intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Mô hình mới về người giảng viên đại học trong nền giáo dục điện tử"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST
Báo xấu
191
lượt xem 65
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2008 tác giả: 9. Trần Quang Tuyết, Ngô Tứ Thành, Mô hình mới về người giảng viên đại học trong nền giáo dục điện tử. Công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) đã thâm nhập và làm thay đổi căn bản nội dung.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Mô hình mới về người giảng viên đại học trong nền giáo dục điện tử"

  1. Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Mô hình mới về người giảng viên đại học trong nền giáo dục điện tử"
  2. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh m« h×nh míi vÒ ng−êi gi¶ng viªn ®¹i häc trong nÒn gi¸o dôc ®iÖn tö (a) (b) TrÇn Quang TuyÕt , Ng« Tø Th nh Tãm t¾t. C«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng (ICT) ®· th©m nhËp vµ lµm thay ®æi c¨n b¶n néi dung, c«ng cô, ph−¬ng ph¸p, h×nh thøc vµ hiÖu qu¶ lao ®éng. ViÖc øng dông ICT trong gi¸o dôc tÊt yÕu h×nh thµnh m« h×nh "gi¸o dôc ®iÖn tö". Bµi viÕt nµy sÏ ph©n tÝch ICT ®· lµm thay ®æi s©u s¾c néi dung, ph−¬ng ph¸p, h×nh thøc d¹y häc vµ qu¶n lý gi¸o dôc nh− thÕ nµo. Tõ ®ã x©y dùng m« h×nh míi vÒ ng−êi gi¶ng viªn ®ai häc trong nÒn "gi¸o dôc ®iÖn tö". H ×nh ¶nh cña ThÇy gi¸o víi phÊn mäi ho¹t ®éng cña tõng ng−êi vµ tõng tr¾ng, b¶ng ®en ®· h×nh thµnh tæ chøc x· héi ®Òu tr¶i qua 3 giai ®o¹n: 1/ Thu thËp th«ng tin, nªn mét phong c¸ch cña ng−êi gi¸o viªn 2/ Xö lý th«ng tin vµ ®· kh¾c s©u trong t©m trÝ bao thÕ hÖ 3/ Ra quyÕt ®Þnh ho¹t ®éng hoÆc gi¶i häc trß. Tuy nhiªn, ngµy nay do tèc ®é quyÕt vÊn ®Ò. ph¸t triÓn nh− vò b·o cña c¸c ngµnh khoa häc kü thuËt, sù bïng næ trong Nhê hç trî cña c«ng nghÖ ICT mµ lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn tri thøc cña loµi ng−êi tÝnh trung b×nh th«ng (ICT) ®Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng øng cø sau 7 n¨m th× t¨ng gÊp ®«i. V× vËy, dông Internet trong gi¸o dôc, nªn ®iÒu sau 4 n¨m ®¹i häc, kiÕn thøc cña 2 n¨m kiÖn häc tËp ®· kh¸c tr−íc, do ®ã nhËn ®Çu l¹c hËu 50%. Riªng lÜnh vùc ngµnh thøc vÒ ng−êi thÇy trong nhµ tr−êng nãi ICT trung b×nh cø kho¶ng 18-24 th¸ng, chung, ®¹i häc nãi riªng còng Ýt nhiÒu mét c«ng nghÖ míi l¹i ra ®êi lµm thay thay ®æi. Néi dung bµi b¸o nµy tËp ®æi ph−¬ng thøc vµ tËp qu¸n lµm viÖc trung ®−a ra c¸c c¬ së lý luËn cho viÖc cña nguån nh©n lùc ICT. Nh÷ng kiÕn x©y dùng m« h×nh míi vÒ ng−êi gi¶ng thøc cña sinh viªn ngµnh ICT ®−îc viªn ®¹i häc, ®Ó tõ ®ã ®Þnh h−íng c¸c trang bÞ ë nh÷ng n¨m ®Çu ®¹i häc gi¶ng viªn phÊn ®Êu theo m« h×nh nhanh chãng trë thµnh l¹c hËu khi sinh chuÈn nh»m gãp phÇn n©ng cao chÊt viªn ®ã ra tr−êng. Thªm vµo ®ã, sau khi l−îng ®µo t¹o ®¹i häc hiÖn nay. ra tr−êng vµi n¨m, nÕu kh«ng ®−îc ®µo t¹o båi d−ìng thªm, mçi lao ®éng l¹i bÞ 1. C¬ së khoa häc x©y dùng m« chÝnh ngµnh ICT ®µo th¶i. Nh− vËy h×nh míi vÒ ng−êi gi¶ng viªn ®¹i chÝnh sù bïng næ khoa häc trong lÜnh häc hiÖn nay vùc ICT kÐo theo sù bïng næ th«ng tin Bïng næ tiÕn bé khoa häc kü thuËt lµm ®¶o lén môc tiªu gi¸o dôc ®¹i häc trong c¸c lÜnh vùc ICT ®· lµm: l−îng mµ cèt lâi lµ chuyÓn tõ chñ yÕu ®µo t¹o th«ng tin t¨ng theo cÊp sè nh©n, nhu kiÕn thøc vµ kü n¨ng sang chñ yÕu ®µo cÇu th«ng tin cña mçi ng−êi, mçi tæ t¹o n¨ng lùc. Do ®ã ai muèn tån t¹i chøc t¨ng theo cÊp sè mò vµ tèc ®é trong x· héi th«ng tin kh«ng chØ häc khi truyÒn tin t¨ng lªn theo luü thõa cña cßn ®i häc mµ cßn häc c¶ khi ®· ®i lµm luü thõa... dÉn ®Õn bïng næ th«ng tin vµ lóc ®· nghØ h−u- häc suèt ®êi, t¹o trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi, loµi ng−êi b- dùng nªn mét x· héi häc tËp míi. −íc vµo nÒn v¨n minh th«ng tin mµ ë ®ã NhËn bµi ngµy 23/5/2008. Söa ch÷a xong 12/8/2008. 63
