intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Tìm hiểu quan hệ ngoại giao Singapore - Liên Xô giai đoạn 1965-1991"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

64
lượt xem
7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh tác giả. 1. Phạm Tiến Đông, Tìm hiểu quan hệ ngoại giao Singapore - Liên Xô giai đoạn 1965-1991...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Tìm hiểu quan hệ ngoại giao Singapore - Liên Xô giai đoạn 1965-1991"

  1. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 4B-2007 §¹i häc Vinh T×m hiÓu Quan hÖ ngo¹i giao Singapore- Liªn X« giai ®o¹n 1965-1991 (a) Ph¹m TiÕn ®«ng Tãm t¾t. Quan hÖ ngo¹i giao gi÷a c¸c n−íc lµ mét bé phËn hÕt søc quan träng cña quan hÖ quèc tÕ, ®Æc biÖt lµ trong nh÷ng thêi kú lÞch sö ®Æc thï nh− thêi kú "chiÕn tranh l¹nh". Bµi viÕt nµy mong muèn lµm s¸ng tá nh÷ng sù kiÖn næi bËt trong quan hÖ ngo¹i giao gi÷a Singapore víi nhµ n−íc XHCN lín nhÊt trªn thÕ giíi - Liªn X«. Tõ ®ã rót ra nh÷ng nhËn xÐt vÒ mèi quan hÖ ®Æc biÖt nµy. thøc hÖ s©u s¾c gi÷a X« vµ Mü th× 1. §Æt vÊn ®Ò Singapore trë thµnh ®Þa bµn mµ bÊt cø Lµ mét quèc gia non trÎ, ®ång thêi c−êng quèc nµo còng muèn thiÕt lËp lµ mét n−íc cã diÖn tÝch nhá ë khu vùc ®−îc ¶nh h−ëng cña m×nh t¹i ®©y. V× §«ng Nam ¸ (víi diÖn tÝch lµ 648 km2, vËy, ngay sau khi ra ®êi, ®¶o quèc nµy vµ d©n sè kho¶ng 2 triÖu ng−êi - n¨m ph¶i ®øng tr−íc nh÷ng sù lùa chän khã 1965), Singapore cã mét vÞ trÝ chiÕn l−îc kh¨n cho viÖc ho¹ch ®Þnh ra ®−êng lèi cùc kú quan träng kh«ng chØ ®èi víi khu ®èi ngo¹i cña m×nh ®èi víi c¸c c−êng vùc §«ng Nam ¸ nãi riªng, Ch©u ¸ nãi quèc, ®Æc biÖt lµ víi Liªn X« - Nhµ n−íc chung mµ quèc ®¶o nµy cßn cã vai trß x· héi chñ nghÜa lín nhÊt trªn thÕ giíi kh«ng nhá trªn bµn cê chÝnh trÞ thÕ lóc bÊy giê. giíi. Cã vÞ trÝ ë chç giao tiÕp cña Th¸i B×nh D−¬ng vµ Ên §é D−¬ng, Trong khi ®ã, t×nh h×nh cña khu vùc Singapore n»m trªn con ®−êng biÓn §«ng Nam ¸ giai ®o¹n nµy rÊt phøc nhén nhÞp nhÊt cña ch©u ¸, nèi liÒn c¸c t¹p, cuéc “chiÕn tranh l¹nh” ®· ®−îc biÓu hiÖn b»ng cuéc “chiÕn tranh nãng” n−íc ch©u ¢u, CËn §«ng vµ Nam ¸ víi ë ViÖt Nam. Xung ®ét gi÷a hai cùc trë ViÔn §«ng vµ ch©u óc. Nh− vËy, nªn gay g¾t, c¶ Mü vµ Liªn X« ®Òu Singapore lµ ®iÓm träng yÕu chiÕn l−îc muèn giµnh lÊy ¶nh h−ëng t¹i khu vùc trªn con ®−êng bu«n b¸n, giao l−u gi÷a chiÕn l−îc nµy. Bªn c¹nh ®ã Trung Ph−¬ng §«ng vµ Ph−¬ng T©y. §©y cßn Quèc còng ®ang t×m mäi c¸ch g©y ¶nh lµ ®iÓm quan träng