intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Vấn đề tôn giáo trong tiểu thuyết của Nguyễn Việt Hà"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

173
lượt xem
26
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2008 tác giả: 10. Nguyễn Thị Thuyên, Vấn đề tôn giáo trong tiểu thuyết của Nguyễn Việt Hà. Cùng với vấn đề tình yêu và hạnh phúc, vấn đề tôn giáo có vai trò rất quan trọng trong sáng tác của Nguyễn Việt Hà.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Vấn đề tôn giáo trong tiểu thuyết của Nguyễn Việt Hà"

  1. Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Vấn đề tôn giáo trong tiểu thuyết của Nguyễn Việt Hà"
  2. tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 4b-2008 vÊn ®Ò t«n gi¸o trong tiÓu thuyÕt cña NguyÔn ViÖt Hµ NguyÔn ThÞ Thuyªn (a) Tãm t¾t. Cïng víi vÊn ®Ò t×nh yªu vµ h¹nh phóc, vÊn ®Ò t«n gi¸o cã vai trß rÊt quan träng trong s¸ng t¸c cña NguyÔn ViÖt Hµ. Nã kh«ng chØ gãp phÇn lµm nªn nh÷ng thµnh c«ng cho t¸c phÈm mµ cßn t¹o tiÕng nãi riªng, mang phong c¸ch cña mét nhµ v¨n ®Çy b¶n lÜnh vµ nhiÖt huyÕt trªn con ®−êng t×m kiÕm, thÓ nghiÖm nghÖ thuËt míi cña tiÓu thuyÕt ViÖt Nam ®−¬ng ®¹i. ë møc ®é nhÊt ®Þnh, bµi viÕt nµy chøng tá ®iÒu ®ã. 1. T«n gi¸o lµ mét hiÖn t−îng x· héi héi, qu¸ khø vµ hiÖn t¹i nh»m thÊy ®−îc nh÷ng bi kÞch gi÷a kh¸t väng vµ phong phó, ®a d¹ng vµ còng hÕt søc phøc t¹p. ë mçi thêi kú, nã cã sù biÕn hiÖn thùc, gi÷a c¸i nh©n b¶n vµ phi nh©n b¶n. Bëi, con ng−êi "kh«ng chØ ®æi vµ mang nh÷ng mµu s¾c kh¸c nhau. sèng cho c¸i bÊy giê, c¸i tøc th× mµ cßn Theo M¸c-Lªnin ®Æc thï cña t«n gi¸o d¸m sèng cho mét niÒm tin cao ®Ñp víi tÝnh c¸ch lµ mét h×nh th¸i ý thøc x· thiªng liªng h¬n chÝnh b¶n th©n nã. héi, mét thµnh phÇn cña kiÕn tróc HoÆc lµ niÒm tin vµo mét lý t−ëng x· th−îng tÇng, lµ sù ph¶n ¸nh h− ¶o vÒ héi hoÆc mét niÒm tin vµo mét lý t−ëng nh÷ng ®iÒu kiÖn sinh ho¹t x· héi cña t«n gi¸o, gãp phÇn lµm phong phó cho con ng−êi. ThÕ giíi kh¸ch quan trong sù quan niÖm vÒ con ng−êi vµ ®−a l¹i ph¶n ¸nh cña t«n gi¸o ®−îc kho¸c lªn nh÷ng biÕn ®æi quan träng vÒ mÆt thñ vÎ hoang ®−êng, thÇn bÝ. Song, nã l¹i cã ph¸p nghÖ thuËt cña tiÓu thuyÕt, kh¸m sù t¸c ®éng rÊt lín ®èi víi ®êi sèng tinh ph¸ con ng−êi ë nh÷ng miÒn phong phó, thÇn con ng−êi. Hä t×m ®Õn víi t«n gi¸o bÝ Èn kh«ng cïng t×m ra nhiÒu thang nh− lµ n¬i tró ngô, cøu rçi cho linh hån bËc gi¸ trÞ, ë nh÷ng to¹ ®é øng xö kh¸c m×nh, gi¶i to¶ nh÷ng bÕ t¾c trong cuéc nhau, ë nhiÒu chiÒu kÝch kh¸c nhau" sèng khi kh«ng t×m thÊy h−íng gi¶i (NguyÔn Kh¶i). tho¸t nµo ®ã ë hiÖn thùc kh¸ch quan, hä V× thÕ, ®éi ngò c¸c tiÓu thuyÕt gia h−íng tíi ®øc tin, cÇu mong mét ®iÒu g× ®−¬ng ®¹i ®· vµ ®ang nç lùc t×m kiÕm, ®ã an lµnh vµ tèt ®Ñp h¬n. XÐt ®Õn cïng ®i s©u vµo "tÇng vØa" s©u kÝn cña tiÒm th× t«n gi¸o còng chÝnh lµ mét trong thøc, ®Æc biÖt lµ niÒm tin t«n gi¸o cña nh÷ng nguån gèc cña v¨n ho¸. Do ®ã, c¸c nh©n vËt - nh÷ng con ng−êi h«m nã ®i vµo ®êi sèng vµ v¨n ch−¬ng nh− nay ®Ó thÓ hiÖn nã mét c¸ch ch©n thùc mét lÏ tù nhiªn, trë thµnh m¹ch nguån vµ sinh ®éng nhÊt. Trong sè ®ã, kh«ng c¶m høng s¸ng t¹o cho c¸c nghÖ sÜ, gióp thÓ kh«ng kÓ ®Õn NguyÔn ViÖt Hµ víi hä t¹o nªn nh÷ng t¸c phÈm cã gi¸ trÞ sù ra ®êi cña hai cuèn: C¬ héi cña Chóa lín, g©y Ên t−îng m¹nh trong lßng ®éc (1999) vµ Kh¶i huyÒn muén (2005). gi¶. Trong thêi ®¹i míi, sè phËn con 2. §iÒu ®¸ng chó ý trong s¸ng t¸c ng−êi ®· trë thµnh mèi quan t©m hµng cña NguyÔn ViÖt Hµ lµ vÊn ®Ò t«n gi¸o ®Çu cña c¸c nhµ v¨n. Nã ®−îc nh×n tån t¹i bªn c¹nh vÊn ®Ò t×nh yªu vµ nhËn trong mèi liªn hÖ víi céng ®ång x· h¹nh phóc. T×m ®Õn víi t«n gi¸o, con . NhËn bµi ngµy 17/10/2008. Söa ch÷a xong 28/11/2008. 79
  3. vÊn ®Ò t«n gi¸o trong tiÓu thuyÕt..., TR. 79-84 NguyÔn ThÞ Thuyªn ng−êi lu«n cã t− t−ëng h−íng thiÖn, tõ gi¸o, triÕt häc qua ®iÓm nh×n cña Hoµng bi hØ x¶, ®−îc thó téi, nhËn thøc lçi lÇm. - nh©n vËt lu«n nh×n mäi sù d−íi nh·n T«n gi¸o gióp cho cuéc sèng con ng−êi quan mang ®Ëm mµu s¾c t«n gi¸o. thiªng liªng h¬n. C¸i thÇn bÝ phong phó NhiÒu vÊn ®Ò cña gi¸o lý Thiªn trong mçi con ng−êi gi÷a cuéc sèng ®êi chóa gi¸o nh−: bÊt h¹nh vµ ®øc tin, sù th−êng ®«i khi khëi nguån tõ mét niÒm ®au khæ vµ cam chÞu... ®−îc t¸c gi¶ ®Ò tin t«n gi¸o. ChÝnh NguyÔn ViÖt Hµ ®· cËp mét c¸ch tinh tÕ vµ s©u s¾c nh»m thõa nhËn nçi ¸m ¶nh, xuÊt hiÖn lµm s¸ng tá th«ng ®iÖp "chóng ta cã nªn th−êng trùc cña vÊn ®Ò t«n gi¸o trong h»n häc, cã nªn nghiÖt ng· ë cuéc ®êi t¸c phÈm cña m×nh: "T«n gi¸o lµ ®iÒu nµy khi chóng ta c¶m thÊy bÊt h¹nh? quan träng tham dù vµo lèi viÕt cña Hay chóng ta nªn yªu th−¬ng vµ tha thø?" [2, tr. 317]. NguyÔn