intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo nghiên cứu khoa học " QUAN HỆ TRUNG - MỸ SAU ĐẠI HỘI XVI ĐẢNG CỘNG SẢN TRUNG QUỐC "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

118
lượt xem
43
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Từ sau khi tiến hành “cải cách và mở cửa” (1978) đến nay, Trung Quốc - một quốc gia khổng lồ với diện tích đứng thứ 3 thế giới và dân số đông nhất thế giới, đã đạt đ-ợc những b-ớc tiến dài, ngoạn mục trên tất cả các lĩnh vực: kinh tế, chính trị, quân sự, ngoại giao… Mục tiêu chiến l-ợc của Trung Quốc là trong khoảng 20 năm đầu thế kỷ XXI tập trung toàn lực xây dựng toàn diện xã hội khá giả với trình độ cao hơn (Tiểu Khang) và đến khoảng giữa thế kỷ...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " QUAN HỆ TRUNG - MỸ SAU ĐẠI HỘI XVI ĐẢNG CỘNG SẢN TRUNG QUỐC "

  1. Quan hÖ Trung – Mü… Ts. Lª V¨n Mü ViÖn Nghiªn cøu Trung Quèc õ sau khi tiÕn hµnh “c¶i c¸ch b×nh æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cña thÕ giíi. T vµ më cöa” (1978) ®Õn nay, KÓ tõ khi b−íc vµo thÕ kû XXI, nhÊt lµ Trung Quèc - mét quèc gia sau §¹i héi lÇn thø XVI cña §¶ng Céng khæng lå víi diÖn tÝch ®øng thø 3 thÕ s¶n Trung Quèc (th¸ng 11- 2002) víi thÕ giíi vµ d©n sè ®«ng nhÊt thÕ giíi, ®· ®¹t hÖ l·nh ®¹o míi, quan hÖ Trung - Mü ®−îc nh÷ng b−íc tiÕn dµi, ngo¹n môc tuy vÉn cßn quanh co, phøc t¹p, nh−ng trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc: kinh tÕ, chÝnh æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn lµ xu thÕ quan hÖ trÞ, qu©n sù, ngo¹i giao… Môc tiªu chiÕn Trung - Mü hiÖn nay. l−îc cña Trung Quèc lµ trong kho¶ng 20 Môc tiªu chiÕn l−îc cña Trung Quèc n¨m ®Çu thÕ kû XXI tËp trung toµn lùc §¹i héi lÇn thø XVI §¶ng Céng s¶n x©y dùng toµn diÖn x· héi kh¸ gi¶ víi Trung Quèc diÔn ra tõ ngµy 8 ®Õn 14 - tr×nh ®é cao h¬n (TiÓu Khang) vµ ®Õn 11-2002 trong lóc t×nh h×nh thÕ giíi cã kho¶ng gi÷a thÕ kû Trung Quèc sÏ c¬ nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p míi. Xu thÕ ®a b¶n hoµn thµnh hiÖn ®¹i ho¸, trë thµnh cùc ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ ®ang cã nh÷ng mét n−íc XHCN giµu m¹nh d©n chñ, ph¸t triÓn quanh co, tiÕn bé khoa häc kü v¨n minh, tiÕn tíi lµ mét siªu c−êng thÕ thuËt thay ®æi hµng ngµy, c¹nh tranh giíi. Mü hiÖn vÉn ®ang gi÷ vÞ trÝ siªu søc m¹nh tæng hîp gi÷a c¸c n−íc ngµy c−êng duy nhÊt víi nÒn kinh tÕ m¹nh cµng gay g¾t…, thÕ chiÕn l−îc quèc tÕ lµ nhÊt, lùc l−îng qu©n sù, khoa häc kü “nhÊt siªu ®a c−êng”. Trung Quèc ®−îc thuËt, c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ hïng hËu Mü coi lµ “®èi thñ c¹nh tranh” vµ ¸p nhÊt thÕ giíi. Mü lu«n cã m−u ®å lµm b¸ dông chÝnh s¸ch “tiÕp xóc trong bao v©y chñ thÕ giíi. Cïng víi c¸c trung t©m søc ng¨n chÆn”. Quan hÖ Trung - Mü xÊu ®i m¹nh chñ yÕu kh¸c th× Trung Quèc vµ do nh©n tè §µi Loan vµ mét sè nh©n tè Mü ®· vµ ®ang t¹o nªn côc diÖn thÕ giíi kh¸c. Trung Quèc ph¶i ®èi mÆt víi “xu ®¬n cùc vµ ®a cùc. Quan hÖ Trung - Mü thÕ toµn cÇu ho¸” kinh tÕ. V× vËy, Trung chi phèi vµ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn hoµ nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 27
  2. lª v¨n mü Quèc ph¶i ®iÒu chØnh chiÕn l−îc ®Ó øng sau nh− mét thi hµnh chÝnh s¸ch ngo¹i phã víi t×nh h×nh míi, ®Æc biÖt lµ do c¸c giao hoµ b×nh ®éc lËp tù chñ. T«n chØ cña søc Ðp vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ. Chñ nghÜa chÝnh s¸ch ngo¹i giao Trung Quèc lµ gi÷ khñng bè quèc tÕ, xung ®ét s¾c téc trªn g×n hoµ b×nh thÕ giíi, xóc tiÕn ph¸t triÓn thÕ giíi, nhÊt lµ sau “sù kiÖn 11-9” x¶y cïng nhau”(1) ra ë n−íc Mü ®· lµm cho Trung Quèc Môc tiªu chiÕn l−îc toµn cÇu cña ph¶i nghiªn cøu vµ ®iÒu chØnh chiÕn l−îc Trung Quèc lµ t¹o m«i tr−êng quèc tÕ tèt vµ chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i ë møc ®é nhÊt ®Ñp cho viÖc x©y dùng toµn diÖn x· héi ®Þnh. B¸o c¸o chÝnh trÞ §¹i héi lÇn thø kh¸ gi¶. Nãi mét c¸ch cô thÓ, ®ã chÝnh lµ XVI §¶ng Céng s¶n Trung Quèc cã nhan kiªn quyÕt b¶o vÖ lîi Ých h¹t nh©n cña ®Ò “X©y dùng toµn diÖn x· héi kh¸ gi¶, Trung Quèc; t¨ng c−êng quan hÖ víi c¸c më ra côc diÖn míi cho sù nghiÖp XHCN n−íc xung quanh; c¶i thiÖn quan hÖ víi ®Æc s¾c Trung Quèc” ®· nhÊn m¹nh, §¹i c¸c n−íc lín, träng ®iÓm lµ Mü . Ph¶i nãi r»ng c¶ Trung Quèc vµ Mü ®Òu coi träng héi XVI §¶ng Céng s¶n lµ §¹i héi ®Çu viÖc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn quan hÖ Trung tiªn cña thÕ kû míi, diÔn ra trong t×nh - Mü lµ môc tiªu hµng ®Çu trong chÝnh h×nh míi vµ còng lµ lóc §¶ng Céng s¶n s¸ch ®èi ngo¹i cña mçi n−íc. Trung Trung Quèc b¾t ®Çu thùc hiÖn b−íc thø Quèc cho r»ng quan hÖ Trung - Mü ¶nh 3 c«ng cuéc hiÖn ®¹i ho¸ XHCN. Khi h−ëng trùc tiÕp ®Õn x©y dùng hiÖn ®¹i nh©n lo¹i ®· ®i vµo thÕ kû XXI víi t×nh ho¸ vµ m«i tr−êng quèc tÕ cña Trung h×nh quèc tÕ ®Çy phøc t¹p, Trung Quèc Quèc. Quan hÖ Trung - Mü lµ vÊn ®Ò ph¶i hoµn thµnh ba nhiÖm vô lÞch sö: quan träng nhÊt trong chÝnh s¸ch ngo¹i Thóc ®Èy hiÖn ®¹i ho¸, hoµn thµnh sù giao cña Trung Quèc trong giai ®o¹n nghiÖp thèng nhÊt Tæ quèc, b¶o vÖ hoµ hiÖn nay. b×nh thÕ giíi vµ cïng ph¸t triÓn. Môc tiªu chiÕn l−îc Mü B¸o c¸o chØ râ: “Hoµ b×nh vµ ph¸t Môc tiªu chiÕn l−îc cña Mü lµ b¶o vÖ triÓn vÉn lµ chñ ®Ò thêi ®¹i hiÖn nay”. vµ duy tr× ®Þa vÞ chñ ®¹o thÕ giíi cña “ThÕ nh−ng trËt tù chÝnh trÞ kinh tÕ siªu c−êng duy nhÊt. B¶o vÖ vµ më réng quèc tÕ còng kh«ng c©n b»ng, kh«ng hîp lîi Ých chiÕn l−îc vµ kinh tÕ cña Mü ë c¸c lý vÉn ch−a cã sù thay ®æi c¬ b¶n. Nh÷ng n¬i trªn thÕ giíi, tiÕp tôc phæ biÕn chÕ ®é nh©n tè kh«ng x¸c ®Þnh ¶nh h−ëng ®Õn chÝnh trÞ cña Mü sang c¸c n−íc trªn thÕ hoµ b×nh vµ ph¸t triÓn ®ang t¨ng lªn”. giíi. Cïng víi viÖc søc m¹nh tæng hîp “Chñ nghÜa b¸ quyÒn vµ chÝnh trÞ c−êng cña Trung Quèc ngµy cµng t¨ng lªn th× vÞ trÝ cña Trung Quèc trong chiÕn l−îc quyÒn cã biÓu hiÖn míi”… Tr−íc t×nh toµn cÇu cña Mü còng ®ang ngµy cµng h×nh ®ã, B¸o c¸o chÝnh trÞ §¹i héi §¶ng t¨ng lªn. Céng s¶n Trung Quèc lÇn thø XVI nªu Ngµy 20-1-2001, G.W.Bush nhËn chøc râ: “Cho dï m©y giã cã thay ®æi thÕ nµo Tæng thèng thø 43 cña n−íc Mü. Ngay trªn tr−êng quèc tÕ, chóng ta vÉn tr−íc sau khi nhËn chøc, Tæng thèng Mü Bush nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 28
