnh vi, mµ MÆc dï trong h¬n 20 n¨m c¶i c¸ch më chñ thÓ hµnh vi lµ §CS Trung Quèc vµ cöa, chÝnh phñ Trung Quèc cã thÓ kiªn c¬ quan cÇm quyÒn cña nã lµ chÝnh phñ tr× “Ph¸t triÓn lµ ®¹o lÝ bÊt biÕn”, kiªn Trung Quèc. §iÒu nµy cã nghÜa lµ, khi tr× ®−êng lèi c¬ b¶n c¶i c¸ch më cöa, §CS Trung Quèc söa sai “§¹i C¸ch kiªn tr× con ®−êng kinh tÕ thÞ tr−êng m¹ng v¨n ho¸” vµ ®iÒu chØnh ph−¬ng x· héi chñ nghÜa, h¬n n÷a thu ®−îc h−íng tiÕn lªn, trªn thùc tÕ vÉn ¸p dông thµnh tùu ph¸t triÓn khiÕn c¶ thÕ giíi m« h×nh ph¸t triÓn lÊy chÝnh phñ lµm kinh ng¹c, nh−ng còng ®øng tr−íc hµng nßng cèt. lo¹t th¸ch thøc vµ vÊn ®Ò míi. Nh÷ng C¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn trong thêi vÊn ®Ò næi cém nhÊt lµ: Thø nhÊt, tÝnh kú ®Çu ph¸t triÓn kinh tÕ, do nguån lùc rµng buéc trong ph¸t triÓn kinh tÕ cña kinh tÕ rÊt cã h¹n, l¹i mong muèn cã thÓ Trung Quèc ngµy cµng t¨ng lªn. Mét sè v−ît lªn phÝa tr−íc, thùc hiÖn ph¸t triÓn m©u thuÉn vµ vÊn ®Ò tr−íc kia kh«ng mang tÝnh nh¶y vät, v× vËy, phÇn lín lùa ph¶i lµ vÊn ®Ò hãc bóa (nh− kh¶ n¨ng chän m« h×nh ph¸t triÓn lÊy chÝnh phñ chÞu t¶i c¸c nguån tµi nguyªn n¨ng lµm nßng cèt. Th«ng qua “C−ìng chÕ l−îng, kh¶ n¨ng chÞu t¶i ®èi víi m«i m¹nh ®èi víi kinh tÕ” hoÆc trùc tiÕp tËp tr−êng sinh th¸i, kh¶ n¨ng chÞu t¶i dung trung nguån tµi nguyªn cã h¹n ®Çu t− l−îng thÞ tr−êng…) b¾t ®Çu gay g¾t, v× vµo lÜnh vùc then chèt (gièng chÝnh phñ vËy, ph¶i thu hót ngµy cµng nhiÒu Trung Quèc ®Æt nÒn mãng c«ng nghiÖp nguån tiÒn, tµi nguyªn kü thuËt vµ tµi ho¸ vµo nh÷ng n¨m 50 cña thÕ kû XX), nguyªn thÞ tr−êng, mong muèn cã thÓ hoÆc lîi dông thÞ tr−êng th«ng qua huy ®éng vµ ph©n bæ c¸c nguån tµi nguån tµi nguyªn −u thÕ ®Ó ®æi lÊy nguyªn kinh tÕ trong ph¹m vi réng h¬n, nguån tµi nguyªn hiÕm (gièng viÖc lîi ®Ó duy tr× sù t¨ng tr−ëng kinh tÕ víi tèc dông yÕu tè lao ®éng vµ ruéng ®Êt gi¸ rÎ ®é cao vµ x· héi ph¸t triÓn bÒn v÷ng. ®Ó thu hót c¸c yÕu tè vèn vµ kü thuËt mµ Thø hai, tÝnh nhÞp nhµng trong ph¸t Trung Quèc thùc hiÖn trong nh÷ng n¨m triÓn cña nÒn kinh tÕ Trung Quèc ®ang 80-90 cña thÕ kû XX), tiÕp ®ã thóc ®Èy yÕu dÇn. MÆc dï c¬ chÕ vËn hµnh thÞ tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i tr−êng ho¸ vµ chiÕn l−îc ph¸t triÓn mÊt ho¸. Dï ¸p dông ph−¬ng thøc ph¸t triÓn c©n b»ng ®· ph¸t huy t¸c dông kÝch nghiªn cøu trung quèc sè 7(77) - 2007 9
  3. d−¬ng kiÕn v¨n thÝch vµ ®¹t hiÖu qu¶ ph¸t triÓn lín, ®Èy c¶i c¸ch th«ng qua më cöa, quèc tÕ nh−ng theo ®ã l¹i xuÊt hiÖn “hiÖu øng ho¸ dÉn d¾t hiÖn ®¹i ho¸, hoµn thiÖn thÓ Matthew”, xuÊt hiÖn xu thÕ chªnh lÖch chÕ kinh tÕ thÞ tr−êng hiÖn ®¹i trªn trong ph¸t triÓn gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng ph¹m vi quèc tÕ, t¨ng c−êng søc m¹nh th«n, gi÷a c¸c khu vùc vµ gi÷a c¸c tÇng tæng hîp vµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña Trung Quèc trong c¹nh tranh quèc tÕ. líp x· héi më réng, v× vËy, ph¶i ®iÒu chØnh kÕt cÊu lîi Ých vµ kÕt cÊu quyÒn II. Lµm thÕ nµo ®Ó n¾m ch¾c lùc, nh»m thùc hiÖn nÒn kinh tÕ ph¸t “thêi c¬ chiÕn l−îc” sau khi gia triÓn nhÞp nhµng vµ x· héi hµi hoµ. Thø nhËp WTO ba, tÝnh h¹n chÕ cña m« h×nh ph¸t triÓn C¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt nh÷ng Trung Quèc ®ang béc lé râ. MÆc dï m« n¨m 80 thÕ kû XX ®· ®Æt nÒn mãng kü h×nh ph¸t triÓn lÊy chÝnh phñ lµm chØ thuËt cho toµn cÇu ho¸, viÖc ph¸ vì côc ®¹o cã thÓ gi¶m gi¸ thµnh qu¶n lý, gi¶m diÖn ChiÕn tranh l¹nh trong nh÷ng n¨m gi¸ thµnh va ch¹m vµ gi¸ thµnh thêi 90 ®· ®Æt nÒn mãng chÕ ®é cho toµn cÇu gian, nh−ng gi¸ thµnh rñi ro rÊt cao, bao ho¸. Gia nhËp WTO cã nghÜa lµ hoµ gåm rñi ro quyÕt s¸ch, rñi ro ®¹o ®øc vµ nhËp vµo quü ®¹o toµn cÇu ho¸ kinh tÕ, rñi ro x· héi. Nh÷ng hiÖn t−îng tham « lµ lµm viÖc ph¶i tu©n theo nh÷ng chuÈn tham nhòng, vi ph¹m kØ luËt, ph¸p luËt mùc quèc tÕ vµ th«ng lÖ quèc tÕ, nghÜa lµ vµ t©m lÝ lµm tr¸i ph¸p luËt cña d©n ph¶i ®Èy nhanh chuyÓn ®æi kinh tÕ vµ chóng xuÊt hiÖn trªn ph¹m vi t−¬ng ®èi x©y dùng chÕ ®é. réng ë Trung Quèc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã nguyªn nh©n chÕ ®é s©u xa. 1. M«i