ViÖt Hµ ®Ó t«i". Ngay nhan ®Ò: C¬ héi cña Chóa vµ cho nh©n vËt h−íng ®Õn Chóa víi cÆp Kh¶i huyÒn muén ®· khiÕn ng−êi ®äc m¾t võa sïng kÝnh l¹i võa hoµi nghi, liªn t−ëng ®Õn ®iÒu ®ã. lóc th× ng−ìng väng, t«n thê, lóc th× Trong hai cuèn tiÓu thuyÕt cña suång s·, cã khi tíi møc th« tôc. Hoµng m×nh, NguyÔn ViÖt Hµ tá ra cã mét vèn lµ ng−êi cã l−¬ng t©m trong s¸ng nh−ng hiÓu biÕt rÊt s©u réng vÒ t«n gi¸o còng thiÕu ý chÝ, lµ sù céng h−ëng ®«i khi nh− triÕt häc. C¬ héi cña Chóa lµ cuèn ®Õn nghÞch lý cña mét trÝ thøc víi mét tiÓu thuyÕt thÓ hiÖn ®Ëm nÐt h¬n c¶ vÒ g· bôi ®êi. Nh÷ng th¸ng ngµy liªn tiÕp vÊn ®Ò nµy. §iÒu ®ã t¹o ra cho t¸c trong cuéc sèng cña anh lµ qu¸ tr×nh dß phÈm chiÒu s©u triÕt lý víi ý vÞ s©u xa. dÉm vµo thÕ giíi cña nh÷ng vÊn ®Ò t«n Mçi tÝch cña Kinh th¸nh, mçi ®o¹n luËn gi¸o. Hoµng cã ®é hiÓu biÕt vµ tÇm bµn vÒ triÕt lý t«n gi¸o ®Òu ®−îc t¸c gi¶ nhËn thøc vÒ t«n gi¸o rÊt réng. Anh lµ ®Æt trong sù øng chiÕu víi tõng sù kiÖn mét tÝn h÷u cña Thiªn chóa gi¸o, cã thÓ cña nh©n vËt. Tuy nã g©y c¶m gi¸c kh¶o cøu T©n −íc, say s−a ®äc Suzuki nÆng nÒ ë ng−êi ®äc nh−ng nã còng lµ biÓu hiÖn tµi t×nh cña nhµ v¨n khi ®Æt vµ kinh B¸t Nh·. Kh«ng nh÷ng thÕ, vÊn ®Ò vµ triÓn khai néi dung mang anh cßn am hiÓu tõ kinh ®iÓn PhËt gi¸o tÝnh t«n gi¸o. Nã võa thÓ hiÖn ®−îc s¾c §¹i thõa ®Õn Kinh DÞch. th¸i trang träng, thiªng liªng g¾n víi Hoµng cã c¸i nh×n sïng tÝn vÒ Chóa. miÒn t©m linh s©u th¼m cña con ng−êi, §ã lµ lóc anh quú xuèng lµm dÊu d−íi võa dung dÞ, gÇn gòi, thËm chÝ suång s· ch©n t−îng §øc MÑ vµ lÇm rÇm cÇu khi ®i vµo ®êi sèng. Vµ ë ®©y, kh«ng cã kinh, còng cã lóc anh khÊn tr−íc bµn sù ®éc t«n cña mét t«n gi¸o nµo, bëi thê PhËt, cã lóc l¹i ngåi ThiÒn... "Trªn "t«n gi¸o cña ng−êi ViÖt cã tÝnh hçn cao vót cña bøc t−êng ®èi diÖn lµ mÉu giao" [2, tr. 303]. Song, t«n gi¸o ®−îc t−îng Chóa JÐsus chÞu n¹n. T«i ®¨m xem xÐt tõ nh÷ng gi¸ trÞ bÒn v÷ng, ®¨m nh×n. Meviter Erkhart nãi: "§«i ®ãng gãp cho kho tµng v¨n ho¸ nh©n m¾t cña t«i nh×n Chóa lµ cÆp m¾t cña lo¹i. §ã lµ biÓu hiÖn cña sù uyªn b¸c vµ Chóa nh×n t«i"... T«i cói mÆt vµo trang tr×nh ®é am hiÓu lý thuyÕt cña t¸c gi¶, s¸ch thÇm cÇu nguyÖn". Chao «i mét béc lé râ trong nh÷ng cuéc ®µm ®¹o víi triÕt gia lý trÝ nh− Pascal còng ph¶i nãi: nh÷ng vÞ häc gi¶ cã tiÕng vÒ vÊn ®Ò t«n "§øc tin lµ mét mãn ©n tÆng cña Chóa 80