trªn c¸c ®−êng giao h−ëng xuèng §«ng Nam ¸. §iÒu ®ã ®· th«ng chÝnh cña ®−êng kh«ng vµ ®−êng lµm cho quan hÖ trong khu vùc trë nªn biÓn, nèi bê biÓn Th¸i B×nh D−¬ng cña c¨ng th¼ng vµ cã t¸c ®éng kh«ng nhá tíi Canada vµ Mü víi Nam ¸, CËn §«ng vµ sù ph¸t triÓn cña c¸c n−íc trong khu bê biÓn §«ng cña ch©u Phi. Singapore vùc nhÊt lµ nh÷ng quèc gia nh− lµ ®iÓm nèi liÒn §«ng Nam ¸ lôc ®Þa víi Singapore: võa n»m ë vÞ trÝ chiÕn l−îc §«ng Nam ¸ h¶i ®¶o. §−îc xem lµ cöa quan träng, võa cã ®Æc ®iÓm lµ 3/4 d©n ngâ yÕt hÇu cña §«ng Nam ¸, sè lµ ng−êi Hoa. Bëi vËy, ®Ò ra ®−îc Singapore cã mét tiÕng nãi quan träng nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch hîp trong ®èi trong c¸c vÊn ®Ò cña khu vùc vµ quèc ngo¹i lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn tÕ. ChÝnh v× lÏ ®ã, trong mét trËt tù thÕ thiÕt b¶o ®¶m an ninh vµ ph¸t triÓn cho giíi bÞ ph©n chia râ nÐt nh− TrËt tù hai quèc ®¶o nhá bÐ nµy. cùc Ianta víi sù ®èi ®Çu mang tÝnh ý NhËn bµi ngµy 09/10/2007. Söa ch÷a xong ngµy 29/11/2007. 5
  2. Ph¹m TiÕn ®«ng ... Quan hÖ Singapore - Liªn X« giai ®o¹n1965-1991, tr. 5-10 víi Mü mµ cßn gãp phÇn h¹n chÕ sù 2. Quan hÖ ngo¹i giao bµnh tr−íng cña Trung Quèc xuèng khu Singapore - Liªn X« 1965-1991 vùc §«ng Nam ¸. Quan hÖ ngo¹i giao gi÷a Singapore Ngµy 22/12/1965, n−íc Céng hoµ - Liªn X« ®· cã mÇm mèng tõ tr−íc khi Singapore tuyªn bè thµnh lËp vµ b−íc Singapore t¸ch ra ph¸t triÓn ®éc lËp. vµo thêi kú ph¸t triÓn míi. B¾t ®Çu tõ Th¸ng 09/1962, Lý Quang DiÖu ®· cã ®©y, Singapore ph¶i t×m cho m×nh chuyÕn th¨m tíi Matxcova víi môc ®Ých nh÷ng b−íc ®i thÝch hîp ®Ó ®−a ®Êt lµ tranh thñ sù ñng hé cña Liªn X« ®èi n−íc v−¬n m×nh ®øng dËy. NhËn thøc víi viÖc Singapore muèn t¸ch khái ®−îc r»ng: “Søc m¹nh cña Singapore lµ Malaysia ®Ó ph¸t triÓn ®éc lËp. Vµ rÊt kh«ng ®¸ng kÓ ®Ó cã thÓ xoay chuyÓn nh÷ng g× ®−îc tËn m¾t chøng kiÕn ®· c¸c sù biÕn quèc tÕ. Thùc tÕ lµ ®Ó sèng gióp cho Lý Quang DiÖu hiÓu r»ng Liªn cßn vµ ph¸t triÓn phån vinh vÒ kinh tÕ, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña Singapore X« lµ mét siªu c−êng thùc sù chø kh«ng ph¶i ®¸p øng t×nh h×nh thùc t¹i trong ph¶i lµ “mét con hæ giÊy”. Còng trong vïng vµ trªn thÕ giíi” [4, 59]. Cho nªn chuyÕn th¨m nµy, c¶ hai bªn ®· ra b¶n ChÝnh phñ cña Thñ t−íng Lý Quang th«ng b¸o chung trong ®ã nªu râ: CÇn DiÖu ®· ®Ò ra ®−êng lèi ®èi ngo¹i ph¶i thóc ®Èy mèi quan hÖ hîp t¸c gi÷a “kh«ng liªn kÕt” vµ “trung lËp tÝch cùc”, hai n−íc [6, 15]. ®iÒu nµy ®· cã t¸c ®éng kh«ng nhá tíi Thùc tÕ cho thÊy, ®èi víi Singapore, quan hÖ Liªn X« - Singapore trong buæi viÖc thiÕt lËp ®−îc mèi quan hÖ víi Liªn ®Çu ®éc lËp nµy. Th¸ng 04/1966, b¶n X« lµ hÕt søc cÇn thiÕt bëi v× trong thêi hiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i ®Çu tiªn gi÷a hai kú nµy, Mü ®· vµ ®ang t×m mäi c¸ch gia n−íc ®· ®−îc ký kÕt, c¸c v¨n phßng t¨ng ¶nh h−ëng ë khu vùc §«ng Nam ¸ th−¬ng m¹i ®· ®−îc thµnh lËp t¹i mµ tiªu biÓu lµ tiÕn hµnh cuéc chiÕn Matxcova vµ Singapore. §iÒu nµy ®· tranh x©m l−îc ViÖt Nam tõ n¨m 1954. thóc ®Èy quan hÖ hai n−íc ph¸t triÓn vµ §ång thêi, Mü cßn thiÕt lËp Khèi qu©n trªn c¬ së ®ã ngµy 01/06/1968, Liªn X« vµ Singapore chÝnh thøc thiÕt lËp quan sù SEATO nh»m l«i kÐo c¸c n−íc §«ng hÖ ngo¹i giao. Th¸ng 01/1969, Liªn X« Nam ¸ vµo cuéc chiÕn tranh mµ Mü thµnh lËp §¹i sø qu¸n t¹i Singapore do ®ang tiÕn hµnh. V× thÕ, nÕu nh− thóc Ngµi Ilya Safronovich ®øng ®Çu. Tuy ®Èy ®−îc quan hÖ víi Liªn X« th× nhiªn, ph¶i ®Õn th¸ng 07/1971, chÝnh Singapore cã thÓ thùc hiÖn ®−îc phÇn phñ Singapore míi cho thµnh lËp §¹i nµo chÝnh s¸ch trung lËp vµ tr¸nh ®−îc sø qu¸n t¹i thñ ®« Matxcova do Ngµi P. viÖc bÞ lÖ thuéc qu¸ chÆt vµo Mü nh− S. Raman ®øng ®Çu. Trong giai ®o¹n c¸c n−íc kh¸c trong khu vùc: Th¸i Lan, ®Çu thiÕt lËp quan hÖ nh×n chung hai Philippin. Cßn ®èi víi Liªn X« - mét cùc bªn ®ang cè g¾ng thiÕt lËp sù thÊu hiÓu trong cuéc chiÕn tranh l¹nh, viÖc thiÕt lÉn nhau, g¹t bá nh÷ng trë ng¹i trªn lËp quan hÖ víi Singapore sÏ t¹o ®iÒu con ®−êng thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao kiÖn thuËn lîi cho Liªn X« trong qu¸ toµn diÖn gi÷a ®«i bªn. Víi c−¬ng vÞ lµ tr×nh ñng hé cuéc kh¸ng chiÕn cña Uû viªn th−êng trùc H§BA LHQ, Liªn nh©n d©n ViÖt Nam vµ gia t¨ng ¶nh X« ®· ñng hé nhiÖt t×nh trong vÊn ®Ò h−ëng cña m×nh trong khu vùc chiÕn gia nhËp LHQ cña Singapore. ChÝnh l−îc nµy vµ ®iÒu nµy kh«ng chØ cã ý phñ Singapore víi chÝnh s¸ch kh«ng nghÜa trong viÖc lµm gi¶m ¶nh h−ëng liªn kÕt mong muèn gi¶i thÝch cho Liªn 6
  3. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 4B-2007 §¹i häc Vinh X« thÊy r»ng Singapore kh«ng ph¶i lµ chÝnh s¸ch “l¸nh ®Òu” hai n−íc. Lµm “ph¸o ®µi chèng Céng vµ thµnh tr× qu©n nh− vËy míi dùng ®−îc mét “hµng rµo sù cña Chñ nghÜa ®Õ quèc” mÆc dï trªn b¶o vÖ” nh»m ng¨n c¶n sù lan trµn cña l·nh thæ cña Singapore cã c¸c c¨n cø hÖ ý thøc céng s¶n ë §«ng Nam ¸. Râ qu©n sù cña Anh. V× thÕ, trong nh÷ng