tr−êng chÕ ®é thay ®æi V× vËy, ®ßi hái cÊp b¸ch ph¶i c¶i c¸ch thÓ Sau khi gia nhËp WTO, theo cam kÕt chÕ qu¶n lý hµnh chÝnh, ®ång thêi víi cña chÝnh phñ, Trung Quèc ph¶i tiÕp thu viÖc x©y dùng v¨n minh kinh tÕ vµ v¨n quy t¾c cña WTO vµ c¸c tiªu chuÈn quèc minh tinh thÇn hiÖn ®¹i, x©y dùng v¨n tÕ t−¬ng øng. V× hiÖn nay c¸c n−íc ph¸t minh chÝnh trÞ vµ v¨n minh x· héi hiÖn triÓn gi÷ vÞ trÝ chñ ®¹o trong nÒn chÝnh ®¹i. trÞ quèc tÕ vµ vò ®µi kinh tÕ thÕ giíi, nªn Gia nhËp WTO cã nghÜa lµ nÒn kinh sau khi gia nhËp WTO, c¸c n−íc ®ang tÕ Trung Quèc tõng b−íc më cöa toµn ph¸t triÓn bao gåm c¶ Trung Quèc ®øng diÖn, sù thay ®æi cña ®iÒu kiÖn bªn ngoµi tr−íc th¸ch thøc rÊt nghiªm träng. vµ yªu cÇu ph¸t triÓn bªn trong lµm Tr−íc hÕt, ph¶i söa ®æi vµ hoµn thiÖn xuÊt hiÖn sù kÕt hîp míi trong ®iÒu kiÖn t−¬ng øng sù s¾p xÕp chÕ ®é trong n−íc lÞch sö míi. Sù kÕt hîp gi÷a thay ®æi cña tr−íc ®©y cho phï hîp víi quy ®Þnh vµ ®iÒu kiÖn bªn ngoµi vµ yªu cÇu ph¸t yªu cÇu cña WTO. Thø hai, chÝnh phñ, triÓn bªn trong, dùa trªn nguyªn lÝ s¾p doanh nghiÖp vµ d©n chóng ph¶i nhËn xÕp tæ hîp, Ýt nhÊt cã thÓ xuÊt hiÖn ba thøc, thÝch nghi vµ tiÕp thu nh÷ng quy d¹ng kÕt qu¶. §èi víi chóng ta mµ nãi, t¾c míi nµy, thËm chÝ ph¶i thay ®æi ®−¬ng nhiªn lµ mong muèn cã thÓ thóc quan niÖm, hµnh vi vµ thãi quen cña nghiªn cøu trung quèc sè 7(77) - 2007 10
  4. §Æc ®iÓm vµ xu thÕ míi… lèi ph¸t triÓn, lóc ®Çu Trung Quèc chó m×nh. Thø ba, dï lµ chuyÓn ®æi kinh tÕ träng tíi thay ®æi ph¸t triÓn qu¶ng canh hay ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch, nh÷ng trong thêi kú ®Çu c«ng nghiÖp ho¸ dùa ph−¬ng diÖn ®Ò cËp ®Õn rÊt réng, lÜnh vµo ®Çu t−, dùa vµo nguån tµi nguyªn vµ vùc ¶nh h−ëng rÊt ®a d¹ng, nh−ng ®Òu xuÊt khÈu, nhÊn m¹nh ®æi míi khoa häc ®ßi hái ph¶i hoµn thµnh trong thêi gian kü thuËt, nh»m n¾m v÷ng kü thuËt h¹t quy ®Þnh. nh©n vµ quyÒn së h÷u tri thøc tù chñ, N¨m n¨m trë l¹i ®©y, ®Ó thÝch øng víi tranh thñ chuyÓn sang m« h×nh t¨ng sù thay ®æi m«i tr−êng chÕ ®é sau khi tr−ëng theo h×nh thøc néi sinh, h×nh gia nhËp WTO, Trung Quèc ®· ®Èy thøc nguån tµi nguyªn bªn trong vµ h×nh nhanh b−íc c¶i c¸ch thÓ chÕ vµ ®æi míi thøc nhÞp nhµng lÊy ®æi míi kü thuËt, chÕ ®é. MÆc dï søc Ðp vÒ ®æi míi chÕ ®é n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ ®Èy lóc ®Çu lµ tõ viÖc thùc hiÖn cam kÕt gia m¹nh nhu cÇu trong n−íc lµm nßng cèt, nhËp WTO vµ chi phÝ häc hái kinh cuèi cïng cã thÓ ®iÒu hoµ tèc ®é, chÊt nghiÖm cña c¸c n−íc ph¸t triÓn cã h¹n, l−îng vµ hiÖu qu¶, ®iÒu hoµ tiªu thô, nh−ng do sù ph¸t triÓn cña chÝnh Trung ®Çu t−, xuÊt khÈu, ®iÒu hoµ d©n sè, Quèc còng ®ßi hái c¶i c¸ch bªn trong, søc nguån tµi nguyªn vµ m«i tr−êng. Ðp vµ ®éng lùc kÕt hîp víi nhau, tõ ®ã lµm cho ®æi míi chÕ ®é thuËn lîi h¬n, 3. TÝch cùc c¹nh tranh øng phã ®¹t ®−îc thµnh qu¶ râ rÖt. Sau khi tham gia vµo tiÕn tr×nh toµn cÇu ho¸ kinh tÕ, kh«ng thÓ tr¸nh khái 2. Sù thay ®æi trong quan niÖm ph¸t c¹nh tranh quèc tÕ gay g¾t. Dï lµ c¹nh triÓn tranh hay hîp t¸c, ®Òu ®ßi phái ph¶i cã N¨m n¨m trë l¹i ®©y, Trung Quèc mét quy t¾c, quy t¾c cña WTO lµ “c¹nh ®· ®−a ra quan niÖm ph¸t triÓn míi “lÊy tranh c«ng b»ng”. “C¹nh tranh c«ng con ng−êi lµm gèc”, trªn c¬ së ®ã nªu lªn b»ng” gi÷a c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn vµ ®−êng lèi ph¸t triÓn míi “chuyÓn biÕn c¸c n−íc ph¸t triÓn võa c«ng b»ng võa quan niÖm ph¸t triÓn, ®æi míi m« h×nh kh«ng c«ng b»ng, v× c¸c n−íc ph¸t triÓn ph¸t triÓn, n©ng cao chÊt l−îng ph¸t kh«ng chØ cã thùc lùc kinh tÕ hïng m¹nh, triÓn, thiÕt thùc ®−a ph¸t triÓn kinh tÕ kinh nghiÖm quèc tÕ phong phó, mµ cßn x· héi vµo quü ®¹o ph¸t triÓn bÒn v÷ng cã quyÒn chñ ®éng chÕ ®Þnh quy t¾c vµ toµn diÖn”, ®−a ra ý t−ëng míi vÒ chiÕn quyÒn ph¸t biÓu. V× vËy, ®èi víi Trung l−îc x©y dùng “x· héi hµi hoµ x· héi chñ Quèc mµ nãi, chiÕn l−îc øng phã trong nghÜa”. Nh÷ng ®iÒu nµy kh«ng chØ phï tham gia c¹nh tranh quèc tÕ, mét lµ lµm hîp víi trµo l−u lÞch sö ph¸t triÓn x· héi thÕ nµo nhanh chãng hiÓu ®−îc quy t¾c quèc tÕ ngµy nay, mµ cßn phï hîp víi c¹nh tranh quèc tÕ, n¾m ch¾c bÝ quyÕt nhu cÇu bªn trong rÊt mong muèn ph¸t c¹nh tranh quèc tÕ; hai lµ lµm thÕ nµo triÓn cña Trung Quèc. ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh vµ lîi thÕ tiÕp thu kü thuËt, c«ng nghÖ tiªn tiÕn; ba lµ Sù thay ®æi cña quan niÖm ph¸t triÓn thóc ®Èy doanh nghiÖp trong n−íc dÉn tíi sù thay ®æi t−¬ng øng cña ®−êng nghiªn cøu trung quèc sè 7(77) - 2007 11