  4. tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 4b-2008 chø kh«ng ph¶i lµ mãn ©n tÆng cña lý trõ c¸i ¸c h·y ®Ó m×nh tan vµo ¸nh luËn". Vµ mçi khi c¶m thÊy bÕ t¾c trong s¸ng trong suèt cña Chóa. Hay kh¸c ®i, cuéc sèng, mçi khi t©m tr¹ng hoang Chóa sèng qua th©n x¸c cña m×nh. Con mang kh«ng biÕt chia sÎ cïng ai, Hoµng ng−êi ch©n chÝnh lµ phiªn b¶n cña l¹i t×m ®Õn Chóa nh− mét sù cøu rçi Chóa" [2, tr. 138]. "L¹y Chóa, chØ cã søc cho hån m×nh víi mét niÒm tin thµnh m¹nh hiÓn linh tuyÖt vêi cña Ng−êi míi kÝnh: "L¹y Chóa, xin Ng−êi ë l¹i víi con cøu ®−îc con. BiÕt bao hè bïn ®ª tiÖn v× trêi ®· ®æ chiÒu. TrÇn nhµ thê cao quyÕn rò con nhÈy vµo, con ®· l−ìng lù vót. TÜnh lÆng, yªn ¾ng th¨m th¼m. hay ®· tr−ît ch©n. V©ng, con hay dïng Con thËt sù bÊt lùc. Xin Chóa më réng nh÷ng tõ gi¶ dèi ®Ó tù biÖn hé. L¹y vßng tay che chë cho con. Con ®· tõng Chóa, con lµ kÎ cã téi, con ®· ¸c víi chèi bá Ng−êi. Con ®· tõng tù tin. Xin nhiÒu ng−êi v× nghÜ r»ng nhiÒu ng−êi h·y dÉn d¾t con b»ng c¸nh tay cña ®· lµm ¸c víi con"... Xin Ng−êi h·y cho Ng−êi" [2, tr. 281]. Hay khi chøng kiÕn con lßng tin. Xin Ng−êi h·y lµm chËm cuéc ®êi cã "qu¸ nhiÒu ng−êi ¸c, qu¸ trÔ hµnh tr×nh vµo bÈn thØu cña con ®Ó nhiÒu viÖc ¸c", b¶n th©n anh l¹i bÕ t¾c con ®−îc ngöa mÆt nh×n ®êi" [2, tr. 138- kh«ng t×m ®−îc lèi ®i cho m×nh, ph¶i 139]. T©m tù coi m×nh lµ ®øa con bÐ nhá "g¾ng gái chÊp nhËn loay hoay víi cuéc cña Chóa, thÊy ©n Chóa ban tÆng thËt hiÖn sinh nµy" th× anh l¹i cÇu ®Õn to lín. Chóa: Kh«ng chØ ®èi víi c¸c nh©n vËt - L¹y Chóa con ®· kiÖt søc. Con cÇu chÝnh nh− Hoµng, T©m... mµ c¶ nh©n xin ©n sñng cña Ng−êi [2, tr. 261]. vËt phô nh− bµ chñ qu¸n ng−êi Nam - Con thËt sù bÊt lùc. Xin Chóa më §Þnh, c¶m thøc t«n gi¸o còng thÓ hiÖn réng vßng tay che chë cho con [2, tr. hÕt søc ®éc ®¸o vµ hån nhiªn ë chi tiÕt 281]. bµ khoe víi Hoµng lµ ng−êi d©n ®¹o gèc, Nh−ng cuèi cïng niÒm tin t«n gi¸o th¸ng tr−íc võa lªn ®ång hÕt gÇn mét trong anh còng ®æ vì. Cuéc ®êi thùc qu¸ triÖu: "ChÞ lµ chÞ cø thµnh t©m. Bªn cha nhiÒu thÊt b¹i ®· ®¸nh mÊt niÒm tin ë còng kÝnh, bªn mÑ còng thê" [2, tr. 303]. anh, anh l¹i thèt lªn: "Mµ t«i còng cãc §ã lµ mét biÓu hiÖn cña cña niÒm tin cÇn nhµ thê. T«i ch¼ng tin ai c¶, t«i tÝn ng−ìng, bëi "d©n m×nh khi