rµng, mÆc dï cã nguån gèc lµ ng−êi Hoa n¨m ®Çu ph¸t triÓn ®éc lËp, ChÝnh phñ nh−ng ®iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ con Lý Quang DiÖu ®· theo ®uæi mét lËp ®−êng ph¸t triÓn cña Singapore còng tr−êng chèng Anh vµ Mü râ rÖt. Giíi gièng nh− Trung Quèc. Singapore l·nh ®¹o Singapore ®· ®−a ra mét kh«ng muèn ñng hé Liªn X« trong viÖc ph−¬ng thøc øng xö thùc dông trong chèng l¹i Trung Quèc nh−ng ®ång thêi quan hÖ ngo¹i giao giai ®o¹n nµy ®ã lµ: còng kh«ng qu¸ g¾n bã víi Trung Quèc “Khi chóng ta bµy tá quan ®iÓm hay ý ®Ó tr¸nh bÞ c¸c c−êng quèc hiÓu nhÇm kiÕn cña chóng ta vÒ nh÷ng vÊn ®Ò lµ “Trung Hoa céng s¶n ngoµi Trung riªng biÖt, chóng ta sÏ hµnh xö hoµn Hoa ®¹i lôc”. Víi quan ®iÓm thùc dông, toµn theo vô viÖc vµ tr−íc hÕt hoµn toµn chÝnh quyÒn Lý Quang DiÖu cho thÊy v× quyÒn lîi quèc gia chø kh«ng ph¶i v× s½n sµng b¾t tay víi tÊt c¶ c¸c n−íc vµ chóng ta n»m trong khèi nµy hay khèi kh«ng thiªn vÒ mét phe nµo c¶ “viÖc sö kia” [4, 60]. dông n−íc lín nµy ®Ó chèng l¹i n−íc lín Th¸ng 09/1970, nhËn lêi mêi cña kh¸c lµ ®iÒu kh«ng th«ng minh”- Lý Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng Liªn X« Quang DiÖu nhÊn m¹nh. A. N. Kosygin, Lý Quang DiÖu sang MÆt kh¸c, víi chÝnh s¸ch “trung lËp th¨m chÝnh thøc Liªn X« víi c−¬ng vÞ lµ tÝch cùc” mµ theo c¸ch diÔn ®¹t cña Thñ t−íng cña n−íc Céng hoµ Singapore cã nghÜa lµ thõa nhËn mét Singapore ®éc lËp. §©y lµ mèc son ®¸nh thùc tÕ hiÓn nhiªn: sù hiÖn diÖn cña c¸c dÊu mèi quan hÖ hai bªn ph¸t triÓn lªn c−êng quèc ë §«ng Nam ¸ lµ ®iÒu tÇm cao míi. Trong chuyÕn th¨m nµy kh«ng thÓ tr¸nh khái vµ ®−îc xem lµ Lý Quang DiÖu ®· cã cuéc héi ®µm víi h÷u Ých nç lùc duy tr× t×nh tr¹ng c©n A. N. Kosygin. Trong cuéc gÆp nµy b»ng lùc l−îng gi÷a hä n¬i ®©y. Vµ nÕu A. N. Kosygin ®Æc biÖt quan t©m ®Õn sù hiÖn diÖn cña hä lµ tÊt yÕu, th× cÇn ¶nh h−ëng cña Trung Quèc ®èi víi quèc t×m c¸ch thu hót sù quan t©m cña hä ®¶o ®a phÇn lµ ng−êi Hoa nµy nhÊt lµ vµo viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ cña tõ khi chÝnh phñ B¾c Kinh thùc hiÖn Singapore vµ sö dông sù hiÖn diÖn tËp chÝnh s¸ch xuÊt khÈu c¸ch m¹ng “lÊy thÓ cña hä vµo sù b¶o ®¶m hoµ b×nh vµ n«ng th«n thÕ giíi bao v©y thµnh thÞ thÕ an ninh trong vïng. Nh− vËy chÝnh giíi”. Chóng ta ®Òu biÕt trong giai ®o¹n s¸ch thÝch øng cña Singapore sÏ mang nµy quan hÖ gi÷a Liªn X« víi Trung l¹i lîi Ých cho c¶ hai bªn. Bé tr−ëng Quèc hÕt søc c¨ng th¼ng, chiÕn tranh Ngo¹i giao Rajaratnam