intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Sự khác biệt về giới tính trong việc sử dụng tiểu từ tình thái tiếng Nghệ Tĩnh gắn với một số hành động ngôn ngữ"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

53
lượt xem
7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong sinh vật học, giới tính là một quá trình kết hợp và pha trộn những đặc điểm di truyền học của sinh vật, thường dẫn đến kết quả là sự chuyên môn hóa thành giống đực và giống cái (các giới). Sinh sản hữu tính là sự kết hợp các tế bào chuyên biệt (giao tử) định hình thành một hình thể con mang đặc điểm kế thừa từ cả hai cá thể bố và mẹ. Các giao tử có thể có hình dạng và chức năng đồng nhất (được biết với tên gọi "đồng giao tử"), nhưng trong...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Sự khác biệt về giới tính trong việc sử dụng tiểu từ tình thái tiếng Nghệ Tĩnh gắn với một số hành động ngôn ngữ"

  1. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh CÊu tróc nghÜa cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ nãi vÒ c¸c quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt Mai ThÞ Hång H (a) Tãm t¾t. Bµi b¸o ®Ò cËp ®Õn cÊu tróc nghÜa cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ nãi vÒ hai mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt quan hÖ t−¬ng ®ång vµ quan hÖ ®èi lËp. CÊu tróc t−¬ng ®ång lu«n cã hai vÕ A vµ B c©n ®èi hµi hoµ, hai vÕ ®−îc liªn kÕt víi nhau nhê c¸c tõ cïng tr−êng nghÜa. CÊu tróc ®èi lËp ®−îc thiÕt lËp b»ng mèi quan hÖ gi÷a hai vÕ A vµ B dùa trªn c¸c tõ tr¸i nghÜa. vµ phÇn b¸o) (hay cßn gäi lµ phÇn ®Ò vµ 1. VÒ cÊu tróc cña tôc ng÷ ViÖt phÇn thuyÕt), tiÒn gi¶ ®Þnh (hµm ng«n), Nam chñ ®Ò vµ hµm ý th«ng b¸o” [8, tr.49]. Tôc ng÷ lµ mét bé phËn quan träng Còng trong chuyªn luËn nµy, t¸c gi¶ ®· cña folklore, ®−îc nh©n d©n s¸ng t¹o ®i tõ sù ph©n tÝch c¬ cÊu ng÷ nghÜa- có l−u truyÒn vµ phæ biÕn s©u réng. Nã ®· ph¸p ®Ó x¸c lËp m« h×nh tæng qu¸t cña tr¶i qua nhiÒu thêi k× lÞch sö vµ ®· ®−îc tôc ng÷ vµ tiÕn tíi ph©n lo¹i chóng. nghiªn cøu ë c¸c cÊp ®é kh¸c nhau, nh− ¤ng cho r»ng viÖc ph©n lo¹i c¸c khu«n tõ, côm tõ, c©u [xem TLTK 2, 3, 4]… h×nh c¬ b¶n cña tôc ng÷ dùa vµo néi hoÆc d−íi nh÷ng gãc nh×n kh¸c nhau dung, chñ ®Ò lµ phæ biÕn h¬n c¶. Theo nh−: thi ph¸p, v¨n ho¸, v¨n häc d©n t¸c gi¶, gÇn ®©y cã mét sè ng−êi nghiªn gian, ng«n ng÷ [xem 5, 6, 7]. Tôc ng÷ cøu ng÷ ph¸p ®Ò xuÊt c¸ch ph©n lo¹i vèn lµ nh÷ng ®¬n vÞ cña lêi nãi nh−ng c¸c kiÓu c©u tiÕng ViÖt dùa vµo cÊu tån t¹i trong kÝ øc céng ®ång nh− mét tróc, cô thÓ lµ quan hÖ có ph¸p cña c©u. ®¬n vÞ ng«n ng÷, nãi nh− J. Lyons lµ Cho nªn t¸c gi¶ còng dùa vµo c¸c quan “nh÷ng ph¸t ng«n lµm s½n”, “ph¸t ng«n hÖ gi÷a phÇn nªu vµ phÇn b¸o bëi v× cè ®Þnh”. §Ó ph©n biÖt víi nh÷ng ®¬n vÞ mäi tæ chøc c©u ®Òu lÊy quan hÖ có lµm s½n kh¸c xuÊt hiÖn trong giao tiÕp ph¸p lµm nßng cèt. ¤ng cßn cho r»ng: hµng ngµy, chóng t«i xem tôc ng÷ lµ “§èi víi tôc ng÷ kh«ng chØ ph©n tÝch có nh÷ng ®¬n vÞ phøc thÓ ®a diÖn vµ gäi lµ ph¸p ®¬n thuÇn mµ cßn g¾n víi c¬ cÊu nh÷ng ph¸t ng«n ®Æc biÖt. §iÒu nµy nghÜa cña chóng, c¬ cÊu ®ã kh«ng chØ ®−îc t¸c gi¶ NguyÔn Th¸i Hoµ trong ®ãng khung ë bÒ mÆt mµ ph¶i lÖ thuéc cuèn Tôc ng÷ ViÖt Nam, cÊu tróc vµ thi vµo kÕt cÊu nghÜa bÒ s©u. V× thÕ sù ph¸p gi¶i thÝch r»ng: “Së dÜ gäi lµ ph©n tÝch nghÜa bÒ mÆt kh«ng ®ñ cho sù nh÷ng ph¸t ng«n ®Æc biÖt bëi v× tôc ng÷ ph©n lo¹i vµ sù ph©n lo¹i khu«n h×nh ®−îc cÊu t¹o tõ nh÷ng ph¸t ng«n b×nh tôc ng÷ kh«ng dõng l¹i ë h×nh thøc mµ th−êng nh−ng tõ b×nh diÖn tõ, có ph¸p ®Õn ng÷ nghÜa bÒ mÆt vµ ng÷ nghÜa bÒ ph¶i xuÊt ph¸t tõ néi dung” [8, tr.73]. ë s©u lµm thµnh mét chØnh thÓ gåm s¸u ®©y, NguyÔn Th¸i Hoµ còng ®· chän m« yÕu tè: vÇn, nhÞp, kiÕn tróc sãng ®«i, h×nh tam gi¸c cña V. V Bogdanov. M« kÕt cÊu nghÜa hai trung t©m (phÇn nªu h×nh ®ã nh− sau: NhËn bµi ngµy 08/9/2008. Söa ch÷a xong 20/9/2008. 5