tin th× ch¼ng tin vµo mét c¸i g× c¶. TÊt c¶ chØ lµ th−êng hån nhiªn” [2, tr. 302]. lõa dèi" [2, tr. 435]. Hoµng r¬i vµo tr¹ng Mét trong nh÷ng ®o¹n quan träng th¸i bÕ t¾c cïng quÉn kh«ng bao giê vÒ vÊn ®Ò t«n gi¸o trong C¬ héi cña døt. Cßn víi T©m - em trai Hoµng l¹i Chóa lµ ®o¹n thuËt l¹i viÖc TrÇn quan niÖm: "C¸i ¸c ®¹t ®Õn cÊp ®é cao, Kh¸nh D− ®−a TrÇn Quèc T¶ng ®Õn yÕt nã ®−îc nu«i d−ìng tinh vi b»ng v« sè kiÕn TuÖ Trung th−îng sÜ. Qua ®o¹n nh÷ng ®¹o ®øc gi¶. Nã b¸m theo c¸i nµy, c¶m thøc t«n gi¸o cña t¸c gi¶ ®−îc ThiÖn. VËy lµ con ng−êi ®ßi c¹nh tranh ®−a trë vÒ nguån, "trë vÒ c¶m quan t«n víi Th−îng §Õ. Vµ m×nh ®· thÊy sù tha gi¸o cña nh÷ng tr−îng phu kiÖt hiÖt ho¸..." [2, tr. 138]. Vµ "c¸i ¸c, hiÓu mét thêi TrÇn", tõ ®ã ®−îc n©ng lªn, trë c¸ch ®¬n gi¶n lµ tÊt c¶ nh÷ng g× ®i thµnh mét mÉu ph¹m t«n gi¸o kho¸ng ng−îc l¹i ý Chóa. Cho nªn muèn gi¶i ®¹t vµ hiÖn ®¹i: TuÖ Trung tu thiÒn vÉn 81
  5. vÊn ®Ò t«n gi¸o trong tiÓu thuyÕt..., TR. 79-84 NguyÔn ThÞ Thuyªn ¨n thÞt, uèng r−îu, vÉn mét tÊm lßng vÒ s¸ch l−îc cña Nho gia vµ rÊt nhiÒu −u ¸i tíi vËn n−íc vµ d©n t×nh. Hoµng ®o¹n cÇu xin sù gi¶i tho¸t hay cøu rçi Ngäc HiÕn cho r»ng: "Cã thÓ xem mÉu cña Chóa. §Æc biÖt lµ ®an xen nh÷ng kÝ ph¹m t«n gi¸o nµy lµ mét trong nh÷ng øc vÒ t«n gi¸o, kÓ vÒ cuéc phiªu l−u ®ãng gãp quý gi¸ cña ThiÒn ®¹o ViÖt truyÒn gi¸o ë ViÖt Nam håi thÕ kØ XVII Nam cho v¨n ho¸ ViÖt, mét ®ãng gãp cña linh môc Alexan dre RhoodÐ - ng−êi ®éc ®¸o cho v¨n ho¸ nh©n lo¹i" [2, tr. ®−îc coi nh− lµ ®· t¹o ra ch÷ Quèc ng÷ 31]. Sau nh÷ng c©u chuyÖn dang dë, ta ViÖt Nam. b¾t gÆp mét giai tho¹i thiÒn ®−¬ng ®¹i. Cßn ®©y lµ h×nh ¶nh mÑ B¹ch khi C©u chuyÖn kÕt thóc t¸c phÈm C¬ héi ®øng tr−íc th¸nh ®−êng trang träng vµ cña Chóa nhÑ nhµng, dÔ hiÓu nh−ng l¹i thiªng liªng: "... L¹y Chóa, con ch¼ng Èn chøa mét triÕt lý nh©n sinh v« cïng d¸m Chóa ngù trÞ vµo nhµ con, nh−ng s©u s¾c, cuéc sèng x« bå, hçn t¹p, c¸i ¸c, con xin Chóa ph¸n mét lêi th× linh hån c¸i xÊu ph¶i giao tranh quyÕt liÖt víi con ®−îc lµnh m¹nh" [1, tr. 215]. B¹ch - nh÷ng g× lµ tèt ®Ñp, thanh s¹ch. Con ng−êi "mong manh cã ®øc tin" cho r»ng, ng−êi kh«ng thÓ ®æ lçi cho kh¸ch quan mäi sù ®Òu lµ ý Chóa. Trong qu¸ tr×nh vÒ sù tha ho¸ cña m×nh. Lêi ®¸p cña mß mÉm t×m nh©n vËt cho s¸ng t¸c cña nhµ s− ph¶i ch¨ng lµ mét