  3. m« h×nh míi ... gi¸o dôc ®iÖn tö, TR. 63-73 TrÇn Quang TuyÕt, Ng« Tø Th nh Víi th«ng tin ®· ®−îc sè ho¸ vµ nèi d¹y häc b»ng ICT so víi ph−¬ng ph¸p m¹ng, con ng−êi cã thÓ tÝch hîp th«ng gi¶ng d¹y truyÒn thèng lµ nh÷ng thÝ tin trong nh÷ng “kho tin” khæng lå ®−îc nghiÖm, tµi liÖu ®−îc cung cÊp b»ng liªn kÕt tÝch hîp víi nhau, biÕn chóng nhiÒu kªnh: kªnh h×nh, kªnh ch÷, ©m thµnh nguån tµi nguyªn quý gi¸, cã thÓ thanh sèng ®éng lµm cho häc sinh dÔ chia sÎ, trao ®æi th«ng tin trªn ph¹m vi thÊy, dÔ tiÕp thu vµ b»ng suy luËn cã lý, toµn cÇu mét c¸ch dÔ dµng th«ng qua häc sinh cã thÓ cã nh÷ng dù ®o¸n vÒ c¸c Internet trong mét kho¶ng thêi gian. tÝnh chÊt, nh÷ng quy luËt míi. §©y lµ Nh− vËy, víi t¸c ®éng cña ICT m«i mét c«ng dông lín cña ICT trong qu¸ tr−êng d¹y häc còng thay ®æi, nã t¸c tr×nh ®æi míi ph−¬ng ph¸p d¹y häc. Cã ®éng m¹nh mÏ tíi mäi thµnh tè cña qu¸ thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, m«i tr−êng ICT tr×nh qu¶n lý, gi¶ng d¹y, ®µo t¹o vµ häc ch¾c ch¾n sÏ cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi sù tËp dùa trªn sù hç trî cña hÖ thèng c¸c ph¸t triÓn trÝ tuÖ cña häc sinh vµ ®iÒu phÇn mÒm øng dông, website vµ h¹ nµy lµm n¶y sinh nh÷ng lý thuyÕt häc tÇng c«ng nghÖ th«ng tin ®i kÌm. tËp míi. - ICT t¹o ra mét m«i tr−êng gi¸o ViÖc øng dông c¸c ph−¬ng tiÖn dôc mang tÝnh t−¬ng t¸c cao thay thÕ th«ng tin ®iÖn tö hiÖn ®¹i trong d¹y vµ ph−¬ng ph¸p truyÒn thèng “thÇy ®äc, häc ®· lµm xuÊt hiÖn kh¸i niÖm míi lµ trß chÐp”, häc sinh ®−îc khuyÕn khÝch “häc tËp ®iÖn tö” hay e-learning mµ vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó chñ ®éng t×m kiÕm Internet lµ mét yÕu tè cÊu thµnh trong tri thøc, s¾p xÕp hîp lý qu¸ tr×nh tù häc ph−¬ng ph¸p míi nµy. “Ai còng ®−îc tËp, tù rÌn luyÖn cña b¶n th©n m×nh. häc hµnh” lµ mét trong nh÷ng mong Nh÷ng ph−¬ng ph¸p d¹y häc theo c¸ch muèn tét bËc mµ Hå Chñ tÞch lóc sinh tiÕp cËn kiÕn t¹o, ph−¬ng ph¸p d¹y häc thêi ®· tõng nãi. NÕu ¸p dông hiÖu qu¶, theo dù ¸n, d¹y häc ph¸t hiÖn vµ gi¶i e-learning sÏ biÕn giÊc m¬ “ai còng ®−îc quyÕt vÊn ®Ò cµng cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó häc hµnh ë mäi n¬i, mäi lóc vµ häc suèt øng dông réng r·i. C¸c h×nh thøc d¹y ®êi” thµnh hiÖn thùc. ViÖc gi¶m gi¸ truy häc nh− d¹y häc ®ång lo¹t, d¹y theo nhËp Internet ®· tíi møc thÊp h¬n c¸c nhãm, d¹y c¸ nh©n còng cã nh÷ng ®æi n−íc trong khu vùc ASEAN+3, kÕt hîp míi trong m«i tr−êng ICT. Ch¼ng h¹n, víi triÓn khai c¸c c«ng nghÖ Internet c¸ nh©n lµm viÖc tù lùc víi m¸y tÝnh, b¨ng réng vµ kh«ng d©y sÏ tiÕp tôc t¹o víi Internet, d¹y häc theo h×nh thøc líp m«i tr−êng h¹ tÇng c¬ së thuËn lîi cho häc ph©n t¸n qua mang, d¹y häc qua viÖc ¸p dông e-learning mét c¸ch hiÖu cÇu truyÒn h×nh. qu¶ ë c¸c tr−êng ®¹i häc. NÕu tr−íc kia ng−êi ta nhÊn m¹nh Tãm l¹i nh÷ng tiÕn bé khoa häc c«ng tíi ph−¬ng ph¸p d¹y sao cho häc sinh nghÖ ICT ®ang lµm thay ®æi ph−¬ng nhí l©u, dÔ hiÓu, th× nay nhê hç trî cña ph¸p d¹y vµ ph−¬ng ph¸p häc ®¹i häc ICT th× träng t©m ph−¬ng ph¸p míi lµ mét c¸ch s©u s¾c bao gåm: h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cho häc sinh + ChuyÓn tõ lÊy viÖc d¹y lµm träng t©m c¸c ph−¬ng ph¸p häc chñ ®éng, chó sang lÊy viÖc häc lµm träng t©m. träng ®Æc biÖt ®Õn ph¸t triÓn n¨ng lùc + ChuyÓn tõ viÖc chó träng d¹y kiÕn s¸ng t¹o cña häc sinh, thùc chÊt lµ thøc- kü n¨ng sang chó träng d¹y n¨ng chuyÓn tõ “lÊy gi¸o viªn lµm trung t©m” lùc. sang “lÊy häc sinh lµm trung t©m”. + ChuyÓn tõ viÖc ®µo t¹o tËp trung ¦u ®iÓm næi bËt cña ph−¬ng ph¸p sang ®µo t¹o kh«ng tËp trung. 64
  4. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh nghÜa bãng. Ngay nghiªn cøu sinh, lµm 2. VÞ thÕ cña ng−êi thÇy ®¹i häc luËn ¸n tiÕn sÜ, nÕu cã thÇy næi tiÕng trong thêi ®¹i ICT h−íng dÉn th× kÕt qu¶ sÏ tèt h¬n nÕu 2.1. Mèi quan hÖ gi÷a ch−¬ng tr×nh ph¶i lµm mét m×nh hoÆc víi thÇy tr×nh ®µo t¹o vµ thÇy giái ®é ”th−êng th−êng bËc trung”. Gi¶ng viªn ®¹i häc ngµy nay kh«ng 2.2 Vai trß cña gi¶ng viªn trong viÖc cßn lµ ng−êi truyÒn thô kiÕn thøc mµ lµ h−íng dÉn sinh viªn t×m kiÕm th«ng tin ng−êi hç trî sinh viªn t×m kiÕm th«ng Nhµ tin häc ng−êi §øc GS. Rudoft tin... Do cã sù thay ®æi ®ã nªn cã ý kiÕn Brand tõng nãi nh− sau: “Hµng ngµy h¹ thÊp vai trß cña ng−êi thÇy vµ cho b¹n tiÕp thu c¸c kiÕn thøc trªn Radio, r»ng ngµy nay ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o lµ trªn Tivi, trong r¹p chiÕu phim, trªn yÕu tè quyÕt ®Þnh nhÊt ®èi víi chÊt b¸o chÝ, trªn c¸c trang Web cña l−îng ®¹i häc. NÕu quan niÖm nh− vËy Internet, v.v... Êy vËy mµ b¹n vÉn cø th× khi copy ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o cña quen mét lèi mßn hµng ngh×n n¨m nay mét tr−êng næi tiÕng ë n−íc ngoµi råi lµ muèn cã kiÕn thøc chóng ta ph¶i ®Õn ®−a vµo ViÖt Nam mµ kh«ng cã thÇy tr−êng vµ häc víi mét «ng thÇy b»ng da giái ®Ó triÓn khai th× lµm sao thùc hiÖn b»ng thÞt cô thÓ nµo ®ã. Cã nh÷ng c«ng ®−îc ch−¬ng tr×nh ®ã vµ liÖu cã thÓ nghÖ v−ît rÊt xa, nh−ng thãi quen cña n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o ë bËc ®¹i con ng−êi th× l¹i khã vøt bá...”