  5. d−¬ng kiÕn v¨n nhanh chãng thÝch øng víi chÕ ®é kÕ ®ã, tr−íc hÕt lµ “chÝnh phñ gia nhËp to¸n hiÖn ®¹i, chÕ ®é thu thuÕ, chÝnh WTO”. Nãi cô thÓ ®ã lµ ®Èy nhanh b−íc s¸ch kinh tÕ vµ chÕ ®é ph¸p luËt hiÖn tiÕn x©y dùng thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr−êng ®¹i, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña hiÖn ®¹i, thóc ®Èy chuyÓn ®æi nÒn kinh m×nh th«ng qua n©ng cao tr×nh ®é qu¶n tÕ vµ ®æi míi chÕ ®é. lý vµ ®æi míi n¨ng lùc; bèn lµ kh«ng sî 1. Sù ho nhËp ph¸p chÕ ph¸p quy sù va ch¹m th−¬ng m¹i hiÖn nay, dòng Sau khi gia nhËp WTO, dùa trªn t×nh c¶m ®èi phã, giái trong viÖc b¶o hé h×nh kh¸c nhau, ChÝnh phñ Trung Quèc quyÒn lîi hîp ph¸p cña m×nh. ¸p dông c¸c ph−¬ng thøc kh¸c nhau, 4. Cè g¾ng n¾m quyÒn chñ ®éng ®iÒu chØnh nhanh chãng vµ toµn diÖn Do quy t¾c quèc tÕ vµ tiªu chuÈn quèc ph¸p quy ph¸p luËt cã liªn quan. Mét lµ gia vÒ yªu cÇu chñ ®éng thÝch øng hoÆc “lËp ph¸p”, ph¶i ®èi chiÕu víi c¸c quy t¾c bÞ ®éng tiÕp thu cã rÊt nhiÒu chñng lo¹i, hiÖp ®Þnh cña WTO, Trung Quèc ph¶i lÜnh vùc phong phó, qu¸ tr×nh ®iÒu söa ®æi ngay c¸c ph¸p quy ph¸p luËt kh«ng phï hîp; hai lµ “söa ®æi”, tiÕn chØnh lîi Ých gi÷a c¸c chñ thÓ hµnh vi rÊt hµnh söa ®æi nh÷ng ph¸p quy ph¸p luËt phøc t¹p, nhiÖm vô chuyÓn ®æi kinh tÕ xung ®ét kh«ng lín víi quy t¾c cña WTO; vµ chÕ ®é rÊt phøc t¹p vµ nÆng nÒ, sù va ba lµ “huû bá”, huû bá tÊt c¶ c¸c ph¸p ch¹m vµ xung ®ét lµ kh«ng thÓ tr¸nh quy ph¸p luËt ®i ng−îc l¹i hoÆc tr¸i víi khái. Sau khi gia nhËp WTO, nÒn kinh quy t¾c cña WTO. N¨m n¨m qua, ChÝnh tÕ Trung Quèc c¶m nhËn ®−îc s©u s¾c phñ Trung Quèc nghiªm tóc thùc hiÖn mèi ®e do¹ cña tÝnh kh«ng x¸c ®Þnh vµ cam kÕt gia nhËp WTO, ban hµnh, söa kh«ng thÓ khèng chÕ ®ang t¨ng c−êng. ®æi vµ lo¹i bá gÇn 3000 v¨n b¶n ph¸p C¸c lo¹i hµng rµo th−¬ng m¹i, bao gåm quy ph¸p luËt Trung −¬ng cÊp 1 vµ hµng rµo kü thuËt, hµng rµo xanh, hµng ®iÒu lÖ ban ngµnh (gåm h¬n 20 bé luËt rµo tr¸ch nhiÖm x· héi cña doanh liªn quan ®· chÕ ®Þnh hoÆc söa ®æi), nghiÖp… xuÊt hiÖn dån dËp, sù dao ®éng ®ång thêi ®iÒu chØnh kho¶ng 200 ngh×n kinh tÕ thÕ giíi theo chu kú, sù lªn xuèng v¨n b¶n ph¸p quy, ®iÒu lÖ vµ v¨n kiÖn cña gi¸ c¶ trªn thÞ tr−êng quèc tÕ, khñng chÝnh s¸ch mang tÝnh ®Þa ph−¬ng. ho¶ng thõa l−u ®éng trªn toµn cÇu ®Òu cã Trong ®ã, chñ yÕu nhÊt tËp trung trªn thÓ ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi Trung Quèc. 3 ph−¬ng diÖn: Trong m«i tr−êng thÞ tr−êng quèc tÕ rÊt phøc t¹p, muèn n¾m v÷ng quyÒn chñ 1.1. H¹n chÕ ®Çu t− n−íc ngoµi. ®éng ph¸t triÓn lµ mét chuyÖn rÊt khã, “LuËt doanh nghiÖp chung vèn Trung ph¶i cã dòng khÝ vµ trÝ tuÖ. Quèc víi n−íc ngoµi”, “LuËt doanh nghiÖp hîp t¸c Trung Quèc víi n−íc III. T×m tßi vµ thùc tiÔn cña ngoµi”, “LuËt doanh nghiÖp cã vèn ®Çu Trung Quèc 5 n¨m qua t− n−íc ngoµi” vµ chi tiÕt thùc hiÖn t−¬ng øng, ®Òu cã quy ®Þnh vµ yªu cÇu Cam kÕt gia nhËp WTO lµ cam kÕt vÒ thµnh tÝch xuÊt khÈu thùc tÕ, c©n cña ChÝnh phñ. V× vËy, vÒ ý nghÜa nµo nghiªn cøu trung quèc sè 7(77) - 2007 12
  6. §Æc ®iÓm vµ xu thÕ míi… b»ng ngo¹i tÖ, hµm l−îng ®Þa ph−¬ng… “HiÕn ph¸p kinh tÕ”, nh»m ®iÒu tiÕt h¬n ®èi víi doanh nghiÖp ®Çu t− n−íc ngoµi, n÷a trËt tù c¹nh tranh vµ h¹n chÕ h¬n ®iÒu nµy kh«ng phï hîp víi quy ®Þnh n÷a hµnh vi c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng, “HiÖp ®Þnh c¸c biÖn ph¸p ®Çu t− cã liªn b¶o ®¶m m«i tr−êng thÞ tr−êng c«ng quan tíi th−¬ng m¹i” cña WTO. Qua söa b»ng. Sù ra ®êi cña “LuËt chèng ®éc ®æi, ba biÖn ph¸p h¹n chÕ ®Çu t− nµy quyÒn” ®¸nh dÊu viÖc x©y dùng hÖ thèng ®· bÞ dì bá. ph¸p luËt thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr−êng 1.2. VÒ thÈm tra xö lÝ c¸c vô ¸n x· héi chñ nghÜa ®· b−íc ®Çu