th«ng ®iÖp m×nh, B¹ch ®· ®Õn vµi nhµ thê, kh«ng mµ NguyÔn ViÖt Hµ muèn göi g¾m: cung kÝnh l¾m quú xuèng mµ x−ng "Mçi ngµy t«i ®Òu ®Æn cè rò bá t¹p niÖm r»ng: "L¹y Cha, con lµ mét gi¸o d©n vµ phãng vµo h− kh«ng nh÷ng t− t−ëng tÖ h¬n, con lµ nhµ v¨n. Con muèn viÕt thanh s¹ch nh− vËy kh«ng ph¶i lµ gi÷ vÒ nh÷ng s©u xa suy nghÜ t©m linh, ý g×n sinh th¸i hay sao" [2, tr. 509]. thøc hoÆc v« thøc cña mét vÞ linh môc. Nh÷ng trang tiÓu luËn cuèi ®· "më ra L¹y Cha, xin Ng−êi lµm ¬n kÓ cho con nh÷ng vÊn ®Ò rÊt lín cña nÒn v¨n minh nghe vÒ chÝnh cha" [1, tr. 198]. Hay ë hiÖn ®¹i cña nh©n lo¹i". §ã lµ luËn ch−¬ng kÕt cña Kh¶i huyÒn muén, ta l¹i ®iÓm "sù dèt n¸t dÉn ®Õn ®éc ¸c" (dÉn b¾t gÆp Vò víi mét lo¹t c¸c håi t−ëng vÒ tõ luËn ®iÓm cña Camus) vµ nh÷ng b¨n sù tha ho¸ cña hiÖn tr¹ng xung quanh kho¨n cña t¸c gi¶ vÒ viÖc "nh÷ng kÎ cã vµ chÝnh m×nh. C¸i ®¹o ®øc trong c¸c häc h×nh nh− ®· lµm ®iÒu ¸c". ChÝnh nh©n vËt ë ®©y ®ang ®i ®Õn chç khèn nh÷ng th«ng ®iÖp mµ nhµ v¨n muèn göi cïng, kh«ng t×m ®−îc con ®−êng ra khái g¾m khiÕn ®éc gi¶ kh«ng thÓ kh«ng suy thùc tr¹ng xÊu xa hay ®i ®Õn chç xÊu nghÜ vÒ con ng−êi vµ cuéc sèng xung xa. ChÝnh trong ý nghÜ ®ã cña t×nh quanh trong thêi buæi c¬ chÕ thÞ tr−êng. tr¹ng tha ho¸ cña c¸c nh©n vËt, ®o¹n Dï cßn siªu h×nh, h− v«... nh−ng chóng trÝch s¸ch "Kh¶i huyÒn" (Kinh th¸nh ta vÉn cã thÓ tin r»ng cuéc sèng vÉn cßn T©n −íc) ë cuèi t¸c phÈm mang mét ©m më ra cho chóng ta nh÷ng c¬ héi. h−ëng tÝch cùc, cã ®−îc mét ý nghÜa §iÒu ®ã cßn ®−îc NguyÔn ViÖt Hµ t−îng tr−ng... vµ ®©y cßn lµ mét lêi thÓ hiÖn qua cuèn Kh¶i huyÒn muén víi nh¾c nhë, mét sù c¶nh b¸o vÒ thùc nh÷ng ®o¹n luËn vÒ thiÒn cña Suzuki, tr¹ng tha ho¸ ®Çy lo ng¹i trong ®êi sèng hay nh÷ng ®o¹n bµn vÒ gi¸o lý nhµ hiÖn nay cña chóng ta. PhËt, nh÷ng ®o¹n thÓ hiÖn sù hiÓu biÕt 82
  6. tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 4b-2008 §ã lµ nh÷ng biÓu hiÖn mu«n mµu lµ ngµi day døt tr−íc sinh l·o bÖnh tö. cña c¸c nh©n vËt khi h−íng tíi mét Ngµi ®· ngÊm ®ñ c¶nh vî con ngu ®Çn. niÒm tin t«n gi¸o víi sù thµnh kÝnh vµ Ngµi ®ang muèn t×m sù siªu tho¸t coi ®ã nh− lµ mét "®iÓm tùa" cøu rçi ngoµi h«n nh©n" [2, tr. 220]. ThËm chÝ linh hån hä, gióp hä h−íng tíi mét cuéc ng−êi ta cßn nh¾c tíi Chóa víi nh÷ng sèng tèt ®Ñp. Song, kh«ng ph¶i lóc nµo lêi lÏ ®Çy