. GS. häc kh«ng?. C¸c n−íc tiªn tiÕn ®Æt tÊt Rudoft Brand ®Ò cao vai trß cña ICT c¶ uy tÝn, danh tiÕng cña tr−êng ®¹i häc trong viÖc thay ®æi c¸ch häc vµ ng−êi vµo viÖc x©y dùng ®éi ngò gi¶ng d¹y cã häc cã thÓ häc dùa trªn ICT thay cho chÊt l−îng, tr×nh ®é cao. ChØ cÇn biÕt cã viÖc ph¶i ®Õn tr−êng. Míi nghe nh− vËy bao nhiªu gi¸o s− næi tiÕng d¹y ë mét nhiÒu ng−êi hiÓu nhÇm GS. Rudoft tr−êng lµ ®ñ ®¸nh gi¸ tr−êng ®ã chÊt Brand ®ang h¹ thÊp vai trß cña ng−êi l−îng nh− thÕ nµo, v× cã nhiÒu thÇy giái thÇy?. Nh−ng Internet lµ biÓn th«ng tin th× míi cã ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o tèt. NÕu v« tËn liÖu ng−êi häc cã biÕt cÇn häc c¸i kh«ng cã thÇy giái th× dÉu ch−¬ng tr×nh g× kh«ng nÕu kh«ng cã ng−êi thÇy b»ng ®µo t¹o hay bao nhiªu, c¬ së vËt chÊt, da b»ng thÞt h−íng dÉn?. William R. ph−¬ng tiÖn ICT, m¹ng Internet cña Brody, Chñ tÞch §¹i häc Johns Hopkins tr−êng cã hiÖn ®¹i mÊy còng kh«ng thÓ (Mü) ®· nãi: “the paradox of our times cã chÊt l−îng ®µo t¹o tèt. Tãm l¹i, dï is that we are inundated by information ICT cã hiÖn ®¹i ®Õn møc nµo, th× Gi¶ng yet starved for knowledge” (NghÞch lý viªn giái vÉn lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh cña thêi ®¹i chóng ta ®ã lµ chóng ta béi nhÊt ®èi víi hiÖu qu¶ gi¸o dôc trong thùc th«ng tin mµ vÉn ®ãi tri thøc). Qu¶ tr−êng ®¹i häc hiÖn ®¹i. Trong thêi ®¹i vËy, Internet nh− mét th− viÖn trùc Internet muèn häc tèt cµng ph¶i cã tuyÕn vµ ph©n t¸n khæng lå, chóng ta thÇy giái. Cã thÇy giái th× tr¸nh ®−îc hµng ngµy hµng giê cã thÓ l−ít trªn nh÷ng ®−êng vßng kh«ng cÇn thÝÕt vµ biÓn c¶ th«ng tin bao la ®ã, ngèn ngÊu ®ì mÊt c«ng mß mÉm t×m h−íng ®i gi÷a ®ñ lo¹i th«ng tin ®Õn béi thùc, vËy mµ c¸c “rõng” kiÕn thøc. C©u tôc ng÷ ViÖt nhiÒu lóc vÉn ®ãi tri thøc chØ v× chóng Nam: “kh«ng thÇy ®è mµy lµm nªn” ta kh«ng cã thÇy h−íng dÉn khai ph¸ lu«n “sèng m·i theo thêi gian” vµ cµng th«ng tin. Trë l¹i víi nhËn ®Þnh cña GS. cã ý nghÜa h¬n trong thêi ®¹i Internet. Rudoft Brand ë trªn, chóng ta ph¶i ChØ khi sinh viªn ra tr−êng t−¬ng hiÓu nhËn ®Þnh ®ã cña GS. Rudoft ®èi ”®ñ l«ng ®ñ c¸nh” th× tù häc míi Brand kh«ng phñ nhËn vai trß cña thËt sù ”cÊt c¸nh” theo c¶ nghÜa ®en vµ 65
  5. m« h×nh míi ... gi¸o dôc ®iÖn tö, TR. 63-73 TrÇn Quang TuyÕt, Ng« Tø Th nh ng−êi thÇy, ë ®©y GS. Rudoft Brand 20/11/1998, Nguyªn Tæng bÝ th− Lª Kh¶ muèn nhËn m¹nh ng−êi häc kh«ng nhÊt Phiªu ®· ph¸t biÓu vai trß cña ng−êi thiÕt ph¶i ®Õn líp (mÆt gi¸p mÆt) víi thÇy: “Trong thêi ®¹i hiÖn nay, thêi ®¹i thÇy mµ cã thÓ häc víi thÇy qua m¹ng bïng næ th«ng tin, thêi ®¹i tiÕn bé nh− Internet, hoÆc tù häc dùa trªn ph−¬ng vò b·o cña khoa häc vµ c«ng nghÖ, thêi tiÖn lµ m¹ng viÔn th«ng Internet cã ®¹i mµ nh©n lo¹i ®ang tiÕn vµo mét nÒn v¨n minh trÝ tuÖ, lµm thÕ nµo cã thÓ thÇy h−íng dÉn. Trong bÓ kiÕn thøc bao chiÕm ®−îc mét chç xøng ®¸ng trªn bôc la, ng−êi häc ph¶i tïy chän néi dung gi¶ng cña tr−êng ®¹i häc nÕu kh«ng häc riªng cho m×nh, nh− vµo siªu thÞ ®Ó thÝch nghi vµ hßa nhËp ®−îc vµo biÓn c¶ mua hµng. Hä rÊt cÇn ®−îc gióp ®ì cña th«ng tin ®ã? §¶ng vµ nh©n d©n ®Æt kú gi¶ng viªn trong häc tËp, cÇn ph−¬ng väng rÊt lín vµo ®éi ngò c¸n bé gi¶ng ph¸p t×m kiÕm th«ng tin h¬n lµ th«ng d¹y ®¹i häc vµ c¸c thÕ hÖ sinh viªn ®¹i tin, muèn tiÕp thu ph−¬ng ph¸p t×m häc, lùc l−îng xung kÝch chiÕm lÜnh kiÕm ch©n lý h¬n lµ ch©n lý. trËn ®Þa tri thøc khoa häc vµ c«ng nghÖ 2.3. VÞ thÕ cña ng−êi gi¶ng viªn ®Ó gãp phÇn vµo sù nghiÖp c«ng nghiÖp Môc tiªu quan träng nhÊt cña viÖc hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc”. gi¶ng d¹y ë tr−êng ®¹i häc lµ d¹y c¸ch häc cho sinh viªn. Sù bïng næ th«ng tin 3. M« h×nh ng−êi gi¶ng viªn ®¹i khiÕn vßng ®êi cña s¸ch gi¸o khoa vµ häc cña mét sè n−íc ph¸t triÓn gi¸o tr×nh ®· ph¶i rót ng¾n, nÕu