  2. CÊu tróc nghÜa cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ ... ,TR. 5-14 Mai ThÞ Hång H CÊu tróc ng÷ nghÜa (ý th«ng b¸o) BiÓu ®¹t vÞ ng÷ tÝnh (Ký hiÖu) CÊu tróc ng÷ ph¸p C¶nh huèng (Ngo¹i h×nh) (BiÓu vËt) H×nh 1 Trong ®ã mèi liªn hÖ gi÷a cÊu tróc ng÷ ph¸p vµ c¶nh huèng lµ gi¸n tiÕp, cßn l¹i lµ mét chØnh thÓ thèng nhÊt vµ trùc tiÕp t¹o thµnh mét cÊu tróc biÖn chøng, mÆc dï cã thÓ ph©n xuÊt thµnh c¸c ®¬n vÞ ®éc lËp. T¸c gi¶ ®· bæ sung vµo tam gi¸c ng÷ nghÜa ph¸t ng«n cña V. V Bogdanov mét tam gi¸c ng÷ nghÜa- có ph¸p tôc ng÷ nh− sau: ý th«ng b¸o (Chñ ®Ò- Hµm ý) PhÇn nªu- PhÇn b¸o- Quan hÖ Ngo¹i h×nh Hµm ng«n (TiÒn gi¶ ®Þnh) H×nh 2 Nh− vËy, chÝnh nhê cÊu tróc chÆt chÏ ®ã mµ tôc ng÷ ®−îc c« ®óc trong mét sè khu«n h×nh nhÊt ®Þnh. Nh÷ng khu«n h×nh bÒn v÷ng Êy cã tÝnh cè ®Þnh. Song c¸c m« h×nh cña tôc ng÷ kh«ng ph¶i khi nµo còng “nhÊt thµnh bÊt biÕn” mµ tõ nh÷ng khu«n h×nh lµm s½n Êy, tôc ng÷ ®−îc ng−êi dïng t¸i sinh vµ t¸i hiÖn mét c¸ch ®Çy s¸ng t¹o. Do ®ã, chóng t«i kh«ng cã tham väng m« t¶ hÕt tÊt c¶ c¸c kiÓu cÊu tróc cña tôc ng÷ mµ chØ ®i s©u vµo t×m hiÓu mét sè cÊu tróc nãi vÒ mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt. 2. CÊu tróc cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ nãi vÒ c¸c mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt Qua kh¶o s¸t hai tËp Kho tµng tôc ng÷ ng−êi ViÖt ( tËp I, II) cña c¸c t¸c gi¶: NguyÔn Xu©n KÝnh (chñ biªn), NguyÔn Thuý Loan, Phan Lan H−¬ng, NguyÔn L©n [6], chóng t«i ®· thèng kª ®−îc 1443 ph¸t ng«n tôc ng÷ nãi vÒ bèn mèi quan hÖ chÝnh trong gia ®×nh ng−êi ViÖt ®ã lµ: quan hÖ vî- chång; quan hÖ gi÷a cha mÑ vµ con; quan hÖ gi÷a d©u rÓ víi gia ®×nh; quan hÖ gi÷a anh chÞ em ruét. Cô thÓ trong b¶ng thèng kª sau: 6
  3. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh B¶ng 1: Nh÷ng mèi quan hÖ chÝnh trong gia ®×nh ng−êi ViÖt qua tôc ng÷ STT C¸c mèi quan hÖ cô thÓ TÇn sè xuÊt hiÖn Tû lÖ (%) 1 Quan hÖ vî chång 714 49,5% 2 Quan hÖ cha mÑ con 531 36,8% 3 Quan hÖ d©u rÓ 106 7,3% 4 Quan hÖ anh chÞ em 92 6,4% Tõ viÖc thèng kª vµ ph©n lo¹i 1443 ph¸t ng«n tôc ng÷ nãi vÒ nh÷ng mèi quan hÖ chÝnh trong gia ®×nh ng−êi ViÖt nªu trªn, chóng t«i thÊy næi lªn bèn cÊu tróc c¬ b¶n ®ã lµ: cÊu tróc t−¬ng ®ång; cÊu tróc ®èi lËp; cÊu tróc so s¸nh, cÊu tróc kÐo theo ®−îc thÓ hiÖn cô thÓ qua b¶ng sau: B¶ng 2: C¸c cÊu tróc nãi vÒ mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt C©u vµ tØ lÖ STT Tæng sè c©u Tû lÖ(%) CÊu tróc 1 CÊu tróc t−¬ng ®ång 304 21,1% 2 CÊu tróc ®èi lËp 232 16,1% 3 CÊu tróc so s¸nh 208 14,4% 4 CÊu tróc kÐo theo 198 13,7% Nh÷ng ph¸t ng«n tôc ng÷ ph¶n ¸nh c¸c mèi quan hÖ trong gia ®×nh cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau: - Cã xuÊt hiÖn cÆp tõ: vî- chång; cha (mÑ)- con; d©u- rÓ; anh (chÞ)- em. - Cã cÊu tróc gåm hai vÕ: A, B - Gi÷a hai vÕ A, B cã quan hÖ ng÷ nghÜa- ng÷ ph¸p (t−¬ng ®ång, ®èi lËp, so s¸nh, kÐo theo). - C¶ ph¸t ng«n mang nghÜa kh¸i qu¸t: ph¶n ¸nh mét kiÓu quan hÖ nhÊt ®Þnh. Sau ®©y, do dung l−îng cña bµi b¸o, chóng t«i