hoµn thiÖn. quyÒn së h÷u trÝ tuÖ. Tr−íc n¨m 2003 2. Sù thay ®æi trong h nh vi chÝnh Trung Quèc ®· söa ®æi “LuËt nh·n hiÖu phñ hµng ho¸”, “LuËt b¶n quyÒn s¸ng chÕ”, Sau khi gia nhËp WTO, tõ trang web “LuËt quyÒn t¸c gi¶”… vµ c¸c chi tiÕt ChÝnh phñ, ng−êi ph¸t ng«n tin tøc ®Õn thùc hiÖn cña nã, quy ®Þnh tÊt c¶ c¸c vô trung t©m dÞch vô hµnh chÝnh, hµnh vi ¸n cã liªn quan tíi quyÒn së h÷u trÝ tuÖ cÇm quyÒn cña ChÝnh phñ Trung Quèc ®Òu cã thÓ khëi kiÖn lªn toµ ¸n, huû bá ®Òu cã sù thay ®æi râ rÖt. quyÒn quyÕt ®Þnh cuèi cïng cña c¬ quan hµnh chÝnh ®· chÕ ®Þnh tr−íc kia. Sau 2.1. Minh b¹ch trong lËp ph¸p n¨m 2003, ®· chÕ ®Þnh “§iÒu lÖ qu¶n lý Sau khi gia nhËp WTO, dùa trªn chÕ tËp thÓ quyÒn t¸c gi¶”, quy ®Þnh cô thÓ ®é th−¬ng m¹i cã liªn quan, Trung Quèc vÒ chøc tr¸ch qu¶n lý gi¸m s¸t cña c¬ ®· cam kÕt víi bªn ngoµi thùc hiÖn quan hµnh chÝnh, quyÒn lîi hîp ph¸p thèng nhÊt vµ t¨ng c−êng minh b¹ch, cña ng−êi cã quyÒn vµ c¸c biÖn ph¸p vµ ®iÒu chØnh c¬ chÕ chÕ ®é thùc hiÖn thèng c¸ch thøc b¶o hé quyÒn…, x©y dùng c¸c nhÊt, møc ®é minh b¹ch. VÝ dô, dùa trªn chÕ ®é vËn hµnh tæ chøc qu¶n lý tËp thÓ quy ®Þnh cña “LuËt lËp ph¸p”, ®· chÕ quy ph¹m, x¸c ®Þnh râ quyÒn h¹n gi¸m ®Þnh “§iÒu lÖ tr×nh tù chÕ ®Þnh ph¸p quy s¸t cña ng−êi sö dông vµ tæ chøc x· héi hµnh chÝnh” vµ “§iÒu lÖ tr×nh tù chÕ ®é kh¸c ®èi víi c¸c tæ chøc qu¶n lý tËp thÓ. quy t¾c”, quy ph¹m h¬n n÷a ho¹t ®éng chÕ ®Þnh c¸c ph¸p quy vµ ®iÒu lÖ hµnh 1.3. Quy ph¹m trËt tù thÞ tr−êng vµ hµnh vi thÞ tr−êng. Bao gåm viÖc chÝnh, b¶o ®¶m chÝnh x¸c tÝnh c«ng khai ban hµnh “§iÒu lÖ chèng b¸n ph¸ gi¸”, vµ minh b¹ch trong c«ng t¸c lËp ph¸p. “§iÒu lÖ chèng trî gi¸”, “§iÒu lÖ c¸c biÖn C¸c ban ngµnh chÝnh quyÒn trung −¬ng ph¸p b¶o trî”, “§iÒu lÖ qu¶n lý c¬ quan vµ ®Þa ph−¬ng ®· x©y dùng c¸c v¨n kiÖn tiÒn tÖ cã vèn n−íc ngoµi”, ®· söa ®æi ph¸p quy, ®iÒu lÖ, quy ph¹m lËp så s¬ c¬ “§iÒu lÖ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu kü chÕ kiÓm tra gi¸m s¸t, vÒ mÆt chÕ ®é, thuËt” vµ ban hµnh “QuyÕt ®Þnh vÒ ®· b¶o ®¶m ®−îc viÖc thùc hiÖn thèng chØnh ®èn vµ quy ph¹m trËt tù kinh tÕ nhÊt chÕ ®é ph¸p luËt cã liªn quan trªn thÞ tr−êng”… Ngµy 30-8-2007 l¹i th«ng ph¹m vi toµn quèc. C¸c ph¸p luËt ph¸p qua “LuËt chèng ®éc quyÒn” (ngµy 1-8- quy nh−: “LuËt lËp ph¸p”, “§iÒu lÖ tr×nh 2008 chÝnh thøc thi hµnh) ®−îc coi lµ tù chÕ ®Þnh ph¸p quy hµnh chÝnh” míi nghiªn cøu trung quèc sè 7(77) - 2007 13
  7. d−¬ng kiÕn v¨n chÕ ®Þnh khiÕn c«ng t¸c lËp ph¸p ®−îc ngµnh ®ang thµnh lËp, trong n¨m nay sÏ chÕ ®é ho¸, quy ph¹m ho¸ h¬n. Mét vÝ chÝnh thøc vËn hµnh. Tõ ngµy 30- 6 n¨m dô n÷a, “LuËt cho phÐp hµnh chÝnh” míi nay, “Trung t©m dÞch vô c¸c c«ng viÖc chÕ ®Þnh n¨m 2003, ®−a ra yªu cÇu hµnh chÝnh” cña Bé Th−¬ng m¹i chÝnh nghiªm kh¾c vµ cô thÓ h¬n vÒ møc ®é thøc ho¹t ®éng ®Õn nay, chØ ch−a ®Çy 3 minh b¹ch trong hµnh vi cña chÝnh phñ. th¸ng ®· thô lÝ vµ kÕt thóc 7924 giÊy chi Quèc vô viÖn vµ chÝnh quyÒn c¸c cÊp phÐp hµnh chÝnh, b×nh qu©n mçi ngµy thô lÝ 380 giÊy phÐp. ®· huû bá hµng tr¨m ngh×n h¹ng môc phª duyÖt hµnh chÝnh, dì bá l−îng lín 3. Sù thay ®æi trong c¬ cÊu qu¶n lý v¨n kiÖn néi bé. Mäi thø ®Òu ph¶i c«ng C¶i c¸ch thÓ chÕ qu¶n lý hµnh chÝnh lµ khai, n©ng cao ®é minh b¹ch cña ph¸p yªu cÇu tÊt yÕu vµ lùa chän chñ ®éng trong luËt, ph¸p quy vµ chÝnh s¸ch ë møc ®é viÖc ®i s©u c¶i c¸ch thÓ chÕ kinh tÕ cña lín nhÊt. Trung Quèc, gia nhËp WTO ®· ®Èy nhanh 2.2. Minh b¹ch trong qu¶n lý nhµ tiÕn tr×nh nµy. C¶i c¸ch c¬ cÊu chÝnh phñ, n−íc xoay quanh viÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn N¨m n¨m nay, ®· cã trªn 86% ban thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr−êng, v× vËy còng thÓ ngµnh chÝnh phñ trung −¬ng vµ chÝnh hiÖn ®−îc tinh thÇn cña WTO. quyÒn ®Þa ph−¬ng khai th«ng trang web 3.1. Tæ chøc vµ thµnh lËp Bé c«ng khai. Ngµy 1-1-2006, “trang web Th−¬ng m¹i ChÝnh phñ Trung Quèc” còng chÝnh thøc Héi nghÞ lÇn thø nhÊt §¹i héi §¹i ®i vµo ho¹t ®éng. Trang web c«ng khai biÓu nh©n d©n toµn quèc kho¸ X n¨m kh«ng chØ cã lîi cho truyÒn ph¸t tin tøc, 2003 ®· th«ng qua dù th¶o c¶i c¸ch c¬ t¨ng c−êng sù liªn hÖ vµ hiÓu biÕt gi÷a cÊu Quèc vô viÖn lÇn thø nhÊt, ®iÒu chÝnh phñ víi nh©n d©n, mµ cßn cã lîi cho chØnh Uû ban KÕ ho¹ch nhµ n−íc, Uû sù tham gia cña x· héi, t¨ng c−êng sù ñng ban Kinh tÕ th−¬ng m¹i nhµ n−íc vµ hé vµ gi¸m s¸t cña d©n chóng ®èi víi c«ng chøc n¨ng cña Bé Kinh tÕ th−¬ng m¹i t¸c chÝnh phñ, thóc ®Èy x©y dùng chÝnh ®èi ngo¹i tr−íc ®©y, tæ chøc vµ thµnh lËp phñ theo h×nh thøc phôc vô víi hiÖu qu¶ Bé Th−¬ng m¹i. Lóc ®ã, th−¬ng m¹i cao, cô thÓ thiÕt thùc, liªm khiÕt, thóc ®Èy trong n−íc vµ th−¬ng m¹i ®èi ngo¹i cña khoa häc ho¸ vµ d©n chñ ho¸ quyÕt s¸ch Trung Quèc vµ c«ng t¸c chèng b¸n ph¸ cña chÝnh phñ. gi¸, chèng trî gi¸, lÇn l−ît do Uû ban Kinh tÕ th−¬ng m¹i nhµ n−íc vµ Uû ban Víi t− c¸ch lµ n¬i c«ng khai c«ng viÖc Kinh tÕ th−¬ng m¹i ®èi ngo¹i qu¶n lý; qu¶n lý nhµ n−íc, ®Õn cuèi n¨m 2005, c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu s¶n phÈm lÇn Trung Quèc ®· x©y dùng ®−îc 13919 l−ît do Uû ban KÕ ho¹ch nhµ n−íc vµ Uû “Trung t©m dÞch vô hµnh chÝnh”. Tõ n¨m ban Kinh tÕ th−¬ng m¹i nhµ n−íc vµ Bé 2006 ®Õn nay, 10 ban ngµnh vµ ®¬n vÞ cña Kinh tÕ th−¬ng m¹i ®èi ngo¹i phô tr¸ch. Quèc vô viÖn ®· thµnh lËp “Trung t©m ThÓ chÕ qu¶n lý ph©n chia th−¬ng m¹i phôc vô hµnh chÝnh”, ngoµi ra cßn 5 ban nghiªn cøu trung quèc sè 7(77) - 2007 14
  8. §Æc ®iÓm vµ xu thÕ míi… trong vµ ngoµi n−íc, ph©n chia thÞ quan tíi th−¬ng m¹i; xÐt vÒ chñ thÓ tr−êng trong vµ ngoµi n−íc, ph©n chia hµnh chÝnh thÝch hîp mµ nãi, gåm c¸c c¬ h¹n ng¹ch xuÊt nhËp khÈu nh− vËy quan hµnh chÝnh c¸c cÊp tõ trung −¬ng kh«ng thÓ thÝch øng víi yªu cÇu cña t×nh ®Õn ®Þa ph−¬ng nh−: h¶i quan, y tÕ, h×nh míi gia nhËp WTO, kh«ng thÓ kiÓm dÞch, kiÓm tra hµng ho¸, chøng thÝch øng víi yªu cÇu x©y dùng vµ kiÖn kho¸n, gi¸ c¶, tiÒn tÖ… XÐt vÒ b¶n th©n toµn hÖ thèng thÞ tr−êng hiÖn ®¹i, c¹nh chÕ ®é mµ nãi, ®Ò cËp tíi c¸c kh©u cho tranh vµ cã trËt tù. phÐp hµnh chÝnh nh−: chñ thÓ thµnh lËp, nguyªn t¾c c¬ b¶n cña lËp ph¸p cho phÐp 3.2. “LuËt cho phÐp hµnh chÝnh” hµnh chÝnh, tr×nh tù thùc hiÖn vµ thÈm “LuËt cho phÐp hµnh chÝnh” chÝnh tra t− ph¸p ®èi víi cho phÐp hµnh chÝnh thøc thùc hiÖn tõ ngµy 1- 7-2004, ®ãng vi ph¹m ph¸p luËt. gãp lín nhÊt lµ ®· s¾p xÕp ®óng vÞ trÝ 3.3. N¨ng lùc ®iÒu tiÕt vÜ m« cña chÝnh phñ, ph©n chia chøc n¨ng cña chÝnh phñ, giíi h¹n chøc n¨ng cña chÝnh C¶i c¸ch thÓ chÕ qu¶n lý hµnh chÝnh phñ trong ph¹m vi ph¸p ®Þnh. Sù ra ®êi kh«ng ngõng ®−îc ®Èy nhanh, t¹o ra sù vµ thùc hiÖn “LuËt cho phÐp hµnh chÝnh” chuyÓn biÕn tÝch cùc trong ph−¬ng thøc ®· thÓ hiÖn quyÕt t©m cña Trung Quèc hµnh vi cña chÝnh phñ, ®iÓm nµy ®−îc tÝch cùc thùc hiÖn cam kÕt gia nhËp thÓ hiÖn râ h¬n trong ®iÒu tiÕt vÜ m«. WTO, x©y dùng chÝnh phñ ph¸p trÞ phï Sau khi gia nhËp WTO, ®Ó ®ãn nhËn hîp víi yªu cÇu thÓ chÕ kinh tÕ thÞ th¸ch thøc, quyÒn lùc ®iÒu tiÕt vÜ m« tr−êng. Trong khu«n khæ WTO, cho tõng b−íc tËp trung ë chÝnh phñ trung −¬ng. Trung −¬ng ph¶i t¨ng c−êng phÐp hµnh chÝnh víi t− c¸ch lµ mét lo¹i quyÒn ®iÒu tiÕt vÜ m« vÒ tµi chÝnh. Theo hµng rµo phi thuÕ quan t−¬ng ®èi ®iÓn cam kÕt gia nhËp WTO, Trung Quèc h×nh cña chÝnh phñ c¸c n−íc thµnh viªn ph¶i gi¶m dÇn thuÕ quan theo tõng n¨m, nh»m h¹n chÕ hµng ho¸ vµ dÞch vô cña ®iÒu chØnh chÕ ®é thuÕ quan trong n−íc, c¸c n−íc kh¸c vµo thÞ tr−êng n−íc m×nh dì bá trî gi¸ tµi chÝnh vµ më réng søc nh»m b¶o hé ngµnh trong n−íc, kh«ng mua cña chÝnh phñ… Thùc hiÖn nh÷ng chØ lµ néi dung quan träng cña hiÖp ®Þnh cam kÕt nµy ®ßi hái Trung Quèc t¨ng WTO, mµ cßn lµ bé phËn cÊu thµnh quan c−êng quyÒn ®iÒu tiÕt vÜ m« tµi chÝnh. träng trong néi dung v¨n kiÖn ph¸p luËt gia nhËp WTO cã liªn quan cña Trung Sau khi gia nhËp WTO, bèi c¶nh ®iÒu Quèc. tiÕt vÜ m« cña Trung Quèc ®· cã nhiÒu thay ®æi, tÇm nh×n vµ c¸ch thøc ®iÒu tiÕt XÐt trong ph¹m vi ¸p dông thÝch hîp, vÜ m« cã sù thay ®æi. §iÒu tiÕt tr−íc khi quy t¾c cho phÐp hµnh chÝnh ®· bao hµm gia nhËp WTO phÇn lín tËp trung vµo phÇn lín c¸c lÜnh vùc vÒ th−¬ng m¹i trong n−íc, hiÖn nay ph¶i më réng tÇm hµng ho¸ vµ th−¬ng m¹i dÞch vô trong nh×n h¬n n÷a, thÊy ®−îc nhiÒu nh©n tè hiÖp ®Þnh WTO, ®ång thêi khóc x¹ sang thay ®æi trong vµ ngoµi n−íc. Do tiÕn lÜnh vùc quyÒn së h÷u trÝ tuÖ cã liªn nghiªn cøu trung quèc sè 7(77) - 2007 15