nhÊn m¹nh: biªn giíi gi÷a hai n−íc ®· diÔn ra, c¶ “Chóng ta chÊp nhËn sù hiÖn diÖn cña hai n−íc ®Òu muèn tranh giµnh ¶nh c¸c c−êng quèc lín vµ sù c¹nh tranh h−ëng lÉn nhau trong phong trµo gi¶i cña hä nh− lµ mét nh©n tè hiÓn nhiªn phãng d©n téc, phong trµo c«ng nh©n vµ trong sù ho¹t ®éng quèc tÕ…V× chóng ta céng s¶n quèc tÕ. Cßn b¶n th©n Lý kh«ng thÓ tÝnh ®Õn mèi quan hÖ c¹nh Quang DiÖu th× thÊy ®−îc ®èi víi mèi tranh nµy, do ®ã, theo quan ®iÓm cña quan hÖ tay ba X« - Singapore - Trung chóng ta, lèi tho¸t tèt nhÊt cho t×nh th× tèt nhÊt lµ duy tr× sù bÊt ®ång gi÷a tr¹ng nµy ®èi víi nh÷ng n−íc nhá lµ sù hai n−íc X« vµ Trung vµ theo ®uæi hiÖn diÖn cña tÊt c¶ c¸c c−êng quèc lín. 7
  4. Ph¹m TiÕn ®«ng ... Quan hÖ Singapore - Liªn X« giai ®o¹n1965-1991, tr. 5-10 cÇn ph¶i gia nhËp mét liªn minh kinh ë n¬i ®©u cã nhiÒu mÆt trêi, th× lùc hót tÕ nµy kh¸c do vÞ thÕ thèng trÞ cña mét cña chóng kh«ng nh÷ng sÏ yÕu ®i, mµ c−êng quèc nµy vµ do sù v¾ng mÆt cña cßn nhê t¸c ®éng vµ ph¶n t¸c ®éng cña mét c−êng quèc kh¸c. lùc nµy, c¸c hµnh tinh nhá sÏ ®−îc tù do Trong suèt thËp kû 70, mèi quan hÖ h¬n trong chuyÓn ®éng cña m×nh” [4, hai bªn ph¸t triÓn tèt ®Ñp th«ng qua c¸c 63]. chuyÕn th¨m cña Thø tr−ëng Ngo¹i V× vËy, Singapore ®· cã nh÷ng hµnh giao Liªn X« N. P. Firyubin ®Õn ®éng ñng hé Mü trong cuéc chiÕn tranh Singapore vµo n¨m 1974 vµ ®Çu n¨m x©m l−îc §«ng D−¬ng, nh− cho c¸c sÜ 1980. Quan hÖ hîp t¸c th−¬ng m¹i gi÷a quan vµ qu©n nh©n Mü ®Õn Singapore hai bªn còng ®−îc thóc ®Èy, nÕu nh− nghØ ng¬i vµ t¨ng c−êng l−îng dÇu xuÊt n¨m 1968, quan hÖ th−¬ng m¹i gi÷a hai khÈu sang miÒn Nam ViÖt Nam còng bªn lµ 140 triÖu USD th× n¨m 1978 con nh− Singapore nhËn söa ch÷a m¸y bay sè nµy lªn tíi 311 triÖu USD. qu©n sù vµ tµu chiÕn Mü ë trong khu Ngµy 27/12/1979, giíi l·nh ®¹o Liªn vùc. Kosygin cho r»ng ®iÒu ®ã sÏ ®ång X« quyÕt ®Þnh ®−a qu©n ®éi vµo Afghanistan nh»m gióp ®ì nh©n d©n nghÜa víi viÖc ¶nh h−ëng cña Mü sÏ n−íc nµy chèng l¹i sù can thiÖp tõ bªn t¨ng lªn ë ®¶o quèc quan träng nµy vµ ngoµi. QuyÕt ®Þnh nµy ®· g©y ra mét nã ¶nh h−ëng xÊu ®Õn quyÒn lîi cña ph¶n øng gay g¾t ë c¸c n−íc ph−¬ng Liªn X«, v× vËy Kosygin ®Ò nghÞ T©y vµ tõ chÝnh quyÒn Trung Quèc. Hä Singapore chÊp nhËn cho Liªn X« ®−a coi ®©y lµ mét biÓu hiÖn kh¸c cña “chñ c¸c tµu chiÕn ®Õn söa ch÷a vµ hi väng nghi· bµnh tr−íng X« ViÕt “nh»m vµo quan hÖ song ph−¬ng gi÷a hai n−íc sÏ miÒn Nam ¸. §ång thêi, Liªn X« còng ®−îc më réng c¶ trªn ph−¬ng diÖn