  3. Quan hÖ Trung – Mü… b¾t tay ngay vµo viÖc cñng cè néi bé, ngo¹i giao cøng r¾n ®èi víi Trung Quèc, triÓn khai chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i vµ tõng coi Trung Quèc lµ “®èi thñ c¹nh tranh b−íc h×nh thµnh chiÕn l−îc an ninh quèc chiÕn l−îc” thay v× “quan hÖ ®èi t¸c, hîp gia míi. t¸c chiÕn l−îc m¹ng tÝnh x©y dùng” cña VÒ chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i, chÝnh quyÒn thêi Tæng thèng B. Clint¬n tr−íc ®ã. Mü cña Tæng thèng Bush cã tiÕn hµnh mét thùc hiÖn chÝnh s¸ch h¹n chÕ ¶nh h−ëng sè ®iÒu chØnh nh−ng thùc tÕ vÒ c¬ b¶n cña Trung Quèc ®èi víi khu vùc, triÖt ®Ó kh«ng cã thay ®æi g× lín mµ môc tiªu lîi dông vÊn ®Ò §µi Loan, T©y T¹ng, d©n chÝnh vÉn lµ nh»m duy tr× vÞ trÝ c−êng chñ, nh©n quyÒn … nh»m g©y ¸p lùc vµ quèc sè 1 vµ nh»m x¸c lËp vai trß b¸ kiÒm chÕ Trung Quèc… quyÒn cña Mü trªn thÕ giíi. Nh−ng kÓ tõ sau sù kiÖn khñng bè ChÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña Mü thiÕt lËp nh»m vµo n−íc Mü 11-9-2001, t×nh h×nh trªn c¬ së søc m¹nh toµn diÖn vÒ quèc quèc tÕ cã nh÷ng thay ®æi to lín. Chñ phßng, an ninh, kinh tÕ, khoa häc kü nghÜa khñng bè quèc tÕ vµ “sù kÕt hîp thuËt vµ c«ng nghÖ cao ®Æc biÖt nhÊn gi÷a kü thuËt cao víi chñ nghÜa cùc m¹nh ®Õn tÇm quan träng cña vÊn ®Ò an ®oan” ®· trë thµnh mèi ®e däa chñ yÕu ninh. Mü ®· ®¬n ph−¬ng rót khái HiÖp ®èi víi an ninh n−íc Mü. Chèng khñng −íc chèng tªn löa ®¹n ®¹o ABM (Anti - bè vµ ng¨n chÆn vò khÝ giÕt ng−êi hµng Ballistic Missile Treaty) ký n¨m 1972 lo¹t trë thµnh môc tiªu trung t©m vµ gi÷a Mü vµ Liªn X«, hiÖp −íc nµy lµ c¬ nhiÖm vô cÊp b¸ch trong chiÕn l−îc an së cÇn thiÕt ®Ó chÊm døt cuéc ch¹y ®ua ninh ®èi ngo¹i cña Mü. vò trang gi÷a Mü vµ Liªn X«, lµ nÒn B¸o c¸o “ChiÕn l−îc an ninh quèc gia” t¶ng cña t×nh tr¹ng æn ®Þnh chiÕn l−îc cña chÝnh quyÒn Bush sau “sù kiÖn 11-9” quèc tÕ; ®¬n ph−¬ng triÓn khai hÖ thèng ®· nhÊn m¹nh “Mü cã thùc lùc qu©n sù phßng thñ tªn löa chiÕn l−îc NMD kh«ng n−íc nµo s¸nh næi vµ ¶nh h−ëng (National Missile Defense - phßng thñ chÝnh trÞ kinh tÕ to lín”, “t×m kiÕm viÖc tªn löa quèc gia); Mü ®Èy m¹nh viÖc s¸ng t¹o mét thÕ c©n b»ng cã lîi cho tù thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh phßng thñ tªn do cña nh©n lo¹i”, “b¶o vÖ hoµ b×nh löa chiÕn tr−êng TMD (Theater Missile kh«ng bÞ mèi ®e do¹ cña c¸c phÇn tö Defense) nh»m môc ®Ých b¶o vÖ qu©n lùc khñng bè vµ b¹o chóa”(2). Vµ còng sau Mü trªn c¸c chiÕn tr−êng trong vµ ngoµi 11-9, Mü ®· kÕt thóc thêi kú tranh c·i vÒ n−íc Mü; Mü cßn ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh chiÕn l−îc ®èi víi Trung Quèc trong n−íc Mü.(3) më réng NATO vÒ phÝa §«ng, duy tr× c¸c c¨n cø qu©n sù ë c¸c n−íc ®ång minh Sau 11-9, chÝnh quyÒn cña Tæng ch©u ¢u vµ ch©u ¸, t×m mäi c¸ch trë l¹i thèng Bush ®· ®¹t ®−îc nhËn thøc §«ng Nam ¸. Thùc tÕ lµ Mü ®ang t¹o chung vÒ chiÕn l−îc cña Mü ®èi víi thÕ bao v©y vµ kiÒm chÕ Trung Quèc. Trung Quèc lµ x©y dùng ®èi t¸c hîp t¸c MÆt kh¸c Mü còng thi hµnh chÝnh s¸ch mang tÝnh x©y dùng. VÒ chÝnh trÞ: Mü nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 29
  4. lª v¨n mü muèn t¨ng c−êng trao ®æi song ph−¬ng, khñng bè quèc tÕ ®· gi¸ng cho Mü mét x©y dùng c¬ chÕ tin cËy lÉn nhau. VÒ ®ßn m¹nh, buéc chÝnh quyÒn cña Tæng kinh tÕ: Mü muèn ®i s©u hîp t¸c trao ®æi thèng Bush ph¶i ®iÒu chØnh chiÕn l−îc víi Trung Quèc. VÒ qu©n sù an ninh: Mü vµ chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i. Mü ®· ph¸t mong muèn Trung Quèc hîp t¸c víi Mü ®éng cuéc chiÕn “chèng khñng bè” trªn trong cuéc chiÕn chèng khñng bè do Mü toµn thÕ giíi vµ Mü còng triÖt ®Ó lîi ph¸t ®éng, ®ång thêi Mü còng theo dâi dông cuéc chiÕn nµy nh»m giµnh −u thÕ chÆt chÏ hiÖn ®¹i ho¸ qu©n sù cña chiÕn l−îc trªn toµn cÇu. Mü tiÕn hµnh Trung Quèc, Mü t×m c¸ch ng¨n chÆn vµ thay ®æi sù lùa chän khu vùc −u tiªn, më ®èi tho¹i, ®iÒu chØnh chiÕn l−îc ®èi víi réng sù cã mÆt qu©n sù ë nhiÒu n¬i vµ Trung Quèc. Trong vÊn ®Ò quan träng lµ khu vùc trªn thÕ giíi. vÊn ®Ò §µi Loan, Mü kiªn tr× nguyªn t¾c Do Mü cÇn t×m kiÕm sù ñng hé quèc vµ lËp tr−êng gi¶i quyÕt “mét Trung tÕ trong cuéc chiÕn “chèng khñng bè” ®Æc Quèc” nh−ng l¹i thóc ®Èy côc diÖn biÖt lµ sù ñng hé gi÷a Mü víi c¸c n−íc “kh«ng thèng nhÊt, kh«ng ®éc lËp”, tiÕp lín nªn ®· cã sù ®iÒu chØnh trong quan tôc lÊy §µi Loan lµm con bµi ng¨n chÆn hÖ gi÷a Mü víi c¸c n−íc lín mµ trong ®ã Trung Quèc. ph¶i kÓ ®Õn quan hÖ gi÷a Mü vµ Trung I. Quan hÖ chÝnh trÞ, qu©n sù Quèc. Trung Quèc kiªn quyÕt ñng hé Mü chèng khñng bè vµ hîp t¸c víi Mü trong 1. Quan hÖ chÝnh trÞ viÖc gi÷ g×n an ninh khu vùc ®· ®Èy §Çu n¨m 2001, sau khi vµo lµm chñ chÝnh quyÒn cña Tæng thèng Bush Nhµ tr¾ng, Tæng thèng Mü G.W.Bush ®· chuyÓn chÝnh s¸ch ®èi víi Trung Quèc tõ triÓn khai toµn diÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i “c¹nh tranh chiÕn l−îc” sang “hîp t¸c cøng r¾n trong ®ã nhÊn m¹nh Trung chiÕn l−îc” dùa trªn lîi Ých chung, khiÕn Quèc lµ ®èi thñ c¹nh tranh chiÕn l−îc quan hÖ hai n−íc b−íc vµo thêi kú æn cña Mü(4). Còng ngay sau khi Tæng ®Þnh vµ ph¸t triÓn, côc diÖn æn ®Þnh thèng Mü Bush lªn n¾m chÝnh quyÒn th× quan hÖ Trung - Mü ®−îc c¶i thiÖn. quan hÖ gi÷a Mü víi Trung Quèc ®· tr¶i H¬n mét th¸ng sau sù kiÖn 11-9, qua c¬n sãng giã do vô va ch¹m gi÷a trong khi ph¸t ®éng cuéc chiÕn tranh m¸y bay do th¸m EP-3 cña Mü vµ m¸y Apganixtan, Tæng thèng Mü Bush ®· tíi bay chiÕn ®Êu F8 cña Trung Quèc trªn Th−îng H¶i (Trung Quèc) ®Ó dù cuéc vïng trêi H¶i Nam, Trung Quèc, lµm phi gÆp gì cÊp cao kh«ng chÝnh thøc Héi c«ng Trung Quèc tö n¹n (ngµy 1-4-2001). nghÞ APEC vµ ®· cã cuéc gÆp gì víi Chñ Sù kiÖn nµy ®· ®Èy quan hÖ Trung - Mü tÞch Trung Quèc Giang Tr¹ch D©n. Tæng sang mét thêi kú c¨ng th¼ng míi. thèng Mü Bush hy väng giµnh ®−îc Nh−ng tõ sau vô khñng bè nh»m vµo thªm sù ñng hé tõ Trung Quèc vµ c¸c n−íc Mü h«m 11-9-2001, lùc l−îng nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 30
  5. Quan hÖ Trung – Mü… n−íc ch©u ¸ kh¸c trong cuéc chiÕn chèng t«n träng lÉn nhau”. Trung Quèc kh«ng nh÷ng lµ ®èi t¸c kinh tÕ mµ cßn lµ b¹n khñng bè do Mü ®øng ®Çu. (5) ®ång minh cña Mü trong cuéc chiÕn chèng Tõ th¸ng 6-2002, Tæng thèng Mü khñng bè. (6) Bush ®· nhiÒu lÇn thóc giôc Bé Quèc Nh− vËy, “sù kiÖn 11-9” ®· lµm thay phßng Mü nèi l¹i giao l−u qu©n sù víi ®æi s©u s¾c nhËn thøc cña chÝnh quyÒn Trung Quèc. Th¸ng 8-2002, khi sang Tæng thèng Bush vÒ m«i tr−êng an ninh th¨m B¾c Kinh, Thø tr−ëng Ngo¹i giao mµ Mü ph¶i ®èi mÆt. Mü Armitage tuyªn bè Mü ®· ®−a “Phong trµo Håi gi¸o §«ng Thæ” ho¹t Nh−ng cïng víi cuéc chiÕn chèng ®éng t¹i vïng T©n C−¬ng, T©y B¾c khñng bè cña Mü ®−îc triÓn khai tr−íc Trung Quèc vµo danh s¸ch c¸c tæ chøc hÕt lµ ë ch©u ¸ tõ §«ng B¾c ¸ tíi Nam ¸ khñng bè, ®ång thêi phong to¶ tµi s¶n vµ T©y ¸ th× Trung Quèc còng nhËn ra cña c¸c thµnh viªn cña tæ chøc nµy. nh÷ng thay ®æi cña m«i tr−êng ®Þa - Trong cuéc gÆp gì cÊp cao Trung - Mü chÝnh trÞ vµ qu©n sù. Mü m−în cí chèng th¸ng 10-2002. Tæng thèng Mü Bush khñng bè ®· nhóng tay vµo khu vùc tuyªn bè kh«ng ñng hé §µi Loan ®éc lËp. xung quanh cña Trung Quèc, viÖc lµm ®ã Nh÷ng ®éng th¸i trªn cho thÊy nhËn ®· lµm cho c¸c nhµ chiÕn l−îc Trung thøc chung cña hai bªn trong cuéc ®Êu Quèc c¶nh gi¸c vµ lo ng¹i. tranh chèng mäi h×nh thøc khñng bè, Trong “B¸o c¸o chiÕn l−îc an ninh ®Æt c¬ së v÷ng ch¾c h¬n cho sù hîp t¸c quèc gia” cña Mü c«ng bè th¸ng 9-2002, Trung - Mü. cã hai môc tiªu quan träng trong chiÕn Trong nhËn thøc chiÕn l−îc, Mü rÊt l−îc ngo¹i giao cña Mü: Mét lµ, thi hµnh chó ý vÒ tÇm quan träng cña Trung chiÕn l−îc quan träng gi¸ng ®ßn qu©n sù Quèc. Tæng thèng Mü Bush ®· tõng nãi ®èi víi c¸c n−íc theo chñ nghÜa cùc ®oan r»ng, lµ mét quèc gia Th¸i B×nh D−¬ng, Håi gi¸o; hai lµ, chiÕn l−îc ng¨n chÆn Mü ph¶i cã quan hÖ tèt víi c¸c n−íc kh¸c Trung Quèc. Th¾ng lîi cña Mü ë trong khu vùc. §èi víi Mü, “kh«ng cã Apganixtan vµ Ir¾c chØ lµ sù më ®Çu cña n−íc nµo trong khu vùc nµy quan träng chiÕn l−îc nãi trªn vµ lµ ®Ó chuÈn bÞ cho h¬n lµ Trung Quèc”. Trong c¸c lÇn gÆp viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò Trung §«ng cña gì Chñ tÞch Trung Quèc Giang Tr¹ch Mü. ViÖc Mü ®ãng qu©n ë Ir¾c vµ Trung D©n, Tæng Thèng Mü Bush ®Òu nhÊn §«ng cho thÊy träng ®iÓm chiÕn l−îc cña m¹nh Mü “t×m kiÕm vµ ®ang cïng Trung Mü vÉn ch−a hoµn toµn t¸ch khái khu Quèc thiÕt lËp mèi quan hÖ th¼ng th¾n, vùc nµy. D− luËn cho r»ng viÖc bµnh ch©n thµnh, x©y dùng vµ hîp t¸c”. Mü tr−íng ë Trung §«ng vµ ng¨n chÆn kh«ng muèn sù bÊt ®ång Mü - Trung Trung Quèc míi thùc sù lµ ý ®å chiÕn c¶n trë hai n−íc theo ®uæi môc tiªu l−îc cña Mü. Cïng víi sù cã mÆt cña chung mµ s½n sµng gi¶i quyÕt sù bÊt qu©n ®éi Mü ë §«ng B¾c ¸ ®· t¹o nªn ®ång ®ã theo ph−¬ng thøc hiÓu biÕt vµ vßng cung bao v©y Trung Quèc mµ c¸c nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 31
  6. lª v¨n mü nhµ chiÕn l−îc Trung Quèc gäi ®ã lµ n−íc. VÒ chuyÕn th¨m nµy, b¸o chÝ ë “h×nh b¸n nguyÖt míi ch©u ¸”. Trung Hång K«ng cho r»ng Mü ®· t¹o ra kh«ng Quèc cho r»ng vßng cung míi nµy sÏ t¹o khÝ tèt ®Ñp cho chuyÕn th¨m cña Thñ nªn mèi ®e do¹ tiÒm Èn thùc sù ®èi víi t−íng Trung Quèc. Ngo¹i tr−ëng Mü Trung Quèc. (7) Powell nãi: “Quan hÖ hai n−íc Trung- Mü ®ang ë vµo thêi kú tèt ®Ñp nhÊt trong Ngay sau khi nhËn chøc Chñ tÞch 30 n¨m nay”. NÕu so víi chuyÕn th¨m n−íc Trung Quèc, th¸ng 5-2003, Chñ Mü cña cùu Thñ t−íng Trung Quèc Chu tÞch Hå CÈm §µo ®· sang th¨m chÝnh Dung C¬ vµ chuyÕn th¨m Mü håi th¸ng thøc Nga. ViÖc Chñ tÞch Hå CÈm §µo 4-2002 cña Phã Chñ tÞch Trung Quèc Hå chän Nga lµ n−íc ®Çu tiªn trong chuyÕn CÈm §µo th× chuyÕn th¨m Mü lÇn nµy c«ng du n−íc ngoµi kÓ tõ khi nhËn chøc cña ®−¬ng kim Thñ t−íng Trung Quèc cho thÊy tr−íc sù lÊn tíi cña Mü, Trung ¤n Gia B¶o ®−îc coi lµ tiÕn hµnh trong Quèc vµ Nga lµ hai n−íc l¸ng giÒng lín kh«ng khÝ hoµ b×nh, th©n thiÖn gi÷a hai cã nhu cÇu tù nhiªn lµ ph¶i xÝch l¹i gÇn n−íc. Nguyªn nh©n c¬ b¶n nh− b¸o chÝ nhau, hîp t¸c víi nhau. Nh−ng ph¶i ®−a tin - lµ do l·nh ®¹o hai n−íc ®· x©y thÊy r»ng sù kiÖn trªn kh«ng ph¶i lµ dùng ®−îc c¬ chÕ hiÖp th−¬ng chÆt chÏ ë chÝnh quyÒn míi ë Trung Quèc ®· coi c¸c cÊp cao, khai