chØ bµn ®Õn hai d¹ng cÊu tróc nãi vÒ mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt, ®ã lµ quan hÖ t−¬ng ®ång vµ cÊu tróc ®èi lËp. 2.1. CÊu tróc t−¬ng ®ång cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ nãi vÒ mèi quan hÖ trong gia ®×nh 2.1.1. CÊu tróc t−¬ng ®ång Tr−íc hÕt, chóng ta cÇn ph©n biÖt c¸c kh¸i niÖm: cÊu tróc, t−¬ng ®ång vµ cÊu tróc t−¬ng ®ång. Theo Tõ ®iÓn tiÕng ViÖt : CÊu tróc (danh tõ) lµ tæng hoµ c¸c mèi quan hÖ bªn trong cña mét chØnh thÓ, mét hÖ thèng: CÊu tróc c©u. CÊu tróc cña hÖ thèng ®iÖn. Còng theo Tõ ®iÓn tiÕng ViÖt: “t−¬ng ®ång” lµ gièng nhau (bªn c¹nh nh÷ng c¸i kh¸c nhau): ý kiÕn t−¬ng ®ång. Nh÷ng nÐt t−¬ng ®ång. Nh÷ng ®Æc ®iÓm t−¬ng ®ång [8, tr.1044]. Cßn danh ng÷ “cÊu tróc t−¬ng ®ång” trong c©u ®−îc hiÓu lµ 7
  4. CÊu tróc nghÜa cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ ... ,TR. 5-14 Mai ThÞ Hång H mèi quan hÖ gi÷a hai vÕ trong mét c©u ®−îc x©y dùng theo mét m« h×nh nhÊt ®Þnh hoÆc theo mét mèi quan hÖ nhÊt ®Þnh (nh−ng kh«ng ph¶i lµ quan hÖ ®èi lËp). CÊu tróc t−¬ng ®ång trong tôc ng÷ nãi vÒ mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt lµ nh÷ng cÊu tróc thÓ hiÖn mèi quan hÖ t−¬ng ®ång gi÷a hai vÕ A vµ B, trong ®ã vÕ A lu«n chøa ®ùng tiÒn gi¶ ®Þnh vÒ tÝnh tÊt yÕu ®−îc mäi ng−êi thõa nhËn. VÒ kh¸i niÖm tiÒn gi¶ ®Þnh, c¸c nhµ nghiªn cøu cho r»ng: “TiÒn gi¶ ®Þnh lµ nh÷ng tri thøc, sù hiÓu biÕt vÒ tõ ng÷ hay vÒ nh÷ng ph¸t ng«n cô thÓ mµ ®· ®−îc c¸c nh©n vËt giao tiÕp mÆc nhiªn thõa nhËn, bÊt tÊt bµn c·i vµ hä dùa vµo ®ã ®Ó nãi lªn ý nghÜa t−êng minh trong ph¸t ng«n cña m×nh” [1, tr.162], hoÆc theo ý kiÕn cña C. K. Orecchionni: “Chóng t«i xem lµ tiÒn gi¶ ®Þnh tÊt c¶ nh÷ng th«ng tin mÆc dÇu kh«ng ®−îc truyÒn ®¹t mét c¸ch t−êng minh (tøc kh«ng cÊu thµnh ®èi t−îng truyÒn b¸o ch©n chÝnh cña th«ng ®iÖp) nh−ng ph¶i ®−îc tù ®éng diÔn ®¹t bëi tæ chøc h×nh thøc cña ph¸t ng«n, n»m s½n trong tæ chøc cña ph¸t ng«n, bÊt kÓ hoµn c¶nh ph¸t ng«n nh− thÕ nµo” [1, tr. 162]. Nh− vËy, tiÒn gi¶ ®Þnh cña mét c©u nãi lµ nh÷ng ®iÒu g× ph¶i ®−îc xem lµ cã tr−íc khi cã c©u nãi ®ã, v× nÕu kh«ng cã tiÒn gi¶ ®Þnh nµy th× kh«ng thÓ nãi ra c©u nãi ®ã ®−îc. Ch¼ng h¹n ph¸t ng«n tôc ng÷ : Vî ®µn bµ, nhµ h−íng nam th× trªn thùc tÕ, vî (vÕ A) cã tiÒn gi¶ ®Þnh tÊt yÕu lµ ®µn bµ; cßn h−íng nhµ th× kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lµ h−íng nam mµ cã thÓ thay ®æi. Tuy vËy, víi ®iÒu kiÖn phong thæ ViÖt Nam th× nhµ h−íng nam ®−îc xem lµ thuËn nhÊt cho nªn ®©y lµ cÊu tróc t−¬ng ®ång chØ ®−îc x©y dùng theo mét quan hÖ t−¬ng ®ång nµo ®ã mµ th«i, kh«ng mang tÝnh tÊt yÕu nh− vÕ thø nhÊt (vî ®µn bµ). HoÆc ®èi víi ph¸t ng«n: D©u d÷ mÊt hä, chã d÷ mÊt l¸ng giÒng th× ë vÕ A chøa tiÒn gi¶ ®Þnh tÊt yÕu: hä hµng ph¶i cã tr−íc viÖc ai vÒ lµm d©u ®Ó thuéc mét dßng hä nµo ®ã, vµ nÕu ai trë thµnh “con d©u”th× ph¶i cã bæn phËn ®èi néi, ®èi ngo¹i vµ g¸nh v¸c gia ®×nh nhµ chång nªn nÕu d©u d÷ th× ch¼ng ai d¸m ®Õn. Còng vËy, ë vÕ B chã d÷ th× l¸ng giÒng kh«ng ai d¸m ®Õn nhµ. C©u nµy cã cÊu tróc t−¬ng ®ång dùa trªn quan hÖ t−¬ng ®ång vÒ chøc n¨ng. Bªn c¹nh ®ã, c¸c thµnh tè tõ vùng trong cÊu tróc t−¬ng ®ång gi÷a hai vÕ A vµ B còng ph¶i cïng tr−êng liªn t−ëng, nhê ®ã mµ ng−êi nghe míi cã thÓ suy ra ®óng nghÜa cña c©u tôc ng÷ ®ã. VÝ dô xÐt hai vÕ trong c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ sau: Ruéng gi÷a ®ång, chång gi÷a lµng (R221) th× vÕ thø nhÊt vµ vÕ thø hai ®Òu n»m trong tr−êng liªn t−ëng víi