kh«ng Trong cuèn “Nh÷ng gi¶ng viªn giái sÏ bÞ coi lµ l¹c hËu vµ ph¶n t¸c dông. nhÊt n−íc Mü lµm g× ®Ó d¹y tèt?” (2004), Trong t×nh h×nh nµy, gi¶ng viªn kh«ng Bain m« t¶ ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y cña cßn ®éc quyÒn lµ cÇu nèi chÝnh cña khèi nh÷ng gi¶ng viªn nµy b»ng c¸ch tr¶ lêi l−îng tri thøc nh©n lo¹i víi ng−êi häc. t−êng minh 6 c©u hái sau: §éi ngò gi¶ng viªn, nguån tri thøc cña 1. Gi¶ng viªn giái hiÓu biÕt nh÷ng gi¶ng viªn cã thÓ ®−îc ®−a lªn m¹ng, ®iÒu g×? nguån tri thøc nµy ®−îc thÓ hiÖn d−íi 2. Gi¶ng viªn chuÈn bÞ bµi gi¶ng, nhiÒu d¹ng, trong ®ã viÖc so¹n c¸c phÇn buæi d¹y nh− thÕ nµo? mÒm néi dung lµ mét khÝa c¹nh chÝnh. 3. Gi¶ng viªn ®ßi hái g× ë sinh H×nh ¶nh ng−êi thÇy tr−íc ®©y víi phÊn viªn cña m×nh? tr¾ng b¶ng ®en sÏ ®−îc thay thÕ b»ng 4. Gi¶ng viªn lµm g× trong lóc d¹y? h×nh ¶nh ng−êi thÇy ®iÒu khiÓn dµn Hä ®øng líp nh− thÕ nµo? m¸y tÝnh ®Ó c¸c dßng ch÷ (víi nhiÒu 5. Gi¶ng viªn ®èi xö víi sinh viªn kiÓu d¸ng, kÝch th−íc vµ mµu s¾c kh¸c nh− thÕ nµo? nhau) xuÊt hiÖn mét c¸ch logic trªn 6. Gi¶ng viªn theo dâi sù tiÕn bé mµn ¶nh theo tiÕn tr×nh cña bµi gi¶ng. vµ ®¸nh gi¸ nç lùc häc tËp cña Do vËy, ng−êi ThÇy trong thêi ®¹i hiÖn sinh viªn b»ng c¸ch nµo? nay ®· cã mét vÞ trÝ míi, cao h¬n, khã Kolis vµ Dunlap (2004) ®−a ra m« kh¨n béi phÇn, ph¶i lu«n lµm míi m×nh h×nh 3K3P. Trong ®ã 3K lµ ký hiÖu bao vµ lu«n ë bªn c¹nh ng−êi häc (hiÓu theo gåm 3 khèi kiÕn thøc nÒn (KTN) mµ c¶ theo nghÜa ®en lÉn nghÜa bãng) ®Ó mçi gi¶ng viªn cÇn cã, ®ã lµ: kiÕn thøc gióp ng−êi häc chiÕm lÜnh, gióp ng−êi häc tù ®µo t¹o. vÒ lÜnh vùc chuyªn m«n, kiÕn thøc vÒ §¶ng vµ nhµ n−íc ta còng ®¸nh gi¸ sinh viªn vµ kiÕn thøc vÒ khoa häc gi¸o rÊt cao vÞ thÕ cña gi¶ng viªn ®¹i häc dôc. trong thêi ®¹i Internet. Nh©n ngµy 3P lµ 3 ph−¬ng ph¸p s− ph¹m - 66
  6. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh nh÷ng biÖn ph¸p vµ qui tr×nh gi¶ng d¹y b. Ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y phï hîp víi néi dung gi¶ng d¹y th«ng qua viÖc mµ gi¶ng viªn sö dông ®Ó gióp häc sinh dÔ dµng tiÕp thu kiÕn thøc. 3 ph−¬ng kÕt hîp vµ øng dông kiÕn thøc nÒn vÒ ph¸p s− ph¹m nµy thùc chÊt lµ quy néi dung m«n häc vµ qu¸ tr×nh häc tËp tr×nh t−¬ng t¸c cña 3 khèi kiÕn thøc nÒn: c. Ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y phï hîp a. Ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y phï hîp víi bèi c¶nh gi¶ng d¹y th«ng qua viÖc víi ®èi t−îng gi¶ng d¹y th«ng qua viÖc kÕt hîp vµ øng dông kiÕn thøc nÒn vÒ sinh viªn vµ néi dung m«n häc. kÕt hîp vµ øng dông kiÕn thøc nÒn vÒ sinh viªn vµ qu¸ tr×nh häc tËp. M« h×nh gi¶ng d¹y 3K3P nh− sau: PPGD phï hîp KTN vÒ víi néi chuyªn PPGD phï dung m«n hîp víi gi¶ng d¹y bèi c¶nh gi¶ng d¹y KTN vÒ KTN vÒ khoa häc sinh gi¸o dôc viªn PPGD phï hîp víi ®èi t−îng gi¶ng d¹y HiÖu qu¶ häc tËp tèi ®a cña sinh viªn H×nh 1. M« h×nh 3K3P (Kolis & Dunlap, 2004) 67
  7. m« h×nh míi ... gi¸o dôc ®iÖn tö, TR. 63-73 TrÇn Quang TuyÕt, Ng« Tø Th nh Gi¶ng viªn giái lµ ng−êi biÕt kÕt b»ng, chÝnh x¸c (Knight, 2002; Ramsden, hîp nhuÇn nhuyÔn 3 khèi kiÕn thøc nÒn 2003; Shulman, 2004). (3K) vµ 3 ph−¬ng ph¸p s− ph¹m (3P) ®Ó Gi¶ng viªn giái còng cÇn ph¶i cã tèi −u hãa viÖc tiÕp thu kiÕn thøc cña n¨ng lùc tæ chøc. Nãi c¸ch kh¸c, hä sinh viªn. Ho¹t ®éng häc tËp ®ã ®−îc ph¶i biÕt c¸ch tæ chøc c«ng viÖc cña minh häa b»ng phÇn h×nh giao thoa cña chÝnh m×nh còng nh− giao tiÕp vµ céng 3 nÒn t¶ng kiÕn thøc vµ 3 ph−¬ng ph¸p t¸c víi ®ång nghiÖp ®Ó cïng nhau n©ng s− ph¹m ë ngay gi÷a biÓu ®å trªn. cao tay nghÒ, c¶i tiÕn chÊt l−îng gi¶ng Nh÷ng yªu cÇu vÒ gi¶ng d¹y phô d¹y. Gi¶ng viªn giái cßn ph¶i cã nh©n thuéc vµo hoµn c¶nh, m«i tr−êng gi¸o c¸ch ®Æc tr−ng, thÝch hîp víi nghÒ gi¸o dôc. Trong thêi ®¹i ICT, m«i tr−êng gi¸o nh− lßng yªu nghÒ, nhiÖt t×nh, nh¹y c¶m, dôc ®ang thay ®æi nhanh chãng lµm cho mÒm dÎo, hßa ®ång, kiªn nhÉn vµ b×nh vai trß vµ nhiÖm vô cña gi¶ng viªn còng tÜnh. Kh¼ng ®Þnh chÝnh tÝnh c¸ch cña trë nªn ngµy cµng phøc t¹p vµ cã ®ßi hái gi¶ng viªn míi lµ quan träng ®èi víi cao h¬n. Lèi suy nghÜ truyÒn thèng chØ hiÖu qu¶ gi¶ng d¹y chø kh«ng ph¶i chØ chó ý ®Õn ho¹t ®éng trong líp kh«ng cßn cã kh¶ n¨ng s− ph¹m hay nh÷ng yªu phï hîp khi ®¸nh gi¸ chÊt l−îng gi¶ng