  9. d−¬ng kiÕn v¨n tr×nh quèc tÕ ho¸ ®−îc ®Èy nhanh, nh©n chÞu ®ùng cña x· héi trong n−íc cã h¹n; tè n−íc ngoµi ®ang cã ¶nh h−ëng ngµy ®ång thêi, do viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ cµng lín ®èi víi Trung Quèc. VÝ dô vÒ tËp trung nhiÒu søc lao ®éng, gi¸ rÎ cña ph−¬ng diÖn tµi chÝnh, tr−íc ®©y trong Trung Quèc ë mét chõng mùc nµo ®ã n−íc thùc hiÖn ®iÒu tiÕt tiÒn tÖ, b¶o ®¶m ®· ¶nh h−ëng tíi viÖc lµm cña c¸c n−íc duy tr× sù æn ®Þnh cña l·i suÊt vµ tØ gi¸ ph−¬ng T©y, dÉn tíi va ch¹m th−¬ng hèi ®o¸i, chØ cÇn tÝnh ®Õn ®Çu t− vµ tiªu m¹i kh«ng ngõng gia t¨ng, søc Ðp tõ c¸c dïng trong n−íc lµ ®−îc, nh−ng hiÖn nay n−íc ph−¬ng T©y ngµy cµng lín, nh©n tè do chªnh lÖch vÒ l·i suÊt, l−îng tiÒn l−u bªn trong vµ bªn ngoµi ®Òu ®ßi hái ®iÒu th«ng nhanh cã thÓ l−u th«ng gi÷a c¸c chØnh c¬ cÊu ngµnh vèn cã. N©ng cao gi¸ quèc gia kh¸c nhau theo sù biÕn ®éng trÞ phô gia vµ søc c¹nh tranh chiÕm vÞ cña l·i suÊt vµ tØ gi¸ hèi ®o¸i, v× vËy, trÝ cã lîi trong tiÕn tr×nh quèc tÕ ho¸ trong t−¬ng lai. ph¶i tÝnh ®Õn sù thay ®æi tØ lÖ l·i suÊt cña c¸c nÒn kinh tÕ lín trªn thÕ giíi nh− 4.1. ChÝnh s¸ch ngµnh Mü, EU vµ NhËt B¶n. Mét vÝ dô n÷a vÒ (1) Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ngµnh mang ®iÒu tiÕt n¨ng suÊt s¶n phÈm, do trong tÝnh thiªn lÖch ®èi víi c¸c ngµnh ®Æc biÖt, mÊy n¨m gÇn ®©y ngo¹i th−¬ng cña doanh nghiÖp ®Æc biÖt vµ hµng ho¸ n©ng Trung Quèc ph¸t triÓn rÊt nhanh, cao søc c¹nh tranh quèc gia, cã vai trß ®· hoµ vµo quü ®¹o cña thÞ tr−êng quèc quan träng trong viÖc n©ng cÊp kÕt cÊu tÕ, v× vËy, ®iÒu tiÕt vÒ s¶n l−îng vµ gi¸ ngµnh, th«ng qua ®Çu t− vèn, lîi tøc tµi c¶ ®èi víi dÇu má vµ mét bé phËn kim chÝnh, ph¸t hµnh chøng kho¸n, chuyÓn lo¹i ph¶i tÝnh to¸n ®Çy ®ñ tíi nh©n tè tr¸i phiÕu thµnh cæ phiÕu… ®Ó n©ng ®ì n−íc ngoµi. Gi¸ c¶ hµng ho¸ cña n−íc sù ph¸t triÓn cña nh÷ng ngµnh doanh ngoµi cã thÓ ¶nh h−ëng tíi thÞ tr−êng nghiÖp nµy; (2) c¶i t¹o c¸c ngµnh truyÒn trong n−íc, ®ång thêi gi¸ c¶ trong n−íc thèng mµ nhµ n−íc khuyÕn khÝch, thùc còng cã thÓ ¶nh h−ëng tíi thÞ tr−êng hiÖn chÝnh s¸ch ngµnh mang tÝnh quèc tÕ. khuyÕn khÝch ®èi víi c¸c ngµnh chiÕn 4. §iÒu chØnh chÝnh s¸ch ng nh l−îc, c¸c s¶n phÈm chiÕn l−îc ®· tr−ëng Nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû XX, Trung thµnh, trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, Quèc ®· tËn dông c¬ héi chuyÓn dÞch cña nhµ n−íc khuyÕn khÝch nh÷ng ngµnh trung t©m chÕ t¹o thÕ giíi, tËn dông ®Çy nµy ph¸t triÓn th«ng qua biÖn ph¸p ®ñ lîi thÕ so s¸nh cña b¶n th©n, ra søc gi¶m miÔn thuÕ; (3) ®èi víi phÇn lín c¸c ph¸t triÓn ngµnh chÕ t¹o tËp trung doanh nghiÖp, ¸p dông chÝnh s¸ch nhiÒu søc lao ®éng. Nh−ng, cïng víi sù ngµnh mang tÝnh chøc n¨ng, nhµ n−íc t¨ng lªn vÒ vèn sau ®ã, gi¸ thµnh t¹o ra m«i tr−êng chÝnh s¸ch c«ng b»ng, nguyªn vËt liÖu quèc tÕ t¨ng lªn, sù thay minh b¹ch trªn bèn ph−¬ng diÖn: chÝnh ®æi cña m«i tr−êng nguån vèn, sù gia s¸ch thu thuÕ ®Çu t− c«ng b»ng, tiªu t¨ng trong c¹nh tranh quèc tÕ vµ søc chuÈn chÊt l−îng kÜ thuËt nghiªm ngÆt, nghiªn cøu trung quèc sè 7(77) - 2007 16
  10. §Æc ®iÓm vµ xu thÕ míi… ph¸p quy chèng b¸n ph¸ gi¸ quy ph¹m n−íc, Uû ban Kinh tÕ th−¬ng m¹i nhµ vµ dÞch vô th«ng tin thÞ tr−êng nhanh n−íc, Bé Kinh tÕ th−¬ng m¹i ®èi ngo¹i chãng, thùc hiÖn −u tiªn cho nh÷ng cïng ban hµnh ngµy 31-12-1997. “Danh doanh nghiÖp cã −u thÕ, ®µo th¶i c¸c môc chØ ®¹o ngµnh ®Çu t− cña th−¬ng doanh nghiÖp kÐm hiÖu qu¶; (4) ®èi víi gia n−íc ngoµi” míi ph©n chia danh môc c¸c s¶n phÈm « nhiÔm m«i tr−êng, tr×nh ®Çu t− cña th−¬ng gia n−íc ngoµi thµnh ®é kÜ thuËt l¹c hËu, khñng ho¶ng thõa 4 lo¹i: khuyÕn khÝch, cho phÐp, h¹n chÕ nghiªm träng, thùc hiÖn chÝnh s¸ch vµ cÊm. C¸c h¹ng môc ®Çu t− n−íc ngoµi ngµnh mang tÝnh h¹n chÕ, kiªn quyÕt ®−îc liÖt vµo lo¹i khuyÕn khÝch gåm 5 ®µo th¶i; (5) ®èi víi hai ngµnh cã n¨ng lo¹i sau ®©y: (1) h¹ng môc thuéc kÜ lùc c¹nh tranh quèc tÕ kÐm lµ n«ng