chÝnh t×m mäi c¸ch gia t¨ng ¶nh h−ëng cña trÞ vµ kinh tÕ. Vµ ®Ó thÓ hiÖn thiÖn chÝ m×nh ë §«ng Nam ¸. cña m×nh, Thø tr−ëng Bé ngo¹i th−¬ng Bé tr−ëng Ngo¹i giao Singapore S. Liªn X« ®· sang th¨m Singapore ®Ó Danabalan ®· chØ ra bèi c¶nh quèc tÕ ®¸nh gi¸ vÒ kh¶ n¨ng hîp t¸c th−¬ng buéc giíi l·nh ®¹o n−íc nµy ph¶i xem m¹i gi÷a hai bªn. xÐt l¹i t− duy chÝnh trÞ. §ã lµ: 1/ Sù Cuéc gÆp cÊp cao th¸ng 09/1970 ®· t¨ng c−êng chÝnh s¸ch b¶o hé trong ®¸nh dÊu qu¸ tr×nh hîp t¸c kh¸ toµn th−¬ng m¹i quèc tÕ; 2/ Hoa Kú ®¸nh diÖn gi÷a Liªn X« vµ Singapore trªn tÊt mÊt −u thÕ chiÕn l−îc trong thÕ giíi tù c¶ c¸c ph−¬ng diÖn kinh tÕ vµ chÝnh trÞ. do; 3/ T×nh tr¹ng bÊt æn ë §«ng D−¬ng Tuy nhiªn, nã còng thÓ hiÖn sù kh«n t¨ng lªn; 4/ Liªn X« më réng sù cã mÆt khÐo cña Singapore trong viÖc x©y dùng trong vïng §«ng Nam ¸. Trong ®ã ®Æc mèi quan hÖ víi c¸c c−êng quèc trªn thÕ biÖt lµ sù thay ®æi trong quan hÖ ngo¹i giíi lóc bÊy giê nh− chÝnh lêi Lý Quang giao víi Liªn X«. Mèi quan hÖ tèt ®Ñp DiÖu sau nµy ®· tuyªn bè: “Thay v× nång Êm gi÷a hai bªn trong nh÷ng n¨m ®ãng cöa kh«ng cho c¸c n−íc ngoµi 70 ®−îc thay b»ng sù ®èi ®Çu quyÕt liÖt, vïng x©m nhËp vµo ®©y (tøc §«ng Nam Singapore tham gia vµo cuéc tÈy chay ¸), thiÕt nghÜ nªn thu hót t− b¶n cña ThÕ vËn héi Matxcova n¨m 1980, dõng l¹i tÊt c¶ nh÷ng ch−¬ng tr×nh giao l−u cµng nhiÒu n−íc cµng tèt vµo viÖc ph¸t triÓn vïng; c¸ch nµy sÏ kh«ng t¹o −u thÕ v¨n ho¸ vµ tr× ho·n tÊt c¶ c¸c cuéc cho mét c−êng quèc lín nµo c¶” [4, 64]. th¨m viÕng cña nh÷ng ®oµn ®¹i biÓu Vµ khi ®ã kh«ng mét n−íc nhá nµo thÊy kinh tÕ hai bªn thËm chÝ huû bá chuyÕn 8
  5. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 4B-2007 §¹i häc Vinh th¨m Liªn X« cña Lý Quang DiÖu vµo cña M. Gorbachev kh«ng nh÷ng kh«ng th¸ng 08/1980. ChÝnh phñ Singapore tõ lµm cho Liªn X« trë l¹i siªu c−êng mµ chèi nhËn söa ch÷a vµ cung cÊp nhiªn ng−îc l¹i nh÷ng sai lÇm cña c«ng cuéc liÖu cho h¶i qu©n vµ c¸c tµu trî chiÕn c¶i tæ ®· ®Èy Liªn X« ®Õn bªn bê vùc cña Liªn X« trong c¸c x−ëng söa ch÷a sôp ®æ. Th¸ng 09/1990, trong chuyÕn trªn l·nh thæ Singapore. th¨m Liªn X« cuèi cïng, Lý Quang DiÖu ®· dù ®o¸n: “chóng ta ®ang chøng kiÕn Trong suèt thËp niªn 80, Singapore sù sôp ®æ cña mét ®Õ quèc” vµ kh«ng ®· t¨ng c−êng quan hÖ víi Trung Quèc l©u sau khi Lý Quang DiÖu chuyÓn giao vµ Mü ®Ó cïng nhau ®èi phã víi sù gia quyÒn lùc cho t©n thñ t−íng G«chèct«ng t¨ng ¶nh h−ëng cña Liªn X« trong khu th× Liªn bang Céng hoµ x· héi