cÇu chuyªn m«n kh¸c. TÝnh c¸ch ®ã bao d¹y cña gi¶ng viªn. C¸c gi¶ng viªn ph¶i hµm c¶ quan ®iÓm vÒ nghÒ nghiÖp: c¸ch linh ho¹t nhËn ra ®iÒu nµy ®Ó c¶i tiÕn gi¶ng viªn tù ®¸nh gi¸ m×nh, nh÷ng gi¸ ho¹t ®éng gi¶ng d¹y cña m×nh nh»m trÞ, nguyªn t¾c gi¸o dôc mµ m×nh tu©n n©ng cao chÊt l−îng häc tËp cho sinh theo. Tãm l¹i, yªu cÇu vÒ n¨ng lùc còng viªn. nh− chÊt l−îng gi¶ng d¹y rÊt ®a d¹ng Vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña gi¶ng vµ phøc t¹p ®Õn møc ®· cã ng−êi cho viªn ngµy nay bao gåm nh÷ng yªu cÇu r»ng “kh«ng cã nh÷ng qui t¾c d¹y tèt nãi nh− mét chuyªn gia trong lÜnh vùc chung, v× mçi gi¶ng viªn giái cã c¸ch chuyªn m«n cña m×nh, mét ng−êi ®iÒu d¹y riªng cña hä ®Õn møc cã bao nhiªu phèi, h−íng dÉn häc tËp, thiÕt kÕ gi¶ng viªn giái th× cã bÊy nhiªu c¸ch ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ néi dung m«n d¹y tèt t−¬ng øng” (Polya, 1957: 37 häc, ng−êi t− vÊn cho sinh viªn còng trÝch trong Hativa, Barak & Simhi, nh− kiÓm tra ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ gi¶ng 2001: 725). Tuy nhiªn, vÉn cã nh÷ng d¹y (Tigelaar, 2004). Víi vai trß nhµ nÒn t¶ng chung, ®ã lµ: thiÕt kÕ, gi¶ng viªn ph¶i dùa vµo nh÷ng - Gi¶ng viªn giái lµ nh÷ng ng−êi cã ®Æc ®iÓm cña sinh viªn ®Ó ®−a ra nh÷ng kiÕn thøc chuyªn m«n. tµi liÖu, bµi gi¶ng kÝch thÝch ®−îc tÝnh - Gi¶ng viªn giái ph¶i cã kh¶ n¨ng ham häc hái, gióp sinh viªn ph¸t huy s− ph¹m. dÇn kh¶ n¨ng tù häc, tù nghiªn cøu cña - Gi¶ng viªn giái ph¶i cã phÈm chÊt m×nh. Trong vai trß t− vÊn, gi¶ng viªn ®¹o ®øc. ph¶i ®−a ra ®−îc nh÷ng nhËn xÐt vµ lêi 4. X©y dùng m« h×nh míi vÒ khuyªn kÞp thêi, cã tÝnh c¸ch x©y dùng; ng−êi gi¶ng viªn ®¹i häc ViÖt Nam vµ nÕu lµ mét nhµ qu¶n lý, ®¸nh gi¸ 4.1. Gi¶ng viªn ph¶i lµ ng−êi cã gi¸o dôc th× gi¶ng viªn ph¶i biÕt c¸ch phÈm chÊt ®¹o ®øc thiÕt kÕ bµi kiÓm tra phï hîp víi yªu Ng−êi gi¶ng viªn tr−íc hÕt ph¶i lµ cÇu, môc ®Ých vµ kÕt qu¶ häc tËp cña ng−êi cã ®¹o ®øc, ®øc tÝnh ®ã thÓ hiÖn sinh viªn bªn c¹nh yªu cÇu ®¸nh gi¸ qua viÖc gi¶ng viªn ph¶i biÕt v× sinh sinh viªn vµ ®ång nghiÖp mét c¸ch c«ng 68
  8. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh viªn cña m×nh. Gi¶ng viªn muèn cã nh−ng ph¶i x¸c lËp ®−îc cho sinh viªn kiÕn thøc chuyªn m«n ph¶i rÌn luyÖn nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ c¸c gi¸ trÞ gèc m×nh, cËp nhËt kiÕn thøc mét c¸ch toµn cña gi¸o dôc vµ ®¹o ®øc, mµ cô thÓ lµ diÖn ®Ó cã ®ñ b¶n lÜnh thùc hiÖn vai trß ®¹o ®øc trong tõng nghÒ nghiÖp cô thÓ. chñ ®¹o cña m×nh víi t− c¸ch lµ chñ thÓ MÆt kh¸c, kiÕn thøc vÒ hÖ thèng cña ho¹t ®éng s− ph¹m nãi chung vµ gi¸o dôc, sø mÖnh vµ c¸c môc tiªu gi¸o ho¹t ®éng gi¶ng d¹y nãi riªng. Gi¶ng dôc cßn lµ kim chØ nam cho gi¶ng viªn viªn cÇn cã vèn sèng, kinh nghiÖm trong so¹n bµi gi¶ng, gi¸o tr×nh, lùa x· héi phong phó ®Ó tiÕp cËn vµ “chinh chän ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y cho nh÷ng phôc” nh÷ng sinh viªn - nh÷ng ng−êi cã ®èi t−îng ng−êi häc kh¸c nhau. nhiÒu hoµi b·o nhÊt, vÝ dô vÒ c¸c gi¶ng Gi¶ng viªn vµ ng−êi häc ®Òu b×nh viªn d¹y c¸c m«n ICT. Ngµnh ICT lµ ®¼ng tr−íc ph¸p luËt, tr−íc c¸c qui chÕ, mét ngµnh ®Æc tr−ng cho kinh tÕ tri néi qui, qui ®Þnh, tr−íc tÊt c¶ c¸c v¨n thøc víi tèc ®é thay ®æi rÊt nhanh. b¶n ph¸p qui vÒ gi¸o dôc. Gi¶ng viªn Tr¸ch nhiÖm cña nhµ tr−êng, cña ng−êi cÇn t«n träng nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m, thÇy lµ ®µo t¹o sinh viªn khi ra tr−êng ý kiÕn, ý ®Þnh, nguyÖn väng... cña ng−êi cã thÓ thÝch øng víi sù thay ®æi nµy. Bëi häc. thÕ ®¹o ®øc cña ng−êi thÇy ph¶i thÓ §Ó gióp sinh viªn häc theo ph−¬ng hiÖn lµ biÕt nhËn râ vÒ vÞ trÝ, vai trß ®Æc ph¸p: lÊy ng−êi häc lµm trung t©m, biÖt cña m×nh trong ngµnh nµy. Ch¼ng ng−êi thÇy ph¶i ®æi míi ph−¬ng ph¸p h¹n trong hÖ thèng Aptech, mçi gi¶ng gi¶ng d¹y, ph¶i chuÈn bÞ c¸c néi dung viªn ph¶i thi mçi quý mét lÇn bëi v× h−íng dÉn tù häc cho sinh viªn, gióp nh÷ng g× thuéc ch−¬ng tr×nh n¨m tr−íc t×m kiÕm tµi liÖu vµ cuèi cïng lµ ph¶i cã thÓ kh«ng cßn trong n¨m nay. theo dâi, kiÓm tra kÕt qu¶ tù häc cña Gi¶ng viªn ph¶i cã kiÕn thøc vÒ m«i sinh viªn. Ng−êi thÇy nh− vËy kh«ng tr−êng gi¸o dôc, hÖ thèng gi¸o dôc, môc chØ cÇn ®Õn tr×nh ®é mµ cßn ph¶i t©m tiªu gi¸o dôc, gi¸ trÞ gi¸o dôc... ®©y cã huyÕt