b¸ng nhæ: "Vøt c¸i «ng Chóa nh©n vËt cña NguyÔn ViÖt Hµ còng cña anh ®i"; "Cha ch¸nh xø m¾t toÐt võa gi¶ng phóc ©m võa ch¶y n−íc ng−ìng väng tíi Chóa. Hoµng trong C¬ mòi"... héi cña Chóa, "thu hót ta bëi nh÷ng ¸m Cã thÓ nãi, thêi ®iÓm con ng−êi dÔ ¶nh trùc c¶m t«n gi¸o cña anh ë tÝnh ngê vùc: tÝn ®å cña Jesus nh−ng Hoµng n¾m b¾t "tiÕng nãi" trong b¶n th©n lu«n hoµi nghi vÒ t«n gi¸o: "ë møc ®é m×nh nhÊt ®ã lµ khi m×nh bÞ r¬i vµo nµo ®ã t«i lµ ng−êi ®äc s¸ch. Cã nh÷ng tr¹ng th¸i khñng ho¶ng niÒm tin (Kinh th«ng ®iÖp cña Thiªn Chóa t«i ®ßi thùc th¸nh ®· tõng d¹y r»ng: "Sù cïng quÉn chøng"... Vµ nhÊt lµ khi mÊt ®i tÊt c¶, cuèi cïng cña con ng−êi ®Êy lµ c¬ héi tr−íc m¾t Hoµng lµ sù sôp ®æ cña niÒm cña Chóa") hay ý thøc ®−îc vÒ ®iÒu ¸c. tin. Anh ®· ph¸ bá sù sïng tÝn mét c¸ch Tr−íc mét thùc tÕ mµ con ng−êi ta m¹nh mÏ: "Mµ t«i còng cãc cÇn nhµ kh«ng biÕt bÊu vÝu vµo ®©u, hä l¹i t×m thê... TÊt c¶ chØ lõa dèi. Cµng dÞu dµng, ®Õn víi t«n gi¸o. Lóc nµy, Chóa lµ cµng nh©n ¸i l¹i cµng lõa dèi [2, tr. phiªn b¶n cña con ng−êi ch©n chÝnh vµ 435]. lµ tÊm g−¬ng soi nh©n c¸ch cña mçi c¸ Nh©n vËt trong tiÓu thuyÕt cña nh©n. Dï hä bÞ ®Èy vµo t×nh tr¹ng tha NguyÔn ViÖt Hµ cã lóc kÐo Chóa l¹i gÇn ho¸ vµ tù tha ho¸ th× NguyÔn ViÖt Hµ vµ nh×n b»ng con m¾t thÕ tôc cña m×nh, vÉn t×m thÊy ë hä nh÷ng kh¸t väng Chóa trë nªn gÇn gòi víi cuéc sèng ®−îc h−íng thiÖn - mét ®iÒu dÔ nhËn hµng ngµy, víi c¸ch dïng tõ ng÷ quen thÊy khi ®äc tiÓu thuyÕt cña anh. thuéc. T«n gi¸o lóc nµy kh«ng cßn lµ 3. Chñ ®Ò t«n gi¸o nh− "sîi chØ ®á" mét c¸i g× ®ã cao siªu n÷a, ®Êy lµ sù xuyªn suèt trong tiÓu thuyÕt cña xuÊt hiÖn cña Suzuki trong sù c¶m NguyÔn ViÖt Hµ. C¸i thiÖn - ¸c, ®Êu nhËn h¹nh phóc cña Hoµng: "T«i ngÈng tranh vµ chÊp nhËn ®èi víi sù thÊt b¹i lªn. Thuû nh×n. ¸nh m¾t trong suèt cña vµ bÊt h¹nh còng nh− vÊn ®Ò ®øc tin em hay cña t«i. TÊt c¶ chóng sinh trë ®Òu ®−îc thÓ hiÖn qua tõng lêi tho¹i, nªn rùc rì vµ tõ tõ lan ra. Trong tõng suy nghÜ cña nh©n vËt. §iÒu Êy kho¶nh kh¾c, t«i ®· ®èn ngé ®−îc t©m còng cho thÊy sù tiÕp nhËn vµ øng xö ©n. T«i viÕt gi÷a trang giÊy "Anh yªu tr−íc thùc t¹i ®−îc nh×n nhËn trong sù em"... T«i quay vµo tr¶ s¸ch. T¹m biÖt ®èi s¸nh víi nh÷ng g× thuéc vÒ c¶m Suzuki, hÑn gÆp l¹i «ng ë câi n¸t bµn" thøc t«n gi¸o cña ng−êi ViÖt, biÓu hiÖn [2, tr. 158]. §øc PhËt còng ®−îc nh×n ë tõng khÝa c¹nh vµ mµu s¾c kh¸c nhËn nh− mét con ng−êi b×nh th−êng, nhau. §ã lµ mét sù nhËn thøc, chiªm ®Çy trÇn tôc: "§Õn b©y giê huynh ®· nghiÖm vµ xóc c¶m cña con ng−êi vÒ thÕ hiÓu t¹i sao nöa ®ªm th¸i tö TÊt §¹t giíi xung quanh vµ chÝnh m×nh. §a ph¶i trÌo t−êng trèn nhµ. §©u ph¶i 83