chñ vùc §«ng Nam ¸ hay nãi ®óng h¬n lµ nghÜa X« viÕt chÝnh thøc tan r·. ng¨n chÆn ¶nh h−ëng cña Chñ nghÜa 3. Mét vµi kÕt luËn céng s¶n tõ §«ng D−¬ng lan sang c¸c Nghiªn cøu quan hÖ ngo¹i giao quèc gia trong khu vùc trong ®ã cã Singapore-Liªn X« giai ®o¹n 1965-1991 Singapore. §ång thêi trong giai ®o¹n cho phÐp chóng ta rót ra mét sè kÕt nµy, Singapore ®· cïng víi c¸c n−íc luËn sau: ASEAN nh− Th¸i Lan, Indonesia tiÕn Thø nhÊt: Quan hÖ ngo¹i giao hµnh vËn ®éng quèc tÕ lªn ¸n hµnh Singapore - Liªn X« trong giai ®o¹n nµy ®éng “x©m l−îc Campuchia” cña ViÖt chÞu ¶nh h−ëng m¹nh mÏ cña trËt tù Nam. ChÝnh quyÒn Lý Quang DiÖu cho thÕ giíi hai cùc, hay nãi ®óng h¬n lµ bëi nh÷ng hµnh ®éng cña ViÖt Nam vµ Liªn sù ph©n chia cña ý thøc hÖ. Liªn X« lµ X« lµ “sù vi ph¹m nghiªm träng luËt siªu c−êng vÒ kinh tÕ, qu©n sù, khoa ph¸p quèc tÕ”. Cô thÓ lµ ASEAN vµ sau häc kü thuËt nh−ng ®ång thêi l¹i lµ ®ã lµ LHQ ®· th«ng qua NghÞ quyÕt lªn n−íc ®øng ®Çu hÖ thèng x· héi chñ ¸n hµnh ®éng “x©m l−îc Campuchia” nghÜa, cßn Singapore cho dï ®· ®−a ra cña ViÖt Nam. §iÒu nµy cµng lµm cho ®−êng lèi “trung lËp tÝch cùc” nh−ng quan hÖ gi÷a Singapore víi Liªn X« vÉn lµ n−íc t− b¶n. Sù ®èi lËp vÒ ý thøc thªm c¨ng th¼ng. hÖ ®· h¹n chÕ kh«ng nhá hiÖu qu¶ hîp Mèi quan hÖ l¹nh nh¹t nµy kÐo dµi t¸c còng nh− hai bªn ch−a thËt sù tin gÇn mét thËp kû cho ®Õn khi t−ëng lÉn nhau, dÉn tíi cã thêi kú quan M. Gorbachev ban hµnh chÝnh s¸ch c¶i hÖ hai bªn bÞ ®ãng b¨ng. Bëi v× giai tæ vµ ®−a ra nh÷ng thay ®æi lín trong ®o¹n ®Çu Singapore cã thÓ hiÖn quan ®−êng lèi ®èi ngo¹i. §Æc biÖt, viÖc Liªn ®iÓm chèng Anh - Mü, nh−ng dÇn dÇn X« sÏ tõ bá nh÷ng cam kÕt víi c¸c ®ång qua mèi quan hÖ vÒ kinh tÕ ®· cét chÆt minh mµ cô thÓ lµ sÏ chÊp nhËn rót c¸c n−íc l¹i víi nhau dÉn tíi viÖc qu©n khái Afganistan, céng víi viÖc Singapore nghiªng vÒ phe Chñ nghÜa t− ViÖt Nam tuyªn bè rót qu©n khái b¶n chèng l¹i Liªn X« trong mét thêi Campuchia ®· c¶i thiÖn ®¸ng kÓ mèi gian dµi. quan hÖ gi÷a hai bªn. Th¸ng 02/1990, Thø hai: Do theo quan ®iÓm “trung Thñ t−íng Liªn X« Nikolai Ryzhkov lËp tÝch cùc” cã nghÜa lµ chÊp nhËn sù sang th¨m chÝnh thøc Singapore ®¸nh xuÊt hiÖn cña nhiÒu c−êng quèc ë cïng dÊu sù b×nh th−êng ho¸ trë l¹i quan hÖ mét thêi ®iÓm, cho nªn mèi quan hÖ ngo¹i giao gi÷a hai n−íc. Tuy nhiªn lóc ngo¹i giao gi÷a Singapore - Liªn X« nµy Liªn X« ®ang l©m vµo cuéc khñng chÞu sù chi phèi, t¸c ®éng cña c¸c n−íc ho¶ng nghiªm träng; c«ng cuéc c¶i tæ 9