víi nghÒ, víi häc trß. thÓ coi lµ khèi kiÕn thøc c¬ b¶n nhÊt 4.2. Gi¶ng viªn ph¶i kh«ng ngõng lµm nÒn t¶ng cho c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ hoµn thiÖn m×nh ®Ó ®¸p øng tèc ®é ph¸t häc. ChØ khi mçi gi¶ng viªn hiÓu râ triÓn cña ICT ®−îc c¸c sø mÖnh, gi¸ trÞ cèt lâi vµ c¸c Kh«ng thÓ cã mét líp häc ®iÖn tö môc tiªu chÝnh cña hÖ thèng gi¸o dôc khi mµ ng−êi thÇy kh«ng thÓ vµo m¹ng vµ m«i tr−êng gi¸o dôc, viÖc gi¶ng d¹y vµ sö dông m¸y tÝnh ®Ó so¹n bµi gi¶ng míi ®i ®óng ®Þnh h−íng vµ cã ý nghÜa ®iÖn tö. Muèn ®æi míi ph−¬ng ph¸p x· héi. Sù quªn l·ng, hay kh«ng n¾m gi¸o dôc theo kip ph¸t triÓn c«ng nghÖ ch¾c nh÷ng gi¸ trÞ gèc cña mét nÒn gi¸o ICT, ng−êi gi¶ng viªn ph¶i ®æi míi t− dôc, dÉn ®Õn nh÷ng lÖch l¹c trong v¨n duy vÒ c«ng viÖc d¹y häc vµ lu«n lu«n hãa gi¸o dôc. Tõ chuyÖn quay cãp trong cËp nhËt th«ng tin ®Ó n©ng cao kiÕn thi cö, vi ph¹m b¶n quyÒn trong häc tËp thøc, thuÇn thôc c¸c kü n¨ng truyÒn vµ nghiªn cøu, tÝnh phi d©n chñ trong thô qua nh÷ng bµi gi¶ng. Båi d−ìng khoa häc ®Õn th¸i ®é häc tËp vµ th¸i ®é nh÷ng n¨ng lùc d¹y häc theo ph−¬ng øng xö c«ng d©n trong cuéc sèng ®Òu ph¸p míi, nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ ®æi kh«ng ®−îc truyÒn th«ng ®Çy ®ñ vµ míi d¹y häc ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu kh¾c häa ®óng mùc. Thùc tÕ gi¶ng viªn cña viÖc sö dông ph−¬ng tiÖn d¹y häc ®¹i häc kh«ng trùc tiÕp d¹y ®¹o ®øc hiÖn ®¹i. Mét gi¶ng viªn ë §H trong 69
  9. m« h×nh míi ... gi¸o dôc ®iÖn tö, TR. 63-73 TrÇn Quang TuyÕt, Ng« Tø Th nh thêi ®¹i ICT lµ: "Ph¶i lµm chñ ®−îc m«i th¶o luËn s«i næi, sao cho viÖc häc trë tr−êng ICT”, vÝ dô x©y dùng phßng thÝ nªn hÊp dÉn, tho¶i m¸i gièng nh− mét nghiÖm ¶o, phßng thùc hµnh ¶o, gi¸o buæi täa ®µm vÒ nghÖ thuËt, lóc ®ã viÖc tr×nh ®iÖn tö...; biÕt khai th¸c phÇn tiÕp thu cña sinh viªn sÏ trë nªn mét mÒm, c¸c th«ng tin kh¸c tõ m¹ng ®Ó c¸ch tù nhiªn nhÑ nhµng kh¸c h¼n víi thiÕt kÕ bµi gi¶ng ®iÖn tö; biÕt qu¶n lý c¸ch d¹y nhåi nhÐt kiÕn thøc tr−íc ®©y. khai th¸c m¹ng viÔn th«ng. VÝ dô trong VÝ dô khi ®−a mét sinh viªn lªn lÜnh vùc ICT, do tiÕn bé ICT qu¸ nhanh, thuyÕt tr×nh, gi¶ng viªn sÏ cïng sinh nÕu gi¶ng viªn nµo chØ “trung thµnh” viªn kh¸c trong líp l¾ng nghe, sang víi gi¸o tr×nh m«n häc sÏ kh«ng b¾t kÞp phÇn th¶o luËn, c¸c sinh viªn sÏ ®Æt c©u víi c«ng nghÖ míi ®Ó ®−a vµo trong bµi hái. Nh÷ng c©u hái cña sinh viªn ®−a ra gi¶ng th× kiÕn thøc gi¶ng d¹y cßn chËm nÕu sinh viªn thuyÕt tr×nh kh«ng tr¶ lêi h¬n c¶ nh÷ng truy cËp cña sinh viªn ®óng, hoÆc kh«ng tr¶ lêi ®−îc. Lóc nµy trªn m¹ng! gi¶ng viªn ph¶i x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña ng−êi thÇy qua viÖc ph©n tÝch c¸ch tr¶ lêi cña 4.3. Gi¶ng viªn ng−êi nghÖ sü trªn sinh viªn ®óng hay sai, ®©y chÝnh lµ bôc gi¶ng, ng−êi "truyÒn löa" cho sinh ®iÒu kiÖn ®Ó thÓ hiÖn ®¼ng cÊp cao hay viªn TÝnh nghÖ thuËt cña viÖc d¹y ®¹i häc thÊp cña gi¶ng viªn ®èi víi sinh viªn. thÓ hiÖn ë n¨ng lùc truyÒn ®¹t cña gi¸o NÕu kh«ng cã sinh viªn nµo nªu c©u hái viªn lµm sao cho kh¬i dËy ®−îc tiÒm n¨ng hoÆc c¸c c©u hái kh«ng ®óng träng t©m tiÕp thu, ph¸t triÓn vµ s¸ng t¹o cña ng−êi cña bµi häc, trong tr−êng hîp nµy gi¶ng häc ®Ó nhËn thøc, ®Ó c¶m nhËn vµ ®Ó cã viªn l¹i ph¶i ®ãng vai lµ sinh viªn ®Ó kü n¨ng cao. Gi¸o viªn nµo n¾m v÷ng tÝnh hái sinh viªn thuyÕt tr×nh nh÷ng c©u khoa häc vµ nghÖ thuËt cña viÖc d¹y häc hái ®· chuÈn bÞ tr−íc trong gi¸o ¸n. th× sÏ d¹y cho sinh viªn cã ®−îc c¸c bËc 4.4. Gi¶ng viªn ph¶i cã n¨ng lùc nhËn thøc, bËc c¶m nhËn hay bËc kü n¨ng sau: cao vµ gi¸o viªn ®ã sÏ cã chÊt l−îng gi¶ng Mét gi¶ng viªn toµn diÖn lµ ng−êi d¹y cao. Gi¸o viªn lu«n t×m c¸i míi ®Ó cã (®−îc trang bÞ) c¸c nhãm kiÕn truyÒn nhiÖt huyÕt cho bµi gi¶ng. Ng−êi thøc/kü n¨ng sau: thÇy giái lµ ng−êi biÕt giíi thiÖu mét - KiÕn thøc chuyªn ngµnh: kiÕn vÊn ®Ò khã hiÓu thµnh mét vÊn ®Ò dÔ thøc chuyªn s©u vÒ chuyªn ngµnh vµ hiÓu vµ ph¶i ph¸t huy tÝnh chñ ®éng c¸c m«n häc mµ m×nh gi¶ng d¹y. cña sinh viªn. - KiÕn thøc vÒ ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o: Gi¶ng viªn ph¶i t¹o bÇu kh«ng khÝ ®Ó ®¶m b¶o tÝnh liªn th«ng, g¾n kÕt trong líp häc lu«n sèng ®éng, lu«n khÝch gi÷a c¸c m«n häc, gi¶ng viªn ph¶i ®−îc lÖ ng−êi häc cïng tham gia th¶o luËn, trang