hai ®Æc ®iÓm nghÜa: 1/ vÞ trÝ; 2/ tèt. Tõ ®ã ng−êi nghe suy ra nªn ph¶i lùa chän chång nh− thÕ nµo lµ tèt. Trong vÝ dô: C¸ ch¼ng ¨n muèi c¸ −¬n, con c−ìng cha mÑ tr¨m ®−êng con h− (C50) th× vÕ thø nhÊt vµ vÕ thø hai ®Òu n»m trong tr−êng liªn t−ëng chung víi hai ®Æc ®iÓm nghÜa: 1/ kh«ng theo quy luËt , 2/ hËu qu¶ xÊu. Tõ ®ã ng−êi nghe suy ra ®iÒu mµ ng−êi nãi muèn nãi: lµm tr¸i víi quy luËt tù nhiªn sÏ dÉn ®Õn hËu qu¶ kh«ng tèt. 2.1.2. C¸c tiÓu nhãm cÊu tróc t−¬ng ®ång vÒ mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt §Ó ®i vµo t×m hiÓu cÊu tróc t−¬ng ®ång nãi vÒ mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt, chóng t«i ®· ph©n thµnh mét sè nhãm cÊu tróc t−¬ng ®ång ®−îc thÓ hiÖn b»ng mèi quan hÖ gi÷a hai vÕ A vµ B, cô thÓ qua b¶ng sau: 8
  5. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh STT C¸c tiÓu nhãm cÊu tróc t−¬ng ®ång Tæng sè c©u Tû lÖ 1 T−¬ng ®ång vÒ nhËn thøc tÊt yÕu 148 48,7% 2 T−¬ng ®ång vÒ kinh nghiÖm øng xö 97 31,9% 3 T−¬ng ®ång vÒ tÝnh nÕt cña con ng−êi 21 6,9% trong gia ®×nh 4 T−¬ng ®ång vÒ phong tôc tËp qu¸n 38 12,5% Sau ®©y, chóng t«i ®i vµo ph©n tÝch tõng nhãm cô thÓ. a. C¶ hai vÕ A vµ B ®Òu thÓ hiÖn tÝnh t−¬ng ®ång vÒ nhËn thøc tÊt yÕu trong cuéc sèng gia ®×nh Ta cã ph¸t ng«n: Cã chång ch¼ng ®−îc ®i ®©u, cã con ch¼ng ®−îc ®øng l©u mét giê (C1713) th× vÕ thø nhÊt vµ vÕ thø hai ®Òu nãi vÒ sù rµng buéc cña cuéc sèng gia ®×nh ®èi víi ng−êi phô n÷. MÆc dï kh«ng ai ®Þnh ra ®iÒu nµy thµnh quy t¾c b»ng v¨n b¶n ph¸p luËt, thÕ nh−ng trong nhËn thøc cña mäi ng−êi nãi chung vµ cña nh÷ng ng−êi phô n÷ nãi riªng lµ ®· cã chång (ë vÕ thø nhÊt) hoÆc ®· cã con (ë vÕ thø hai) th× hä ®Òu tù ý thøc ®−îc viÖc hä nªn lµm vµ hä xem ®ã lµ ®iÒu tÊt yÕu. §iÒu nµy còng t−¬ng tù nh− ph¸t ng«n: Cã con ph¶i khæ v× con, cã chång ph¶i g¸nh giang s¬n nhµ chång (C1728) th× c¶ hai vÕ ®Òu nãi lªn tr¸ch nhiÖm cña ng−êi phô n÷ khi lµm mÑ (vÕ thø nhÊt) vµ lµm vî (vÕ thø hai), ®ã lµ sù tù nhËn thøc tÊt yÕu cña ng−êi phô n÷ trong cuéc sèng gia ®×nh. Trong ph¸t ng«n: Chång kh«n vî ®−îc ®i hµi, vî kh«n chång ®−îc nhiÒu bµi cËy tr«ng (C1259) th× vÕ thø nhÊt: Chång kh«n vî ®−îc ®i hµi cã nghÜa lµ nÕu ng−êi chång kh«n ngoan th× vî lµ ng−êi ®−îc nhê, ®−îc h−ëng lîi; t−¬ng tù nh− vËy, vÕ thø hai: Vî kh«n chång ®−îc nhiÒu bµi cËy tr«ng cã nghÜa lµ ng−êi vî cã kh«n ngoan th× ng−êi chång còng lµ ng−êi ®−îc nhê, ®−îc h−ëng lîi. Cho nªn, c¶ hai vÕ cïng nãi lªn mét sù nhËn thøc tÊt yÕu trong cuéc sèng vî chång. Trong ph¸t ng«n: Con ch¼ng chª cha mÑ khã, chã ch¼ng chª chñ nghÌo (C2087) th× vÕ thø nhÊt Con ch¼ng chª cha mÑ khã cã nghÜa lµ nh÷ng ng−êi con ®−îc sinh ra trong nh÷ng gia ®×nh khã kh¨n, th× hä vÉn lu«n lµ con cña nh÷ng gia ®×nh ®ã chø kh«ng v× vËy mµ hä chª cha mÑ cña m×nh. T−¬ng tù ë vÕ thø hai: Chã ch¼ng chª chñ nghÌo nãi lªn con vËt nu«i trong gia ®×nh lu«n g¾n bã th©n thiÕt víi chñ. C¶ hai vÕ nãi lªn nh÷ng t×nh c¶m tù nhiªn vèn cã cña con ng−êi, còng nh− cña con vËt nu«i th©n thiÕt trong gia ®×nh. Trong quan niÖm truyÒn thèng cña ng−êi ViÖt th× ng−êi cha lu«n ®−îc xem lµ trô cét cña gia ®×nh, ng−êi cha lµm ra cña c¶i vËt chÊt vµ cã uy quyÒn trong gia ®×nh còng nh− ngoµi x· héi. Ng−êi ViÖt th−êng rÊt ®Ò cao vai trß cña ng−êi cha. V× vËy tôc ng÷ ®· ph¶n ¸nh nh÷ng nhËn thøc nµy thµnh ch©n lý mang tÝnh kh¸i qu¸t, ®−îc thÓ hiÖn b»ng cÊu tróc t−¬ng ®ång nh− ph¸t ng«n tôc ng÷ sau: Con kh«ng cha th× con trÔ, c©y kh«ng rÔ th× c©y h− (C2215). C¶ hai vÕ cã ®iÓm t−¬ng ®ång lµ cïng ®Ò cËp ®Õn ¶nh h−ëng, tÇm quan träng cña ®èi t−îng nµy víi ®èi t−îng kia nh− thÕ nµo. ë vÕ thø nhÊt: con kh«ng cã cha th× con sÏ vÊt v¶, ph¶i chÞu khã kh¨n, t−¬ng tù nh− ë vÕ thø hai: c©y kh«ng cã rÔ th× c©y sÏ chÕt. b. C¶ hai vÕ A vµ B ®Òu ®Ò cËp ®Õn kinh nghiÖm øng xö trong cuéc sèng gia ®×nh 9