  6. Ph¹m TiÕn ®«ng ... Quan hÖ Singapore - Liªn X« giai ®o¹n1965-1991, tr. 5-10 lín kh¸c nh− Trung Quèc hay Mü. §Æc nghi· cho nªn quan hÖ giao l−u bu«n biÖt, giíi l·nh ®¹o Singapore lu«n lu«n b¸n víi Liªn X« bÞ c¸c n−íc Anh, Mü cè g¾ng duy tr× sù bÊt ®ång gi÷a X« - ph¶n ®èi vµ ng¨n c¶n. Trung ®Ó h¹n chÕ ¶nh h−ëng cña Chñ Thø t−: Trong viÖc x©y dùng quan nghÜa céng s¶n xuèng khu vùc §«ng hÖ gi÷a Singapore víi Liªn Bang Nga, nh÷ng bµi häc cña quan hÖ Singapore - Nam ¸. Liªn X« giai ®o¹n 1965 - 1991 vÉn ®−îc Thø ba: V× bÞ ng¨n c¸ch bëi ý thøc kÕ thõa vµ ph¸t triÓn. Bëi nh− chÝnh Lý hÖ, bëi toan tÝnh cña c¸c c−êng quèc cho Quang DiÖu ®· nhËn xÐt: “ng−êi Nga nªn quan hÖ Singapore - Liªn X« giai kh«ng ph¶i lµ mét d©n téc bÞ nhÐt vµo ®o¹n nµy hÇu nh− kh«ng cã nhiÒu thïng r¸c cña lÞch sö”, n−íc Nga hiÖn thµnh tùu vÒ hîp t¸c kinh tÕ, th−¬ng t¹i sÏ kÕ thõa nh÷ng thµnh qu¶ mµ m¹i. Do lµ nÒn kinh tÕ Singapore ngµy Liªn X« ®· lµm ®−îc trong qu¸ khø. cµng g¾n chÆt víi hÖ thèng t− b¶n chñ T i liÖu tham kh¶o [1] Lª V¨n Anh, NguyÔn V¨n TËn, LÞch sö §«ng Nam ¸ tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai ®Õn nay (1945-1999), NXB Gi¸o dôc, 2005. [2] Lý Quang DiÖu, “BÝ quyÕt ho¸ rång - LÞch sö Singapore 1965 - 2000”, NXB TrÎ, 2001. [3] Lý Quang DiÖu, Håi ký Lý Quang DiÖu 1965-2000, NXB V¨n nghÖ TPHCM, 2001. [4] Lª Phông Hoµng, Mét sè vÊn ®Ò vÒ lÞch sö - v¨n ho¸ §«ng Nam ¸, Tµi liÖu l−u hµnh néi bé, Tr−êng §¹i häc s− ph¹m Thµnh phè Hå ChÝ Minh, 1999. [5] Tr−¬ng TiÓu Minh, ChiÕn tranh l¹nh vµ di s¶n cña nã, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2002. [6] Michael Leifer, Singapore’s Foreign Policy, London School of Economics and Political Science, 2000. [7] E. M. Gurevich, §¶ng cÇm quyÒn ë Singapore: cÊu tróc, ý thøc hÖ, chÝnh trÞ (Bµi viÕt in trong cuèn: §«ng Nam ¸ - lÞch sö - hiÖn ®¹i, NXB Khoa häc Matxcova, 1983. SUMMARY studying the Relation between Singapore and the USSR in the Period 1965-1991 The diplomatic relation among many countries plays a very important part in international relation, especially in difficult periods such as the Cold War. This paper wished to prove some vivid events in the relation between Singapore and the Union of Soviet Socialist Republic- the strongest and biggest country. From that, we had the remarks about the specific relation. (a) Cao Häc 13 LÞch sö thÕ giíi, tr−êng §¹i häc vinh. 10
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
5=>2