th«ng c¸c con ®−êng tiÕp quan hÖ Trung - Nga lµ môc tiªu −u tiªn xóc gi÷a hai n−íc. Trong héi ®µm cÊp hµng ®Çu trong chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cao lÇn nµy, chiÕn tranh mËu dÞch Trung cña Trung Quèc, mµ c¶ Trung Quèc vµ - Mü ®· kh«ng x¶y ra, Tæng thèng Mü Nga vÉn lu«n ®Æt quan hÖ song ph−¬ng Bush ph¶n ®èi §µi Loan ®éc lËp. §ã lµ víi Mü lµ quan hÖ n−íc lín quan träng kÕt qu¶ kh¶ quan trong chuyÕn th¨m nhÊt trong chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña Mü cña Thñ t−íng Trung Quèc ¤n Gia m×nh. V× vËy, trong quan hÖ gi÷a hai B¶o. (8) n−íc, Trung Quèc vµ Nga ®Òu cã giíi Ph¶i thÊy r»ng tõ §¹i héi XVI §¶ng h¹n vµ kh«ng lµm ph−¬ng h¹i ®Õn quan Céng s¶n Trung Quèc ®Õn Héi nghÞ hÖ gi÷a Trung Quèc vµ Mü còng nh− Trung −¬ng 4 kho¸ XVI vµ Héi nghÞ toµn gi÷a Nga víi Mü. ngµnh ngo¹i giao, Trung Quèc ®· x¸c lËp ChuyÕn th¨m chÝnh thøc Mü cña Thñ quan niÖm lîi Ých, quan niÖm hîp t¸c vµ t−íng Trung Quèc ¤n Gia B¶o ®Çu quan niÖm quèc tÕ cña ngo¹i giao Trung th¸ng 12-2003 lµ chuyÕn th¨m Mü ®Çu Quèc. T¹i Héi nghÞ toµn ngµnh ngo¹i tiªn trong chøc Thñ t−íng cña ¤n Gia giao Trung Quèc lÇn thø 10, Chñ tÞch B¶o. ChuyÕn th¨m diÔn ra trong thêi Trung Quèc Hå CÈm §µo ®· nãi: “Ph¶i ®iÓm cã nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p trong kiªn tr× lîi Ých c¬ b¶n cña ®Êt n−íc vµ quan hÖ Trung - Mü, nhÊt lµ vÊn ®Ò §µi Loan, vÊn ®Ò h¹t nh©n b¸n ®¶o TriÒu nh©n d©n lµm xuÊt ph¸t ®iÓm vµ n¬i quy Tiªn vµ vÊn ®Ò cä x¸t mËu dÞch gi÷a hai tô cña c«ng t¸c ngo¹i giao, lu«n ®Æt viÖc nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 32
  7. Quan hÖ Trung – Mü… vµ phån vinh cña khu vùc ch©u ¸ - Th¸i b¶o vÖ chñ quyÒn vµ an ninh quèc gia lªn vÞ trÝ hµng ®Çu. Lîi Ých c¬ b¶n hiÖn B×nh D−¬ng vµ thÕ giíi.(10) nay cña Trung Quèc lµ môc tiªu x©y N¨m 2005 cã thÓ nãi lµ mét n¨m diÔn dùng toµn diÖn x· héi kh¸ gi¶ mµ §¹i ra nhiÒu sù kiÖn s«i ®éng nhÊt trong héi XVI ®Ò ra”. Héi nghÞ toµn ngµnh quan hÖ gi÷a Trung Quèc vµ Mü tõ tr−íc ngo¹i giao lÇn nµy còng nªu râ: “Trung ®Õn nay. Trong n¨m 2005, tõ c¸c nguyªn Quèc ph¶i kiªn tr× con ®−êng ph¸t triÓn thñ ®Õn c¸c quan chøc thuéc nhiÒu bé hoµ b×nh, tranh thñ m«i tr−êng quèc tÕ ngµnh cña hai n−íc ®· lÇn l−ît thùc hiÖn hoµ b×nh ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n−íc, lÊy c¸c chuyÕn th¨m viÕng lÉn nhau, tiÕn ph¸t triÓn b¶n th©n ®Ó thóc ®Èy m«i hµnh héi ®µm, gÆp mÆt ®èi tho¹i mét tr−êng quèc tÕ hoµ b×nh æn ®Þnh”. (9) c¸ch dån dËp. Ngay tõ nh÷ng th¸ng ®Çu Trong n¨m 2004, ngo¹i giao Trung n¨m 2005, t©n Ngo¹i tr−ëng Mü Quèc ®· n¾m ch¾c c¬ héi ph¸t triÓn cña Condoleezza Rice ®· tíi th¨m B¾c Kinh t×nh h×nh quèc tÕ, kiªn tr× quan ®iÓm lîi trong hai ngµy 20 vµ 21 th¸ng 3. Ngµy Ých, quan ®iÓm hîp t¸c vµ quan ®iÓm 20, khi tíi B¾c Kinh, Ngo¹i tr−ëng Mü quèc tÕ, trong ®ã Trung Quèc lu«n coi ®· ®−îc c¸c nhµ l·nh ®¹o cÊp cao nhÊt träng träng ®iÓm thóc ®Èy quan hÖ víi cña Trung Quèc lµ Chñ tÞch n−íc Hå c¸c n−íc lín chñ yÕu, v× vËy quan hÖ CÈm §µo vµ Thñ t−íng ¤n Gia b¶o tiÕp Trung - Mü ®−îc duy tr× vµ æn ®Þnh. ®ãn. ViÖc ®ãn tiÕp nh− vËy lµ mét tr−êng hîp ngo¹i lÖ. §iÒu nµy cho thÊy Trung Th¸ng 4-2004, trong chuyÕn th¨m Quèc rÊt coi träng quan hÖ gi÷a Trung Trung Quèc cña Phã Tæng thèng Mü Quèc vµ Mü. Chenny - ng−êi cã quyÒn ph¸t ng«n vÒ c«ng t¸c ®èi ngo¹i cña Mü - l·nh ®¹o Nh÷ng ph¸t biÓu ®¸ng l−u ý cña hai Trung Quèc ®· nãi râ r»ng Trung Quèc bªn trong cuéc gÆp gì cÊp cao lÇn nµy hy väng phÝa Mü thùc sù tu©n thñ ba chñ yÕu lµ vÒ: VÊn ®Ò §µi Loan vµ “LuËt b¶n Th«ng c¸o chung Trung - Mü. Sù chèng ly khai”; vÊn ®Ò h¹t nh©n b¸n ®¶o trao ®æi vµ tiÕp xóc gi÷a hai n−íc cÇn cã TriÒu Tiªn; vÊn ®Ò nh©n quyÒn d©n chñ; sù nh©n nh−îng vµ t«n träng lÉn nhau. vÊn ®Ò quan hÖ Trung - Mü; vÊn ®Ò th©m hôt mËu dÞch Trung- Mü. Th¸ng 11-2004 t¹i Santiago (Chi Lª) Chñ tÞch Trung Quèc Hå CÈm ®µo ®· §Æc biÖt, tõ ngµy 18-21/4/2006, Chñ gÆp gì Tæng thèng Mü Bush nh©n dÞp tÞch Trung Quèc Hå CÈm §µo ®· tiÕn tham gia Héi nghÞ th−îng ®Ønh kh«ng hµnh chuyÕn th¨m Mü. §©y lµ chuyÕn chÝnh thøc lÇn thø 12 cña tæ chøc APEC, th¨m Mü “dµi nhÊt vµ quan träng nhÊt” hai bªn ®· nhÊn m¹nh cÇn tiÕp tôc hîp cña Chñ tÞch Hå CÈm §µo. Tê “Th−¬ng t¸c chÆt chÏ h¬n n÷a ®Ó b¶o vÖ hoµ b×nh nh©n - Kommersant” cña Nga cho r»ng chuyÕn th¨m Oasinht¬n lÇn nµy lµ rÊt nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 33
  8. lª v¨n mü lîi Ých chiÕn l−îc chung réng r·i quan quan träng, phÝa Trung Quèc muèn coi träng vÒ b¶o vÖ hoµ b×nh thÕ giíi, xóc ®©y lµ “chuyÕn th¨m Nhµ n−íc”, nh−ng tiÕn ph¸t triÓn chung. phÝa Mü tho¶ thuËn ®©y chØ lµ mét “chuyÕn th¨m chÝnh thøc”. Nh− vËy Tæng thèng Mü Bush biÓu thÞ Mü hoan nghªnh “mét Trung Quèc” hoµ kh«ng ph¶i lµ møc cao nhÊt, v× phÝa Mü b×nh, phån vinh vµ nhÊn m¹nh: LÜnh vùc lo ng¹i cuéc héi ®µm gi÷a hai bªn lÇn hîp t¸c Trung - Mü ngµy cµng réng, cã nµy cã thÓ sÏ cã nhiÒu khã kh¨n bëi v× ¶nh h−ëng quan träng ®èi víi hoµ b×nh gi÷a hai n−íc cßn tån ®äng rÊt nhiÒu vÊn thÕ giíi. Trung Quèc lµ ®èi t¸c quan ®Ò phøc t¹p. (11) träng b¶o vÖ hoµ b×nh thÕ giíi. Tr−íc khi sang th¨m Mü, Chñ tÞch Khi tíi th¨m TËp ®oµn phÇn mÒm Trung Quèc Hå CÈm §µo ®· nhÊn m¹nh Microsoft, Chñ tÞch Trung Quèc Hå CÈm môc ®Ých ®Õn th¨m Mü lÇn nµy lµ ®Ó §µo nãi: “Trung - Mü h÷u nghÞ V¹n cæ “thóc ®Èy toµn diÖn quan hÖ hîp t¸c tr−êng thanh” (T×nh h÷u nghÞ Trung - Trung- Mü mang tÝnh x©y dùng trong Mü xanh t−¬i m·i m·i). T¸m ch÷ nµy lµ thÕ kû XXI”, Chñ tÞch cho r»ng Trung h×nh ¶nh m« t¶ t©m nguyÖn chung cña Quèc vµ Mü “kh«ng chØ lµ bªn liªn quan nh©n d©n hai n−íc Trung - Mü. (13) lîi Ých, h¬n n÷a cßn ph¶i lµ bªn hîp t¸c 2. VÒ qu©n sù mang tÝnh x©y dùng”. §©y còng lµ lÇn biÓu ®¹t c«ng khai ®Çu tiªn cña nhµ l·nh KÓ tõ n¨m 1997 giíi l·nh ®¹o qu©n sù ®¹o Trung Quèc, gi¸n tiÕp c«ng nhËn Trung Quèc vµ Mü cã c¸c cuéc gÆp gì c¸ch nãi “bªn t−¬ng quan lîi Ých” mµ th−êng kú mçi n¨m mét lÇn. N¨m 1998, phÝa Mü ®· ®−a ra” (12). khi Bé tr−ëng Quèc phßng Mü Cohem Trong thêi gian chuyÕn th¨m, Chñ th¨m Trung Quèc, hai bªn ®· ký hiÖp tÞch Hå CÈm §µo ®· nhiÒu lÇn nhÊn ®Þnh hîp t¸c an ninh vÒ sù cè trªn biÓn. m¹nh r»ng trong t×nh h×nh quèc tÕ hiÖn Khi ®ã d− luËn cho r»ng quan hÖ qu©n nay, tÇm quan träng cña quan hÖ Trung sù hai n−íc ®· cã b−íc chuyÓn biÕn tèt - Mü kh«ng ph¶i h¹ thÊp ®i mµ lµ n©ng ®Ñp. Nh−ng ngay sau ®ã liªn tiÕp x¶y ra cao h¬n, lîi Ých chiÕn l−îc chung gi÷a hai c¸c sù kiÖn g©y trë ng¹i mµ tr−íc tiªn lµ n−íc kh«ng ph¶i gi¶m ®i mµ lµ t¨ng kÓ tõ sau sù kiÖn Sø qu¸n Trung Quèc ë thªm, c¸c lÜnh vùc hîp t¸c gi÷a hai n−íc Nam T− bÞ qu©n ®éi NATO “b¾n nhÇm” kh«ng ph¶i hÑp ®i mµ më réng h¬n. n¨m 1990, tiÕp ®ã lµ sù kiÖn m¸y bay Quan hÖ Trung - Mü ®· v−ît qua ph¹m Mü vµ Trung Quèc va ch¹m nhau ngµy trï quan hÖ song ph−¬ng, ngµy cµng cã 1-4-2001 trªn vïng trêi H¶i Nam Trung ¶nh h−ëng toµn cÇu vµ cã ý nghÜa chiÕn Quèc vµ viÖc Tæng thèng Mü Bush n¾m l−îc toµn cÇu. §øng tr−íc th¸ch thøc chÝnh quyÒn ®· thay ®æi chÝnh s¸ch ®èi cña sù ®e do¹ an ninh truyÒn thèng vµ ngo¹i víi Trung Quèc … tõ ®ã lµm quan phi tryÒn thèng, Trung Quèc vµ Mü cã hÖ qu©n sù hai n−íc trë nªn l¹nh nh¹t. nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 34
  9. Quan hÖ Trung – Mü… Bé tr−ëng Quèc phßng Mü Rumsfeld ®· Quèc vµ Mü trªn vïng trêi H¶i Nam, quyÕt ®Þnh t¹m ngõng c¸c cuéc tiÕp xóc Trung Quèc håi th¸ng 4-2001. th−êng kú theo c¬ chÕ trªn gi÷a l·nh ®¹o Nh− mäi ng−êi ®Òu biÕt, Donald qu©n sù Trung Quèc vµ Mü trong hai Rumsfeld lµ ®¹i biÓu cña “ThuyÕt vÒ mèi n¨m. Nh−ng mèi quan hÖ nµy ®· ®−îc ®e do¹ tõ Trung Quèc” vµ trªn thùc tÕ, c¶i thiÖn vµ ph¸t triÓn sau sù kiÖn 11-9 tÊt c¶ c¸c chñ thuyÕt ®èi víi Trung Quèc do sù t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè nh− nh− bao v©y, ng¨n chÆn … ®Òu do chèng khñng bè; vÊn ®Ò §µi Loan; sù Rumsfeld chñ x−íng hoÆc tham gia ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña Trung Quèc … ho¹ch ®Þnh. Cã thÓ nãi r»ng Donald Nh÷ng nh©n tè nµy ®· t¸c ®éng m¹nh Rumsfeld lµ ®¹i diÖn cho chñ tr−¬ng thï mÏ, lµm cho quan hÖ hai n−íc chuyÓn ®Þch víi Trung Quèc. MÆc dï vËy, phÝa biÕn tÝch cùc, trong ®ã cã quan hÖ qu©n Trung Quèc vÉn ®−a ra ch−¬ng tr×nh sù. Th¸ng 5-2002 Bé tr−ëng Quèc phßng ®ãn tiÕp träng thÞ, kÓ c¶ viÖc mêi Mü Rumsfeld nãi r»ng viÖc trao ®æi víi Rumsfeld tíi th¨m trung t©m chØ huy l·nh ®¹o qu©n sù Trung Quèc sÏ do hai tªn löa cña lùc l−îng ph¸o binh II Trung Bé tr−ëng Quèc phßng (cña hai n−íc) Quèc. §©y lµ sù kiÖn ch−a tõng cã trong tiÕn hµnh tõng b−íc mét. lÞch sö hîp t¸c qu©n sù Trung - Mü, Ngµy 8-12-2002, Phã Tæng tham m−u chøng tá phÝa Trung Quèc còng b¾t ®Çu tr−ëng Qu©n gi¶i phãng nh©n d©n Trung chñ ®éng chÝnh s¸ch tiÕp xóc cã lËp Quèc ®· tíi Oasinht¬n tham gia cuéc tr−êng tù chñ ®èi víi Mü vµ qua chuyÕn hiÖp th−¬ng cÊp Thø tr−ëng Quèc phßng th¨m nµy cã thÓ thÊy r»ng phÝa Mü còng hai n−íc, vµo cuèi th¸ng 10-2003 chuyÕn ®· b¾t ®Çu cã nh÷ng nhËn thøc nhÝch dÇn th¨m Mü cña Bé tr−ëng Quèc phßng l¹i víi Trung Quèc. (14) Trung Quèc Tµo C−¬ng Xuyªn ®· ®¸nh dÊu chÊm hÕt giai ®o¹n l¹nh nh¹t, ®−a II. Quan hÖ kinh tÕ - mËu dÞch quan hÖ qu©n sù Trung- Mü chuyÓn Cã thÓ nãi, quan hÖ kinh tÕ - mËu sang giai ®o¹n ph¸t triÓn b×nh th−êng. dÞch lµ mét ®éng lùc rÊt quan träng thóc §Æc biÖt tõ ngµy 18 - 20/10/2005, Bé ®Èy ph¸t triÓn quan hÖ Trung - Mü. tr−ëng Quèc phßng Mü Donald Rumsfeld ®· tíi th¨m Trung Quèc. Tr−íc ®ã T− §èi víi Trung Quèc quan hÖ hîp t¸c lÖnh qu©n Mü ë Th¸i B×nh D−¬ng, t−íng ®Ó ph¸t triÓn lµ c¬ së cña ngo¹i giao kinh William Fallon ®· th¨m Trung Quèc mét tÕ cña Trung Quèc. Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ tuÇn vµo ®Çu th¸ng 9-2005. lµ trµo l−u ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ giíi ChuyÕn th¨m Trung Quèc cña Bé hiÖn nay, c¸c n−íc dùa vµo nhau vµ ¶nh tr−ëng Quèc phßng Mü ®−îc d− luËn ®Æc h−ëng lÉn nhau. §Ó thùc hiÖn môc tiªu x©y dùng toµn diÖn x· héi kh¸ gi¶ (tiÓu biÖt chó ý v× ®©y lµ chuyÕn th¨m ®Çu khang) trong 20 n¨m ®Çu thÕ kû XXI tiªn cña Bé tr−ëng Quèc phßng Mü kÓ nh− §¹i héi lÇn thø XVI §¶ng Céng s¶n tõ khi x¶y ra vô ®ông ®é m¸y bay Trung nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 35