  6. CÊu tróc nghÜa cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ ... ,TR. 5-14 Mai ThÞ Hång H Ta cã ph¸t ng«n: D¹y con d¹y thuë cßn th¬, d¹y vî d¹y thuë ban s¬ míi vÒ (D65) th× gi÷a hai vÕ ®Òu ®Ò cËp ®Õn c¸ch d¹y mét ai ®ã trong gia ®×nh th× cÇn d¹y vµo thêi ®iÓm nµo cho thÝch hîp. D¹y con: nªn d¹y tõ lóc cßn bÐ, d¹y vî: nªn d¹y tõ lóc míi lÊy vÒ. Hay ph¸t ng«n tôc ng÷: Mµi g−¬m d¹y vî, giÕt chã khuyªn chång (M57) th× gi÷a hai vÕ A vµ B cña c©u tôc ng÷ nµy ®Òu ®Ò cËp ®Õn c¸ch thøc d¹y b¶o hay khuyªn nhñ ai ®ã ªn lµm nh− thÕ nµo lµ c¸ch tèt nhÊt. Còng t−¬ng tù, ph¸t ng«n: C¬m s«i bít löa, chång giËn bít lêi (C2522) th× ë vÕ thø nhÊt nãi vÒ sù viÖc khi c¬m s«i th× nªn bít löa, c¬m míi ngon, kh«ng bÞ khª cßn ë vÕ thø hai nãi vÒ viÖc chång giËn th× vî nªn bít lêi ®Ó ®−îc hoµ thuËn. Nh− vËy c¶ hai vÕ ®Ò cËp ®Õn c¸ch thøc nªn lµm nh− thÕ nµo ®Ó cho sù viÖc kh«ng xÊu ®i. Trong ph¸t ng«n tôc ng÷: Lµm rÓ chí nÊu thÞt tr©u, lµm d©u chí ®å x«i l¹i (L187) th× gi÷a hai vÕ A vµ B cña ph¸t ng«n tôc ng÷ nµy ®Òu nãi vÒ nh÷ng lêi khuyªn cho nh÷ng ng−êi con d©u, con rÓ nªn lµm g× ®Ó tr¸nh nh÷ng ®iÒu kh«ng tèt, kh«ng hay sÏ x¶y ra trong mèi quan hÖ víi gia ®×nh. Nh×n chung nh÷ng ph¸t ng«n tôc ng÷ thuéc nhãm cÊu tróc nµy ®Òu h−íng ®Õn môc ®Ých gi¸n tiÕp lµ mét lêi khuyªn vÒ kinh nghiÖm øng xö trong cuéc sèng gia ®×nh. Chóng cã dÊu hiÖu ®Ó nhËn diÖn lµ gi÷a hai vÕ A vµ B cã thÓ thªm c¸c tõ: th× nªn, chí, cÇn, cÇn ph¶i lµm g× c. C¶ hai vÕ A vµ B ®Òu thÓ hiÖn nh÷ng ®Æc tÝnh gÇn nhau cña mçi ng−êi trong gia ®×nh §Æc tÝnh cña con ng−êi ®−îc tôc ng÷ thÓ hiÖn b»ng nh÷ng ph¸t ng«n cã cÊu tróc t−¬ng ®ång gi÷a hai vÕ A vµ B nh− lµ sù t−¬ng hîp vÒ mét mÆt nµo ®ã trong cuéc sèng gi÷a c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh ng−êi ViÖt. Ch¼ng h¹n ph¸t ng«n: Cha anh hïng, con h¶o h¸n (C479) nãi lªn cha vµ con ®Òu lµ nh÷ng ng−êi cã khÝ ph¸ch anh hïng. Cßn tr¸i l¹i, ph¸t ng«n: Cha ®µo ng¹ch, con x¸ch nåi (C497) nãi vÒ c¶ hai cha con ®Òu ®i ¨n trém. Ph¸t ng«n: Chång ®¸nh b¹c, vî ®¸nh bµi (C1232) l¹i phª ph¸n nh÷ng ng−êi chång vµ ng−êi vî mµ cã tÝnh cê b¹c, th× gia ®×nh ®ã sÏ tan n¸t. d. C¶ hai vÕ A vµ B ®Òu thÓ hiÖn nh÷ng quan niÖm vÒ phong tôc tËp qu¸n cña gia ®×nh ng−êi ViÖt Ta cã ph¸t ng«n tôc ng÷ : Bè gËy tre, mÑ gËy v«ng (B584); hoÆc cã biÕn thÓ: Cha gËy tre, mÑ gËy v«ng; bµ gËy v«ng, «ng gËy tre (C502) th× ë ph¸t ng«n trªn: Bè gËy tre (vÕ thø nhÊt), mÑ gËy v«ng (vÕ thø hai; hay Cha gËy tre, mÑ gËy v«ng (vÕ thø nhÊt), bµ gËy v«ng, «ng gËy tre (vÕ thø hai) thÓ hiÖn phong tôc cña ng−êi ViÖt ®ã lµ sau khi ng−êi cha, ng−êi «ng chÕt th× con, ch¸u ph¶i chèng gËy tre; cßn ®èi víi mÑ, bµ sau khi chÕt th× con, ch¸u ph¶i chèng gËy v«ng. Ph¸t ng«n tôc ng÷ : Mång mét tÕt cha, mång ba tÕt thÇy (M700) l¹i nãi ®Õn trong dÞp tÕt cæ truyÒn cña ng−êi ViÖt, cã hai viÖc quan träng cÇn ph¶i nhí ®ã lµ viÖc ®i tÕt cha mÑ vµ thÇy c«. Th«ng th−êng con, ch¸u ph¶i ®Õn nhµ tÕt cha mÑ vµo ngµy mång mét vµ ®Õn nhµ tÕt thÇy c« vµo ngµy mång ba. Ph¸t ng«n: C−íi vî th¸ng hÌ, bß quÌ th¸ng s¸u (C2832) l¹i nãi ®Õn quan niÖm cña ng−êi ViÖt: ®©y lµ hai viÖc kh«ng nªn x¶y ra vµo thêi ®iÓm nµy. Trong phong tôc c−íi hái, ng−êi ViÖt th−êng quan niÖm nªn c−íi vµo mïa thu hoÆc mïa xu©n lµ tèt nhÊt bëi vµo thêi ®iÓm nµy khÝ trêi m¸t mÎ sÏ lµ b−íc khëi ®Çu thuËn lîi cho cuéc sèng gia ®×nh, cßn c−íi vµo th¸ng hÌ lµ th¸ng nãng nùc th−êng kh«ng tèt. Còng t−¬ng tù nh− viÖc bß quÌ vµo th¸ng s¸u sÏ kh«ng thuËn lîi cho nhµ n«ng v× 10