thuËt n«ng nghiÖp míi, khai ph¸t tæng nghiÖp vµ dÞch vô, ®Æc biÖt lµ mét sè hîp n«ng nghiÖp, n¨ng l−îng, giao th«ng ngµnh non trÎ, thùc hiÖn chÝnh s¸ch vµ c«ng nghiÖp nguyªn vËt liÖu quan ngµnh mang tÝnh b¶o hé võa kh«ng tr¸i träng; (2) thuéc vÒ kÜ thuËt míi, kÜ thuËt víi khu«n khæ ph¸p luËt cña WTO, võa øng dông tiªn tiÕn, cã thÓ c¶i tiÕn chøc phï hîp víi b¶o vÖ an ninh ngµnh cña n¨ng cña s¶n phÈm, n©ng cao hiÖu qu¶ Trung Quèc, võa cã lîi cho viÖc ®Èy kinh tÕ kÜ thuËt doanh nghiÖp hoÆc thiÕt nhanh ngµnh non trÎ, ngµnh n«ng bÞ, nguyªn liÖu míi mµ n¨ng lùc s¶n nghiÖp vµ dÞch vô ph¸t triÓn. xuÊt trong n−íc cßn thiÕu; (3) thÝch øng víi nhu cÇu cña thÞ tr−êng, cã thÓ n©ng 4.2. ChÝnh s¸ch vèn ®Çu t− n−íc cao ®¼ng cÊp cña s¶n phÈm, khai th¸c ngoµi thÞ tr−êng míi næi, hoÆc t¨ng c−êng C¸c ban ngµnh cã liªn quan cña Quèc n¨ng lùc c¹nh tranh quèc tÕ cña s¶n vô viÖn dùa trªn “Quy ®Þnh chØ ®¹o phÈm; (4) thuéc vÒ kÜ thuËt, thiÕt bÞ míi, ph−¬ng h−íng ®Çu t− cña th−¬ng gia n¨ng l−îng vµ nguyªn vËt liÖu cã thÓ tiÕt n−íc ngoµi” vµ t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh kiÖm n¨ng l−îng, tµi nguyªn tËn dông tÕ kÜ thuËt cña quèc gia, lªn kÕ ho¹ch vµ tæng hîp, nguån tµi nguyªn t¸i sinh hoÆc söa ®æi vµo thêi ®iÓm thÝch hîp “Danh chèng « nhiÔm m«i tr−êng; (5) cã thÓ môc chØ ®¹o ngµnh ®Çu t− cña th−¬ng ph¸t huy lîi thÕ vÒ nh©n lùc vµ nguån gia n−íc ngoµi”. §−îc Quèc vô viÖn phª tµi nguyªn cña miÒn T©y, ®ång thêi phï duyÖt, ngµy 11-3-2002, Uû ban KÕ ho¹ch hîp víi chÝnh s¸ch ngµnh cña Trung nhµ n−íc, Uû ban Kinh tÕ th−¬ng m¹i Quèc. H¹ng môc ®Çu t− cña th−¬ng gia nhµ n−íc, Bé Kinh tÕ th−¬ng m¹i ®èi n−íc ngoµi xuÊt khÈu toµn bé s¶n phÈm, ngo¹i ®· ban hµnh “Danh môc chØ ®¹o ®−îc coi lµ h¹ng môc ®Çu t− n−íc ngoµi ngµnh ®Çu t− cña th−¬ng gia n−íc lo¹i khuyÕn khÝch. Sau khi ban hµnh ngoµi” míi (tõ ngµy 1-4-2002 chÝnh thøc “Danh môc chØ ®¹o ngµnh ®Çu t− cña thùc hiÖn). §ång thêi dì bá “Danh môc th−¬ng gia n−íc ngoµi”, ®· t¨ng lo¹i chØ ®¹o ngµnh ®Çu t− cña th−¬ng gia n−íc ngoµi” do Uû ban KÕ ho¹ch nhµ ngµnh khuyÕn khÝch ®Çu t− cña nghiªn cøu trung quèc sè 7(77) - 2007 17
  11. d−¬ng kiÕn v¨n chÕ ®é nh©n c¸ch ho¸ doanh nghiÖp). VÝ t h−¬ng gia n−íc ngoµi tõ 186 danh dô, th«ng qua söa ®æi quy ®Þnh cã liªn môc lªn 262 danh môc, c¸c lo¹i h¹n quan tíi luËt c«ng ty vµ chuÈn mùc kÕ chÕ gi¶m tõ 112 danh môc xuèng cßn to¸n, lµm cho vËn hµnh cña c«ng ty niªm 75 danh môc, trong tÊt c¶ c¸c ngµnh yÕt trªn thÞ tr−êng quy cñ h¬n, minh ph©n lo¹i theo ph−¬ng ph¸p ph©n lo¹i b¹ch h¬n. Thø hai, doanh nghiÖp ®iÒu thèng kª cña kinh tÕ quèc d©n, chØ cã chØnh chiÕn l−îc kinh doanh, trªn c¬ së 21 ngµnh ®ßi hái phÝa Trung Quèc ph¸t huy lîi thÕ ph©n c«ng quèc tÕ khèng chÕ cæ phÇn, chiÕm ch−a ®Çy truyÒn thèng (nh− ngµnh chÕ biÕn, chÕ 5,7% trong tæng sè 371 danh môc, t¹o), dùa trªn xu thÕ ph¸t triÓn ngµnh ngµnh cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi cã thÓ quèc tÕ, tõng b−íc chuyÓn trung t©m ®Çu t− 100% vèn ë Trung Quèc sang c¸c ngµnh cã gi¸ trÞ phô gia cao ®· chiÕm tíi 87,6% hÖ thèng ngµnh. nh− nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn thÞ tr−êng. 5. N©ng cao chÊt l−îng doanh nghiÖp Thø ba, doanh nghiÖp chó träng tíi chiÕn l−îc v¨n ho¸, ®©y còng lµ mét Doanh nghiÖp Trung Quèc, dï lµ trong nh÷ng ¶nh h−ëng lín nhÊt cña doanh nghiÖp nhµ n−íc hay doanh viÖc gia nhËp WTO ®èi víi doanh nghiÖp. nghiÖp t− nh©n, ë møc ®é kh¸c nhau ®Òu dùa vµo chÝnh phñ, vÉn ch−a thùc sù trë RÊt nhiÒu doanh nghiÖp b¾t ®Çu xem xÐt thµnh chñ thÓ thÞ tr−êng. Sau khi gia t×nh h×nh toµn bé nÒn kinh tÕ thÕ giíi, nhËp WTO, thùc hiÖn nguyªn t¾c “®èi xö toµn bé chu kú ph¸t triÓn cña ngµnh, vµ quèc d©n” cña WTO, doanh nghiÖp trong c¶ con ®−êng tiªu thô quèc tÕ ®èi víi s¶n n−íc buéc ph¶i tr¶i qua giai ®o¹n ph¸t phÈm cña m×nh víi tÇm nh×n toµn cÇu ho¸, triÓn cai s÷a-tr−ëng thµnh. quèc tÕ ho¸, hä kh«ng chØ tham gia vµo “giao tiÕp réng” vµ c¸c lo¹i triÓn l·m quan 5.1. Quy ph¹m hµnh vi cña doanh träng trªn thÕ giíi víi th¸i ®é tÝch cùc h¬n, nghiÖp t×m mäi c¸ch ®−a s¶n phÈm