  10. lª v¨n mü Trung Quèc ®Ò ra, Trung Quèc kh«ng N¨m 2000, ngay sau khi lªn n¾m thÓ ®ãng cöa tù lµm mµ ph¶i liªn hÖ víi quyÒn, Tæng thèng Mü Bush ®· coi sù ph¸t triÓn vµ phån vinh cña thÕ giíi, Trung Quèc lµ “®èi thñ c¹nh tranh tiÒm ph¶i hoµ nhËp vµo trµo l−u thêi ®¹i kinh tµng”. N¨m 2001, sau vô va ch¹m m¸y tÕ toµn cÇu ho¸ vµ c¸ch m¹ng KHKT, bay, quan hÖ Trung - Mü r¬i vµo thêi kú häc hái kinh nghiÖm vµ kü thuËt tiªn “b¨ng gi¸”. Nh−ng mÊy n¨m gÇn ®©y, víi tiÕn vµ vèn ®Çu t− cña n−íc ngoµi. V× sù thóc ®Èy trùc tiÕp cña c¸c nguyªn thñ vËy, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn quan hÖ hîp hai n−íc, giao l−u Trung - Mü tõng b−íc t¸c víi n−íc ngoµi, nhÊt lµ víi nh÷ng ®−îc kh«i phôc vµ më réng, t¹o ra mét n−íc lín, ®Æc biÖt lµ c¸c n−íc ph−¬ng ®Æc ®iÓm míi trong t×nh h×nh míi. VÒ T©y mµ trong ®ã chñ yÕu lµ Mü lµ kh©u kinh tÕ, mÆc dï gi÷a hai n−íc cßn nhiÒu then chèt cña ngo¹i giao Trung Quèc bëi va ch¹m, nh−ng møc ®é dùa vµo nhau v× kü thuËt tiªn tiÕn, c«ng nghÖ cao, kinh cïng ph¸t triÓn ®· trë thµnh mét trong nghiÖm qu¶n lý, tiÒn vèn vµ thÞ tr−êng nh÷ng kh©u quan träng g¾n kÕt quan hÖ lín … mµ Trung Quèc cÇn chñ yÕu vÉn chiÕn l−îc Trung - Mü. ph¶i dùa vµo Mü. Nh÷ng n¨m qua, kim ng¹ch bu«n b¸n Sau khi lªn n¾m quyÒn, Chñ tÞch gi÷a Trung Quèc vµ Mü hµng n¨m ®Òu Trung Quèc Hå CÈm §µo ®· tiÕn hµnh t¨ng rÊt ®¸ng kÓ. NÕu n¨m 2000 tæng ®iÒu chØnh nhÊt ®Þnh chÝnh s¸ch vµ kim ng¹ch bu«n b¸n gi÷a hai n−íc lµ chiÕn l−îc ®èi víi Mü, t¹o ra nh÷ng biÕn 74,46 tû USD, n¨m 2001 lµ 80,48 tû sè míi trong quan hÖ hai n−íc. USD, n¨m 2002 lµ 97,78 tû USD, n¨m §èi víi Mü, chiÕn l−îc kinh tÕ cña Mü 2003 lµ 126,33 tû USD th× n¨m 2004 ®· ®èi víi Trung Quèc lµ mét bé phËn hîp lµ 169,62 tû USD vµ chØ tÝnh ®Õn th¸ng thµnh trong chiÕn l−îc kinh tÕ ®èi ngo¹i 9-2005 tæng kim ng¹ch bu«n b¸n gi÷a cña Mü. Ngay sau khi chiÕn tranh l¹nh hai n−íc ®· lªn tíi 153,54 triÖu USD, kÕt thóc, ®Þa vÞ cña nh©n tè kinh tÕ trong ®ã Trung Quèc xuÊt siªu lµ chÝnh. trong quan hÖ quèc tÕ t¨ng lªn, chÝnh V× vËy th©m hôt mËu dÞch cña Mü ®èi quyÒn cña Tæng thèng Mü B.Clint¬n ®· víi Trung Quèc ngµy cµng lín. (15) ®Æt kinh tÕ vµo vÞ trÝ næi bËt trong chiÕn Cïng víi quan hÖ th−¬ng m¹i hai bªn l−îc ®èi ngo¹i cña Mü vµ ®· xÕp Trung ngµy mét t¨ng th× c¸c quan hÖ kinh tÕ Quèc vµo vÞ trÝ hµng ®Çu trong “10 thÞ gi÷a hai n−íc còng cã nh÷ng ph¸t triÓn. tr−êng lín” míi trçi dËy mµ Mü cÇn ph¶i VÒ ®Çu t−, hiÖn nay 400 trong tæng sè ®Æt träng ®iÓm vµo nh÷ng n−íc nµy. V× 500 c«ng ty lín nhÊt cña Mü ®· ®Çu t− vËy mÆc dï quan hÖ chÝnh trÞ Trung - Mü t¹i Trung Quèc, Mü ®øng thø 3 trong tuy ph¸t triÓn quanh co, tr¶i qua nhiÒu danh s¸ch c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi víi sãng giã, th¨ng trÇm, nh−ng quan hÖ mËu h¬n 40.000 dù ¸n. (16) dÞch kinh tÕ vÉn lu«n ®−îc ph¸t triÓn. nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 36
  11. Quan hÖ Trung – Mü… n¨m 2003 ®· lªn tíi 103 tû USD, tøc lµ Cã thÓ nãi, hiÕm cã hai nÒn kinh tÕ ngang møc cña n¨m 2002. Mü cho r»ng lín nµo l¹i phô thuéc lÉn nhau nh− Mü ®ång Nh©n d©n tÖ (NDT) cña Trung vµ Trung Quèc, Mü tiªu thô rÊt nhiÒu Quèc yÕu ®· lµm cho hµng xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm rÎ tiÒn cña Trung Quèc. cña Trung Quèc trë nªn rÎ vµ v× thÕ lµm GÇn 80% nhµ cung cÊp cho tËp ®oµn mÊt c©n b»ng c¸n c©n bu«n b¸n víi Mü. ph©n phèi lín Wall - Mart cña Mü lµ Nghiªm träng h¬n lµ theo nh− thèng (18) Trung Quèc. Mü vµ Trung Quèc ®· trë kª cña liªn minh chèng Trung Quèc - thµnh hai n−íc bæ sung vµ phô thuéc lÉn mét liªn minh nhá nh−ng ®Çy quyÒn lùc nhau. HiÖn nay, Mü lµ kh¸ch hµng lín trong Quèc héi Mü, th× riªng hai n¨m nhÊt cña c¸c c«ng ty Trung Quèc, tõ (2002-2003) 3 triÖu ng−êi Mü ®· mÊt th¸ng 1 ®Õn th¸ng 9-2005 Mü ®· mua viÖc lµm, phÇn lín lµ nh÷ng ng−êi lµm cña Trung Quèc gÇn 180 tû USD hµng viÖc trong ngµnh c«ng nghiÖp cung cÊp ho¸. Mü sÏ kh«ng thÓ cã kho¶n tiÒn nµy linh kiÖn, ngµnh dÖt may hoÆc l¾p r¸p ®Ó mua hµng ho¸ cña Trung Quèc nÕu m¸y vi tÝnh. Tû lÖ thÊt nghiÖp chÝnh kh«ng cã sù tµi trî cña Trung Quèc, bëi thøc trong th¸ng 6-2003 lµ 6,4% (cao lÏ Trung Quèc lµ chñ nî lín thø hai cña nhÊt kÓ tõ 8 n¨m nay)… vµ Trung Quèc Mü sau NhËt B¶n vµ tr−íc Anh, víi trÞ bÞ Mü coi lµ thñ ph¹m chÝnh g©y ra lµn gi¸ 252 tû USD tr¸i phiÕu cña kho b¹c sãng sa th¶i, thÊt nghiÖp nµy. (19) Mü. Phô thuéc lÉn nhau nh−ng Mü vµ Theo thèng kª cña Mü, hiÖn nay xuÊt Trung Quèc l¹i trë thµnh ®èi thñ cña siªu th−¬ng m¹i cña Trung Quèc víi Mü nhau, nhÊt lµ trong viÖc tiÕp cËn c¸c ®· lªn tíi 201 tû USD, mét con sè kû lôc nguån tµi nguyªn nh− dÇu löa mµ c¶ hai ®èi víi mäi ®èi t¸c th−¬ng m¹i vµ ®· n−íc ®Òu lµ nhµ tiªu thô lín nhÊt cña t¨ng tíi 24% kÓ tõ n¨m 2004. Tuy tá ý thÕ giíi. ViÖc tËp ®oµn CNooc cña Trung nghi ngê con sè thèng kª nµy, nh−ng Quèc kh«ng thÓ mua ®−îc c«ng ty dÇu phÝa Trung Quèc còng thõa nhËn con sè ho¶ cña Unocal cña Mü håi mïa hÌ n¨m xuÊt siªu cña Trung Quèc sang Mü lµ 2005 còng chØ v× sù ph¶n ®èi cña Mü vÒ ®¸ng kÓ. mÆt chÝnh trÞ ®èi víi Trung Quèc. (17) Trung Quèc ®· nhiÒu lÇn cho r»ng Nh−ng ph¶i thÊy r»ng, gièng nh− xuÊt siªu th−¬ng m¹i cña Trung Quèc trong truyÒn thèng, quan hÖ Trung - Mü víi Mü lµ vÊn ®Ò c¬ cÊu ph¶n ¸nh b¶n vÉn lu«n cã nh÷ng biÕn ®éng bÊt ngê. chÊt ho¹t ®éng th−¬ng m¹i toµn cÇu C¨ng th¼ng vÉn cßn tån t¹i trong nhiÒu trong giai ®o¹n hiÖn nay còng nh− c¸c vÊn ®Ò, nhÊt lµ vÊn ®Ò th−¬ng m¹i. Bé søc m¹nh kinh tÕ t−¬ng quan. Gi¸o s− tr−ëng Th−¬ng m¹i Mü c«ng bè b¸o c¸o Jia Qingguo, khoa Quan hÖ quèc tÕ cho biÕt th©m hôt bu«n b¸n cña Mü víi tr−êng ®¹i häc B¾c Kinh cho r»ng: Trung Quèc ngay trong 10 th¸ng ®Çu nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 37