  7. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh ®©y lµ thêi ®iÓm ng−êi n«ng d©n b¾t ®Çu cµy ruéng ®Ó chuÈn bÞ cho viÖc gieo trång lóa. Tãm l¹i, ph¸t ng«n tôc ng÷ cã cÊu tróc t−¬ng ®ång nãi vÒ mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt lu«n cã cÊu tróc hai vÕ A vµ B c©n ®èi hµi hoµ. Hai vÕ ®−îc liªn kÕt víi nhau t¹o nªn mét chØnh thÓ thèng nhÊt, mang ý nghÜa miªu t¶ c¸c biÓu hiÖn cña con ng−êi còng nh− nh÷ng quan ®iÓm, nhËn thøc cña con ng−êi trong gia ®×nh ng−êi ViÖt. 2.2. CÊu tróc ®èi lËp cña c¸c ph¸t ng«n nãi vÒ nãi vÒ mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt 2.2.1. CÊu tróc ®èi lËp Sau khi tiÕn hµnh kh¶o s¸t, chóng t«i ®· ph©n thµnh mét sè nhãm cÊu tróc ®èi lËp, chñ yÕu lµ ®èi lËp ë phÇn §Ò vµ phÇn ThuyÕt, cô thÓ qua b¶ng sau : STT Mét sè nhãm cÊu tróc ®èi lËp Tæng sè c©u Tû lÖ(%) 1 Dùa trªn sù ®èi lËp ë phÇn §Ò 62 26,7% 2 Dùa trªn sù ®èi lËp ë phÇnThuyÕt 73 31,6% 3 Dùa trªn sù ®èi lËp ë c¶ hai phÇn §Ò 97 41,7% vµ phÇn ThuyÕt Tõ b¶ng trªn, chóng t«i nhËn thÊy, sù ®èi lËp dùa trªn c¶ hai phÇn §Ò vµ phÇn ThuyÕt cã sè l−îng nhiÒu nhÊt, tØ lÖ 41, 7%, tiÕp ®ã lµ sù ®èi lËp dùa trªn phÇn ThuyÕt, tØ lÖ lµ 31, 6% vµ thø ba lµ ®èi lËp dùa trªn phÇn §Ò, tØ lÖ lµ 26,7%. Sau ®©y, chóng t«i ®i vµo ph©n tÝch vµ m« t¶ tõng nhãm: a. CÊu tróc ®èi lËp dùa trªn sù ®èi lËp ë phÇn §Ò Ta cã c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ : Con tµi lo l¸o lo kiªu (A), con ngu th× l¹i lo sao kÞp ng−êi (B) (C2286) § T § T §èi lËp ë phÇn §Ò : Con tµi/ con ngu Giµu b¸n chã (A), khã b¸n con (B) (G428) § T § T §èi lËp ë phÇn §Ò : Giµu/ khã Sang nhê vî (A), nî v× con (B) (S30) § T §T C¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ thuéc nhãm nµy ®Òu cã phÇn §Ò mang nghÜa tr¸i ng−îc vÒ mét ph−¬ng diÖn nµo ®ã. b. CÊu tróc ®èi lËp dùa trªn sù ®èi lËp ë phÇn ThuyÕt Ta cã c¸c ph¸t ng«n: ¡n cña chång th× ngon (A), ¨n cña con th× nhôc (B) (¡138) § T § T §èi lËp ë phÇn ThuyÕt: ngon/ nhôc Cha ®−a (A), mÑ ®ãn (B) (C500) §T §T §èi lËp ë phÇn ThuyÕt: ®−a/ ®ãn 11
  8. CÊu tróc nghÜa cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ ... ,TR. 5-14 Mai ThÞ Hång H Cha bßn (A), con ph¸ (B) (C481) §T §T §èi lËp ë phÇn ThuyÕt : bßn/ ph¸ C¬m mÑ th× ngon (A), c¬m con th× ®¾ng (B) (C2502) § T § T §èi lËp ë phÇn ThuyÕt : ngon/ ®¾ng C¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ thuéc nhãm nµy ®Òu cã phÇn ThuyÕt mang nghÜa tr¸i ng−îc vÒ mét ph−¬ng diÖn nµo ®ã. c. CÊu tróc ®èi lËp dùa trªn sù ®èi lËp ë c¶ phÇn §Ò vµ phÇn ThuyÕt Ta cã c¸c vÝ dô sau: MÑ ngo¶nh ®i con d¹i (A), mÑ ngo¶nh l¹i con kh«n (B) (M414) VÕ A : MÑ ngo¶nh ®i con d¹i § T VÕ B : MÑ ngo¶nh l¹i con kh«n § T ë phÇn §Ò cã sù ®èi lËp : MÑ ngo¶nh ®i/ mÑ ngo¶nh l¹i vµ ë phÇn ThuyÕt còng cã sù ®èi lËp : con d¹i/ con kh«n VËy ®©y lµ mét lèi nãi hµm ng«n t¹o ra ý nghÜa tr¸i ng−îc nhau. NÕu cha mÑ kh«ng quan t©m, ®Ó ý d¹y b¶o con c¸i th× con c¸i sÏ kh«ng biÕt c¸ch ®èi nh©n xö thÕ (con d¹i). Cßn nÕu cha mÑ quan t©m, d¹y dç, chØ b¶o cho con th× con sÏ nªn ng−êi (con kh«n) Th−¬ng