cña m×nh “®i §Ó thÝch nghi víi c¸c nguyªn t¾c quèc ra ngoµi”, cè g¾ng më réng thÞ tr−êng, mµ tÕ sau khi gia nhËp WTO, n©ng cao n¨ng cßn ®ua nhau thµnh lËp v¨n phßng ®¹i lùc c¹nh tranh quèc tÕ, doanh nghiÖp diÖn, c«ng ty con… ë n−íc ngoµi, trùc Trung Quèc chñ yÕu cè g¾ng trªn ba tiÕp tiÕn vµo thÞ tr−êng quèc tÕ. ph−¬ng diÖn: mét lµ, ®iÒu chØnh viÖc s¾p 5.2. Liªn minh ®èi phã víi va ch¹m xÕp chÕ ®é doanh nghiÖp, quy ph¹m doanh nghiÖp dùa trªn yÕu tè sù s¾p xÕp Tr−íc ®©y lîi thÕ gi¸ thµnh lao ®éng, chÕ ®é cã phï hîp víi chuÈn mùc quèc tÕ ®Êt ®ai vµ thuÕ lµ môc ®Ých quan träng hay kh«ng (chÕ ®é quyÒn së h÷u, c¬ cÊu trong chuyÓn dÞch ngµnh chÕ t¹o cña c¸c qu¶n lý doanh nghiÖp, chÕ ®é qu¶n lý n−íc ph¸t triÓn. Sau khi trë thµnh c¨n doanh nghiÖp, c¬ cÊu tæ chøc doanh cø ®Þa ngµnh chÕ t¹o toµn cÇu, vai trß nghiÖp, chÕ ®é quy −íc doanh nghiÖp, cña Trung Quèc ngµy cµng khã xö: mét nghiªn cøu trung quèc sè 7(77) - 2007 18
  12. §Æc ®iÓm vµ xu thÕ míi… mÆt, sù va ch¹m th−¬ng m¹i diÔn ra liªn tÝnh xö ph¹t víi g¹ch men sø cña Trung tiÕp, mÆt kh¸c l¹i lµ lîi nhuËn thÊp do Quèc trong 3 n¨m, dùa trªn ®iÒu tra s¶n l−îng t¨ng gi¸ gi¶m; mét mÆt xuÊt chèng b¸n ph¸ gi¸, còng v× kh«ng cã khÈu rÊt lín l−îng hµng ho¸ phæ biÕn ng−êi hÇu kiÖn nªn bÞ xö nép 305% thuÕ trªn toµn cÇu, mÆt kh¸c l¹i bÞ mang chèng b¸n ph¸ gi¸, doanh nghiÖp Trung tiÕng xÊu lµ “b¸n ph¸ gi¸”, cßn dÉn ®Õn Quèc ®· nÕm nçi ®au cña “®ßn bÞ ®éng”. tiªu hao nguån tµi nguyªn vµ « nhiÔm Lóc ®ã, tØ lÖ hÇu kiÖn mµ c¸c doanh m«i tr−êng. Sau khi gia nhËp WTO, nghiÖp Trung Quèc ®èi mÆt trong va cµng bÞ nhiÒu n−íc “chèng b¸n ph¸ gi¸”. ch¹m th−¬ng m¹i chØ kho¶ng 40%, hiÖn §øng tr−íc sù va ch¹m th−¬ng m¹i, nay ®· lªn tíi kho¶ng 90%, tØ lÖ hÇu kiÖn doanh nghiÖp Trung Quèc lóc ®Çu kh«ng chèng b¸n ph¸ gi¸ cña c¸c n−íc ph¸t biÕt lµm thÕ nµo, thËm chÝ kh«ng cã ai triÓn, thÞ tr−êng träng ®iÓm ¢u - Mü ®¹t ®øng ra hÇu kiÖn, dÇn dÇn ®· biÕt vËn tíi 100%. Tõ chç chÞu bã tay, mï tÞt dông c¸c quy t¾c cña WTO, liªn kÕt kh«ng biÕt g×, ®Õn sù ®èi phã tÝch cùc thµnh ®ång minh ®Ó ®èi phã. Sù thay ®æi hiÖn nay, b¶o vÖ lîi Ých b¶n th©n mét c¸ch thùc sù trong 5 n¨m qua b¾t nguån tõ sù cã tæ chøc, theo tr×nh tù vµ tÇng thø theo thay ®æi trong quan niÖm cña doanh quy t¾c cña WTO, doanh nghiÖp Trung nghiÖp, tr−íc ®©y phÇn lín doanh nghiÖp Quèc ngµy cµng thµnh thôc h¬n trong va cho r»ng, “kiÖn tông” th−¬ng m¹i quèc tÕ ch¹m th−¬ng m¹i quèc tÕ. lµ chuyÖn cña chÝnh phñ, hiÖn nay hÇu Ph−¬ng thøc mµ doanh nghiÖp Trung hÕt ®· ý thøc ®−îc doanh nghiÖp ®øng ë Quèc ¸p dông hiÖn nay chñ yÕu bao gåm: tuyÕn ®Çu, chØ cã tÝch cùc øng phã, ®ä (1) coi träng quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, n©ng søc trùc diÖn, míi cã thÓ giµnh ®−îc sù cao ý thøc nh·n hiÖu s¶n phÈm; (2) coi sèng vµ ph¸t triÓn. §Çu n¨m 2002, khi träng vai trß trung gian cña hiÖp héi míi gia nhËp WTO ®−îc hai th¸ng, s¶n ngµnh, thËm chÝ hîp t¸c víi n−íc ngoµi, phÈm gèm sø cña Trung Quèc liªn tiÕp tõ chç ®ãng cöa tíi më cöa; (3) lîi dông gÆp ph¶i sù ®iÒu tra chèng b¸n ph¸ gi¸ c¬ héi ph¸t triÓn, ®i ra bªn ngoµi, “cïng cña nhiÒu n−íc. Lóc ®ã, “b¸n ph¸ gi¸” nh¶y víi sãi”; (4) hoµ nhËp víi tiªu cßn lµ mét tõ l¹ lÉm, ng−êi Trung Quèc chuÈn quèc tÕ, n©ng cao chÊt l−îng xuÊt tr−íc nay sî kiÖn tông, huèng hå lµ kiÖn khÈu ngo¹i th−¬ng; (5) chÕ ®é tiªu chuÈn, tông quèc tÕ, cuèi cïng, phÇn lín c¸c doanh nghiÖp lo¹i ba s¶n xuÊt hµng ho¸, doanh nghiÖp Trung Quèc chän c¸ch rót doanh nghiÖp lo¹i hai s¶n xuÊt kü thuËt, lui. KÕt qu¶ lµ, vô ¸n “chèng b¸n ph¸ gi¸ doanh nghiÖp lo¹i mét s¶n xuÊt tiªu sø x©y dùng Ên §é” bÞ xö nép thuÕ chuÈn. Theo tiªu chuÈn quèc tÕ, võa lµ chèng b¸n ph¸ gi¸ cao gÊp ®«i do kh«ng doanh nghiÖp ph¶i tr¶i qua c¬n ®au ®ín cã ng−êi hÇu kiÖn, Philippin thùc hiÖn khi sinh ®Î, võa lµ mét lÇn thay ®æi to c¸c biÖn ph¸p b¶o hé vµ thuÕ quan mang lín tù t¨ng c−êng søc c¹nh tranh. nghiªn cøu trung quèc sè 7(77) - 2007 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học
207 tài liệu
1455 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2