  12. lª v¨n mü “Chóng ta (TQ) th«ng c¶m víi ng−êi Mü trong c¸c cuéc gÆp gì cña c¸c quan chøc r»ng hä ®ang lo ng¹i vÒ vÊn ®Ò th©m hôt gi÷a hai n−íc. th−¬ng m¹i. Trªn thùc tÕ, chóng ta s½n ChuyÕn th¨m Mü cña Chñ tÞch Trung sµng bá tiÒn ra mua c¸c mÆt hµng cña Quèc Hå CÈm §µo tõ ngµy 18-21/4/2006 hä. Nh−ng chóng ta kh«ng cÇn quÇn ¸o lµ chuyÕn th¨m Mü ®Çu tiªn víi c−¬ng vÞ hay ®å ®¹c bµy biÖn trong nhµ. C¸i mµ lµ ng−êi ®øng ®Çu §¶ng, Nhµ n−íc vµ chóng ta cÇn lµ m¸y bay vµ c¸c s¶n qu©n ®éi Trung Quèc. ChuyÕn th¨m diÔn phÈm c«ng nghÖ cao, nh÷ng thø mµ hä ra trong lóc quan hÖ Trung - Mü ®ang d−êng nh− kh«ng muèn b¸n cho chóng ph¸t sinh nh÷ng thay ®æi trong t×nh ta”. (20) h×nh thÕ giíi cã nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p. MÆc dï Trung Quèc nhÊn m¹nh B−íc vµo n¨m 2005, Mü lÊy cí tû gi¸ tÝnh quan träng cña vÊn ®Ò §µi Loan, ®ång NDT vµ th©m hôt mËu dÞch Trung song vÊn ®Ò cÊp b¸ch nhÊt vµ ®−îc bµn - Mü ®· liªn tôc g©y søc Ðp víi Trung tíi nhiÒu nhÊt mµ c¶ hai n−íc Trung- Quèc, t¹o nªn mét ®ît va ch¹m mËu dÞch Mü ®Òu ph¶i ®èi mÆt lµ vÊn ®Ò kinh tÕ- Trung - Mü. Qua nhiÒu lÇn trao ®æi bµn mËu dÞch v× con sè th©m hôt mËu dÞch b¹c, va ch¹m mËu dÞch ®· cã nh÷ng b−íc cña Mü ®èi víi Trung Quèc ngµy cµng tiÕn triÓn, phÝa Mü ®· gi¶m bít lËp lín, b¶n quyÒn tri thøc cña Mü bÞ x©m tr−êng cøng r¾n vµ tá th¸i ®é kh¼ng ph¹m nghiªm träng, tû gi¸ ®ång NDT ®Þnh vµ ñng hé c¶i c¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i bÊt lîi ®èi víi kinh tÕ Mü. cña Trung Quèc, kh¼ng ®Þnh râ rµng lµ Nh÷ng vÊn ®Ò gay cÊn nhÊt gi÷a hai ChÝnh phñ Trung Quèc kh«ng thao tóng n−íc lµ mét sè tranh chÊp liªn quan ®Õn tû gi¸ ®ång NDT. Hai bªn cïng ®¹t ®−îc kinh tÕ th−¬ng m¹i. RÊt nhiÒu cö tri Mü nhÊt trÝ trong vÊn ®Ò hµng dÖt may. cho r»ng Trung Quèc ®· thao tóng tiÒn Quan hÖ mËu dÞch song ph−¬ng ®· b−íc tÖ “mét c¸ch bÊt hîp ph¸p” v× ®ång NDT sang mét giai ®o¹n míi. Mü trë thµnh ë møc gi¸ thÊp ®· ®em l¹i cho c¸c nhµ b¹n hµng lín thø nhÊt vµ còng lµ mét s¶n xuÊt Trung Quèc mét lîi thÕ kh«ng trong nh÷ng nguån ngo¹i tÖ lín nhÊt cña c«ng b»ng trong th−¬ng m¹i. Trªn thùc Trung Quèc, cßn Trung Quèc lµ b¹n tÕ, ngµy 21-7-2005 Trung Quèc ®· n©ng hµng mËu dÞch lín thø ba cña Mü. (21) tû gi¸ ®ång NDT lªn 2,1% nh−ng phÝa Cã thÓ nãi nh÷ng vÊn ®Ò v−íng m¾c Mü vÉn ch−a tho¶ ®¸ng (Theo yªu cÇu næi cém nhÊt trong qua hÖ kinh tÕ cña mét sè ng−êi Mü th× ®ång NDT ph¶i Trung- Mü lµ vÊn ®Ò tû gi¸ ®ång NDT, t¨ng gi¸ trÞ tõ 20% - 40% míi gi¶i quyÕt vÊn ®Ò hµng dÖt may, vÊn ®Ò b¶n quyÒn ®−îc vÊn ®Ò) vµ tr−íc chuyÕn th¨m cña tri thøc, n¨ng l−îng… vµ nh÷ng vÊn ®Ò Chñ tÞch Hå CÈm §µo vµo cuèi th¸ng 3 - nµy lu«n n»m trong nghÞ tr×nh th¶o luËn 2006 ®ång NDT ®· l¹i ®−îc phÐp n©ng nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 38
  13. Quan hÖ Trung – Mü… gi¸ lªn mét møc cao míi, tuy nhiªn vµ C«ng ty Boeing lµ träng ®iÓm tíi Trung Quèc ®· lo¹i bá sù thay ®æi bÊt th¨m, còng chÝnh lµ xuÊt ph¸t tõ suy ngê trong chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña m×nh. nghÜ ®Õn kinh tÕ mËu dÞch Trung - Mü. MÆt kh¸c, viÖc hµng ho¸ Trung Quèc Trong t×nh h×nh con sè th©m hôt mËu (trong ®ã chñ yÕu lµ hµng dÖt may) gi¸ dÞch cña Mü ®èi víi Trung Quèc ngµy thµnh rÊt rÎ ®· å ¹t ®æ vµo thÞ tr−êng cµng t¨ng trong vµi n¨m gÇn ®©y, Trung Mü, lµm cho mét sè ngµnh s¶n xuÊt cña Quèc muèn dùa vµo nh©n tè kinh tÕ Mü ®øng tr−íc ¸p lùc c¹nh tranh vµ thÊt th−¬ng m¹i ®Ó thóc ®Èy nh©n tè chÝnh nghiÖp rÊt lín. V× vËy phÝa Mü ®ang trÞ, ®Ó an ñi giíi c«ng ty Mü, giíi khoa th¶o luËn mét ®¹o luËt cã thÓ sÏ ®Æt mét häc kü thuËt, ngµnh chÕ t¹o vµ giíi l·nh møc thuÕ chung 27,5% ®èi víi tÊt c¶ c¸c ®¹o Mü. Trong cuéc gÆp víi Chñ tÞch tËp mÆt hµng nhËp khÈu tõ Trung Quèc cho ®oµn phÇn mÒm m¸y tÝnh Microsoft Bill ®Õn khi ®ång NDT ®−îc ®¸nh gi¸ theo Gates, Chñ tÞch Trung Quèc Hå CÈm ®óng gi¸ trÞ nh− phÝa Mü yªu cÇu. §µo kh«ng nh÷ng cam kÕt sÏ t¨ng c−êng Cã lÏ ®Ó gi¶m bít sù mÊt c©n b»ng c¸c biÖn ph¸p tÊn c«ng c¸c hµnh vi ®¸nh trong c¸n c©n th−¬ng m¹i Trung - Mü, c¾p b¶n quyÒn ë Trung Quèc, mµ cßn tr−íc chuyÕn th¨m Mü cña Chñ tÞch thóc giôc tËp ®oµn nµy më réng hîp t¸c Trung Quèc Hå CÈm §µo th× mét ®oµn víi c¸c c«ng ty cña Trung Quèc. Vµ ngay gåm 20 quan chøc thuéc 110 doanh sau khi Trung Quèc võa ký hîp ®ång ®Æt nghiÖp nhµ n−íc vµ t− nh©n cña Trung mua 80 m¸y bay Boeing cña Mü, Chñ Quèc do Phã Thñ t−íng Trung Quèc Ng« tÞch Hå CÈm §µo cßn tuyªn bè trong Nghi dÉn ®Çu ®· sang th¨m vµ lµm viÖc vßng 5 n¨m tíi Trung Quèc cÇn ®Æt mua t¹i 13 bang cña Mü. Ph¸i ®oµn nµy cã tiÕp 600 chiÕc n÷a vµ trong 15 n¨m sÏ c¸c ®¬n ®Æt hµng trÞ gi¸ nhiÒu tû USD ®Ó t¨ng lªn 2000 chiÕc, ®ång thêi hy väng mua m¸y bay Boeing, phô tïng « t«, mËu dÞch Trung - Mü còng “cÊt c¸nh” phÇn mÒm m¸y tÝnh, thiÕt bÞ th«ng tin nh− m¸y bay Boeing.(23) viÔn th«ng, ®Ëu nµnh vµ mét lo¹t nh÷ng Tr¶ lêi pháng vÊn T©n Hoa x· vÒ kÕt mÆt hµng kh¸c cña Mü. §iÒu nµy cho qu¶ chuyÕn th¨m Mü cña Chñ tÞch thÊy quan hÖ th−¬ng m¹i kh«ng chØ Trung Quèc Hå CÈm §µo, Bé tr−ëng nghiªng vÒ mét phÝa nh− phÝa Mü m« t¶ Ngo¹i giao Trung Quèc Lý TriÖu Tinh mµ Mü bu«n b¸n víi Trung Quèc th× c¶ nãi: ChuyÕn th¨m Mü cña Chñ tÞch Hå hai bªn ®Òu cã lîi. (22) CÈm §µo diÔn ra vµo lóc “sù ph¸t triÓn Trong chuyÕn th¨m Mü lÇn nµy, viÖc hoµ b×nh” (trçi dËy hoµ b×nh) cña Trung Quèc ®−îc thÕ giíi rÊt quan t©m, sù ph¸t Chñ tÞch Trung Quèc ®· chän Seattle lµ triÓn quan hÖ Trung - Mü ®øng tr−íc c¬ ®iÓm dõng ch©n ®Çu tiªn ®ång thêi coi héi míi vµ nh− vËy ®©y lµ mét chuyÕn tËp ®oµn phÇn mÒm m¸y tÝnh Microsoft nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 39