con cho roi cho vät (A), ghÐt con cho ngät cho bïi (B) (T1015) § T § T ë phÇn §Ò cã sù ®èi: Th−¬ng con/ ghÐt con vµ ë phÇn ThuyÕt còng cã sù ®èi lËp: cho roi cho vät/ cho ngät cho bïi. Sù ®èi lËp ë hai vÕ A vµ B cña ph¸t ng«n tôc ng÷ nµy muèn thÓ hiÖn c¸ch thøc ®èi xö cña nh÷ng ng−êi lµm cha, lµm mÑ ®èi víi con cña m×nh. Bè mÑ giµu con cã (A), bè mÑ khã con kh«ng (B) (B585) § T § T Sù ®èi lËp ë phÇn §Ò : Bè mÑ giµu/ bè mÑ khã vµ sù ®èi lËp ë phÇn ThuyÕt : con cã/ con kh«ng 2.2.2. C¸c tiÓu nhãm cÊu tróc ®èi lËp cña c¸c ph¸t ng«n nãi vÒ mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt Trong hai phÇn §Ò vµ ThuyÕt l¹i cã chung nh÷ng nhãm ®èi lËp dùa trªn mÆt nghÜa: a. CÊu tróc ®èi lËp dùa trªn tr−êng nghÜa tån t¹i- kh«ng tån t¹i Nh÷ng ph¸t ng«n tôc ng÷ thuéc nhãm nµy gåm hai vÕ A vµ B ®−îc x©y dùng dùa trªn sù cã tån t¹i vµ kh«ng tån t¹i sù viÖc, hiÖn t−îng hay mét biÓu hiÖn nµo ®ã cña c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh ®Ó nãi lªn mét ch©n lý cã tÝnh kh¸i qu¸t mang ®Æc thï cña ng−êi ViÖt : Cã cha nhê cha (A), kh«ng cha nhê chó (B) (C1700) Cã cña chia cña (A), kh«ng cã cña chia nî (B) (C1746) Cã cña ®Ó l¹i cho con (A), kh«ng cã ®Ó nî cho con (B) (C1748) Cã tiÒn vî vî chång chång (A), hÕt tiÒn chång ®«ng vî ®oµi (B) (C1978) 12
  9. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 3B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh Nh− vËy cÊu tróc ®èi lËp cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ nãi vÒ mèi quan hÖ trong gia ®×nh ®−îc thiÕt lËp b»ng mèi quan hÖ gi÷a hai vÕ A vµ B, mang nghÜa kh¸i qu¸t vÒ mét sù tr¸i ng−îc nh»m biÓu thÞ c¸c nhËn xÐt vÒ c¸ch øng xö gi÷a c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh, vÒ sù nhËn thøc cña con ng−êi vµ sù nhËn diÖn vÒ ®Æc ®iÓm cña con ng−êi trong gia ®×nh ng−êi ViÖt. C¸c tõ ng÷ ë vÕ A vµ vÕ B cña c¸c c©u tôc ng÷ tr¸i ng−îc nhau cã thÓ xuÊt hiÖn ë phÇn §Ò, phÇn ThuyÕt vµ c¶ hai phÇn §Ò- ThuyÕt. b. §èi lËp thÓ hiÖn qua c¸ch quan niÖm vÒ t−íng sè: Con g¸i gièng cha giµu ba hä, con trai gièng mÑ khã ba ®êi (C2162); Con g¸i gièng cha giµu ba ®ôn, con g¸i gièng mÑ khã lôn tËn x−¬ng (C2161); §µn «ng réng miÖng th× sang, ®µn bµ réng miÖng tan hoang cöa nhµ; §µn «ng tèt tãc th× sang, ®µn bµ tèt tãc th× mang nÆng ®Çu. (§ 231) 3. Mét sè nhËn xÐt Tõ c¸c cÊu tróc nghÜa trªn ®©y, chóng t«i thÊy næi lªn hai vÊn ®Ò: a) tôc ng÷ kh¼ng ®Þnh ¶nh h−ëng, vai trß quan träng cña cha mÑ ®èi víi con vµ b) nh÷ng biÓu hiÖn tÝch tiªu cùc trong quan hÖ gi÷a cha mÑ vµ con. 3.1. ¶nh h−ëng, vai trß quan träng cña cha mÑ ®èi víi con Tr−íc hÕt, vÒ vai trß cña ng−êi cha ®èi víi con, tôc ng÷ kh¼ng ®Þnh ®ã lµ ¶nh h−ëng quan träng cña ng−êi cha ®Õn tinh thÇn, phÈm chÊt, t−¬ng lai cña con. VÒ nh÷ng tiªu cùc trong quan hÖ cha con, tôc ng÷ kh¼ng ®Þnh t¸c nh©n lµ con. Trong quan hÖ cha- con vµ quan hÖ mÑ- con, ta thÊy cã nhiÒu ®iÓm gièng nhau nh−ng còng cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau nh− sau: VÒ tr¸ch nhiÖm nu«i d¹y con, vai trß cña ng−êi mÑ ®−îc nhÊn m¹nh h¬n, thÓ hiÖn sè ph¸t ng«n tôc ng÷ nãi vÒ tr¸ch nhiÖm cña mÑ khi con h− nhiÒu gÊp 3 lÇn sè ph¸t ng«n t−¬ng tù ®èi víi ng−êi cha. VÒ néi dung cô thÓ, tôc ng÷ còng ®Ò cËp ®Õn tr¸ch nhiÖm cña ng−êi mÑ ë nhiÒu khÝa c¹nh h¬n (con h− t¹i mÑ, mÑ ngo¶nh ®i con d¹i, con d¹i c¸i mang) cßn ®èi víi ng−êi cha, tôc ng÷ kh«ng quy tr¸ch nhiÖm, mµ chØ t×m ra nguyªn nh©n (con h− lµ do cha). §iÒu nµy cho thÊy, trong