bÞ (hoÆc tù trang bÞ) c¸c kiÕn thøc thËm chÝ cã thÓ ®Ó ng−êi häc cïng tranh vÒ c¶ ch−¬ng tr×nh gi¶ng d¹y. Nhãm luËn víi thÇy trong m«i tr−êng mµ kiÕn thøc nµy quan träng v× nã cho biÕt ng−êi häc lu«n khao kh¸t biÕt c¸i míi, vÞ trÝ cña chóng ta trong bøc tranh tæng kh¸m ph¸ c¸i míi vµ ®−îc øng dông c¸i thÓ, nã cung cÊp th«ng tin vÒ vai trß, sù míi. Ng−êi ThÇy h−íng dÉn sinh viªn t−¬ng t¸c gi÷a mét chuyªn ngµnh víi t×m kiÕm tri thøc ph¶i nh− lµ ng−êi c¸c chuyªn ngµnh kh¸c trong cïng mét nghÖ sÜ trªn bôc gi¶ng ®Ó ”truyÒn löa” lÜnh vùc, kÓ c¶ gi÷a c¸c chuyªn ngµnh lßng nhiÖt t×nh cho sinh viªn. Ng−êi trong c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau. thÇy ph¶i chñ ®éng h−íng dÉn sinh viªn 70
  10. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh Xu h−íng ®µo t¹o ®¹i häc hiÖn nay kÕt qu¶ nghiªn cøu trªn c¸c t¹p chÝ lµ ®µo t¹o chuyªn s©u kÕt hîp víi cung chuyªn ngµnh uy tÝn chÝnh lµ th−íc ®o cÊp t− duy liªn ngµnh, ®a ngµnh, ®a chÊt l−îng cã ý nghÜa nhÊt ®èi víi mét lÜnh vùc (vµ ®a v¨n hãa) v× chÝnh nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu. Thø hai, chØ khi kiÕn thøc nµy sÏ gióp ng−êi lao ®éng c«ng tr×nh ®−îc c«ng bè réng r·i vµ ®i thÝch nghi tèt trong c¸c bèi c¶nh lµm vµo øng dông, viÖc nghiªn cøu khoa häc viÖc nhãm, dù ¸n, mµ ë ®ã hä sÏ ph¶i míi hoµn thµnh sø mÖnh x· héi cña céng t¸c víi c¸c c¸ nh©n tõ c¸c chuyªn m×nh. ngµnh rÊt kh¸c biÖt ®Ó cïng nhau gi¶i Tr−êng ®¹i häc ph¶i tiÕn hµnh song c¸c bµi to¸n ®a lÜnh vùc. hµnh 2 nhiÖm vô: gi¶ng d¹y, häc tËp vµ - KiÕn thøc vµ kü n¨ng vÒ d¹y vµ nghiªn cøu, triÓn khai khoa häc. §· lµ häc: bao gåm khèi kiÕn thøc vÒ ph−¬ng mét nhµ gi¸o ®¹i häc, kh«ng cã träng ph¸p luËn, kü thuËt d¹y vµ häc nãi tr¸ch nµo h¬n lµ ph¶i kiªn tr× rÌn luyÖn chung vµ d¹y/ häc trong tõng chuyªn v× c¸i t©m lín vµ tÇm trÝ tuÖ cao ®Ó lµm ngµnh cô thÓ. Bªn c¹nh ph−¬ng ph¸p tèt c¶ hai nhiÖm vô song hµnh ®ã. Ngay chung th× mçi chuyªn ngµnh (thËm chÝ viÖc häc vµ d¹y ë ®¹i häc còng ph¶i g¾n tõng m«n häc hoÆc cïng m«n häc nh−ng víi nghiªn cøu vµ triÓn khai khoa häc kh¸c ®èi t−îng häc) ®Òu cã nh÷ng ®Æc th× gi¸o dôc ®¹i häc míi ®¹t ®−îc chuÈn thï riªng biÖt ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng vµ chÊt cÇn cã ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn kh¸c nhau. x· héi. Häc vµ d¹y mµ kh«ng g¾n víi HiÖn nay chóng ta ®ang coi nhÑ nghiªn cøu, triÓn khai khoa häc th× chØ khèi kiÕn thøc nµy. Qua thùc tiÔn, cã thÓ häc vµ d¹y theo nh÷ng bµi gi¶ng chóng t«i nhËn thÊy néi dung vµ cò kü, l¹c lâng víi cuéc sèng. Cã nhiÒu ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y cña nhãm m«n tæng kÕt cho r»ng, ®èi víi kh«ng Ýt lÜnh häc nµy kh¸ cæ ®iÓn vµ xa rêi thùc tiÔn vùc häc thuËt, trong n¨m, m−êi n¨m gi¶ng d¹y ®¹i häc nãi chung vµ gi¶ng nÕu kh«ng ®−îc bæ sung, cËp nhËt tõ d¹y trong tõng chuyªn ngµnh nhá nãi nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc th× riªng. §Ó thay ®æi diÖn m¹o vµ chÊt bµi gi¶ng kh«ng cßn gi¸ trÞ. Cø b»ng l−îng d¹y vµ häc hiÖn nay ë c¸c tr−êng lßng víi nh÷ng bµi gi¶ng ®ã, råi ®em ra ®¹i häc, cÇn ®Çu t− nhiÒu h¬n ®Ó ®æi d¹y vµ häc, thËm chÝ ®äc chÐp vµ cø lÆp míi ph−¬ng ph¸p vµ kü thuËt gi¶ng d¹y ®i, lÆp l¹i m·i nh− vËy th× cßn g× lµ sù cña gi¶ng viªn. n¨ng ®éng cña gi¸o dôc ®¹i häc. §· cã kh«ng Ýt c¶nh b¸o vÒ “hiÓm häa” thÇy 4.5. Gi¶ng viªn - nhµ khoa häc trë thµnh “m¸y gi¶ng”, trß trë thµnh Gi¶ng viªn thùc hiÖn vai trß nhµ “m¸y chÐp, ®äc vµ häc thuéc” nÕu kh«ng khoa häc lµ gi¶i thÝch vµ dù b¸o c¸c vÊn thay ®æi c¸ch häc vµ d¹y t¸ch rêi víi ®Ò cña tù nhiªn vµ x· héi mµ loµi ng−êi nghiªn cøu vµ triÓn khai khoa häc ë ®¹i vµ khoa häc ch−a cã lêi gi¶i. Nghiªn cøu häc. khoa häc, t×m c¸ch øng dông c¸c kÕt 4.6. Quèc tÕ hãa gi¶ng viªn ®¹i häc qu¶ nghiªn cøu khoa häc vµo thùc tiÔn ®êi sèng vµ c«ng bè c¸c kÕt qu¶ nghiªn Mét yÕu tè quan träng ph¶i ®−îc cøu trong n−íc vµ lµ ba nhiÖm vô chÝnh ®−a vµo m« h×nh ng−êi gi¶ng viªn ®¹i cña mét nhµ khoa häc. häc lµ yÕu tè quèc tÕ hãa. Vai trß cña Nghiªn cøu khoa häc ph¶i ®i kÌm c¸c gi¶ng viªn ®¹i häc sÏ kh«ng cßn giíi víi c«ng bè kÕt qu¶ nghiªn cøu. §iÒu h¹n trong ph¹m vi quèc gia, mµ tÇm nµy cã hai ý nghÜa. Thø nhÊt, c«ng bè ho¹t ®éng ph¶i h−íng ®Õn mét kh«ng 71
  11. m« h×nh míi ... gi¸o dôc ®iÖn tö, TR. 63-73 TrÇn Quang TuyÕt, Ng« Tø Th nh gian toµn cÇu, phi biªn giíi. Trong thêi c¸ch truyÒn thô c¸c kiÕn thøc. VÞ trÝ ®¹i th«ng tin, ng−êi thÇy kh«ng thÓ võa cña gi¶ng viªn ®¹i häc kh«ng ph¶i ®−îc lµ nhµ gi¸o, võa lµ nhµ khoa häc... nh− x¸c ®Þnh b»ng sù ®éc quyÒn vÒ th«ng tin m« h×nh trªn nÕu kh«ng cã tr×nh ®é vµ tri thøc cã tÝnh ®¼ng cÊp, mµ b»ng ngo¹i ng÷ ®Ó giao tiÕp víi c¸c ®ång trÝ tuÖ vµ sù tõng tr¶i cña m×nh trong nghiÖp trªn toµn thÕ giíi. C¸c n−íc nh− qu¸ tr×nh dÉn d¾t sinh viªn tù häc, t¹o cho SV cã tÝnh chñ ®éng cña ng−êi häc. Anh, óc, Mü... yªu cÇu ngo¹i ng÷ ®èi víi VÞ trÝ cña gi¶ng viªn ®¹i häc trong thêi gi¶ng viªn ch−a ph¶i lµ cÊp thiÕt v× ®¹i th«ng tin cã ®−îc gi÷ v÷ng hay ng«n ng÷ chÝnh cña hä lµ tiÕng Anh. kh«ng phô thuéc vµo sù phÊn ®Êu cña Cßn ®èi víi ViÖt Nam, kh«ng thÓ chÊp b¶n th©n tõng gi¶ng viªn ®Ó ®¸p øng nhËn gi¶ng viªn ®¹i häc khi ®i dù héi yªu cÇu cña thêi ®¹i míi. Gi¶ng viªn nghÞ khoa häc Quèc tÕ l¹i ph¶i nghe ph¶i rÌn luyÖn m×nh, cËp nhËt kiÕn qua phiªn dÞch hoÆc kh«ng cã kh¶ n¨ng thøc mét c¸ch toµn diÖn ®Ó cã ®ñ b¶n viÕt bµi b¸o khoa häc b»ng tiÕng Anh. lÜnh thùc hiÖn vai trß chñ ®¹o cña m×nh KÕt luËn víi t− c¸ch lµ chñ thÓ cña ho¹t ®éng s− ph¹m nãi chung vµ ho¹t ®éng gi¶ng d¹y Dï ICT cã ph¸t triÓn ®Õn møc nµo nãi riªng. ®i n÷a còng kh«ng cã ph−¬ng tiÖn g× cã ChiÕn l−îc ®µo t¹o con ng−êi nãi thÓ thay thÕ ®−îc con ng−êi. Tuy nhiªn, víi c¬ cÊu tæ chøc líp häc theo h×nh chung, x©y dùng m« h×nh míi vÒ ng−êi gi¶ng viªn ®¹i häc nãi riªng lµ ®Ò tµi thøc míi, ®Ó cã thÓ hoµ nhËp vµo thÕ thuéc tÇm vÜ m«, lµ mèi quan t©m cña giíi c«ng nghÖ th«ng tin ®ang bïng næ §¶ng, Nhµ n−íc vµ ngµnh Gi¸o dôc réng kh¾p, c¸c gi¸o viªn cÇn vµ nªn bæ sung c¸c kü n¨ng hç trî gi¶ng d¹y n−íc ta. Do vËy bµi viÕt nµy chØ lµ vµi nÐt “chÊm ph¸” cña c¸ nh©n vÒ m« h×nh t−¬ng øng kh¸c. ng−êi thÇy trong thêi ®¹i Internet. Qua Gi¶ng viªn ®¹i häc hiÖn nay kh«ng bµi viÕt nµy t¸c gi¶ muèn chia sÏ víi c¸c cßn lµ ng−êi truyÒn thô kiÕn thøc mµ lµ ng−êi hç trî sinh viªn t×m chän vµ xö lý ®ång nghiÖp trong c¶ n−íc ®Ó cïng nhau hoµn thiÖn m« h×nh ng−êi gi¶ng viªn th«ng tin. Gi¶ng viªn biÕt d¹y sinh viªn ®¹i häc ViÖt Nam hiÖn nay. c¸c c¸ch chiÕm lÜnh kiÕn thøc thay thÕ T i liÖu tham kh¶o [1] Ng« Tø Thµnh, §æi míi gi¸o dôc theo kÞp ph¸t triÓn ICT, T¹p chÝ Th«ng tin kinh tÕ b−u ®iÖn, th¸ng 3/2008. [2] Hoµng Tôy, Ng−êi thÇy trong nhµ tr− ng hi n ®¹i, http://vietsciences.free.fr 28/02/2005. [3] Nguy n Thóc H i, H−íng t i m t x· héi häc t p qua gi¸o d c ®iÖn tö, T¹p chÝ Tia s¸ng, th¸ng 4/2004 72
  12. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh [4] L©m Quang ThiÖp, ViÖc d¹y vµ häc ®¹i häc vµ vai trß cña nhµ gi¸o ®¹i häc trong thêi ®¹i th«ng tin, Kû yÕu héi th¶o khoa häc “N©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o” toµn quèc lÇn I t¹i §HQGHN, 5/2000. [5] K. Bain, What the best college teachers do, Cambridge, Mass. Harvard University Press. 2004. [6] Kolis, M. & Dunlap, W. P., The Knowledge of Teaching: the 3K3P Model, Reading Improvement, Summer 2004; 41, 2, ProQuest Education Journal, 2004, pp. 97-107. [7] Nguy n Th Kim Th−, M t s quan ®iÓm vÒ m« h×nh v gi ng d y hi u qu bc ®¹i häc, K y u h i th o khoa häc: §¶m b¶o ch t l−îng trong ®æi míi gi¸o dôc ®¹i häc, 3/2006. [8] Vò ThÕ Dòng, Gi¶ng viªn=nhµ gi¸o+nhµ khoa häc+nhµ cung øng dÞch vô, B¸o tuæi trÎ online, 27/11/2004. summary the new model of lecturer in E-education Nowadays, information and communication technology (ICT) has penetrated and made basic changes in the contents, the tools, the methods, the ways and the effectiveness of labour. The application of ICT in education and training certainly aims at the forming of the model of “E-Education”. This paper mentions and analizes how ICT has been making dramatical changes in the contents, through this its author creats the methods, the ways of teaching and learning, and the management of education. the new model of lecturer in “E-Education”. (a) §¹i häc Phó Xu©n, HuÕ (b) Häc viÖn C«ng nghÖ B−u chÝnh ViÔn th«ng. 73
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA
165 tài liệu
2062 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2