  14. lª v¨n mü th¨m cã ý nghÜa cét mèc. Víi nç lùc Quèc vµ t¹o m«i tr−êng c¹nh tranh c«ng chung cña c¶ hai bªn, chuyÕn th¨m ®· b»ng cho c¸c xÝ nghiÖp Trung Quèc vµo ®¹t ®−îc thµnh qu¶ quan träng. Mü. Tæng thèng Mü G.Bush biÓu thÞ r»ng më réng mËu dÞch Trung - Mü tù VÒ viÖc t¨ng c−êng hîp t¸c kinh tÕ do c«ng b»ng lµ phï hîp víi lîi Ých mËu dÞch thóc ®Èy lîi Ých chung, Bé chung cña Mü vµ Trung Quèc. (24) tr−ëng Lý TriÖu Tinh nãi: Hîp t¸c kinh tÕ mËu dÞch lµ trô cét quan träng cña sù Nh− vËy, kÓ tõ sau §¹i héi lÇn thø ph¸t triÓn quan hÖ Trung - Mü, ®ãng vai XVI §¶ng Céng s¶n Trung Quèc, quan trß quan träng trong viÖc thóc ®Èy quan hÖ Trung - Mü tuy cã lóc vÉn cßn quanh hÖ Trung - Mü ph¸t triÓn. Thêi gian gÇn co, phøc t¹p nh−ng nh×n chung ®· cã ®©y quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ mËu dÞch nh÷ng ph¸t triÓn míi. Trung Quèc vµ Trung - Mü ph¸t triÓn nhanh chãng, Mü kh«ng nh÷ng ®· t¨ng c−êng hîp t¸c nh−ng còng ®· xuÊt hiÖn mét sè vÊn ®Ò trong lÜnh vùc chèng khñng bè, ng¨n m©u thuÉn. Chñ tÞch Hå CÈm §µo nhÊn chÆn phæ biÕn vò khÝ h¹t nh©n mµ cßn m¹nh r»ng quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ mËu gi¶m bít ®−îc nhiÒu m©u thuÉn, t¨ng dÞch Trung - Mü lµ cïng cã lîi, phï hîp c−êng hiÓu biÕt vµ phèi hîp trong nh÷ng víi lîi Ých c¨n b¶n cña hai n−íc vµ nh©n vÊn ®Ò nh¹y c¶m. Quan hÖ mËu dÞch d©n hai n−íc, ®ång thêi tr×nh bµy râ lËp song ph−¬ng ®· v−ît qua qu·ng ®−êng tr−êng cña ChÝnh phñ Trung Quèc vÒ khã kh¨n b−íc sang mét giai ®o¹n ph¸t c¸c vÊn ®Ò mµ phÝa Mü quan t©m, nh− triÓn míi. Tuy nhiªn, hiÖn nay còng nh− sù kh«ng c©n b»ng vÒ mËu dÞch, b¶o vÖ trong t−¬ng lai, mét sè va ch¹m gi÷a hai b¶n quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, tû gi¸ ®ång n−íc lín lµ Trung Quèc vµ Mü vÉn lµ NDT. Chñ tÞch Hå CÈm §µo chØ ra r»ng ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái. Lîi Ých quèc theo sù ph¸t triÓn nhanh cña kinh tÕ vµ gia cña hai n−íc lín nµy kh«ng thÓ hoµn t×nh h×nh ngµy cµng c¶i thiÖn cña ®êi toµn trïng hîp, h¬n n÷a vÊn ®Ò cµng sèng nh©n d©n Trung Quèc th× viÔn c¶nh quan träng lµ cho ®Õn nay hai n−íc vÉn quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ - th−¬ng m¹i ch−a thùc sù g©y dùng ®−îc c¬ chÕ tin Trung - Mü sÏ ngµy cµng réng më h¬n. t−ëng lÉn nhau. Tuy nhiªn, vÒ tæng thÓ, PhÝa Trung Quèc nguyÖn tu©n theo xu thÕ tiÕp xóc Trung - Mü nh− hiÖn nay nguyªn t¾c b×nh ®¼ng, cïng cã lîi, cïng ch¾c ch¾n lµ sù khëi ®Çu tèt ®Ñp. Mü cã ph¸t triÓn, th«ng qua ®èi tho¹i gi¶i thÓ sÏ kh«ng cßn biÓu thÞ th¸i ®é lo ng¹i quyÕt tho¶ ®¸ng c¸c bÊt ®ång, b¶o vÖ ®¹i ®èi víi Trung Quèc. Trung Quèc còng côc cña hîp t¸c kinh tÕ mËu dÞch Trung b¾t ®Çu chñ ®éng chÝnh s¸ch tiÕp xóc cã - Mü. Chñ tÞch còng ®ång thêi biÓu thÞ lËp tr−êng tù chñ víi Mü, mÆc dï khã hy väng ChÝnh phñ Mü níi réng sù h¹n tr¸nh khái mét sè xung ®ét trong qu¸ chÕ xuÊt khÈu kü thuËt cao sang Trung tr×nh t×m kiÕm ngµy cµng nhiÒu nhËn nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 40
  15. Quan hÖ Trung – Mü… (7) (8)(9) (10) TTXVN, TLTK§B c¸c ngµy thøc chung xung quanh vÊn ®Ò tr¸ch 26 -6 vµ 18-12-2003, ngµy 4-1-2005, ngµy 26- nhiÖm, x©y dùng diÔn ®µn hîp t¸c vµ c¬ 11-2004. chÕ tin t−ëng lÉn nhau gi÷a Trung Quèc (11). TTXVN, TLTK§B, 19 - 4 -2006 vµ Mü. (12) (13) Lý TriÖu Tinh: ChuyÕn th¨m cña Chñ tÞch Hå CÈm §µo “®¹t thµnh qu¶ quan träng”, TTXVN, TLTK§B, ngµy 27-4-2006. (14) TriÓn väng quan hÖ Trung - Mü. Tê tin tøc (Hång K«ng) ngµy 25-10-2005. Chó thÝch: TTXVN, TLTK§B 31-10-2005. (15) Nguån Tæng côc H¶i quan Trung (1)V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc Quèc, http://ww.customs.gov.cn lÇn thø XVI §¶ng Céng s¶n Trung Quèc (16) M¹ng Bé Ngo¹i giao Trung Quèc, (s¸ch tham kh¶o), Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ http://www.fmprc,gov.cn Néi 2003, tr. 80 - 84. (17) TTXVN, TLTK§B, 25-11-2005. (2) TTXVN, Tµi liÖu tham kh¶o ®Æc biÖt (18)(19) (20) (21) (22) (23) (24)TTXVN, ngµy 6-2-2006. TLTK§B c¸c ngµy: 24-12-2003 - 2-10-2003 (3) Tõ sau chiÕn tranh l¹nh, Liªn X« tan vµ 15-4, 21-4, 27-4, 28-4 n¨m 2006. vì, chiÕn l−îc lín cña Mü vµ chiÕn l−îc cña (30) V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc Mü ®èi víi Trung Quèc ®· thay ®æi c¨n b¶n. lÇn thø XVI §¶ng Céng s¶n Trung Quèc, Gi÷a hai chÝnh §¶ng ë Mü vµ c¸c chÝnh tl®d, tr. 77-80 kh¸ch Mü ®· x¶y ra nh÷ng bÊt ®ång trong (31) TTXVN, TLTK§B,B 5-4-2004. xö lý quan hÖ gi÷a Mü víi Trung Quèc, trong (32) Quan hÖ Trung - Mü qua chuyÕn ®ã næi lªn nh÷ng vÊn ®Ò: th¨m cña Thñ t−íng Trung Quèc ¤n Gia - §èi víi Mü, Trung Quèc b©y giê lµ b¹n B¶o. TTXVN, TLTK§B, 8-12-2003. hay lµ thï ®Þch. Hay kh«ng ph¶i lµ b¹n còng (33)(34) TTXVN, TLTK§B, ngµy 17-12- kh«ng ph¶i lµ thï? 2003 vµ 26-11-2004. - Trung Quèc sÏ tan vì hay sÏ trçi dËy? (35) Bµ Rice ®ông vµo V¹n Lý Tr−êng C¶ hai viÔn c¶nh nµy t¸c ®éng ®Õn Mü nh− Thµnh. TTXVN, TLTK§B, ngµy 29-3-2005. thÕ nµo? (36) TTXVN, TLTK§B, 8-6-2003 - Nªn tiÕp xóc hay ng¨n chÆn Trung (37) (38) An ninh §«ng B¾c ¸, TTXVN, Quèc? HoÆc võa tiÕp xóc võa ng¨n chÆn? … Tµi liÖu tham kh¶o sè 7-2005, tr. 4,5,36. (TG) (39) (40) TTXVN, TLTK§B, ngµy 1-9 vµ (4) TTXVN, Tin tham kh¶o chñ nhËt, 27-11-2004 ngµy 14-7-2002. (41) (42) (43)(44) TTXVN, TLTK§B, ngµy (5) TTXVN, TLTK§B, ngµy 24-10-2001. 4-4, 1 vµ 2-8-2005. (6) ChÝnh s¸ch cña Tæng thèng Mü Bush (45) TTXVN, TTKTG, ngµy 20-9-2005. ®èi víi Trung Quèc vµ t−¬ng lai quan hÖ (46) TTXVN, TLTK§B, ngµy 23-11-2005. Trung - Mü. T¹p chÝ Quan hÖ quèc tÕ hiÖn ®¹i (Trung Quèc) th¸ng 1-2003. TTXVN, (47) (48) (49) (50) TTXVN, TTKTG, ngµy 5-10-2006 ngµy 2-11-2006. TTKCN ngµy 6-4-2003. nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 41
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2