viÖc d¹y con, ng−êi cha chØ “cÇm c−¬ng”, cßn ng−êi mÑ th× cã tr¸ch nhiÖm chØ b¶o chi tiÕt cô thÓ cho con. VÒ ¶nh h−ëng, sù chi phèi, tôc ng÷ kh¼ng ®Þnh con c¸i ®Òu ph¶i dùa vµo cha mÑ, phô thuéc vµo cha mÑ. 3.2. Nh÷ng biÓu hiÖn tiªu cùc trong quan hÖ gi÷a cha mÑ vµ con Bªn c¹nh mÆt tÝch cùc, tôc ng÷ cßn ®Ò cËp ®Õn nh÷ng yÕu tè tiªu cùc ®· chi phèi quan hÖ cha mÑ vµ con, trong ®ã sù bÊt hiÕu cña con ®èi víi cha mÑ thÓ hiÖn kh¸ phæ biÕn, trªn kh¸ nhiÒu ph−¬ng diÖn- tõ ¨n uèng, vui ch¬i con giµnh phÇn h¬n, ®Ó viÖc nÆng nhäc cho cha mÑ, tíi viÖc thiÕu tr¸ch nhiÖm phông d−ìng cha mÑ khi cha mÑ vÒ giµ, thËm chÝ cßn ng¨n c¶n viÖc ®i b−íc n÷a t×m h¹nh phóc cña mÑ go¸. Ngoµi ra tôc ng÷ còng phª ph¸n tÝnh côc bé do quan hÖ mËt thiÕt gi÷a cha mÑ vµ con c¸i. Tõ quan hÖ m¸u thÞt dÔ n¶y sinh t− t−ëng côc bé, dÉn ®Õn k×m h·m sù ph¸t triÓn. §©y lµ ph¸t hiÖn quan träng cña tôc ng÷, chøng tá tõ x−a, ng−êi ViÖt ®· nh×n ra sù h¹n chÕ cña lèi quan hÖ khÐp kÝn, thiÕu cëi më cña kiÓu gia ®×nh tiÓu n«ng vµ mong muèn cã sù më réng quan hÖ ra ngoµi x· héi, kh¸ch quan h¬n, t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn x· héi. 13
  10. CÊu tróc nghÜa cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ ... ,TR. 5-14 Mai ThÞ Hång H 4. KÕt luËn Qua kh¶o s¸t cÊu tróc t−¬ng ®ång, cÊu tróc ®èi lËp cña c¸c ph¸t ng«n tôc ng÷ nãi vÒ mèi quan hÖ trong gia ®×nh ng−êi ViÖt, chóng t«i rót ra kÕt luËn: CÊu tróc t−¬ng ®ång lu«n cã hai vÕ A vµ B c©n ®èi hµi hoµ. Hai vÕ ®−îc liªn kÕt víi nhau nhê ph−¬ng tiÖn tõ vùng- c¸c tõ lu«n n»m trong cïng tr−êng nghÜa- trong ®ã A vµ B gåm c¸c tõ ng÷ mang nghÜa miªu t¶ nh÷ng biÓu hiÖn còng nh− nh÷ng quan ®iÓm, nhËn thøc vÒ c¸ch øng xö cña c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh ng−êi ViÖt. CÊu tróc ®èi lËp ®−îc thiÕt lËp b»ng mèi quan hÖ gi÷a hai vÕ A vµ B dùa trªn ph−¬ng tiÖn tõ vùng ®èi lËp, thÓ hiÖn qua phÇn §Ò, phÇn ThuyÕt hoÆc ®ång thêi c¶ phÇn §Ò vµ phÇn ThuyÕt. Nhê ®ã mµ hai vÕ A vµ B ®Òu mang nghÜa kh¸i qu¸t vÒ mét sù tr¸i ng−îc nµo ®ã, nh− h×nh thøc, tÝnh c¸ch, c¸ch øng xö gi÷a c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh. T i liÖu tham kh¶o [1] §ç H÷u Ch©u, C¬ së ng÷ nghÜa häc tõ vùng, NXB Gi¸o dôc, 1998. [2] NguyÔn §øc D©n, Ng÷ nghÜa thµnh ng÷ vµ tôc ng÷- sù vËn dông, Ng«n ng÷, sè 3, 1986. [3] Vò Dung, Vò Thuý Anh, Vò Quang Hµo, Tõ ®iÓn thµnh ng÷ vµ tôc ng÷ ViÖt Nam, NXB GD, Hµ Néi, 1974. [4] Chu Xu©n Diªn, L−¬ng V¨n §ang, Tôc ng÷ ViÖt Nam, NXB KHXH, Hµ Néi, 1975. [5] NguyÔn §øc D−¬ng, CÊu tróc có ph¸p cña c¸c ®¬n vÞ tôc ng÷, Ng«n ng÷, sè 6, 1998. [6] Phan ThÞ §µo, T×m hiÓu thi ph¸p tôc ng÷ ViÖt Nam, NXB ThuËn Ho¸, HuÕ, 1999. [7] NguyÔn Th¸i Hoµ, Tôc ng÷ ViÖt Nam- cÊu tróc vµ thi ph¸p, NXB KHXH, Hµ Néi, 1997. [8] Hoµng V¨n Hµnh, Tôc ng÷ trong c¸ch nh×n cña ng÷ nghÜa häc, Ng«n ng÷, sè 4, 1980. Summary Semantic structure of proverb-utterances saying about relations in Vietnamese family This article deeply studies Semantic structure of proverb-utterances saying about relations in Vietnamese family: equivalent relations and opposite relations. The equivalent relations usualy have two proporsional phrases A and B. They are connected together by words, which belongs to one semantic field. The opposite strutures are established by two phrases A and B, which belong to antonyms. (a) Cao häc 14 - Lý luËn Ng«n ng÷, Tr−êng §¹i häc Vinh. 14
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2