  7. vÊn ®Ò t«n gi¸o trong tiÓu thuyÕt..., TR. 79-84 NguyÔn ThÞ Thuyªn NiÒm tin t«n gi¸o ë c¸c nh©n vËt nãi riªng vµ thùc t¹i cuéc sèng nãi trong s¸ng t¸c cña NguyÔn ViÖt Hµ thÓ chung. hiÖn ë nh÷ng møc ®é vµ khÝa c¹nh kh¸c §ã lµ biÓu hiÖn cô thÓ, sinh ®éng nhau, ®a d¹ng vµ nhiÒu cung bËc thµnh cña t«n gi¸o ®èi víi v¨n häc, ®iÒu nµy kÝnh hay kh«ng thµnh kÝnh. Qua ®ã, gãp phÇn t¹o nªn søc hÊp dÉn vµ c¶ sù cho ta thÊy nh÷ng hiÓu biÕt s©u réng phøc t¹p vÒ mèi quan hÖ gi÷a chóng mµ cña nhµ v¨n vÒ t«n gi¸o. §ång thêi, ®©y t¸c phÈm cña NguyÔn ViÖt Hµ lµ mét cßn lµ c¸i nh×n võa tin t−ëng, võa hoµi minh chøng. nghi cña con ng−êi hiÖn ®¹i vµo t«n gi¸o T i liÖu tham kh¶o [1] NguyÔn ViÖt Hµ, Kh¶i huyÒn muén, NXB Héi Nhµ v¨n, 2005. [2] NguyÔn ViÖt Hµ, C¬ héi cña Chóa (t¸i b¶n), NXB V¨n häc, 2006. [3] Hoµng Ngäc HiÕn, Nh÷ng ng¶ ®−êng v¨n häc, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi, 2006. [4] NguyÔn V¨n Long, L· Nh©m Th×n (®ång chñ biªn), V¨n häc ViÖt Nam sau 1975 nh÷ng vÊn ®Ò nghiªn cøu vµ gi¶ng d¹y, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi, 2006. [5] Ph−¬ng Lùu (chñ biªn), LÝ luËn v¨n häc, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi, 2006. [6] M. Kharapchenko, C¸ tÝnh s¸ng t¹o cña nhµ v¨n vµ sù ph¸t triÓn cña v¨n häc, NXB T¸c phÈm míi, Hµ Néi, 1978. [7] TrÇn §×nh Sö (chñ biªn), Tù sù häc, NXB §¹i häc S− ph¹m, 2004. Summary Religion issue in novels by NguyEn viet ha Together with love and happiness issues, the religion one plays an important role in literature work of Nguyen Viet Ha. It does not only contribute to success of the work but also create a personal voice with a style of a writer who is full of spirit and enthusiasim on his way to look for and experience a new artisty of Vietnamese current novels. To some extend, this paper tried to prove that idea. (a) Cao häc 14, chuyªn ng nh Lý luËn V¨n häc, Tr−êng §¹i häc Vinh. 84
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2